Katalog

24 Şubat 194». CUMHUKlül SON BİR DAKİKA D.P. programında tadîlât vapılması izmir, 23 (Telefonla) D.P. ü mumî idare kurulu toplantısına ıştırak eden Fevzi Lutfi Karaosmanoğlu bu akşam uçakla Ankaradan İzmıre dönmüştür. Karaosmanoğlu martın bi rinci haftasmda Celâl Bayarın Antalyaya gıdeceğini, Parti işlerinın çokluğu yüzünden Fuad Köprülünün Avrupa Birliği kongresine iştirak edemediğinı, Genel İdare Kurulunun büyük kongreye vereceği çalışma raporunu hazırlaır.akta olduğunu, Partinin tüzük ve programında tadil edılecek maddelerle Anayasada yapılması istenilecek tadilâtın büyük kongreye arzedilmek üzere incelenmekte bulunduğunu soylemiştir. Fev zi Lutfi Karaosmanoğlu bu kongrenin mayıs ortalarına doğru toplanabileceğini, seçim, basm, memurin muhakemat kanunlarınm tadili projelerinin de hazırlanmakta olduğunu ve bunların Mület Meclisine arzedileceğini, köylerdeki seçirn neticelerinin idare âmirleri tarafmdan tasvibi hük tnünün kaîdırılması isteneceğirü de ilâve etmijtir. Atlantik Paktınm metni yaymlanıyor BastaraU l inci sahitede devletler üzerindeki tesiri bu konuşmö sırasında anlaşılacakür. Norvecin pakta girmek üzere davet olunması da !JU toplantıda konuşulacakhr. Aniaşıldıema göre andlaşma tasansının kat'î metni bu hafta içinde yayınUnacakfar. Şimdiki halde Amerikanın durumu şu şekilde hulâsa olunuyor: «Andlaşmayı imzaîsyan devietlerden hirine yapılacak tecavüzün hepsin» ktrsı girişilmiş addedilmesi hususunda bir madde andlaşmaya konulabilir. Diğtr taraitan Amerika, tecavüze uğtavacak âkid devletlere askerî veya ünkân dahilinde her tüılü yardımın yapılmr.s! fiknni kabul etmektedir. Bununla beıaber harb üânı usulü. veçhile kongre tarahndan yapılacaktır.> . Diğer taraftan Eaü Biriiği daimî komiiyonu üyeleri bugün toplanarak Atiantik paktının tasansını inceîemişler ve Waslıingtor.daki temsilcüerine talimat vcrrnişlerdir. Bugün bilhassa askerî yardım meselesi konuşulmuştur. Daniraaıka Dış Işleri Bakanımn da yakında Washington'a gitmesi beklenmektedir. Danimarkanın durumu p&ktuı intif=njıdan sonra anlaşılacakbr. Isveç benüz bitaraflık siyasetine bağh::sını muhafaza ediyorsa da Finlandiyanın Ruslar tarafmdan ışgaii takdirinde onun Atlantik pfküna kahlması ihtiraali kuvvetlenecektir. İnemiyeceğimiz iskeleler Meclîs, Millî Savunma bütçesini görüşüyor Hâdiselerflrdsınd Yeni bütçe 1949 bütçesi Hasan Saka kabinesinin düşmesi üzerine Meclisten geri alınarak bir de Şemseddin Günaltay hükumetinin elinden geçtiğine göre doğması gecikmiş bir çocuk gibidir. Yeni bütçeyi mütalea ederken bu vasfınj gözonünde bulundurmak faydah olur. 1949 bütçesi de kendinden evvelkiler gibi yüz milyondan fazla açığı istikrazla kapatılacak bir bütçedir. Yeni 1949 bütçesi de geçen sene bütçesi ve Hasan Sakanın hazırladığı 1949 bütçe lâyihası gibi bir buçuk milyar liraya yakın bir yekun arzeder. 1949 bütçesinde, kendinden evvelkiler gibi memur maaşları muazzam yekünlar tutar. 1949 bütçesinde de Milli Müdafaa tahfisab masraf bütçesinin büyük bir kısmuu kaplar. Bütün bunlara rağmen 1949 bütçeeinde göze çarpan bazı hususiyetler ve bilhassa bir tanesi vardır ki zikre değer1949 bütçesi masrafında 1948bütçesine nazaran küçük de olsa isekiz milyon kadar) bir eksilme vardır. Bu, bugüne kadar gelen geçen bütçelerde bir türlü becerilememiş bir iştir ki; bütçelerimizin hep artmaya doğru olan temayülünü önlemiş olması bakunından memnuniyete şayandır. Bunun yanıbaşında bütçeyi sunan Vekilin samimî sözlerini rikretmek haksn obnaz. Yeni Maliye Vekili de hepimiz gibi bütçedetd muazzam memur maaşı yekununun peyderpey tatbik edilecek bir programa bağlanması lâzım gelen devhizmetleri revizyonile tadil edilebileceğini ileri sürmekle muhalif mutabık tunnmun arzusuna tercüman olmustur. Yalnız temenni edelim ki bu sözler kubbede bir hoş sada olarak kalmaktaa daha ileri gidebilsin. Gene bu arada sene içinde ek tahstsat verilmiyecefine dair olan sözler d« bütçemizin samimiyeti hesabına kaydedilecek bir sayıdır. Bizde bütçe mefhumunun maalesef tam ciddiyetle kabul ve tatbikma engel olan bu haleti ruhiye o kadar ilerlemişti ki bütçelerin yekunu yılbaşında ortaya aüldığı zaman herkes: Eh iki üç yüz milyon da