Katalog

CUMHURİYET 7 Mayıs 1949 Denizcilik Bahisleri] ^ r IJT7K1 NALINA I Ne kadar lâzımsa o kadar istiyoruz Yazan: Ahidin Dav'er =haberleri Sulh harbden güç Yeni gümrük ı tasarısı Insana öyle gelir ki harb elbette sulhtan güçtür. Fakat acaba öyle mi? Böyle olmadığıru bize son iki dünya harbi ve arada geçen uzun birinci ve şircdi yaşadığımız ikinci mütareke devri pekâlâ ispat etti. Son harbden sonra Birleşmiş Milletler diye bir teşekkül vücude geiirildi; zannettik ki bu muazzam teşküât hemen sulhu kuracak, halbuki şu fani dünyanın ortasında gazetelerde sütun, sütun yazıara mevzu olan münakaşalar arasında mütemadiyen tekrar edilen sulh sözleri bir türlü sulh işine çevrilemedi. İnsanların kapısmda bombalar patlatmaktan vazgeçen«âleme nizamat» vermek için daha ilk içtimalannda birbirlerine karşı söz bornbalan atmağa başladılar. Nihayet bir taraf kokteyller, votkalar arasında güzel salonlar veya bahçeler orlasında verilen sözleri unutur gibi oldu. Bütün milletlerin tam istiklâl ve hâkimiyetini kabul eden bir teşekkülün müessis azası olduğu halde guya nefsini müdafaa için miiletlere hükmeüneğe ve milliyetçi değilim derken en koyu milliyetçiler kadar ırk ve milliyeti kabartıp şişirmeğe, kendilerine biat edenler arasuıda bile kendi milletinin «milletlerin hepsinden daha kâmil ve daha yüksek bir kültüre malik ve binaenaleyh hepsine faik olduğunu» (bak Bolchevik mecmuası mart nüshası) iddiaya, hattâ sosyalizmi de kendi anladığından başka türlü anlamağa müsaade etmemeğe başladı. Hürriyet ve demokrasi ve haberalma serbestisi gibi çok güzel sözleri ya inkâr veya tevil etti. Demokrasiyi ikiye böldü: Halk demokrasisi, Garb demokrasisi. Halk demokrasisi gibi lisan itibarile de yanlış (demos = halk) bir tabirle ifade olunan demokrasiyi tarif ederken büsbütün başka bir ideolojinin tarifme kaydılar ve herkesin bu dns demokrasinin, demokrasilerin en hayirhsı olduğuna inanmasını istediler. Artık bu d n s demokrasiye inanmayıp şu bildiğimiz liberal demokrasiyi tutanlar, kim olursa olsun, radyolarında, gazetelerinde «kirli insanlar» diye tavsif olundu. GÖRÜŞLER, PİŞİ r \ C FLEK ) Fatihin toplarım törenle nakledelim •»•••••»• Y a z a n : •••••• ^ • ^ ^ " l Gölcükte dost Amerikanın bi ( nına karşı taarruza geçmek imGümrÜk komisyoncuları ze verdiği Gelibolu ve Giresun ; kânını bulmuştu. Bu suretle detasarmın bugünkü şartlara muhriblerimize sancak çekme | nizhava harekâtı bakımmdan yoktur; fakat barutsuz, dinamitsiz sevgisi manzarası altında, gene kin töreninde bulunduktan sonra, \ Amerikanın Uzak Doğudaki en uymıyan maddeleri patlayan öyle iktisadî bombalar ve hırs tohumlaruıı sakladığı için çöyle mühim bir mukavemet merkezi yazdığım yazının sonunu vardır ki onlann tesiri bir dakika muvaffak olamamıştır. Tarihte buüç haftadan kısa bir zamanda yı bulunduğunu söylüyorlar bitirmiştim: da binlerce adamı toprağa sermak nun bir misalini Roma İmparatorkılıp gitmişti. «Darıca açıklarına gelince, yedeğildir; o bombalar milletlerin te luğunda görüyoruz. O zsmanın maYukarıda söylediğimiz gibi Rahmetli Refik Saydamm Başni rnuhriblerimiz Gölcüğe döiıneffüs ettiği havada saadet sem lum dünya parçasını hemen hemen düler. 865 numarah Ware ile 833 Japonlann üç haftada kolay bakanlığı zamanmda hazırlanan ve tinden felâket diyarma doğru esen tamamen zaptettikten ve hiç bir ca istilâ ettikleri Filipinlerin üzerinde epeyi tadilât yapıldıktan numarah Herbert Thomas Amebir rüzgâr kaldırır. Bir millet hiç millette harekete mecal bırakmarikan muhribleri de, sulanmız geri alınması, en az 7 ay kadar sonra nisan sonnuda Mecliste mübir kahahati olmadığı halde kay dıktan sonra Roma silâhlarının şadan aynlmak üzere «Allaha ıs sürmüş ve Amerikahlara hayli zakeresine baslanan Gümrük Kanaklarınm kuruduğunu, kurumasa kırdadığı dağlarda, vadilerde teespahahya mal olmuştur. nunu tasarısının, birçok maddemarladık» ijarctiuı kaldırdüar. Eski Askerî müze binasının öbile mahsullerin çorak bir vadide süs eden sulha, tarihçiler : istedikBütün bu anlattıklarırmz. A leri, şehrimizdeki Gümriik komisOnlara üzülerek baiztım; neden leri kadar Roma sulhu & PaX Ronündeki tarihi toplaı da tabiatile akıp gittiğini görür ve bir şey yaTv.rk sancag' altmda Gölcüğe merikalılann Filipinlerde vak voncularını telâşa düşürmüştür. mana) diye isim taksuılar, bu suih Maçkaya nakledilecektir. Nitekim pamadan hâkim iktisadî kuvvetin 1 . .,,.» tile yarım müdafaa tedbirleri al Dün akşam topianan gümrük kodti r.