Katalog

Mayıs 1949 CUMüUIİIYEfc Baştarafr 1 inci sahifede Baştarajı 1 inci sahifede gün Meoüsta, Vandaki milyonluk kanunun 93, 94 ve 96 ncı maddeleri tihdal eden bir yazısından bahisle: yolsuzluklardan bahsederken, ön 92 nci maddenin hükümlerile telif « Yazı sahibi açık alınla karşı sıralara mutadı olmadığı halde o edilmek üzere komisyonca geri aörtlerin F>ni>te yaptık nıa çıksın ve söylediğine, soyliyece turan General, ikide bir sözlerini lınmıştır. 95, 97 ve 98 ind maddeler kabul ian konıışnıalar 'Ç' n jıne pişman olsun!» dedi. Dısan kesmiş ve gene lâstik hırsızlığından, dosya çalınrrasmdan bahsetmiştir. olunmuştur. esas araınakla uğraş Yalçm: « Kimdir bu yazı sahibi?» di Kemal Özçoban, zsbttlarda da ayDaha sonra bazı maddeler kabul, tıklan bu sırada Sovyet Muratanen görüleceği üzere Fikri Tirke bazılan reddedilmiştir. Bu arada hası Vichinsky'nin. ara bozulnıadan ye seşledi. gin, bu muhavereler snasmda ken 135 inci maddenin kabulü ile bu Fikri Tirkeş: önceki Dörtlerarası muhabbet ve disine «Askerlere lâf atma, sen kim maddenin 81 inci nkrasında zikreKemal Özçobanın yazısı işbirliğini ihya etmek yohmdaUi < Kemal Özçoban» cevabuu oluyorsun?»» dediğini, halbuki asıl dilen 4992 sayıh kanundan istifade teşebbüsleri ve ısrarları dikkati bumaksadımn askerleri lekelemek hayli çekmektedir. Acaba Snvytt verdi ve Sadakat gazetesindeki ya değil, temize çıkarmak olduğunu ederek emekli ve dullaruı aldığj zıdan bir parçayı okumağa başladı çocuk zamlan da kaldınlıruş buRıssyamn siyasetlnde bir değişskMakale, geçenlerde Mecliste bir ga anlattı. Şahsına karşı yapılan ima lunmaktadır. lik hâsıl oldu da onun için mi j zeteci arkadaşa vaki olan tecavü* tardan bahisle dedi ki: Bu suretle emekli sandığı kanun arada geçen yılların fena hâtırala dolayısile duyulan teessürü sert biı Lâstik dosyası meselesi t?.;arısuım esas maddelerinin mürını silerek. yeniden eski muhab dille ifade etmekte idi. Kemal Öz | « Vakit vakit Millî Korun zakeresi bitirilerek geçici maddelebetîeri tecdid etmek yolunu tutu çoban, bu yazısında, Vandaki sui ma Mahkemesinde bir lâstik da rin konuşulmasına sıra gelmiş ve yor? iötimaller Mecliâte konuşulduğu sı vasına aid dosyanın kaybolduğu 12 nci ile 813 üncü ve 1220 nci Böyle bir ihümalin az çok belir vada Fikri Tirkeş.in, âdeti olmadığı ileri sürülüyor. Namusumla, şe maddeler aynen kabul. 7 nci ve mekte olduğu göze çarpmakta<hr. Iıalde ikide bir sözünü kestiğinden refimle temin ederim ki dosya 14 üncü maddeler de komisyona Çünkü muhakkak olan bir şey bahisle: «Paşa, sen söz söylemez nın kaybolduğu iddia edilen Millî iade edilmiştir. Meclis, öğleden sonra kanunun varsa, Kominform siyasetinin hiç ken Vandaki h:rsızlıklara ne karı Korunma Mahkemesinde bir tek olmazsa Avrupada, büyük bir ye çıyorsun? Yoksa senin de mi hır gün bile çalışmış değilim. Böyle 21 inci maddesinden itibaren müniltiye uğramıs olduğudur. Komin e.'zhîvîarda parmağın var> dediğini bir hâdısenin takıbe de uğraması zakerelerine devam etmiş, 59 uncu formun tuttuğu siyaset ise. Batı de kaydetmiştır. Tirkeş, şeref ve gerekirdi. Uzun müddet Sulb maddeye kadar olan kısımlanm demokrasilerini içinden vunnak haysiyetinin sokaklarda çerçi malı Hâkimliği, savcılık ve Asliye müzakere etmiş ve bunlardan 33,40, gibi satılmasma yüksek heyetin de Ceza Yargıçlığı yaptım. Eğer bu 46. 47, 48, 49, 54 üncü maddeler kove yıkmaktı! Kominformun 1947 yaz mevsi razı olmıyacağmı belirterek şöyle rada bir tek arkadaş, aleyhıme misyon tarafmdan geri alınmış ve devam etti: bir delil ileri sürebilirse teşriî diğerleri kabul olunmuştur. minde kurnlmasından başlayarak 60 mcı maddenin müzakeresinde • Orduda 40 sene fiiiî hizme) masuniyetimden derhal vazgeİdhanov'un geçen sene ölümüne söz alan Eskişehir millletvekili Kekadar takîb ettiği siyaset, Batı etmiş, üçü süngü yarası olmak üze çerek kendiliğimden mahkemeye mal Ze\tinoğlu emeklilik kanunu Avrupada komünizmi hâkim kıl re 9 yara yemiş ve anamdan nasıl gider ve hakikati tesbit edince müzakeresi esnasmda, emeklilerin ye kadar ugTaşırım. Şerefimle mağa uğraşmak, Marshall Plânını çıplak doğmussam öyle gitmeğs oynayan şu adam, küçük bir de lehine yapılması istenen tadillerazmetmiştim. Hırsızlıkta ne elim, fcke uğratmak ve Batı devletlelil ileri sürsün, hattâ iftira ve den kaçmıldığı halde 60 mcı madde rinin elbirliği yapmalanna engel ne de parmağım vardır.