Katalog

CUMHURİYET 5 Mart 1949 Sehir = Avrupa ser&est güreş haberleri birinciliklerîne doğru... Et diırumu Güreşçilerimizin turneye çıkmaları münasebetile G ÜNÜN MEVZULARI J İHEM NALINA M1HINA atlay RIDVAN a za n deler ve Sütlüce faciası karşısında nUücedeki feci kaza, İstanbulda büyük teessür uyandırdı. Bu teessüre bütün mem leketin iştirak ertiğine şüphe yoktur. Kaza, tstanbul için daha büyük bir facla halini alabilirdi. İtfaiye kumandan muavini ile arkadaîlarının ölüm karşısında hayatlannı hiçe sayarak gösterdikleri kahramanlık, kiınbilir daha ne kadar, can ve mal ziyaına mal olacak 2000 merminin mütbiş infilâkmı önledi. Bu infilâk da vukua gebeydi yanıbaşındaki Zümre Zade fabrikası da, eskisi gibi harb malzemesi üzerinde çalısıyorsa, orada bulunan infilâk maddeleri de berhava olur ve bu müthiş infilâklar neticesindc büyük bir ihtimalle civardaki Silâhtarağa Elektrik fabrikası da hasara uğrıyarak şehir elektriksiz kalır ve umumî hayat felce uğrardı. Kazanın bir ihmal ve kayıdsızîık neticesinde \ukua geldiği anlaşılıyor. Bu ihmali ve kayıdsızhğı gösterenler, kusurlarını hayatları pahasına ödediler. Fakat daha başka, eski ihmaller de olduğu anlaşılıyor ki bunlar, şehrin içinde tenilebilecek bir yerde infilâk maddclerile dolu, yarı ahsab fabrikalar kurulmasına vaktilc müsaade etmekle baslar ve bu fabrikalarda fazla miktaraa barut vc dinamit gibi maddeler bulundurulmasına müsaade etmekle, her hangi bir kaza ve yangın ihtimali düşünülerek infilâk maddelerini yerin altında betoa mahzenlere yerleştirtmemekle devam cdcr. Bu feci kazadan ders alarak halkın hayatı ve şehrin emniyeti bakımından çok tehlikeli olan iştiale ve infilâka müsaid maddeler üzerinde çalışan fabrikaları, şehir dışına. hiç olmazsa bunların infilâk maddeleri doldurma kısımlarını meskun mahallelerden tamamile uzak yerlerc nakletmek gerektir. Kaza kurbanları arasında fabrikanın sahibi Nuri Paşa da vardır. Nuri Paşa, Harbiye Nazın ve Başkumandan vekili merhum Enver Paşanın küçük kardeşi idi. Kaaz hakkında yapılan tahkikattan anlaşı lıyor ki. Nuri Paşa. fabrikasındaki infilâk maddelerinin patlıyarak müthiş bir felâkete sebebiyet vereceğini anlarruş ve kaçıp hayatını kurtarmağı bir an bile düşünmeden bu faciayı bertaraf etmeğe çalışırken can vermiştir. Nitekim Enver Paşa da Bolşeviklerin zulmünden Türkistandaki soydaşlarımızı kurtarmak için uğraşırken şehid düşmüştü. Nuri Paşa, Birinci Dünya Harbi sonlarına doğru. Kafkasya ve Azerbaycandaki Türkleri Bolşevik bo;, unduruğunt'an kurtarmak için büyük gayretlcr sarfetmiş bir kahramandı. Kendisini ve o zamanki faaliyetini yakından tanıyan Erzurumlu Bay Caferin bir refikimize söyledikleri şu sözleri Nuri Paşayı tanıyan herkes tasdik eder. • Nuri Paşa ahlâkan dürüst ve hayatında suiistimal nedir bilmij'en bir adamdı. Bütün Kafkasya Türkleri onun âşığıdırlar. Nuri Paşanın hatırası oralarda birer destan gibi anıhrdı. Şahsî menfaatlerini hiç diişünmezdi Kahraman, merd ve hiç bir şeyden yılmıyan bir mizaca sahibdi. Fabrikasmda çalışan işçilerinin paralarını verebilmek için, aç kaldığı günler dahi olurdu. Öyle zannediyorum ki, evini arayanlar iki kat elbisesinden başka ehemmiyetli bir şeyle karşılaşmıyacaklardır. O, bu felâketten sağ salim kurtulabilirdi. Fakat İttihad ve Terakki fırkasının ruhunda bıraktığı tesirler onu, maiyetinde çalışsnlarla birlikte ölüme seve seve sürükledi. Birinoi Dünya Harbinde Kafkasyadaki İslâna Ordularının kumandam idi. Bir ara oradaki ihtilâl komitesi tarafmdan yakalansrak Batureda hapsedilmiştir. Fakat biz iki fedai gör.dererek onu hapisaneden kaçırdık ve Ankaraya gönderdik.