Katalog

CLMHLKIYiT 27 Teaınıuz 1919 Bahisler 1 Kücük elektronların yarattıgı harikalar Yazan: Rıdvan Teze! Basit prensiplere dayanan, îakat çok genış tatbikatı olan âletlerin şayanı hayret marifetlerine şahid olmaktayız. Ekseriyetle kızdırılmış bir telden fırlayan, veyahud üzerine ışık düşürülerek, serbest hale getirilmiş oîan maddenin en küçük taneciğı, elektronlar, bu imkânları, bahşermektedirler. Kütlcsi, bir hıdrojen atomunun 1836 da biri kadar olan bu eiektronlar, elektronik adı altında tetkik edilmeğe başlanmış, ve bu sayede muhtelif istifadelere yol açılmıştır. 3 r telın, her ne şekilde olursa olsun, kızdırılmasile elektronların serbest hale geçişı, ilk defa âlim Edison tarafından meydana çıkarılmış, bilâhara, aynı mevzular üzerinde, De Forest ve Fleming çahşmışlardır. Bu çalışmaların semeresini, bugün, sadece radyolarımızda değil, bir çok sahalarda da görmekteyiz. Eugünkü yazımızda elektronıklerin bir kaç tatbikatına temas etmek istiyoruz. Yangını haber veren âletler: Vapurlarda, müzelerde, büyük binalarda, yangını bir tabloda haber veren bu tertibat, çoktan, geniş tatbikata kavuşmuş bulunuyor. Nasıl bir âmir odacıyı çağırdiğı zaman, zil çalarak keyfiyeti haber veriyorsa, yangın haber veren âlet de, benzer bir şekilde, alarm zili çalarak keyfiyeti haber vermektedir. Diğer taraftan mevcud bir tabloda, bulunan rakamlar, veyahud isimler yangınm binanın hangi yerinde çıktığını, büyük bir kat'iyetle göstermektedir. Hans Geiger tarafından icad edılmiş olan bu âlet, göze görülmiyen şuaların mevcudiyetinden haberdar olmak için yapılmıştı. Halbuki bilâhara, aynı âletin ultraviyole şuaların da mevcud olduğunu gösterebileceği anlaşıldı. Muhtelif eb'adda yapılmakta olan gayker âleti, yüksek tevettürü bulunan iki kutubdan bir cereyanın geçmesine dayanarak işlemektedir. Bu iki kutub arasında, tazyikı düşürülmüş olan hava, cereyanın bir kutubdan diğerine atlamasına mâni olmaktadır. Fakat gerek X şuaları, gerek gama, alfa ve kozmik şualar, havayı nâkil kılacağından, mâni zail olacak, ve.dolayısile âletten bir cereyân geçecektir. Bir oda'ya konulmuş bulunan gayker âletine, elektrik ampulü, yakıldığı zaman ftıç bir tesir yapmadığı halde, yakılan bir kibrit, ultraviyole şualar neşrettiği cihetle, tesir etmektedir, Elektrik ampulünün ultraviyole şuaları vermemesi, bu âletin, ge' ce ve gündüz, bir ihbar âleti olarak kullanılmasını mümkün kılmaktadır. X şuaı teleskopu: Ufacık elektronların habbelerine bakmadan başardıkları bir iş de, tababette, röntgenin keşfinden bu yana, büyük bir çığır açmış bulunuyor. Bu âlet sayesinde, 500 defa daha sarahatle, radyoskopi yapmak kabil olabilmiştir. Bu ampulde de gene elektronlar iş görmektedir: Şöyle ki, iki cidarında da münasib terkibde ince birer tabaka bulunan ampulün dıştaki cidanna düşen röntgen çuaları, burada bir ışık hasıl etmektedir. Işık hasıl alan cidarın mücavir tarafmdaki tabakadan elektronlar fırlatılmaktadır. Fırlatılan bu elektronların hızları, saniyede 8000 kilometreye çıkanlarak, ikinci bir fluoresan perde üzerine düşürülecek olursa, burada, ilk cidarda hasıl olan ışığa nazaran, beş yüz defa fazla bir fluoresans hasıl olacağından, yapılacak teşhisde de, sarahat. kat'iyet o nisbette artmış olacaktır. Bu âletin kâşifi olan Dr. ColtI man şöyle demektedir: t> Tahminime göre, eskiden radyoskopi esnasında görülen ışık, bir ampule doğru tutulan kâğıddan geçen ışığın 30.000 de bin kadardı. Hattâ, bu yüzden, doktorlar, radyoskopıden evvel, gözlerini ahştırmâk için yarım saat karanb.kta oturmak veyahud koyu kırmızı gözlükler takmak lüzumunu hissetmişlerdir." Alâkalılar aynı âletin biraz tad.lile. röntgen cihazının perdesinden görülen hayalleri, civar şehirlere nakletmeyi düşünmektedirler. Zira, her köyde, alınmış olan fılmleri tağyir edebilecek iktidarda doktor bulunmadığı, derpi§ olunmaktadır. Tel üzerine ses kaydctme: Elektronik âletlerin en mühımlerinden birisi de bir 0,1 milimetrelik tel üzerine şes, müzik k'aydeden cihazdır. 