Katalog

CUMHUB1TE1 14 Ccak BUOÜNKÜ IÇ YUZl DENIZCÎLİK BAHISLERI I I İ I İ J 1 MIHINA I Gölcükteki ilkokul binası m r u N A L I N AI TA\KI Yazan: SEYFEDDÎN TURHAN İdealleşmiş bir karakterin hikâyesi 0 Vasati Ezanl s tklndl zmit körfezindeki Gölcük, Cumhuriyet devrinin tersanesi ve deniz üssüdür. Yavuzun tamiri için burada vücude getirilmi} olan atölyeler, yavaş yavaş hattâ biraz fazlaca yavaş olarak genişlemiş, biiyümüş T« Gölcük tersanesi Halic tersanesinin yerini almak, onun halefi olmak yoluna girmijtir. Bu tersane, gittikçe büyümeğe ve yeni gemiler inga edebilecek hale gelmeğe namzeddir. Daha şimdiden bir Istanbul limnnına bir sene Ik:ncı Dünya Har müteaddid uçaksa denizciler ve işçller kütlesi, Gölcüğe içinde 50S bin ton mal geldi Linde İtalya, kayıdvar makinelitüfekle ycrleşmiştir. Sahil boyunca köşkler insız, şartsız teslim mücehhezdir. 1 ka şa ediimiş, mahalleler teşekkül etmistir. Geçen ay içinde İstanbul limanına 46 olduğu zsman d o tapült ile 3 uçak ta Fakat buradaki ilkokul pek perişan bir 14 milyon liralık ithal mah gelmistir. Bu nsnmasmm büyük ?ır. Bu sınıf îtalyan haldedir. Yavuzun tamirinde çalışan Emniyet müdürlüğünün nöbetçi oda cemeyesiniz, dedi, bı, kat'î surette ya nun 8 milyon liralığı taka.cla, 22 milyon kısnıını da, m ü t , knıvazörleri mo Fransızlarm bıraktığı köhne barakalaıdan bir tanesl okul olarak kullanıl«ında evvelâ her tarafıml aradılar. On sak edilmjşfir. liralığı vesaik mukabili, 15 milyon Hra tefiklere teslim etti. ,, Mussolini'nın I 3 Karadenizde sahili olmıyan dev dc'lerim göre 1129666 mayin alabilirdan sonra da, iki polisin refakatinde Bu fırsattan istifade ed«rek. kendisi l:ğı da akreditif karşılığında getirilmiş Aiare .Nostrum. yani Akdeniz bizim ihtlerin denizaluları bu denize geçe ler. Geminin 6 tane de 533 lük torpido maktadır ve yıllardanberi pek haklı bir şikâyet kaynağıdır. Okul barakası, Yaroüc'.ürlüğün beşinci katma çıkardıla ne, beni ne zaman sorguya çekeccklerini tır. llulıtelif memleketler arasında en demz, teranesiJe milyarlar sarfederek j , Jer. kovam vardır. r2 ve orada bir hücreye soktular. Hücre sordum. O da cevab olarak: çok ithalâ: İngiltereden, daha sorsra ysptırdığı. fakat harb içinde bir türlu , 4 Karadenızde sah.li olan devletHiç bir kruvazörü olmıyan do vuzun tamirinden bu yana, Gölcük fabnin numarası 31 di. Bu, kâğıd oyununda Doğruyu föyliyecejiine kanaat ge Çekoslovakya, Amerika, Fransa ve Ho Akdenız narfimıyetini ele geçiremiyen h r m denizaltıları da, bu dsniz dışında r.arjnamıza karşı Karadenizde 4 ağır ve rikalan idaresinin salâhiyet dışı yarUgurlu bir rakamdı. Burada da benim tirdikten sonra, derii. landadan yapılmıştır. Akaryakıt, inşaat ve bu denızı bir italyan denizi haline}i:= a ediimiş veya satın ahnmış olduk hafif kruvazöre sahib olan Rus filosu dımlarile ancak yıkılmadan ayakta duiçin uğurlu olmasını temenni ettim. Ben kendi^ine »karanmı. verdiğimi demirlcri ve su borularile makine yedek getıremıyen bu kuvvetli