> Nuri Paşa, eski bir asker sıfatile, harb sanayiî kurarak memlekete hizmet etmek emeli ile Zeytinburnunda ve Sütlücede iki fabrika tesis etmiş; fakat Zeytinburnundaki fabrikayı kapatmak mecbııriyetinde kalnııştı. Kahramanca bir ölünıle hayata gözlerini kapayan Nuri Paşayı ve diğer felâket kurbanı aıkadaşlarını ralınıetle anar, hepsinin bedbaht ailelerine taziyetlerimizi sunarken kazada ölen İtfaije erlerinin, labıta memurlarının ve işçilerin aileleri ile yaralananlara tazminat verilmesini. felâketin büyümesini önlemek için hsyatlarını tehlikeye atan İ t faiye mensublarının da taltif edilmelerini isteriz. Not Yukarıdaki temenrıilerimden bir kısmınrn yerine getirildiğini geç vakit memnuniyetle haber aldım. Fedakârhkları takdir etmek, onları teşvik etmek demektir. 1949 yılı serbest güreş birinciİLkleri göstermemiz, üstelik miikemmel bir sıhhaziran başmda İstanbulda yapUacak. hî organizasyon hazırlamarruz şarttır Ofis, Mezbahaya daha fazla Sipahi Ocağı arkasında inşa edilmekte Dünya ölçüsünde bir müsabaka organize hayvan sevketmek için olan spor sarayının da bu raiinasebetle ederken bunları düşünmemsk memleMühimmat fabriaçılacağı umuluyor. 1949 Avrupa serbest ketimizin organizasyon kabiliyeti haktedbir alıyor kası olsun, olmasın, güreş birincilikleri 6000 seyirci alacak kında fena not verilmesine sebeb olur. sınaî tesisatm maböyle güzel bir salonda, bugüne kadar Bu organizasyonu yapmayı biz kendimiz Tıcaret Ofisinin piyasaya arzettiği ruz bulunduğu tehvaramadığı derecede parlak olacak. istediğimiz için muvaffakiyetsizliğimız : hayvan adedinı azaltması üzerine likeler arasında, yan Şimdiye kadar memleketirnizde bu hfkkında kimseye mazeret s?rriedem3 et fiatlarının yükseldiğini yazmıştık. gın ve infilâk ilk derece mühim milletlerarası bir şam yiz. I Filhakika Ticaret Ofısi pazartesi 607, defa akla gelir. Nitekim şimdiye kadar piyona tertib edilmemiştir. Bizim en Bir millet, beynelmilel bir müsabaka I çarşamba günü ise 500 koyun kestir kaydedilen kazalar, bir fabrikanm mügeniş kadrolu beynelmilel müsabakala ya giıer, kazanırsa bir şcreftir. Kaybe j miştir. Bugün de 500 koyun kesile himmat fabrikası olması lâzım gelmedirıraız Balkan oyunları olmuştur. Buna derse hiç Jdmse bunu o milletin kabi cektir. Ofis hayvanlarının azaldığını ğihi ortaya koymuştur. da eri çok beş altıdan fazla memleket liyetsizliğine bir delil saymaz. gören celebler de fırsattan bilistifade Bugünkü yazımızda infîlâklarm seiştirak edemezdi. Üstelik biz güreşte Lâkin. bir spor organizasyonunu iyi az hayvan kestırmişler. bu suretle beblerini kısaca gözden geçirmek istidünya şampiyonluğu elde etmiş olduğu veya fena yapmak. cir milletin medenî piyasada bir darlık husulüne sebe yoruz: muz için eskisine nisbetle daha mesuli kabiliyeti hakkında daima bir mikyasbiyet vermişlerdir. Bu durum karşıMevzua infilâk maddesinin tarifinden yetli bir duruma girmiş bulunuyoruz. tır. Böyle bir işte alınacak neticeter bisında Beledıye, Ticaret Ofisine mü girmek faydadan hali değildir. tniilâk Onun için güreşçilerimizin Avrupa tur zim için büyük bir pıcpaganda ve isti .racaat ederek kesilecek hayvan ade maddeleri, muazzam bir teamül süratile, nesıne çıkmalarından fırsat alarak bu daâlarımız hakkında hüküm verme (ırişi mütalea ve umumi efkârı elimizde satı olacaktır. Hafiften almamız, işe bü dinin arftırılmasını istemiştir. Dün yüksek sühunet hasıl eden ve teamül ki malumata dayanarak iyice tenvir tün kuv\etimizle ve elimizdeki fcütün akşam belediyede toplanan et komıs esnasında. çok geniş gaz hacmi tevlid etmekte fayda gördüm. elcmanlarla iyi sarılmamız lâzımdır. yonu, durumu gözden geçirerek, Ofis eden maddelerdir. Şu halde infilâk hâetlerini satan dükkânların sıkı bir disesi. karakterini tarif ettiğimiz mad!949 Avrupa serbest güreş birincilik Çünkü itiraf edelim biz böyle şeyleri murakabeye tâbı tutulmasına karar delerin, sühuneti yüksek olan, büyük her zaman yapan ve bu işe yarayan leri organizasyonunu ve bizim muvaffavermiştir. Dün gelen habere nazaran gaz hacimlerini meydana getirerek yankiyet ihtimallerimizi mütalea için evveiâ nıalumat ve un«urları daima eli sjltınHa Ofis, Erzurumdan 20 vagon koyun \ masıdır, denebilir. Tarife dahü. .kısa iburaya hangi memleketlerin girebiîece tutan bir memleket değiliz. Onun için sevketmiştir. Bunlar yarın şehrimiz raman şartı., infüâk maddesinin şiddçtBeden