Katalog

CUMHURİYE* 22 Mart 194* I Londra Mektııbları sBylüyorlar. Fakat öyle zannediyorum Tahranda îran hükümdarına kar» Türkiyenin kültürünü. sanatım ve ki teşebbüs herhalde Türkiyeden gelşı yapılan son suifikir hareketlei'jni Ingiuzlere tanıtmak mek lâzımdır. Bu tercümeyi Amerikada kasdin komünıstlüzumundan vakit vakit gazeteleı imiz bilhassa Chicago Univeısitesindeki Şarler tarafından terbahsederler. Fakat ne yapılır acaba bu kiyat Enstitüsünün de istediğini, Fıantib edilmiş olduğu nu bilmiyoruz, Bizim gibi burada sızlaım eğer kâfj tphsisat bulsalar bu yeru'clen yazılmış maddeleri kendi dilleartjk anlagılmı§ bulupuyor. Bu hayagıyan vatandaşlara sorarsanu pek rine kısaltarak olsa bile derhal tercüme Bir kısım mahsuHerimizden diseden İranda Konıünist partisinın büyük bir şey yapıldığım iddia edeıneeUu'ecekicrini burada şark tetkikleri kuvvetle yerleşrniş bulunduğu mayiz. Ingiltere ile geçen harb iptidasından ruuhiür.de işitmek kabildjr. Bu tercü yarısınm el<^e kalması tacirİer naünı çıkaıanlar mevcud oldugu beri daha çok ieii, dı§U olduk. Biz onmeyi Türkiye AJİUi Eğitim Bakanlığı gibi, bunun aksini düşünenler de 1. rı, onlar bizi daha iyi anlamak iste, temine önayak olursa emeği boşuna arasmda endişe uyandirdı kuvvetlidir. Bu iki cereyandan sodiler, Fakat bu anlayış Ankaradan Lon gitrıjiş cimıyacağına §ehadet edenler Ihrauat devıeîiîijn en buhıanlı kısmı nuncufu İrandaki son komüni6t baciraya, Londradan Ankaraya yazılan toktur geemiş elmasına rağmen mahsullerimi reketini îkinci Dünya Savaşımn bir isühbarat büroları raporları vasıtasile Ş.ındi Ingilterede tıpkı Kırım ınuha zin yarıdan t?.^lasınm iç piya^a elinde netıcesi olarak telâkkı etmektedir. lenıin edılen bir anlayış olmamalıydı. Başka türlü vasıtalar gerekti. Meselâ reoesi zamanında olduğu gibi Türk boealamssı tacirlerimiz arssında endişe Bunlara göre İranda devam eden bir ara Londrada bir Halkevi açıldı. dil ve harbi üzennde merak uyanmı.ur. uyandırrr.ıştır. Bakliyat ve yağl; tohum Sovyet askerî işgali esnasıntla sun'î Sayın Rauf Orbaym ve fonra sayıp Ru JMefhur Redhouse lugat kitaularma bir ihraeatçılan duıumun geçen senekin bir surette komünist teşkılâtı kuşen Eşrefin elçilik »amanlannda arada «eyil oimak ve türkçenin yeni kelima den de fena olduğunu belirtmektedir» rulmuş ve bu suretle İran igerisinaen, bir konferans!ar. toplantılar yapıldı. Fa Jeri ve tâbirlerini tespit etmek üze*e ler. Bunlar. bakliyatın ve ihracına ızin karıştırılmak istenmiştir. Bunun akkat artık bir şey yapıldığı yoKtur. Her türkçeder. ingilizceye teıtib ve nçşredi veıiien yağlı tohumlar;n steriin ve tasini düşünenler, Sovyet işgal devrini sonra üjgiiizceaea kasla da sevkine müsaade edilrnesiru komünizmin İranda kuvvetlendiği ne ise bu Halkevi nutuidu, tartifmaU len bir lugat (an türkçeye bir lugat hazırlanmakta oldu istemişler, fakat cevab alamajıuşlardır. bir devir olarak almakla beraber, toplantılara pek merekh olan Ingiljz unu haber aîâım. Hattâ geçcnde bura Diğer taraftan Bakanlığm bu i;!e me§ Komünist Partisinın faalıyete başiafcaliu için rağbet edilecek bir yer oladak; Arab kulübünde Türk rnaarıfi haîi* guj oiduğu haber verilmcktedü. dığı tarihi daha uzaklara götürmekbiiirdi. Biz de memleketimizin kültüıü kında genc bü âl;m vatandaşımız tarjted:rler. iranda Komünist Partisının ve fikir ijareketleri hakkında Ingiliz fır.dan yapılan kenferansa çok alâka teşekkülü, bu son telâkkiye ' göre, dcstlarımıza en doğru kanalla haberler •osterildi Sorulan suallerin ağırhk Rusyada komünıstlerın hâkımiyeti ycıebilirdik; fakat bir turlü olamadı. merkezi tuıkçeden Arab ve Fariâi keellerine aldıkları tarihlere tesadüf Buracia işitüğimize göre Qxford Uni» limelcrin şiddetie kovulması ve o^eder. Bu devırde, istiklâlini ilân etv w sHe6inde açılan türkçe şubesmin manhca diye bugün hâlâ konuşulan gümış olan Şimalî Azerbaycan, elde siküiübhanesi teşekküle baslamıg. Biziro zel ana dılınuı istihfafa uğıaaıası »eöebi lâh kızıl Moekovaya karjı çarpışJMİÜİ Eğitim Eakanlığı ve ünivemtele üzerindeydi Dun Vilâyette Vdl: ve Beledıye Baskarı makta