Katalog

LONDRA MEKTUBLARI Avam Kamarasmın maruf iki azasile bir hasbıhal Baştarajı 1 inci sahifede 1 caklarma emin olmalısmız. •= Teşekkür ederiz ama, Ankara Mr. Derek Patmore idi. Bu meslekdaşla memleketten tanışıklığım muahedesinin askerî ve stratejik vardı. Asıl mühim şahsiyetler. İşçi yardım şartlarmı ve hükümlerini Partisinin güzide mensuplarından o ihtiva eden 1 numarah gizli protoİan zat ile Daily Herald'ın siyasi kolu gibi bir protokolla askerî ve meselelerde ihtisas sahibi muhar stratejik yardımın şimdiden tesbit edilmesi lâzım olduğu kanaatindeaıuharririydi. Hasbıhalimizde, Türk donanma yim. Çünkü yarmm yıldırım harBinın takviyesinden. Türk İngiliz binde bu yardımın tesbiti için mü. ittifakmdan, Sovyet Rusyanın atom zakere ile vakit geçirmek büyük bombası yapmış olmasından, Bol bir hata olur. Hiç olrr.azsa, bu cişeviklerin siyasetinden vesaireden het önceden tesbit edilmiş ve plânbahsettik. Karşılıklı sualler sorduk lanmış olmalıdır ki parlamentolar harb ilânı kararını verince bu yarHasbıhali şöyle açtım: dım plânı otomatik olarak hemen Türk donanmasının Uitbik edilebilsin. =haberleri Bîr setıdika sekreteri kayboldu Bu şahsın üzerinde mensucat işçilerinin 700 liralan bulunuyordu i K T İ II A $$ L A R Bakırköy mensucat işçileri #endikası sekreteri Necati, 700 Hra para ile ortadan kaybclmuştur. Sendika üyelerinin elbise taksit paralarını bir tacire teslim etmek üzere 700 lirayı yanına alan Necatinin akıbetindjn endişe edılmektakviyesi Muhterem muhatablarım bu dü j tedir. • Amerika, bize silâh, malzeme ve şüncemi tasvibkâr bir sükutla kar • Vakadan zabıta ve adliye haber| dar edilmiştir. gemi vermek suretile askeri yâr şıladılar. • dımda bulunuyor. Karadenizde Sov Nuhun gemisini arıyanlar yet donanması, verdiğlniz îtalynn Kadıköy Muallimler Derneğmhakkmda Bolşeviklerin harb gemilerile de kuvvetlen li. den Millî Eğitim Bakanına Türk donanmasının üç misli bir =açekilen tclgraf iddiası yı üstünlüğü temin etti. Türk doKadıköy Muallimler Dernegi. genelik v Daily Herald'ın siyas! muharriri tıanmasında hiç kruvazör yokturkongrefirıi pazar gunü saat 15 :e; Kadı. ] köy Halkevl salonund» yapmıştır. Ge' Amerikalılardan kruvazor istiyo şu suali sordu: Nuhun gemisini arayan Ame çen idare heyetinin rapor ve hesablaruz; her nedense hâlâ vermediler. İrigiltere, Türkiyenin müttefikldir. rikalıların Ağrı dağına çıkmalan rı kabul edildikten »onra; yenl Idare bu araştırmanm heyeti lecilmijtlr. Bir çok kruvazörlerihizi ve diğer üzerine, Ruslar Onu muteakıb kongre; 210 Istanbul harb gemilerinizi, sapsağlam olduk hedefi Nuhun gemisini bulmaktan ilkokul mualliminin yerlerlnden çıkaları halde, tasarruf maksadile kad ziyade, atom bombası için casus rılmasının ciddi. esaslı ve haklı olçurodan çıkarıyor ve ucuz ucuz bo luk yapmak olduğunu iddia etmiş lere dayanmadığına; kanuna; talimatsvucuya satıyorsunuz. Bunları. bo lerdi. Bundan haberiniz var mı? nameye; inaan haklarına aykın olduğuna; hak ve adalet hislerini incittizucuya verdiğiniz fiatla bize satsa Su husustaki fikriniz nedir? ğlne ve mekteblerimizl demokratik bir Haberim var. Bu, Bolşevikle cemiyete aid hakiki vazifesini ifa ederuz daha iyi olmaz mı? Biz, zengin olraadığımız için, her hangi bir ge rin saçma bir iddiasıdır. Eğer Ağrı mez bir hale getirdigine kani olarak; miyi, sizin yaptığınız gibi. 1520 dağına çıkmaktan maksad, casus bunun duzeltilmesl için Milli Egitim senede çürüğe çıkarmayız, İngilte luk yapmak olsaydı, bunu dünyaya Bakanına bir telgraf çekilmesine ittırede yaptırdığımız Hamidiye kru llân etmeden gizlice yapmak pekâlâ lakla karar vennijtir. İstanbul vapııru dün jritti mümkündü. Bir Amerikan mütevazörünü 45 yıl kullandık. İstanbul vapuru dün saat 16 da 50 hassıs heyeti, hiç neşriyat yapılma• Mebus