ıediler diye şimdidcn bazı küçük toplar oraya zebunu olur. İşte bütün bu kötü hakikî, riyasız, garazsız, ivazsız 3u üzüntümün sebebinı, daha mış olmalarından ileri gelmiştir. misyoncuları, bugünkü şartlara uybir sulh hali değil, adeta baskı alpötüniltıu'stür. Asıl büyük tarihi içtimaî ve iktisadî kuvvetiere karşı evveik; yazılarımda ızah etmış . Yarım tedbirlerin felâketler do mryan bazı maddelerin değistiriltında uyuşturulmuş bir hareketsizkıymc'i haiz toplar henüz naklekudretle çalışacak unsurları bir atim. Bunu bir daha tekrarlama ğurduğu hakkmda, İkinci Dün mesini temin etmek için Ankaraya lik. bir mecalsizlik hali idi. dümemislir. Bunların bir kısmı, raya toplayarak yeni bir hayaü, sa iüzum görmüyorum; yalnız \ ya Harbinden bir çok başka mi bir heyet yollamağa karar vernıişeski müfonin önünde, bir kımı da hırssız, kinsiz bir sevgi hayatmı Şimdi artık büiyoruz ki hakikî bize verilen muhriblerle bu ye saller daha getirmek mümkün lerdir. eski Rahriye Nezareti binası olan insanlar arasında hâkim kılmağa sulh silâh şakırtılarile, milletlerin ni Amerikan muhribleri ve Sov dür; fakat biz, yalnız Amerikalı ve Divanhane denilen KasunpaYeni hazırlanan tasarmın 107 nci çalımak mubarek bir iş olduğu ka tepesinde patlayan bomba paturdışadaki binanın bahçesindedir. Eski yet Rusyanm Karadenizdeki muh dostiarımızm başından geçen b.âmaddesi, ithal edilecek eşyanm dar tarihin başlangıcmdanberi peylarile, yahud türlü oyunlar, propaTürk topculuirııı;un şaheserleri olan ribleri arasında aşağıdak; ced diseleri misal olarak aldık. Öyle sıkletinde evvelce kabul edilen gamberlerin, filozofların, âlimlerin gandalar ve beşinci kollarla bir bu çok kıymetli toplar arasında valde göreceğiniz mukayeseyi zannediyorum ki yarım tedbirleve bazan da siyasetçilerin ve hattâ milletin harimine sokularak içtan rin büyük mahzurunu ve zarar yiizde 5 nispetindeki toleransı yüzFatihin ve Kanuninin ağır topları yapmakla iktıfa ediyorum: de 2 ye mdirmektedir. Buna gözaman zaman mürai hükümdarların fetihlerle varılır bir hedef değildir. larını isbata bu misal de kâfidir. Ha bulunmaktadır. Nasıl oisa bir *** ve iş adamlarmm teşebbüs ederek İşte bunun içindir ki son harbi re, meselâ Amerikadan 100 kilo kısmı Markada Askeri müzeye, Gölcükte kulağıma çalındığına İşte biz, yakın tarihten ibret dermuvaffak olamadıkları güç bir iş müteakıb bu hedefe varmak üzere bazıları da Dolmabaheedeki Dcnii göre, benim Türk donanmasının si alarak eksik ve yarım tedbir olarak sevkedilen bir madde, İstir de. Zannediyorum ki bu güçlük Birleşmiş Milletler teşkilâtı kurumüzesiue nakledilecek olan bu ağır bir harb vukuunda Karadeniz ler yerine vakit ve zamanında tanbul gümrüklerinde 102 kilo karşısında şu sulh ve sükun haya lurken en uzun vadeli ve fakat en top'an. önümüzdeki 29 mayıs giinü, deki vazifesini yapabümesi için tam tedbirler alınmasını ve Türk gelebüir. 103104 kilo gelirse, bu tını gene zulüm ve isübdad vasıta esaslı bir teşkilât olarak da birİstanbu) fethinin 496 nci yıldönükruvazörler, diğer harb gemi donanmasının ihtiyaca kifayet maddenin Gümrük resmi üzerinlan, harb ve darb yollarile temi leşmiş milletler ilim, kültür ve den 13 misli oeza ahnacakttr. münde büyiik hir töıenle müzeleedecek sayıda gemi ve donanma leri ve bir denizhava kuvveti nin en kolay olacağını düşünen ka terbiye teşkilâtı (Unesco) diye bir rimizin yeni binalaruıa nakletsek, ile takviyesi hakkındaki yazıla komutanlığı emrinde bir deniz Gümrük komisyoncuları, bu vazifalar zaman zaman zuhur etmiştir. müesseîe kuruldu. Bu tesis, şimne iyi olur. rım üzerine, Amerikalı dostları hava kuvveti ile takviyesini is yette hiçbir maddenin gümrükten Fakat bu teşebbüsler tütün bu dü dilik hedefe doğru atılnuş bir tek