ıken, Tahran matbuatı Moskoıımiz AlUh razı olsun birkaç yüz cild Türkiyede fikir hareketleri ve içtikıtob göndermişler. Bu da ffkrî tanış mai tetkikler üzerine İngiliz âlimleri Lutfi Kırdarın başkanlıgında yapılan top* vanın tarafım iltızam etmiş ve koIstanbul Şehır Tiyatroiu ve An münizmi «İslâmıyetin modern bir §erjsstlar ıçın (ok faydalı olabüir. Bu sumn gösterdikleri alâkanın bir delili de lantıda. kara Devlet Tıyakrosu Rejisorü Muhsin Errc.lo Ingıiiz ılirn aıemuun eüne geçen ki Oxford Üniversitesinin Içtımai Ajıtro tuğruiun 40 ıncı sanat yıll dolajısıle yapı kilde tezahürüı> diye sinesine baat. ianmızdan bazılaıı anlaıın da istifa poloji Enstitüsünün iki genc sosyoloji lacak jubile hakkında konuşulmuş ve biri mıstı. O yılların umum! bir tablosu, c eıinj tenıine muvaifak olursa bura mütehassısını Türkiyede tetkikata m e . matbuat ve reklâm, ifcmcısi tanzım, uçun eathî bir şekilde dahi olsa, çizılirte, cı.ı bizım ükir ve üım pazarımızın reva mur ederek Ankaraya göndermek ka cusii de mali 15lerle mcşgul olmak uzere üç komunizmin İrana nasıl hulul ettiğıKonıısyon teşkil edilnıiştir. Henüz günu tesc.ru abil bu muvafiakıyeUer sağlar. rarıdır. Karı ve koca olan bu iki genc bıt edilmemiğ olan bu jübilede sahneye ko m açık bir surette görmüş oluruz. Daha 1907 den itibaren İngiltere ile JV'=kım Istan'oulda Islâm Ansiklopedisi alim, memlekeiimize gelir gelmez Loa» nacak eserde bajrolu bızzat Muhsin Eıtuğbölgelerine a. i!e bir eser neşrolunduğunu duyan dıada biraz öğrendikleri türkçeyi Ansa rul oynayacaktır. Dünku toplantıda Ahmed Rusya arasında niifuz vt üu eserin cüzlcrinı bir dostundan ruda Üniversiteye girerek ilerletecekler Kara Mıdhat Nemli, Kâzım Taşkend. Refık taksıra edilmiş olan İran, Birinci tf.iiril« ederek tetlcik edea Qxford U ve sonra köylerimizde içtimal tetkikler Ahmed Sevengıl ve şehrin tanınmış dığar Dünya Savaşı esnasında bu iki devleşahfiyetlerindtn bazılau hazır bulurunuilarnıversilesj Islâm hukuku hocası Dr, da bulunacaklardır. Tabii bu yabancı dır. Muhsin Ertuğrul için ayrıca Ankarada tin askerî işgali altında bulunuyor ve Osmanh İmparatorluğuna karşı Schacht o dosiuna yazdığı mektubcla bu âlimlere bizim sosyoloji profesörlerimtz da bir jubile yapılacaktır. bir üs olarak kullanıhyordu. İranın eserden aşağı yukarı şu satırlarla bah yol göaterecekler ve yaptıkları köy tetBelediye İstlmlâk Müdürlüğü maliyesi, ordysu, dahilî ve haricî sıstıhvor: kikatına <Fieldwork) dair eserlerüıi Beledıye İstimlâk Mudürluğüne Belediye yaseti, hattâ sarayı bile bu iki devlet vereceklerdir. ' Mufettisi Zıya Bagar tayin edıimıştır. ..Tmki>ede çıkarılaı» 1siâm Ansiklo» tarafından kontrol edilmekte idi. BilVekil öğretmenlerin pc Msi gibi nıiıhim ve faydalı bir eser Velhasıl İngilterede şimdi bizim sihassa Rus niifuz mıntakasını teşkıl o .»iisiklopedinin oıijiııal Avrupa tah. yasl. iktisadl vaziyetimizle olan alâka maaşları veriliyor eden Şimali İranda Rus konsoloslaIIIMI vanında bıısusi bir mevki almak vanında bir de harsî, ılmî ve fikrî vaziyeDort a\'d?nberı ucretler^ni alamıyan vekil nnuı nüfuzu İran vahlerininkinden hakkııu ihraz etnıiştir. Bu mevzularla timizle olan alâkanın belirmesi pek ha &ğretmenlerın üeretlerinin verilmesine, Mil daha kuvvetli idi. 1917 ihtilâli üzerı»ıcşsiul olan hiç bir ilim araştırıcısı bu yırlı bir alâmettir. Çünkü uzun, pek li Eğitim Müdurlüğünde dunden itibaren ne Rusyanm çöküşü ve bunun enkazı escri ihmal edemez. Ben de onu artık urun zaman bu garb memleketlerinde başlanmı^tır üzerjnde müteaddid millî devletlerin MiHİ I'sitiiiı ve Çalışma yanımdan ayunuyacağırn.» Sonra bu yaşayan Türkler, mernteketımizin tieaıi kuruluşu, o cümleden Kafkasyada Bakanları Isiâm Ansiklopedisine Türk âlimieri ta» ve iktisadî vaziyetini bir dereceye kaAzerbaycan, Gürcistan, Ermenistan Milli EİitiîTi Bakanı Tahsin BançuoSlu, lafından yeniden yaiilan veyahud tadil dar bilen yabancı memlaketlerin ilmî ve diin sabah Ankaradan sehrimiıe gelmiştır. ve Dağıstan gıbı müstakil devletlerin ve tevsj edilen maddeler ingilizceye fikri kudretimiz hakkmda hiç haberleri Bakan. Mılli Eğltım MDdurlaşııne gıdeıek. deydana gelmesi neticesınde İran ıie tercüme ettirilirse şarkın tarih ve coğolmadığmı görmckle müteessir olurlar. Murad Urazla bir muddet görusraus ve ak Rusya arasmda haıller vücuda gelrafya ve dil mevzularüe uğraşaa âlim S:yasî ve iktisadî uzlaşmaların vanın şarn Ankaraya hareket etmıştir. mişti. Bu vaziyet İranı memnun bıCa'.