Tcrmiyesi. BasınYayın teşkilâtı, ğini bilmemiz ilk şartür. de bulunacaktır. Bundan başka gene li olup olmadığını tayin eden bir vasfı"Ideki listeye göre 1948 olimpiyad Istanbul Vilayeti bu işi mişterek bir Ofis. piyasaya bol miktarda sığır eti d:r. O halde, bir patlayıcı madden.n Eeroest güreş müsabakalarır.a iştirak e çahşma prosramına bağlamah. herkes den milietlerin sayısı 23 tür ve bu bir üzerine düşeni şimdiden fcaşlıyacak bir sevkedecektir. Diğer taraftan Ofisın, tahrib kabiliyeti, onun ne kadar kısa elir.deki hayvan mevcudunu arttır bir zamanda yarmrak, geniş gaz hacimrekorclur. Hiç bir olimpiyad ve hiç bir gtyretle tahakkuka çahşmahdır. , Avrupa güreş birincilikîerine bu sayıda Bu satırıarımı okuyan Bîden Terbiy''si rnak maksadıle müstahsil ile yeni lerine inkılâb edebileceğine bağlı oir karar verdiği keyfiyettir. miüct iştirak etıriemiştir. Bunu serbest ve güreş idarecilerimiz icin aeniş yü | bağlantılar yapmağa güreşin hareketli karakterine stf.etmek rekli ve ağır kanlı bazı ?,ıkada?ları em anlaşılmıştır. Geçen harbin tebliğlerinde sık ?ık yerinde olur. Son olimpiyad serbest eü niyetle tebessüm eder ve içlerinden: işitmekte olduğumuz. «yüksek infilâk VIilIÎ Eğitim Bakanı geldi reş müsabakalarına girmiş olan millet Boşuna telâşa düşüyor. der gibi kabiliyeti haiz patlayıcı rr.addeyi havi ler şunlardu: Millı Eğitim Bakanı Tahsin Banguojlu, bomba!ar...> cümlesi. bombada kullan:lgörüyorum. Türkiyc, Amerika, İsveç. Finlandiya. Bu gibilerc olimpiyad güveş turnuva dün sabah Ankaradan şehrimize gelmiştir. mış olan mevaddı infilâkiyenin. teamül Bakan. kendisine görüşen bir srkada?ımıza Mısır, Iran, Fransa, Belçika, Hindistan. sının başladığı i!k günü hatırlatınm. süratinin fevkalâde fazla oluşunu ima luiı sbylemiştir: Avustralya, İngiltcre, Macaristan, Küba, İngiltere gibi her türlü vasıta ve im' Birkaç gündcnberi soğukaîgmhJından eîmektedır. Mahdud bir hrcim içinde, Kanada. Korea, İsviçre, İtalya. Meksi kânlara malik ve üstelik beynelmilel mütevelüd bir rahauızkk geçirmektej im. sühuneti yüksek ve tazla miktarda gaz ka, Cenub Afrika, Lübnan. Avusturya, güreş federasyonunun orgar.izasyan ko Istsnbuls, üç, riört gjn istırahat etmek için kütlcsinin saniyenin çok kisa bir kesgeldim. Şimdilik söyliyecek muhim bir stYtnanistan, Çekoslovakya. mitesile teşriki mesai etmiş bir memlerinde hasıl oluverişi. hâdisenin tahrib Bunlardan Avrupa birincilikleri kette bile iyi tertibat alınmazsa işlerm yim yoktur. Eîasen. Milli Eğitime aid bü kabiîiyetini hszırlıyan âmillerden birintün meseleler etrafmda. bütçe müzakereleri ne girmesi muhtemel olan 12 Avru nasıl fcocaladığ:nı gördük. Zaman oMu urasmda Mecliste izahat venlmiştir. • cisidir. ki: güreşlgre hakem ve hakemlere roy pa milleti de şunlardır: Denizyolları Genel Müdür Gazlerin ısındıkları zarnan, hacimleriTürkiye, İsveç, Finlandiya, Fransa, puslası bulamadılar. Biz, pcrsonelini ve nin genişlemesi .infilâk hâdisesile hasıl Yardımcısı Ankaraya gitti Belçika, İngiltere, Macaristsn, tsviçre, girdi çıktısını bilmediğimiz yepyeni ve İtalya, Avusturyav Yunanistan ve Çe belki de henüz ikmal edilememiş oir İmar vc Kalkıruna Bankası mumcssillerile olan hava sadme^inin de. süratli bir ş,esalonda on beş milletlik bir beynelmibl yapılmakta olan temaslarda hazır bulunmak kilde. etrafa intikalini sağlamaktadır. koslovakya. Ger.el Müdsiı asla üzerc. Devlet Denizyolları Umumi olarak, bir gram infilâk madAvrupa birincilikleri mali şartları o müîabaka tertib edeceğiz. Bunu Vardırocıiarından Belıçet Osmanagaoğlu. dün desi yandığı zaman 500700 kalori ve:limpiyadlarınkinden daha hafif oldu hatırdan çıkarmamak bir memleket va akşamki Ekspresle Ankaraya gitmiştir. Güreşçilerimizin fiîmlerini nıekte. sühunet 2700°C ye yükselmekğundan ikamet bedavadır 1949 Avrupa zifesidir. Patrik Athenaforas. Evüb toc'ir. Diğer taraftan bir hacim nitro giiserbest güreş müsabakalarına Norveç, çekmediler diye kaçırılmış iyi bir propa camiini ziyaret ctti scrin, patladığı zaman, adi şartlar altınDanimarka, hattâ Yugoslavyanm da :ş gsnda fırsatma hayıflanırken iki tarafı * keskin bu propaeanda irr.kânından en tiraki ihtimali vardır. Patrik Athenagoras. dün Eyübdeki camli da ölçülmek şartile. 