şu c«vabı verdj: ecr.ebi; 90 yerh yolcu ve 120 ton yukle İstediğiniz gemileri sizc sat dan gizlice dağm tepesine çıkar; o Dcğu Güney Akdeniz seferine çıkmışmağa hazırız. Nitekim harbden son raya yerleşir ve lâzım gelen tetkik tır. Giden yolcular arasında Mısırın ra, korvetler, aramatarama gemi leri ve araştırmaları yapardı. Ağrı Bağdsd sefiri Muhammed Yasen Bey leri, avcı botları sattık. Hükume dağı askerî ve yasak bölge olduğu ile yazı geçirmek üzere şehrimize getihiz kruvazor satın alraak için bi için de, Rusların haberi bile ol len Mısır, Suriye ve Lübnanlılar vardır mazdı. ze müracaat etmiş midir? Bir işçi makinede parçalanarak Hakkınız var. Ben de o iddia. Benim bildiğtme göre etmsöldü nın, saçma bir Rus propagandası miştir. Eyubde oturup Rami Çiftkurâ iâstik fabrikasında çalışan Enurumlu Hasan, Boyle bir taleb vukuunda İn olduğu kanaatindeyim. hamur makinesile çahjırken kolunu giltcrenin size kruvazör satmaması Ruslar da atom bombası dişlere kapürmış; makineleri harekete İçin hiç bir sebeb yoktur. getiren motörü durduramadığı için kısa Bu sırada Daily Herald'in siyasî yaptıktan sonra bir zaman sonra büyuk dişliler ara.yazarı şu mütaleayı ileri sürdü: sına düsmüs feci bir sekilde parçalanaŞu suali sordum: rak ölmüştür. Savcılık. fabrikatör ve • Büyük gemileri ne yapacak Ruslar da atom bombası yap me5Ul ustalar hakkında takibata geçsınız? Mubribler, hücumbotları ve tıktan sonra. csmokrasi cephesine mlştir. denizaltılar ve uçaklarla kendinızi karşı siyasetleri değişecek mi derSabıkalı bir eroinci yakalandı müdafaa ediniz. Büyük gemiler siniz? masraflıdır. Ssbıkalı eroin sa::cısı Mehmed BurCevab verdıler: hanecdln dün ustü aranınca 16 büyük Türk ve Rus donanmaları hak Bize karşı siyasetlerinin deği paket eroin bulunmuçtur. Eroinler mu' Icmda rakamlara dayanarak tsfsilât şeeeğlni sanmıyoruz. Çünkü teca sadere edilmif, Mehmed rn»hk«meye verdim. Küçük gernilerin, kruvavüz ve şiddet politikası taki'o eder verilmlştlr. 'zörlerin himayesine muhtac oldulerse harb edeceğimize inanm;ş Pencereden düşerei öldü ğunu söyledim. Bu denizci milleıin bulunuyorlar. Onlar, kv. meseleyi Tarlabaşında oturan 70 yaşlarmdaki her ferdi. denizcilikten anlar; krukendi halk kütlelerinin maneviya Tanaş: gece penctreyi kaparken muvavazör ihtiyacımızı kabulde teredtuıı kuvvetlendirmek ve demir zenesira kaybederek yere düşmüş ve düd etmediler. Devam ettim: ^ , peıde arkasındaki peykler üzerin (Jerhal oltnüstür. Biz de Sovyet Rusya ile do de baskı yapmak üzere, bir propananrrıa yarışma çıkacak vaziyette ganda vasıtaaı olarak kullanacakKüçük Haberler olmadığımızı b'liyoruz. Karadeni•k HACILAHI Ciddeye götüren deki Rus tezgâhlarf rhüterhadTren Mr. Truman'ın Ruslardan ön «Ordu vapuru; salı günü İskenderuna gemi yapabüecekleri gibi isterlerse yolcularını çıkaracak ve son• Baltık filosundan da Karadeni~° ce onların atom bombası yaptıkla gelerek ra tekrar Ciddeye gidecektir. rını söylemesi ve bunu temmuz. gemi getirebilirler. Bizim deniz * «ANNA Msria» vapuru; dün rk• stratejimiz. Karadeniz hâkimiyetini danberi bildiği halde şimdi ortaya şam 400 Museviyi hâmilen Bsyruta tam ve kat'î olarak Ruslara bırak atması. Amerikan temsilciler mec hareket etmiştir. * BİR müddet önce bir infilâk nemamaktır; deniz ve denizhava lisi üzerinde bir tesir yapmak ve kuvvetlerile sahillerimize düşma Avrupaya yardım tahsisatını tam ticesinde harab olan «Çonjm» vapurunun tamiri bitmiştir. aıÇonımi yakınnın çıkarma yapmasmı önlemektir; olarak geçirrmek maksadile olduğu da sefere çıkacaktır. fikrindeyim. Nitekim temsilciler denizaltılarımızla savaşı. düşman * HÜKÜMETrMİZİN İsrailde acakıyılarına kadar götürrrektir. Bir meclisi, tahsisatı Mr. Truman'ın is cağı Elçiliğe tayin yapıhncıya kadnr; tediği gibi