Katalog

C0MHÜKIYET 3 Arahfc îf49 NALINA aris, eskidenberi moda kraliçeliği, lâvanta saltanatı üe meşhur olduğu kadar, öpiişme bolluğu ile de meşhurdur. Dünyanuı hiç bir şehrinde, Baştarafı 1 inci sahijede li olduğundan haberdar buluncaddelerde, umumî mahallerde, nakadar Rusyada radyo alım cihazla mıyan bazı taşralı Ruslar, hattâ kil vasıtalarında herkesin gözü Parisin münevver geçinen sa ! baş dönmesi içinde düşünüş ile önünde bu kadar çok opüşen insan rının harbden evvelkine nisbetle bazan talihini denemeye karar veren Moskovalılar haberler dailonlarında, münevverierin oturmihverler üstünde sapasağlam görmedim. %75 artacağı ilâve edilmektedir. duğu kahvelerde zaman zaman duran bir kafa ile düşünüş araBüyük Elçiliğimiz memurlaruıın remize geliyorlar, bize malumat Bu 40 yıl önce de aşağı yukarı yeni bir felsefe rüzgârı eser. Bu sında elbette fark vardır. Maaşurada burada ku!ak ımisafiri ol veriyorlardı. Burası başka bir rüzgâr bir taraftan o muazzam mafih ne suretle olursa olsun is böyle idi; fakat şimdi öpüşme ipdukları muhavere parçalarından yerdeydi ve Elçilik kadar göze beldenin akliyeci, materyalist, ter felsefe fenerinin ışıkları, is tilâsı çok daha artmışlır. Eskiden anlıyorduk ki «Amerikanm sesi> batar bir vaziyeti yoktu. Maliyeden alınan bu arsalar idealist, katolik, Allahçı, Allah bir hürriyet arasındaki farkı be liştırmesi icab eder. Gonclik dinliyor ter umumî akıl ve idrak hüküm yalnız Quartier Latin (Kartiye Lâprogramları yalnız Moskovada deten) denilen talebe mahallesindcKİ Bu kendiliğinden verilen rağil, diğer bir çok Rus şehirlerinde sız bütün salonlarını dolaşıp du irttikten sonra bütün münakasatılarak parasile halk İşte Sartre'in bu fikrini ka lerinin rehberliği altında olsun gencler arasında revacda olan bu de halk tarafından dinlenilmek porlardan öğrendiğimiz bir nokrurken bir taraftan da büyük şalar şu sualler etrafmda top bul edenler ve etmiyenler bu düşünmek elbette ki mübarek tipi evler yapılacak teydi. ta şuydu: Amerikan radyosunun kahvelerden biri onun kaynağı lanmıştır: «Kıymetleri istediği kongrede söz almışlar ve bu bir iştir. Herhangi bir zatın alenî öpüşmeler, şimdi bütün Parisi r i ve sonra da daimî uğrağı olur. gibi tesis eden hürriyet midir?» kurtuluş hürriyetinin nasıl müm benim mazi ile alâkamın hür samıış gibidir. ?.Toskova civ arındaki bir sanayi rusça neşriyatmı bilhassa «gencMillî Emlâk İdarssi, şehir dahiGarb memleketlerinde, uzak, yaşehrinde fabrika müdürlerinden lik» dinliyordu. Bu malumatı lindeki hazineye aid arsalan tesbit XX. asrm ilk senelermde Quar ,re «hürriyet, tam mânasile hür kün olacağını düşünmüşlerdir. riyet fikirlerimle karşılaşınbiri gerek kendisinin, gerek tanı veren kimse «genclik» dediği etmektevdi. İnşaatı Teşvik Kanu tier Lâtin denilen talebe mahal riyet yalnız işlemesile kıymetini Hürriyeti mazi ve istikbal diye ca hürriyet iddialarımın suya kın ve bir kaç saatlik pek yakııı ayrılıklar için dahi birbirine veda dıklarından bir çoğunun neşriyaü zümreyi şöyle tasrih etti: nuna göre bu arsaların da halka lesinin ortasındaki College d? bulur mu? Yoksa hedef tuttuğu hakikat halde tamamen tarif düşecefi fikrini ileri sürmesi eden karı kocaların, nişanlıların, mızı muntazaman dinlediğini söy„ Bunlar, 25 le 35 arasmda tevzii icab etmektedır. Defterdar France adlı en yüksek ilim mü gayeye, hayra nisbetie mı mev edilemiyen bir takım mefhumîa bile bana faj'dalı bir dimağî celüyordu. genc ve kültürlü işçilerdir. Yük lığın tesbit muamelesi ikmal edil essesesinin kürsüsünde Henri ki ve kıymetini kazanır?» İşte rın arasma sıkıştırmakta mana hid sarfettirmiş oldu. Bu düşü sevgilililerin ana uğul ve baba kıBeyaz Rusyada dolaşan biri, tren sek tahsilleri yoktur, fakat bir miş ve 600 parça arsa belediye na Bergson'un sesi havayı ürpertti bu suallerin münakaşası esnasın olmadığını kabul etmek en doğ nüş haklı olmasa bile nazarî zın opıışmeleri mutaddır. Hattâ Ade görüştüğü