Katalog

« Mart 1949 CUMHURİYET r BtR DAKİKA : Amerikada casuslar Adalet Bakanlığı memurlarından bir kadın vakalandı Molotov'un azli meselesi dünyayı mesmıî ediyor Demokrasi tersi! Kendilerini bilmeden sevdiğim okuyuculardan gelen mektublann hulâsası şu: «Peki, yazıyorsunuz, yanyorsunuz, ama ne işe yarayor?» Hakkınız var, dostlar! Doğru söyliiyorsunuz. Bizimki de işte böyle bir acayib demokrasi oldu. Yazmak, jilhakika, tamamile serbest. Fakat yazılanı okumak, rtiniemek, tatbik etmek yasak. Yani Devlet mekanizmasx doğru söyleyeni dokuz köyden kovmakta devam ediyor! D. N. İç İşleri ve Millî Savunma Bakanları facia sahnesinde Bastarafı 1 ind sahtfede lardan faaliyetleri hakkında malumat almıştır. Bu sırada Millî Sa\nınma Bakanma, infilâk sahasının biran ev\Tel temizlenmesi için askerî vasıtalara ihtiyac olduğu, mevcud ekiplerin yetersizbği ve bunlann takviyesi lâzım geldi< bildirilmiştir Iç işleri Bakanı facia mahallinde Dün saat 15.30 da Iç işleri Bakan: Mehmed Emin Erişirgil refakatind Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar Emniyet Müdürü Ismail Hakkı Baykal olduğu halde infilâk sahasma gelmiştir Iç Işleri Bakanı bir demir ve taş yığın halini alan facia yerini gezmiş, yapılan işler h?kkında alâkalı ekip şeflerinden izahat almıştır. Emin Erişireil bu sırad orada bulunan ve rmlîssif infilâk esna sında başmdan yaralanmış olan kapsül dairesi şefi Arifle konuşmuştur. Iç Iş leri B.'kammn bu tetkikleri esnasmd 1 inci ordjj kurmay yar başkanı Tue eenerı! Kâmil Eregor de gelmiştir. E min Erişirgiî, Tuğgeneralden infılâk sa h??mm biran evvel neticelenmesi için Lâzım eelen yardımlann fazlalaştırılma Finı temenni etmiş, Kâmil Eregör d Iç Işieri Bakanma pazartesi gününden itibaren motörize ekiplerin temizjem ve tahliye işlerile meşeul olacaklann biHirmiştir. Iç Işleri Bakanı bundan sonra Mez baha binasmda tahkikatla meşgul bu lunan Istanbul savcısı Ihsan Koknelle n;uavinleri Yavuz Fındıksili ve Cahi Türesa^•ı zivaret etmiştir. Savcı Ihsan Koknel Bakana adlî tahkikat safhalar hakkında izahUrda bulunmuş, fabrika daki tav dolabımn muayyen bir harare derecesinde muhafaza edilmesi icab et tieini, bu hararet derecesı fazlal^ştığı takdirde dolabm patlamaya müsaid bulunduğunu dinlenen şahidlerin ifadelerinden anl^şılmış olduğunu söylemiş v demiştir ki: « Diğer taraftan yangın çıkan yerde soba yanmaktadır. Sobadan sıçrıyan ateşin de böyle bir faciaya sel»biye. vereceği şahiriler tarafından söylenmektedir. Fakat biz daha ziyade 'en adamlarının mütalealarma itibar etmek mevkiindeyiz. Bu <;ebeble henrz hâdisenin sebebini kesın olarak tayin etmeğe imkân yoktur.> Yaralılan ve kurhanlann ailelerini ziyaret Emin Erişirgil bu izahatı aldıktaı sonra müessif infilâk hâdisesi sırasmda şehid düşen itfaiye çavuşu Şükrünün Hahcıoğlundaki evine uğramış, ailesine taziyette bulunmuştur. Bir matemhaneji andıran şehid itfaiye çavuşu.nun evinde Iç Işleri Bakamıu karşı^yan merhumun annesi Zehra gözyaşlar içinde ştınJan söylemiştir: Zavalh oğlum.un olümile yuvamız hamisiz ve bakımsız kaimıştır. Bedbah Şükrü aldığı maaşla 9 kişiden ibare bulunan aile cfradımıza bakardı. Şimd bize kim ekmek getirecektir?.. Emin Erişirgil, her bakımdan mustarib ve bedbaht olan bu şehid anasm, teşelli etmiş, devletin ve hayırsever teşekküllerin bu^ kahraman insanın arkaya blrakfağı efrrdı aüesme elinden gelen yardımı yapacağını söylemiştir. İÇ İşleri Bakanı sırasıle Cerrahpaş,. hasfr.esinde tedavi edilmekte bulunan "itfaiye neferi Receb Karla, Beyoğlu 5 tcnesinde yatan fabrika rrüstahdembrınden Necmiye ve Fatma Köleyi ziyaret etmiş. hatırlarını sormuştur. Lutfi Kırdara sorulan sual Emin Erişirgil dünkü tetkiltleri sırasmda Vali ve Belediye reisi Lutfi Kırdara. fataikanın aldığı ruhsatnamede «rrevaddı infılâkiye» işîle meşgul olacağı kaydı bulunup bulunmadığını sorırcuş, Vaîi de: < Bızden alınan ruhsatnamede fabrikanın mevaddı infilâkıye işile meşgul olacağı hakkında bir kayıd ve sarahat yoktur> cevabım