1300 hacimlik eaz = Buna göre biz, bu birinciliklere 15 iyi şekilde istifadeyi asla ihmal eda liyaret etmijtir. Patrik. bu riyaretl esnasında vcrir. Halbuki 270O C Hk bir teamül camiin inıam ve hocalarile hajbıhaücıde bu sühuneti altında, ölçülen hacim genişlenıeyiz. milletin katılacağını düşünerek tertiblunmus ve avludaki halka hitaben şöyle clemesinin iptidai hacmin 10,000 misli ollerini almak zorundayız. Her milletin R. F. nnştir. duğu anlaşılmıştır. kafilesini vasatî 8 kişi hesab edersek • Bu tarihi vc aziz mabedi. çoktanberidir 120 kişinin muntazam bir veya bir kaç Tiyatroya dair Yunan sar>tkârı ziyaret etmek istiyordum. tki dinin adamotelde yerini hazırlamamız, bu kafilelan bu vesileylc tekrcr görlişmek imkânını Pappas'ın konferansı lerle beraber geleceklerine şiiphe olmıBir nıüddettenberi sehrimizde balunan Yu buldular. Varolsun vatanımız!» Halk da mukabele ederek »Varoliun» diye yan gazeteciler için de aynca kolayhk r.an Tiyatro trupu artistlerinden G. Pappas. lar derpiş etmemiz elzemdir. (Elbette bu dün saat 17.30 da Dram Tıyatrosunda. •Ak haykırmıslır. Bılâhare Istanbul Kızılay mümessillerile ciheti BasınYaym müdürlüğü düşün tor sanatkâr mıdır?» me\zulu bir konferans Karagümriıkteki Aşocağmı ziyaret eden Patvcnraştir. müştmO I. Galib Arcanm fransırcadan tercumc ctli rik. oradaki fakir çocuklarla yakından alâkjBundan başka bu milletlere sntren ği konferarisı, çok kalabalık bir «anatkir dsr olmuş ve 1.000 liralık bir bajiışla bulunmuçtur. nıan yerlcri ve terleme hamamları ia kütlesi alakayla takih etmistir. Gazelcciler, Talebe Birliğinin ziyaretini iade ettiler f TUTUNGU KIZI KITTY I Yazan: Warwick Deeping Çeviren: I • " Behlül Toygar İngilterede bir ayda üç baskısı çıkan bu büyük. edebi, psikolojik romanın kahramanlarmı, aristokrat, egoist, ve harus bir anne ile, onun metin. iradeli ve mütevazi gelini teşkil etmektedir. • Sorrell ve oğlu» muharririnden titiz ve metne sadık bir tercüme. Bütün kitabcılarda bulunur. Fiatı 3 Lira. Satış merkezi: HİLMİ KİTABEVİ Gazeteciler Cemiyeti idahe heyeü âzası. ladri ılyaret maksadile dün Marmara Lokaline gıderçk. İstanbu) Ünlversitesi Talebe Birligi üyeleri ve öğrcncllerle bir görüjmc yapmışiardır. G?nc!erin sorduklan muhtelif meseleler etrafmda Cen.iyet Bajkan Vekili Burhan Felek izahat vermiftir. Toplantı. samimi bir hava içerisinde geçmiş. müteakıben. basın mensublarına bir çay zlyafeti verilmiştir. Kocaeli tankcri, İskonrieruna akaryakıt gctirdi Kocaell" tankeri. Ras Tannura'dan yükledlği akaryakıt hamulesile İskenderuna gelmiştir. Gemi. hamulesinin bir kısrıtıı İskenderunda boşaltacak, mütebakıslni lstanbula getirecektlr. Bu haftaki lik maçları tstanbul lik maçlarına cumartesi ve pazar günleri tnönü Stadyomunda devam edılecckUr. Yarın saat 13,30 da Galatasaray Kasımpaşa, 15,30 da Süleymaniye Besiktaj kar?ılaşacaklardır. Pazar günü saat 14.30 da V'efa ile Fenerbahçe oynayacaklardır. Başka bir âmil ola rak da madenî şerareler zikredilebilir. Çekiç darbesile, küçük şerarelerın hasıl olrr.ası, çakmak çıkan şerarelerin, çakmağm fiGaılorin genışlcmeîilc. infilâk saarr.esinin etrafa intikali de bir çok infilâk tilini yakması kabilinden, havada bulumaddelerinde tehalüf eder. Saniyede nan işüal edici gazlerin yanmasına semetre olarak. bu mtişar süratlerini şöy beb olması da, bir çok kazaları tevlid ttmektedır. lece sıralayabiliriz: Nitro gliserin 1300 Bir infilâk maddesinde, yanmayı deDinamit 2700 Vim ettirecek oksijenin esasen molekül Hicrojen + Oksijen . 