kimselerin yarısırun çok mevzulara karşı canh bir mına kayıd ve tescil olunmuştur. ve yaratıcı tekâmül fikrini bir da Sartre'in düşünüşü yukarıda ru bir yoldur. Çünkü hür olan düşünce yolunda bana bir adım merikada, bu veda öpüşmeleri yanaklan değil, ağızdan olur ve evli Amerikan radyo neşriyatrndan ha alâka duyarlar.» Simdi bu arsa'arm tevzi şekli etra hayat hamlesi» ile saîonlarda, bana edilen itiraz şeklinde beli mutlaka istikbale gözünü dikip attırmağa sebeb olduğu gibi bu arkadaşların büe birbirlerinin eşberdar oldjğunu bğrenmişti. Misal olarak kendini ve arka fında bir takım düşünceler ileri kahvelerde hakikaten bir rüzgâr riyor ve daha aşikâr bir surette mpziden kurtulmağa çaiışan de sstırları okuyacaklara mazinin lcrini ağızlarından öptükleri görüKafkasyah bir çift;i, bir Ameri daşlarmı zikretti. Arkadaşların sürülmektedir. Bu.ılar arasında çok ibi dolaştırdı. Mutad olduğu ü şu tarzda ifade olunuyor: ğil. belki zaman denilen bağın eserlerini sevip onlan her vakit lür. Bu ağız ağza öpücuklerin âşıkan subayile radyo programımıza dan biri matbaacıymış, biri ber kıymetli olanlar vardır. Beledive, zere aradan seneler geçtikten «Hürriyet diye hazır yapılır.ış üstüne çıkan insandır. Muarızı gözlerile okşayanların hürrijete kanesi ile dostanesi arasındaki fardair uzun uzun münakaşa etmişti. ber, biri tesviyeci; biri de kun bu kabil srsalann halka tevziine sonra bu felsefî moda bize de hiç bir şey yoktur. Onun müd ma şu ciheti hatırlatmak isterim arkasını çevirmiş sayıiamıyaca kı Amerikada iken sormuştum. BiOdesadaki Amerikan bahriye dura fabrikasında işçiymiş. Ge imkân bulamamakta, bunun çok intikal etti. Fılozofun eserlerini ki burada bahis mevzuu olan ğı hakkında bir fik:r vermeğe rindsi uzun ve hararetli, ikincisi mümessi'.imiz, raporunda: «Ameri ne onun söylediğine göre, Rus miişkül o'duğunu ileri sürerek fransızcadan okuyanlar okuya deti, devamı, oluşu ölçüye gel mazi mefhumu hep bildiğimiz muvaffak olmuştur sanırım. Bu kısa ve hararetsiz olur demişlerdi. kanın sesi programı burada yedi yada bu gibi kültürlü genc işçi bunların satıhp parasile şehrin di mıyanlara anlatmağa, anlatma mez. O hürriyet her vakit ken ve benim "Bursadaki Ev» maka yazıyı bana ilham eden tenkidi Paristeki öpüşmelerin dostane lâmbalı veya daha kuvvetli radyo ler pek çokmuş. Bunların Ame ğer yerlerinde halk tipi evler in yı beceremiyenler bile birbirle dini yeniden yeniye belirtir. Sa lemdeki irfan ve sanat mazisi yıkıcı, menfi tenkid olmaktan veya el sıkma ne.inden olanlaruu su olan bir çok Ruslar tarafından rikaya karşı duydukları alâka şasını uygun görmektedir. Keyfjyet rine o felsefeye dair sualler so dece hür olmak bir şey ifade et gibi elle tutulur, gözle görülür kurtararak, hasretini pek de tabiî bir âdct îibi telâkki ettim. mez. Kendini hür kılmak, hürdinlenilmektedir,> dıyordu. harb esnasındaki temasların ne İç İşleri Bakanlığma bildirilmişür. rup bilgiç geçinmeğe başladı riyeti istemek hürriyettir. Hür bir mazi değil belki insanın rae rinden duyduğumuz yapıcı ten Fakat öteki âşıkane, uzun ve haLeningraddan şelenler de neşri ticesi değildi; bu alâka devamlı Ahnacak cevaba göre hareket edi lar. kide doğru götürmüf olmasmdan raretli olanlarmı hayrctle telâkki riyet illet ve sebeblerin elinden tafizik mazisidir. yatın Moskovadaki kadar berrak bir şeye dayanıyordu, çünkü on lecektir. dolayı bu itirazdan geniş bir etmemek kabil değildir. Bu filozofu okumamış olmak kurtularak kendi talihini kendi Bu küçücük kıssadan bir hisse bir şekilde duyulduğunu söylüyor larca «Amerika terakkıyi ve biltan utananları hayli bir müddet eline almak, kendinin yaratıcısı çıkarmak lâzım gelirse şunu söy haz duymamak benim için kaOtobüse binertiiiiz, yanyana otur lardı. giyi temsil ediyordu.» Bu alâka sonıa, onun eserlerini türkçeye olmaktır. Bu hesabca hürriyet lemek yerinde olur ki alelâde, bil olmadı. nııış ve birbirine sanlmış iki genValiyi ziyaret eden