tiyoruz. cezasız giremiyeceğini behrtmektemızdan bazıları, 15 ton ağırhğında olduğu söyleşüncelerin başında cihangirlik sev adımdan başka bir şey değildir; * * * dirler. ııilcn bu ağır topları, hiç bir kam Kaç kruvazÖT istiyor; 10 dası, dünya hâkimiyeti iptilâsı ol fakat en doğru adımdır. Bu arada Bu yazıma biraz da tarih ilâKomisyoncular, evvelce bu gibi yon taşıyamıyacağı için bunlan tane yetişir mi? duğu ve insanlara temin etmek is bir de dünya devleti fikri meydan ve edeyim. Osmanlı İmparatorhallerde son merci olarak Mahkeehkidcn kullamlas vssıtalarla vc Gibi müstehzî ve mizahî söztedikleri refah ve nizam hayaü, aldı; gerek Unesco'yu ve gersk 1571 meye basvurabilmekteydiler. Yeni ırandalar koşarak nakletmek icab ler stjylüyorlarmış. Bu sözleri luğunun satvet devrinde, riyakâr ve yalancı bir insaniyet dünya devleti fikrini insanlara riA. ADNAN ADIVAR edecek tir. Geçenlerde bir yerde bu çaka diye telâkki ederek ciddiye de frenk tarihlerinin Lepanto, tasarıda, bu son merci, Gümrük GeTürk tarihlerinin tnebahti savaşı topların 40 çift manda ile naklenel Müdürlüğü olarak tesbk edilalmamakla beraber, şu cevabı llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllH dedikleri bir deniz muharebesi dilebileceğini okumuştum. 15 tonmiştir. Kotnisyoneular, bunun da verebilirim: luk toplaıı ta^ımak için 80 manda Bir harb vukuunda Kara vukua gelmiş ve Osmanlı do çok yersiz olduğunu belirtmektefazla gibi görünüyor. Herhalde müdeniz hâkimiyetini tamamile kı nanması, Padişahın bir yeniçeri tehassıslar. topları kaç çift mandazıl filoya kaptırmamak için kaç ağasını kaptan paşa tayin etmelc nuı çekcbileccfini hesab edefier. Bağdada davet edilen gemiye ihtiyacımız varsa, o ka hatası yüzünden bir müttefik Liizumu kadar manda tedarik ethaçlı donanması tarafından imdar gemi ve bunlan. desteklemek Operatör Hâmi Dilek, döndü mek de güç bir şey değildir. Toplar mağlubiyetin için ne ölçüde bir denizhava ha edilmişti. Bu Bundan bir müddet evvel, hunıst bir nakledilirkcn o zamanki topçuların tâbiye bakımmdan en büyük sekuvvetine lüzum varsa, o kadaı davetle Bağdada çağınlmı? olan Bakıyafetine sokulmuş askerler dc bebi ise, haçlı donantnasında 6 kırköy Hastanesi Beyin Amelijratı Müuçak, hem de tepkili uçak islöreııe iştirak ettiıilir. Bu törcn tane Gali veya Galeas denilen, tvhassısı Operatör Hâmi Dilek, dün tiyorum. • 1953 tc İstanbulun 500 üncü fetilı beheri 36 toplu, büyük yelkenli jehrimize dönmüştür. Öğrendigimize Türk milletinin arzuBütün yılını kutlama töreni için de bir O göre, Operatör, Bağdad Tıb Takültesuna tercüman olduğuna hiç şüp kalyonlarm bulunması idi. sinde yeni hazırlanmış olan Beyin Certecrübe ve talim olur. zamanrn dretnotları demek olan he etmediğim bu istek, bir harb rahisi KUniğinin açılış töreninde ilk gemiler, kürekli ameliyatı yapmıştır. Bundan »onra iki Bir taraf sulhu sevdiğini ve onu İlsili makamlann bu (eklifinıi çıktığı takdirde, bizim bütün bu kuvvetli tctkik etmelerini vc muvafık görkudret ve kuvvetimizle döviiş Türk kadırgalarını top ateşleri ameliyat daha yapan mütehassıs. Trb getirip dünyaya hediye etmek istebeyin ameliyaüarı üzerin diğini söylemekten de bir an hâli diikleri takdirde 29 mayısa kadr.r mek yolundaki kat'î azmimizin le biçmişlerdi. Yani harbi haç Fakültesinde de konferans vermiştir. Operatör. IAk kalmıyordu. Hattâ taraf taraf sulh lıların kahramanlığı değil, geBüjük ve gerçek şair Yahya' tid manzumesile kazanan Yahya Bir bir ifadesidir. Bir yandan istikcuyi behann nağâmâtiyle icab cden hazır'.