> isnad mahiyetinde... Yalancı bir ile milletvekiUerine karşı semib Emekli generalin ithamlan ohnakti. Komünizmin Batı Aviddia da olsa gene mücadele e davranıhnakta bulunulduğunu ileri Kemal Özçoban, bu sırada, paşarupada hâkim olması. diğer netiderek asılsızlığını meydana çı sürmesi üzerine kürsüye gelen Maceleri taş aöp kol yormadan elde dan, yananm hepsini okumasını karmağa muktedirim.» liye Bakanı Ismail Rüştü Aketmek mânasında olduğu için Ko istedi ise de, Fikri Tirkeş: sal, kendisinin aynı fildrde Özçoban, muhalefete mensub < Gerisini de gel sen oku» olmadığmı löyleırdş ve şimdiye minform da Batı Avnıpadaki bübir milletvekili sıfatile zaman tün beşinci kollannı faaüyete çe cevabmı verdi ve söylenmemiş biı zaman tatlı acı konuşmalar yap kadar mütekald, dui ve yetimlere imkânlar nispetinde fedaçirmis ve muvaffak olmayı um EÖZÜ söylenmiş göstermenin şerei tığını, fakat herhangı mevmuştu. Komniformun bu tecaviizî ve haysiyete yaraşmıyacağma işaret zuda memleket ve millet men kârlık yapıldı&nı belirtmiş, oneîti, devamla: larm asla ibmal edUmemiş oldubarekeü, Batı Avrupanın hicbir « Ben o zaman dedim ki: «Se faatine aykırı bir yola sapmışsa ğunu, hattâ btt sıkmtılı devrede memleketinde muvaffak olmamış. intiharı bile göze alacağını hebile 25, 80 müyon lirayı bulan bir bilâkis Batı Avrupa memleketle nin gibi dosya çalanlara, lâstik yecanla anlatarak: hırsızlığından mahkum olanlara dayardım yapıldıgını açıklamı?, emekrinde kuvvetli tepküer uyandır« Aksi halde buniara «al liler için imkin olan zamlarm ir bizim de elimizde vesaik var. Bu mış ve bu tepkiler, bütün Batı nu kendisinin yüzüne karşı söyli çakça isnad» derim. Huzurunuz derhal kabul «Hldiğini, buna mlmemleketlerinin hem ayn ayn, yecekler. Kendisinin ne mal oldu da, söylenen sözler, güliinç kalsal olarak da yftzde kırk zam mikhem elbirHğile komünizme karsı ğu ispat edilecektir.» maya mahkumdur.» dedi ve son termm yuzd« altauşa çıkarıldığını cephe almalanna yardım etmiştîr. vazifesi olan Keşan Ceza Hâkim acık1amı?tar. Meclis, yann Nlçin nyumus? saat Bunun netkesi olarak, Batı AvGeneral Fikrinin, Meclisin bir liğinden ayrılırken muhitin iz 10 da toplanaoakhr. rupadaki komüııizm faanyetleri toplantısında, arka sıralardan bi har ettiği üzüntüyü söylerken: darbelenmiş ve itidal kuvvetlcri rinde uyumakta olduğu, bir aralık «Babası ya§ında olan bir zatıru hâkim olarak, Rusyaya karşı koy Kudret gazetesinde >azümıştı. Tir bu hareketinden duyduğu iniiali mak faaliyeti kuvvetienmiş. Atlan keş, bugünkü konuşmasmda onu da ifade etti ve söylenen sözleri şidtik Pakb bu faaliyeti düzenleyen hatırlayarak: detli bir lisanla reddetti. ve müdafaa imkânlannı ahenkleşBu sırada Başkan Feridun Fik« Uyumuşum, bunu da gazetetiren bir mukavemet âmili olarak ci yazmış. Eğer ben uyudumsa, bu, ri Düşünsel, şöyle bir müdaha Baştarafı 1 inci sahiiede ortaya çıkmıştır. memleketin selâmeti için evvelca lede bulundu: şoförlükte kullanılnıalan beyhude « Arkadaşların hiç birisi Demek ki Batı Avrupa, Kmnin haftalarea, aylarca uyumadım. Bu bir enerji israfı mahiyetinde telâkformu yenmiş ve onun tarafından yazıyı yazanla ona yazdıranlar u diğerinden farklı değildir. Rica ki edilmiştir. Kadınlann bu sahada turulan siyasetc karşı en sağlam tansın. Sonra, kendi hüviyeti tah ederim, birbirinizi rencide ede da ellerinden geldikleri kadar faycephenin kurulmasma sebeb ol kika muhtac bir adam, benim biı cek sözler ifade buyurmaym.» dah olmağa canla bajla çalıştıklan suiistimald* parmağım olduğundan Bundan sonra «cevab verecetnuştur. görülmekle beraber, yük indirip bahsediyor.» dedi. ğim» diyerek Fikri Tirkeşin söz Kominformun siyaseti Batı Avtaşımak gibi ağır işler erkekler istediği görüldü ise de Feridun Kemal Özçobanın cevabı rupa tarafmdan yenilmis olduğuna tarafmdan daha süratle yapıldıKemal Özçoban kürsüye geldi, Fikri Düşünsel şu tavsiyeİerle göre Sovyet Rusya bu siyaseti desğmdan, kadmlann, daha mahir ve filhakika Mr gazetecinin tecavüza gündeme geçti: kabiliyetli olduklan sahalarda eateklemeğe devam edecek mi? yoksa uğramasmdan duyduğvı teessürle « Rica ederim, siz daha yaşhçmalan uygun görülmüştüT. bu siyaseti bırakarak daha başka bu