heyetler Hayra alâmet kuvvetliydi ve Rus basınının Atercüme eden himmet erbabı bu kelimesinin yerine kurtuluş ke yani sade ve basit mevzulu bir Fakat okuyucularım, benim cin durmadan öpüştüklerini göriirRadyo neşriyatımızın Rusyada merikaya karşı bütün itham ve Vali ve Belediye Başkanı Fahreddin hicabdan kurtardılar; sa'yleri büyük bir tesir uyandırdığına iftiralarına rağmen devam edi Kerım Gükay. dün Ticaret ve Sanayi meşkur olsun. Artık okuyan ve limesinin geçmesi yoluna düş gündelik gazete sütunlarında haz duyduğum bir itirazı dolam süniiz. Parislilere bu, pek tabiî gemüş oluyoruz.» Yani daha basit münakaşa edilirken böyle meta baç yollardan, tıpkı eski Yuna lir; aldırmazlar bile. Odösına giderek Oda Başkanı ve «adair ilk işareti 10 nısan 1947 de yordu. okuduğunu düşünebilenler Fran ve pratik olarak şöyle ifade et fizik tepelere çıkıp oradan bak nın Sofistleri gibi, dolaştırıp nayicilerle görüşmüstur. Metro denilen yeraltı trenlerine aldık. O gün «Kültür ve Hayat» «Sovyet vatandaşlarından AKahzımallardan mürekkep bîr heyet s;z dilini bilsin, bilmesin Pariisimli Sovyet mecmuasında İlya merikan radyosuna inananlarla Vtlıyi makammda ziyaret etmisıir. sin bütün aristokrat salonlarını mek kabildir ki insanın hür ola makta mana yoktur ve doğru sizleri yormuş olduğum için ba binersiniz. Sabahları ve akşamları metrolar yazın Floryaya giden tren Erenburg'un bu neşriyata dair Rus basınına inananlar ne nis Bunlar ihtikir yapmadıklarından pa dolduran bu felsefeyi öğrenmiş bilmesi için mazisinin elinden değildir. Çünkü bu yükseliş çok •na darılmayınız. bir yazısı çıktı. Amerikaya karşı bettedir tahmin edersiniz?» şek hahlığa sebebiyet vermediklerinden gibi idiler. Bir taraftan doktor kurtulması ve kendi kendini ge kere insanın başını döndürür; ve 1 A. ADNAN ADIVAIÎ lcıimii kadar doludur. Yanınızda için tatbik ayakta duran sarmaş dolaş ve duhücumlarında gayet sert bir dil lindeki suale bu adam derhal bahsetmişlerolantcptancılarkoyma mecbu Rıza Tevfiğin bizlere daha XIX. edilmekte etücet dak dudağa genclerin kendi evlelllililillllllllllllMllllllimilHllHllMIIIIIIIIIIIHII) kullanmakla meşhur olan bu Rus cevab vermiş ve: «Bir çok mü riyetinin zarar'.armdan bahsetmişlerdlr asırda ismini duyurttuğu Herrinde üniş gibi, etraftaki insanlaıa muharriri Amerikanın Sesi'ne tereddid ve şüpheci insanlar olÖğleden sonra da Şehir Tiyatrosu bert Spencer, diğer taraftan Zialdırış etmeden öpüştüklerini göson derece ağır kelimelerle hü makla beraber, nüfusun yüzde art'stlerinden mürekkep bir heyet Va ya Gökalpın tanıttığı sosyoloğ rürsünüz. liyi ziyareüe son talimatnsmenin tatcum ediyordu. ellisinden fazlası Rus basınına, Emile Durkheim'in isimleri yaKabsrelerde. dans salonlarmda Bu hususta Amerikan Dış Iş yüzde ellisinden azı Amerikan bikine geçilmeslnden dolayı tebrik ve nında Bergson'un ismi gene hiç teşekkürlerini bildirnüşlerdlr. dudakları biıbiıierine kenetlenmiş leri Bakanlığma şöyle yazdım: radyosuna inanıyor,» demişti. Vali ve Beledtye Başkanı Fahreddin unutulmadı. Ziyafet sofralarınolarak danscden çiftler ekseriyeti «Radyo neşriyatımıza hücurn Sonra şu noktayı ehemmiyetle Kerim Gökay bugüıı Yaiova kazasına da münevver gözükmek isteyen teşkil edcr. Pariste öpüşme o kavazifesinin Erenburg gibi birin işaret etmişti: Rus basınının tat bağlı köylerde bir tetkik gezisi yapa hanımlar, beyler birbirlerine dar boldur ki el sıkma ve konuşci sınıf bir muharrire verilmesi bik ettiği mütemadi tekrar usu caktır. dBergson hakkında ne düşünüma kadar tabiî ve umumî bir maşimdiye kadar gördüğümüz en lünün çok büyük ehemmiyeti Belediyenin yeni bütçesi 36 yorsunuz?» diye sorarlardı. Hathiyet almıştır. Fakat bazan, bizim teşvik edici tezahürdür ve prog vardır. tâ günün birinde böyle bir zimilyon lira kafamıza göre, hayli münasebetsiz ramım'ızın tam mânasile isabetli Anlaşüan hakikatler de oluyor. îstanbul Vilâyet ve Belediyesinln yafette genc arkadaşım