kabul etti. Siz ne derElçilik Müsteşarlığına Baksnhk İkinci kelime ile Karadenizin bir Ru5 Dp.ire Müdürü Feyzullah Esen gBndegölü olmasına meydan vermemek siniz? Bu sualime siyasî muharrir oe rileceklir. tir. T k CUMARTESİ gece yapılan nrama ıar,rr.ada 19 bıçak; bir tabanca ele Harb halinde Türkiyeye vab verdi: Evet, ben de aynı fikirdeyim. geçmiştir. Mareşal ÇanKayŞek geçen hafta verdiği bir nutukta, üçiiııcü dünya harbinin Çinde başlamış olduğunu işaret etmişti. Bu söz biraz mübalâğalı olmakla beraber, hakikati ifadeden uzak değildir. Nitekim, uzun müddet Çinde buhınan ve meşhur c.TJçar kaplanlar» hava filosunu kurmuş olan Amerikan generali Claire L. Chennault da bu fikirdedir. Generalin Çini kurtarmanın henüz kabil olup olmadığım anlatan ve Çindeki son vaziyet hakkmda bir rapor mahiyetini taşıyan mühim bir yazısmı aşağıya alıyoruz. Bir çoklarına göre, artık iş işten geçmiştir. Çin komünistlerinin ilerleyişini durdurmak imkânsızdır. Gene onlara göre, esasen buna lüzum da yoktur, cünkü Çinliler son derece terdiyetçi bir millettir, Moğolları. Mançuları kendi bünyelerine çekip hallettikleri gibi komunistleri de aynı şekilde eriteceklerdir. Bu fikirde olanlara bakarsanız, Çin komünistieri başkadır. Solcu harbi idare eden harb beylerinin her biri bir Tito kesilecek ve Moskovanın emrile hareket etmiyecekür. 0nun için, evvelâ tozun, dumanın yatışmasını beklemeli, sonra da gücümüz yettiği kadar yardım etmeliyiz. Zira, Amerikan vatandaşı dünyadaki fare deliklerini daha rie zamana kadar tıkamakta devam edecektir? Bana sorarsanız, derim ki, henüz iş işten geçmiş değildir; ftkat önümüzde pek az bir zaman kalmışar. Çinliler komünistieri eritebilirîer, fakat bunu görmeğe ne sizin ömrünüz müsaiddir, ne de benim ömrüm. Şimdiki halde, mademki komünistler ilerliyorlar, yapılacak şey onlan durdurmağa çalışmaktır. İkinci Dünya Harbi Asyada Japonlar Mançuryayı işgal ettikleri zaman başlamışü. Sonradan harcadığımız paranın cüz'î bir kısmı o zaman sarfedilmiş olsaydı bu harbi olduğu yerde durdurmak mümkün olabilirdi. Komünist elebaşılan birer Çinü Tito haüne mi gelecekler? Hüsnü kuruntu! Daha geçen gün, komünıst diktatörü MaoTseTung «Başuıda Sovyetler Biriiğinin bulunduğu antiemperyalist cepheye mensubuz» diye resmen ilân ediyordu. Benim gibi bütün Çin üzerinde harbetmiş ve defalarla dolaşmış olanlar pekâlâ bilij'örlar ki üçüncü dünya harbi bugün orada hem de büyük bir süratle hazırlanmaktadır. Avrupada yaptığımız gibi acaba Asyada da komünist ilerlemesinin önüne geçebilir miyiz? Geçebilirsek, üçüncü dünya harbi önlenmiş olur, zira Rusya, Almanyanın iki cephede birde muharebe etmek zorunda kaldığı için nasıl hczimete uğradığ;nı iki kere görmüştür ve Çin cephesini emniyote almadan harbe girişmek gibi bir hataya düşeceğini hiç zannetmiyorum. Görülrnemiş istibdad Çinde komünistleri durdurmanm artık zamanı gelmiş ve geçmek üzeredir. Çinli kızıllar daha !;imâiden memleketin en zengin ve en kalabahk kısımlannı arazinin yarısıru, nüfusun üçte ikisini ellerine geçirmiş bulunuyorlar. Sıkı bir nızam dahilinde ve insafsızca usullerle hareket ediyorlari Karşılarına çıkan her türlü munalefeti amansız bir Ucüncü dünya harbi gene Çinde hazırlanıyor : r. c 17 EJOm Rahmetli Gülek Kaybettiğimiz kıymeller KOftFEZi PuıPıN Çizgilerle tarannuş olan kısım komünistlere karşı müdafaa edilebilscek bölgcleri göstermektedir. şekilde çiğniyorlar. Bir eyalette isyan çıksa, oradaki nüfusun yarısım temizlemekte tereddüd etmezler. O zaman, geri kalanlar da onlavın dediklerini yapmak zorunda kahrlar. Doğu ülkeleri asırlardanberi bu derece şiddetli bir istibdad göımemiştir. • Komünistler durdurulmıyacık olurlarsa Çinin geri kalan kısımiarını da çiğniyeceklerdir. Hindicinî hududlaruıa gelip dayandıktan sonra orayı işgal etmelerine mârıi o!