makaleyi yazdığmı, Van meselısınız. Daha sükünetli olmanız Kendisine, bilhassa İstiklâl Mü bir siyaset tutacak mı? tesine gelince, Paşanın, yazınm son icab eder, o da heyecana kapıldı. cadelesinde Türk kadınlarının bil İşte asıl mesele budur ve bu me kısmını okumaktan çekindiğini kay Rica ederim. Mesele kapanmışsele üzerinde iki ihtimalden bahso detti. Özçobenın anlatüğına göre o j fiil savaşa katıldıklarını ve hattâ tır.» lunmaktadır kadmlardan müfreze komutanları da bulunduğunu söylediğiBirinci ihtinıal. Stalin'in esasen kominform siyasetine taraftar olmız zaman Albayın cidden mem madığı ve bunu Troçkizm'in bir nun olduğunu müşahede ettik. Baştarajı 1 inci sahifede Baştaraiı 1 inci sahifede Kendisi, Türkiyeyi ziyaretinden tepkisi ssydığı. onun için bu siyasetin tatbikına istemiyerek muva yağmur şiddetlennüşti. Buna rağ gemi tahsis etmiş olmamıza rağ çok iyi intıbalarla dönmekte olfakat ettiği. hattâ bu siyasptin tat men şose boyunca binlerce karşı men, bu hatta aid tar:felerımiz duğunu bilhassa belirtti. Burada bikı sırasında yan sönük ve yan lajacı toplanmış bulunuyordu. Ce de de şimdikine nazaran bazı Türk kaduılarmın, gerek meslearasmda oto mevkilerde %10 u aşan tenziller kî sahada, gerek sanat bakımınsibk bir hald? kalmayı kabul etti 'âl Bayar, alkışlar ğidir. Fakat kominform siyasetinin mobilden inince yeniden kurban yapümıj ve tatbikteki tarifemiz dan çahşmalarını yakından göruğradığı yenilti ve Almanyanın kesildi. Demokrat Parti binasına de meselâ, İstanbul ile Cenova mek fırsatını bulmuştur. Kız taSovyet bölgesİDde yapılan plehİMfin geldi. ve üç batı limanı arasında seya lebeler için tesis edilen millî sabu yeniltiyi l)üsbütün belirtmesi, Bugün. saat 15 te yapılması ka hat edenler bakımından mevcud vunraa kursları, Albayı fazlasidurumu tamamüe değiştirmiş, Sta rarlaşünlmış olan miting, hava ya olan nisbetsiz ücret fazlalığı gi le alâkadar etmiştir. Bu münalin'in tekrar dümeni ele alarak ğışlı olduğu için başka bir güne bi aksaklıklar da yolcu lehıne sebetle şunlan söyledi: Rusyanın sivasetini ihtilâlci ko te.hir edildi. Celâl Bayar, yarın ıslah edilmiştir. Bundan başka, « Askerî mevzuda olan yaz münizme değil. fakat milli nıenfanutkunu Kongrede söyliyecektir gidiş dönüş biletleri, grup, aile, tatbikat programlarımn Ameriatlere dayaması için yeni imkânlar Diğer taraftan D.P. Kastamonu öğrenci ve sporcu seyahatleri ve kan kadın yedek programma hazırlamış.tır. Bu ihtimale en çok İI Kongresi, bugün saat 17 de bü basm mensubları için şimdikine benzer tarafları vardır. Fakat değer veren zat. meşhıır Amerikab buna ilâveten Amerikan kara, 6İyasî mııharrir Wa!ter Lipmann yük bir kahvehanede toplandı. nisbetle daha müsaid tenzilât deniz ve hava kuvvetlerinde bir şartları kabul olunmuştur. Kahvehaneyi dolduran kaîabalık, dır. Fakat o da bu ihtimali ispat de muvazzaf kadın askerleri busokağa ksdar taşıyordu. edecek delâil bulmanm hiç olmazİç hatlarda lunmaktadır. Erkeklere nazaran Deiegelerin isteği üzerine Cesa şimdiki halde imkânsız olduğubu kadm asker kuvveti, beher Gelecek 6 gemiden üçü. iç hat1?1 Bayar kürsüye gelerek. bir komı itiraf ctniektedir. nufma yaptı ve Kongreye başarılar larda ekspres seferlerine tahsis ser\nsin o servis için kabul ediDişc ihtimal is» gayet açıktır. len yekunun yüzde ikisini tecadi'edi, yarınki nutkımda seçim hak olunacaktır. Bunlarm biri AkdeO da Eusya şiyaseti.nin aynı clle ve \TÎZ edemez. Kara kuvvetlerinde niz, diğeri Karadeniz hattında, avnı kafa i!e idare olunduğu ve kında Demokrat Partinin son sö üçüncüsü de İstanbul üe îzmir kadm mensubları, muharebe onun kâb şıtmu kâh bunu tecrübe zOnii söyliyeceğini bildirdi. 