vermiştir. Tahkikat Tahkikatı idare eden savcılık dün de araştınp soruşturmalarma devam ermış, bir çok kımselerin malumat ve mütalealarıru almıştır. Dinlenen bu zevatın hemen hepsi hâdisede ihmalin rol oynadığı kanaatini ileri sürmüşler, bilhass tav dolacmdaii hararetin iyi kontrol ednmemesi ihtimalinin ve yanan sobal n faciada âmil olabileceğini söylemişlerdir. Diğer taraftan fabrikarun bilhassa lâboratuar tesislerile diğer aksam arasındaki tahta 'boimelerin ve döşeme lerin yangını kolaylaştırdığını ve bu nun ise başhbasma bir tedbirsizlik ve bir ihmal olduğu belirtümiştir. Kati bilânço Dünkü araştırmalar sırastnda çıkan üd cesedle bu faciada kayıb veya ölü mıktan 27 yi bulmuştur. Kaldırılmıyarı enkaz arasmda da 7 kadar cesedin bulunabileceği tahmin olunmaktadır ki, bu suretle müthiş infilâk hâdisesinin can kaybı bjlânçosu maalesef 34 raka v mını bulmaktadır. Fabrika müstahdemlerinden Şadan, a remem. Buna alışık değiiim. Ama, hırsızlığa alışıksın değil mi? Hayır, bunu kabul etmiyorum. Mademki, beni muhakkak dövüştürmek istiyorsunuz, ne diye kendiniz dövüşmüyorsunuz da, karşıma başkasıru çıkanyorsunuz? Tabiî bu da Ingiliz usulü değil mi? Siz zaten harblsrinizi bile b?şkalarına yaptınrsınız. Tek gözlüklü adam öfkelendi: Şu mendebur çeneni tut! Senden ahlâk dersi alacak değiiim. Kör müsün, bir kolumun sakat olduğunu görmüyor musun? Sağlam olsaydım, bu işi başkasına bırakmazdım. Işte bak! Bir tahta parçası gibi hareketsiz duran eldivenli elini cebinden çıkanp gösterdi. Şimdi, benim neden dövüşmediğimi anladın mı? O aralık şoför de yanlarına gelmiştiPaltosunu ve şapkasını çıkarmış, fakat kalın \4icudünü saran mavi ceketi sırtındaydı. Anlaşılan bunu da çıkarmağa lüzum görmemişti. .D.: Bu büyük bir haksızhktır, diye söylendi. Benlon en aşağı on beş yaş daha genc ve asgarî dört misli daha kuvvetli bir adamla nasıl dövüşebilirim? Tek gözlüklü adam, «D» nin yakasını bıraktı. Alaylı bir tebessümle güldü: Kuzum, dedi. Sen, kendini spor kulübünde mi sanıyorsun? Biz buraya boks maçı yapmak için değil, sana adamakılh bir ders vermek üzere geldik. Haydi fazla dırlanma da şu paltonu çıkar. (Arkası var) lâkalı makamlarrn verdiği malumata atfen dünkü nüshamızda çıkan ifadelerinde bir yanlışlık olduğunu söylemiş, hâdise sırasında tav dolabı başından uzun müddet ayrılmadığını, ve kısa süren ayrılışmın infilâkta tesiri olmadığını belirtmiştir. Hasköy Başkomiserliğinin daveti Sütlücede Nuri Killigile aid mevaddı infilâkiye fabrikasında 2 mart 949 günü vuku bulan yangın dolayısile açıkta kalan müstahdem ve ailelerine yardım yapılacağmdan bu müstahdernlerin gerek kendilerinin, gerekse ailelerinin Hasköy Başkomiserliğine müracaat etmeleri rica edilmektedir. Kızılay Hasköy Şubesi yardım yapacak Kızılay Beyoğlu subesi başkanlığından: Sütlüce Nuri Paşa fişek fabrikasındaki müessif infilâk hâdisesinde ölen ve yaralananların ailelerinden* muhtac toİanlann, kendilerine yardım yapılabilmçsi için ellerindeki vesaikle Kızılay Hasköy bucak şubesine müracaatleri rica olunur. Taziyetlerini bildiren konsoloslar İstanbul Mısrr Başkonsolosu AbdElHamid Nafeh zade, dün Vilâyete giderek. Vaü ve Belediye Reisi Dr. Lutfi Kırdarı ziyaret etmiş ve Sütlüce müessif hâdisesi dolayısile taziyetlerini bildirmiştir İspanya Başkonsolosu M. Mamıel Del Moral ve İtalya Başkonsolosu M. Cino Berri de dün Sütlüce faciası münasebetile Vali ve Belediye Reisi Dr. Lutfi Kırdara mektubla taziyetleTini bildirmişlerdir. Üsküdarda korku ve endiçe Dün Üsküdar halkmdan aldığımız bir mektubda, Toptaşında Valdei Atik camiinde bulunan mevaddı infilâkiyenin kaldırılması rica edilmekte, burada Cezaevi, Tütün deposu, Zeyneb Kâmil Hastanesi gibi müesseselerden başka alışab evlerden müteşekkil altı mahallenin daimî bir tehlikeye maruz olduğu bildirilmektedir. Sanayiciler, bir yabancıdan hükumefle aralarını bnlmasını mı istediler? 