ı/ ak kabil değildir. Arkasından Siyam, sonra Birmanya aynı ak :eto ıgrayacak. nihayet sıra Hindistana gelecekür. Büyük bir düşman Arrerikayı işgal edince Kuba ve Meksika nasıl mukavemet edcmezierse, Çin ve Hindistan istilâya .ığradıktan sonra da Malaya, Folemenk Hindistanı ve Filipinin rauRavpmet etmesine de aynı şekilde imkân yoktur. Stop hattı Çin komünistieri Japon ordularınm durduruldukları hat üzerinde pekâlâ durdurulabilir. Hem de ^apon orduları Çindeki komünist ordularından çok daha kı:wet!iydi ve mukayese edilemiyecek derecede daha iyi teçhiz edilmiş bulunuyordu. Bu hat dağ ve çöllerden mürekkeb tabii bir muazzam maniadır ve Moğolistan hududundan Cenub Çin Denizine kadar 2500 kilometre kadar bir mesafe^yi kaplar. «Japon orduları bu hattı yarrrnanuştır. Bugün bu hattın arkasında 15C miiyon Çinli vardır. Eunların büyük bir kısmını teşkü edenler de, topraklarmı düşmana kcrşı müdafaa için her tehlikeyi göze alan cesur dağhlardır. Şimal batı bölgesinin nihayetlerinde de Ningsiya, Kansu ve Çinghay gibi müslüman ey&letleri vardır ki buradaki ı?isler topraklarına gerek Japon!arın. gerek komünistlerin ayağmı asla bastırma mışlardır. Meselâ, 1926 martıtida o uzun yürüyüşlerinde Kornü))i?tl«r Kansuya da girmek istemişler, fakat şiddetli bir rrvl'^bîden sorra geri püskürtülmüşlerdir. Bu eyaletlerin cenubunda Szeçnan bölgesi vardır. Ziraî bakımdan zengin bir havza olan ve etrafı geçid vermez dağlarla kaplı buluı.an bu bölge Almanya kpöar ?er)iştir, nüfusu da Fransa kadardır. Bu muszzam eyalet Kubilay Handanl;cri lüç bir istilâya ı.;;ramaıtuştır. Bugün Asyada askerlik bakımından en mühim mevkü Yunnan işgal ediyor. Zira hurası, Birmanya ile ve Fransız Hindiçinisi ile uzun hududları bulunan bir eyalettir. Bu rası da yüksek dağlarla kaplı bir bölgedir ve kolayca müdafaa edı!ebilir. Bu bükımdjuı, komünist ılerleyişine son vcrecek bir nokta olmağa müsaiddir. Yüksek ve dağlık bir böîge olan Kueyçov d^ n: edilmesi kabil bir eyalettir. Nihayet, müstakil Çinin denizle alâkasını devam etciren Kuangsı vc Kuangtun eyaletlerme geliyoruz ki bunlar da istiklâle düşkünlükleri ve düşmana mukavemeılerile anane kazanmış bölgelerdir. Bu geniş havalideki Çinıiler komünizme düşmandırlar ve kendilerine silâh ierır. iktisadî ve ticarî yarJımda bulunursak bu hattı ilânihaye müdafaa edebilirler. Uçar kaplanlar Ben şahsan Çinin mı böîge'.erhıdeki bütün pirinc tarlalarını, iütün yolları, nehirleri birer birer bilirim ve azimkâr insanlardan mürckkab küçük bir kuvvetle tıuazzam bir düşman kütlesine karşı rıeler y^pılabileceğini tecrübelenmle gördüm. «Uçar kaplanlar> hava filosunun Japonlara karşı üç hafta bile mukavemet edsmiyeceğini söylüyorlardı. Halbuki 250 kişilik bir l:adro ve 8 miiyon dolarlık bir tahsisatla Japon hava kuvvetlerini Çin üzerinde darmadağın ettik ve üç senedenberi ilk defa olarak Çin şehirlerini bombardıınandan kurtardık. Daha sonra bu bizim küçük hava kuvvetimiz Hump üzerinde kurulan «hava köprüsü» yolile yardım görerek ve bu hattm gerisindeki sahalarda faaliystte bulunarak, milyonlarca tonilâto tutan Japon gemileri batırdı ve Japonların muvakkat muvaffakıyetlerini tamamhyarak Çüü işgal etmelerine mâni oldu. Çin komünist kuvvetleri de bugün Japonlar kadar yayılmış bulunuyorlar. Buaun için, iyi çarpışan bir hava kuvveti tarafından gene Japolar gibi hezimete uğratılmaları kabildir. Bu mretle, komünistlerin ulaştırma yoiları kesilir, sevkiyaü sekteye uğr.