felsefe bir yol takib ettiğini gösterir. Kendisine, programımızın muh 949 • 950 yılı bütçeleri makamca tas profesörü merhum Mehmed İzBir akşam Madcleine'deki metro Candan tebrikler.» telif mevzulan üzerindeki fıkri dik edilerek Belediye Dairaî Encüme zeti yakalayan bir bilgiç hanım Şiirinîn larihçesi: Üsküp ki Şar Dağile tâmaniydi meydana gelme bükülü malzerrc istasyonuna girdim. Bilet gişesiOn gün sonra Erenburg hü sorulunca bu Sovyet vatandaşı nine verilmiştir. Encümen bu hafta ona aynı suali sorunca böyle bir Neşre lâyık gördüğü ilk şiiri 1907 Bursanın ile yapıldı. O malzemenin nesci de nin biraz ötesinde bir genc kadın içlnde tetkiklerini bitirecek ve Şehir ziyafet masası başmda o felsefe tarihini taşıyan «Mehlika Sultan. cumunu tekrarladı. Gene «Kül bilhassa şunları zikretmiştir: ile crkek öpüşüyorlardı. Kendiletür ve Hayat» mecmuasında çı Bir Yahudi bayramı dolayısile Meclisl fevkalâde toplantısını ayın hakkında ne söyleyeceğini şaşı dır. Bugün 65 inci yılını idrak Bir lâle bahçesiydi dökülmüş • ritm. denen iç ahenkle örülmüş rinden geçmiş gibi idiler. Gidecetemiz kamn. tür. Her mevzu, kendi hariminde, on Ikisinde yapacaktır. Belediyenin kan bu yazıda Amerikan rad Başkan Truman'ın hitabesi; zen yeni sene bütçesi 36 milyon liradır. rarî profesörün imdadına iddia eden büyük şairin şiir hayatı 42 Bir dâstanın ârşa asılmış silâhları birer akraba gibi şiirleri birer kü ğim yeri harita üzerinde tespit etyosunun rusça neşriyatmı ten ci âlemi George Washington cı, fakat toksözlü olan ev sa yıh buluyor. Birinci Cihan Harbin Parlardı yaşlı gözlere bayram me halinde topladıktan sonra bu mek için bir kaç dakika süren bir C. H. P. İlçe kongreleri için kid ediyor ve «bu neşriyat A Carver'in hatırasım anan bir hibinin «ben o adamın eserlerin de onun ilk şiirleri, neşredilerek sabahları. kümelerde, gene birbirini tamam tetkikte bulundum. Gişeden biletihazırlanan rapor merikan milletnin değil, Ame musahabe; Amerikada Komüden bir şey anlamadım» sözile değil, şifahî olarak yayıldı. Kulakİşte bu Üsküblü çocuk, ki bunu layan birer âhenkle bir araya top mi aldıktan sonra, gencler\ gene rikan mürtecilerinin ağzmdan nist Partisinin mitinglerine mübaşka yola dökmüş tan kulağa fısıldanıp, hafızadan İstanbulun on altı Uçeslnde bir ay konuşmayı • Açık Deniz» den öğreniyoruz, h lanarak sentezleştiler. İşte Yahya aynı vaziyctte görünce merak edip yapıhyor» şeklindeki bir fikr saade edüdiğini gösteren bir ha dar.beıi yapılmakta olan C. H. Partisi olduğunu işitmiştim. Böyle bü hafızaya perçinlenen şiir katrsep Kemalin şiir mimârisi bu sentezin durdum, onlar öyle dalmışlardı ki i:çe kongreleri nihayete ermlştir. İlçe yük ziyafetlerde, tekrar edip duruyordu. ber. toplantılarda Igi, bunlar iksir damlalan gibiydi: Türk tarihinin hele o diyürlarda manzarasıdır. gelen geçene zerre kadar ehemmiVilâyeü ve Belediyeyi Kendisinin dediğine göre bun kongrelerindedilekler hakkında, İstan ulema safmda bulunanlara mu Canavarlar kaçvyormuş gibi gür büsbütün canlı duran havasım te30 n:sanda «Krokodil» isimli yct vemıeden öpüşmekte devam ilgilendiren Süleymaniye ve şair: ediyorlardı. Beş dakika müddetle m zah mecmuası da radyo neş lardan ilk ikisi insanı şöyle bir bul railletvekiii avukat Ekrem Amaç sallat olan bir tip, bilhassa kabir doludan neffüs ederek yaşadı: Şairin «Süleymaniyede bayıam bu âşıkdaşları seyrettim. Nihayet geniş bir rapor hazırlarr.