1 inci sdhifede «Sanayiciler banka mı kuruyorlar?» Gazeteciler, bundan sonra Cemü Barlasa, hususî sanayii desteklemek maksadile kurulacak olan sanayi bankası hakkında ne düşündüğünü sormuşlar ve şu cevabı almışlardır: « Böyle bir şeyden hiç haberira yok; sanayiciler banka mı kuruyorlar?» Bakan bu husustaki haberlert gazetelerde de okumadığını sözlerine ilâve etmiştir. Et ve kömür meselderi Et meselesine temas eden Bakan, bu işin bidayette iyi, sonradan fena gittiğini açıklamış ve Ofisin et fiatlarını zaman zaman arttırmasmın doğru olduğunu, halka bedava et yedirilemiyeceğini, zira satışlarm tanzim mahiyeti arzettiğini, binaenaleyh kendisinin bu meseleyle alâ« kadar olacağmı söylemiş ve kömür tevziatmda son defa hasıl olan vaziyete temasla şöyle demiştir: « Senelik kömür istihsalimiz iş» yarayan kömür olajak 4 milyon ton değil, 2.700.000 tondur. Buna mukabil istihlâk çok artmıştır. Linyit istihsali de bu sene 200 bin ton artmıs olacaktır. îstanbul halkmın ihtlyacma cevab verebilmek için bilindigi gibi Ağaçlıdaki linyitler de işletilecektir. Ağaçlı linyitleri için yeni bir teşkilât kurulmıyacak, mevcudlarla idare edilecektir.» Bakan, sah günü tzmlte gidecektir. Sanayicilerin Bakana cevabı Milletlerarası tmar ve Kalkınma Bankasmm Genel Müdür Yardrmcısı Mr. Garner'le sanayicilerin geçenlerde Park Otelde yaptıkları görüşmeyi hükümsüz sayarak bu hareketi şiddetle tenkid eden Ticaret Bakanının beyanatı, îstanbul sanayicileri arasında iyi karşılanmamıştır. Sanayi Birliği idare heyeti başkanı Hilmi Nailî Barlo, kendisile görüşen bir arkadaşımıza demiştir ki: « Sanayicilerin hükumetle bir ihtilâfı yoktur. Olsa bile bunu gidip bir yabancıya söylemezler. Bakanın beyanatmda, bahsettiği dedikodujru biz de ilk defa Bakandan işitiyoruz. Biz, Mr. Garner'le, kurmak üzera teşebbüse geçtiğimiz sanayi bankasının Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankasından yardım görüp görmemesi hususunu görüştük ve bunu gazetelere bildirdik. Hususî sanayiin bu teşebbüsünü de Mr. Garner çok yerinde buldu.» Birliğin idare heyeti azasmdan orada bulunan Ziya İnankur bu sırada sinirlenmış ve arkadaşımıza: « Bunu da yazın; biz yarın Mr. Garner'le tekrar görüşeceğiz.» demiştir. Sanayiciler, Cemil Barlas'm sanayi bankasının kurulması hususundaki gayretlerinden haberdar olmamasma şaştıklannı ifade etmişler ve bunda bir kasid olduğunu ifade etmişlerdir. Sanayiciler Bakana teessürlerini bildireceklerdir. Washington m\ıhabirleri Baştaraft 1 inci sahıiede zctelerinüı Sovyet Dış işleri Bakanının vazifesinrülmektedir: 1 Sovyet dış siyasctir.de her den uzaklaştırıLmasınm, Marshall plâhangi bir değişiklik olacağmı gösteren nını baltalamak hususundaki Rus teşcbbüslerinin akamete uğradığı manahiç bir belirti yoktur. 2 Molotov'un gÖ2y3en düştüğüne sını taşıdığı kanaatini izhar etmektedirdair ortada hiobir dplil mevcui de ler. Umumiyetle sanıidığına göre, Rusya ğildir. Washington 5 (a.a. United Press* ,3 Vichinsky ile Molotov arasmda aynı oyununa daha sert tabiyelerle deAdalet Bakanlığı memur'arından Miss dış siyaaete aid hiç bir ihtilâf çıkm.i vam edeccktir. Judith Coplon ile Birleşmis Milletlerde mıştır • NewYork Time^» aazetesine bakıSovyet Delegasyonunun üyesi Valentinp 4 Molotov'un Dış Işleri Bakanlığm lırsa, aynı zamanda Başbakan yardımGubitçev. Amerikan hükumetinin resmî dan uzaklaştırılması belki de ona tamaclığı vazıfesijıi muhafaza eden Molovesikalarmı çalmak için elbirliği yap mile dahilî işlerle meşsul olmak İTikâ tov'un dış işlerinden uzaklaştırılmssı 1 mak suçile dün NewYork'ta tevkif nını verme ! icindir. I keyfiyetı. iç işleri snhasında kendini edilmişlerdir. Bu haber bu sabah BaşAmerika diplomatik çevrelerinde | tcksif ettiımck suretile Stalin'e halaf savcı Torri Klark tarafından verilmistir. VVashinjtonda da Dış İşleri Bakanh flmağa ha'irb^ma^n rrî'.uftıır. Yabancı memleketier ve şirketler ajan ğının Rus meseleleri uzmanları bütün Dcmir pcrde içinde larını kavdetmeye memur şubede çahşan gün bu meseleyı ıncelemislerc'ir. BuraBerne 5 (R.) Demir per.e dışında Miss Coplon, Gubitçev ile sık sık ve da da hü^umet üyeleri resmî beyanat bulunan bütün gazete ve radyolar «Mogizlice bulusmaktaydı. Tevkiften sonra yapılmıyacngmı bildirmişlerdır. | lotov haberini> büyük bir ehemmiyctle Amerikan diplomatik çevreleri de şu Miss Coplon'un el çantasında Ada'et vaymlarkcn, komünist basm ve radyoüç ihtimali ileri sürmektcriirlc: Bakanlığı sizli vesikalarmdan alınmış ları, aynı haberi mümkün mertebe EÖ1 Molotov, Mareşal St?lin'in uhdemalucnatı ih*iva eden bir paket bulunr.