Katalog

YENİ ŞİİRLER 1949 Bugünün en kuvvetli imzalarırıin hiçbir yerde çıkmamış en güzel şiirleri. 83 Şair 122 Şiir 100 K Ü R U Ş VARLIK YAYINLARI Ankara Caddesi. 80 1. İstanbul 25 ıncı yı! Sayı: 8766 umhuriyet K U R U C U S U î Y U N U S NADİ Telgral ve msktub adresi: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu Istanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24298. Vaa Ulerl: 24299. Matbaa: 24290 Defterleri büinci hatmır temiz olarak tabedilmiştir görmenizi tavsiye ederiz. Umum Satıs Mer! MUAMELE VERGİSİ İNKİLÂP Cuma 7 Ocak 1949 üîçe Komisyonu, Tarım Bayarın anayasaya dair iği nuUık dün bütgesini letkike başladı Nnhtelif tenkidleri dinliyen Bakan, üç saat sfiren bir konuşma yaparak yeni karar ve tasavvurları anlattı Mahsullerimizin hastalıktan "Esas hedef bu memlekette gördüğü zarar yekunu bir yılda rejim buhranına sonvermektir^ 450 milyon liraya varıyor Celâl Bayar, Adana nutkunda, partisinin anayasanm Geroeklesmiyccek bir iimid Ankara 6 (Telefonla) Meclıs Butçe Komisyonunda, bugun Tarrm bütçesi gonişulmuştur. Söz alan milletvekılleri arasmda Hasan Polatkan, tarım poliükasmın, her Bakanın mizacma göre değiştiğinden şikâyetle, bu memleketşumul dâvarun plânlı olarak jTjrütulmesi luzıununu belirtmiş, Abidin Potoğlu, Bakanlığm köylülerle daha yakından meşgul olması gerektiğini ileri surmuş ve birçok mevzularda görüşlerini bsbrtmiş, Ahmed Remzı Yüreşir. jeşılkurdun bu sene 45 milyon lira zarara mal olduğunu kaydederek, umtımiyetle mucadele işlerine şimdikinden çok fazla onem verilmesi gerektiğini anlatm^, Antalyadan Hataya kadar uzanan sahada narenoiye mahsulleri ile bağ ve bahçelerın de hastalıktan büyuîc zararlara uğradığıru ileri surmüştür. Bakan da cevabında. bu mevzu üzerınde buyuk bir ehemmiyetle duralduğuııu belirterek, Marshall Plânından mucadele için ilâc ve tnalzeme tedariki yolunda da faydalanılacağmı kaydetmiştir. 430 milyon lira zarar Bu mevzudaki göruşmelerden anlaşıldığma gdre, hububat ve dığer mahsullerimizin hastslıktan görduğü zarar yeleunu, yıkia 450 milyor lira gıbi müthiş bir rakam tutmaktadır. Mucadele ile bu zararı önlemek dahi, yarım milyara yakın bir servetle, muazzam bir milli emeğin heder olmasını onleyecektir. Ahmed Remzi Yüregir. Ziraî Donatım tadili hakkındaki görtişlerini anlattı, Adnan Menderes de heyecanlı bir konuşma yapö . merika Cumhur Baskanı Mr. Truman, 81 inci kongreye sunduğu mesajda, daha çok Birleşik Amerika Devletlerinin iç politikasındaa ve dahilî islerinden bahsetmis, dış siyasete fazla yer vermemiştir. Başkanın «Dıs politikannzin ruhu barıstır» ve «Yulumuzu tajin cden jıldız milletlerarası işbirliğidir» gibi umumi sözlerle iktifa etmesi ve 1947 martında Türkiye ile Yunanistanı koraünist tehlikesinden kurtarmaya mâtuf yardıtn için Truman doktrinini ilân ettiği müstacel mesajdaki