Katalog

CUMHURIYET 2 Mart 1949 îktisadî Balıisler • Sanayi Odası tesisi i doğra mudur? Yazan: Resad Banarlı I Esası yanlış olan bu. %B Bir müddet evvel kelimeyi kullandı J « 1 Cavid Beyden çok şey beklerdim. postadan «Muallimnız mı, artık metinBeni inkisan hayale uğrattı. Muazzam ler Birliği» nin bir Alılli bütünlük dahilinde iktisadî müstakil sanayi odası kurmak gayesi de «fiiliı kelimesine plânlar yapü. Neücesi kombinalan u S arkasında koşsaydiiar, onlarm bu arzutezkeresile birlikte uhenk ve muvazenenin kurulması için yer vermemek lâzım miîli çoğaltmakür. Bir arkadaş, bir Abir kanun projesi mesleki birlikierin te^kili büyük bir ları bir dereceye kadar muvafık görldeğil ml? Hayır! Bir menkalının bu çifüikleri methettiğım leoılirdi. Fakat birıikierine sahib oUehemmiyet arzeder. Diğer bir deyişle aldım. Projenin bazı noktaları hakkında I rile namus kurtarma kabilinden şurada çok yerlerde yalnız «fillî» ye değil, daha anlattı. Şahsî teşebbüse hürmet eoen iktisadî faaliyet ve inkişaf hamlelerinin madan sanayi odası kurmaları hiç bir fikrimi soran tezkereye cevab hazırlar buradaki türkçe kelime ve âşina ifadeler ağdalı şekli olan «fiilen» e bile rastlı[ Ders yıh içindeki tatillerin rr.emleket bütünlüğü yararına tanzirai suretle tasvib olunamaz. ken türkçe yazılmış olan kanun proje yerine bazı yeni kelimeler ilâve olunmuş! yorsunuz. llecelâ 38 inci maddenin «Iç bir memleketten böyle bir safsata adaFikirlerimin daha iyi antaşüması i bakımından bilumum mesleklerin millî i sinin içinden çıkmak için hayli zaman Meselâ <Harb devresinde veya harbde tedib hareketlerine fiilen kaülan bir mı çıkacagma hayret ettim. yalnız yılbaşına inhisar «Emin Sazak bu teşebbüsleri «Ruscamia içinde taazruv ettirümesi zaruri için, sanayi birliklerinin umumi mahisarfettim. Bereket versin, türkçe hocası sakat olanlara halen verilmekte olan likler....» ifadesinde aörüldüğü gibi. vari» buldu ve Tarım Bakanım göstereettirilmesi kararlaştı terfih zamları yerüıe daha yüksek mikdir. Bunun için her şehirde, meslek sa yetteki bazı faydalarını burada bir kere olan bir dostum imdadıma koştu! IV hibleri, aralarında bir topluluğa bağ dc.ha saymayı muvafık gördüm. MesleBizim gencliğimizde sosyalizm. komü rek «Vallahi kötü yola gidiyor. Benim Bir cevab verme işi bitti ama projenin tarda. fakat münhasıran harbde sakat Milîi Eğitim Bakanı Tahsin Bangulandıktan sonra bu topluluğun diğer ki teşekküller: ptfini bırakmadım. Asrımızın ikinci çey clanlara veya şehid düşenlerin dul ye nizm, bolşevizm; sovyetizm; kollekti neme lâzım. Zararı ona dedi.» Emin Sazağın safsata adamı dedıgj 1 Devlet müşavir organiarı mahi oğlu. Millî Eğitim müdürlüklerine yeni reği başır.da türkçemize muiollat olan timlerine (savaş sakatlığı zammı) veril vİCTn... gibi frenkçe kdimeler pek ender şehirlerin birliklerile birleşmesi suretile memleketşümul bir mevcudiyet gös yetindedir. Ticaret anlaşrr.alarının, ka bir tamım göndermiştir. Bu tamimde Hr tırtıl hastalığının esbab ve mukad rnesi yerinde olacağı düşünülmüştür» ınsanlar tarafmdan konuşulur ve anla Charles Enlow. adında bir Amerikalj nun ve kararların tetkikinde hükumete şoyle denilmektedir: termesi lâzımdır. deratı üzerinde düşünmeğe başladım. sözünü almız: Cümle ne güzel başlıyor şılırdı. Esasen bu gibi kelimeler arasm nıütehassıstır. Türkiyede eski ve yeni • Orta dereceli genel ve mesleki okul Bazılannın dediği gjbi bu hal. bir ku değil mi? Acaba ne gibi bir zaruret, ka da bir mana ve ifade bölümünü de zaziraat adile bir Araerika dergisine yaıyardım ederler; Evvelce lonca ve gedik gibi mesleki 2 Istihsalin ve piyasanm tanzimine larımızda ders programİErının daha ge rum» isi değildi. Zira o •kurum.. ipin nunu kaleme alanı veya alanları hemen man henüz yapmamıştı. Yüksek tahsil dığı yazınm tercümesi. Istanbul Tüccal ttşkilâta en faydalı şekilde sahib olan niş bir zamanda bitirilmesini ve öğret ucunu çoktan bırakmıştır. Şimdi her «barb» kelimesinden nefret etmeğe sev Mrp'.arında bu meselelerin sözü geçtiği Derneğinin yayın organı olan Türkiyo amil olurlar, msmleketimizde, dünya iktisadi nizamenierimizin müzakerelere daha fazla resmî daire, artık vesayetten kurtulmuş kediyor? Bir an için «harb» ve savaş> zarr.an «iştirak», •iştirakiye»; «iştirakçi» İktisad Mecmuasmın şubat sayısında 3 Müşterek iptıdai madde ve yetr.