1898 de Valdema» Pouleen tarafından ilk defa keşfedilmiş olan bu makine. umulan muvaffakıyeti kazanmamış ve bir kenara atılmıştı. Daha doğrusu, o zamanlar, elektronik tertibatla tezvic edilmemiş olduğu cihetle, bugünkü tekâmülüne ulaşamamıştı. Son zamanlarda sesi elektrik dalgalarına çeviren elektfonik tertibata, bu dalgaları mıknatis intıbalar halinde, tespit etmeğe yarayan kısım da ilâve edilmiş olduğundan 2 kilometre uzunluğunda bir çelik tel üzerine bir saat sürebilecek olan konser veyahud söz kaydedilebilmektedir. En uzun çalan gramofon plâğı altı dakikalık bir kayde imkân verir. Diğer taraftan gramofon plâğına tespit edilen sesin frekansın.ın 50 ile 5.000 arasında olması, buna mukabil, tel üzerine tespit edilen sesin 30 la 15 bin arasında bulunması, bu âletin rüçhan sebebi olarak gösterilmektedir. 30 40 defa çalınan plâklar, sesinden bir çok şeyler kaybettiği halde, 19 milyon defa çalınmış olan tel, ancak hassas âletlerle meydana çıkarılabilecek kadar aşmmış bulunmaktadır. Sesi, demir oksid kaplanmış tel şeridler üzerine kaydetmek de, son zamanlarda kabil olmuştur. Aynı şerid üzerine birbirinden ayrı 150 kaydetme kabil olmaktadır. Muhtelif maksadlara göre nazırlanmakta, ve tadil edilmekte olan makinelerin pek yakında, ticarî ölçüde imaline başlanaifağı da gelen haberler arasındadır. Fiatı hakkında her ne kadar kat'î bir açıklama yapılmamışsa da, bunun mutedil olacağı temin ediliyor. Böyle bir makinenin çeşidli meslek adamları iç;n elzem olacağına şüphe yoktur. Meselâ bir tabib, hastalarına aid teşhislerini, tedavi tarzını, verilecek ilâcları, böyle bir makineye kaydettirebilir. Aynı makinenin adliyede, sorgu esnasında çok faydalı olacağmda ısrar edenler çoktur. Bu sayede bir çok ikrarların inkâr edilemiyeceği de meydandadır. Şikagodaki bir ameliyat salonunda, mevziî his iptalile yapılan ameliyat esnasında, hastaları oyalamak için, bu tertibattajı da istifade edilmektedir. V2 roketlerinin burunlarına ilâve edilen aynı cihaz, hasıl olan sesleri, mükemmel bir şekilde kaydedebilmektedir. Son zamanlarda sesli film alınırken, sesi tel üzerine almayı da düşünmüşlerdir. Bu imkânın, Amerikada amatör filmcilere çok faydâlı olduğu de tebarüz ettiriliyor. Öyle anlaşılıyor ki, bir kaç seneye kadar, bu âletlerin her keseye elverişli bir hale ifrağile, bugün mahrum bulunduğumuz bir imkâna kavuşmuş bulunacagız. RECEP HALIT KADEMOGLU Müessesesi \ Dost. akraba ve Müşterilerinin Ramazan Bayramlannı kutlar. I Üç sene evvel yeniden (Talimhanede) faaliyete geçen | ^ İKİ KAPILI ECZAHANE eski ve yeni müşterilerile tanıdıklarmın Şeker Bayıamım kutlular. Batist Tülbentçi 1040 VAZLIĞI a. «# CIKTI / • Renkli ilâve Tablolar. En son dedikodular, en güzel artist resimleri ve en enteresan mevzular. Aynca hikâye, roman v.s. Fiatı 100 kuruş vvelki gün Orduevinde yapılan bir törende Birinci Ordu Müfettişi saTınaztepe, zaman bo! bol tafsilât vermişük yın Oreeneral Asım Dost Amerikanın Akdeniz filosu • ^ » • w ^ ı > Yazan Bunları tekrarlamağa lüzum gör kamplarda ask.'ri kurs gören Ünibirliklerinden bir kjsmı bugünden müyoruz. Yalnız kısaca kaydede versiteli genc kızlarımıza belgeleitibaren limanımızda ve İstanbulun !im: rini verdi ve rozetlerini taktı. misafiridir. Bu güzel ve samimi törende buFargo: 10.000. tam yükle 14.500 Bir ağır savaş uçak gemisile bir ton; 33 mil sürat: 12 tane 152 İİK lundum. Miinevver Tiirk kızlarmı hafif kruvazör ve bir uçaksavar üç muhribden mürek lannı anlamış ve ona göre tedbirler uçak düşmüş. .107 ölü, yaralı ve ka top. 12 tane 127 İik, 24 tane 40 iik hâki tulumlarının içinde, saf saf Restnî makamlar, bugünkü kruvazörile ve 19 tane 20 !ik uçaksavar