ış ve bu di dınlar arasında, dünyanın her Bir salib ordusu bozgun kaçıyor Duydum akınct cedlerimin riyatımıza bir karikatürle temas düşünceye sevkediyordu: ihtirasını. sabahı» diye henüz bitiıilemiyen onların son metro trenine kadar « Demek Amerikada Sovyet lekler üzerinde, dün, Vali ve Belediye tarafında vardır. Meselâ Fransaederek bire iltifatta bulundu. Niğboludan. B&şkanı Ord. zannettirdiği rim Gökayla Prof. Dr. Fahreddin Ke nın meşhur matematikçilerinden Akdeniz ufkunv. bir mavi duman Her yaz şimale doğru asırlarca heybetli bir şüri var. Cami orada öpüşmekte devam edeceklerini anBir müddet bu hücumları mem propagandasınm uz^an bir görüsme yapbir koşu. bir kubbe olmaktan çıkıp bir valayarak aşağıya inip trcne bindim. nuntyetle karşıladık. Çünkü bun kadar şddetli bir ırk düşmanlığı mıştır. Vali, Araaçın hazırladığı ra ve sabık Ba§vekillerinden Pau' gölgeliyor, poru telkik eünlş ve bu dileklerin bir Painleve'ye «Einstein nazariyeyok!» Hem de «Ordu Mağlub ve Vatan tan, cemaat orada bir mümin kala Londrsda böyle bir manzaraya lar bize parasız reklâm oluyor Elli kalyonlu Donanmai Hümagetirilmesi !çin yaslı» iken, hem de «Mahzun hu balığı olmaktan çıkıp bir millet yalnız bir gece, otobüslerin üst kaGerek bu iki haber, gerek ü an evvel yeılne gelen direktifleri alâka sini bana iki cümle ile anlatır ve dinleyici kütlemizin genişleyun geliyor. lılara lâzım verdudlaruı ötesinden ekan sular» hep olur ve onun için bayram topları tında geç vakit şahid olmuştum. mısmız?)) diye sofra başında soçüncüsü .«Amerikada tam bir de miştir.mes ne yarrîim ediyordu. Daha kulaktan işittiğimiz bu şiir hicretleri ve hicranlan söyleyip onun kulağma Barbarosun sefer Fakat orada da Hyde Park'ın çaran bir madama onun verd:ğ mokrasinin mevcud bulunduğuRusyamn doğru haherlere dönüşünde atılan toplar gibi gelir. cevabı belki bilirsiniz. Cevab ki katrelerinden bile belliydi ki onla dururken: nu gösteren elle tutulur delilMülkiyelilcrin toplantısı jırları. yağmurşuz havalarda âşıktahnnmülü yok nayeli, imalı, nükteli olmakla n yaratan şairde yepyeni bir eda Rüyama girdi her gece bir Evet, Süleymaniye ne yalnız kub ların telâkigâhıdır. lerdi ve Rus milleti bunları daiKremln'in bu doğru haber Mülkiyenin kuruluşunun yıldönümü be, ne yalnız cami, nedir o? Mehnazariyenin zamanın ve tertemiz bir rurkçe var. Aruz jâtihane zan. med Akif öyle bir cami yapabilmünasebetile yarın Taksim Gazinosunda beraber kaynağmı ortadan kaldırmağa ma hatırlıyacaktı». izafiyeti bahsini tasvir etmek o zamana kadar ya ezilir, ya nesirBir çok Sovyet vatandaşların Mulkiye mezunları tarafından bir akkarar vermesine bence Kosenkidedi ve Türk haşmetindeki her yaz mek için: dan öğreniyorduk ki Amerika şr.ra yemeği verilecektir. Mülkiyeli ve itibarile aynı zamanda da fayda leşirdi, şimdi hem istikîâlini kazanna hâdisesi sebeb oldu. mış, hem «söz» den «ses» e çıkmıştı. asırlarca s'ürmüş bir koşuyla bit Bir Süleyman daha lâzım yeninm Sesi'ne karşı Moskovada bü hocaların toplantıda bulunmalan ter hdır. (1) Parısten ja.zdığım bu yaa, anHakikaten, bu hâdise radyo tib heyeti tarafından rica edilmektemiyen heybeti anlattı: İkizli ses: den bir de Sinan lıjamadığım bir sebeble gecikmiştir. . neşriyatımızın ne kadar tesirli yük bir alâka vardı; bu prog dir. Painleve hiç düşünmeden: Şairin neşir hayatı «Yeni Mec Bildim nedir ufuktaki sonsuzluDemişti. Hayır, bugün Sinanın Oteün kapıcısı tarafından postaya geç olduğunu gösteren en güzel de ramda bahis mevzuu edilen me"Bu nazariyenin bir unsuru mua» ile başlar. 1918 martında «Buğun adı. dehâsile Süleymanın hazinesi de verilüiğini sanıyorum. Londradan yazTicaret Bakanlığının kahve seleler her gün halk arasında lillerden birini elde etmemize zamanın izafiyeti üzerine kurul lunmuş Sahifeler> başhğı altında Onun diğer bir misalini nerede olsa öyle bir cami yapılamaz. Onu dığım bazı mektubların da hiç gelmeyaramıştır. Zira, New York'taki münakaşa ediliyordu ve bu gibi fiatlarına müdahalesi istcniyor muştur. Bunu size iki cümle ile «Mahurdan gazel», «Bir Saki», diğini yazılanmın tetkikinden ania1 kimselerin sayısı gittikçe artıTicaret Oflsinin elinde kahve kal anlatabilirim: Farzedelim ki siz «Şerefâbâd» ULmli gazelleri çıktı. görebilirdi? «Garbm son ucunda» yalnız bir ferd ve bir hazine de dım. Bunlardan bazılarını mühim saySovyet Konsoloshanesinden Mamadığı İçin müdahale satışlarile fiat bu yemekten sonra dostunuzla dam Kosenkina'nin niçin kaçtı yordu. Aynı yılın