ek tahsi6at ilâve edersek su kadara çıkar! diy« bu ek tahsisatı normal bir zaruret olarak kabul eder göriinmekte idi. Bu yüz* den «bütçe» nin kıymeti, bir teşrii merasimden ileri gidememekte ve hesab yıh ortasmda şu veya bu zaıurete yüklenilerek yüz mflyonlarla ek tahsisat ahnmakta idi. Bu, ya tahminlerin iyi yapılamaması, ya bütçenin gayrisamiml oluşuna yorulabilecek bir* noksan idi ki bu sene bunun önüne geçileceğinin vadedilmesi bile o haleti ruhiyenin değiştiğine delâlet etmesi bakunından iyi bir alâmettir. Lâkin bütün bunların yanıbaşında bir kaç mesele olanca ağırUğı ile durmaktadır. Maliye Vekilinin dediği gibi vergiler adaletsiz olarak tarhedilmekte, servet adaletsiz olarak tevri olunmaktadrr. Hâlâ ayda iki yüı lira aylık alan bir küçük memur, şu Veya bu çarelere başvnrarak kendini vergi mükellefiyetinin gölge tarafına düşürmüş, senede yüz binlerle lira ka« zanan tüccardan fazla vergi vermektedir. Hiç bir akıbeti olmadan, hiç bir mesuliyetle neticelenmemek üzere bir kısım servet sahiblerinin on senedir hazineya verdikleri vergilerin yekununu o müddet zarfında kazandıklan servetle birlikte yanyana dizip umumî efkâra arzetsek, Türkiyede vergi kanunlarının yaptığı haksızlığın azametini anlanz. Bunun yanında bir de paramızın kıymeti davası vardır. Gerçi hiç bir Maliyo Vekili Türk parasmın kıymeti hakkında şüpheye düsmez. TLâkLn yıllardanberi. Türk parası kıymetini muhafaza ediyot dememize rağmen bufün meşhur 7 eylul karannda yüzde kırk ucuzlattığımız Türk parası o esasa göre tespit ettiğimia resmi kura nazaran yüzde kırk daha düşmüştür. Bunun sehebi verilen malumata göre, artmadığı görülen emisyon miktanndan değilse nedendir? Dışan piyasaya göre pahalı olduğu için satılamadığını sandığımız mehsullerimizi kolayca ihrac edelim diyo Türk parasını yüzde kırk ucuzlattıktan ve neye inkâr edelim halkın elindeki paranın yüzde kırkını azalttıktan sonra bugün neden hâlâ ihracat yapamamaktayır? Ve 7 eylul kararlan birim için bir nimet mi, bir külfet mi obaıuşrur? Durumun ıslahı mümkün müdür ve mümkünse çareler nedir? Nedense ('.) kimsenin el sünnediği bu mevzua da ciddî şekilde dokumılsa yeridir. Bütçenin samimiyeti demek, yalnıa rakamlannm hakikate yakın otanası d e ğil. meriyet ve kusuriannın zaaf ve kuvvetlerinin de olduğu gibi ortaya aülıp çareler aranmasına imkân vermek demektir. B. FELEK Kravçenko dün eserinin aslını mahkemeye verdi Baştarafı l inci sahifede vet mahkemesi tarafından ölüme mahkum edilmiş bıdunduğunu bildiren şahid, karşı taraf avukatlarınm suallerine cevab vermeyi reddetmiş ve «bu efendilerin Rus ajanları» olduğunu söylemiştir. Bolşevik şahidin hoş kavşılanan ifadesi Daiıa soru'a cenubiu şivesile konu^an şahid Pascal Chiarelli huzura aiınnııştır ve babacan konuşması, sempati ile tak;b edilmiştir. Eski bir Bolşevik olduğunu, 1917 de Leıün ve Troçki ile beraber ça"ıştığını, bu yüaden rusça öğrendiğini,. Iîpanya iç harbinde Cumhuriyetçiler lehine çarpıştığmı söyleyen şahid şöy:a devam etmiştir: Rus ve Alman rnetodlan arasındaki bcnzerlik « Buraya gelişimin sebebi aleyhinde bir çok şeyler söyienen Kravçenko'nun da haklı olabileceği noktalar bulundu£unu ispata yardım etmiş ohnaktır. Fransanın l^urtuluşur.dan sonra Aix en Provence yakınlarında bir Rus kampında tercüman olarak bulundum. Bu Ruslardan bir çoğu Fransada kalmaJt istiyorlardı. Fakat kampta, Almanîar da oiduğu gibi, siyasî konriserler vardı Kravçenko kitabmda yazdıklannı uydurmamiştır. Bulunduğum kampta tatbik edilen her tedbir, tıpkı Almanlarmkine benziyordu. Si\asi komiserlerin sözlerine aykırı hsıeket ettiniz mi. yandığınız gündür.» Başkan: cYanmak tabirinden maksadınız nedir?» diye sormuştur. Bu sual ürerine şahid şöyle demiştir: < Bunun manası Sibiryaya gitmek ve bir daha geri gelmemektir. Kampta bulunan Rııs askerlerinin bir kısm.' Fransada kalmak istiyorlardı. Giderken benden adres aldıiar. Fakat yAdığrn mektublara ben tek cevab alanoadım.. İkinci celsede Rus kamplarında kaybolan Madam Neuman ve Kaılordu eski muhabirlerinden ve Rus ticaret fjlosu mürettebatından Victor FedenoiLk çağırılmışür. Şahid ifadesinde gemisi Cebelitarığa geldiği vakit karaya çıkarak kaçtığını söylemiş ve