ını takib için büyük gayretler göstevakit ayırabilmlerini sağlamak m?ksaırn Curahuriyet rejiminin bir çok saha dek aksam tedarikine yardım ederler; dile ders yılı içerisinde \ erilmekte olan gibi •Kurumculuk» yapıyor. •Muallim kelimelerinin ifade ettiği mefhumlar kEÜmeleri kullanılırdı. Hattâ «sosya rıkmıştır. Amcrikab mütehassıs yazısın» 4 Araşürma. organizasycn ve »edler Birliği nin bana gönderdiği <Emekli üzerinde durmak kâfidir: Her harb bir lizm> karjılığı olarak «jştirak» adını ta !,öyle bajhyor: lardnki büyük başarılarına rağmen, bu dinlenme tatillerinin bundan böyle, «Bir tarafta 30 biçer döğerin birmei'zııa lâyık olduğu ehemmiyet veril ris müesseseleri vücude getirilmesi gibi yalnız yı'başlarına inhisar ettirilmesi Sfndığı Kanun Tasarısı> nin «Kurum» savaştır, fakat her s^vas bir harb değil şıyan hir gürdeük gazetenin çıktığım mesleğin ıslah vşe inkişafma hadira eünden geçtiğine dair bir işaret olma dir. Bir kaç gün evvel Insiliz müsteşriki ve sosyalist düşünce sahiblerine «işti den buğday hesad etmesi bilhassa 25 rpTniştir. uygun görülmüştur. Yönetmelik gere dığı gibi buna pek lüzum da yok. Ka Hony neşrettiği bir yaz.da bu noktaya rdkçi. dendiğini haürlıyorum. yıldanberi Birleşik Amerika DevletleriKanaaünıce, bir çok iktissdî karar müşterek tedbirler alırlar; ğhıce ders yıh başmda düzenlenmesi nunu hazırlayan resmi daire ve onun dikkatimizi çekti. fran^ızca veya ingiliznin 48 devletindeki çiftçiliği müşahede i Mejlekî tesanüd ve milli iktisad kelimssi, bugün aktüel bir del;::mızm, müstakar ve ihtiyaca uygun rnutad oian plânlarda gerekli değişikkelimeleri ğer değilsa bile: tarihî bahislerde bizde eden benim gibi bir kimse için, hiç göolmamasınm başhca sebebi, bu karar bakımından, iktisadî vahdetin teminine likleri yapmalan için keyfiyetin hemen müdür ve memurları, şüpheîiz büyük ce •harb» e karşılık oltn bir hüsnüniyetle projeyi hazırlamışlar. «savaş» olarak tercüme edecek kimsenin geçen asnn sonlarından itibaren bu as rülmemiş bir manzara idi. Bu kadar İBrın şahsi kanaatlere göre almmış ol hizmet ederler; öğrs'menlere duyarulmasın! rica ede Proje. mucib sebebler kısmile. mali po ne türkçs, ne de yabnncı dil bilmediği6 Kalitelerin ıslahı, standardize e rim.» rm ilk çcyreği sonuna kadar olan zama muhteşem bir manzarayı görmek için »riEEi. meslekî teşekküllere sahib olmalitika faali'etinin nasıl bir belirtisi ise ni anlattı (1) Kanunun 38 inci madde nın «sosyalizm» kelimesini ifade etmek de Türkiyeye gelmek lâzımdır ve çadümesi. maîiyet fiatlarının düşürülmesi makhğımız dolayısile iş adamlarmın aynı şekilde lisan politikamızın da bir sinde *ic te'dib hareketlerine fiilen katı tedir. Nitekim .nisâ ve emvalde iştirak», lışmaya güzel bir teşkilât altında, hiç lüzum olduğu kadar müşterek mütalea jçin müşterek tedbirler dmmasına çaiıEt fiatlaruıa 10 kuruş lan birliklerde, görevîi olanlann çrrpış sosyalizmm kaba bir tarifi olarak bazı bir aksaklık olmadan ve son derece vesikasıdır. şırlar; larına istinad edümemesidir. manın başlangıcından seferberliğin so kitablarda hâlâ kullanılan bir ifade şek yüksek bir ehliyetle devam ediliyorzam yapıldı 7 Gümrük tarifelerinin ıslahı hu II Meslekî birlikierin mevcudiyeti, millî Titaret Ofisinin arzusu üzerine Et Komidu.» Emekli Sandığı Kanun Projesi gibi nuna kadar gejen eylemii müddctin bir lidir. camia için olduğu kadar meslek erbabı susunda etüdler yapar ve hükumetin tesi. Ofisin sattnakta oldulru kmlkaran'.sn rr.ucib sebebler kısmını da. anrak «Ulus» katı cklenir» deniyor. Burada da harb» dikkat nazarını çekerler; Sayın milletvekilinin safsata adanu Yeni Emekli Sandığı Kanun Projesi için de faydahdır. «çarpışma> kullanılmış ki 127 nci maddesindc emekli aylığı ala dediği Amerilcalı ziraat mütehassısı, 8 Meslekî ahlâkm teessusüne ve koyuııunun perakende fiatına 10 kuruş zam ta ondan bahseden Nfmık Zeki Beyin yerine yapmıştır. Dünden itibaren bütün pcrak?nDiğer taraftan her meslek erbabmın ıslahına hizmet ederler; harb» e nisbctle yanlış, fakat «savaş> a caklara «iştirakji» ismini veriyor. Bunun Ankaranın 130 mil doğnsı;ndaki