nisanın~!a «J^azar» an Okyanusun kıyısına gitti. Onun ğil bütün bir milletin medeniyet dığım için kopyelerinl neşredeceğim. Buna ben şahsan tamamile i larm dügürülmesine imkân görülmeseviyesi yarattı. Bir miilet öyle bir önüne durulrruyan med zamanı: ğı hakkında bizim verdiğimiz mektedir. Ofis, yentden sipariş ver muayyen bir saatte buluşacak ladık ki onun şiirinde ikizli bir ses malumat Moskova radyosunun nanıyorum, çünkü Kosenkina mek üzere henuz Bakanhktan talimat sınız; o saate kadar geçen zaman var. Eski tarz şiirlerinde maziyi Yelken, vapur, ne varsa kaçtşmış âbide meydana getirmek için çiniNİKÂH limanlara, cilik, taşçılık, camcılık, oymacılık, Çnkırı Vali Muavtni Muhsin Güloglu uydurduğu masalla hemen he hâdisesinde bizim verdiğimiz da almıs değildir. Bu itibarla piyasada size uzun görünüyor. Eğer ko seslendirij'or. Bugünün canlı türkmen aynı zamanda ağızlarda do tafsilâtın derhal etrafa yayıldı kahve üzerinde spekülâtif hareketler canızla buluşacaksanız arada ge çesile yazdıklannda da kendi ses Yalnız onundu koskoca meydan hattathk gibi bir sürü sanatlarda kı.21 ğını görmüştük. yapan bir kaç firma hiç bir taraftan laşmağa başlamıştı. ve manzara. en yüksek mertebeye çıkmış olmaBERİA GÜLOĞLU çecek olan zaman pek kısa gö leniyor. Klâsik iarzdaki manzumeGene bu Sovyet vatandaşların tsz>'ik görmedikleri için diledlkîerl zükür. Işte zamanın izafiyeti, an lerinin hususiyetleri şunlardı: O lıdır. Evet Süleymaniye yalnız miile Moskova radyosuna göre MaEvet, tıpkı: şekilde oynamaktadırlar. Kahve fiatDr. ORHAN ÖZ\TRENİN dam Kosenkina «Beyaz muha dan biri bir gün bize şu malu larının düsürülmesi İçin Ticaret Ba ladınız mı madam?» eski büyük şairlerin saf şiirde er Her yaz şimale doğru asırlarca mar dehâsile hükümdar hazinesinin değil, bütün D r milleündi. İ kanlığınca tertibat alınması lüzumu fızlar ve haydudlar tarafından matı verdi: Madamm anlamış veya anla diği ebedî kıymeti gördü. Maziye bir koşu. Süleymaniye öyle beş altı yılda nişan ve nikâh törenleri Beyoğlu EvBu adam, aile efradile beraber, üzerinde ısrar edi:mektedir. lerme Dairesinde 1/12,949 perşembe kaçınlmıştı» ve bu işe Amerikan mamış olduğu kat'iyetle biline hasreti bundandır, fakat onlan moYapı zenginliği: yapılıvermedi. O Selçuk Türklerin günü saat 15 de Vali Fahreddin Kerim hükumetinin müzahir davrandı o zamana kadar oturduğu şelozdan kurtarıp gazele yekparelik mezse de artık bir daha fizikçiYunan Tahlisiyesi 20 bin Yahya Kemalin şimdiden üç ayrı denberi beş altı asnn içinden sü Gökay huzurlarile seçkin bir davetli ğı da ima' ediliyordu. Fakat bir hirden başka bir şehre taşmmış. lerin bile o zamanlar anlamak verdi, bu yüzden de maziyi ken cild teşkil eden şiirleri henüz ki zülüp geldi. huzurunda yapılmıştır. Saadetler dilesterlin istiyor Bir gün, gene her zamanki gibi, çok Ruslar hâdisenin bizim anriz. için güçlük çektikleri bir naza dine mütehassir etti. Eski tarzda tablar halinde çıkmadığı için onun Amerikanın Sesi programını açBir müddet önce Sakız adası civalattığımız şeklini kabul ediyorO âbide gibi, hakikî ve büyük riyeyi iki cümle içinde öğren daha çok «artist» yeni tarzda da şiirlerini kül olarak yakmdan taDarboğaz otulardı, çünkü hükumetlerinin ve mışlar, dinliyorlarmış. Aynı bi rıııdaMete jilepi mevkiinde karaya gemi meğe tövbe etmiş olduğuna ina ha ziyade «şair» di. Fakat her iki kib edemiyenler, onun şiirindeki ŞEİrler de yalnız kendinin değildir. Hatim duası ve Mevlidi Nebevî Yunan tahlisiye nada oturan bir Rus subayı he ran gizli polisin sık sık başvurduğu sinde de artistle §air birbirinden mimarinin çeşidli zenğinliğini tak Yunus Emreden Yahya Kemale lerince yüzdürülmüştür. Yunan tahli nabiliriz. 