top; dizilmiş ve güneşten yanmış çehrekeb olan bu filonun en enteresan almıjtı. Amerikan şeflerine yardım yıb. mürettebaü barışta 900, harbde 1200 lerile askerleşmiş görünce çok hegemisi, hiç şüpnesiz Coral Sea uekmeğin en az 6 ay devam eden mühim bir nokta da, AmeriJapon kayıbları: 4 uçak gemisile yecanlandım. Kendi kendime, çak gemisidir. Esasen öteki kıuva ; kalılarm Japo;ı *elsiz şifrelerini çöz 1 ağır kruvazör batmış, 253 uçak kişi. ettirileceğini söylüyorlar zörlerle muhribler, Amerikanın mekte olmalarıydı. Amerikan Ami düşmüş, 3500 ölü, yaralı ve kayıb Juneau: 6000. tam yükle 7500 ton; İşte fedakâr, vatansever EiniTürkiyeye ka;?ı beslediği dostluğu ralları Japon filosunun daha kuv Aynca 1 ağır kruvazör, 2 muhrib ve 3840 mil sürat; 12 tane 127 İik, necikler, dedim. İkinci Dünya Harbinden önce Resmî kaynaklardan edindiğimiz ifade etm?k üzere, daha evvel dc vetli oldağunu bildikleri için bir 1 nakliye gemisi yaralanmışü. O 2428 tane 40 lık, 8 tane 20 İik ıbilgiye göre, ekmeklerin en az altı | limanımıza gelmişlerdir. Corsl deniz SP.VBŞI yerine bir havadeniz lüler arasmda Japon filosunun en çaksavar; 3 tane 532 İik kovan; 650 Amerikan Kız Kolejinde kızun dipay müddetle değişmesine imkân Sea'ın azametli gövdesi ise ilk defa muharebesi vermeği kararlaştırdı kıymetli amirallarından biri de ırürettebat. 23 milyon 261 bin do loma alırken nutuk söylemek şerelara mal olmjjtur. fini bana vermişlerdi. O zaman görülmemeıktedir. Bu müddet için olarak Boşarın navi suları üstünde lar. vardı. Amerikan donanması Koleji bitiren genc kızlara «Eminede kahn kabuklu olan bütün buğ görünmektedir. Midway havadeniz savaşı JaJapon filosu üç grupa ayrılmıştı: Bu münasebetle 1948 de Ameri cikler» diye hitao etmiş ve «Eminedaylarımız kullamlmış olacaktır. Coraî Sea 'ünyada ve yalnız A 1 4 büyük 'çak gemisi. 2 zırhlı, ponlara indirüen ilk ağır darbe olkan donanması hakkında bir hulâ=a cikler» sözünü «Mehmedcikler» muDiğer taraftan Suriyeden 100 bin merikan ionai.Tiasmda mevcud muş ve bundan sonra Japon yıldıkruvazörler, muhribler hafif gemiyapmak istiyoruz. Bugün dünya kabili olarak kullanmıştun. ton buğday ithal etmek üzere bu dev uçak gemisirıden biridir. Bun ler. 2 2 zırhlı. 16 nakliye gemi rım taarruz u durmuştur. birincisi olan Amerikan donanması Modern harb. topyekun harbdir. memleketle kat'i anlaşmaya varıl ların birincisi 41 numaralı Midway: si. kruvazörler ve muhribler, 3 Dev uçak gemileri 15 zırhlı. 3 muharebe kruvazörü Harbe giren bir memleket yalnız mıştır. Suriyeye buğday karşılığın ikincisi 42 numcrEİı FrankHn D. Başkomutan Amiıvl Yamamato'nun Şimdi bu iki Amerikan zaferine da 2025 milyon liralık yiyecek Roosevelt, üçüncüsü de limanımız? kumandasında 7 zırhlı, 1 uçak ge izafe edilen ve biri iimanımızda (bunlardan biri tadil edilmekte olup kara. deniz ve hava ordularile demaddesi ve bilhassa canlı hayvan gelen Coral Sea'dır. İkinci gemiye misi, kruvazörler ve muhriblerden bulunan Amerikan dev uçak ge henüz hizmete girmemiştir) 35 ağır RİI. maddî, ınanevî bütün kuvvetleilkönce verilon isim Coral Sea kii mürekkeb olan büyük kısım, ilk mileri hakkında teknik malumat savaş uçak gemisi. 66 refakat uçak rile. canlı cansu her şeyile, bütün ihrac edilecektir. gemisi 22 ağır "e 42 hafif kruva varlığile savaşacaktır. Böyle bir fakat Cumhur Başkanı Roosevelt'in iki filoyu dcsftklemeğe hazır bulu verelim: zör, 345 muhrib, 227 refakat muhri harbde. Türk kadını da, yani Emiölümü üzerine onun adt ikinciye nuyordu. Japon denizaltılan da 1943 44 yillarınrla kızağa konuverilmiş. üçancü gemi de Coıa icab eden yerlerde mevzi almış lan ve iik ikisi harb içinde büyük bi. 180 denizaltı ve yüzlerce diğer necik de. Tiirk erkeği MehmedciSea oîmuştur. lardı. Japonkrın zayıf tarafı radar bir süratlt inşa edilen bu gemiler yardımcı gemiden mürekkebdir. ğin yanında savaşacaktır. KafasıMidway ^ibi Coral Sea ismi de ları olmaması idi. 194547 yıllaıında hizmete girmişAmerikan 194849 bahriye büt nuı. kolunun bütün kuvvetile, behava deniz Amerikan filosu ise 3 uçak gemi lerdir. 