memlekettnde siyasetle uğraşmanm iyi netice vermediğini müşahede etti|ini ilâve etmiştir. Bu sırada saat 19 u geçtniş olduğu için başkan oturuma son verildiğini ve davanîn geleeek pazartesi günü devam pdocefini bildirmistir. O gün, Kravçenko'nun rusça aslını mabkemeye tevdi ettiği eseri gözden geçirilecektir. Bu münasebetle oturumun hayli hararetli v» gürültülü olacağı tahmin edilmektedir. ^ Kömür madenlerimiz için mühim kararlar Ba§tarajı 1 inci sahifede disi gibi en az 35 ımlyon ton linyit kömürü vardrr. Istanbulun bu kömüıden faydaianması gecdkmiyecektir. Önümüzdeki eylul ayından itibaren kamyonlarla Ağaçhdan İstanbula iyi evsafıa Iin3it nakline başlar.acsktır. Ağaçh linyitleri şimdilik aç:k ijletme metoduna göre işletütccktir. Eir taraftan açık işletme J'apıhrkcn di^er taraftan umumî bir işletme progrsmı hazırlanacaktır. Ağaçh linyitieıinde yılbk istihsalüj ne kadar olacağı hakkında şündiden bir şey söylenemez. Ancak, isühlâkin fazlabğı nisbetinde istihsalin arttırılacağını utnuyoruz. A£açh linyitlerinden briket olarak da istifade edilecektir. Bu takdirde İstanbu! haıkı linyit kömürünü sobalannda yakabüecektir. Ayrıca, Soma linyit madeninin de bu sene tevsiine başlanmış, 2000 kilovatlık santral kıınılmus ve ayrıca Amerikaya la\iıar sipariş edibrüştir. Garb linyitlerindeki Htihsal bu sene 700 bin tonu asacaktır. Emırum civanndaki Kükürtlü linyitleri de bu yıl i?letmeye açılacaktır.» Ereğli Kömür İşletmeleri Umum Müdüriinün demeci Erejrli Komür İşietmeİEri Genel Müdürii İhsan Soyak da dün kendiMle görüsen bir arkadaçımıza Havzadaki istihsal vaiyetine dair şunlan soylemiştir: « Komür havzasında yenileşmeye ve istihsaM arttırmaya ın:<tuf iki umumj proje hazırlanmıştır. Bunlardan birincisi fceş senelik ob;p Havzanm elektriklendirilmesi ve mekaniklestirilmesile iltisak hatları ve Ko^îucanın haricî hatlarının turuhnadle ilgilidir. Plânın tam tatbikı 1952 senesin3e gerçekleşece1': ve umumi istihsal bundan sonra yüzde 50 risbetin<îo artacaktır. Bu p'Snm tatbikile Türkiyenin kömür ihtîy3?ı karşılanacak ve harice üıracat bile yapılabil«cekür. Plânm tatbikı icin Marîhall yardım progracnmdan 58.5 rrilyon dolarlık tahsisaj ayrılmışt:r. Hazırlanan plân, alâkah mercie verilmiştir. ikinci plân da beş seneliktir. Tatbikı içir. 1S0 rr ilyon lira lâ.nmdır. Bu mevzuda Marshall p!ânr.3an i?titarîc enreceğimizi sanmıyoru 1957 senesinde tatbikı nihayet bulacak olan bu plâna göre tuvenan kömür isüliJEİi 810 tnilyon tonu bu'.a'.'sVtır. HH•••'.a 1918 yıh kömür istilısaii 4100.000 tona varmıştır. Sovyetler, harb hazırlığını aritırdılar londra 23 'Naı'en.1 Sovyetlerin silâhlarını arttırmaya başladıklarını göâteren erearEİer m«veuddur. Bunlardan biri Mareşal Govorov tarafmdan Moskova radyosunda dün akşam yap^mış olan resmî beyanattır. Mareşal Govorov, milletlerarsâi gergiriiğin artması yüzünden Sovyetlerin sUâhlarmı arttırmaları gerektiğini kaydetmis ve bu alânda yapılaeak hareketleri haklı göstermeye çalışmıştır. Mareşal Govorofun dün akşamki konuşmasında komüniîtîerin şu prensip» belirtilmiştir: , «Komünistler için harb devamlı bir şeydir> Londra 23 (AP.) Tass ajansı dün verdiği bir haberde, Sovyet ordusunun Sl inci yıldönümü münasebetile silâhb kuvvetler bakam Mareşal Bulsanin'i *şağıdaki demeçte bulunduğunu bildirmektedir: « Amerikanın tecavüzt siyasetini gözönünde bulundurarak Sovyet savaî erleri, daimî surette ve eeniş mikyasta Savasa hazır bulurrna!;dırlar.> Vatan haini münekkidler! Paris 23 laa.) (Arp) Sovyet radyosu dün geceki yayımında komünLst partisi basmmın, Savyet repertuarınm en güzel piyeslerini lrkelcnıeği kendilerine gaye edinen vatan haini tiyatro nrünekkidlerinden ibaret bir grupu meydana çıkarmış olduğunu bildirmjştir. Ardahan, kuriuluşunun yıldönümünü kutladı Ardahan, 23 (a.a.) Ardahan kurtuluşunun 28 inci yıldönümünü coşkun tezahüratla kutlamıştır. Sabahın erken saatlerinde kalabalık biı halk kütlesi tören yerine dolmuştu. Saat onda ilçenin kurtuluşunu temsil etmekte olan ordu birlikleri ve milisler Göle istikametinden kasabaya gelmeye başlamışlar ve heyecanh gösterilerle karşılanmışlardır. Birlık komutanı tarafmdan, îstiklâl marşı çalınırken hükimet