ülc bir şc!;i!de alisettirmektedirler. mustur. Miss Coplon, bir müddetten sir.de bulur.an vazıfeleri vüklenmek üBu sabahki Mo=;kova sazeteleri Rus zere işbasmdan çekilmistir. beri Federal Tahkikat Bürosu ajanîarı 2 Sajlık sebeblerile vazifesinden hükumetinde vi'kua cclen dc^işiklikle^ tarafından takib edilmekteydi. ri v ; n ; r c n Tp^'m Bl Volirn«li1< tebliğia\rılmak zorunda kaimıştır. Amerika Dış İşleri Bakan 3 Birlesik Amerika ile barışçı esa ni ikinci sahifelerinde «K'içük haberler» n<*<=retmi=lerdir. Muhtelif Muavininin demeci ca dayanan Bir anlasma yapılmasına sütunurda Rus radvoian da bu tebliği. haber bülmuhalefetten dolayı Dıs İş'.eri BakanNewYork 5 (R.) Buaiin beyanatta tnnlerinin sonunda kısaca vermişler ve bulunan Amerikanın yeni Dış Işleri hgından uzaMa=tırılmıstır. yorumria hulunmamışlardır. Fransada Bakan Muavini, komünist diktatörliiğüFransız Dış İîlcri Bakanhğı da tebliC^kn^lovakya ve Yııeoslavyada nü şiddetle itham etmiş ve soyle demişğin incelenmekte oldu^unu ve resmî bePcyk mcn!ekct!erin basm ve radynlan tir: ; an=ıt yapılmıvaca'îını biMi'mistir. da aynı ta<vda hareket etmHerdir. Bu « Komünizm. kanun disi ilân edilTruman tcfs=rlcrde bulunmuyor sabnhki Coko<]nvak bısmı, Molotov melidir.» Washington 5 fa.a.) (Afp) Molo H.ikkmda hicbir haber vayınlamamırtır. : tov'un verine Vif'M^'' T eetırüriıği Tass tarafndan ne?redi!en tebliğin Çek Vendilerine biloirilerj Barkan Truman, basm büro=u tarifından bu^ün gazeDış İşleri Bakanı Acheson ve selcfi telere tevzi ediH'^ öŞrenilmİTtir. YııMarshall. her hanPi bir dcmeçte bulun roslav fnzce'erin'p de Ru<: h'ikumetinmavı redd^tmişlprdir. | ce yanılmısdecisiklik hakkında biçbir Konçre çcvrclerinclc yorum'ar hr^crc rn^linmamıstır. Şırnak, 5 (a a.) Bu yıl kış şımV,'a?hingtr.n 5 (a.a.) (Afp) Kongre dıye kadar görülmemış bir şekılde Bcründe Ru<! işgali altmda çıkmakta çevrelerinde Rusyanm Skandina\ya i.=devam etmektedır. Karın kalınliğı olan beş cazete bu haberi neşretmetUtamctinde bir harekete teve?sül etmfsi bir metreye yaklaşmıştır. Sıddetli mi<='"rdİT. ihtimali iizcrinde durulmaktadır. soğuklar hayvanlar arasmda bazı Pemnkrnt memleketlerde intisar Temsilciler meclisi i'yesi Lavncnce zayiata sebeb olmuş, yıyeaek ve yacdon komünist Tazetelerin de hii haSchmidt şöyle demi=tir: kacak fiatlarmda istikrarsızhk yaratbir kö^esine « Sovyet ordularının Hclsinki ve bori ikinri sahiMerinin tnıştır. olduklan şrörülmüştür. Norveçe girdiklcrini görürsem hayret sıkıst'rmış Di s er taraftan ^Vaçhirerton'daki SovBurhaniyede rtmiyeceğim.» yet Büyük ElcUiği ve Rus dinlomatlanGoııeral Clay'in beyanad Burhaniye, 5 (a.a.) Üç gündenBorlin 5 (a.a.) f=»fp) Molotov'un nm ikam^tsâhlar! üzerine ^bir ses=;izHk beri şiddetle devam eden yağmurdan sonra kar yağmaya başlamıştır. Ka vazifesinden azlcdildiçini kendisine bil rerde?i. inmi=; bulunmpktadır. Sefarrtrın kalmlığı bılhassa jyiksek bölge diren FrancePresse ajansı muhabirine hanenin kap'laiı derha] kapatılmış ve demecde bulunan General Clay, demiş telefonlara «Hic kimse vok» tan başka lerde elli santimi bulmuştur. Diğer taraftan kışın uzun sürmesi j tir ki: bayvanlar arasmda ehenmiyetli ka I « Bu cok mühim bir haberdir ve j bizim devlet politikamızm da doğru olyıblara sebeb olmaktadır. ^uerunu josterrrektedir.» i İngiliz basınınin mütalealan î Londra 5 (R.) Mo'.ntov'un azli haheri Ineiliz gazetelerinde muhtelif tefBolvadin, 5 (a a ) Dün saat 13 sirlere yol açmıştır. de İshaklı bucağına