1 tatbikatı haric, temel talim göarasında çalıştırüacaktır. rürler. Bundan sonra mütehasçckilmesi bu mutabakati tahakkuk Doğu hattından alınacak Ka sıs olarak yetişirler. Mütehassıs Fıkal muhakkak olan nokta. ko ettirirse. o zaman Sovyet siyasetideş gemimiz de, İnebolu ekspres sınıfları, daire memuru, daktilo, minformun Batıva karşı açtığı sa nin komünfami ya>mak değil. faseferine konacaktır. I steno, şifre memuru, teletipist, vaşuı veııilıi.ve uşradığıdır. Onun kat Rusya içinde temerküz ettirEkspresler İstanbuldan Trab santralcı, tıbbî teknisyen, amebu yeniltiyi kpbul edip etmediği mek yolunu tutmuş olduğuna hükzona 49 saatte, İstanbuldan İs liyat teknisyeni, işçi teknisyeni, ayn bir meseledir ve bunu Dörtier mermek icab eder. konferansının vereceği netice beteknisyeni, laborant, Aksi takdirde durum eskisinden kenderuna dört, İzmirden İsken röntgen lirtecektir. D örtler Alman birüği farksız kalır ve tehlikeyle savaş deruna iki buçuk günden biraz telsizci, iaşe memuru vesaire üzerinde anîaşır ve Almanyayı ta mak faaliyeti eskisi gibi devam e fazla bir zamanda gidebilecek faaliyetlerini ihtiva eder. Böymanıilr boşaltmak üzerinde muta der. lerdir. İzmir İstanbul arası 29.5 lece kadınlar, hususî istidad ve bık k'ahrlar. sonra da Kızılordunun kabiliyetlerine göre en iyi yapaÖmer Rıza DOĞRUT. saatten 18 saate inecektir.» Sovyetlerin siyaseti değişiyor mu? İki milletvekili ara^ında Emekli kanunuMeclisteki sert taırtışma nun müzakeresi Ba§makaleden devam maya. bu büyük gencnk, sıhhat ve aUÂk davasmda milletin ve devletin flıerlertne düfen vmrifeleri paylafV başarmaya teşebMis etmemekteyiz. Bu ataletin günün birinde istenilmedik hâdiseler doğurmasından, spor merakınm sardığı büyük kütleyi istenmedik istikametlere sevketmesmden haklı olarak endişelenenler, spor işlerimizde normalin de altında göze çarpan başı bosluk ve sahibsizliğin giderilnıesi ve yeni tslâkkilere göre bir idare tesisi zamanmın çoktan geldiğine ve bu lşin bir çocuk oyuncağı sayılmayıp lâyık olduğu memleket şümul ehemmiyetile mütenasib bir revizyona tâbi tutuhnasına şiddetle ihtiyac olduğn kanaatindedirler. Spor işleri.. Almanya işinde Dörtler Baştarafı 1 inci sahifede müttefiklerin baü Almanya hakkında siyasî ve iktisadî sorumluluk derpiş ettiklerini, kırk beş milyop Almanın bu yolda yürüdüklerini anlatmış ve şu sözleri söylemiştir: c Doğu Almanyada kurulan müesseseler, doğu Almanlarmı tem sil etmemektedir. Halbuki bstı Al' manyada kurulan müesseseler hü? müesseselerdir. Almanlar, iktisadi ve siyasî sahalarda işbirliği yapmali için doğuda da hür müesseselerin kurulmasını şart koşuj'orlar. Biz de batılı Almanların bu düşüncesine iştirak ediyoruz. Buna mukabil Sovyetler dörtlü kontrol konseyi nin yeniden kurulmasını istiyorlar Böyle bir şey bahis mevzuu olamaz Şimdije kadar Sovyetler tarafmdan siyasî birlik hakkmda hiç bir tek lif hapılmamıştır.» anlaşmaya varamıyorlar R B h | a n ( e d a v i | İ I ı m Son hadiselerin ışığı altında bu dava ile ister istemez ilgilenmiş olması lâzım gelen hükumetin de bn kanaate iştirak ettiğini alacaği karar ve yapacağı teeeddüd hamlelerile görmek istiyoruz. CUMHURİYET Crla Şarka dair Londradaki müzakereler Bajîaroft 1 inci sahifede bugün İngiliz başkentine gelmişlerdir. Ortada dolaşan şayialara göre, Lübnan Cumhur Başkanı El Huri, Irak Başbakanı Nuri Said Paşa ve Ürdün Kralı Abdjllah da buraya gelecekler ve büyük önem verilen bu görüşmelere iştirak edeceklerdlr. Diğer taraftan Ortaşark memleketleri arasındaki münasebetlerde, yeni bir salâh eseri göze çarpmaktadır. Şam radyosu tarafından verilen bir habere göre Ürdün ile Suriye arasındaki gerginlik zail oltnuştur. Aynı zamanda, Şam il« Beyrut arasmdaki anlaşmazlık da ortadan kalkmış sayılabilir. İran Şahının beyanatı Tahran 26 (a.a.) (Reuter) Reuter'in muhabirine verdiği biı mülâkatta îran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi, İranın ku\rvetli va bağunsız bir devlet olarak kalmasını, dünyanın menfaati icabı olduğunu BÖylemijtir. İran hükumetinin askerî bir ü k tatörlük olduğuna dair İthamlan Şah, şiddetle reddetmiştir. « İran hükumetinin şekli Batı Avrupa kralhklannın şekUne uygundur ve öyle kalacaktır» diyen Şah, sözlerine söyle devam etmiştir: < Harbden zarar gören ve zaferin istihsaline yardım eden devietler malî ve iktisadl sahada maddî yardımlara mazhar olduklan halde İrana hiç bir yardım yapümamıştır.» Mısır Sovyet Ticaret Andlaşmaa Kahire 26 (a.a.) (Afp) Mısırla Sovyetler Birliği 2.5 milyon İngiliz liralık bir ticaret anlaşması akdetmişlerdir. Bu anlaşmaya göre, Rusya, Mısıra tonu 25 tngiliz lirasından 100.000 ton buğday satacak ve buna mukabil serbest piyasadan Mısır pamuğu satın alacaktır. Mısır İaşe Bakanlığınca bugün ilân edOen anlaşma hükümlerine göre Rusya, aldığî pamuğu Sovyet nüfuz bölgesi dışında satmayı da taahhüd etmektedir. nm tazminat ödemek hususundaki imkânsızlığını kabul etmekte midir? 