konağına bayrak cekilmiş ve kurbanlar kesilmiştir. Bundan sonra kaymakam ve garnizon komutanı askerin, talebelerin, halkın bayramını kutlamışlar ve aziz şehidlerin hatıralan için bir dakika «ükut edilmiştir. Tören bu safhasını Ardahanın kurtanldığı gün General Kâzım Karabekir tarafmdan Büyük Millet Meclisine çekilmiş olan tarihl telgrafın okunması takib eylemiş ve günün ehemmiyetini belirten bir çok söylevler verilmiştir. Belediye, bu mutlu gün münasebetile birliklere ve öğrencilere hediyeler dağıtmış, daha sonra da bir geçid resmi yapılmıştır. Licede tabancah, biçaklı iki mahflle halkının birbirlerine girmeleri önlendi lice 23 (a.a.) Eski bir husumet yüzünden kasabaıruzın Mollakaya mahallesi halkı ile Kaluvan mahallesi halkı, tabanca, bıçak ve sopalarla birbirlerine şirişeceği sırada uyanık bulunan jandarma ve emniyet jdaresi müdahale eder?k kanlı bir hâdisenin önün« geçmeğe muvaffak oimustur. Bu hususta tahkikata başlanmıştır. «CÜMHURİYET» in tefrikası: 77 Kömür bölgesinde ycni yeni damarlar bu!nnu' r or. Yapılan hesablara göre yer altırda aömiilü 1 milyar ton kömür varThorez dünkü sözlerini dır ki bu Türkiyenin bir asırhk ihüyacına cevab verebilir.» ' izah edecek Etibank heyeti bu .ak^am Ankaraya Paris 23 (AP.) Buşün Fransa Millî ^teclisi Dış Ifleri komisyonu, komünist dönecektir. mebu» Maurice Thorez'den dünkü mütalealan hakkmda izahat istemeyi kaKayak miisabakalan radyo ile rsrlaştırmıştır. Fransız komünist partisi merkez koyayınlanacak mitesinin bir toplanüsmda söz alan Bursa 23 ıTelefonla) Milleüerarası Thorez, Fransanın yeni bir harbde işgale uğraması halinde, Fransız milleti kayak müsabakasma iştirak edecek son nin bazı şartlar altmda Ruslarla işbir kafıle de, yarm Elnıaçukum yolu ile ve katırlarla Uludağa çıkacaktır. Müsabalişi vapacasını beyan etmiştir. kalann Ankara radyosu vasıtasüe ve«Türkiye, hür Avrupanın riimesi için burada tedbirler almaıışür. Müsabakalar, Uludağdan telsizle radyoileri karakolu» ya verilecek ve Ankara radyosunda kıBriiksel, 23 (a.a.) Hususî musa dalga 88 metre üzerinde her gün habirimizden: Belçika gazeteleri saat 15 te yayuılanacaktır. Beş gun deBrüksel'de bulunan Dış Işleri Bakavam edecek olan müsabakalara 25 şunı Necmeddin Sadağın Belçika devbattJ? başlaracaktrr. let merkezine yaptığı bu ziyareti ve şahsiyetini tebarüz ettirerek fotoğraCevad Açikalın Pariste fıru neşretmekte ve bu münasebetla Londra 23 (Nofen) Türkiye büyük Türkiyenin. hür AvTuparnn ileri karakolunda bulunduğvınu hatırlatmak elçisi Cevad Açıkalm bir kaç gün kalmak üzere Parise gitmistir. tadır. Ama beni bu da ürkütmüyor. Kerametin vücudünü ortadan kaldınrsam göreceğinı cezanın çok büyük olduğunu biliyorum. Belki idama kadar gidebilir. Cavidanı kaybetmenin yanmda bu bile gözume hiç gözüküyor. Kerameti yolumdan uzaklaştırırsam, Cavidanı gene kaybetmis olacağım. Ama buna mukabll, kaloinde benden başka kimse bulunmıyacak. Ondan, bugün, bu mektubun istediği şekilde aynlmak ebedî bir aynlık olacak. Halbuki, cemiyet ne kadar insafsız olursa olsujı, bana vereceği cezayı beşer ölçülerine vuracaktır, ebediyet ölçusüne değil! Kerametin mel'un mevcudiyetine nihayet verdiğjm için Cavidan da belki beni kendi vicdanınHa mahkum edecek. Haksız olduğunu ona ispat etmek benim için giiç değil. Benim öldürmek istediğim ifrit, onunr kalbinde öldürmeğe uğraştığı aynı ifrit değil mi? Başım, hiç alışık olmadıgı bu düsüncelerin ağırlığı altmda zonkluyor. Bir faoltuğa yığıldun. Avuçlarımla şakaklarunı bastırarak, hücum eden fikirleri kafa tasımda zaptetmeğe, onlara bir düzen vermeğe çalışıyorum. Bu fikirlerin mihveri hep Cavidan. Aramızda bir dağ gibi yükselen heyulâyı yere sermek için verdiğim karar çok kat'î olmakla beraber, bu kararın tatbikını Cavidanm nasıl karşılayacağıru düsünmekten kendinu alamıyorum. Eğer Cavidanı öyle de böyle de kaybetmem mukadderse, hed«r olan hayattm için kısasa kısas istemekte haklı değil miyim? İnsanlann, sevgi yolu ile işledikleri cürümleri oezalandıran mahkemeleri Baştarafı 1 inei sahiiede sele olarak telâkki ediyoruz. açıklayan mühim bir konuşma yaptı. KeSatmalma işleri mal Zeytinoğlu, sözlerine şöyle başladı: Ordunun iktisadi cihazı demek oiau