gitmekte olan Anknra 5 'Telefonla) Ar.karada Daily Teletn"îph. uzun müddettenber! müşteri yüklü bir otobüs kasabadan bir müddeüenberi devam eden meraklı Kremlin d«ahilinde siddetli bir iç sav^şı dört kilonetre mesafede şoseden çıbir dava sona ermek üzeredir. Dava mevcud olduğumı kaydettikten sonra. karak su dolu bir hendeğe yuvarlanmn mevi'ju, Hacı Bayramı Veliye ha Mclotov'un ötedenhcri 70 yaşma eir nııştır. Otobüsün içerısı yarısına kakarette bulunmaktır. Hacı Bayram ca mekte olan Stalin'e halef^ olarsk gös dar «uya gömüMüğünden biri kadın mii ve türbesinin tamir ve tanzimi hu terilmekte olducunu ve bu âzil keyfî ve üçü erkek olmak üzere dört kişı sıısunda yapılan teşebbüs dclayısile K=ı yctinm bunun'.a alakT'ar olm?sı ihti boğ'almuştur. Üç de ağır yaralı varvaf Hoca diye tarunan Osman Güçlü, malini ileri sürmektedir. dır. Yaralıların ilk tedavilerı han bir broşür yayınlıyarak, bu harekeüeri. ^ Çaily MaiL ^nzetesinin St"kholmjnu .odala*»oti»»v€ komiu evlerde yapıl«kabir perestlik» ile itham etmiş ve bu* •îıaMri de şo'yle' cîernckförHr: ' *"'• mıştır. Hâdıse mahalîine ıkı kamyon • Iskandinavyah müşahidlerin bir yardım ekıpı gönderilmiş ve savcılık münasebetle Hacı Bayram hakkında da, kı?mı, Rusynmn Batıya karşı takib et hâdiscye clkoyrr.uştur. şicndiye kadar bilinenkr hilâhna birtamekte olduğu sinir harbini bijsbütün kım iddialarda bulunmuştur. Bunun şiddetlcrflireceği kanaatindcdirlcr.» Dış İşleri Bakanhğında üzerine Beşinci Asli}^ Ceza Hâkitni Daily Express pazetesi de Rus meReşad Bayramoğlu, ceddine hakaret değişiklik şayiaları selelerile alâknh müşahidlcre atfen edildiğini ileri sürerek, Kavaf Hocayı şunları yazmaktadır: yalanlanıyor dava etmiş', muhakeme muhtelif safhn«Kremlin'de yapılan de&işiklik Batıya lardan geçmiş, bu arada Reşad Bay knrşı esrnrlı pîânların hazırlandıAı hisAnkara 5 (n.a.) Yakıaaa Dış İşleri ramoglunun, Haeı Bayrarnı Vclî ahfa sini uyandırarak demokrat memlokct Bakanhğında bazı dcâişiklikler vuku budmdan olup olmadığı da tctkik edü lerin hükumetlerini korkutnıak hcdcfi lacaij], Marshall plânile ilgili işlerin tanmiştir. zimi için Baknnıklarnrası bir hcyetin ni de gütmektedir.> kurula.?;";!, Paris Büyük Elçiüğine Neciki ihtinıal Davaya, Bırincl Asliye Cezada bugün Işçi orfianı Daily Hernld cazetesinin mcddin Sadnğm ve onun yerir.e de Devdevam olunmuş. duruşmada Reşad Bayrarrvoğlunun. Hacı Bayramı Velî ahfa maruf diplomatik yazarı W. H. Ewcr de let Baksnı Nurullah Sumerin tayin edidından olduğuna dair bilirkişi raponı Rus siyasetinde de«işiklikler bcklcnme Ieceği yolunda inüşar eden haberin asıl okunmuştur. Osman Güçlü, raporu ta Eİ lâzım geldü»ini knydediyor ve şöyle ve osasian 1âıî bulunduğunu beyana ^> îo'n A;"' ı mezrn ki'mm"=tır nnnadığmı ve şecerelerde yanlışlık ol diyor: İki ihtimal gözöniinde tutulmalıduğunu ileri sürmüştür. Esas hakkkınBuğday fiatları indirilecek daki mütaleasım serdeden Savcı, sanığm dır: Wa.=;hington 5 (a.a. Lps.) Buğday 1 Stalin, Bntı ile anlajmnya karar tecziyesini istemiş, müdahil vekili de. konferansınm dünkü toplantısında, hu1 %cımiştir. Molotov ise buna bir mâni Osman Güç'ürün, daha önce Millî Ko bubat ihrac edeh memloketlerin buğday runma Mahkemesi tarafından mahkum teşkil etmckfedir. Bunun için de Moîo fiatmı indiiTnek için mutnbık kaMıkları tov va7İfesinden uzaklaştınlmıştır. edilmiş olduğunu bildirmiştir. Bu ci2 Stalin Batıya karşı daha şkkloUi bildirilmektedir. hetin sorulması için duruşma, başka giitedbirler aîmak hu=usunda karar verne bırakılmıştır. miş bulunmaktadır. Bu mesele hnkkında Molotov'la bir anlnşnınya varamcdıîskenderunu ziyaret eden ğınrlan bu yolda hnrekct etmi;tir. Ucijınra/ı î ıncı Amerikan harb gemileri Ewer'e göre bu ikinci ıhtimnl çok şan Adnan Mendcres, Demokrat Parti iktidara geçtiği takdirde en Iskenderun 5 (a.a.) Amerikan rîo daha kuvvetlidir. Liberal Ncws Chronicle gazetesi de mühim vazifelcrinden birini baçarnanmasma mensub «Spokane» ve «Baimillet ley. harb