2 Rusya, kendi hesabma üç batılı Bakana doğu Almanyanın iktisadî durumu hakkında malumat verebilir mi? 3 Doğru bölgeslnin savunma vasıtalannın takriben üçte birine el koymuş olan Ruslar bu tedbirden vazgeçebilirler mi? VTichinsky'nin cevabı Vichinsky, verdiği cevabda Batı Almanyanın anlatıldığı gibi olmadığmı, orada hayat pahahlığımh ve işsizliğin alıp yürüdüğünü anlatmış, buna mukabil Doğu Almanyanın Rusyadan gör düğü yardım sayesinde daha iyj bir durumda olduğunu söylemiştir. Vichinsky, Dean Acheson'un sorduğu suallerin birine cevab vermemiş ve bu yüzden bir neRuslann teklifine cevab Mr. Acheson, Sovyet tekliflerinin ticeye varmaya imkân elvermehep geriye doğru adım teşkil etti miştir. Vichinsky'nin Sovyet bölgesinğini anlatmış ve şöyle devam et deki hayat şartlarını övmesi sımişür: rasında Mister Bevin «bunu Sov« Batı Almanya hakkmda şimyet bö'lgesinden kaçıp Batılıladiki plânlaramız Almanlar için idarın ellerindeki bölgelere iltica rî ve ekonomik bir sorumlv!:''î7 eden çok saj'idaki Almanlara çok fazlasını derpiş etmektedir T;.ı , bildirmeniz daha isabetli olur» tasavvnrlanmıza göre Almanya içn aynı zamanda siyasî ve idarî sorurp ! demiş ve böylece tartışmalar şiddetlenmiştir. luluk derpiş edilmektedir.> Bu yüzden Batı devletlerinden Kısaca, Sovyet hükumetinin yap birinin mümessili konferans sotığı teklif beni inkisara uğratmıştır. nunda şöyle demiştir: Bu teklifle, son seneler zarfınd» « Vichinsky bize bütün Doğu mütemadiyen tashihine uğraşüğı cenneti ve Batı cehenneminin ne mız ve o kadar feci bir muvaffaki olduğunu göstermiştir. Kendisiyetsizlikle neticelenmiş olan aynı ne verdiğimiz cevabda Almanlayollan ve müesseseleri bir dahs rın Batı cehennemini tercih ettecrübe etmek üzere geriye gitme tiklerini sandığımızı bildirdik.» mlz isteniyor> İyi haber alan çevrelere göre Mr. Acheson. Rusyanm dörtlü artık Almanyanın bütünlüğünü kontrol sistemine dönmek hakkm temin eden bir anlaşmaya vardaki talebini reddetmiş ve bilhassa mak ihtimali son derece zayıfşu üç noktanm açıklanmasmı iste tır. Olsa olsa, bir iktisadî anmiştir: laşma muhtemel görünmekte1 Sovyet temsilcisi Almanya dir. üçük hâdiseler yorum, büyük teessür ^ ^ hattâ infial duyuyorum. M Bu kırgmlık şahsıma aid değildir. Cemiyette ve cemiyetin filiz kıskında, canlı unsurlarmda görülen bazı marazî hallerden doğma bir teessürdür. Bu müşahedeyi benmıle beraber yapmış olması lâzım gelenlerdeki tepkisizük teessürümü büsbütün arttrrıyor. Kalemi elima alıyorum, yanyonım. Acaba okuyorlar mı? Belki evet! Acaba anlıyorlar mı? Gene evet diyebiüriz. Lâkin acaba ne yapıyorlar? Orası beni derin derin düşündiküyor. Gazetelerden birinde bir küçük haber gözüme ilisti. Bir müddettir vapurlarda kanape derilerinin kesildiği görülmüş. Bu hoyratlığı yapanları yakalamak için terubat almışlar ve maalesef bir orta okulun beş talebesini bu derileri v» yerdeki muşambayı keserken t o t . muşlar. Bundan bir kaç sene evvel, Ankarada bir dostumun sinemasm . daki yeni koltuklardan 17 sinin maruken derilerini kesen gene Mr orta okul talebesi yakalanmıs. a* ilesinin ricası üzerine hakkında t«kibattan saru nazar edilmiştiIstanbnlnn neresind* duvara bş« karsanu Galatasaray, Fener, Ökşiktaş veya buna benzer Mr spdl kolübünün ya çok lehinde veya ağza alınroıyacak kadar aleyhin*» yazılar görürsünüz. Daha dün bir mektebü, kadın kıskanchğı yttzünden bir başkasnn sokak ortasında öldürdü. Önümdo bir mektub dnnıyor, bana 16 ŞMi» yısta İnönü stadında genclik JW&rramı provalan yapılırken birâ=nıU' alllmin alenen bir talebeyi tokatladığmdan çikâyet ediyor. Mektnb sahibi küçük yavrusumm bu dâ« yaktan son derece mustarib rfddğnnu da ilâve ediyor. Daha genis müşahedelere yol açacak misaller ortaya atabilirim Bunlan münferid vak'alar diye görüp geçiştiınıek de vardır. Bunlardan ders alıp okuyan ve okutan heyetlerimizin manevi hamurunu daha iyi yoğurmak ve bu tezahürabn iç sebeblerini araştırıp izale et* mek yolunu aramak da vardır. Bo ikincisi güçtür. Lâkin bir milletin yükselmesi için böyle güçlükler» göğüs germek, hele hastalıklan ce« saretie ortaya atmaktan başka çare . yokrur. Beş mekteblinin, vapur kananesini kesmesi bir fena ruh belirtisidir. Nereden gelip nereye gittiğini bihuediğimiz refoulementlerin neticesidir. Adam