23 Ekim 19^19 tarihinde vefat edeu usulleri pek iyi biliyorlardı. O men kapıya gelmiş: siyeleri mukavelesiz olarak işe girişTıpkı bu cereyanlar gibi bu ayrılmıyordu ve ayrılamazdı. Yal dir edemezler. O mimarinin her kadar yedi asrm hakikî şairleri maiul emekli binbaşı « Lutfen bu istasyonu kapa tiklerl için bu hizmetlerinden dolayı nun için, hükumetin pek ciddiye nız aralannda bir adımlık hiza ayrı mevzuu kendi başına bir yapı birbirinden dalga alıp birbirine BAY FEHMİ AKGÖRENİN aldığı bir hâdiseye Moskovalılar tır mısmız?» diye rica etmiş. 20 bin sterlin taleb etmişler ve gere son harbden sonra da bir yen: farkı vardı. kümesidir: Aşk, musiki, rindlik, dalga veren heybetli bir silsilenin «Başkaları Amerikanm Sesi neş ken makama müracaatta bulunmuşlar felsefe havası esmeğe başladı bıyık altından gülüyorlardı. zirveleri oldular. Yahya Kemal de ruhu için 4 aralık 1949 pazar günü Olgtmluk devri: dır. Teminat clarak istenen bu para Sartre adlı bir romancı Kirkedeniz, mevsim, yurd, tarih.... gibi Kosenkina hâdisesi, muhakkak riyatını dinlerken benim de bu çok görülmektedir. En olgun ilk şüri «Dergâh» m çeşid çeşid mevzulann her birinde yalnız kendinin değil, asırlarındır. Beşiktaş Yılmz caddesi Cihannüma gaard ve Heidegger felsefelerinsesi işittiğimi duyarlarsa istikki, «Amerikanm Sesi» radyo Münevver Gürkan resim sergisi den mülhem olarak Existentialis 6 ncı sayısmda 30 temmuz 1921 de kendi başlarma birer yapı bütün Çırçır suyu, bir su olmaktan çıkıp mahallesindeki (Atnberağa) camii ne§riyatının Ruslar arasındak: balim mahvolur.» çıktı. «Ses» ismini taşıyan bu man lüğile yükselen şiirler var. Bu şiir bir iksir olmak payesine yüksele şerifinde öğle namazını müteakıb Resim sahasında büyük bir istidad me ismi altında bir felsefeye tuşöhretini arttırmış, dinleyici saGELECEK YAZI: Rusyadaki ca gösteren küçük sanatkâr Mün«wer tunmuştu. Bununla meşgul ol zumeye bir «Roman şiir> diyebili yapıları «kelime» dediğimiz o göy bilmek için,, tabiatin böğrü içinde, hatim duası ve mevlidi şerif okuyısını çoğaltmıştı. Amerikan Bü sus vehimi ve uydurma «casusluk» Gürkanın üçüncü resim sergisi 5 aralık mağa vakit bulamadım; daha sa riz. O kadar ki Halide Edib gibi desiz, şeffaf, elle tutulmaz; o, duy ne kadar dağ diblerile ne kadar nacaktır. Arzu bujuran akraba ve Arkası Sa. 4, Sil. 1 de ehibbanın teşrifleri rica olunur. pazart«sl günü açılacaktır. Sanat yük Elçiliğine sirmenin tehlike vak'alan. mimî olmak için söyleyeyim k ön safîa bir romancımız «Kalb Ağ gu, düşünce, hayal melekelerile hayatında her yı! geniş bir inkişaf nsı» ve «Ateşten Gömlek» romangösteren sanstkârm yeni sergisi me kendimde bir heves de bulama larunn isimlerini o şiirden çıkardı. Şehrin en modern teknik atelyesi dım. Fakat geçen gün bu sütunrskla beklermektedir. Günün Mevzulanndan' Neden sonra Yahya Kemalden F O T O M. Ö Z E N larda yazdığım «Bursadaki ev»> Anadoluya balık sevkiyah adlı makalenin La Repubîique'te dinledikti, Darülfünunda Cenab Pangaltı İnci Sin. srrası Tel: 82016 Toprak Ofisin yardımile kurulan okuyan, belki ec Şehabcddin o şürin ilk beytini Bugün ve bu akşam, yarın ve yarm akşam Bahkçılar Istlhlâk ve İstihsal Koope fransızcasını Günlerce ne gördüm, ne de bir ratifi her gün Anksraya ikl ton balık nebi bir okuyucu bana, Daima kimseye sordum Yazan: O. K. Görener sevkedecektir. Diğer büyük vilâyetle liberal fikirler arkasında koşan ağrılarım rimiz de Toprak Ofisten balık iste hürriyet meşalesinin Yarab, hele kalb etrafında Inkıîâp Kitabevinden ve diğer kitabcılardan arayınız. durdu digordum. SALI akşamından itibaren (SİZÎN* SOKAK) mişlerdir. Bunların istejl de yerine pervane gibi dolaşan siz nasıl Fiatı: 2 Lira. ı^^^^l^^^^H^^ getirilecektir. «bunda ne var?» , Bugün matine talebeye tenzilâthdır. olur da bu kadar maziye bağlı Diye okuyup «Bir ruh hâletinin İnebolu hattına ikinci bir vapur olursunuz? «İnsanın istikbale detniş. Şair de: İstanbulun en lüks ve modern Oteli Yeşilköyde^ tahsis edilmiyecek doğru atılan ve daima istikbal lisan oluşudur o» diye cevab verir. Bu cevabdaki tevazuu bir tarafa Kastamonu milletvekillerl Ula^tırma üzerine aksedeceğinden şuuru ile B.