sözler gibi sert \e ehdişeli bir dil kullanmamıs nlması dikkati çekmistir. Bununla beraber >eni mesajın dıs siyasete aid kısnıındaki bazı cumlcler Amerikan poliükasmm esas itibarile değhmediğini gostcrmekteıür. Mr. Truman diyor ki: «Bütün dünyadaki hür devletleri ve hür milletleri cesaretlendirmek, ıstırab çekenlere yardım etmek ve taarruza karşı demokratik devletleri kuvvetlendirmek için elımizden geleni yapcnaktayız. «Dış siyasetimizin ruhu barıştır. Banşı ve dünya ekonomik siyasetini korumak, beşeriyet için refah yaratmak gayesile dünya teşkilâtını desteklemekteyiz. «Emniyetle dayanabileceğimiz bir dünya guvenlıği sistetni kuruluncaya kadar, taarrazu karşılıyacak derecede kudreth salâhlı kuvvetler kurup idame etmek yukunden kurtulamayız.s Bu sozlerin mânası sarihtir: Amerikanııı şimdiye kadar takib ettiği dış siyasetten ayrılinı\ acağını ve bu yolda azim ve kararla yüruyeceğini gostcrmektedir. Mesaj hakkındaki ilk yorumlara dair gelen bir Washington haberinde «'Mr. , Truman'ın Sovjet Rus>a ile işbirliği için bir esas bulunabileceği umidini izhar ettifi" bildiriliyor. Amerika Cumhur Baskanı. geçenlerde de bir basın konferansında Sovyet Rusyada Amerika ile anlasmak isteyen şahsi>etler mevcud olduğunu söylemis. fakai buniarın isinılerini açıklamamıştı. İkinci bir basın konferansında da aynı mevru Ü7erinde aynı şekilde durmuş. fakaf gene isim söylememistir. Mr. Truman'ın isim zikretmemekte hakkı vardır; çünkii Kızıl Çarlar diyarında oyle bir dehset rejimi hâkimdir ki. cğer Amerika ile anlasmak isteyenlerin kimler olduğunu soyleseydi, bunları, 193637 de Kızıl Ordu Genelkıuma> Baskanı Mareşal Tuhaçevski ile birçok BoUevik ileri gelenlerinin ve mareşaldan teğmcne varıncaja kadar on binlerce subayın feci âkıbetine uğramak teblikesine raaruz bırakacağını bilmektedir. Moskovada, Amerika ile anlaşarak bir f iiçüncu dünya harbi tehlikesini önlemek isteyen bazı aklı basuıda Bolsevik devlet adamlan bulunabilir: fakat Btinci Dünya Harbi sonıındanberi Sovjet Busyanın takib ettiği politika, bu gibilerin ekalliyette olduklaıım ve Moskovarun dıs poÜtikasına müfrit ve a7gın bolseviklerin hâkim olduğunu ispat ediyor. Kremlin'de bunlar hâkim olduğu müddetçe Mr. Truman'ın «Sovyet Rusva ile işbirliği için bir esas bulunabileceği yolunda izhar ettiği umid» gerçeklesmiyecek bir ümid olarak askıda kalınaya mahkumdur. Tarım Bakanı Cavid Oral İsleri mevzuunda konuşurken, Adanadaki meşhur <Kazık Pa'.as» tan da bahisle. Tarım Bakanının da bir aralık önunde uzüntulu dakikalar geçirdiği bu yarun insaatın hâlâ, hazin manzarssile arzı encam etmekte olduğunu kajdetmiş, Bakan, cevabmda. dnumuzdeki yıl bu bınanın bir şekle konulacağuıı bildımüştir. . . ^ Bakanın izahatı Tarım Bakanı Cavid Oral, muhtelif haüblsrin tenkidleri sonunda, tam üç saat süren uzun ve etrafh bir konuşma