Maıya deciler, cti 250 kuruştan satmaya başlamış n.ikale serilerini karşılaştırmak suretile kcndi meslcğinin inkişafı için olduğu 9 İş hayatından mütevellid içtimai lardır. Aynı cins et, muhtemflen 1320 gun anlayabildim. Kıymetli muharrir, yaman nisbetle çok daha değru ve yerinde. Di öteki kutbu olan «tevdiatçı» için bir şey çölünde, 1945 yılına kadar, koyunların kadar aynı meslek sahiblerine memle ve sıhhî ihüyacların karşılanması için sonra 260 kuruştan satüacaktır. ve sabırlı bir lisaniyalçı anlayışile pro t,er taraftsn savaş» kelimesina takılan scylemek istemiyorum. Fakat buradaki yediği seyrek otlardan başka bir şeyin ketin her ferdine ve nihayet memlek? müşterek tedbirler alınmasına vasıta j»nin aarib ifaJebrini türkçeye tercüme ve ash da arabca olan .sckatlık» için de «iştirakçi» ıfadesi hiç yerinde kullanıl yetislnedigi arazide. 220 bin dönumIstanbul Kumandanının tin idaresile meşgul hükumete karşı da olurlar: Hastane, amele siteleri, amele Acaba mamıştır. Bunun fransızcasının «asso lük bir dftlik kurulduğunu söyledikten ctmişti. Gerçekten kanun projesi ve aynı mülâhaza varid o'uyor. Muallimler Birliğini ziyareti * mükellef olduğu bir çok vazifeleri var tasarruf ve teavün sandıkları vücude • Türkiye Malüller Derneği», kendi ismi cie». almancasının «teilhaber» olacağını ve buradaki çalışmaları ve istihsal mikmukaddemesı. ba^.ı yerlerir.de okuyucudır. Bu vazifelerin münferiden değil, getirilmesi gibi; Istanbul Kumandanı Korgeneral Şahab nun "ak'îdığı engellcr göstoriyor. Cüm nın mesflâ «Sakatlar Dcrnesi» nç kalzannediyorum. Eğer böyle ise tercüme j tarlaruıı kaydettikten sonra. «hayret üurler. dun Muallimler Birliğini ziyaret ettr.eslektaşlar arasmda müştereken tetbedilmesine razı olur nıu? Bir Fransız asla muvaffak bir tercüme değildir. «iş uyandıncı işler» başlığı altında şunlan 10 Haricî ve dahüî yenilikleri ta miş, idare heyeti ve encümen azasile tanı« leler. tarihin bizlere armağan ettiği gükik ve tanzimi gene birliklerin mevcueski muharibi «Invalide» yerine kendi tirakçi» keümesinin yekten insana sos anlatıyor: kib ve nesriyatile alâkadarları bunlar mış ve konuşmuştur. General, bu temas zel türkçe ile başlar ve devam ederken diyetine bağlıdır. denmesini ister mi? yalist bir teşkilâta mensubiyet hissini ve tantşmadan çok memnun ve mütehassis garib bir kaç keüme karşımza çıkıyor. sine «fnfirme» «Yekunu 1.674.157 dönüm Mup ev\'elce dan haberdar ederler; Fransada herkesin işi. gücü bulundusu vermesi için. mutlaka bu kelimenin bu hiç ziraat yapılmamış arazide ,bu şeMeslekî birliklerden beklenen faydaolarak ayrılmıştır Ana dilde kelıme, anlasılrnaz bir şey ol11 Sanayi kredi mevzuu ile meşgul daları dahi temin edeceği ümidile, Ti olurlar; masa gerek Fakat tıpkı yabancı bir için bu gibi manasızlıklarla kimsenin manada kullanddığı bir devrenin insan kilde çalıgan 13 tane çiftlik. Ziraî KomVali ile temaslar .) caret Odalanmıza, meslekî zümreleri d» di'.de manası bilinmiyen bir kelimeye uğraşmasına imkân yoktur. Fakat harb larından olmak da icab etmez. Her ne binalar denilen teşkilâtı meydana geti12 Sanayicilerle yakın alâkası doİstar.bul Bulgar Konsolosu Penüyef, dün temsil etmeleri suretile yeni bir şekil layısile en doğju sanayi istatistikleri Vilâyette Vali ve Beledije Başkanı rastlanır gibi bir hal hasıl oluyor: Ke yaralısı veya vazife malulü clan bir olursa olsun «Emekli Sandığı» nin pa rir» Lulfi verilmişti. Fakat zamanla görülmüştüı toplar ve neşrederler; Kırdarı ziyaret etmiştir. Muallimler Birliği scnek., yahud «eenel» «ödenek.. j'ahud Türk zabitine «görev sakatı» diye hitab rası «Biriktirme Sandığı» na aktarma Mütehassıs bundan sonra ikinci Dünetmekte her şeyden evvel güze! vc ince ecıilmiyen asıl azasına «iştirakçi» adının idare heyetile Çamlıcayı Güzelleştirme Ceki Ticaret Odalarında muksyyed aza13 Sanayiin irtkişafına hâdim sergi miyeti üyelerinden bir heyet de Lutfi Kır «özel»; «işlem», yah ıd «eylem», «görev» olmıyan bir taraf gürmüyor m> • ya Haıbi başındaki ziraî vaziyetimiri • • " • ; ? verilmesi kanaatimce gramer ve mefhum lar, zümrelere de aynlmış olsalar, mes ler açarlar; ilh... Zihin birden duraklıyor. Türkçeye U'lkik cdiyor ve iptidaî ziraat