2800 içerisinde fculunması, havaya ihtiyâc Nitro Selüloz 380054001 *> gcstermeden infilâkın vuku bulmasını Şu halde, yeni ve daha tahribkâr inti scflar. Nitekim "mermi içine sıkıştırıllâk maddelerinin bulunması için yapılan raış bulunan infilâk maddesi. gazlere taaıaştırmalar, yanma ve gaze inkılâb et havvül ederken, lüzumlu oksijeni, hame zamanı çok kısa tir sp.niye kesrinde ricden elmaz. clan infilâk maddeierinin bulunması | G«çenlerde. Almanyada, Opau'da kâin ! için yapılmaktadırİ G. Farben müesseselerinde, muazzam Diğer taraî'.on \ı\v inTlîSs mî.iaeci.!u');clr infilâk vuku bulmuş ve fabrika, taaranılan mühim bir vasıf da, bunun em • nıamen berhava olmustu. niyetli bir madde olması, yani. ??rek f a brikanın, infilâk msddesi yapB u imali ve ünlâsı ve gsrek depo edilmeîi maması. Metil viyole isimli bir boya esnasmda, anî olarak, kendi kendins, imsl etmesine rağmen infilâk vukuu infilâk etmemesidir. Bu hâdiseye sebeb hfyreti mucib olmuş, tetkik neticesindc olen keyfiyet. o maddenin kimyevi ya n.etil vivolenin, molekül yapısı bakımın1 s'âkahdır. cl?n. Tri Nitro Toluen ismili müthiş Bugün. müstakar clmıyan. patlayıcı ı patlayıcı maddeye benzediği anlaşılmışmaddelere. kendi kendine patlamamaları | tır. için stabi'.izör adı verilen, kimyevî mü | Bi r Amonyun Nitrat fabrikasmda harekkebat ilâve olunmakta ve emniyetlf I S ı! olan infilâk da, bu maddenin şimbir hale sokulmaktadır. diye kadar bilinmiyen bir hususiyetini İlk modern infilâk maddesi. 1865 le ortaya koymuftur. Zira son zamanlara Alfred Nobel tarafmdan keşfedilmiş o kedar bu maddenin tehlikeli olduğu bilar.. Trinitro gliserindir. Ufak bir sar linmemekte idi. smtı ile infilâk edebilecek bir karakterFakat azot atomunu ihtiva eden Nitro de olan nitro güserini, Nobel. Kiesel birleşikleri daima tehlikeli cisimleri teşguhr isimH kumla karıştırarak, emni kil eİmektedirler. Hattâ. 94243 ders yıyetli bir infilâk maddesi haline tahvil ünda, iiniversitede patlayıcı maddel«r etmişUr. mevzulu bir konferans vermiş olan mePatlayıcı maddenin infilâkı içir£ her vaddı infilâkiye mütehassısı Ord. Prof. zaman ateşle temas etmesi lâzım gelmsz. Vernon Legg, keyfiyeti şöyle tasvir etBazan bir sarsıntı. bazan da. ufak bir iTiişti: darbe onun infilâkına sebebiyet vere. Bu Nitro grupları, hakikatte, bi'ir. Aşağıdaki cetvel, iştial tevlid ede kimya fesadcılarıdır .Bunlar girdikl^ri cek en düşük sühunetîeri göstermek molekül cemiyetleri içinde, beşinci kol ledir: vazifesini görmektedirler.» Nitro Selüloz 220 r 250 °C Dünkü müessif faciaya sfebeb olan, Nitro gliserin 218'C infilâkın, fülminat isimli ve kapsüllerKara barut 288 'C de kullanılan patlayıcı maddenin infiCiva fülminat 200'C (•»> lâkile hasıl o'duğu, buna sebeb olarak Ufak bir sıkışma veyahud üzerine vu da sühuneün kontrol edilmediği ıleri i'vlma, sühuneti yukarıdaki hududlar sürülmektedir. Büyük bir deponun, süçerce'.c=ine soktuğu tekdirde infüâk hâ lıunetinin. belki de bir tek termonretre di=esi. önüne geçilmez bir hal almak ile ölçülmefile. aynı yerin şu veya bu taaır. köşesindeki mevıii sühunet yükselmeŞu halde karakterini belirtmeğe ça l e r i r i n t a h k i k edilmesinin mümkün oIıpîığımız bu maddeler, sadece ateşe I 1rnıyacağı aşikâr bir keyfiyettir. Bugün, bir mahallin sühunetini sabit değmekle değil ve fskat ufak bir saJme. darbe ile de. derht:l infilâk edecek tutmağa yarayan, hattâ bir kaç dizyemlerinden. bunların imali veyahud imlâsı lik sühunet yükselmelerini dahi ihbar esnasında. son derece itinaya lüzum ha eden aletlerin, kolayhkla tedarik edilesıl oluyor. Bu tip fnbrikalarda çalışan bileceği düşünüldüğü takdirde, facisamelelcrin yanlarr.:da kibrit taşıyıp ta da ihmalin mevcudiyeti anlaşılır. Dişımadıklart sık sık kontrol edilmektedir ğer taraftan. kimyahanenin altında buFakaL sühunet yükselmesini intaç e lundüğu' anlaşılan barut depolarınm. bu decek hir çok amsliyeleıin esasen tat tehlikeli yerden her zaman çıkması mubik edilmekte olduğu, düşünülecek o kadder olan yangınların tehdidi altında lursa, böyle bir fabrikada alınacak ted bulunduğunu görmek de. basiret sahi'oi birleriri sadece kibrit ve çakmak tahEr olmağı icab ettirmezdi. Böyle bir mühimmat fabrikasını düri?i oİBmıyacağı. meydana çıkar. Helo, mcdern infilâk madeierinin