yapmıştır Oral, bu seneki rekol Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Adana 6 (Telefonla) Demokrat Partinin Adana vilâyet kongresine bugün de de\am edılmış \e Celâl Bayar, beklenen buyük nutkunu sdylemıştir. Bayar, ırücalen soyledığiğ nutukta Adana kongresinin başarıh çalışmalarıru oğdukten sonra, Anayasanın tadili \e rejım meselelerı uzerüıde durmuş \e bugünku Anayasadaki kuv^'et birliği esasının ne gıbi amiller neucesinde doğ duğunu şahsi hatıralarına dayanarak etraflı bir şekilde ızah etmîştır. Ferdî saltanatın Istanbulda devam ettiği bir sırada milleti temsıl eden biı Meclisin, mılleün işlerine doğrudan doğruja el koymasırun o günün şartlaruıın bir icabı olduğunu. Büyük Mıllet Meclısi hükumetinin boylece doğduğunu. fskat kabine usulünun kabu) edilmemiş ve devlet resinin tayın edilmemiş olmasının mahzurlan görülme Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Emekli Sandığı tasarısı Geçici Komisyon, dün tasannın ilk maddelerini tetkik ve kabul etti Ankara 6 (Telefonla) Emekli Sandığı kanun tasarısmın 4 maddesi, bugün toplanan geçıcı komisyon( da göruşülmüş ve bazı ibare tashıhlerıle kabul edılmiştir. Toplantıda Hasan Şükrü Adal, Saıd Azmi, İzzeddin Çalışlar, Aşir Atb, Alı Rıza Artunkal, Eyüb Durukan, Kemal Varınca ve diğer bazı hatibler konuşmuş ve bir çok sualler sormuşlardır^ Bu arada, bühassa emeklılerm paralarınm vaktinde ve muntazam verılmesi hususunda Maliye Bakanlı» Arkast Sa. 4. Sü. 7 de 1 Celâl Bayar Edirnede nntuk soylerken Çekoslovakyanm Istanbul konsolosu da bize iltica etti Beş gün evvel geri çağrılan ve o gündenberi vazifesine devam etmiyen Konsolos, dün Vilâyete müracaatle Türkiyeye sığındığını bildirdi Çekoslovakyanın İstanbul viskonsoloÎU Franki Sek Hinçik, dün Vilâyete n.üracaaüe Turiiyeye iltica ettiğini bildırmiştır. Konsolosun eniştesi Çekoslovakya Dış İşleri Bakanlığı genel sekrete ridir. O da, 5 gün evvel, Almanyanın Amerikan işgal bölgesine iltica etmistir. Bunun üzerine derhal geri çağınlmış Dış işleri Bakanlığında yapılan tasfiye pişliyor Bugunlerde elçiler arasında da mühin değişiklikler olması bekleniyor Verem Haitası kapandı Sağlık Müdürü, veremlilere hastanelerde yatak b\ıluntnayışının ıstırabmı anlahyor olan İstanbul konsolosu, o günden itibaren vazifesi başına gitmemiş ve hasta olduğuna dair haber göndermiştir. Nıhayet dün Vilâyete müracaatle ^ e m leketimize ilticaya karar verdiğini bildirmiştir. Kendisi, şehrimizde, siyasi görüşleri bakımından mutedil bir diplomat olarak tanınmıstı. Cemal Hiisnü Taray müsta'fi addedildi ' | Ankara 6 (.Telefonla) Drç tşleri Bakanlığı memurları arasmda yapılmakta olan tasfıye muameleleri. bugünlerd" tamamen ikmal edılmış clacakbr. HÜSUSÎ surette oğrendiğimize gore, aynı kanuna ıstinaden bugunlerde elçilıkler aıasında da muhim değişiklikler olacakto. Elçılerden