gemileri bu sabah saat 9 da .vorumda bulunabilmek için vaktin er m'ış olacağmı, zira bunun, limanımıza gelmişler ve törenle karşı ken oldugunu kaydettikten sonra şöyle iradesinin tam h'âkimiyeti demek oldemektedır: dugunu belirtmiştir. lanmışlardır. «Molotov, belki, Stalin'in yerine geçCelâl Bayarın, yarınki kongrede İki Amerikan nıuhribi Mersinde mek için bir hazırhk devrosine girmiş mühim bir nutuk söyliyeccği anlaşılMersin 5 (a.a.) İki Amerikan muh bu'unmaktadır.» maktadır. ribi bu sabah saat 8 de limanımıza gelAmerikan basınının yorunılan Gcncl Başkan, Antalyada 4 gün ıniştir. NewYork 5 (a.a.) NewYork ga kalacaktır. Molotov'un değişmesile Sovyet siyaseti değişir mi? Başmakaleden devam harbiiı önüne geçilmez bir laruret ol(lııiıına inanması ecrektir. Ingiltere ve Amrrikavı idare eden devlet adamîan .rıkmamış candan ümid kesilmez» soziine uygıın olarak barıjı muhafazava calışıyorlar ve bu iimidle de ki7.!İ carlann cesareJini kırmak için. tedafui paktlar vücude getiriyorlar. Böylcce Sovyet Rıısyavı ya barış ynhinda anmak veva harb etmek şıklarından birini kabııl etmek vazivetile karsı karşıectirmek istiyorlar. Moskova da, kcndi cephesinden vakit kazanmak politikasını takib ediyor. Stalin'in Sovyet Dış işleri Komiseri Molotov'la Dış Tiraret Komiseri Mikoyan'ı azletmesi de, daha ziyade vakit kazanmak maksadile yapıimış bir harrket diye kabul edilebilir. Buıyınla l)erabcr, bilhassa Molotov'un azlinde. Norveçîn Sovyet Rusyanın teklif ettiği dnstluk ve adenıi tecavüz paktını reddederek Şimal Batı Atlantik Paktma girmcğe karar vermiş olmasının ve Danimarkanın aynı siyaseti takib etraek omeiinin dc, tesiri olduğu diişünülebilir. Filvaki, Sovyet dış siyaseti, bu meselcde. Moskovanın prestijini kıracak bir maglubiyete uğraraıştır. iki küciik Iikandinav devleti, kızıl deve adeta meydan okuyan bir tavır takınmışlardır. Stalin kendi nüfuzunu kurtarmak içm de, bu mağlıihiyti Molotov'a >üklemistir. Yoksa iki koiıiserin değişmesile Moskovanın dış politikasında bir Heğisiklik olacağı kabul edilemez. Çünluı Sovyet Rıısyanın lıAkimi Stalin'dir; ÎMolotov'ıı da. Virhinsky'yi de idare ctlen o idi. Şimdi Vichinsky, bir kademe \iikscktrn Stalin'in emıinde, •Sovvet dış politikasını idare değü, temsil edecekJir. Sbz gene Stalin'indir. Bu hakimdan iki komiseıin, bilha«sa 'Molnfoi j'ıı değişmesi, Mnskovanın daha Mimi'şak veya daha sert bir siyasct takib edcceğine delil «ayılamai. Gctie I i'<\ > ' •'< kıımakta devam ederek olan Stalm belki de Müttefikleri bir müddet dah? ojalamak için bu değisikliğe liizum gortmişHir. Hâdiselerin yakın inkisafı. böyle olup olmadığını gösterecektir. CUMHURİYET Yurdda kar devam ediyor Milletlerarsı Bankadan isfediğimiz para Bastarafı I inci sahtfede dımcısı Mr. Garner, beraberinde Mr. Mason, Mr. Villecİıaise ve Hazine Genel Müdür Yardımcısı Nahid Alpar olduğu halde dün uçakla îzmirden şehrimize dönmüştür. Mr. Garner, kendisile konıjşan bir arkadaşımıza şunları söylemiştir: o Ankarada bulunduğum müddet zarfında Cumhur Başkanı înönü, Başbakan ve Bakanlarınızla görüştüm. Gördüklerimi şöyle hırtâsa edebilirim: Geçen sefer de söylediğım gibi ikrisadî ve ziraî sahalarda büyük imkânlara sahibsiniz. Bunların ışletılmesi hususunda Bankamızın da size yardım edeceğıni umuyorum ve bu hususta nıkbinım. Marshall pJânmdan finanse edilen yol programınızı gördüm, Amerikan ve Türk personelini vazife başmda arkadaşça çahşır buldum. Arîkaradan İzmire uçakla geçtim. Ege bölgesi üzermde uçarken topraklarınızın çok mümbit olduğunu gördüm. İzmirde yünlü ve pamuklu fabrikalannızı gezdim ve bunları bir bakımdan mükemmel buldum. Pazartesi günü Tahrana hareket edeceğim ve oradan da Kahıre, Cezayir. Kazablanka tarıkile Amerıkaya döneceğim.» Mr. Garner, «Türkiye, bankanızdan ne kadar para istiyor?» sualine: <' Herkes çok ister!» demiş ve gülmüştür. Hükumetimizin talebleri TVashingfon'da bugünlerde görüşülecek Mılletlerarası İmar ve Kalkınma Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mr. Garner'e