ihzarında, şünürken bu kabil bir akıbetin şimdiye muhallil olarak. eter gibi kolayhkla a kadar zuhur etmemiş olmasının sebebini lev ahcı mayilerin kullanılması da, yan neye atfetmenin icab ettiğini. bulmak gın çıkmasını ve intişarını kolaylaştıran değil, muhakeme dahi pek güçtür. «Mamulün maliyetine binecek> kaygısile, bu ârr.illerden biridir. gibi tedbirleri almamış bir mühimmat Her ay bir fasıkülü çıkar. On sekizj Bütün emniyet tedbirlerinin alınmı? j y t e i r l e r i n i n alınmı? fabrikasmda, hasıl olacak bir kazanm, fasikülde tamamlanacaktır. Fasikülü 751 olduğu. modern mühimmat tabrikala bu ihmali bir kaç misli ödettiğini veyaL 2 sayısı 750 kuruştur. Abone kay rırda da. sakin elektriğe atfedilen, oir hud ödeteceğini de, gene bugüne kadar dına başlanrnıştır. Adres: Posta Kutusu çok kazalar kaydedilmiştir. Kaldı ki. son vuku bulan kazalardan, alınacak dersnumara 18. Istanbul. ! derecp iptidai tesisatla ç çahşmakta olan lerle öğrenmek kabil olsa gerektir. fabrikada. bu gibi kaza, ve facialann ISKİT Y A Y I N E V İ bir zuh'jruna her an intizar etmek lâzım l*): (**) Scienüfic Encyclopepia, HAKKl TONGUÇ vc 60 gelir. Van Nostrand. ARKADAŞ1MN ESERİDİR TEZEL ögretmen, ANSİKLOPEDİS! SEVGİSİNİ KİM5EYU PAYLAŞMAK İ5TEMİYEN 8U YÜZDEN A§KI,SEVOI6I KİMSELER [(İN TAHAMMUL EOİLMEZ 9İR İ5TIRAP KAYNA6I OLAN ANLAŞIL MA2 BİR KADININ ROMANI Burhan Fcleğin konferaııslan Tıb Fakültesl Ta'.ebe Cemtyeti konfcranslarından ikincisi bugün Marmara Lokalinde Burhan Felek îarafından. Fıkra muharr'rligi ve Türk fıkracılıgının bânisi Nasreddin Hoca» mevzuunda verilecektir. Burhan Felek. bundan başka. öniimüzdeki pazar günü saat 1.1 ta Üsküdar Halkvinde "Türk temagasında tul jat» mevzuunda bir konferans o'aha verecekür. Her iki konferansa da giriş «erbesttir. Satışa çıkmıştır. KALB VE DAMAR HASTALIKLARI % Yazan: Dr. KEMAL SARACOCLU Kalbin teşrih ve ttziyolojisi, çeşidli muayene usulleri. röntgen ve kimogram. doğuştan kalb hastalıkları, Corpulmonale, Perikaritler, miyokarditler, andokarditler; çeşidli valvül hastahkları. aritmiler ve çeşidleri, kaib yetersizlikleri. koroner hastahkları, infaıktus, kalbin urları, paraziter hastslıkları, arter hasîahklan. ipertansıyon, ve çeşidleri. anevrizmalar, çeşidli hasta'nkların ka)b üzerindeki akisleri en son bügilere göre ^ • ^ • ^ • • • I H yazılmış çok mükemmel bir eserdir. •^^••^^•^•a SATIUK DÜKKÂN ve HAN Odalar. Eminönü, Çakmakçılar yokuşu Zümbüllü handa Üst kat 7. 8. 9. 10 Orta kat 11. 12. 13; 14 15, 45 ve 27 Alt kat 20 30 Müracaat: Sirkecide Köprülü han 44. Telefon: 23898 e müracaat. Saat 14 16. BEŞ ÜRANIZI ESİRGEMEYİNİZ ! I Ölünceye kadar izi ve tesiri zihııinizden silinmeyecek. sinema. tiyatro ve her türlü müsamereden daha çok eğlendirecek zevkle okunacak ve güzel vakit geçirtecek iki realist romanı tavsiye ederiz. Bunun biri BİR HAYAT, diğeri KALBİMİZ kitablarıdır. Meşhur Guy de Maupassant tarafmdan yazılmış. Asım Çahkoğlu tarafından tercüme eclilmiş rcsimli olarak basılmısbr. Her ikisinin fiatı 5 liradır. H İ L M İ KİTABEVİ. Cenıaziyel'cvvel 4 Cuma Çocuklara faydalı kitab ü Vasati Ezani 1 o â a ] 6.30] 12.26 15.37 18,04 19.32 J12,27] 6.22 9.33 12.00 E I < 9 X % 5 i 4.51 ÂFÂCAN KARDEŞLER Meşhur Fransız çocuk yazan (Comtesse de Segur) den dilimize nakleden Aylâ Hikmet. Tanesi 50 Kr. İst. Ankara Cad. No. 143 karmayın Bir kere harbi kabul ettikter; sonra onun tabiî neticelerine de katlanmak lâzım. Harb! Harb yıkıcı, yok edici bir şey!.. Bunu siz de, ben de biliyoruz... Gene de yapıyoruz... Evet, sij karınızı kaybettiniz, fakat benim uğrad.'ğım zarar da sizinkinden daha aşağı değil, bunlan unutalım. • D» hayretle kajlarını kaldırdı. Artık bu kadan da fazlaydı. Bu adam sand:ğmdan ve umd;>ğundan daha cüretli idi. Birkaç kitab parçasile beş on tabloyu karısile bir tutuyordu. Ustelik de kendisine hak vermesini bekliyordu. Anlaşılan bu uzun boylu, sivri burunîu ince dudaklı düşmanın, aşkın ne demek olduğundan haberi yoktu. O, ktrısına tekrar kavuşabilmek için düiîynyı vermeğe razıydı. Duygusuz, diys düfündü. Evet, bu adam bir duygusuzdu. Onun için, bir insanla, sevilen bir kadınla bir antika kitabın arasında .