ışma Bakanı B?;ad Serr4se" 1ı."i Sirar de lerin ve talebenin pek ziyade işine ya da ruhi anlaşmaların da çok mühim 3İrakacak yerde akaine olarak âsabıleşdın ;abah şehrinıiıe selmtstir. layacağını burada herkes tahmin ediyor. duğunu takdir etmemek hiç kabil olur İngilterenin Ankara Hava Ataşesi tirmıgtı. Bu vazıyetten istifade eden Hattâ bu tercüme için türkçe bilen In mu?. Sovyet Rusya, Iranı kazanmak için, değişti gıiiz âlimlerinden istifade edileceğini Ö. TOGO elınden şelen her şeyı yapıyordu: İLondra, Mart Sehir İKOMŞU MEMLEKETLERPE | Ingilterede, Türk hars ve haberleri üzerinde uyanan merak iranda komünistlik | I I 1 HEM NALINA MIHINA Nevruz ihrac eâilmiyen mallar MİBZA BALA Muhsin Erluğrul jübüeti için ijç kcmiıyon kuruldu J TEŞEKKÜR Gerıde nıraiıgı bulen doidurulmaz ve onarılınaz kedeıımizle başbaja bırakarak «bedıjete intikal eden ailemizm pek muazlez başı İçel Demokrat Mılletvekili TOLSTOY tngıiterenın Ankara Hava Ataşesi Genen! Wfpglesworth. diin Ankaradan şehrimİ7.e çeî'r.stır. yarın Lnndraya gıdecektir. General WigglesworUıun yerıne tayin edilmiî bulunan Tujgeneral Baîholonew de Londıadan şehnmıze gelmi^tır. Bugunlcrde Ankaraya gıdecektir. SAİM ERKENEKON'un |nı ve ÇÛK vakıUsiz acı kaybına buyuk alâkalar.le en acı gunlenra.zde bizlere tesellı ve sabır bahşeylfyen B. M. Meclisi Başkanı »ayın Şükru Saracoğluya, sayın Başbakanımız Prefesör Şelııseddin Günaltaya. Demokfat Parti sayın Başkanı muhterern Celâl Bayara ve say:n Profesor Fuad KoprulU ve sa>ın Refık Korsitana. sayın Ahmed Tahtakılıca. Demokrat Parti Manbul II V» Ilçeler te^kılâtına, s»yln İçel tejekküllerme ve halkır.a. haştalığı essnsında fenni ve insani en bjytk alâka ve vefakâr yardımlarını ıbzal ejİEien Haydarpşaa Nuraune Hastanesi Dahillye Mütehassısı saym Dr. Ahmed Rasim Oııata ve kıymetli mcsai arkadaslarına. telgrsf. mektub ve çelenk gondererek, buj"uk fcımıza katılan çok sevgılı tanıdığımız ve tammadıgımız dastlanmıza, en yurekten ve acı. elem dolu ve ha^ta olarak geçırdiğimız şu günlerıje borçiu oldugumuz te^ekkür vazifqmizi U» v« icrada g«cikmemizden özür diieyerek. minnet ve şükranlsrımızm iblâğına sayın gazetenizin tavassutunu nca ede lic Oiaıs E4*U>al»ıa Alm> %ak«art Çıklı Flılı » H fcaral REM2I KITABEVI nz. Annesı Ayşt Mürfiâe Srkeneken Esi: Mukadder Srkenekon Kardeşi: Dr. Ali Rıza Erltenekon KONUŞMA Enatitü azasından Bay Dr, François Debat, Istanbuldan geçerken 25 Mart 1949 Cuma günü saat 18.30 da (Taksim Fransa Konsoloshanesi) büyük kütüphane salonunda MELEK'te JULİUS K A T G H EN Konseri S Kisan Salı saat 21 de TEDAVİDE TEK&MÜL Dünkü ve bugünkü çareler Mevzulu bir konujma yapacaktır. Münevver halk için kaleme almmış olan bu konferans, bilhassa hararetle davet edilen sayın doktor ve ecza 5 numaralı romorkör kısroen yandı Denizyollarına aid 5 numaralı romorkörde, Maamafih Tahran matbuatınm bu cıları alâkadar edecektir. evvelki gece saat 4.30 da nöbet vazifesin neşesi uzun sürmemişti. Nisan 1920 ın ran. Rus ordusu tarafından tahliye edilmiş olduğu gibi sabık Rusya İmparatorluğunun bütün irntiyazlarından da vazgeçiliyor ve İranın Rusyaya olan borçları affolunuyordu. Harb esnasında İranda yapılmış olan yol, Türk Ocakları Müteşcbbis köprü, lıman ve sair tesisler. bedelHeyeti dün toplannı sız olarak, İrana terkedihyordu. Türk Ocaklrrıi'in kurubnası icın teskıl olunan 9 kışılık mutescbbıs heyet, dun bir Sovyet Rusyanm bu manevrası (kı teplar.tı yapmıj ve neredilecek tjeyanname. bilhassa İngiltereye karşı yapılıyorevrakm hazırlanması. an?'