alellcridarı ziyaretle her iki cemiyete aid işler Hulâsa kanunun bilhassa bu gibi tâbirleki menfaatin hakkile müdafaas mummerhamet, bu satırları yazanlara acıma bakımîarından pek isabetsizdir. Acaba miz yüzünden 60 dönüm buğday eken 14 Beynelmilel sanayi teşkilâtile, hakkında yardım istemişlcrdir. kün olamamaktadır. bisleri birbirini kovaUyıp dururken 12 leri, insan üzerinde soğuk bir tesir ya neden sadece «şerik» veya «ortak» den bir çiftçinin 60 günü siirmek, 60 günü temas temin ederler; Grip salgınmm şiddeti azalıyor sahifeHk mukadd ?me bitiyor. Bazı sa pıyor ve bunların sık sık tekrarı türk miyor? Zira «tevdiat<;ı» olanlar, bir gün ekmek, 60 günü hasad etmek ve 60 güSon zamanlarda vücud bulan Istan15 Memlekette yeniden tesisine lüŞehrîmizde salgın haline gelen grip hastaçer.in mantıkî yapısı kadsr bedii man «sandık» ile alâkayı kesince nasıl «inek bul Tüccar Derneği, ilk teşekkül ha zumu olan sanayi üzerine etüdler yapar, Hğının hafiflemekte olduğu tesbit edilıniş tir'an bir daha okuyup cümle içinde nü de harman etmcklc 240 gün geçirzaraşını da bozuyor. Yazık! mcfelâ •fiili>, «'imumî>, «vazife> ue cldü, ortaklık bitti» diyorlarsa; «iştirak med lâzım goîdiğini söyledikten sonra, ta'anna rağmen, kısa zamanda Ticaret alâkadarları tenvir ederler; tir. Sağhk vc Sosyal Yardım Müdürlüğıı( III çi. olan'arın «ortakbk» ları da fiili ola lıarman edilmiş bir buscl (bir buşel Odalan yanmda meslekî menfaatlerle 16 Sanayiciler arasmda çıkan kü niin teşkil ettiği ekiplerin, her gün şehrin türkreye nrcüme ettiğiniz yerleri bir de umumi saglığı hakkında verdikleri rapov.a bu kelimelerle okuyorsunuz. O zaman daha esaslı olarak alâkadar olabileee çük ihtilâflarda hakçmlik yaparlar; 27.215 kilodıır) buğdayı sağlamak içiu Bir çok kanunlar:nı:?.ın metinleri gibi ; rak devam etmektedir. ra göre. hastalık şiddetlenmekten ziyade ha okunan şey anlaşılıyor. Hattâ 12 sahife ğini ispat etmiştir. Çünkü Ticaret Odasarfedilen saatleri düşünün» dedikten 17 Amele mevzuİarile meşgul olur fifleme alimetleri göstermtktedir. Diğer içine dağılmış otuz. kırk kadar kelimeyi bu projenin metni de, kendiiiğinden sa i ları bugün bir takım kanunî formaliteye !ar. taraftan, şehrimizde tesbit ediien grip vak'zKanunlanmızın dili, ortalıktaki dil sonra 1940 ta Türkiyede çoğu büyük ade!cşm2 yollarmı kapam; ktadır. Türkki dztürkçecilere göre bunlar kelime boğulmuş büyük mikyasta âmme hizçeyi çeven bir kanun kaleme alıcısı, ararşisinden en çok mahfuz tutulac^k razi îşlcteıı çiftçilcrin sahib olduklan Görülüyor ki, mesleki birlikierin vazi ları. cîsoanyol nezlcsi» der.ilen tehlikeli ÇPmeü deruhde eden teşekküllerdir. Mes fe ve salâhiyetleri çok geniştir. Bu itişidinden "defildir. Arazı, daha ziyade şıd değil. kelimenin (htürkçesi olan tilcik. eğer ana dili türkçe ise. sade ve tabii muk?ddes bir millî emanettir. Bütün traktörlerin 10G6 tanc olduğunu, 1947 de lcrdirhoş görüyor ve ksnunun metnilekî birlikler ise sırf alâkadarlann barla alâkadarlara ve memlekete tenr.r. detli bir nezle. boğaz ağrısı ve kırıkhklan türkçeyı yaratmağa çahşır. Meselâ ciddî mubarrirler ve bütün hakiki fikir bu miktarın 1349 a çıktığım ve bütün ne geçiyorsunu z. menfaatlerîle uğraşan, âmme hizmetile ettiği faydalar da pek fazladır. Sanayi ibarettir. 47 nci rmdded'î geçen sun'u taksir ye adamları «Dil Kunımu» nun bir zaraan devlet teşkilatında yalnız 347 traktö» meşgul olmıyan serbest teşekküllerdir. Odaları ise bu menfaatlerin büyük bir Milletlerarası Banka Fakat oldukça uzun olan 139 maddelik rine ssu2C9 «kusur» derrek, «intihar» lar her nasılsa hüküm sürmüş otorite bulundnğunu ve son yıllarda ithal edi. Bugünkü dünya iktisadî nizammın kısrnmı temin edecek salâhiyet ve imtraktörlerin böylere yarıyarıya takmiimessillcrinin tetkikleri kanun, mukaddemesindcki kelime bid' yerine •kendini öldürnıe» yi kullanıııak sinden tamamile kurtulmayı düşünürken lcn ; ortaya koyduğu bu hakikat karşısmda, kânlara kat'iyyen malik olamazlar. hazırlayan her ;; m cdilmiş olduğunu söylüyor ve diyor Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankası atlerini yeniden tekrarlıyor. Eu defa pek mümkün. Bu gibi U bii türkçeles şimdi kanun lâyihası eanayicilerin birliklerini