ıij bir fark yoktu. Yakılan evi, muhakk^k ki eski stil eşyalarile ve perdeleri ancak kabul günlerinde açılan ve duvarları tablolarla süslü salonlarile soğuk bir müzeden başka bir şey değildi. Bu ev, sıcak bir yuva olmaktan çok, çok uzaktı. Onu koltukluyor ve «Bern M S.> isimli kitabını takdir eâiyordu. Bilmiyordu ki, karısmı ktybettiği dkik;v dan itibaren artık hayatta onun için kıymet verilecek, bağlsnacak hiç bi; şey kalmamıştı. Ama, karşısındaki ad?m bunu anlayamazdı. Bunu anlayamıyacak kadar taş yürekli idi. Adam hâlâ söyleniyordu: 1.30 10.48 Affedersiniz, dedi. Sizi rahatsız et Sözlerimi belki garib buldunuz? tim. Yalnız sizinle mühim bir meseie Fakat, izah ettiğim zaman hiç de öyle hskkında konuşmak istiyordum da... olmadığım anlayacaksiiıız. Kasdim şu• D. tek keiime söyiemeden düşma c!ur: Siz aslında bizder.siniz ve hiç bir nını dikkatle süzdü. «L» avludaki oto zaman onlardan olamazsınız. mobillerin arasında gayet mağrur, bu Evet ama, hapisanede iken bana. nunla beraber pek kibar bir eda ile tıpkı onlardanmışırn gibi muamele edildurayoriu. Elbette, o, otomobile, lükf di. ve ihtiçama slijik bir sdamdı. Ailesinin «D> rakibi ile hayatmda ilk defa olabeş j'üz senelik bir mazisi vardı. Beş rak böyle karşı kavşıya konuşuyordu. yüz yıldanberi staları hep süslü sğerii Bu adam onda, kendi aleyhine de olsa atlann, mükelief arabalarm. lâstik te hskikati iliraftan çekinmiyen, doğru ve kerlekli faytonların ve nihayet otomo açık sözlü bir erkek intıbaını yaratmışbilîerin arasında yaşamışi:.rdı. Kan, kan tı. büyük şeydi. Sonradan görenlerle, biı «L» gülümsiyerek: rr.azisi olanlar ilk bakışta belli oluyor Doğıu, dedi. HaFİsanelerimizden lardı. Bu asiller atalarırun bütün zarabazılarını ben de gezip gördüm. Bunfetlerile birlikte dejenereliklerini de dan dolayı sizin oalarda ne ıstırabh ve ncsiiden nesle devrediyorlardı. ne feci saatler yaşamış clacağınızı ta>D> rakibile böyle burun buruna bu savvur ediyorum. Buna çok müteessilunmanm verdiği ilk şaşkınbktan kur rim. Ancak. harb içinde bulunduğumutu'arak, kendini topladı: zu unutmamahsınız. Harbde1 insanlarla Sizinle. dedi. Konuşulacak müşte !ü?umu derecesinde meşgul olunamazrek bir mevzuumuz olabileceğıni hiç de Hapisaneler şimdi yavaş yavsş ıslab zannetmiyorum. edilij'or. Gerçi bu. sizin çektilerinizi Böyle söylemekle beraber karşısında hafızanızdan silmeği temin edemez. ki adamın gösterdiği bu yakınlıktan Ama. geçmiş acıların kinini gütmek de hoşlandığını hissetli. Tuhaf şey! diye insanhğa yakışmaz. Sonra. sizin hapidüşündü. Sanki. onun bana hitab etme sanelerin de vaziyetleri malurn. Herhal«inden gurur duymuş cibiyim... de oralara düşenlerin de pek mesud • L. olduklarını sanmam. Işin ashnı araya Bana öyle geliyor ki. dedi. Siz, cak olursak, siz de biz de suçluyuz ve henüz vaziyeti ka.Tamış değilsiniz. Bi bu facia iki taraftan biri galib gelincetim hakkımızda ygnh^ bir kanaate sü ye kadar böylcce sürüp gidecek. rüklentnişsiniz... ' D . acı acı başını salladı. Birden sustu. iki sencdenberi harbet Ne demek istediğinizi biliyorum. tikleri bir adamla bu tarzda konuşmağa Kendinizi haklı görüyorsunuz ve bu baflamanın mana^ız bir jey olduğunu faciaya son vermek için bizim silâhlakendisi de takdir etti. Sonra doğrudan rırruzı bırakarak 4eslim olmamızı istidoğruya maksada girmeğe karar verdi. yorsunuz. Şimdiye kadar bu ve buna «CUMHURİYET» in tefrikası:' VATA Yazan: CRAHAM CREENE Çevirenler: ZAHİR F. TÖRÜMKÜNEV ve NUKHET COKOVA benzer sözleri kaç defa dinledik. Ancak, karısmı kurşuna dizdirrîiğiniz bir adamın üzerinde bu kabil sözlerin bir tesiri olamıyacağını niçin hesaba katnııyorsunuz? Emin oiunuz, bu meseleye ben de sizin kadar üzülüyomm. Feci bir hats oldu. Biz bunu tamir etmek hususunda yopabileceğinıizi yaptık. Karınızı emir almadan kurşuna diztliren adama da aynı şekilde ölümün tadını