refakat eden Banka delegelerinden Mr. Mason, bugün uçakla Amerikaya dtjnecektir. Mr. Mason, memleketimizde bulunduğu müddet zarfında hükumetimizin Bankaya tevdi etmiş olduğu taleb ve projeleri beraberinde götürmektedir. Banka genel kurulu bunları inceliyecek ve Mr. Garner'in Washington'a döndüğünde vereceği rapor üzerine kat'i karara varacaktır. Hacı Bayramı Yeliye hakaret davası Boivadiüde bir kamyon Amerika Millî Savunma feşkilâfında değişiklik Bastarafı 1 inci sahifeâe Başkanın mesajında bulunan tavsiyelerin esası, Birlesik Ajnerika hükumet mekanizmasının yeniden teşkilâtlandırılması hakkında Hoover komisyonunun Beyaz Sarayda verdiği raporda iltizam ettiği noktalardan mülhem bulunmaktadır. 9 Garanti Bankası 25/21949 günü İstanbulda TEŞEKKÜR Alle reisimiz YuXsefc MühendU NİHAD GEYRAN'ı ebediyen kaybetmekten duyduğumuz dertn acılarımızı evlmize gelerek veya telgral ve teleforJa candan paylaşan bütün akraba ve dcstlarınııza, ır.erhumıın son teşyi merasimir.e iîüralc ederek sevgi ve bağlıhklannı gosteren Yapı ve Kredi Bankası İle diğer ilgili müesseselere ve Şeker fabrikalanndakl pek aziz kardeslerine, çelenk göndermek ve bizzat cenazede bıüunmak suretile lnsanl duygularını belirten Klmya Fakültesl öğrencilerine ve son tıbb! yardımını en lnsan! duygularla Sbza! eden cıuhterem Dr. Reşad Garana ayrı ayn tesekküre teessürlerimiz mânl olduğundan, bu vazlfeyi Ifaya muhterem gazetenlzin tavassutunu rica ederiz. Çemberlitaş Ajansımız Açılmış ve saym müşterilerimizin hizmetine girmiştir. 1/3/1949 günü Balıkesirde BALIKESİR Açılmış ve başlamıştır. Şubemiz faaliyetine derhal Gelâi Bayar Antalyada 7/3/1949 günü Ankarada HAMAMÖNÜ ve Ajansımız Geyran ailat ÖLÜM Merhum Yarbay f Dr. Erzurumlu Mehmed Rıza kın İstan ' bul Edebiyat Fakül ' tesi öğrencilerinden LEMAN İRKUT hayatmın baharında tutulduğıı amansız hastalıktan kurtulaînıyarak, 2 mart 949 da vefat etmiştir. Hastalığı sırasında candan alâkasıru esirgemiyen Ord. Prof. Tevfik Sağlam, Prof. Ekrem Şerif Egeli, Dr. Ata Olgaç, Dr. Reha, Bn. Dr. Anahit'e ve gerekse cenazesine gelen ve taziyede bulunan muhterem zevata ayn ayn t e s e ü ü r e teessürümüz mâni olduğundan gazetenizin tavassutunu rica ederiz. Annesi Kardeşi Fitnat İrknt Adnan İrkut 9,'3'19İ/) günü Zonguldakta W ZONGULDAK Şubemiz Sayın müşterilerimizin hizmetine girecektir. T. GARANTİ BANKASI A.O. MİLLf nun büyük ikramiyesini kazanmayı istiyorsunuz, bu ikramiyenin bilet almadan size çıkmıyacağını da biliyorsunuz da neden hâlâ biletsizsiniz. «CUMHLRİYET» in tefrikası: 11 Y.,/.an: GRAUAM GREF.NE Çevırenler ZAH1R F TOKUMHIAE* ve NUKHE1 GOKUl A Burada öy'.e kolay kclay ndam öklürüiemezdi. Gazino direktörüne vaziycti kolayca anlatabilirdi.* Onun maksadı otcmobili çalmak deği'di. Ancak «L» nin burada bulunması biraz garibdi. Bu adamın Miss Guîlen'in otomoVili i!e ne ilgisi olabilirdi? Bazan pek s.ıfça düşimca'=re kapıhyorum, diye aklınJan geçirdi. Bu <L> için bulunmaz bir fırBattı. Onu polise teslim ettirir, vaziyet anlsşıİT.caya kadar saatler g.^çer ve bu suretle de onun bu gece Lcndraya varmasını ön!??m:ş olurdu. Ama, herhalde genc kız böyle bir şeye meydan verdirmiyecekti. Şu hakle endişo cdilecpk bir şey yoktu. Tek aözlüklü adama hitaben: Miss Gullen'ü haber bırakmış'tım, dedi. Ütomobili babasının konağına teslim edeceğimi bildirmiştim. Gazino direktörü köpürdü:' Seni gidi düzembaz, yalrsncı herif seni! Miss Gullen gibi zcngin ve kibar bir bayanın, içinde müccvhcratı da buîunan bavullarını çahp kaçaısın, «onra yakayı ele verince, bir nıasal uydurup işin içinden sıynlacağını sanırsın öyle mi' Bavullarm otoTiobüde bulunduğunu unutmuştum. Oyledir! Tabiî mücevherleri de hiç aklına getirmemişsindir. Haydi, fazla uzr.tma. In arabadan aşağı! Yapılacak bir şey yöktu. Çaresiz otomobilden indi. Yolun açıîması 'için sabırsızlanan birkaç otomobil durmaJan kcrna çalıyorlardı. Tek gozlüklü aclam şoföre seslendî: Hırsızı yakaladım. Artık yolu açabilirsin! • D» nin kaçmasına fırsat vermemek irin sıkı sıkı koluna yapışmıştı. " «D,: Merak etmeyiniz, dedi. Kacmak nivetınde değiiim. Miss Guîlen'e, arzu ettiğiniz takdirde polise de izahat vermeğe hazırım. Yol açılır açılmaz cliğer otomobüler geçip gittiler. ŞEŞI cörlü şoför bir kaç adım ileride duruyor, «L», otomobilinin kenarına dayanmış, açık peneereden iferide oturan birile konu;u;~ordu. Tek gözlüklü adam Utanmcdan bir dj kurnnzlık yapmai;a kalkışıyorsun, dedi. Miss Gullen gibi kibar bir kızm, seni adi bir hırsız diye polise teslim e'miycceğinden eminsin tabiî. Yür.