feshetmek v» Bu bariz hakikatler karşifmda, Sanayi Müdjr Yardımcısı Mr. R. L. Garner, rlun karşımza çiftlesmiş kelimeler çıkmEkta tirmeler dururken çok soğuk kaçan :ti resmi dairenin kendisini böyle bir oto ki: Istanbul Ticaret ve Sanayi OdasmdaD Birliğinin, hakikî menfaatlerini idrak sabah Dcnizyolları Genel Müdür Yardıracısı dıı: Eylemli süre, yahud görtv saka'ı, barî ve yapma kullanışlara rastliyisr.su riteye sahib zannedişile karşılaşmak .Bütün hükumet çiftlikleri gibi Malya ayrılarak müstakil bir sanayi odası edemiyerek kendi kendini fesih ve sa Behçet Osmanoğlu ile birlikte Fabrika ve yshud savaş sakathğı... gibi. Bir kaç şün nuz. Meselâ 89 uncu mEddeyi okuyu doğru mudur? Bunu bir an evvel önçiftliği işletmesi de kollektif bir çiftlik Havuzları. Liman Iş'etmesini ve Kuıuç*?;teşkil etmek istediklerine şahid oluyo nayi odası teşküini istemesindeki sebebevvel Ibrahim Alâeddin Beyin eylemli nuz: Bu kar.una eöre bağlanan aylık lcmeliyiz. Zira kaybettiğimiz, yalnız güruz. Yukanda verdiğim izahattan sonrs leri anlamak cidden güçtür. Şayed, bir mede inşa edilmekte olan Kömür Parkını süre. icin yazdığı, bir mizah muharıi lprdan du! ve yetim aylıkları, ölüm ta zel ve tabiî türkçe değil, aynı zamanda değildir. T:pkı Birleşik Amerika devAmerikalı bankacı. daha sonra ktlerindeki hususî büyük bir çiftlik sanayicilerin bu teşebbüslerinin kendi lik şimdiye kadar mevcudiyetinden bek gezmiştir. Istanbul Ticaret Odasına gelmi; ve Genel rinin «kişi ödeneği. için ilen sürdüğü rihlerini kovalayan aybaşlarından baş rr.edeni ve mütekâmil lisanların içini gibi işletilir. Burada çalışanlar, yakın menfaatleri aleyhine olduğu anlaşılmış lenen faydaları elde edememişse, kaba Meclis Başkanı Ahmed Kara ile bir görtış anlama güçlüklerini kanunun bir çok lar.» buradaki kovalayan;. herhalde doldurması gcreken zengin mefhumlar köylerden gelsn «ücretle tutulmuş» olsa gerektir. hat gene kendisir.dedir. Bunun manası me yapmıştır. Mr. Garner'le rçfakatinde yerlerinde görüyorsunuz. Proje insana • takib eden», yahud arkası sıra gelen» dır. Lisanlarile ve mefhumlarile gelişi kimselerdir ve bunlar biçer, döğer, kiler. dun beraberlerinde Hazin» Genel M ıIstanbul sanayicilerinin bir kısmı, birliğin, mevcudiyetinin lüzum ve fay dür Yardımcısı Nihad Alp.ır olduğu halde şu hissi vermektedir: Proje önce yazıl yerinde kullanılmış clpcak. Lâkin ne güzcl oynanmasına müsaade eden mıl kamyon, makine kullanmakta ve bunvaktile cemiyetler kanununa istinaden dasını henüz bizzat kendisinin takdir e Sümerbankın Beykozdaki Den fabrikasını iTiiş, sonra kim biiir kimin ve ne>;in zo çirkin ve kötü bir kullarulış. Bir de letler, başka dillerin esaretine düşmeyi lann tamir işini görmekte meharet kes• koğuşturma» tarzmda bir nosneye de ve içtimai inhilâllerini bilmiyerek ha betmiş insanlardır.» bir birlik kurmuşlardı. Fakat bu birdememiş olmasıdır. Halbuki. gerek ni ve Paşabahçedeki Cam fabrikasını gezmişrastlamyor. Acaba ne demek? Takriben zırlamış olurlar. lik, bütün sanayicileri bir araya topla zamnameleri ve gerek teessüsleri sıra lerdir. Milletlerarası İmar ve Kalkınma • I Amerikalı nıütehassısm nıüşahedesi» sayısı elliyi bulan lisani garibelerin gayamadığı gibi memleketin diğer sana smda İktisad Vekâletince birliğe gön Bankasının Genel Müdür Yardımcısı. bu£ün nc göre, ziraî kombinaîarımız. sayın ssat 12 de bir topîantı lertib etmiştir. Bu rabetini artıran b'r nokta da. projenin yicilerile de irtibat halinde olmadığın derilen talimatlar çok ssrihtir. Bunları toplantıya önem verilmektedir. Mr. Garner. Girp'e karşı KİNİN Err.iıı Sazağın söylcdiği gibi «Rusvari» yazıhşma, yanlış da olsa, muayyen bir dan ihtiyaca cevab veremiyordu. Bu okjyup tatbik etmeleri birliği yanlış bu akşamki Ekspresle Ankaraya gidecek. I'.'llektif bir çiftlik, yani kolhoz değilGrip'in hüküm sürdüğü zamanlarda türkçecihk prensipinin hâkim olmamaeksikliği nazarı dikkate alan Iktisad yola sapmaktan k'jrtarabilir. orada ;ki gün kaldıktan sonra. uçakla Tahdir. sıdır. Proje bir «cylcm», <ey!emli» tut doğrudan doğruya KİNİN veya KINİN'i Vekâleti, sanayicilerin bütün memlekeDiğer taraftan, bir sanayici aynı za rana mnteveccihen hareket edecektir. Bu satıriann muharriri 1936 