tattırdık. Elbet bunu duymuşsunuzdur«L> uzun burnile resim galerilerindeki eski asilzade portre.erini andırıyordu. Onlarınki gib: kuru ve yıplanmış bir hali vardı. Yalnız belinde kılıcı eksikti. *L» daha yumuşak ve tstlı bir sesle sözüne devam etti: Bir an. sizinkilerin kazandıklannı düşününüz. Onlar, yeni kuracakları kendi dünyalarında Fİze ne verebilirler? Hiç! Çünkü; siz, onlann tabirince bir burjuvasmız. Sizi. ssla kendilerinden scymıyacKklar ve hiç bir z;m?n itimad etmiyecekler. Zaten çimdi bile itimad ettiklerini zannetmiyorum. Siz de. onlara güvenemiyeceksiniz. Milli müzenin bütün. sanat eserlerini, mefhuj ressam «Ş> nin ölmez tablolarını tahrib | Bunu bilmiyor değiiim, dedi. Siz eden bu adamlann arasındp.n, sizin J ideal peşinde koşuyorsunuz. Ben ise. eserlerinize kıymet verebilecek bir tek bana ve benim gibilere yapılanların kişinin çıkabileceğini ümid ediyor mu hesabını sormak ve yenilerinin yapılsunuz? Hayır, değil mi? Bu adamlar, nıasına mâni olmak için yaşıyorum. sizin «Bern M. S. adındaki kitabınızı Bir saniye sustu. Sonra acı bir tean'amaktan ne kadar. ne kadar uzak bessümle devam etti: hrlar. Beni anlıyacağımzdan eminim. Oyle sakin ve öyle tatmin edici biı Çünkü, daha düne kadar bizim aramızdılle konuşuyordu ki, >D» bir an ken da idiniz. Düşünün bir kere, bütün ma! dini ona kaptınp, inandığı idealine iha larımı elimden aldılar. Kıymetli tabionet etmekten korktu. Sanki. bütün me lanmı, her biri değer biçilmsz birpr seleler unutulmuş da, eserinin değeri sanat eseri olan el yazması kitablunmı üzerinde münakaşa etmek kalmıştı. gözlerimin önünde yaktılar. Bun'arın • D> ne oluyoruz? diye düşündü. Fa arasında, sizin sahanıza aid olmamakla şistlerin bir ajanile mi, yoksa, bir üni beraber, Augustine'in kendi el yazısile versite profesörü. bir meslektaşla mı meydana getirdiği «Allahın Beidesi. ismindeki eseri de vardı. karşı karşıyayım? «D. nekadar da güzel konuşuytr, diBaşını kaldırdı. DikkaÜe rakibinin ye düşündü. Ne de olsa aydm ve göryüzüne baktı. Ben diye mırıldandı. Artık kendi gülü bir adam. Ama, onu dinlememeliyim. Onun bütün gayreti beni kanaırmi ve eserlerimi çoktan unuttum. «L» nin gözlerindeki samimî parıltı makür. Bunu unutmamalıyım. n:n cazibesinden gene kendini kurtaraBununla beraber onu susıu1. t ak için madı. Bu adamia harbden evvel tanış ne bir söz söyledi ve ne de herlıangi saydı, mutlaka dost olurdu. Aöilzade bir harekette bulundu. ler arasında onun gibi ilmi ve sanatı Adam: Şüphesiz, ikinuz de çok ıstırab takdir edenler pek az bulunurdu. Sakin, diye devam etti. Eu sözıe çektik... rimden şikâyet ediyorum mauasmı çı<Q> nin ruhu isytnla doldu. Bu ad* mı dinlemek zahmetine katlandığı için kendi kendine kızdı. Demek medeniyeti bunlar. bu rjhsruz ve duygusua irsanlar temsi! edİ3orlaıdı? Milyonlarm mukadderatmı böylelerinin ellerina tesüm etmektense koca bir medeniyetin yıkıldığını görmek bin kere daha hayırlı idi. Bu gibüerin kuracakkrı bir cemiyetten ne beklenebilirdi? Evet, bu öyle bir cemiyet olacaktı ki, herşeyin üzerinde «dokunulamaz» diye bir etiket bulunacak. din bile yalnız Ijir'sürü ilfıhilerden ve bir takım parlak gös'erislerden ibaret kalacak. Bu adamlann, kuracakları cemiyette j'eni hiç bir şey yaratılamıyacaktı. Işte. muazzam kıitübhanelerine rağmen ne yeni .bir dâhi, nc de yeni bir eser meydana koyamartıişlardı!... «D. ye göre. bu adamİEm cemiyetlerinde yaşamsktansa. güvensizlik, ıstırab, vahşet ve ihanet içinde rycpmmak daha iyi idi. BuşünTeri gör.? ceğine ortaçağiarda dogup ölmeği teroib ederdi. Ortaçağ da nereden çıktı? "Hlvet, kendisi ortaçağiarın profesörü degiî n.iydi? Boş yere vakit sarfediyoruz, '.«di Eizim anlaşmamıza imkân yoktur. A. ii\!arında hiç bir müşterek bağ bulunmıyan kimseler nasıl anlaşabilirler? Adam başını salladı: Halbuki ben, birbirimizi anlayaca< ğımızdan zerre kadar şüphe etmiyorum Elverir ki, siz beni dinlemek sabrın' gösterin. Nafile kendinizi üzme>Tn. Beni yolumdan çeviremezsiniz. <L> güldü. . .••"~ "'"'•> (Arkası var)