45.000, tam yükle 55,000 ton çesi 3 milyar 686 milyon, 733 bin rleni ve dimaği bütün kabiliyetleriİstihsal bolgelerinrien çel«n haberleıe Amerikan Japon !o yurdunu ve istiklâlini korumağa gbre, bu sene. pancar rekoltesi gecer savaşlanna izafeten bu dev uçak si. 7 ağır kruvazör. hafif" gemilerle durlar. 212,000 beygir kuvvetinde 4 dolardır. »enekinden daha lazlaüır. Alpullu fab gemilere verilmiştir. Her iki savaş denizaltılardan mürekkebdi ve Mid türbin makine .le 33 mil süratleri Donanma mürettebatı 395,000 de çalısacaktır. Köylü kadın tarlada, rikası 1 ağustostan itibaren seker istlh hakkında okuyucularımıza biraz \vay adasına B. 17 uçakları da gön. vardır. 18 tane 127 İik çift maksadlı nizci ve 83.700 deruz piyadesidir. işçi • kız fabrikada, Üniversite mesaline başlıyacaktır. Alpullu kesme sc malumat vermek istiyorum. zunları münevver kızlanmız ve dcrilerek orada üslenmiş hava bir top. 84 tane 40 lıkve 82 tane 20 iik Amerikan ticaret filosu da. harb ker imal etmiyecektir. Diğer fabrikaCoral Sea savaşı kadınlanmız. eskisi gibi yalnız hasolmak üzere hava hücumlarına likleri takviys edilmiçti. sonunda 50 milyon tona çıktıktan lanmı^ın da aynı şekilde kesme jekcr Coral Sea, Mercan denizi demek4 haziran 1942 günü Mid\vay sa karşı 184 topla mücehhezdirler. İn sonra, bir çok gemiler diğer dev tanelerde değil; yapabilecekleri her imal etmiyecekleri anlaşılmaktadır. PiÜer taraftan Yunanistana kesme teker tir. Japonlar Psurl Haıbor baskmın vaşı basladı. Amerikan uçakları a giliz yıllığına göre, ağır uçaklar da letlere satıldığı için 1948 başında hizmet ve vazifede çabşacaklardır. ihrac edlleceği yolundaki haberler ya dan sonra kelimenin tam manasile dadan 50C mil mesafede Japon filo dahil olmak jZ3re 137 uçak taşırlar. 28.500.000 açık deniz ve 2.500.000 Muhabere birüklerinde haber ulaşlanlanmaktadır. bir yıldırım taarruzu yapmışlar; sunu görüp hücum ettiler. Japon Fransız yıllığı İ.2 çift motörlü yahud Büyük Göller gemisi olmak üzere, tıraraklar; levazım hizmetlerinde iaşeyi sağlayacaklar: nakliye birüstüste kazandıkiarı kolay ve par uçakları da Midway hava meydanı 153 *ek motö'"'ü uçak alabilirler di 31 milyon tondur. ' Çorum» faciasında ölenlerin liklerinde direksiyon kullanacaklak 7.aferler, onlan sarhoş etmiş; nı bombaladılar. Amerikanın kara yor. Mürettebleri 4085 kişidir. Uçuş Harbde Amerikan kayıbları ailelerine yardım meselesi Lstilâ iştihalarını açmıstı. Japon da üslenmiş uçakları tarafından ya güverteleri 300,60 metre uzunlular: hava dafi bataryalarında atış İkinci Dünya Harbinde Amerikan Devlet Denlzyolları Umum Müdürü ğtındadır. Tekneleri 34,40 metre donanması şu gemileri kaybeüniş manzumesini idare edecekler; baCemil Parman, »Çorum» vaptıru yan müdafaa çevresini gehişletmeğe ka pılan hücumları neticesiz kalırken gını «le alınarak. bu yangında dlen rar verdiler ve bu maksadla ikinc gemilerden havalanan uçaklar, 4 genişliğindçdirler. 10 metre su çe tir: 2 zırhlı, Pearl Harbor'da, 5 ağır taryaların çören gözü, işiten kulavatandaşlara 1.200 lira kıymet takdir bir taarruz plânı hazırladılar. Bu Japon uçak gemisini ağır yaraladı kerler. Ufkî zırhlarının 400 mili ve hafif savaş uçak gemisi, 6 refa ğı. işleyen kafası, dolduran n u m a n edildiği hakkında bazı gazetelerdc çı plânın üç hedefi vardı: lar. Bu gemiler bir müddet sonra metre olduğu söyleniyor. Beheri 30 kat uçak gemisi, 7 ağır kruvazör, 3 eri. nişancısı olacaklardır. kan yazıları aşağıdaki izahile cevabbattı. Japonlar da Amerikan uçak milyon dolara mal olmuştur. 