ü2i'kte bazı tadilât y?pılnıası £ıbi işler nzerinde çalışmıştır. du) iranda Rusya lehinde derin bii tesir icra etmiştı. Böyle bir tesir al»Türk parasmın istiki'arı» tında bulunan İran, k:zıl Rus orduTiırkiye Iktısadcılar Derneği tarafından tertıb edilen munakasah konfeıanslardan ikın sunun, nisan 1920 de yeniden Kafcısi 25 mart cuma gunü saat 17 de IsUnbul kasya dağlarının cenubuna geç:p. ŞıTicaıet ve Sanayi Odasının toplantı salo mali Azerbaycan Cumhuriyetinın ısnunda Doçent Dr. Feridun Ergin tarafıuden tiklâline nihayet vermesini derm bir •Türk parasının iıtıkrarını ıhlal eden âmilmemnunluk ile karşiiamıştı. Rusyaler» ır.»vzuunda verilecektır. nın Kafkasyayı zaptetmek için üç aBiiyük baş hayvan ihracına «rdan ziyade uğraşmasının asıl gayş karar verildi ve hedeflerinden bırinin de bizzat İHancdeı, yapılan muhtelıf muracaatler karsısında Ticaret ve Ekonomi Bakanlığı. Ti ranın kendisı teşkil ettiğini bir türlî) caıet Ofısi vasıtasile buyıık baş hayvan ihra hesaba katmıyan o devrin İren rıcal cına musaade etmeye karar vermistir. Yal ve matbuatı Azerbaycan Cumhuriyenız ıhrac edilecek miktar henüz tesbit edil tinın, Osmanlı Türkleri taraiuıdan mernıftır. Bu sene bilhassa büyuk baş hiy İran ile Rusyayı parçaîamak mskvan doğumu fazla olmuj ve fiatlar da kıssadı ile, uydurulmuş «bir mukavva men düşmüştür. Tıearte Ofısi, halen harieden yapılan taleb hükumet» olduğunu tebarüz ettırmekten zevk duymakta idiler. Tahleri tesbit etmektedir. ran matbuatı daha ileri gidiyor. GaFilistine eiden Vahudiler Fılıstme Yahudı muhaccrelı, bugünlercîe neral Sir Persy Syks'in Birinci Düngene artmıştır. Dun «Istikbal> vapurile 133. ya Harbini müteakıb yazmıs olduğu 'Demirhisar* vapurile 140. «Torcs* motorile «İran tarihl» ndeki tafsilâta göre de 280 yahudi Hayfaya nııiteveceihen lıma(türkçe tercümesi için Bk. Yüzbaşı nınuzdan hareket etmışlerdır. Mehmed Cemal, İstanbul, 1341, S. Raman petroiiarnın işletihnesi 100101) Tahranda intişar eden yarı Bir miıddeıtenberı şe'nnmizde bulunan Sokoni Vakum Petrol Şirketinin Ortaşark resmi «İranu gazetesi: «Bolşevik naUmum Müdürü Mr. R. L. Owen, dün akşam zariyatının hakikî akaidi İslâmiyeAnkaraya hareket etmiştir. Mr. Owen: ye pek çok benzediğini ve bu naza« Raman petrcilarını işletebiler»k mı'i riyatın Hazreti Muhammed tarafınniz?> sualım ancak Ankara donüşünde ce dan din sahasında başlayan igin asrî vablandırabileceğini söylemiştir. bir gekli olduğunu» ileri sürüyordu. AKİF CEMIL DENKEB ile Dr. BÜLENT DAVBAN raüştereken haıırladıkları ALMAI\CA TÜRKÇE BIIYÜK LtGAT'ın t'cüncii ve son cildinin 2 nci fasikiilii çıkmı^dr. B« suretle lugatm A haıfinden U barfine kadar olan kısmı tamamile intişar etmiş bulunmaktadır Bu eserin fiatı 34 üra olup. son çıkan fasikülünün fiatı 3 Liradır Yay«n: KANAAT KİTABEVÎ Bütün kitabcılarda arayınız. 3u Persembe aksamı S A R A Y Sinemasmda GONULLER TAMAMEN Unutulmaz bir melocli w m KP A ^ İÇ £S İ RFNK'i I ?msa!sij > • Hlm 1 Müzik: GEORGES ve İRA GERSHWİN mmm de ıken komür deposıında bir yanpın çıkmış, de kızıl Rusordusunun Baku'ye girteknenn bir kısrnı yanmışUr. Yangın guçJükle sön4urüln»uştür. Tahkıkata devam edil mesi üzerine buradaki Hazer denizi harb gemileri İranın Gilân eyaleti mektedir. limanlarından Enzeli'ye iltica etmiş İçtimaî Siyaset Konferaslarının ve İran hükumeti de bunları milletüçüncüsü bug^in verilhor İstanbul Unıversitesı İçtımaiyat Enstıtüsü lerarası usule tevfikan, silâhtan tectarafından 1 5 ve i;çi hayatımızı aydınlat rid ve tevkif etmişti. Buna rağmen mak raaksadıle hazırlanan konferanslarm aynı yılın mayısında, 13 gemiden müüçüncüsu bugun saat 15 te Eminönu Halk rekkeb bir bolşevik filosu, Enzeli ae%inde Ord. Prof. Dr. İsaac tarafından ve çıklarmda görüldü ve hiç bir ihtarrilecektir. Mevzuu: "Ocret sistemleriı olan da bulunmadan, bombardıman ettikbu konferansa herkes gelebılir. ten sonra, şehri işgal etti. BolşevikPer Levecque öldü Ohız seneden fazla bir zamardanberi ler Gilân eyaletinin merkezi buluİstanbulda Fransız Sen Benua LiseEİ Müdür nan Reşt şehrini de. mukavemet görluğunü yapan Superiyör Leveeque vefat etmiş meden, zaptettikten sonra, haziran tır. Kendi». İstanbulda binlerce talebe yetiş 1920 de Gilân'ı İrandan ayrı müstat:rmiş. mektebde bir rasadhane kurmuş kıy kil bir devlet ilân ettiler. Daha sonmetli bir hocaydı. Fransa hükumetı. mut2veffaya Fransız diîini yaymakta gösfrerdiği ra, 14 ağustos 1920 de Enzeli'de «Gimesaıden dolayı en büyük nişanlardan binı.i lan Sovyet Cumhuriyeti» kuruldu. vermiş bulunuyordu. Bu suretle bolşevikler Büyük Petro'nun XVIII. asnn başında bir defa KÜCÜK HABERLEF ^ zaptedip sonraları tahliye etmiş olduğu bu yerlerde. çarlarm ba§ladık• T1CAHET Olisı, dun hergunkunden faz ları işi ikmal etmiş oldular. Bu ılk la koyur. kestiımiştir. Mezbahada, 4.500 ku İranSovj'et Cumhuriyeti. 