da Mosturmuş gidiyor. Kaıine ile bunun dete şamil bir birliğe girmeleri lüzumunu manda tüccardır. Yalnız inalâtla desi', Mr. Kobert Lee Ganer'e mulaki olrrak havi ilâçların hastelığı önlemek husu kova yakııunda, bir kclhoz görmüştü. üzerc aynı bankanın mçnsublarından Mr. vnmîı. fiili demck olduğu anlaşıhyor. düşünerek, Büyük Millet Jfeclisine imalâtını satmakla da slâkadardır. Şu sunda çok faydalı olduğu iieri sürül Ecnebilerc gösterilen ve binarnaleyh en (1) Bk. Iş Mecmuası, sayı: 89 takdim ettiği sanayi kanunu lâyihasuv halds Ticaret Odasında alâkasını kesen Eduard Bayııe ve Mr. Vsn Hebmert Engert. d\in bir PanAmerican uçagile şehrimize mekte ve şiddetle tavsiye edilmektedir. ilcri ve en vsrîmü bir nümune kolhozu da bu ciheti bilhassa nazan dikkate bir sanayici tüccarın, ticaret =ahasın gelmişlerdir. r>lan bu küyde. bana verilen ve doğnıelmıştı. Sanayi kanunu lâyihası malî daki menfaatlerini ileride müdafaa etluğıı da şüpheli olan istihsal rakamları, Konsen atuvar Türk nıusikisi düşünce ile kanuniyet kesbederaemiş' mek ihtiyacı karşısmda kalmıyacak mıgülünc denilecek kadar azdı. Amerikalı konseri tir. Fakat buna rağmen, sanayicilerin dır? Tüccar topluluğundan ayrıldıktan !ı.i;!eha;s'sın Malya zirai koınbinasrnnormal esaslara göre teşkilâtlanması sonra bu ihtiyacı ne suretle karşılıyaKonservatuvar tjrafmdan her on beş gunie da dönüm başına alındığını söylediği Beşinci Sayı Çıktı için Millî Korunma kanunundan istifa caktır? S a yed, ihtiyac Sanayi Odasmdi bir verilmekte olan Türk ınur;!;isi k^nicr: 23S kilo buğday. 346 kilo arpa ve 148 de olunmuş ve bugünkü Istanbul mın karşılanacaksa. büyük topluluktan ay lerinden Isfahan faslının tekrarı zengin h r Bu sayıda: Ali Carcip Yöntem kilo çavdarla kıyas dahi cdilemezdi. programla önümüzdoki sah günü saat 18 de takası sanayiciler birliği vücude getiril rıldığından dolayı müdafaada zayıf kalAka Gündüz Ycdckçi \eyÇünkü knlhozda fazla çalışana fazla Şehir Komedi Tıyatrosunda verilcc^ktir. miştir. Sanayi kanunu lâyihası, kanuni mıyacak mıdır? zen Tevfik Topal Karga hisrc verilnıediği için. herkes baştan Viyana Operetinin tenorü yet kesbettikten sonra muvakkat maCanriede Kandcmir Hamdi savm çalışıyordu. Tem5:!!?rine muvaffakîyetle devam etmekHulâsa, her ne bakımdan tetkik edihiyetteki birlik kendi kanununa dayaVaroğlu HAVA imzalı yazıTe olan Viyana Oyjereti ter.onı hastalanmısbirliklerini Amerikalı mütehassısm rahşnı?!annı n?.caktı. Bununla beraber birlik, o za lirse edilsin sanayicilerin larla. garb mizahınm en üstün tır. Bunun uzerıne dun uçakla şehrimize (r.kdir ettiği. hattâ hayranlıkla karşılamandanberi büyük bir mevcudiyet gös dağıtmaları ve tüccar sıfatlarını unuta Stokholm Kraliyet Operası Tenorii M. Bjoörneklerini bulacaksmız. dıjı 7İraî komhinalarunız hakkmda yazterememiş, ne memlekete, ne de men rak, tüccar meslekdaşlarından ayn birem Forsell gelmiştir. İsveçli tenor. bu ak«Nasıl mebus oldu» başlıklı dıkl?rı hu kadjır değildir. Onun yazısublanna lüzumlu derecede faydah ol sanayi odası kurmaya çalışmaları doğrJ samdan itibpren temsillere iştirak edecektır. fıkrayı, şair Halil Nihad Boztesmd?ıı dijcr bazı kısımları da yarın omsmıştır. Birlik noksanlannı izale ede olamaz. Bundan doîayı sanayicilerin bir pe imzah şiiri Dr. Fahri Celâ2 Çarşamba arzedeceğim. rek daha esaslı temellere istinad etme kere daha, aralarında topknarak hakikî lin «Yanlış» isimli nefis hikâyeğe ve kendini ıslah eylemeğe çahşacağı menfaatlerini düşünmelerini ve yanlış sini mutlaka okujnanuz. şayan yerde şimdi tamamen yanlış bir yola yoldan dönmelerini temenniye sapmış, bir müstakil sanayi odası kur görürüm. Onlar için şaye. müstakil bir Bol karikatür Mizahi fıkralar mak arzu ve hevesine düşmüştür. Sa sanayi odası teşkili değil, birlik bürıyaMiikâfatlı raüsabakalar Filistine 1463 Musevi gitti Merakk beklediğiniz ilk sayısı Vssatı 6,33112.27 15.35 18.01 19.30 4.51 nayiciler, eğer fazla masrafa tahammül sinin takviyesine ve bunun için lüzumFİATI 100 KURUŞ. • Sev.m» şiiepi 1003, «•Pek» şilepi de 460 ederek birliklerinin yanında bir de lu tedbirler alınmasına çalışmak olmaEzani |12,33| €.25 9.?4 12.00 1,31 10.53 Her gazete bayiir.de bulunurMusevi yolcuyu alarak, dun