îkanlığına müracaat ederek İnebolu haberdar olan • bir mahiyet ol buakalım. O şiir en dolgun bir roCUMARTESİ ve PAZAR 11 den itibaren devamlı lıaltına bir vapur daha tahsis ettlrîlme duğunu» bilmiyor musunuz?» manın, manevî bir tazyik makineFevkalâde bir deniz manzarası, görülmemiş bir salonda 8 Aralık sini istemişlerdir. Denizyolları tdaresl diye serzeniş edince bu ifadeden sile sıkıştınla şıkıştırıla, kompribu hattaki yük ve yolcu naklinl tetkik me haline getirilmiş özlülük içinde MÜZİK VARYETE . NEFİS YEMEKLER Perşembe etmiş ve simdilik ikinci bir vapurun son senelerde Parisin Saint Ger özleştirilmesiydi. EN SON Perşembe Pek yakında tahsis edilmesine ihtiyaç olmadığını main Bulvarındaki Cafe Flore'de Bir haftalık yorgunluğunuzu bu salonda bir gün yaşamakla AMERİKAN USULÜ tesbit etmistir. yetişip büyüyen Existentialisme Millî ve Garblı tarafı: Kütahya Yıldız Samsun giderebilirsiniz. ADANA çiçeğini ister istemez hatırlarım. Yahya Kemalin sanatındaki en Zafer, Sıvas Kayseri Cumartesi, pazar 1619 arası matine, geceleri saat 24. den sonra Ne mutlu bana ki bu sıradâ ge kabarık hususiyet onun «millî» olErceyiş'de T A N ' da Şişliye kadar otobüs seferleri emirlerinize âmadedir. ZEVK'de Küçük Haberler çen ay kesip saklamış olduğum makla «Garbh» olmayı en iyi M^^^m^m^^ Telefon: 18215 216. • • • İ ^ ^ İ ^ ^ ^ H bu sene âhenkleştirmesidir. Bunu bize can•k TİCARET ve Ekonomi Bakanlığı bir gazete parças:nm Çekoslovakyadan ıthalât yapacak o2an Isviçrenin Neuchâtel şehrinde lı bir misal halinde iki şiiri gösHer yıi, bir yıl öncekinden daha güzel ve daha HAFTALIK ZABITA MECMIIASI tacirlere yeniden 100 milyon Çek Jtronu "Fransız dilinde felsefe» kongreterir. Biri altı mısralık küçük «Üstshsis etmistir. mükemmel olarak çıkan sinde geçen hürriyetin felsefesi küp», diğeri 36 mısralık «Açık De• İSTANBUL Kazalarmdaki Kayne dair münakaşaların pek kısa niz». Bursanın fethinden 63 yıl sonmakamlar perşembe günü Vilâyette SALONUMUZDA Valinin Başkanlığında yapılacak bir bir hulâsasmı buluverdim. Ora ra ve İstanbulun fethinden 164 yıl toplantıya davet edilmişlerdir. dan hürriyeti bu fani dünyada önce Türk beldcsi olan Üsküp VAP1LMAKTADIR. Kelepçenin bugün çıkan içi dışı renkli enıs>al: \z sayısın; muYeni yılın en hoşa giden hediyesi olacaktır. bilmem kaçıncı defa tarif eden Yahya Kemalin dcğduğu yerdir. hakkak görünüz. Üç bayana tehdid mektubları göndeısn sebeke yeni çıkan bütün kaaunlann hülâsası ve günlük hayat için SEFER 12 CUMARTESİ filozoflar arasından Mösyö Ray Fâlih Rıfkı Ealkan seyali^ünde o yakalandı mı? Sosyete kurbanları kimlerdir Uçuruma yumond Polin, insanm çalışma beîdemizden bahsederken «Eyüb lüzumlu bütün bilgileri, büyük mütehassısların hazırladığı bu varlananlarm feryadı. Her yerde 10 kuruş faaliyeti ve bu çalışma ile dekadar Türk olan Üsküb» demişti. AnsikJopedide bulaçaksıpj^Gayef mükemmel bir muhtıra, ğiştirebileceği tabiate karşı koy Şair o Üskübü şöyle anlatır: ; T A K S İ M D E ye 320 sahife en faydalı yaziîkr, renkli haritatar ve bandralar ma kudreti şeklindeki hürriyet Üsküp ki Yıldırım Beyazıd Han Şükrü Şasmaz, Osmanbey , V. | 7.07 12.04 14.28 16.41 18.19 5,23 Taklit|erini alma^nak için Maarif Kitaphanesi adresine dikkat ile, sınıfsız bir Cite'de hadsiz, diyarıdır. KANADLARD D A N T Şişli Postanesi yanında hududsuz, âdeta uhrevî, mutlak 2.28] 7.23J 9.46]12.00| 1.38|12.41 etmelidir. Pandozöt'Ctftlidir. Fiatı 130 kuruştur. t fâtihan» o onun yadi^H^^^^^m Milli Türk Havacılık FUmi gândvr. J Rus hiikumeti radyomuzu niçin duyurmamaya karar verdi ? =haberleri 600 arsa belediyeye devredüdi GORHŞLER DVŞUNCELER Opüşen Paris Paris 19 Kasım (1) Mazl ve Hürriyet r A, Ya zan Adnan Adtvar EDEBİYAT BAHİSLERİ Yahya Kemaldeki şiir mimârisi Yazan: İsmail Habib Seviik Muammer Karaca Opereti Maksim'de Son temsi! (RAKIM 185) ÇALIŞMA SİSTEMLERİMİZ BOZUKTUR» a ve AZAK'da\ OTEL DENİZ PARK'dır SEHİDLER KALESİ * r Soğuk Permenant MUHTIRALI HAYAT TAKVİMİ KELEPCE KONAK I.