âr, köprüleri yıkılır, yolları bozulur. limanları, nehirleri kapatılır, demiryolları işliyemez hale gelir. O zaman da komünistler ne sınaî, ne de ask;rî bir kuvvet eîde edemezler. Komünistlerin henüz muharebe kabiiiyetini haiz bir hava kuvvetleri yok; yalnız, nakliye ve irtibat işlerinde kullandıkları bir kaç tayyareleri var. Beş yüz yabancı tayyareci ve İngiliz, Amerikan, Fransu, Leh, Filipinli ve daha başkalarından mürekkab miüetlerarası bir Uçar Kaplan filosu kurulur da müstakil Çin avcı tayyarelerine ılâve edilirse komünistieri en az masrafla durdurmak kabil olur. Çinin artık; l.omünistlerin eline geçmiş bulunan kısmını geri almak bahis mevzuu olamaz. Bunun için iş işten geçmiştir ve esasen de îüzum yoktur. Fakat yapılacak ve yapılabilecek bir tek şey vaisa o komünistlerin daha fazla üerlemelerine mâni olmakür. (Readers Digest'ien) Adana M»arif Eminliği zamanımdan, yani çeyrek asırlık dostum rahmetli Rifat Gülek, yüksek tahsilini yapmış, hazakatli bir kimyager, Adananm en büyük eczanesine sahib, aynı zamanda arazi ve emlâk sahibi, hali vakti yerinde. ve kendi halinde, kimseye fenalık yapmıyan, fakat memleket işlcrinde her türlü hizmet; şevkle yüklenen, inkılâb devrinin uzun yıllarmda gerek parti, gerek diğer içtimaî müesseselerde sistemli çalıjmayı bilen hayırlı bir zattı. O zamanlar oğulları Kasım Gü lekle Hüseyin Gülek tahsilde idiler, Kasımın Paristeki mektebin: pek parlak bir başarı ile bitirmösi üzerine derin bir sevinc içinde Eminiik dairesine geterek oğlundan aldığı uzun mektubu sonsuz bir saadetle okuduktan sonra birden gözleri nemlenip: .•Şu çocukların mektebde olduğu gibi hayatta da başarılannı göreyim de, bundan sonra ölürsem de gam yemem.» dedi. Aradan uzun yıllar geçti. 1945 yazında, geçirmekte olduğum hastalık dolayısile Büyükadada idim. Rifat Gülek de ağır bir hastalık tehlikesin; atlatarak nekahetini geçirmek üzere Adadaki Kulübe geld:. Birbirimize «geçmiş olsun» derken sanki • bugün hava ne iyi» der gibi tabii bir eda ile dedi ki: ••Ölümü şimdilik atlattık. Atlatmasak ne olacak? Kalsam da bir, gitsem de; değil mi ki çocular yetişti. Allahın rahmetine kavuşan Rifat Gülek çocuklannın yalnız babası değildi: O, varlığının hik metini çocuklarını yetiştirmekte gören idi. Böyle babalara ölmüş denmez. Onlar yetiştirdiklerinde devam ediyorlar. O, hayata gözlerini kaparken muhakkak ki, uyku :çin gözlerini yumar gibi, tam bir ruh rükudeti içinde idi. Bu sırra eren babalarla babalarını bu sırra erdiren evlâdlar: Bu hayatta bundan daha gerçek bir mazhariyet olamaz. Bu öyle bir ölüm ki tâziyeyi bile ortadan silivor. İ. H. S Son derece orijinal telif roman j Varlîk Yayınları, 1 lira I Ankara caddesi 80/1, İstanbul r D Ü C Ü N , N İ Ş A N ve toplar.Mİarınızda Yazan: FATMA ESEN S a t ı $ Y e r l e r i : İstanbul: İnkılâp. Ahmed Halid. Remzi, A. İnsel, Uğur ve Köprü Salon Kitabevleri. Beyoğlu: Kitab Sarayı, Haşet, Kohen Hemşireler. İngiliz Kitabevleri. Ankara: Akba Kit<.bevi. Müracaat: Ş. Bayar. Cumhuriyet gazetesi Tel: 24290 FOTO SABAH'ı arayınız, İstiklâl Caddesi 289, Telef: 40108 CUMHURİYET Nüshası 10 kuruştur Abone şeraiti lurkiye için 30»ı Kr. 80vl .. 1500 • Î800 • 60(1 Kr. 16«ı yardım meselesi •§•••••^•1 Bugün yayınlandı mf^^^^^m Ruslar, Baltıktan Karadenize gemi getiremezler. Getirirlerse, bu, onların tecavüz niyetlerini açığa vurmalan demektir. O zaman A•merika ile İngilterenin müdahale edeceklerini bilirler. İngiltere ile Amerikanın Türkiyeye bir tecavüz vukuunda otomatik olarak hemen bize yardıma ..koşacaklarma dair aramızda hiç . bir andlaşma yoktur. İngiltere ile Türkiye arasındaki 1939 tarihli Ankara tedafüî itti. fakı yürürlüktedir. Bu muahede Almanya ve İtalyaya karşı yapılmıştı. Amerika ile de böyle bir şey yoktur. • Evet Ankara muahedesindc yalnız Akdenizden bahis vardır: Karadenizden bahsedilmemiştir. ' O halde muahedenin yeni şart lara göre tadili lâzım gelir. Biz. Şimal Atlantik paku dışında bırakıldığımız için, kendimizi emniyette addetmiyor ve müsterih olamıyoruz. İngiltere ile Amerika bize teminat verdilerse de arada yazılı v e imzalı bir andlaşma akdedilmemiş Sovyet Rusyayı yola getirmek mümkün mü? ZİLHİCCE 24 PAZARTESİ Bir sual daha sormama müsaadenizi rica ederim. Sovyet Rusya, harb sonunda yapılan bir siyasî ve stratejik hata yüzünden Avrupanin ortasma oturmuş bulunuyor. Bn zaferden çok memnundur ve harb ederse, en az yüzde 50 kaybetmesi ihtimali vardır. 