yetiştirmek artık sadece kitab açıp kapamaktan ibaret bir ilim değildir. O bir girift psikolojidir. Çocuklarımızm en iyi şekilde yetiştiklerine, müstakbel nesle manevi ve maddî en yüksek laymetleri verebildiğimize emin miyiz? Kendi kendime soruyorum: Bu işlerle dcğrudan doğruya alâkalı olanlar, bu haberleri gazetede okudukları. o işaret ettiğim duvar edebiyatmı gördükleri zaman ne bissediyorlar, ne düşünüyorlar acaba? Bu duygu ve ilgilerinin madde sahasına intikal eden, tepkileri nelerdir? Daha açık konuşalım; bütün manasile •terbiye» davamız halledildi mi? Çociîklanmıza verdiğimiz ahlâki ve insani btikamet nedir? Korkuyorum ki; vâkıalan blr fırhna, bir sağanak, hulâsa tabü bir hâdise sejreder gibi pasif bir mizac la görüp geçiyoruz. İç muhasebemiîde elimize verilmiş istikbal hamurunu iyi yoğurduğumnza kanl miyiz? Ben kendi hesabıma gencler«i orta yaşhlara, hattâ yaşlılara söy. lenmesi lâzım gelen yüz sözden ancak eüisini söyliyebildiğim ve diger ellisini şn veja bu fakat maalesef daha ziyade enfüsi kaygılarla yuttuğum ve söyleyemediğim için mahcubum, günahkânm. Hepimu de cemiyet işlerinin hele bizinı gibi âmme hizmetinde ve kılavuz. luk yerinde olanlara yüklediği v»rifeleri kestirme yoldan ve kolay tarafmdan muhatarasızca yapırermek veya yapmış gibi göriinmek zaafını müşahede etmekteyinfc Çoğu kanaatlerimiz iyi ezberlenmemiş rollerden ibaret Kendi kendi. mizi sorguya çekersek cevab vcaemiyecek durumdajız. Sözlerimizin manasızlığmdan hio değilse manalı bir sükutla kurtul. sak yeridir. Karşılıkh bohpohlarla ne bir cemiyet, ne bir ferd yükselmıştir. Birbirimizi ve topyekun ce. auyeti aldatmaya da hakkımız yoktur. Bu hsksızüğm ceıa ihbariyelerıni, zaman zaman belirtilerini, vapur kanapelerinin kesilişinde, duvar edebiyatmda veya tokatiamalarda gormemek müınliün değildir. dst kattan konuşmayı bırakıp vanl ^ e h e k d e Jaralarımızı görüp Birbirimize rüşveti kelâmiye vermekten vazgeçip gördüğümüz kunırlan bir hekim, bir operatör ütehg! de açarak tedavisine calıasak çok iyi olup. Her taze fidan, yamndakilerin is^ m e t m d e buyür. Yann. eUerin. pe ruhlara bugünün adamlan y a n î »etler vennezsek, onlan ne bugifaL ne yann nmahaze edemeyiz. Bir çiçeğin guzelliği, bir ağacın iyi yemiş vermesi bahçivwıın himmetiledir. «Bakarsan bağ, bakmaasan dağ orar. demisler. E>yy, bâhe&anlar: Dikkat edin bahçeyi kötfi oflar bfirümestn! Ah bir iyi bahçivan! Bir cesur bahçivan!. B. FELEK \ î ] ' » Avrupa giireş mösaba Bir miilehassıs gözlle kasının programı Tiirkiyede sıtma savası Avrupa serbest güreş şampiyonasının yapılacağı Harbiyedeki Spor sarayının son hazırlıkları tamamlanmak üzeredir. Salon hafta sonunda teslim edilecektir. Bu müsabakalann organizasyonu ile vazifeli heyet tnönü stadında kurulan büroda çalışmalar'ma başlamıştır. , Muhtelif memleketlerden gelecek güreşçiler Tarabyadaki Tokatlıyan oteünde misafir edileceklerdir. 3 haziranda başlıyacak ve 5 haziranda sona erecek olan müsabakalar, öğleden sonra ve gece olmak üzere her gün İki seans üzerinde devam edecektir. Öğleden sonrakj jeans 13 te baslayıp 18 de sona erecek, gece seansları da 20 den 23 e kadar olacakhr. İran vatandaşlaruu davet İran Başkonsolosluğtından bildirilmiştir: Cumartesi günü (28/ 5/949) General Defterinin idaresi altında on bir İranlı güreşçi İstanbulda yapılacak Avrupa güreş şampiyonasına iştirak etmek üzere saat (12,40 ta Yeşilköy hava alanma bir Holanda uçağile geleceklerdir. İstanbulda bulunan İranlı vatandaşlarm karşılama merasimine iştiraklerini rica ederim. Dünya Sağlık Teşkilâtma mensub Halk Sağhğı Mühendisi Paul Bierstein, Sağlık ve Sosyal Bakanlığınm daveti üzerine bir hafta evvel Ankaraya gelmiş ve Bakanlık Sıtma Savaşı Genel Müdürlüğile temas ederek, memlekette yapılınakta olan sıtma savaşı hakkında malumat akruştı. Mütehassıs, bundan sonra, Genel Müdür Seyfeddin Okan, Adana Sıtma Enstitüsü Müdürü Dr. Refet Pek, Ankara Sıtma Savaş Müdürü Dr. Rıdvan Önel ile Ankara. Bolu, Kocaeli sıtma savaş bölgelerini görerek sehrimize gelmiştir. İstanbul bölgesinde Küçükçekmece gölile Anadolu havzasmda ve banliyö sahasmda sıtma mücadele işlerini yakmdan gören sağlık mühendisi. Süleymaniye Sağlık Merkerini, Doğumevini, hastaneleri ve Kıalay Hemşire Okulunu da ziyaret etmiştir. Dün tayyare