ıkiarı ve programıKral Naibi tarafından da hususi »urette kongreleri diye toplanblar tertib Kemal zaten aıilletçe kazandığt j Kemalin Türk matbuaünda ilk neş lâlımizı ve varlığımızı müdafaa milerinin ve toplarınm üstünlü kabul edilmiştir. dolar guş yapmalarını rita ederinı. Bu PTOediliyor ve bu kongrelerde sulha sanat payesini ilk defa kendisine redilen şüri de gene Üsküdara aid : ederken öte yandan da demok ğü kazanmıştı. Bu felâketin üsDil fsıkına varmaz bir akan cuyi gramı. kıymetli bir tarihri olan Unesco Millî Komisyonunun nasıl vanlacağı ve iki tarafın hangi resmen verilen «İnönü şiir mükâ cîir. «Yeni Mecraua nın 1918 mar . eıııekli kıırmay subay Halide narasi dünyasının bir kalesi oldu tünden daha bir yıl geçmeden zamandır yoldan biribirine yaklaşarak uyu fatı» ile devlete de tasdik ettirmiş tında çıkan üç gazelinden biri, j toplantısı zırlatmak nıümkündür. ğumuz kabul edildiğine göre 1572 haziranında, iki yıl sonra Evet Üsküdarda kulaklan biv Unesco'nun Türkiye Milli Komisypr.u şacakları konuşulacak yerde pro oldu. Şairimiz ortalama yüz elliyi • Serpfâbad>. Usküdann Salacakla demokrat devletler camiasında da 1574 mayısmda, devlet ço* ör.ümüzdeki pazartesi günü Ankarada paganda usulünü pek iyi bilen bu bulan şiirlerini henüz kitab halin Harem arasındaki sahiiindeydi ve bahsr ırmağının nağmclerile cloluhderrize düşen vazifeyi tama kuvvetli yeni donanmalar yapıp toplanarak. çalışmaların» bo?tayacaktlr. taraf. muharrirleri ve hattâ âlirr de bastınnamakla beraber ki o • Lâle Devri> nde yapılan kasnn duran bir ses var, rrıeğer bu ses mile yapacak kadar kuvvetli ol denize çıkarmıştı. 1574 mayısın Sanat. ilim ve fen sahalarında tanınleri de kendi görüşüne alet etmek kitablar üç veya dördü bulacaktır güzelliğile bahçesinin da Türk donanması, derya kapdilberliği zaman ırmağınuı akışından geliyormak istiyoruz. raış 60 zatın iştirak edeceği bu toplan sevdasına kapılarak kongrelere ilmuş. İçinde zamanın ırmağı akan Genel Enıekli Öğretmenler şiirleri arasında o mükâfatı kazandillere destandı: T'irkiye kalesinin arkasındaki tanı Kılıç Ali Paşanın kuman tıda Unesco milli tasarısı incelenecek» mî, içtimaî bir süs verdi. Fakat belde; yani mazinin ezclüıe doğru mak mazhariyetinin «Haj'al Şehirıe Derneği kuruldu dasında, 268 kadırga, 15 mavna, tir. o çok krymetli Orta Doğu petrol O şuh ağlar bıı^ün kasrı Şerefâ derinliği olan yer, yani tarihin enEmekli öğrenmenler, aralarındaki blr» Şehrimizden delege olarak profesör şimdiye kadar yapılan toplantılar nasib oluşu şüphesiz onun «en kaynaklanm müdafaa edeceği yani hem kürekli, hem yelkenli bâde geldikçe ginliğile uğuldayıp sanat abidele Ijgı ku\f\etlendirnıek ve karsılıklı yarlerden Salih Murad, Ratib Berker, Tev da söylenen sözler arasında «Ne güzel» oluşundan değil neşir tarim\zi de düşünerek harb gücü büyük gemi ve 15 kalyon ile de fik Sağlam. Hâmid Nafiz Parnir. Fâ korkumuz vardır, ne de kiniıniz». hinden ileri geliyor. Kanun icabı O nnşânuş giinler hâtırı nâşâdc rinin asaletile ruhlan dolduran dımla^malarını düzenlemek maksadüe nize açıldı. Osmanlı Irrmaratorm i': ü arttırmak istiyoruz. t Genel Emekli Öğretmenler Derneği) nl zıla Şevket Hâmid Ongunsu. Besim Amerikada harbi istiyenler var şiir kjtabı o yıl neşredilen esere geldikçe füsunlu diyar. 'îurmuşlardır. Uraumi merkezi, istanHarbde ve milli müdafaa işle luğunun çıkardığı bu en büyük Daıkot. Asaf Irmak. Ziyaeddin Fındık dır. bizde isc manevî kuvvet., «İç verilecektir. Şairler kitabla değil Yahya Kemal bir şiirinde ÜsküZaten aruzun en endamlı veznibul. Vilâyet karşısında Izzeddin hanınrinde, strateji davalarında yarım deniz kuvvetinde 48.000 kürek oğlu. Hüseyin Naili Kubalı: Şehir Tiyarattıklan «şiir atmosferi» le, öl le yazılan o şiirde şairin keümelere dan «Fethi Mübini gören tek bel da bulunan bu dernek, çaiışmalarına tedbirlerin hiç bir işe yaramadı çi ve 40.000 cenkçi vardı. Bu çok yaüosunda aktör İ. Galib Arcan tnp timaî nizamın iistünlüğü harble is çülür. 'Hayal Şeh:r> şairdeki ziıvelar.tıya kablacaklardır. Delegelerden ve:di.âi ses hamlesi sayesinde mıs de> diye vasıf!?ndiidı. İstanbulun başlamıştır. ğmı düşünerek tam tedbirli ve büyük deniz satveti karşısmda bir kısmı bu akşam, bir kısmı da ya pat edilemez» gibi yüksekten atan yi göstermedi, Sadece şiir mükâfaTürkler tarafından zaptına tarih ralai' bir V.oy daha uzimı^İFrdır: vecizeler bulunmasına rağmen hiç Lepanto'daki haçh ittifakı damümkün olduğu kadar kuvvetli rın hareket edeceklerdir. tına vesile oldu. Şairin en büyuk Ne cuşânı scrâb ü lâle bir devri düşen «Fethi Mübin, o kutsiyetbir müsbet neticeye vanlmış değıldı, herkes kendi derdine düşolmak istiyoruz. Cemal Nadirin