donanmadan krı takdirde, ' bunların tezgâha . . konulma . . bu gemi ile yeni bir kruvazör daha ka rabilmektedir. Hücrenin duvarlarında, öldürülen tah söyledim. O da, .bazı şeylerin açıklan' rksamı ithal ecilen mallann başmda batmıyan gemilerin büyük kısmı, İtalGölcükte okuyuculanmdan Bayan ve satınaîma keyfiyeti vakit ve zama zanmış oluyor. takurularının izleri görülüyordu. Bun ması için bugün ögleden scnra beni ka gelmektedir. N'ükhet Işınaldan aldığım mektub, deyan barış andlaşmasile, galibler arasm nmda Türkiyeye bildirildiği Muhribler: takdirds, lar, belki de bir kaç yüz tane idi. Bunj bul edereğini, bildirdi. Diğer taraftan yalnız Iitanbul lima da taksim edildi. Sovyetlere verilen muhribler iki tanizci ve işçi arkadaşlann her fırsatta birer birer ve su üstünde seyretmek görünce, gecemi tahtakurusu avcıhğ'le Öğleden sonra, saat üçe doğru iki po mna bir sene içinde 691 vapur gelmiş İtalyaya 2 arhlı, 4 hafif knıvazör, . çartile Boğazlardan geçebilirler. Kara nedir. Bunlardan Artigliere, 1938 so derd yandıklan bu okul binasmdan geçireceğimt anladım. Hücrenin dör lis raemuru beni alıp binanın altıncı ve bunlar 508 bin ton mal getirmişler muhrib, 16 torpidobot, 20 korvet ve bir denizde sahili olan devletlerin denizai nunda hizrrete girmiştir. Bu muhrib şövle şikâyet ediyor: köşesinde örümcek ağları »arkıyordu ketuıda bir odaya götürdüler. Burası dir. Umumî ithalât geçen seneye nazs miktar aramatarama gemisile yardımcı •Gölcükteki ilkokulun binası, Frant'.iarı bu deniz dişındaki tezgâhlarda 1620 ton, Um yiiklü olarak 1900 tonÖrümcek ağları içinde, kanları emilmuj nıili'îyonerlerin sorgu menr.ıru Di^'in o ran yüzde 30 r.isbctinde fazia olmuştur. f.emi bırakıldıktan sonra kalan gemiler tanıir edilmek üzere, gene ayni şartlarla dur. Sürati 39 mildir. 4 tane 120 lik top, sızlardan kalma eski ve harab bir babir çok sinek iskeleti göze çarpıyordu dasıdır. Zeyef de, elinde bir dosya olyani 3 zırhlı, 5 kruvazör, 7 muhrib, 6 Eoğazlardan geçebilirler. 3 tane 37 lik, 8 tane 20 lik uçaksavar, rakadır. iki sene evvel iyi bir teşebbüs Sineklerin bu acüdı manzarası Bulgir duğu hrılde orada duruyordu. Ben içeri Kıbrıs için ılün vapılan toplantı torpidobot, 8 denizaltı, 1 avizo, 65 kü Bu şartlar altında 70.000 ton tutan Ital 3 veya 6 tane 533 lük torpido kovaaı eseri olarak bir ilk ve ortaokul binası millettnin bugünkü haline ne kadar girinre: Türk Kül'.ur Çalıjmalaıı Dernegi tarafın çük gemi, 7 yardımcı gemi ile saire A yan harb ge.Tiikri.riin Boğailardan îtalyan tsjır. Baularında kovanlar 3 tanedir. yapılmak istenilmişse de bunda muvafbenziyordu. Hücrenin kapılarmda ve dan tertib edilen, «Kıbrifin larihçesi ve merik», îngiltere, Sovyet Rusya, Fran bandırarı ile geçememeleri lâzımdır Öteki üç kovanın yerine aydınlatıcı fak olunsmamışür. Işin en acı tarafla Bıi dosyada sizi itham edecek h duvarlarmda 9 eylul 1944 tenberi buraşey var, dedi. Bu evrakın arasında Dr • Kıbrn Türklerinin hak!arı» mcvzıılu kon sa, Yunanistan ve Yugaslavya arasında Sovyet Rusyaya verilen zırhlı da 15,000 mermiler atmak üzere 120 lik bir top rından biri de, bu binalann temel kada yatan binlerce kişinin adı, imzas ferar.slar. dün, saat 18 <ie Eminönü HalkeviııG. M. Dimitrof'a. Nikola Petkof'a; Ge de, kalabalık bir gcncük kütlesi huzurtinda paylaşıldı. Amerika ile İngiltere, kendi ton'.uk değil; 23,622 tonluk olduğu için konulmuştur. 