0nun için bugünkü vaziyeti harbsiz muhafaza etmek istiyecektir. Siz, demokrasiler de harb aleyhtarısınız. So\^ct Rusyarun. kendi rızasile kazanclarından vazgeçerek hududları içine çekilmiyeceği muhakkaktır. A\Tupanm ve Asyanın bugünkü durumu, ne vakte kadar devam edebilir? İngiltere ile Amerika, Sovyet Rusyayı yola getirmek için ne yapabilirler? Muhatablarım hep birden. hiç bir şey yapaır.ayız gibi kollarını ümidsizce havaya kaldırdılar. İçİ2rinden biri: Sovyet Rusya iç durumu itibarile rahatsızdır. Dedi: fakat Avrupanın ve dünyanın bu belâdan kuı^tuluşunu Sov ~ ! yet RusyF.r.ın dahilî bir ihtilâl ve dirde otomatik olarak yardımımız? inhilâline bağlamanın pek zayıf bir koşacağınızdan emin olmak isteriz. ümid olduğunu anladığı için de de .. Demokrasi devletleri, kendi vam etmedi. • parlamentolarınm tasvib ve kararı ABİDİN DAV'EK ölmadan otomatik olarak harekete TÜRKİYEDE I İ I V. , E ]12.46 6.32 S ! >• S a 1 ıı.ıo SOSYAL HUKUK ve İKTİSAT Mecmuası. 2 nci yılının ilk sayısı o a n 13 üncü nüshasını zengin mündericatla satışa arzetti, Abonman ve rnuhaberat için: P . K. 1829. Galata, İstanbul • • ' 2900 a •S400 • .. ] 6 11 11.58 15.03 17.27 18.59 9.36 12.00 1.31 D İ K K A T G(uet«tnfcc co'irttrıltn eLrnic ve yaz\'ar ntfrtii\sin. «diİCTejin iadt oiunmoı Dedikodu Son günlerds, aşağıdan jnıkarıya ve >Takarıdan aşağıya her sınıf halkm meşgul olduğu başlıca konuyu keşfetmek muhakkak ki keramet sahibi olmayı gerektirmez. En az zeki olanlanmız bile fazla zihin yormaya hacet kalmadan; Ara seçimler!.. bile manen ntihar etmiş sayılmazCevabını bastırıverirler. Evet lar mı? • ara seçimler> düh yapıldı. Bugün, Öteki cevap vermeğe hazırlanıneticesinin hemen belli olacağını yordu. Gaga burunlu patlak gözpek sanmıyorum.. dedikodusu ise lüsü onun ağzını açmasma imkân haftalardanberi devam ediyor.. bu bırakmadan belli belirsiz bir Musemevzuda gazstelerde yazıhp çizi vî şivesile aüldı: Ben muvazaası, munazarası lenlerden, ötede beride anîatılıp söylenilenlerdan hiç birine benze bUmem.. fakat ben de Demokratmiyenini geçelerde tramvayda işit ların yerinde olsam kat'iyyen ara seçimlere girmem.. enayi mij'im tim.. be.. ötekiler, nerede zayıf, nerede kuvvetli olduğumu anlasınlar da ona göre tertibat . aisınlar, değil mi? Cumhuriyet balolarınm verilmesinden irazgeçilmesi de umumî efkârı daha az işgal ediyor, sanmayınız. Yenicarri şadırvanlarının önünden geçiyordum. Akşam üstleri o sokak bir otomobil mahşeri oluyor, malum ya.. çiğnenmemek için merdivenlere tırmansrak ilerlemeğe koyuldum. Can kaygusile o kadar tırmanmı§ım ki kendimi muslukların yanında buldum.. kasketlerinin güneşlikierini yana çevirmiş, ilk bakışta üzerlerine «sabık molla> teşhisi ıtonabilecek iki kişi aptest alma işini bitirmişler' yazma mendillere kurularuyorlardı. Biri ötekine: Efendi aazretleri. diyordu, bizim fırkaıun :man tazelemesine ne buyurulur, vallahi hoşuma gitti doğrusu.. balo malo gibi frenk bidatlerinden vazgeçip, namaza niyaza, hacca ehemmiyet vermeleri imanı bütün müslümanlar üzerinde pek iyi tesir yaptı.. ama, onların hak yoluna döndükleri mekteblere dinî dersler koymalarından da beıli idi.. böyle giderse 1950 de kazamrlar sanuım.. Öteki' okuduğu duayı bitirir bitirmez cevab verdi: Bazıları da büobütün başka söylüyoriar, mirkn.. guya, İlânlardan meıuliyet kabul edilmez. tan kartpostal albüm, öbur tarai'a parlak Doğu Akdeniz seferleri, dış