mezarmda ğildir. Bu kongrelerden başka bazı değil, fakat en mesud şüri. behârîydi ler kutsiyeti fetih. Evet beş asır tü. Venedik, mağlub vaziyetinDün Emirgân korusunda Valinin ter*** Bununla beraber «Hayal Sehir. | D u ı . l l r d u rfndler Hembesteney önce yeryüzündeki o cn büyük fede bir barış muahedesi imzala tiblediği basın toplantısına iştirak eden memleketlerde sulh için münevtihler fetîıini gören Üsküdardı. FaYarun tedbirlerin ne netice dı. Bu parlak zafer, Lepanto'nun gazeteciler. avdette kıymetU arkadası verler kongreleri açıldı. >Suih ker şairin bütün şiirleri arasında kendembeste vecdindeıı kat Üsküdar ki İstanbuldan daha verdiğini Japonlann 1941 aralık intikamını alacak ikinci büyük mız merhum Cemal Nadirin Zincirli vanları» yollara düştü. Bu kon dine mahsus iki esaslı meziyete saMecmuasının Üsküdara aid manz^jmesile şiir dört asır önce Türklerin eline geçaymda Pearl Harbor'a yaptık bir deniz savaşı yapmağa lüzum kuyu Asri mezarlığındaki kabrini top greler, konferanslar ve kârvanların hibdir. <Ses>. >Deniz», «Itrî., «Açık Malazgirddeki zaferler zafe10 uncu sayısı çıktı. lu bir halde ziyaret etmişler, eşsiz sa hepsi de «sulh ve hürriyet müda deniz», «Vuslat... gibi hep bugü mvkâfaü alan şair onun bedelini ları baskından sonra, bizzat A kalmadan elde edilmişti. n^tkârın hâtırasını taziz eylemişlerdir, fileri namına» tertib olunuyordu. nün canlı türkçesile yarattığı bil daha oruz bir yıl önceden ödemeğe rinden bir kaç yıl sonra Selçuk Bu sayıdaki yazılarin bazıtnerikalı dostlarımız, acı bir şeDemek istiyorum ki şimdi de «Avrupa ve Dünya Federasyonu Fakat ortada elle tutulur bir sulha lur çehreli manzumelerin kimi da başlamıştı demek. Otuz bir yılın Türkleri Yahya Kemalin •Alpasları: Tasavvuf ve irtica: Şeykilde tecrübe etmişlerdir. Filipin Türkiyenin kuvvetli olması, BolFikrini Yayma Cemiyeti» nin varmanın çaresini düşünen yoktu. ha ulvî, kimi daha heybetli, kimi başüe ronundaki iki Üsküdar man lan» gazelinde dediği eibi «Sahili hi Ekberin Fususilhikem adalarındakı Amerikan kara, şevikleri kolay zaferler kazandaha derin, kimi daha dalgalı ol zumesinin ortasmda da «Üsküdar Kostantaniye» ye geldiler. Evet kitabınuı metni ve şerhi. Save bilhassa deniz ve hava kuvkongresi Nihayet sulhu bu kadar erişilmez mak rüyasından uyandıracak ve makla beraber «Hayal Şehir» vasfuıda gazei» var: Üsküdarda akan «Zaman ırmağı» maveneli şeyh Bedreddinin Avrupa ve Dünya Federasyonu Fikvetleri bu adaların müdafaasıdünyanın bu bölgesinde barışın ! rini Yayma Cemiyetinin kongresi dün ve uzak gören diğer taraf da <Ha renkli»» olmakta onlaruı hepsinnın dokuz asırlık bir heybeti var. varidatı. Tokadizade Mustafa na yetecek kadar olmadığı için, ol cenge eğer ister isen sulhu Firdevs bu şehrin şeb ü ruzunda sigortası olacaktır. saat 17 de Liman Lokantasında yapılBeş yüz yıllık Türk İstanbuldan Şekibin (Yuf Borusu) manstratejik durumları çok mühim saiâh» düsturuna bir kere daha ya den ayrıhyor. Evet renkli, mısralaıyandır nısstır. Kongre Başkanhğına Behiç Daha yakın tarihten de şunu dört yüz yıl daha kıdemli oian zumesi v.s. olan bu adalar, bir hamlede Japışb ve yer yer silâhlar, paralar, rı şafakla ve alevle yazılmış gibi Diye başlıyan ve bütün çesme Türk Üsküdar İstanbul fethini yalhatırlatmak isterim. Abdülaziz Erkin seçildikten sonra, faaliyet rapoponların eline geçivermişti. Ayardımlar aldı yürüdü. Fakat bü renkli. ru okunmuştur. Raporun lerincien hep «Şerefâbad> suyunun nız tekbaşma gören belde değil devrinde yani 75 yıl önce. Tür müteakıb. Cihad Baban söz almış ve O mesud şiirin ikinci mazhariyemerikalılar, 1944 de bu adaları tün bu hazırhklara rağmen dünyaaktığını anlatan gazel: kiye dünyanın İngiltereden son delege olarak işthak ettiği İnteriaken'de I İstanbulun «küıür» den kurtuiup yı rahata, sulha ka\ijşmuş görmek ti Üsküdara aid olmasıdır. Kadıgeri almak için, çok büyük gayra. Fransa ile atbaşı beraber topianan Avrupa Konseyi ve Lu>:em istemiyen adam evlâdı pek nadir köye şiir yazılmadı, ve yazılamaz Her çeşmeden âbı Şeref'âbâd «hidayet» e kavuşması için dörî retler sarfettiler; kanlı