6 eylul hafif kruvazör, 71 muhrib, 11 refaİkinci Dünya Harbi içinde, İngil1 ^ Salomon adalarmda ilerilelandırmıştır: gemilerinden birini yaralamağa mu 1947 de Midvvay'ın takviye edilmiş kat muhribi, 52 denizaltı, 18 deniz tere ve Amerikıda, kara, hava ve mek ve Yeni Gine adasmdaki Mo« Yapılmakta olan yardım. bir tszolan güvertesinden V2 nev'inden altı avcısı, 69 hücumbotu, 12 gam deniz ordularında çahşan yüz binminat veya kıymet biçme değildir. İda resby limanını zaptetmek. başar vaffak oldular. O da 3 gün sonra renin işletme masraflarından ayrılarak elde edildiği takdirde Yeni Kaledon bir denizaltı tarafından batırıldı. uzaktan idare edilen füze ilk defa bot, 3 mayin gemisi, 24 aramatara lerce kız ve kadın askeri gördükçe, te\zi edilmekte olan 200.000 lira. ta ya, Samoa ve Fidji adalarını ele 56 haziran akşamı Japon Amiralı olarak aülmışür. ma gemisi, 16 sahil muhafızı gemi, bizim inemleketimİ7.de de aynı te§mamile bir ilk yardımdan ibarettir geçirmek; ricat emrini verdi. Midway savaşı21 asker nakliye gemisi, 3 deniz kilâtın daha barış zamanında kuKntvazörler Bu yardımda bir insan değeri bahis 2 Midway adasını zaptetmek; nın büânçosu şöyledir: Fargo hafif kruvazörile Juneau uçakları ana ^eraisi, 6 donanma rulmasını ve bir harb vukuunda mevzuu olmayıp, doğrudan doğruya geAmerikan kayıbları: Yorktown uçaksavar 'kruvazörü hakkında, da» petrol gemisi, 7 malzeme taşıt ge Emineciğin. Mchmedciğin yanında ride kalan allelerin istikbali gözönün3 Belki de muvakkaten Aleoul de tutulmakta ve onların birkaç ay adalarını işgal etmek. kutsal vatan hizmeüni görmesini uçak gemisile 1 muhrib bcıtmış, 150 ha evvelce limanımıza geldikleri misi, pek çok ^ıksrma gemisi. iık geçinmelerinin temin edilmesî gaisterdim. Bu plân muvaffakıyetle tatbik eyesi güdülmektedir. Bu ilk yardımın llllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllll Lnndrada bir hava dafi bataryası dildiği takdirde Alsska ile Pearl azamî sür'itle yapılabilmesi için uzun görmüştüm. Bu bataryada kadınmuamelelerden kaçınılmakta ve yalnız Harbor'u tesirsiz bir hale koymak lar işleyen lıaîa, erkekler çahşan Savcılıktan verilen belge ile derhal ge ve Amerika ile Avustralya ararekcn yardımda bıılunulmaktadır. sındaki muvasalayı kesmek mümkol vaziyetinde idi. Seyahatten döÖlen vatandaşların geride kalan aile kün olacaktı. nüşte yazdığım yazılarda bu batarleımin ilk andn muzayakada kalmamayaya .Kıiıbıklar bataryası» demişJaponlar, plânın birinci kısmın sı gayesile yapılan yardım. her vatanİIMIIIIUIIIIIIIIIIIIUIMıllllllllMMIIMIIIIMMIIUIMI iim. Çünka bataryanın dimağını daş için 1.200 liradır ve azamî yardım tatbik etmek ve Moresby limanıni cinsi İâtif teşkil ediyordu; mesafezaptetmek üzere, 1ÎM2 mayısı bada 2.000 lirnyı EocmenıçVtedir. lcri onlar ölçiip biçiyor; bankalarBu ilk yardımın neticesi alındıktın şında harekate geçtiler. 3 mayısta daki faiz ve hesab makineleıinin sonra 200.000 liradan geri kalacik olan Salomon adalarından Tulaç;i'y ki4im ikinci defa tevzi cdilecek . y c harb maksadile yapılmıs olan eşlezaptettiier, ondan sonra Shokakü' ve yandün yardım için para terr.ini m Zuikaku uçak gemilerile ağır krurini onlar idare ediyor, radarlan, sfdile üst makamlara da müraca&tte vazörlerden, muhriblerden ve yar İngili/lcrin «ateş kontrol manıumebulunuîacaktır.» dımcı gemilerden mürekkeb birş fisi dediklcri bütün telemetreleri, Büyük sünnet düğiinfl" * yani mesafe Uhmini ve tevcih aletD.P. Fatih ilçesi. 