turizm meselesi halloldu gitti, demektir. Yeni bir tehlike! Yazan: AHMED HİDAYET Amerikalılar müdahale etmişler.. bizim yardımımızla yaşadığınız halde bir çok israflar yapıyorsunuz.. demişler.. onlar da masrafı kısmak için Cumhuriyet balolanndan işe girişmişler.. halbuki zavallı mel'un (!) şapkalı partililer yılda bir kere bu balo işine katılır, bir iki yudum içki, bir iki lokma yemekle karmcağızlarını doyurup bir iki göbek havasile nefisciğizlerini körletiyorlardı.. İnsan bu dedikodular karşısında rLâhavle> mi çeksin, yoksa meşhur Lâtin atalar sözü «Vox populi vox D e i Halkın sesi, hakkm sesi» ni mi tekrar etsin, şaşırıp kalıyor. REEL .geçemezler. Nitekim Amerika, Şimal Atlantik paktında da Amerikan lcongTesimn kararı olmadan otomatik olar=,k harbe girmeği ka" bul etmemiştir. İşte bizim de endişemiz, hep bundan ileri gelmoktedir. İngiltere ve Amerikanın bize yardım için harekete geçmeleri uzadığı takdirde, Sovi'et Rusyaya karşı sahillerim i z i korumak ve Karadenizde Rus ların ellerini kollarını sallayarak harekâtta bulunmalarını önlemsk maksadile yeter kudret ve kifayette bir deniz ve denizhava kuvveti bulundurmak istiyoruz. BiliyorsuÎJIUZ ki modern harbde, ilk günlerin ehemmiyeti büyüktür. Biz. tngiltere ve Amerika gibi. Sovyet Rusyadan uzak değiliz. Topun ağzındayız; hem de havadan, denizden ve •karadan. Suvyet Rusyanın bir taarruzuna uğradığuıız takdirde, İnailtsre •ve Amerikanın yardımınıza koşa ilk defa DETEKÎİFMAGAÎİN • MUAMMA* HEYECAN MECMUASI İSTANBUL FELEMENK KONSOLOSLUÛU Felemenk ihracat mahsullerinin listesini taleb vukuunda aiâkadarların isim ve adreslerini bildirmek suretile İstiklâl eaddesinde 393 No. Felemenk Kon:;olosluğundan tedarik edebileccklerini malumlan olmak üzere üân eder. Aynı zamanda Felemcnk Konsolosiuğu. bütün Felemenk fabrika ve müesseseleri mü: messillerinin isim ve adreslerini bildirmelerini rica eder. i i KARACÂ'nın takdim edeceği ilk operet RAKIM 185 Orta salon (!) da halka olmuş konuşuyorlardı. Eller kayışlarda, kuvvet çenelerde.. kisaboylu göziüklüsü: Ben anladım. diyordu. Demokratîar ara seçimlere neden girmiyorlar.. Halk Partisile yaptıklan muvazaa (!) da verdikleri sözü tutmak için.. yoksa, girseler, belki de kaîanırlar.. aynı usuiü 1950 de de tatbik ederlerse vay halimize.. Cumhuriyet Halk Particileri gene meydanı boş bulacaklar.. müsabakaya iştirak eden yegâne yarış atı gibi de tabiatile birinci gelecekler.. Zayıf, uzunboylu, çıplak kafalısı iüraz etti: . Tito'nun kominformla kanlı bıçaklı olmasının ciddiliğinden hâlâ şüpheliyim.. fakat Celâl Bayar vp arkadaşlanna itimadım vardır.. durumlarının, Serbest Fırkanınkine benzediği bütün açıklığile meydana çıktığı gün maddeten değilse İç ve dış Eski çengelsakızlanna, yeni moda çikletlere benzedi. Turizm işi, aylardır, haftalardır ağızlarda çıgnenip duruyor.. Basm Yayın Umum Müdürü Ahmed Şükrü Esmer dostumuz yeniden dile geidi, memleketimizi tanıtmak için albümler, filmler hazırlanıyormuş.. gözler aydın!. sağ kahrsak, senelerce sonra dönüp dolaşıp eski tabirle bu meşhur «seyyah celbi' meselesinden gene tatlı tatlı bahsederiz. Yalnız, doğrusunu söylemek lâzım gellrse iç rurizm işlerinde son yıl içinde biraz gelişrne ve ilerleme görüldü sanıyorum.. o da Denizj'olları İdaresinin yeni tedarik ettiği vapurlar sayesinde yolcuları bir parça sıkınüdan kurtarması, şehir hatlarında da makul yaz ve kış tarifeleri tanzim etaesi sayesinde olsa gerek.. Halk, artık hayvanlarla birlikte seyahat etmiyor.. istediği zaman olmasa bile bir hafta on gün çerisinde dilediği istikamette yolculuğa çıkabiliyor.. gerçekten, şehir yaz tarifesinde Adalar ve Boğaziçi seferleri ihtiyaca pek uygun düzenlenmişlerdi. Büyükada ileri gelenlerinin idareye gönderibnek üzere bir teşekkür mektubu hazırladıklarına bizzat şahid oldum. 