muharegiden ikinci denizci devleti idi. burg'da topianan Dünya Federalistleri olmak lâzımgelir. Dünya devleti Fakat Üsküdar öyle değil, onda revandu* asırlık mazhariyetile dua eden bir beler verdiler; ağır insan ve mal ATÖLYE5İ O zaman böyle bir deniz kuvve Kongresi hakktnda izahat vermiştir. fikrini yayma cemiyetlerinden A şiir için derin bir ilham zenginliği Üsküdardaki büyünün ne oldu hidayetti. zeme kayıblarma uğradılar. Bu Bundan sonra, kabul edilen teklif PAZAR GÜNLERİ AÇKT1B tine sahib olan ve böyle bir doüzerine "Propaganda ve basın iîe te vusturyada teşekkül eden cemiye kaynaşıp duruyor. Siz tesadüfe ba ğunu gazelin şu çok güzel beyli adalarda, vaktile kuvvetli bir Hidayetli Üsküdar bu mazharinanmayı donatan, yaşatan ve i mas>, «Türk kadıniarmı davaya alaka tin çıkardığı Alarrn adlı gazetenın kınız, «şiir mükâfatı» nı Üsküdara söyler: denizaltı filosu ve kudretli bir yetinden biraz sonra Haçhlar cenBeyoğlu, (Tünel civarı) dare eden bir millet, şimdi de ilk nüshasma bakarsak İki dünya ginin ilk gazisi oldu. Piyerlermit'in hava kuvveti bulundurmuş olTelefon: 43495. muhtac olduğu deniz ve deniz rulmuştur. harbi neticesinde 30.000.000 kişinin tuğyan ettirdiği bir milyonluk salardı, Japonlann adalara çıSon olarak idare heyeti seçimine ge öldüğünü, 50,000,000 kişinin sakat hava kuvvetlerini donatabilir, taassub kalabalığuu Bizans impakarma yapmalarma belki mâni yaşatabilir ve idare edebilir. Ya çilmiş ve neticede. başkanlığa Behîç ve malul kaldığını. 24,000,000 ki§iratoru İstanbula uğratmıyarak Aolabilirler, hiç olmazsa Japonlaj Erkin. başkan vekilüğine Safiye, Uyenadoluya gönderdiği zaman hepsi rı uzun müddet uğraştırırlar ve zımı yukarıdaki şu sözleri tek ! liklere de Prof. Refii Şükrü Suvta. Ham nin bonıba ateşine maruz olduğudullah Subhi Tanrıöver, Keraal Tosun, nu ve 22,000.0(W halkm vatankılıcdan geçirilmişti. Bu gaza Üsbüyük zayiata uğratarak zayıf rarlıyarak bitiriyorum: Cihad Baban, Ahmed Emin Yalman. Bir harb vukuunda Karalarından uzak düştüjunü görüküdarla başîar. Evliya Çelebi anladüşürürler ve onlarm bir yıldıVakur Dersan, Mahmud Belik. Azİ7. İS V İ Ç R E nr ki Battal Gazi, o bir nârasiie rım harbi ile 5 ay içinde tâ A deniz hâkimiyetini tamamile kı Tahsin Balkanü, Zeria Karadenlz se rüz. Son harbde 32.000,000 mesken ve 17,000,000 iş yeri harab ohnuş binierce kâfirin ödünü patlatan Yalnız 1. ci sınıf saatçilerde vustralya kapılarına kadar da zıl filoya kaptırmamak için kaç çilmişlerdir. ve milyonlarca metre murabbaı destanî kahraman, Üsküdarda iki yanmalarına mâni olurlardı. Ja gemiye ihtiyacımız varsa, o kaLimanınııza gelen Amerikan yollar bozulmuştur. Milletlerin bir rekât namaz kılıp «Yârab. bu şehri ponların 5 ay içinde Pasifikte is dar gemi ve bunları desteklemek yardım malzemesi taraftan bu zarar ve ziyanı tazmin mamur et» diye dua eder. Duası tilâ ettikleri sahayı geri almak için ne ölçüde bir denizhava Amerikan bandıralı rAndrea Luchen etmeğe çalışırken diğer taraftan müstecab olduğundan Üsküdar maîldnci senesine gîren için Amerikalılar 1942 ağusto kuvvetine lüzum varsa ,o kadar bach^ gemisl. yardım malzemesile Hda emperyalizm kejif ve hevesine mur bir şehir oldu. sundan 1945 mayıs başına kadar uçak, hem de tepkili uçak isti manımıza gelmiş ve tahliyeye başlakendi kendine tutulacağuıa inanmıştır. Evliya Çelebinin yaşadığı 17 nci uğraştılar. Japonlann Filipin a yoruz. mak adeta cinnet olur. Vakıâ GarbDost Amerikaya, yaptığı kıyHıdırellez sakin geçti asır biıim imparatorluk tarihüiin dalarma karşı 8 aralık 1941 de da harbi istiyen hiç kirhse yoktur Dün, Hıdırellez dolayısile bir kısım yayla devridir. Üç asırlık bir çıkış yaptıklan bir hava hücumile metli yardımdan dolayı bol bol haüc kırlara giderek. eğlenmis ve hoş gibi bir iddiaya girişmek, çok deCiddiyeti ve olgunluğu ile iüm adamlarımız ve en muhafazave iki buçuk asırlık bir iniş arasınbaşlıyan taarruzu, kısa bir za teşekkür ettikten sonra, icabrn ça vakit geçirmişlerdir. Yalnız Hıdı rin tetkikler neticesinde bile. pek Her Cumaıtesi 5 sütun r kâr kümselerin bile takdirlerini kazanan \ e iik say^uım