bazılarmın tekaüd edileceği, bir kısmınm da değıştırıleceği anlaişılmaktadır. Diğer taraftan oğrendığime gbre, eski Roma buyuk elçisi Cemal Husnü Taıay da, müsts'fı addedilmiştir. Eski Roma buyük elçisinin. bir müddettenbeı i merkpzde bulunduğu malumdur. Kendisi, iki ay kadar once sıyasî müşavirhğe tayin edilmişti. Cemal Hüsnü Tarayın müsta'fi sayılmasına sebeb, tayin edildiği vazifeye zarflanında başlaroamış olmasıdır. Ltiks vergisi Geçici Komisyon dün yüzde yirmi vergiye tâbi eşya listesini bazı tadillerle kabul etti Ankara 6 (Telefonla) Lüks vergisini incelemekte olan geçici komisyon bugün de çalışmalarma devam etmıs ve yüzde yirmi vergiye tâbi eşya listesini bazı tadillerle kabul etmistir. Listeyi yapılan tadillerle birlıkte aynen bildiriyorum: 1 Kıymetli maddeler ve taşlar ve diğer kıymetli maddeler. (a) Taınamen veya kısmen plâtin, altın veya gümüşten mamul veya bu maddelerle müretteb veya bunlarla kaplaırialı eşya (kalem uçlan veya uçları dolayısile dolma kalemler ve körlere mahsus saatler bu fıkra hükmüne tâbi tutulmazlar.) (b) Pırlanta, Felemenk, zümrüd vesair kıymetli taşlar, veya bunlarla müretteb veya müzeyyen eşya, (d) Tabiî veya sun'î inciler veya bunlarla müretteb veya mözeyyen eçya, (c) Hakik, kehribar, kara kehribar, fildisi vesair hayvan dişlerı, bağa. mercan, sedef ve bunlardan mamul veya bunlarla müretteb veya miızeyyen eşya Izıkıymet maden fctanbu! Sağlık Müdüriı Faik Yargıcı lerle müretteb, kaplamalı olmıyan sedef duğmeler haricdir.) (e) Kemik, tırİstanbul Sağlık ve Sosyal Yardira r,ak ve boynuzdan mamul eşya. Muduru Dr. Faik Yargıcı, verem hafta2 Süs esyası: (a) Pırlanta, Fele suuı kapanması dolayısile dün kendisila Arkast Sa. 4. Sü. 6 da Arkası Sa. 4. Sü. 6 da İstanbul Esnaf Cemijetlerinin binası Lski Roma Büyük Elçisi Cemal Hüsnü Taray Esnaf Odaları tasarısı dün kabul edildi Yeni tasarıya göre esnaf, mecburî aidat ödeme usulünden kurtuluyor Ankara 6 (Telefonla) Esnaf Odaîarı kanun tasarısı bütçe komisyonunda göruşülmüş ve kabul edilmiştir. Tasarımn, ticaret komisyonundan henüz çıkmamış olması, bazı söylentüere yol Arkası Sa. 4, Sü. 2 de Bayındırhk Bakanlığında yeni çahşma sistemi Bakanlık dairelerinde lüzumsuz ve mükerrer muameleler merci ve formalitelerin kaldırılmasma baslandı Ankara 6 (Telefonla) Devlet dairtlerindeki çalışma sistemlerinin rasyonel bir iş tutumuna göre tanzim ve ayarlanması için otedenberi etudler yapıldığı malumdur. Oğrendiğimize gore Bayındırhk Baksnı Nıhad Eıim. msvcud vetkilerine dayanarak bu maksadla ju tedbirler: almıstır: 1 Lüzumsuz veya miikîrrer muarnele mercı ve formahtelcın kaldırılması. 2 İş bölümünün, gerek servisler ax:sında, gerek ayni serı.'is içinde rasyonel çîiışmayı sağlayacak şekilde tcrtiblsnrıesi. 3 Mevzuatta topljluk ve di :2nhk elen.ana itimadın ve mı=vatiî \e ıtıbarm sağlanması. 