akşam Füistlne lıdır. müteveccihen hareket etmişlerdir. Sehir | HÂDÎSELER DÜSÜNCELER c haberleri Kanunlarımızın dili I m l lT MI MIHINAI I j ii ll Ziraî kombinalar «Rusvari» midir üyük Millet Meclisinde Tarım Bakanlığı bütçesi müzakere edilirken Eskişehir milletvekili sayın Emin Sazak şöyle di NALINA Okullarda dinlenıtıe tatilleri Prof. Findıkoğlu a zan : AŞK AÜSİKLOPEDİSİ YARIN ÇIKIYOR. Yarulmış olabilirsin, öyle mi? mu gönderilmişti? «D» belini musluğun •tCL'MHURİYETn in tefrikası: 7 Senin beynini dağıtayım da yanılmak küvetine dayanmış duruyordu. Korkune demekmiş öğren. Vay aslanım vay! dan fenalaşmak üzere bulunduğunu Demek yanıldım, diye ağzına gelen hissediyoıdu. Kol kuvvetinden ve zor hakareti sa\Tiracaksın ha? kullanılmasından nefret ederdi. Kur Canım işi ne diye uzatıyorsunuz. şunla ölmek veya öldürmekte insana Ben. size hakaret filân etmek isteme yaraşır asil bir taraf görürdü. Yumruk dim. altında ezilmeği insanlık şerefine ya Ulan daha başka türlü nasıl ha raştıramazdı. Evet tokatlanmak, yumkaret edeceksin? Hayvan gibi yüzüme ruklanmak insanı küçültür zelil bii Çevirenler: ZÂHIR F. TÖRÜMKÜNSY ve NUKHET COKOVA Yazan: GRAHAM GREENE mevkie sokardı. Kötü kadmlarla cinsî bakıp duracağına, adam gibi af dile. Peki. peki. Istediğin tarzda af di münasebette bulunmaktan tiksindiği Ie§ini bayana teslim ederler. Namuslu Arasıra böyle baş dönmeleri gelir emız. kadar yumruk yemekten de tiksinirdi. adamlara hırsız demenin ne olduğunu bana. leyim. Tek bir gürültü çıkannayın. Sonra birden aklma gelmiş gibi ilâve Gürüîtü değil gözlerini çıkaraca Bütün vücudü elektrik cereyanma ka bayan da öğrensin. Miss Gullen sizi merak etti de, o etti: pılmış gibi titriyordu. ğ;m sr.iadın mı kerata?! Bu arada «D» musluğun küvetinden nun için geldim. Isterseniz, bir doktor Tabii Miss Rose Gullen'in eski bir Şoför: tste af diledik ya, daha ne istiyorkp.ymış, arkasını duvara yaslamıştı. Her çağırayım? dostusunuz değil mi? sunu? ' Ulan! diye haykırdı. Hâlâ benim saraye yüzüne inecek yumruğu bekle Hayır haynr teşekkür ederim. Za Hayır böyle birşeyi iddia edemem üo\uşmeğe bile cesaretin yok da, le alay nu ediyorsıın!? yordu. Gözlerinin önünde birden hapi ten mühim bir şey değildi. Şimdi ken Dover'de treni kaçırmış, istasyonda öne h?!tetmeğe hakarete kalkışırsın? Böyle bir şeyi ak'ımdan bile ge sanedeki günleri canlandı. Gardiyanın dimi tamamile iyi hissediyorum. teki treni bekliyordum. O zaman ta A':\?h Allah ne diye dö^şeyün çirmedim. kalın sopasını sallayarak ve küfürler Hemen paltosunu aldı. Otel direktöri nıştık. Kendisi otomobille gitmeğe kacanım? He^n siz benden daha gene ve «D» nin yanmyamalak ingilizcesi şo ederek üstüne geldiğini görür gibi ol" le birlikte yürümeğe başladı. Merdiven rar verdi ve beni de yanına almak lutdaha kuvvetlisiniz. du. Şu dakikada yanında bir silâh ol leri çıkarlarken sordu: förü büsbütün küplere bindirdi. hında bulundu. Senin gibileri bir yumrukta aya Biraz evvel aşağıda gördüğünüz Bana bak, şu ingilizceyi doğru dü saydı hiç tereddüd etmeden onu kulla«D» biraz evvelki korku ve heyecağımm altma alırım. rüst konuş yoksa ağzını kulaklanna hacaktı. Yumruk yemektense, katil ol soförü tanıyor musunuz? nın tesirinden kurrulmak için konuş Elbette alırsmız. mağa razıydı. Fakat aksi gibi yanında kadar yırtacağım. Hayır, hayaümda ilk defa gör mak vesilesi anyor ve bundan dolayı Ne o, üstelik, bir de benimle alay Buna imkân yok. Een, bir yaban silâh da yoktu. Kendini müdafaa etmek düm. Malum ya, bu sınıf insanlarla pek böyle lüzumsuz izahat veriyordu. Animkânından mahrum olduğunu bilme< meşgul olmam. Onlann varlıklarile cak, onun bu gevezeliği gazino direktömı ediyorsun? cıyım. Şoförün gözünün biri şaşı idi. Ko Şoför vahşi bir hayvan gibi sırıttı. nin acısile gözlerini yumdu. Birazcık yoklukları arasında bence bir fark mev rünün kendisine karşı takındığı naziknuşurken sanki etrafta seyirciler vard) Kemiklerini kırınca yabancı mı cesareti olsaydı bütün bunların başına cud değildir. Hem niçin sordunuz? tavnn değişmesine sebeb oldu. Direktör da, onlara marifetimi görüyor musu ?