12 ekimden itibaren tatbikına başlarulan kış tarifesi de fena değil.. 3 Kirlensin kirlenmesin 1 ii şehrin merkezile Adaların ve Boğazın ulaşıınını eskİ3i gibi erken yolcunun bütün sefer boyunca bir peçete bir havlu ile idare etmesı den kesmiyor. taleb ediiiyor. Fakat gelgelelim dış hatlarda iş Lüks kamara parası vermiş yol sır.a, korne zırıltısına. tramvay vat o kadar parlak gitmiyor.. vazifesi icabı yabancı memleketlerde dola cuların ve bilhassa yabancılaıuı \ manlarının dan lanır.a, drreksiyon şıp duran eski bir arkadaşım Doğu bu mütevazı hayata <eyvallah!> başmdaki gevezelik çançanına bir Akdeniz seferlerini yapan vapur diyip razı olmalai'ina imkân ts de «hey hey!> :er «aman yar ey!» larımızdan birile geçenlerde şehri sav\oır edilebiür mi? Maamafih, ler, «meded!» 'er kanşıyor, yaya mize gelmişti. Bu konu üzerinüe bir hususu size tebşir edeyim.. BCL yolunu şyşırıyor. şoför ayramru hasbıhal ediyorduk. Bana dedi ki: iki vapurda da garsonlara ve n;üt taşırıyor, kaza ilıtimalieri yüzds Doğu Akdeniz seferlerine tah tahdemlere yabancı diller öğretü yüz artıyor.. şarkılar, ahenklsr o sis edilen tistanbul» ^e «Adana» mek üzere kurlar açıimış.. yak;;i şoförün sade gczünü, kulağını devapurlanmız başlangıcda muvaf da bülbül gibi fransızca, ingiiizcc, ğil, ruhunu. âsabmı da kayuırıı. fafcyet kazandılar. Çünkü o sırada italyanca konuşacaklarmış. fazla isteği yokken bile içki içmek 3ak, bu müjde beni içten sevin için yaklaşan ânın dakikalarııu Marsilya Beyrut arasında işleyen haftada teş saydırn.. Ankara Radyosu böyle pek az ecnebi vapuru vardı. Aynı dirdi. Liselerimizde zamanda acentamız Beyrutun ıa dersten altı yılda öğretem ' "'^ÛSZ bir tchÜke teşkil etmiyordu. Çünnınmış şahsiyetlerinden Fevzi Gan yabancı dilin bu kadar kısa bir kü A'lah eksik etmciin onun ISÎIKdur da bu hususta mühim bir rol zamanda boğazlardan şerbet aibi sız, gürültüsüz geldiği saniye yokoynadı. Fakat bizim işe icab eden akıülması yolunun hemen mektrb tu! ehemmiyeti vermemekte devam lerimizde de tatbikına başianvdjı Şehir içerisinde seyir halinde etmemize karşı yabancı kumpan şüphesizdir. yalar faaliyete geçtiler. VaziyetiHavlularla peçeteler naylondan iken radyo çalmak menedilmeZı miz müşkülleşti. Şu anda DoğJ yapılırsa hiç değiştirilmesine ha buna riayet atmiyenlerin de radAkdeniz seferini yapan vapurları cet kalmaz. Yemekler ise gidip ycları sökülmeyse kazalar günden mızdaki başlıca göze çarpan kusur gelme «Ekrem Yeğen» den tedarik güne artacaktır.. şimdiden eruabılar şunlaıdır ki. ötedenberi mem edilince o zahmetten de kurtulu nın dikkatini çekiyorum.. günah leketimizi tammjyaaların aleyhi nur. Ondan sonra kekâ.. bir tarai b d gitsin,; E\et yeni bir tehlike.. İstanbul Radyosu.. yürekler hoplayacak, şakaklar zonklayacak ama, ne yamizde kötü propagandalar yapma palım bu tfh'ike mevcud.. sözü, larma vesile teşkil ediyor. sazı pürüzsüz, parazitsiz kulakla1 Müstahdemler ve garsonlar rımızı okşayan bu tevimli yaym dan ecnebi dili bilen tek kişi yok mcj kezi, biz İsttnbul halkı için, tur. Türklerden gayrı hangi TUI vaya, sürnri butün hepimiz için letten olursa olsun bütün yolcular büyük bir teh'.'ke teşkil ediyor. onlarla işaretle konuşmağa mecbur Çünkü. varhızile caddelerden, sooluyorlar. kaklardan tozu dumanı birbirine 2 Yeme:;ler ağızlarınm tadmı ksta kata geçer taksüerimiz, hubilenleri memnun edecek şekilde susiler;miz ker?hat vakti gibi müdeğildir. Süvariler. idarenin mut 'zik vakti gcldiği zaman radyolarını fağı miktan epeyce evvel tayin veryansm açıyorlar.. klakson dırıltı edilmiş muayyen bir para ile id.ire etmek istemesinin bu vaziyete 6ebeb olduğunu söylüyorlar ve malzeme fiatlarınm artmış olmasına karşılık psranın hâiâ sabit kaidığmı ilâve ediycrlar.