4 Yetkılerin bir elde toplanrr.sı yı?rine, her memura sorumliıluk vükl?ti'mesinı rr.umkün kılacak şsVilde şeEİsletilme5İ ve tanzimi Bu prenâplerden mülhem olarak ha Bayındırlık Bakanı Nihad Erim zırlanaii vor.etmelık. vılbasından ıtıbaren uygulanmağa başlanrnıstır. Elde edi olarak gerdşletümesioe çalışılacaks lecek neticelere göre bu tedbirlerin ted tx. İki ajans arasmda çıkan bir hâdise ftJANSİ NAFEN Bira ve rakı fiatları arttı Fiatlara zam yapılacağını anlayanlar, dün şehirde rakı ve bira buhranı yarattılar Mr. Truman'ın da bu hakikati bildiğine şiiphe yoktur. Fakat demokrasi rejimi ile idare edilen memleketlerde devlet adamlan, daima ijimser konu^maya. sanuna kadar karsı tarafm iyi niyetinden ümidli gbrüruneye mecburdurlar. Aksi takdirde, kendi milletleri arasında onları barıs için uzlasma yoluna gitmemekle \e harb kıskırhcılığı yapmakla itham edenler çıkar ve umumî efkân aleylıle'ine çevirmek için propaAralarmda hâdise çıkan (A.A.) ganda yapanlar bulunur. Hem böyle propagandaları dnlemek, hem de çık Nafen yani eski (Britanova) İngimamış candan ümid kesmiyerek ihti liz Ajansınm şehr:mizd*eki teşkilâtı lâfları uzlasma ve barıs yolile halle dün şu teblığı yaymlamıştır: İstanbul 6 (Nafen) Dünkü ve çalışmak için. demokrat de\let adamlan daima anlaşma ve isbirliîi urridi mev bugunku gazetelerde Anadolu A]ancnd olduğunu söylerler Amerika, 1<H1 sımn, Ingıltcrede çıkan ve İskoçya «. Arkasi Sa. 3, SiL i. te Bira ve rakı fiatlarjna zam yapılacağı yolunda Butçe Komiîyonu müzakerelerı dolajiîile ortaya atıîan haberler, nihayet tahakkuk etmişür. Bu içkiler, bugünden itibaren şu fıat üzerinden satılacaktır: Küçük Toros Eicspresinîn 50 santilitrelik Kulüb rakısı 425, 25 santılitrelik Yeni rakı 178, 50 santilitrekaldırılmasından sonra, Toros ve (Nafen) ajanslarının başlıkları üği 335, 100 danülitreliği 650; 50 santida Meydanıekbeze kadar litrelik İyi rakı 285, 100 santilitrelıği diğımiz bir haberin tekzibini gör550; şişeli bira da 75 (=işe depozitosu işlemeye başladı dük. dahıl) kuruştar. Bu tekzibnameye Anadolu Ajansı Fiatlara zam yapılacağını daha dünB.ır.dan kısa bir muddet evvel sefere tarafından, hususî bir maksadla ilâden haber alan birçok kimseler. rakı konultnuş olan ekspreslerin, bu arada ve edildiğmden zerre kadar şdphe etmedığımız, rneslek, haysıyet ve ıtı Kuçuk Toros adı verilen HPaşa Ada ve bira isüfi yapmışiar ve duıı bu içkına ekspresinin s«ferden kaldırıbnası ve ler, şehrin birçok semtlerinde bulunaABİDİN DAV'ER nın en mühim gazetesı olan Scots barımızı kıran, bizı halkın huîume Arkası Sa. 4, Su. 7 de mamıştır. Arkası Sa. 4, Sü, 1 de man'a atfen, Boğazlar hakkında ver (Nafen) Ajansı, (A.A.) Ajansının son neşrettigi tekzibde tahkir olunduğuntı ileri sürerek kanunî muameleye giriştiğini bildiriyor ^ Kömürsüzlükten lâğvedilen tren seferleri