Affedersmiz, do&üar! bir mut Millî murakabenin Milî Savunma ltvazun ve satmalma işleri tanzimi keyharrir arkadaşımız boş bulunbütçesine de tam bir surette teşmili su fiyeti, Millî Savunmamızın eski ve demuş, yanılmtş, Şöyle ki dünkü retile tesis edilecek teamülün, fedakâr vamlı bir dprdi olarak biran önce ele Cumhuriyei'te küçük bir haber ordumuzun bünyesini kuvvetlendirece alınmahdır. Çünkü ispat edilmiştir ki, vardı: Tarı vapuru Karadenizde ğine ve Türk milleti için haytrb olacağı modern harbde geri hizmet kurmaylığı Ünye «iskelesine» yanaşamarMş, ile ileri hizmet kunneylığı, harbin nena uıanıruş bulunuyoruz.» karaya oturmuş ve bu yüedev Millî bütçenin mühim bir kısmını te ticesine müessiriyeti bakımından a>Tu aiskele» ye ne yolcu bırakabil| reddüd etmeden bu kudsî vazifeye tah şiddette iki kuvvettir. Millî Savunma miş, ne de yolcu alabilmiş. sis eden milletin murakabe ödevinin bütçesi, ekonomik esa^lar dairesinde israftan sakmılarak ha2irlanmalıdır. Erayapılmasile vicdan huzuru duyacağından Tekrar, tekrar mazur görür tm iaşe. balom ve iskân işlerinde bütenün olduğunu belirten sözcii, millî saArkadaşımizm dalgınhğına gelceye konubnuş olan tahsislerin, mahalvunma işlerimizin. son harblerden edini line tam bir titizlikle sarfedihnesini emiş olacak. Çilnkü bütün o salen tecrübelere göre tertiblenmesini ve hemmiyetli buluruz.» hüin Türk taraftnda bugün tek yeni tedbirlerle icab ve ihtiyaçlara ceBaşkomutanlık bir iskele yoktur. vab verir hale getirilmesini temenni etti Sözcü, Millî Savunma Bakanlığı üs Halbuki karşı tarafta Varna. ve D. P. nin bu mevzuda hatmna gelen birbirine Burgaz, Köstence, Odesa, Sıvasnoktaları birer birer saymayı memlekete Genelkurmay Başkanlığmda mütenazır servislerin birleştirümesi hahizmet batomından faydalı ve lüzumhı topol ve daha bir surü iskeleli linde vazifelerin tedahülünün önlcnegördü ve şöyle devam etti: liman var. ceğini belirtti ve ordu başkomntanlığı Millî seferberlik hazırlığı Yani bizim gemileriv, heyhat, hakkında Anayasanın 40 ıncı maddesini < Ordunun kara, hava ve deniz kuveskiden yanaştığı yerler'... veüeri arasındaki nispeti, yurdumuzun okudu. Bu madde, başkomutanlığm, D. N. coğrafl ve iktisadî hususiyet ve vazi Türkiye B. M. Meclisinin yüce varlığınyetleri nazan itibara almarak tayin edil dan aynlamıyacağı ve Cumhur Başkanı tarafmdan temsil olunacağına dairdır. melidir. Bu ana kuvvetlerin inkisaflan, Maddeye göre harb kuvvetlerinin komuayyen müddetli programlara bağlarmıtası, barışta özel kanuna göre Genarak plânlaşttrılmalıdır. Zamanımmn nelkurmay Başkanlığına ve seferde Ba Başmakaleden devam topyekun harb karakterine uygun bir kanlar Kurulunun teklifi üzerine Cumrimizin ehni sıkarız. Demokrasi ancak millî seferberlik hazırlığının lüzumuna hur Başkanı tarafmdan tayin edilecek ve ancak bu zihniyetle kurulabilir ve şiddetle kardiz. Millt savunma çalışma fcimseye verilir. Genelkurmay Başkarıbu suretle gelişebilir. Bundan dolayı larmuz meyanında bunun lâyıkı veçhile jhğınm vazife ve salâhiyetleri hakkmdasayın Celâl Bayann buradaki açık söz kale alınmadığına işaret etmek, herhalde ki 4580 sayılı kanumın birind maddesi lerini, demokrasi hayatımızda yeni bir hakikatin bir ifadesi olm'uştur. 1939 harni de okuyan Kemal Zej'tinoğlu, şöyle inkişaim başlangıcı olarak karşıhyoruz» bi içinde maruz kaldığmuz her çesid de\ram etti: demiştir. malzöne, ham madde, iaşe ve ulaştırma « Yüksek komuta mevkii, hiç şüphe Memleket ve millet menfaatlerinin is sıkmtı ve ihtiyaçlarou hatırlayarak datediği parü mücadelesi işte bu ileri de ha ciddî durumlan karşılayaıbilmek yoktur ki ordunun ruhudur. Anayasamokratik zihniyetle yapılan mücadele üzere şimdiden tedbirler ahnafc ve bu nın 40 ıncı maddesile Meclisin yüce vardir. Meşrutiyet devrindeki diisraa n c a sahadaH hazırlıklarBnıza gereken ehem lığından ayrılmaz olarak ifade olunan başkomutanlığm, Cumhur Başkanı tatoka kavgaları ve fırkalar erkânmm ve miyeti ve sörati vermek zorundayız.