ile şehriırjzden ayrılan mütehassıs, kendisile görüşen bir muharririmize şunları söylemiştir: « Ben Dünya Sağlık Teşkilâtı azasmdaTiım. Dünya Sağlık Teşküâtmm gayeleri başmda, sağlık isleri etrafında milletler arasmda fikir teatisi bulunmaktadır. Hastalıklarm, yalnız bir memlekette kalmayıp. komşu memleketlere de sirayst ettiği gözönünde rutularak mücadeleyi de mütalea etmekteyiz. Dünya sağlığının temini için en büyük ideal, en başta gelen malaryayı ortadan kaldırtnaktır. Bu da ancak yardnnlaşarak kabil olacaktır. Bu suretle bu hastalık birinci derecedeki mevkiinl kaybedecektir. Malarya müsebbibi haşeratla mücadele için elimizde bsşta D. D. T. omlak üzere müessir ilâclar vardır. Binsenaleyh bu mücadelemizde muvaffak olaeağımıza kaniim. Sıtma savaşında, gördüğüm memleketlerin en ilerisinde Türkiye bulunmaktadır. Bu işte çalışanlarm enerjisi. şayanı takdirdir. Sistemli bir şeki'.de çalışı>or ve modern usuüer kullanıvorlar. Tavsiyelerimi bir raporla Hükumetinize büdireceğim. İstenirse memlektinize mane^i yardımlarda bulunulabilir, mütehassıs gönderiHr. Fakat maddf yardrma lüzum yoktur.» Amerikaa kadınlar ordusunun tarihçesi C. Bayarın seyahati Yeni vapur seferleri Piyasada kredi darlığı Baştarafı 1 inci sahifede Bankaların krediyi bu şekilde ke^>melerinin netic€si olarak Istanbulda kredi açan yeni bir sııui türemiştir. Krediyi, çok sağlam esaslar dahilinde gene sağlam bir kilde garanti ederek veren bu gibi bankerler en az yüzde 15 faiz almaktadırlar. Faiz miktan vade uzadıkça artmaktadır. Şiddetli bir şekilde ihtiyac duyduklan krediyi bankalardan temin edemiyen bir çok tacir, esnaf bu çok fazla faiz yükliyen krediyi almak zorunda kalmaktadırlar. bilecekleri işlerde kullanıhrlar.» Albay Mary A. Hallaren, ordu hizmetinde bulunan kadınların rütbe. derece ve unvan bakımından erkeklerden farklı olmadıklarını söyledi. Ancak, kadmlara henüz general olmak payesi verilmemiştir. En yüksek rütbe Albaylıktır. Şimdiki halde bir yardımcı ordunun tek Albayı da, teşkilâtın komutanı olan saym misafirimizdir. M. S. E. niş bir nefes aldılar. Onlar da «D« nin etrafina sıralamp oturdular İçlerinden biri: Yüzbaşı, dedi Bu zata bir lçki ikram etsek hiç de fena olmıyacak gibi geliyor bana. Bümem, bu işe sen ne dersin? Belki de. bundan böyle bir daha oturup da bir içki içmek fırsatmı bulamıyacak. Currie tasdik etti: C°k güzel düşündünüz. Sonra «D. ye dönerek sordu: Ne içersiniz? Bir sodalı viskl Scotch mu olsun? Tercih ederim. Bu sırada biraz evvelki garson tekrar geldi. Currie ondan, polise haber verip vermediğini sordu. Garsonun: Evet efendim, demesi üzerine: Şu halde, polis gelinceye kadar misafirimize bir viski getir, diye emir verdi. Garson: Başüstüne. dedi. Bir saniye tereddüd etti. Sonra: Polisler, beş dakikaya kad3r burada olacaklarmı söylediler. Sanığı o zamana kadar elinizden kaçırmamak hususunda lâzım gelen tedbirleri de almanızı rica ettüer, diye ilâve etti. Currie öfkeyle söylendi: Bize akıl öğretmesinler. Vazifemizi onlar kadar biliriz. >D.: (Arkası var) Genelkurmay Başkanlığı teskilâlı «Cl VHUHfYET» in tefrikası: VATA Çevırerüer 8 9 Yazan: CRAHAM GREENE ZAMIH f TÖRÜMKÜNEJ y« SÜKMET GÛKOVA Currie'nin dostları hayret dolu bakışlarla <D> yi süzdüler. İçlerinden iriyarı olanı: Demin gazete aşırıyordu galiba? dedi. Currie hain bir tebessümle gülümsiyerel: cevab verdi: Ondan her fenalık beklenir. «D» sinirlendi: Ijutfen yoıumdan çekilin. Odama gideceğim. Currie aUy etti: Ya. öyle mi arzu buyuıuluyor efendim? Yüzbaşının dostlarmdan biri lâfa karıştı: Yüzbaşı dikkat edin. Öbannde silâh bulunabilir. «D« nin öfkesi saniyeden saniyeye artıyordu: Efendiler, ne hakla benimle bu tarzda konuşuyorsunuz? Ben, adalet pençesinden kaçmıj bir suçlu değüim, Keialete bağlanarak TnaViVpina kararile serbest brrakılraış bir adamım. Bu mfiddet zarfmda istffriğim yerde, arzu ettiğim şekilde yaşamama kimse mâııi olamaz. Burası Ingilteredir. Burada kanundan başka hiç bir kuvvet tiJ « i u ' : *Tİyetini tahdid ede mez. Currie'nin arkadaşlarından biri işi alaya aldı: Yüzbaşı, sizinkinin bütün meziyetlerine kaülacak bir meziyeti daha varmış. Sözlerine bakılırsa, kendisinin aynı zamanda mükemmel bir avukat olduğu da anlaşılıyor. . Currie kaşlarmı çatarak «D» ye döndü: Ingiltereden kaçıp, kurtulacağını