30 temmuz cumar lo ile Moresby limanı üzerine yüİcrile atışta isabet sağlayan bütün tesi günü saat 15 ten sabaha kadar de rüdüler. vam etraek üzere Yenikapıdaki M. Ça cihazları onlar kullanıyorlardı. ErAmeıikalılar da Japon taarrukır gazinosunda büyük bir sünnet dü zunu karşılamak için bir filo gönkekleıe yalnız topları dolduıinak ğlinü tertib etmistir. ve hataryanın dimaği olan kadınlardermişlerdi. Moresby limanına üsdan alacakları rmir \e kumandalenmiş olan B. 17 ler yani uçarkaleler, civarı tarassud ediyorlardı lara göre, ateş etmek kalıyordu. S£YMR BUZ KITLELERl Amerikan Amiralı Fletcher kumanKadınların bu kadar âmir ve hâdasındaki Amerikan Avustralya kim oldukları. erkeklerin de sadece KUTBU filosru Lexington ve Yorktown uemir kulu vaziyetinde bulunduklaçak gemilerile 7 ağır kruvazör ve rı bir bataryaya «kılıbıklar baUrdiğer hafif kuvvetlerden mürekkeb vası» demek kadar yerinde bir taolarak Mercan Denizine girdi. bir olamazdı. mayısta Yorktovvn'un uçakları BuBizim Üniversiteli kularımız. galaji adasını bombardıman ederek zetelerde çıkan resimlere göre, habir Japon muhribi ile çıkarma geva dafi topçusunda. erkeklerin vamilerini ba^ırdılar ve bir mayin gezifelerini de gljfdükleri için, onlamisini yaraladılar. 45 mayıs günrın bataryalarıııa ysıyanet melekleleri Amerikan B. 17 uçakları boş ri bataryaları» demek daha doğru 40: RÜSTEMPAŞA CAMİt Bu yere Japon filosunu aradılar ve niolur. hayet 6 mayıs günü bulabildiler cami, mimari Urzındaki hususiyet ve çinilerile meshurdur. Mimar Sinanın Aynı günlerde kartda üslenmiş oyapısıdır. Plânı' mustatil şeklindedir. lan Japon uçakları da Amerikan Mlsafir Amerikahlarla Merkezi kubbesini taşıyan kemerler, filosunu aradılarsa da bulamadılar müsahaka mihrab ile kapının iki yanındaki iki 9 mayıs günü sabah Amerikan uçak Limanımızı ziyarete gelecek olan şer ayak ile yan tarafındaki dört filaypgemilerindeki keşif uçakları, Shoho ğının üzerlerine istinad ettirilmijtir. Amerikan filosuna mensub bahriyeülerle Yaniarda kemerîi üç kısım vardır. hafif uçak gemisi refakatinde seyIstaııbul Yü«ne Kulübü sporcuları araSon cemaat revakı beş kubbelidir. Ca reden Japon nakliye gemilertnin sır.da Bayramın ikinci perşembe günü mi. zeminden birkaç metre yüksek ol bir kısmını buldular. Shoho AmeriLido havuzunda yüzme ve su topu müduğundan kapısımn önünde geniş bir kan torpido ve pike bombardıman sabRkaUrı vapılacaktır. revak vardır. uçakları tarafından 15 dakika içinCamiin sahibi Hacı Rüstem Paşa. Ka de batırıldı. Bu arada Japon gemi nuninin kızı Mihrimah Sultanın kocası idi. 968 (1560 M.) de vefat etmiş ve uçakları da 1 tankerie 1 muhribi Şehzadebaşındaki türbesine gömülmü; alevler içinde bırakmışlardı. Ertesi Sayın dost ve müşteriletür. Rüstem Paşa, zenginliğile meş sabah iki taraf uçakları, asıl filorinin Bnyramını kutlular. hurdu. lan keşfettiler ve karşıhklı hücu41: SOKULLU MEHMED PAŞA ma kalktılar. Bu hücumlar sırasınRÎFAT PEKİŞ CA^>in Sultanahmed meydanının ni da, Amerikanın Lexington ve York hayeünde Mimar Sinan tarafından ku tovvn, Japonlarm Shokaku uçak rulmuç, emsalsiz nefasette bir camidir. Kapısımn üzerindeki 979 (1571 M.) ta gemileri yaralandı. Lexington mürihli kitabeden. evvelce orada bir kl teaddid torpido ve bomba isabetlelisenin bulunduğu anlaşılmaktadır. So ri almış, gemide çıkan yangınlar Atom «sırrı» üzerinde o kadar sinde günde 2,5 kilo kadar bir ye kullanılması lâzım geldiğine göre, kullu Mehmed Paşa, İkinci Selimin kızı söndürülememiîti. Nihayet gemi çok şey konuşuldu ve o kadar uzun kun rutuyordu. Bu istihsal gittikçe mesele Amerikan İngilteıpden Tekel İdaresince ittayyareleıinin olan zevcesi Esma Han Sultazı için bu tahliye edilerek Amerikan muhrib yazılar yazıldı ki artık ortada «sır» artmıştır. Fakat gene aynı miktarı döğebilecekleri büyük Rus şehirle hal edilmiş olan Horniman çaylan camii bina ettirmiştir. leri tarafından aülan torpidolarla diye bir şey kalmamıştır, diyebili muhafaza ettiğini kabul etsek bile, rinin sayısını bulmağa kalıyor. piyssada satışa çıkarılmıştır. Binanın orta kubbesini taşıyan ke batırıldı. riz. Esasen bir çok atom âlimlerine bu hesabca beş günde bir atom Amerikan hava' kuvvetlerinin merler altı tane duvara bitlşik ayaklara göre bomba yapmanın sırn