> rafmdan temsili kaydı, hazarda ve semensublannm birbirlerine dis bileme«Ordu gencleştirilmelidir» ferde harb kuvvetleri komutanlığınuı leri yüzünden uğradığımız zararlar. heMillî Savunmamn yakuz orduya de Millet Meclisine karşı bilvasıta mesul nüz unurtthnamıştır. Parti mücadelelerinin «ahsl hnsumet ve Jdndarhklarla ğil, bütün millete ve devletin bütün mü tutulması meselesini, tetkik ve taMile soysuzlaşması hlç bir fayda temin et esseselerine harb vazifeleri tahmil ettiği muhtac bir konu olarak zikretmek ismez, büâkis felâketler doğurur. Türk ne işaret eden D. P. sözcüsü, şöyle devam teriz. milletinin partilerden beklediği felâket etti: Askerî fabrikalar lerin «n büyüğü olan kardeş kavgası c Ordu gencleştirilmelidir. Balkan Imalâtı Harbiyeyi, bugünkü statusündeğil, mütekabil bir samimiyet ve hür Harbi felâketinden sonra ordu subay ve den kurtarmak lâzımdır. Askeri fabrimet havası içinde, memleket işleri için korr.uta heyetlerirdn ehliyet esası üze kaları, iktisadî devlet teşekkülleri halimücadele etmekten ibarettir. Büyük rinden gencleştirilıniş bulunması, Ça ne getirmek, sivil ihtiyacları da karşıMillet Meclisinde bn Vıavanın esmeğe nakkale ve İstiklâl Harblerinde kazanı layacak şekilde, hususî ve ticari bir kahaşlaması karşısında büyük mcmnunluk îan zaferlerin baslıca âmillerinden ol rakter vermek ve işçilerini iş kanunlarıdnvmamak kabil değildir. muştur. Ddnci Cihan Savaşı zaferlerinde nm bahşettiği haklardan istifade ettirde bu meselenin büyük mikyasta rol mek iktiza eder. CUlVfflURÎYET oynadıgı görülmüşrür. 1914 18 harOrdunun iskânı meselesi üzerinde dubi ve bilhassa İstiklâl Savaşmm muh rulmalıdır. Gayrisıhhî ve gayrifennî kısterera ve kıymetli komutanlan, va la ve barakalann ıslahı yanmda yeni tanî vazifelerini hakkile yaptnış ve inşaaün bugünkü askerî ve hayatî temillete borclannı ödemiş kahramanlar lâkki ve icabları karşılayıcı olması şaolarak şereflerile mütenasib hayatlan yanı temennidir.» na kavuşmalıdırlar. Ordunun sevk, idaYedek subaybk re ve komutasmda vazife almış olanlar Ordu sağlık işleri üzerinde de mütahakkında, bu günün şartlarına göre eh Baştarntı J incx sa lealarda bulunan Kemal Zeytinoğlu, recek ve yarın bir resmi kabul ter liyet ve kabiliyet aramak, terfi işlerini yedek subaylığın yeni telâkki ve tecbuna göre ayarlamak lâzundır. Vatan tib edecektir. hizmetine kendilerini vakfetmiş bu fe rütbelere göre ordunun kemiyet ve keyGeleeek pazartesi günü, İsrail mudakâr uzuvlann haklannı şahsî ve fiyeti itibarile mühim bir uzvu haline rahhasları ile Ürdün murahhasları akeyfî tesirlerin üstünde tutarak teminat getirmek lânm olduğunu, ihtisaslarma rasında konuşmalar yapılacaktır. altma ahnmış olmasını istemek yerinde taalluk eden vazifelerde yüksek rütbeSuudî Arabistan ile İrak hükulere eriştirilmeleri suretile kullanılmabir temennidir. metlerinin de mütareke müzakereleları, hem hizmetlerde verimini arttırOrdu ve siyaset ri yapmayı kabul ettikleri anlaşıhmış. hem de muvazzai subay kadrolaBilhassa yüksek komuta heyetine, n rmda mühim tasarrufu mucîb olacağınj yor. Lübnan hükumetinin de aynı yasî yollardan yükselme imkânlan ver ifade etti. fikirde olduğu bildirilmektedir. Böylece yalrıız Suriyenin noktai mefi ve politikayı alet etmeği, ordunun bakımından Havacüığmiız nazarı anlaşılmamış bulunuyor. Mı »e «nemleketin istikbali tehlikeli sayarız. Ataşemiliterlerin nssb Harita işlerinin memleket ölçüsünsıriılarla İsrail arasında hazırlanan ve tayin işlerinin muayyen prensiplere de ele alınmasını temenni ettikten mütareke şartları hakkında alınan ve imtihan us'alierine tâbi rutulması, sonra şöyle devam etti: haberlere göre Negeb bölgesinin büjrOkek evsaf ve karakter aranması. oryük bir kısmı askerlikten tecrid edi« Havacılığımızın inkişafma çadunun dış şöhretlerinde mevkünü) mulecektir. Bir Aluc bölgesi de asker hafazası ve iyi temsili yönünden ••'.airi lışmalıyız. Bu sahada çalışan persolikten tecrid edilecek, Kudüs ve ehemmiyettir. nelin müstakbel vazifeleri için tam Faluca cebindeki Mısırlı kuvvetlerin Ordumuzun bugünkü muharebe usul mânasile sıhhatli kalmalarmı sağlageri çekümeleri için İsrail toprakve tekniğine göre hareket kabiliyetini yıcı tedbirler almak lâzımdır.» larmdan geçid verilecek. harb esirHizmet erleri ve harb kuvvetinia arttırılmasını birinı i leri mütarekenin imzasından sonra plânda ele almması icab eden işlerden Askerlik şubelerinin ıslahı lüzuiki hafta zarfında mübadele edilecek sayıyoruz. Makineleşme, motörleşme munu ileri süren sözcü, hizmet erleve Mısırm muhasara altındaki kuv mevzuunda yeni ?Vh ve vasıtalara arine gördürülecek işlerin askeri mavetleri serbest bırakıiacaktır. henkli olarak tamir, bakım ve atölye hiyette olması ve garnizon dahilinişlerini de gözonünde bulundurmak lü deki hizmetlere münhasır bulunmaİranda sıkı yönetim zıımludur. Motörlü kıtalardan müteşek sı gerekirken, vaziyetin halen suiistiilân olundu kil bir ordunun tam bir randımanla mal edilmiş bir şekilde devam ettirilTahran. 