1921 yılıçuk baş hayv^n kesılm^stir. nın ocak ayına kadar devam etti. O • * • ISTANBUL Tekr.ik Ün.vresıtesı öğretim uielen ve talebeleri tarafından kurjlmuş tarihlerde Ruslar, bir çok dahilî ve olan "Üniversiteliler Havacılık Derneği. r.e, haricî sebeblerden dolayı, İranı teryakında Turk Hava Kurıımu tarafından ııç kettiler. O sıralarda kızıl Rus ordumekteb tpyyaresi verilecekt'r. su Varşova kapılarında mağlub ve * TUItKIYE JMIUÎ Talebe FerteTaıyonu Btışperişan olmuştu. Rusyada umumî kıtkcnlıç'nç'nn' Fcdsra^yonumuzun yıllık alelâde kongi'esi 4 nisan 1949 pazartesi gunü saat lık ve aelık felâketi başgöstermişti. 15 te Ünıversite Talebe Bııi.ğı Lokalırde ya Komünistler. komünizmden muvakpılscaktır. Üyelerin teşrifi rıca olur.uı. katen ric'ate başlamış, Avrupadan ıstıkraz temin etmek için Yakın Şark Ccmazivel'evvel 22 ta înailtere :ie şımdilik mücadeleden vazşeçmisierdi Bu g'bi şartiar a!tı:ır)a İranı t..nlıye eden Sovyetler | İran 'le akrtetrnış oîrlukları muahe0 dode hu<ıısi bir rnrHrîe haünde. ken| vatalı »00112 2 i ıv4fi 18.2.. 10X4 4 2(> dt aleyhterınde'ci hareketleri tenkil [ Ezani 11,38] 3.5S 9.2512.00 1.31 9.İ7 için, İrana askerî müdaiıalede bulunM I 1! ün Nevruzdu; yaal Iranlı kardeşlerimizin bahar bayramı. Bu münasebetle yeni İran Baskonsolosu saym Meftah ile muhterem eşi, iran Konsoloshanesindc bir çay riyafeti verdiler. Bu çayda e\velâ Başkonsolos farsça, sonra da tranlı mut bâtinilerinin Y a z a n : ^^ILIIBw>>•• İstanbul t'niver&itesinde de beşiği İranda genclerden idi. Nihayet XIX. tahsil etmiş olan Haseki Hastaneci Biasırda meydana rinci Doğum Kliniği asistanı Dr. Mesud gelen ve az bir Vahdet türkçe birer nutuk irad ettiler. Gene doktor, nutkunda Nevrua Bayzamanda İranı daramının tarihçesini yaptı: hilen §iddetle sarsan Bâbilik harenıak hakkını elae eçııyorlardı. .2500 yıl kadar uzun bir tarih boBununla beraber İranda üemünist keti de îranda başgöstermişti. İşte faalıyetinden vazgeçilmiş değ:ldı. bu tarihi, içtimai hareketleri komü yur.ca milletimizin en çok sevdiği ve ?n 1922 de yeniden vuku bulan kornu nistlik için ideolojık bir temel ola fazla kıymet verdiği gün, senenin bu nıstük hareketi âkim kaidıktan ve rak alan Moskovedaki ilimler aka günüdür. Bundan 25 asır kadar evvel bu bareketin başında duıan şaır La* i demisınin §arkiyat şubesi, Mazdekız cihsnşümul şöhret ve tudreti olan bühuti'nin, Rusyaya iltica edip Türkis. ' nıi. hurrernîligi, bâtiniliği, babizmi; yük İran Hükümdarı Cemşid, şemsî yıtanda 1924 de, yeni kurulan Farg Marksizm görüşü :1e tetkik edip bu lın başlangıcı ve baharın ilk günü olan ufta neşrıyata ba5ladı. Aynı za bu günü milletine bayram olarak tayin "Taeik Cumhuriyetıı» ne Mearil Ko» miserı tayin edildikten sorura, İran rnanda komünist akademisi ile koetmiş ve bu güne yeni gün marıasına Komünist Partisi gizli gizli çalışma mınternde de faaliyet devam ediyor gelen .Nevruzs ismini vermistir. Uzun tarih boyunca çeşidli ihtilâller ya başlamıştı. Bu Parti, doğrudan du. Bunlardan birinde İran için kodoğruya Moskovadan idare ediliyor münist kadrosu, diğerinde ise askeri ve inkılâblara sahr.e clnp türlü rejimtanzim olunu lerjn ve ideolojilerin hüküm sürdügTİ du. Moskova. aynı zamanda İran ve stratejık plânlar ıçın ve iran şeraitine göre tarıhi i yorau. Komintern'in 1928 de vuku bu aziz ülkede Nevruz Bayramı, daima muhafaza etmiştirdeolojık bir temel ve kadro hazırla bulan altıncı kongresinde İran Ko ör.em ve asaleüni makla meşguldü. Bunun için de İran, münist part:si namma SultanZâde | Z?man tahavvülâtmın icabı olan