zannediyorsan, aldanıyorTijn azizim, Scotland Yard gibi. dünyas m en mükemmel bir polis teşkilâtmı atlatmak, öyle zannertiğin kadar kolay bir i§ değildir. Bunu tecrubelerinle öğreneceksin. Haydi, şimdi yerine otur da, stifeunetini muhafasBB etî <D> adaznın bu tarzda konufmasından şaaırır gibi oldu. Sozlerinizden hiç bir şey anlayamıyorum, diye mınldandı. Anlagılguyacak bir şey yok! Hakkında yeni bir tevkif muzekkeresi kesıldi. Akşam gazetelerins bakarsan görursün. Polis, senin einayet suçile tevkifiai istiyor. Seni mahkum ettirecek bütün delilleri toplamış. «D> yavaş yavaş heyecana düşüyor ve soğukkanlılığını kaybediyordu. Telâşla akşam gazetelerinden birine bir göz atü. O zaman Currie nin sözlerinin boş olmadığmı anladı. Demek ki Sir Terence Hillman zabıtayı uzun zaman oyalamak imkânını bulamamıştı. Belki de, kendisi mahkeme salonundan çıkar çıkmaz aleyhindeki kat'î deliller tesbit edilmiş ve arkasından yeniden tevkifi için derhal karar almışlardı. Bu takdirde. İngiliz zabıtası onu yakalamak için tekrar faaliyete geçmiş ve her tarafta vızır vızır onu aramağa koyulmuştu. Talihin garib bir cilvesi olarak da, böyle kritik bir zamanda kendi ayağile geîip yüzbaşı Currie'nin kucağına düşmüştü. Bu adam burada olmasaydı, polis onun izini buluncaya kadar, o, çoktan buradan sıvışraış bulunacakü. Currie kazandığı bu başandan adeta bir gurur duyuyor gibiydi. Ancak, bu defa bakişlarmdan «D» yi eskisi gibi t a k i r gormediği, ona karşı saygıya benzer Hr his duyduğu okunuyordu. Öyle ya cinayet işlemek, adam Sldürmek her babayiğitm kân değfldi. Bu, öyle otomobil aşırmağa bsnzemezdL Bir katilde, insana ürpertl, hattâ dahçet veren bir. hal vardır. Azılı bir katil, basit bir otomobil hırsızı gibi tokatlanamaz. O, arrık ölmüf bir adamdır. Ölmüş bir adaırun ise, kimseden korkusu olmaz. Currie bunlan düşünüyor ve bu defa «D» nin yüzde yaz mah kum olacağma emin bulunuyordu. İngilizler, eski bir ananeye uyarak mahkumlara karşı iyi muamele ederler. Şu halde, bu adama da iyi muamele etmek lâzımdı. Currie bu kanaate vannca, yumuşak, hattâ tatlı bir sesle cD» ye hitab etti: Mr. «D», beyhude yere bize kar şı koymağa teşebbüs etmeyiniz. Bu, sizin menfaatiniz icabıdır. Bire karşı üç kişiyiz. Nasıl olsa sizi alt ederiz. Elimizden kurtulamazsmız. En iyisi, sükunetinizi muhafaza ederek, polislerin gelmesini bekleyiniz. 2 «D» yan ciddî, yan alaylı bir tavırla sordu: Bir sigara içmeme müsaade eder misiniz? Yüzbaşı Currie adeta mühim bir misafirini ağırlayormuş gibi, telâşla paketini çıkanp «D» ye uzattı. Buyrun. Galiba yanınıza sigara almağı unutmuşsunuz. Paket sizde kalabüir. Sonra dönüp garsonu çağırdı: Hemen Southerwl polis merkezini bul. Aradıklan suçlujni burada tevkif ettiğimizi haber ver. Etrafm dikkat nazarını çekmemek için D. nin elini, kolunu bağlamadılar. Bununla beraber kaçmasır.a da mâni olmak bakımından gerekli tedbirleri aldılar. Currie ile arkadaşları onun kapı ile irtibatonı kesecek şekilde vaziyet aldılar. «D» sükunetle yerine oturunca Currie dahil olmak üzere hepsi ge Baştarafı 1 inci sahifede zırlanması ve idaresile ödevli vebu işlerden sorumlu olan Millî Savunma Bakanlığı, barışta, harb ku\rvetlerinin komutası kendisine verümiş olan Genelkurmay Başkanlığı ile Bakanlık «asker» müsteşarmm idaresi altındaki daireleri ihtiva eder. Bu teşkilât, ordu kuruluş ve kadrolarmda gösterilir.» Ikinci madde şöyledir: «Millî Savunma Bakanlığı. Cumhuriyet ordusunun personel. haber alma, harekât, eğitim, seferberlik ve ikmal işlerini Genelkurmay Başkanlığı vasıtasile, bunlarm dışrndaki bizmetlerini müsteşarlık vasıtasile yürütür.» Genelkurmay Başkanı, Millî Savunma Bakanuun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararile tayin ve tebdil olunacaktır. Kara, deniz ve hava kuvvetleri komutanlarile ordu müfettişleri ve diğer orgeneral ve oramirallar, Ge teklifi üzerine, Bakanlar Kurulu nelkurmay Başkanımn mütaleası a kararile tayin ve tebdil olunacaklınarak Millî Savunma Bakamnın lar dır. KURACAG/NIZ YUVANIN TEMELi İÇİN\ Meclis heyeti Londrada EN SAĞLAM HAfiÇ! Londra 26 (B£.C.) İngiliz | Avam Kamarasmın sözcüsü j Douglas Cliffton, bu akşam resmî ikametgâhında, îngiltereyi ziyaret etmekte olan Türkiye I Büyük Millet Meclisi heyeti ge' reiine bir aiyaiet vermiftir.