23 (a.a.) (Afp): Hüku harbi sağlayabümesi. ; her çeşid yol ve diğinden bahisle: metin son zamanlarda dağıtılan Tu geçidlerin yeni din7 ' sıkletlerine göre « Memleket çocuklarının yurd deh partisinin faaliyete geçmemesini tahammüllü ve süratlere müsaid bir savunması ödevlerini ifa ederlerken temin ve asayişi muhafaza maksadi hale ifrağ ve ıslahile kabildir. Bundan askerlik şeref ve haysiyetini rencido le bütün İranda sıkı yönetim ilân et başka akarv3>' stoklarmın yapılmasi' edici hizmetlerde istihdammı doğru tiği resmen bildirilmektedir. nı, motörleşmenin icab ettirdiği bir me bulmamaktayız. Fazla olarak, ordu mensublarmdan bir çoğunun, kanunen müstahak olmadıkları halde hizmet eri temin ettikleri ve diğerleri gibi hususî ev hizmetlerinde kullandıkları bilinen bir hakikattir. Sair memleketler ordularında olduğu gibi, bu meselenin bir an evvel haUedilmesini temenni ederiz.» Muvazaa sakızı Mısır ile İsraîl devleli arasında müfareke bugön imza ediliyor I ÇARŞIKAPI AJANSIMIZ 25 ŞUBAT 1949 da YENİÇERİLEB CAD. 61 Sayırı halkımızın hizmetine gİTmektetfir. CARANTİ ÇARŞIKAPI yok. Bu mahkemeyi ben kendi vlcdatumda kurdum, askımı çalan his hırsızını idama mahkum ettim. Buna kiınsenin bir şey demefe hakkı olmamaİL Kararım hazır. Henüz plânraı yok. Bunu tasarlamağa hazırlanır hazırlanmaz, çofc büyük bir güçlükle karsılaştım. Fikrimi tatbik etmek, her şey> den evvel, Kerameti bulmama bağjı. Yüzünü bile görmediğiın, yalnız sırtından tanıdığım, ancak kryafetdle teşhis edebileceğim bu adamın nerede oturduğunu bile bilmiyorum. Önce. kasabadan tahkik etmeği düşiindüıru Sonra bundan vazgeçtim. Bu şekil doğru ohnıyacak. Bilen çıksa bile, ben daha onu bulmadan, kendisini aradığunı bir haber veren olursa plânımm altı üstüne gelebilir. Bunu ancak Cavidandan tahkik edebilirim. Zaten gitmeden evvel kendisile konuşacağım. Elbette ikonuşmadan gidecelc değiltm. Yalnız Kerametten değil, ondan da sorulacak hesabım var. Ona diyeoeğim ki... Hayır. hiç bir şey demiyeceğim. Ne demek lâzımsa. bundan çok ewe\ zaten söylenmedi mi? Onun da bana bir diyeceği kalmadığını zannediyorum. Mektuıbu cebimde: Kendisini o satırlarla bana kâfi derecede anlatmıypr mu? Son sözünü soylemiş. Ben de son sözümü silâhunla söyliyeceğim. Sükunetle kalkbm. Gece dolabının şözünde duran rovelyerimi aldım. Şarjör dolu, mekanizma mükemmel işliyor. İyi nişan almak şarüle, şu pnıltüı namludan çtkan kurşun ne kadar bellğat.le BANKASI konuşur. Öyle belâğatle konuşur ki, karşısındakini ebediyen susturur! Rovelveri cebnne koydum. Bir ise kat'î karar verince insan ne kadar rahathyor. Bu karar, velev bir cinayet işlemek karan da olsa! Cavidanla hiç bir şey konuşrmyacağım. Ona yalnız Kerametin adresini soracağını. Onunla karşılastığım zaman da, şimdiki kadar soğukkanlı olabilsem! Hareketlerimle, yüzümün ifadesile ona hiç şüphe vermemek lâzım. Niyetim hakkmda onu kuskulandıracak şekilde davranmamak, gayet ölçülü konuşraak mecburiyeti var. Kendimi tarttım. Bu isi yapabUeceğimi anlryorum. Gayriüıtiyarî güldüm .Cavidanın hünerli elleri, kalbimi bildiği gibi, dilediği gibi yuğura yuğura beni o kadar kanıksamış bir mahluk haline getirdi ki, bundan sonra, istediğim vakit iki yüzlü bir insan olabilirim. Birazdan, aşağı inip Cavidanla karşılaşınea, kanayan kalbimin iniltilerini susturacağım, göz bebekleTİmde yanan ateşi söndüreceğim, ellerimin titremesini durduracağım. Onun karşısında, yazdığı mektubu okuduktan sonra bile zerre kadar sarsılmamış bir insan gibi duracağım. Aynada yüzümü dikkatle muayeneden geçirdnn. Kendime güvenim biraz sarsıhr gibi oldu. Yüz