muhaherhangi bir Müslüman memleketm ve Savecı isminde iki mümessilin ko i lit fikirİ3:'e ve telâ'TkÜTe ve zihniyet den ddha müsaid görünüyordu. Sâ nuşîuğutıu görüyoruz. Bunlardan bı ihtilâllerine rağmen Nevruz, herkes tasânilerin son devirîerinde îrans çal rincbi İranın Sovj'etlere karjı müs rafından hürmetle kutlanmıştır.. kalamış olan Mazdek hareketi. bura takbel bir haıbde askerî bir üs ola Hakikaten İran Hükümdarı Cemşid, da doğrrmştu. Mazdek'in komünızm cağı ve bu hususta hazırhklar yaj baharın ilk sününü bavram oîarak seçmahzyetindeki mezhebi, Abbasj ha pılmakta olduğu hakkında rapor o ınekte büyük iiabet göstermiştir. Çiinlifelerinden ElMe'mun ve ElMu ta kuyordu. Sareci ise 1924 de vuku bu kü Nevnu. uzun ve soğuk, kara ve sim devirîerinde (813842). dinî si lan kominternin beşinei kongresın ka^vetli kıstan sonra. uyuyan tabiatin yasi bir mahiyette olmak üzere, Bâ den sonra İranda dört büyük köylü | uyanması. yeni bir rah?ıa kavuşması bekin riyasetı altında hurremihk isyânı tert.b edilmiş olduğunu ve j demektir. Baharın ilk gunünde kutlaşaklinde kendisinı göstermig ve İs bu ısyânların İran Komünist Partisi j nan Navruz, tabiatin de bayraınıdır. lam dünyasmı 25 yıl meşgul etrr.ı<ti. tarafından idare edildiğini söylüyor Dünkü ılık havada. sahahleyin kuşlar Selçu.Lİu ve İllıanlılar devriııde Ala du. cıvıld:', rr, lıahçclerde yoşil çimeıılerin arasînda mavi menekseier, hercai menck^eîer açılmı^. ^a/ı firlan'arda tomurcuklar peyda elmuş bulunuyordu. Nevruz, eskiHsn merr.;eî:c'imizde de ra'. !i??inf olarnk kııüanan «NevTuziye* 'tnilcıı şekerler ye'iilen bir bayi'rn 1 !"';nü iffi. Nevruz, Ş'rkın ve Şarklılann ' ılYnınınııımHiMiunüiHiı^HHiı^lMinnıııııiiii 1 M^vıs Bayramııiır. Yalnız Vevnız ile 1 ?Iajıs arasında şu faık vardır: Nrvruır, tahiattcn ilham alnntır; hiç bir ideoloji ile ilgisi yoktur. 1 Mayısa ise ideoloji karısmikîır. Nevruzun millî bayram olduğu İranda ve bir çok Sark memleketîfiıHe bütün halk tabakalan arasmda, sınıf ve sevlve farkı gb'zetmeksiıin bayramlasraalar, gnrüşTieler, eğlcneeler ve şeııiikler tertib etmek an'ane olmuştur. 1 Mayıs ise bir smıf havranıı haline sokulmuştur. Ve o gün Tanınmış edibiroiz Ismail Habib Se leme söylemeselerdi bundan meydana dünyanın muhtelif yer!erinr!e komüvükün .Cumhuriyet» te Türk güreşine gelecek boşluğun dehşeti böyle bir kinistler gürühülü, isyankâr nümayişler aid yazılarıtu bu kere kitab halinde çık tabdan mahrum kalmak olacaktı. Böyle yaparlar. Bu yüz^en hazan bu bayrama, mış görünce çok levindik. Kendim de bir kitabdan mahrumiyet ise şimdi bu kan da ksıışır ve havramın tadı kaçar. dahil olmak üzere kitaba pek çok yeni kitab sayesinde apaydın, canlı canlı, Allaha şiikür. hizim memleketimiıde ilâveler yapılmış. Elli kadav nadide resimleri, cisimleri, ruhları ve bütün 1 Mayıs Bayramı sıi'cun vc neşe irinJe ıesmin konması da kitabın kıymetıni destanlı hüviyetlerile karşımızda gör Ifeçer; çünkü Türk i^'isi kor.ıiirıist debüsbütün arttırmaktadır. «Türk güre düğümüz o cihan çaplı pehHvanlarımızı pil. milli»etçidir; Tiıık işçisi. bayramı şiı yazılarının daha gazetede çıkaıken eadece süik ve iphamlı birer isim olarak bayram olarak krtlar ve ona !<orr>.ümzm ne kadar ajâka çekügini gok yakından bilmekten ibaret kalacaktı. Söyleten o 7€biri katmaz. Nevru""n ta' isttcn ilgormüşlük. Kitabın nasıl kaışüandığmı kalemle o kaleme söyliyenleri çok can ham alan rü~«l mhıı. bi/de 1 Mayıs ise daha ilk çıkUğı gün yalnız bizim dan şükranlarla bir daha tebrik ederiz Bayramında da görülür. kulübde on be§, yirmi kişinin elinde Yalnız mevzuun cazibesi mesele&inde görmekle anladım. Eserin bu mazhari olduğu gibi hatıralarmı ve bilgilerini >eti nereden geliyor? anlatanlar meseiesinde de işin gene Ismail Habib bir defa Türk güreşinin Eiklet merkezi kalemde bulunuyor. Kaen çok alâka uyandııacak safhasıru leme söyliyenler ona hep malzeme verTEŞEKKÜR seçmekte büyiık bir : sabet gosterdi. Ki diler. Kalem o malzemeleri üslub denen Mubtela olcivı unı mııhım haEt hğın tedatab 1898 ile 1906 arasındaki on yıllık fabrikada halhamur edip meydana koy ıısi için çok ağır bir vazıyette jatırıldığıra zarr.anı ele alıyor. O zaman, Türk güre du. Söyliyenler eğer söylediklerini öy \c Cenabı Hrk'îm ınaystı ve gosterıleıı alâfinin hakikaten altın devridir. Ondan le bir kaleme söylemesey liler söyle ka ve ıhtımamla az zamanda ju'ayab olarak evvelki büyük pehlivanlanmız menıle ntnlerin huhar gibi uçup gideceqine çık ığım Haydanaja Numuns Hastaıissir.d» ket dış.na çıkmadıkları ı<,in hep mevziî §üphe yoktu. Bunu kendi nefsimde cicbn alâka göitc:c». vik muhtersm kıyD?hı'ıye Scfi Dr. Bay Ahmed Rasim kaîdılar. Haıbuki o on yılın Koca Yu deneyerek biliyorum. 