birinci da üç çeyrek asırlık bir yayla. O manda bu adaları kolayca ele da daha iyi dövüşmek için, da rellezin hafta arasına tesadüi etmesi mümkün değilse de göze çarpan üzerine yepyeni şekilde ve ikinci baskılan bir kaç gün içinde tükenen Seksoloji'nin zaman dokuz bin evli Üsküdarda geçirmişti. Gerçi bir Amerikan ha kuvvetH olmak azmi ile ileri 3üzünden mesire yerleri fazla kalaba cüıet en büyük çokluğun miiletle12 SAHİFE RENKLİ • v c Evliya'nın saydığına göre 10 kadar kuvveti, Bataan yarımadasmda sürdüğümüz bu isteklerin yerine hk olmamış. ancak «kşam üzeri işle ri gencile, ihtiyarile, kadını ve çorinden çıkanlar, bilhassa Meeidiyîköy getirileceğini ümid ediyoruz. saray, 11 tane kervansaray, kapılave Korregidor kalesinde 1942 RESIMLI KAPAK ve dvarına giderek gezinti yapnvışlar cuğile bir daha ateşler karşısma nna zincir çekilen 500 han ve 300 İ ç i n d e k i l e r : mayısma kadar kahramanca koymak istemediğidir. dır. gülistan vardı. \nlattığı camiieri, Öğretmenleıin aiacaklan Aşk nedir? Readers Dîgest mukavemet ettiyse de, bu, Adolgun ve seçme yazılar, Gece kurslarında ders verm's olan hâlâ ayakta olduğu için, saymağa Nişanlılık devresini uzatmalı mı? merikan askerlik tarihine bir Sex. Sat. And Happy Mariage nkralar. hikâyeler, kari\ f İşte asıl mesele, dünyayı asırlaöğretmenlerin alacakları, Özel MuhaKüçük Haberler lüzum yok. En baştaki Mihrimahşeref sahifesi ilâve etmekten sebece odenmektedir. Ord. Prof. Fahreddin Kerim katürlerle çıkacak rın yadigâr bıraktığı abidelerile, sultan carcii eteğini germiş bir sulCinsî ahenksizhfin giderilmesi başka bir şeye yaramadı. ÇünSeocology * ORMAN Fakültesi Profesörlertaden güzel sanatları, ilimieri sinesinde Millî Piyango bugün çekiliyor tan hanım vakarile gerilip duruyor. Cinsî feti?izm kü daha 1942 ocak ayında, JaBENZERİ YOKTUR Sexe Vie ModerneSpritualite Milli Piyangonun 7 Mayjs çekilişi Şeref Nurl, dün saat 11 de «TBrkrye saklayan müzeleri ve kütüSohaneEvlenmeden önce nelere dikkat Türk Üsküdar Türk imparatorlupon uçakları Filipin hava mey bugün saat 14 te Ankarada yapılacak Ormanlannm durumu ve bunımla H lerile yangından kurtaracak, insanetmeli? ğuna kaderini sımsıkı bağlamış oldanlarından faydalandıkları gi tır. İkramiye kazanan numaralar, An gili meseleler» konusunda bir konferans ları her türlü zalim kuvvetlerin Popular Psycholog Guide Harikulâde bir hiciv romamah ki imparatorluk çöktükçe Üsbi 3 üncü Japon filosu da Davao ksra Radyosile bu gece 23 te yayınla vermiştir. Eodişe ve korkn cinsî arzuyu nına başladı: (Sayın baskıların esaretinden azad edecek + ÜSKÜDAR Halkevinde yarm sast küdar da çöktü. Nerede Evliya Çeda üslenerek Holanda Hindista nacaktır. milletvekili, Maşu) Roger Blake öldürür. 16.30 da Ord. Prof. Salih Murad Uz bir yeni sulh ve sükun hayatmı lebi zamanının haşmetli Üsküdarı, Cinsiyette kararsızlık Constellation dilek tarafından sKâinatın başı ve so temin etmek yolunu bulmaktadır nerede şimdiki fakir istanbul? nu« mevzulu bir konferans verilecektir. Dünyanın arada sırada nail olduGece ibtilâmlan Sexology YARIN ÇIKIYOR Bize verilen Yeni Amerikan Sovyet Rusya Yahya Kemal ki o eski Üsküdar; •k SÜMERBANK İplik ve Dokuma ğu uzun. kısa sulh devirleri olmuşKadın vücudündeki fazla tüyler Dr. Corbett Greenleaf muhribler: muhribleri: Müessesesinin Müdür Muavini Sadi Alyalnız kitabdan bellemekle değil. Akrabalar arasında cinsî muhribleri: ekseriya Bir kere alırsanız. haftayı 1938 1942 Program tarihi tav, müessesenin alacagı son şekil et tur. Fakat bu devirler Şeıefâbâd kasırlannda oturup omünasebet Halid Kemal Elbir milletlerin birbirlerine karşı besrafında temaslarda bulunmak üzere dün sabırsızhkla beklersiniz. 1941 194243 tnşa tarihi nun bahçelerinde gezinmişçesınt; Kadınm tenasülî faaliyed Dr. W. Scott Pugh Ankaraya gitmiftir. 