36 veya 64 mayin alır. zıları yapılmış ve temellere başlanmış »• burada ikalddclan günlerin sayısı yahisselerine düşen bütün gemileri. bo Boğazlardan İtalyan bayrağile geçemez, Mürette'oatı 164 kişidir. neral Damyan Valçefe; Br.kan Stayçı verıîmişîir. iken sonradan vazgeçilmiş olmasıdır. Bu Bİı idl. Bunların arasında kırıl tethişe zulmak şartile İtalyaya bağışlamak lu ancak Sovyet Rusyanın bandırasile geMufanofa; sabık İstanbul konsolosı Kıbrısın tarihçesi» mevruu üzerinde koİkinci muhrib, Riboty'dir. Bu gemi bina, Miliî Eğitim ve Milli Savunma fcurban giden pek çok tanınmış çiftçi Üniversitcsi Profesörlerinden tufkârlığını gösterdiler. Başta Sovyst çebilir İ Lazar Popovski'ye ve daha başka kim nuşan İstanbul 1917 de hizmete girmiş, eski bir muh Bakanlıklarının formalitelerine uyduMderiain iımine de raılanmakta idi. Duselere yazdığın mektubların orijinallers Dr. Miıkrimin Halil Ymanç, Kıbrısa, Müs Rusya olmak üzere öteki müttefikler Denizaltılara gelince, mukavele, Karibdir. 3384 ton, tam yukle 1972 tondur. rulamıyarak yapılamamakta imiş. varlarda ve kapıda »u ibareler göze çarlümanların çıkjşından bugüne kadsr geçen i=e, kendi ganimet hisselerini almakia var. Binaenaleyh bunları inkâr etmsn radeniz dışmdaki tezgâhlarda inşa edil Süraü 35 mildir. 8 tane 102 lik, 2 tane «Gölcükte bir çok bahriyeli subay, pıyordu: «Kahrolsun Georgi Dimitrof!> zaman zarfındaki tar;hi hâdiseler »trafında manasızdır. Hgyatmızı kurtarmak isti gcniş izahat vermiştir. Bundan sonra, kür ısrar ettikr. Bu üç devletten en büyük miş veya satın alınmıs denizaltıların, 40 hk topla mücehhezdir. Müteaddid erbaş, er, sivil müstahdemle bir kaç bin «Lin«t olıun lcurtarıcımız (!) Ruslara!>hisse, hiç de lâyık ve haklı olmadığ) «Hılkın hürriyetini geri veriniz!». «Kah yorsanız, bu kimselerle ne görüştüğü suye gelen Doçent Dr. Manızade Derviş, Kıb halde, Sovyet Rusyaya verildi. Son ge tezgâha konulma ve satınalma keyfiyeti 20 lik uçaksavarla makinelitüfeği var tersane ustası ve işçisi ikamet etmekrısı İngilizlerin işgalindenberi Kıbnsta vuku vakit ve zamanile Türkiyeye haber ve dir. 4 tane 450 Uk kovan ve 50 mayuı tedir. Bu insanlann çocuklan, bugün rokon hıydud komünistler!», «Toplama nüzü bütün tafsilâtile ?r.latacaksmız bulan hâdiseleri anlatnııs ve Türklerin za len haberlere göre. Sovyet Rusyaya rildiği takdirde, Boğazlardan geçebile taşır. Mürettebatı 169 kişidir. salaş sözile de tavsifi kabil olmıyan, kamplaruu kaldınnız!». «Serbest seçim Aksi takdirde buradan çıkıp kurtulma yıf düşnıelerinin. Türk nüfusunun azınlıkta gemiler şunlardır: ceklerini âmirdir. Sovyet Rusyaya veBöylece Karadenizdeki Kızıl filonun hattâ salaştan daha kötü bir izbeye oiıtcriz!