pek o bombası yapmak kabildir. Zira. şimdiki halde Rusyaya karşı kulla rağmen. eski bombalardan daha istinad ettirilmiştir. Bina, mustatil şeklindedir ve her köşesine bir kubbe yerBu savaşın bilânçosu şöyle ol kadar keşfedilemiyecek bir şey de tecrübeler en iyi neticenin ancak nabilecekleri ;n müsaid üs Alaska müessir olduğunu göstermiştir. Amerikan atom kuvveti komisleştirilmiştir. Minaresi kapının sağın muştu: Amerisalıların 33,000 tonluk ğildir ve muayyen merhaleleri ge içinde 12,5 kiloluk patlayıcı madde dır. Mevcud tayyarelerin uçuş kadadır. Mihrabı mermer ve mihrab kü 1 büyük uçak gemisi, 16 tankeri, 1 çirmek için kâfi derecede çahşan, bulunan bombalardan almdığını biliyetleri gözönünde rutularak ya yonu, uranyum ve plutonyumdan lâhı çinidir. Diğer duvar çinileri fevbu işe lüzumlu madde ve teçhizatı göstermiştir. Bunun için, yeni pılan bir hesaba gcre. Amerikan başka maddelerden de aynı kuvvekalâde nefis sanat eserleridir. Son ce muhribi batmış, 1 büyük uçak geelde eden her memleket en nihayet bombaların daha büyük hacimde hava kuvvetlerinin, Alaskadan kal tin elde edilmesinin mümkün oiup maat yeri yedi kubbelidir. Şadırvan misi yaralanlhışü. 66 Amerikan ukarak, atom bombası atabilecekleri olamîyaeağını araştırmağa başiaavlusunun üç tarafında medrese oda çağı düşürülmüş ve 543 kişi öl atom bombası yapabilir. Onun için yapıldığına ihtiraal verilmiyor. Rusyanm henüz atom bombası yaplcrı ve örJerinde revaklar, meydanın müştü. Yukarıdaki hesaba göre, beş gün büyük Rus şehirieri 81 tanedir. Bu mıştır. Bu arada hidrojen atomlarından istifade edilmesi düşünülortasında da güzel bir gebil vardır. Japonlarm 15,000 tonluk 1 hafif masına imkân olmadığı, zira bu işe de bir bomba üzerinden, senede en şehirleri tahrib için de 200 atom mektedir ki o takdirde daha hafif 42: SULTAN AHMED CAMİİ İs uçak gemisi, 1 muhribi, 4 çıkarma üzumlu cihazdan mahrum bulun aşağı 75 bomba imal edilmek iâ bombasına lüzum olduğu hesablantanbulun en güzel binalarından biridir. gemisi batmış, 1 büyük uçak ge duğu, fakat iki, üç sene esaslı şe zımgelir ki bu da, 1947 den bu ya maktadır; zira Moskova gibi birkaç bombalar yapmak kabil olabilece^tir. Plânı dört köjelidir. Orta kubbenin na geçen üç sene zarfında, 225 bom milyonluk şehirlere üç. dört bomba dört yanında birer yarım kubbe ve ca misi yaralanmış; 80 uçakları düşü kilde çahştığı takdirde atom bomAtom komisyonu, nüfusu 100 atılması lâzım gelecektir. olabileceği ba eder. rr.iin dört köşesinde birer küçük kubbe rülmüştü. İnsan kaybı 900 ölü idi. bası imaline muvaffak Atom mütehassıslarından J. A. Gerçi, Japon gemi kayıbları daha ileri sürülüyor. Demek oluyor ki bugün Amerika binden az olan düşman şehirlerine vardır ki, bunları taşıyan kemerler «Amerikan ordusu Rusya ilî harbedebilecek miktarda karşı kullanılmak üzere «atom todört tane filayağı üzerine oturtulmuş azdı amma, Japonlar taarruzdan Fakat bu tahmin Amerikayı kor Campbell'in tur. Cami çok aydınlıktır. Çünkü kub vazgeçmek mecburiyetinde kalmışkimya mecmuası» nda neşrettiği bir atom bombasına sahib bulunuyor. zu», «atoro şeraresi. gibi ikinci debe ve duvarlarında pek çok penceresi lar ve böylece harbe girdiklerinden kutmuyor. Çünkü herşeyde olduğu makaleye göre bugün bir atom Esasen, atom âlimlerinden Dr. Ro recedeki unsurlardan da bazı yeni gibi bunda da ilk adımı atan kavardır. Mermer mimberi yaldızh ve silâhlar yapılmasının mümkün oboyalıdır. ilk tabakanın üstüne ka beri ilk defa bir muvaffakıyetsizli zanmıştır. Zira bundan sonra a bombası 1 milyon dolara mal olmak bert Oppenheimeı'in bildirdiği gibi, labileceği neticesine varmıştır. F a tadır. Onun içul, bu kadar kıymetli ğe uğramışlardı. harb esnasında bütün fabrikaları dar varan çiniler pek nefistir. Çok getom bombası yapacaklar bir tane kat bazı mütehassısîar bunlann