1932 de Bahkesir metlı Onata ve A*tMam Dr. Bay Is.nail Hakkı Alasuf, Hergoleci Ibrahım. Kara Ahmed, deyken Kurtdereli ile çok sıkı ahpabhk daüa. her tiakika r.a'.ırımı soran diğer aiisKuridere.i, Adalı Hahl gibi. muellifin yaparak onun bir çok menkıbelerini tanlara. Brşhemşire B.yan Zekiye Kayıiona tt.bırince «cihan çaph> pehlivanlan cîinlediğim için ne kadar yıl onun hak \e Herıışıre Bajan LeMde Ermr.aya ve Jale Türk gucünün onüne duruimaz heybc kmda bildiklerimin ziyan olmaması için Vıldırana ve Furuzan Ceyhuna, doktorların tini gökkre çıkardıiar. Ijte bunun için bir küçük kitab yazmayı tssarladım direkt'flerine buyuk bir lıtiztikle dıkkat ve itiııa eden Heiışıre Okulu oğrencilerıne kalbimüellif h;.kh olarak Tüık aüreşi. ne durdum. iyi ki yazmamışım. •Cumhu mın er. derin kofelennden kopup gelen bü• Eliı yıl önce Gaıb âlemindekı on yılriyet> te Ismail Habibin yazıları çık yuk bir borc b'ldiiım sonsu» mnınet ve suklık Türk kaiirgası. diye ikinci bir isim tıkça «işte yazı böyle yazılır» diyip dur ranli.urın ıbâlgına rauhterem gazeterdzm tadaha ilâve etmiş. Bu kitab işte o haş duk, şimdi de kitaba bakıp «kitab bdyle va«,ut bui urmasını saygılarımla rica ederim. D. Derr.iıyolları İstanbul metli kasırga de\rinirı destanıdır. olur» diyoruz. Kıtabdaki cazibeye bakMağazîs: Kslem Âmırl nıalı ki o yazıları vaktile gazetede cıEsere mevıu olarak o on yıllık zaFcyzi Ozer manı aimak eierin cazibe^ine temel va karken de okuduğum halde bu sefer zifesi görmüşse de tabii kerameti yalmz kitabı eie alınca bitirinciye kadar elimmevsruda goremeyiz. Nekadar güze] den bırakamadım. Bizlere meslek narmna bu kitaba mevzular yavan kalemlerin elinde bütün güzeliiklerini kaybederler. Isma,il büsbütün gönül verdiren bir arnil de Habibin kalemi ise ele aldığı o heybetli şundan ileri geliyor. Ismail Habib bümevzuun bütun hakkını vermeyi bildi. tün canlılıgile yalruz Türk güreşini ve On yıl bütün Garb âlemini önüne du büyük Türk pehlivanlarını yazmış oîru.maz bir kasırga hajmetile sarsan o tnadı, onun kalcmı o güreşin heybetli büyük pehlivanlanmız şüphesiz o maz ^erefini de en yüksek bir belâgatle tehariye+lerile bah^iyardılar. Fakat onlar rtnnürn etü. Kitabdan şu saurları beşimdi bu kitabla yeni bastan dirildikleri raber okuyalım: İçin elbet Ismail Habib gibi bir edibin «Türk milleti güreşilen yere .er meykalemine düştüklerinden dolayı ruhlan danı» der. Davul ve zurna cenge gidibir kat daha bahtiyar olmuştur. lirken de. güreş. yapılırken de ayru haAŞKIHI, SfVDİSİ ADAmiN B0YNUMA Mevzuun cazibeaile muellifin insaru vaları çalmaktadır. Zurna «mî» perdeBİK ISAR6T ZİNCİRİ GİBİ $IÇİ*MSK büyüleyen kaleminden başka, bugünün sile tiz sesler çıkarıp <kaba sol» perdeİSTfYSN BİK KADIHIN ROMAHI .'. Türk güreşinde mesul bir vazife almıj sile tempo tuttuğu zaman davulun tokbir kimse sıfatile ve meslek bakımın mağı sanırsın ki o seslere hacım veriflYSTIS UKA * AHIF BOLAT KıTABCVt dan, berü en çok alâkalandıran kitab. yor. Gaziler bu hacimle şevka gelip peh daki doğruluk ve doîgunluk oldu. Türk livanlar peşrevlerini onunla ayarladıiar. canlandırarak bugünkü genc giireşçigüreşi Türk milleünin iliğine işlemiş Türk milleti zaten pehlivanhkla bsha ltrimize canh nümuneîer vermiş olmabir koklülük taşır. Bunu bilenler yıl dııiığı ikiz gördüiü içindir ki Mohaca sıdır: Kurtdereli ingiliz başşampiyonu İF.rdanberi eski pehHvanlarımızı şişire giden ordunun önünde büyük davullar Kalve'yi i!k gece yenmemek şanile şişire, uzata uzata, bir