ünü «D» nin yüzüne yaklaştırdı. Boğuk bir sesie lia>îirdK Onun nezaket ve ınceliğinden istifade edebileceğini sanma. Onunla bir daha yüzyüze gelemiyeceksin, anladın lıkla yakanı kurtaracağını ümid ediyors.un öyle mi? Bana kalsa, seni hapse mı? «D>, Pdamın gözlerinden birinin bir tıktınr ve geberinceye kadar oradan ölü gözü kadar donuk oldueunu farket çıkmaman için el'mden geleni yaparti. Bu mavi göz, sudan çıkmış bir balı dım. Lâkin Rose, şey, yani Miss Gullen ğm gözü kadar ruhsuz ve hareketsizdi. bu yola sapmak istemiyor. Belki kendi Gazino direktörü yüzünü buruştura ismi etrafında bir takım dedikoduların çıkmasını arzu etmiyor... rak devam etti: Tek gözlüklü adamın ağzı leş gibi Zalen senin sağlam bir ayakkabı olmadığını daha ilk görüşte anlamıştırn. ispirto kokuyordu. Her ne ise, yalnız seni bütün büSenin gibi serserileri çok gördük. tün cezasız bırakacağımızı sanıyorsan, «D»: Rica ederim, dedi. Bana bu tarzda bunda aldanıyorsun. Cezanı çekecekhakaret etmeğe hakkınız olmadığını sin. Ancak, sana lâyık olduğuııdan çok unutmaymız. Benden şüphe edebilirsi daha iyi muamele edeceğiz? Seninle cr, niz. Bu takdirde yapılacak iş beni ya kekçe hesablaşacağız. Benimle dövüşmek mi istiyorsuotomobilin sohibi olan Miss Guîlen'in karşısma götürmek veyahud polise tes nuz? Fakat, nasıl olur? Siz üç kişisiniz lim etmektir. Boş yere beni yolumdan Bire karşı üç. Bunun erkeklik neresinalakoymayınız. Biran evvel Londraya •de? yetişmek zorundayun Hiç üzülme, sana kendini müdafaa Suçüstü jakâlanan bir hırsızın ha etmek imkânını vereceğiz. Bir Eaniye susru. Elile şaşı gözlü şokaretten bahsetmesi güzel şey doğnısu. Siz yabaneılar memleketimize gelir, förü işaret ederek tekrar konuştu: Ne kadar aşağılık bir adam oldukızlarımıza musallat olur, üstelik bir de başımıza belâ keEİlmeğe kalkarsınız. ğunu unutarak, onu harsız, diye damŞimdi sana mükemmel bir ders vere galamağa kalkmıştın. Hatırlıyorsun deyim de aklın başına gelsüı. Hırs'zkğm, ğıl mi? Şimdi o da senden intikamını küstahhğın ne cemek olduğunu öğren. almak istiyor. Haydi, paltonu çıkar da Yabancı yalnız ben miyim? Oto oi'unla dövüşe hazırlan. • D> dehşet içinde bağırdı: mobilde buraya kadar birlikte geldiği Onunla mı dövüşeceğim? niz arkr.daşınız da bir yabancıdır. Sonra sinirlerine hâkim olmağa ça Sen ona dilini uzatamazsın. O, bir irak ilâve etti: centilmcndir. Mutlaka düvüşmemiz lâzımsa. biı «D> nin sabrı tükfnmeğe başlamıştı. inca düellosu yapalım. Mademki beni polise teslim etmek Biz In^ilizler, memleketimizde heı istemiyors'unuz, Ivliss Gullen ile de kar; suretle olursa olsun bir cinayet işşıîâştırmağa yanaşmıyors'.tnuz, o hald r ^nmesine müsaade edemeyiz. bırakın da yoluma devam edeyim. Maşallah! Demek bu kadar kolay I Ben, yumrukla dövüşmesini bece 28/2/1949 tarihinde Ankarada 2 nci Noter Şakir Baranın huzurunda çekilen keşidede kazanan nuraaralarm ikramiye listesi îstanbul şubesi Kadıköy ajansı Ankara Kemeraltı ajansı Hes.No.sı İ297 629 3684 3259 5455 868 2837 417 3728 704 10338 1049 164 771 1705 1305 140/A 721 7434 2794 303 3eykoı ajansı 11086 39 3379 558 1856 725 15039 859 11492 3012 3479 1064 7807 617 15040 935 11754 2590 1314 3 12767 frzmir 1 Küçülcpazar ajansı 1579 907 4603 96 12614 907 2149 12934 350 1185 868 147 1620 1061 125 4536 16 25002 12497 990 2488 875 16 Talihülerin gişelerimize müracaatleri rica olunur. GARANTİ BANKASI