çizgilerim. icab ettiği kadar saldn gözükmüyor. Uzak bir fırtınanın gelmekte olduğunu gösteren kırışıklarla dolu bir su sathı gibi ürpertileri var. (Arkası var) Kemal Zeytinoğlu, sözlerini şöyle bitirdi: Naideden: Bana, ruhunu olanca sçıklığile anlatan bu kaduı, benim sevdiğim kadm mı? Olamaz, bu kaduıın, Keramet kâbusiie divaneye dönmüf bu ksdının Cavidan olabiiecegins inanamıyorum. Cavidanm, bu kadar kirli bir nıh tafijcoiieceğine inanamıyorum. Fakat ruhunun bütün kirliliğine rağmen, bü;ün çapraşıkhğına rağmen, ona o kadar muhtacım ki! Susuz ve havasıa nasıl yaşıyamazsam, Cavidandan mahrum kaldığım takdirde de öylece yaşıyaTnıyacağım muhakkak! Hedefe varmak için engeller yıkılır. Keramet, yolumda bir engel. Hem alslâde bir engel değil, rasgele bir hedefin yolunu tıkayan engel değil. Saadetim, ysni hayatım bu manianın ortadan kalkmasına bağh. Bu o kadar ajikâr bir hakikat ki, bir an tereddüde lüzunı görmeden karcrımı verdim. Kerameti ortadan kaldıracağım. Bunu dün gece de dü^ünmüştüm de, dün gece de alnımda soğuk ter damla Hamdi VAROĞLO ları birikmişti. Korkuyor muyum acaba? Hayır, korkmuyorum. O kadar çok ıstırab çektim ki, arnk hiç bir seyden korkum kalmadı. Adam öldünnekten bile korkmuyoıum. Hem, beni Cavidanın elile hergün biraz daha ölduren bir kuvveti ortadan kaldırmakta niçin tereddüd edeceğim? Şuıada, gece doiabuım gözünde duran silâh mutlaka patlayacak. Içüıdeki kurşun benim beynime de girebilir. Kendi arzuma değii, Cavidaıu pençesinde esir eden ifritin isteğine bağh olan elim, rövolverin tetiğini benim' beynime doğrU çekebilir. Böyle olmazsa, o kurşun, muhakkak Kerameün beynine veya kalbine saplanmalıdır. Bana Kerabeti öldürmek için emir veren Cavidanın kendisi. Aşkımın öiüm fennanını taşıyan mektub başka ne ifade eder? Dimağım, bir kronometre hassaslığile işliyor. Büyük bir soğukkanl ıiıkla verdiğim karann akıbetini görüyorum. « Millî Savunma Bakanlığı bütçe tasarısı münasebetile yaptığımız tenkid ve temennilerin memleketimiz için hayati ve ferahlandırıcı mahiyette olacak cevablarını hükumetten beklerken, görüş ve temennilerimize muvazi kanun ve tadil tasarılarının bir an evvel Meclise getirilmesine lüzum hissetmekteyiz. Türk milletinin şeref ve kahramarflığına lâyik büyük ordunun, bugünkü harbin İlkokul öğretmenlerinin müfettiş teknik tecrübe ve icablarma göre olmalan için tasan teçhiz edilmesi sonunda kuvvet, kudret ve ihtişamının bir kat daha artaÖğrendiğinüze göre, ilkokul öğretmenlerinin mesleil bir imtihan geçirmek suretile cağına inanmış bulunuyoruz.» General Fahreddin Altaym konuşması müfettiş olabilmelerini sağlıyacak bir kanun tasansı hazırlanmıştır. Bundan sonra General Fahreddin Altay konuştu. Amerikadan gelen askerî teçhizatın, bazı aleyhte propagandalara rağmen mükemmel olduğunu, askerî tatbikattan alınan neÇocuk Hesapları arasında ticelerin bunu teyid ettiğini, müşaözel ikramiye çekilişi: hidlerin de bu silâh ve vasıtaları kullanma hususundaki kabiliyetimizi 21 NİSAN 1949 takdir ettiklerini söyledi. Savunma Bakanlığı bütçesinde bazı indirmeler tarihinde yapılacaktır. En mümkün olmakla beraber, bunun az 50 lira bakiyeli hesaplar ancak geleeek sene yapılabileceğini bu çekilişe kabiacaklardır. söyledi. General Asım Gündüz, Millî Savunma bütçesinin Askerî Şura ta31 MART 1949 rafmdan tetkik edilip edilmediğini Bakandan sordu ve Genelkurmayla akşamma kadar açılacak Millî Savunma birleştirildiği takdiryeni hesaplar da bn çekide Anayasada değişiklik yapılmasi lişten faydalanacaklardır. icabedip etmiyeceği hakkmda izahat Hesaplarmda en az Yüz Elli istedi. Mebrure Aksoluy, bütçeye, aslira bulunan kız çocuklar kerî miihendisler yetiştirilmesi iç:n 1949 yılmdaki altı ikramiye de tahsisat konulmasmı istedi. İzzedçeküişinden, erkek çocuklar din Çalışlar, ordunun güvene lâyik da beş ikramiye çeküişinden olduğunu belirttikten sonra Milli istifade edeceklerdir. Mücadelede vazife görmüş olanların emekliye ayrılmalarına gönlü razı Çocuklarının yannlannı olmadığını, bunlarm genc unsurlara düşünenler, bu fırsatfan orduda örnek olacaklannı izah etti. istifade ediniz! Yarın sabah görüşmelere devam edilmek üzere oturuma son verildL TÜRKİYE İŞ BANKASI