193940 ledikleri kin ve ihtirasın en sessi 1942 194546 Hizmete giriş yaşıyarak biliyordu, giden ihtişamlı Cinsiyet ve koku * KAÇAKÇTLIK yaptıgı iddia edt tezahürü olan diş gıcırtdarı içinde Sexology 1620 2400 Tonaj mamurluğun tesellisini yaz ve sîüz len «îstanbul» vapuru kamarotu Meh gene ateşe hazırlanmakla geçmiştir Tenasüli hastalıklaı NewYork Sıh. Dairesi 2225 106,07 119.17 Boy med Savasm Dokuzuncu Asliye Ceza gurublarmın Üsküdar pencereleSezariyen Dr. Saib Ozer 127,50 11,80 12,44 En Mahkemesinde durusması dün rana Bu devirleri zarnan zaman idrak rine verdiği şehrâyinde buldu. Yaş ve cinsiyet Votre Sante etmiş ne»illex, milletlerin bu ara ermiş ve sanık beraet etaıiştir. 11,70 50.000 60.000 Makine kuvveti «Hayal Şehir» bu tesellinin mahVüshası 10 kuruştuı Kadınlarda ruhî ve bedenJ sulhlaruıa nasıl inandıklarını, fa66.000 36,537 38 Sürat sulüdür: Barie hastalıklar Moderne Msdecdne AboiK şeraiti RECEB g CUMARTES1 kat günün birinde bir taraftan ih4043 4127 lik 6127 lik Top İçin için Cinsiyet hayab ne kadar sürer? Git bu mevsirade gurub vakti CiPopular Psychology Guide tirasm alevlenip parladığınl gö5130 luk i Bü ayuK 300 Kr. 440 lık 600 K» 1240 lık Uçaksavar Anketimiz: hangiıden bak i Üç aylılt 800 » 1600 • rünce nasıl şaşırdıklarını unutma376 h k 720 lik IJ^aksavar 1020 lik 1300 » 2900 » Bir zaman keodini karşıııdaki rü ! Altı aylık mışlardır. Memleketimizde cin»î terrbiye na«ıl verilmelidir? 4 makineli 5533 luk 10533 lük Kovan 2800 • 5400 • yaya bırak ; Sfiıelık İnsanlan sulh içinde gene harb 8533 lük (1) 250 Mürettebat 350 Cevab veren: Ord. Prof. Dr. Fahreddin Kerim Gökay ; D 1 K K A T V. | 5.51 13,10117.05 20,12 21,57 3.53 halinde yaşatan unsurlardan biri de Güneşi» vphmi saraylar yaratı» 258 (1) Bu Rus muhribleri. 6884 mayio ta$ıdıkları için. cok yiiksek süratli bi6 8 S a h i f e 5 0 l c u r u ş , Posta Kutusu 1657 Galata adresine i Gazelemize gönâerilen evrck ve yazttaT fktisadî meselelerdir. Bu meselelecanılarrları I nesredilsin, edilmestn iade olvnnua 9,40' 4,50 8,5312M| 1.40 7.41 E. r stratejik mayin gemileridlr. • 50 kuiuşluk posta pulu yollayana mecmua gönderilir. • rin vâkıa topu, bombasa, tüieği Arkası Sa. i, Sü. 3 de tianlardap meâuliy^t kabul A. ADNAN AD1VAR yasız, garazsiz, ivazsız bir sulfa hayatı temin etmek istiyenlerm gönül verdikleri bir fikir gibi telâkki edenler bugün hamdolsun yok değildir. Fakat buna muka bil bu fikre iştirak etmemekle kalmıyarak asıl hedefin yanıbaşına kendi ideolojisini dikmeğe kalkışan bü kütle vardu. O kütle de beiki Roma sulhu gibi esası cebir ve zor olan bir dünya sulhu tesisini göze almış olabilir. Fakat düşünmemişcir ki cebir ve zorun getirdiği sulh ve sükun, temellerine her vakit patlaroağa amade maddeler katılmış bir binaya benzer. Velhasıl bütün dünyanın endişe içinde bugün beklediği, ne bir tarafuı uzaktan tıpkı bir döner ayna gibi gözler önünde evirip çevirdiği Pax Russiana, ne de bazı aceleci ve fazla tamimci politikacıların satırlar arasında söylemek istedikleri Pax Americana'dır. Belki insanlar arasında hakikî muhabbeti, insaf ve adaleti tesis edecek ve bütün milletlerin istiklâl ve hürriyetine riayetkâr olacak bir hukukî dünya devletinın doğuracak dünya sulhudur. (Pax politia mundi). Bu fikir dünyanın bir çok yerlerinde yürümeğe başlamıştu. İlk nazarda bir hayali ham gibi görünen bu mubarek hedefe, maverayı görmeden seven, ona âşık olan insanların gözile bakmakta hiç bir zarar yoktur. Kjmbilir bir gün bize şimdi hakikatler ötesi, eslarlı bir mavera gibi bulutlar arasında gözüken bu nazenin hedef bizden sonrakileri bir hakikat güneşi gibi en parlak ziyasüe aydınlatacak, en tath hararetile ısıtacaktır. T ürk ordulaıuım tarih! hatıraları ve Türk kahramanlık mefahiri ile dolu olan Askeri mü/emiz. Ayasofyanın arkasındaki St. İren kiliscsiııden taınir edilmiş olan Maçka kışlasına tasuııyor. Maçkadaki bına, kısla denilmesine rağmen bir silâhhane, bir silâh deposu idi. Mütareke yıllarında oradaki Mavzerlerden bir kısmı gizli gizli Anadoluya gönderilmişti. Kalan kısmı da sonradan naklcdildiğinden bu silâh deposu boşaldı; şimdi de Askcrî müze oldu. Müzedeki eserlerin Maçkada. loş, rutubetli, nisbctcn dar St. İren kilisesinden daha iyi teşhir ve muhafaza edileceğine şüphe yoktur. EDEBİYAT SOHBETLERİ Yahya Kemal ve Üsküdar Yazan: İsmail Habib Seviik TASÂVVUF FOTO SÜREYYA MÂRVI AYDEDE Mayıs Sayısı Çıktı. CUMHURİYET