fazniş olan şadırvanın revaklarında otuz Mercan Denizi savaşının tarihî imal ederlerse Amerika binbir tane bir bombayı mümkün olduğu ka seferber ederek senede beş yüz kubbe ve ortada zarif bir çeşme vardır. bir ehemmiyeti daha vardır ki bu dar yerine sarfetmek ordunun baş atom bombası yapmak kabil olabi la tesirli olamıyacağı kanaatinde,apmış olacaktır. Aiaç ve bronz kapıları pek nefiatir. dirler. Bu bombalarla istenilen nelıca hedeflerinden biri olarak görü lecektir. savaşta ilk defa olarak harb gemiİşte bu da atom a dair artık ma lüyor. Askerlik Cami, Birinci Sultan Ahmed tarafınticenin alınabilmesi için fazla mikmütehassıslarına v eri birbirlerine top ve ^ torpido ile Bugün için, Amerikan atom k u tarda kullanmak icab edecektir ki dan yapılmıştır. İnşasma 1018 (1609 lum olan sırlardan biridir. göre üçüncü bir dünya harbinde hücum etmemişler, hattâ birbirleriM.) de başlanılmış ve yedi senede 102Ö Harbin sonuna doğru Amerika atom bombalarına hedef olarak bü veti komisyonu artık mesaisini bu da harb ilmi bakımından hiç de (1616 M.) de bitirilmiştir. Meydana ni görmemişler; yalnız uçaklarile nın elinde 3 atom bombası bulunu yük jehirler seçilecektir. «Büyük bomba imali üzerinden alıp başka elverişli bir şey sayılmamaktadır. lazır olan avlu kapısımn dısındaki uzaktan muharebe etmişlerdi. Bu yordu. Bunlardan biri Hiroşimayn, şehir» tabirine en aşağı 100 bin ki sahalara vermek kararındadır. Bu Çünkü bunları taşıyacak tayyareleduvarda tiirkçe olarak mimar MeRmed savaştan sonra, Pasifik harbi umuAğamn 1026 tarihli kitabesi vardır. Ay. miyetle aynı şekilde cereyan etti. biri Nagazakiye atıldı, geri kalan şilik nüfusu olan yerler girmekte arada atom kuvvetinden sanayide rin miktarı çoğalacak, bu da düşüistifade usulleri.ıin tekâmül etüril rülnıelerinin daha büyük bir ihtim tarihtc vefat eden Birinci Ahmed üçüncü bomba da Bikini tecrübe dir. Artık uçak gemisi deniz harbinde mesine çabşılacak, belki de bu sa mal dahiline girmesine sebeb olaorada medfundur. sinde havaya uçuruldu. rırhlmın yerine kaim olmuştu. hada yeni keşiflere varılacaktır. * * * caktır. Halbuki yukarıda tesbit ediBugün ise Amerikan ordusunun Midway savaşı , ŞEVVAL 1 ÇARŞAMBA emrine verilmek üzere stok edıimiş Bununla beraber, şimdikilerden len hedef'ere giderek atom bombaYukarıdaki nalumat, Amerikanın Japonlar Mercan Denizi savaşinı bombaların sayısı 200 ile 250 araRusyaya karşı muvaffakıyetli bir daha tesirli atom bombası imali için sı atacak tayyarelerin ancak yüzde kazanamayınca Moresby limanına sındadır. Hattâ bazılan bunun 400 atom harbi yapıp yapamıyacağı hak gayret sarfedileceği de muhakkak 20 kayıb verecekleri hesablanmakkarşı taarruzlannı tekrarlamadılar ane olduğunu tahmin ediyorlar. Dünya Harbinde hav« kında bir fikir vermeğe yarayabilir. tır. Esasen. son zamanlarda «üstün tadu, İkinci ; e Miduay adasını zaptetmek üzeBu tahminlere esas olan vakıaiar Zira, Amerikanın elinde ne kadar uranyum bombası • adı verilen yeni filoları di şman şehirleri üzerlerine re harekete geçtiler. Amiral King unlardır: V | 5.49 13.20 17.17 20.31 22.22; J.47 atom bombası bulunduğunu biliyo bir atom silâhı yapılmıjtır ki Eni yaptıkları taarruzlards en fazla bu büyük bir isabeüi görüşle JaponlaAtom bombasının imaline yara ruz. Bunlardan her birinin en aşa wetck adasmdaki ilk tecrübe bu nisbet dahilinde kayıb vermişj,erdjr, E. ] 9.20 4.4S 8.46 12.00 1.52 7 15 ın böyle bir Uaıruzda bulunacakWorfd R'eporfTân yan maddelerin istihsali 1947 sene ğı 100 bin nüfuslu şehirlere karşı nun, daha küçük çapta olmasına =haberleri Misaür Amerikan (ilosu Simdiki ekmekler değişmiyecek ABİDIN DAV'ER DENİZCİLİK BAHİSLERİ f İHEM NALÎNA MIHINA Sıyanet melekleri bataryası Fabrikalar kesme şeker imai etmiyecek Rusyaya karşı harbde kac atom bombası lâzııtı? CAMILERIMIZ P E K İŞ ÇAY ITHAU