elense ile bir sü gumbürdüyor ve onun içindir ki Baki palronlar tErafırıriHn teklif edilen dört rü makale çıkaracak kadar okuyucuia «Kanuni Meısiyesi» nde, önlerine kim bin ingiliz aKmlık bir serveti «Ben &\ınnı istismar ettiler, Onlar yalnız peh senin çıkamadığı o yalınkıhc gibi baha re^ırken Türk rmlleti bana bakıyor saluanlarımız değil, muellifin dediği gibi, dırlan cihad pehlivanları> diye vasıf runm» diye redJetü. Koca Yusuf da gereflerimizdı. O şereii istismar edip iandırıyorâu.» rakibini bir iki dski!;ada yenmeyip yadurmak hepimizi üzüyordu. Haibukj Güreşimizjn nasıl milli bir kültür rım saat uzatması için verilen çil çil Milli Mücadele senelerinde Ankarada ccvheri taşıdığını da şu satırlarla ne Napoîyon altını dizilerini .Tanrıııın baarkadaşhğını kazandığım kıj'metli fikiı güzel canlandırıyor: (Dünyaya Türk na verdiği kuvvete nanköılük edemem» ve kalem adamlarmuzdan Ismail Habib gibi kuvvetli> dedirten, Avrupasında ve diye kabuî etmedi. Onlar pehlivanlığı bir satır beyhude lâf yazmadığı gibi Amerikasında sırtları yere geimemiş o din gibi mukaddes biliyorlardı. Güreş kitabında bütün yazıianların vesikala cihan çapiı Turk pehlivanlarıdır. Gü yeri onların mabediydi. Genc gürejçirını da apaydın ortaya koyuyer. re§imiz yalnız bizim olan değil .büyük. lerimiz bu kitabdan çok şeyıer oğıenip Paul Pons ve Desbonnet gibi o devrin olandır ve o «büyük Türk güreşi» bu çok hayırlı dersler alacaktır. frenk müelliflerinden aldlklarını sahıfe milletin şerefidir. Biz olan ve bizim Ecdad sesini ruhunda en iyi duyaıılarakamlarını göstererek sadakatle nak olan tarafımız... Asriliği biz olanın dö rımızdan biri olan kudretli edib, k:ylettiği gibi canlı mehazlann anlattıkla külüşü sanmak kadar dalâlet olamaz. metli maarifçi, tanınmıs milliyetçi Isvını da, ne ilâve, ne tenzil yapmadan, Yüzlerce Perapalas binasını surala, mail Habib memlekete çok faydalı eserbütün bir dürüstlükle anlatır. Hattâ garbın çocuğunu bile hayran edemez ler hediye etmiş bir şahsiyettir. Bu son rJunu kendi naçiz tecrübemle de anla «in; fakat yumruk kadar bir sebilimiz kitabı da çok derin bir boşluğu doldım. Eskiden Kurtdereli ile sıkı ahpab karşısında en olgun garblı hürmetle durduğu için çok hayırlı oldu. Meslek lık yaptığım için Ismail Habibe anlattı durur. Çünkü onunla kendinde olmıya namma kendisini bir daha tehrik edip ğım bir kaç menkıbeyi, bir kelimeai bile nı gördü. Kendinden olmıyanı, yani biz ona alenen teçekkür etmeği zevkli bir değişmeden, en küçük bir yeri bile at olanı. Şahsiyetimiz ne kadarsa iti'uarı borc biliyorum. lanmadan kitaba konduğunu gördüm mız da o kadardırt Ve Anadolu köyMazhar AKİFOĞLU Benim anlatüğım bir iki rnenkıbe ki lerinde Türk çocuklarının nasıl canla tabda devede kulak gibidir. Onun asıl başla güreştiKİerini canl; müşsiıedelcrcanh mehazları Doktor Behçet Vehbi le anlatarak şu neticeye varır: (ÇoBey, Cemal Yavuz, Irfan Dergin, Alj cukta olan iliğimizde olandır. Milleiler Reşad Göksidan, Ahmed Fetgeri olup Uiklerinde olanla millet olurlar. GüıeNiishası 10 kumştnr Türk güreşindeki bu en baş salâhiyet Sİmiz ne yalnız bir spor, ne yalnız bir l'urfüye Hari» İÇİD lerin Ismail Habibin kalemile birleşmiş eğlence, ona biz oluşumuzıın da^^.ı di Abone şeraiti 300 Kı. ülması kitaba en büyük mazhariyet ol ye bakmahyız. Böyle davalarda bir bay Bu ayh* MK K ı . du 800 • 16W' • rak heybeti bulunui1.; Sovsiemİ7 bu Üç tyiık IMKl • Müelliiin kalemini tebrik nasıl bir hakikat bundan dsha he. betü na.~' =.nvazife Ise bildiklerini ve hatııalerını o latılabilir? na olduğu gibi nskleden bu doğerli Bizim mes>k lv• kmı :ı !n kitah'n w• » I R K A T •îpnrcıılaı ımıs.a da meslek namma şük hs biçümez bir kıvnı?ti de büyük r:\\ i a i t l C ı ı t > etıcııef 11f r ?vr <IK JÇ v&zı lât ranlanmızı sunmayı borc biiiriz. Ya o liv.ınlarımızın karakter ve ahlâklarınaejreelıliir. wtıin.«mı. lam nunma» kalem onları söyletmese, ya oclar o ka, daki «ranit «^şiaTniıStpı her vesile ile tlfrnWrt1«n mesullyet kabul exUlma. L SERBEST Sl II > Bizim görüşümüzle lurk gureşı,, Yazan: Giireş Kulübii Bsşkanı Mazhar Akifoğlu