ın yerli misin anlarsın, diye yumıuk gehniyeceğini biliyordu. Ama, bunu Yüzümü kurularken paltomun ona Miss Rose Gullen'in yakın bir dosnuz, diye göz kırpıyordu. Belki de ha larmı sıkarak «D» nin üstüne yürüdü. bilmek ona cesaret vermiyordu. Bay ceblerini karıştmyordu da... tudur, diye iltifatta bulunmuştu. kiknten onlan seyredenler vardı? Haydi dedi. Köpek gibi titreyece gınhklar geçiriyordu. Birden yabancı Tek gözlüklü adam başını çevirdi Ya öyle mi? dedi. Miss Gullen sizi Eğer size alay ediyormuşum gibi ğine erkekçe dövüşe hazırlan. Korkak bir ses duydu. Tekgözlüklü adam: Soguk bir ifadeyle «D» yi yukarıdan a yemek salonunda bekliyor. geldiyse tekrar af dileyeyim. lığma korkak olduğun anlaşıldı ama, Nerelerdesiniz? yoksa hastaland: şağıya doğru şöyle bir süzdü, Sonra Merdivenin ortasmda «D» yi bıraka Sana pabuclanmı bile yalaürım. hiç olmazsa bir köpekten de daha aşağı nız mı? diye içeri girmişti. tnagrur bir eda i l c rak yukarı koşru. Benden kuvvetlisiniz, onu da ya olmadığını ispat et. Böyle bir şeyin olmasına imkân «D» gözlerini açü. Hayret, şoför san«D» yemek salonuna girdiği zaman parsınız. Ne derseniz hepsini kabul ediyo ki hiç bir şey olmam;ş gibi gayet sakİD yoktur, dedi. Buraya daima kibar in bir adam piyano çalıyor kalın ve güzel «D> şaşınp kalmıştı. Bu adam sarho§ rum. Tek bırakın da gideyim. Hem jti bir yüzle karşısırda duruyordu. «D» «anlar veya onların adamlan gelir. Bu eesli bir kadm da şarkı söylüyordu muydu, yoksa, başkaları tarafmdan karıda beni bir bayan bekleyor. gözlerini şoförden ayırmadan gazino nu herkes gibi Miss Rose Gullen de «D» rakibinin önünden sert adımlarla kendisile kavga çıkarmak için mshsus Carcnı aldıktan sonra, götürüp hun direktöriine cevab verdî: bilir. Isterseniz kendisinden sorabilir geçtl. Kızın bulunduğu masaya doğnı VATA yürüdü. Gene kız onu karşısında gö miyorsunuz. Şu tarafa bakınız. Kapıdan girince ilk masada ve yüzü bize rünce, kaşlarmı çatarak çıkıştı: Nerelerdesiniz lcuzum? Beni aüat doğru dönük olarak oturan bir adam tınız sandım da fena halde sinirlendim var. Bu adam gözlerini bizim masadan Ne o? Renginiz kül gibi olmuş. Yoksa, ayırmıyor. Nasıl öyle değil mi? gene bir takım korkunc hayaller mi Evet, hakikaten bize bakıyor. Fagördünüz? kat, bundan ne çıkar? «D» gene kızın karşısına oturdu Gayet basit. Bu adam beni göz Şöyle hafifçe yana eğilerek «L» nin altında bulunduruyor. bulunduğu masaya baktı. Evet rakibi Bunu da nereden çıkarıyorsunuz? nin, can düşmanının adı «L» idi. VaBu ilginin başka bir sebebi de olamaz purda onu gördüğü andanberi hep is mı? mini düşünmüş ve bir türlü bulama Ne gibi?. mıştı. Şimdi birdenbire hatırlayıver Meselâ, ben. mişti. Siz mi? Anlıyamadım? Döndü. Kıza doğru yaklaşarak ya Bunun anlaşılımyacak bir tarafı vaşça fısıldadı: yok. Bu gibi yerlerde erkeklerin göz Tuvalette bir taarruza uğradım. leri benim üzerimden hiç ayrılmaz. Azkalsın herif beni gebertecekti Gene kızın sözleri «D» yi hiç de tat Hâlâ böyle hikâyeler uydurarak min etmemiş olmakla beraber, münaesrarlı görünmeğe mi çalışıyorsunuz? kaşayı uzatmamak için: Size bu gibi hareketlerden hoşlanroadı Tabii. tabiî, dedi. Bunu hiç düşünğırru söylemiştim. memiştim. Doğru. Ancak, neden dolayı geg Sandalyesine dayandı ve gene kızm kaldığınu size anlatmak istemiştim de.. yüzünü dikkatle tetkike koyuldu. Kı Kuzum, siz bu masallara kendiniz zın aksilik ve inadcılık ifade eden bir inanıyor musunuz? Sakın harbde sinir ağzı, çok muntazam ve güzel bir burnu, pürüzsüz ve şeffaf bir teni vardı. leriniz bozulmuş olmasın' Zannetmiyorum. Yalnız, size lâyık O anda Lord Benditche karşı müthiş bir bir yol arkadaşı olamadığıma üzülüyo kin duydu. Bu kadar güzel ve cazibeli bir kızı olan bir baba, nasıl olur da onu rum. Mükemmel bir arkadaş olabilirsi bu derece başıboş bırakabilirdi? Kalın niz. Elverir ki böyle esrarlı görünmek sesli kadm, karşılık görmiyen aşka dair sevdasından ve facia aktörlüğü etmek bir şarkı söylüyordu: hevesinden vazgeçiniz. Ben, olduklann«Bu, sadece sözde kalan bir askti. dan başka türlü görünmeğe gayret eden Bu yalnız bir rüya idi, fakat kalbimi adamlardan nefret ederim. yakü. Bana, seni seviyorum, demiştin. Ben Bunda yerden göke kadar hakkınız var. Ancak, her nedense beoim samimi de buna inanmjşhm. olduğumu bir türlü kabul etmek iste(Arkası var).