>. «Kahrolsun ırz ve namus düş niza imkân yoktur. kalışımn ana sebeplerini izah etmistir. Ha1 zırhlı, 1 hafif kruvazör, 2 muhrib, rilen İtalyan denizaltıları ise, inşa edil 11 kadar muhribine 2 tane daha ilâve kul diye yağmur ve kar altında, çatib, sözlmne şöyle devam etmistir: Ben büyük bir sükunetle: manı komünistler!». «Karne usulünü « Yunanlılar elli •enedenberi tustuklan 3 torpidobot, 6 deniraltı (bir habere gö mediği gibi bu devlet tarafından faUn edibnis oluyor. Buna karşı Amerikanın murlar içinde gitmektedirler. Bina o kaldırın, ticareü serbest bırakın!» İlh Biliyorum, dedim. M&lum. Yalnu halde ancak bugün harekete geçmişlerdir. Fa re de 2 denizaltı). 3 mayin gemisi, alınmıs da değildirler. Bunların Sovyet son verdiği 2 muhrible beraber bizim kadar kötü bir durumdadır ki her fır» Uh... çu üç jartla! kat, Türkler, üç, dört «y evvel, Çaldarisin cumbotu, 2 mekteb gemisi, 1 tanker. bandırasile de geçip geçemiyecekleri bir 10 muhribimiz vardır. tına, çocuk velilerinde, yıkılması endl Ne şartı? Siz nerede bulunduğuBen de yerde bulduğum bir cam parresmen beyanatta bulunmajim müteakıb ko baska küçük gemiler. Bu gemilerin sa tetkik ve teLsir mevzuudur. Torpidobotlar: şesile heyecan ve korku uyandırmaktaçasile kapıya şunları yazdım: «Yeryü nuzu unutuyorsunuz galiba? Burası mi nu;mak zamanının geldiginl anlamışlardır.» y»ı 33 ve umumt tonajları 70,000 den Sovyet Rusyaya verilen 3 torpidobo dır. Kırık pencereleri,' kopuk kaplamalis müdürlüğüdür. Milia müdürlüğü şar Görülüyor ki ganimet hissesi olarak ründeki canlı mahlukata güneş ne kafazladır. Mehmed Emin Yurdakıılu Sovyet Rusyaya verilen gemilerin, İtal tun isirrJeri Animoso, Ardimentoso ve larile daima yıkıhyormus hissini verdar lâzımsa, hürriyet de insanlara o ka kabul etmez. anma töreni Sovyet Rusyaya verilen bu harb ge yan bandırasile Karadentze geçmelerine Fortunde'dir. 1943 te hizmete giren bu mektedir. Bina dişındaki halâlan ancak Ben de ona dedim ki: dar lâzımdır. Hür olmıyan bir insan • Türk Kültür Çalışma Derneği», Milli Şair mileri, bir Sicilya limantnda toplanmak Montreux mukavelenamesi müsaid de refakat torpidobotları 860 tondurlar. A bunları kullananlann kapatmasını sağ Benim çartlarım kabulü mümkün yajayamaz!». Mehmed Emin Yurdakul için bir anma tö tadırlar. Bunların İtalyan mürettebat ğildir. zamî süretleri 28, servi3 süratleri 20 layan bir <^ırumdadır. olan şartlardır .Ben ,diğer siyasî mevHücremin kapısına oyduğum bu ibare, reni tertib etıniştir. Bugün saat 15 te Emin tsrafından İtalvan bandırası altında mildir. İkisi 3 tane, Ardimentoso isimBunlar ancak orakçekiçli kızıl Sovyet hür insan vicdamnm bir sembolü ola kuflara verilen şeyi istiyorum. önü Halkevi Salonunda yapılacak olan tö Karadenize götürülerek Ruslara teslim «Bu harab bina, Amerikan yardımı Zeyef: bayrağı çektikleri takdirde, mukavele lisi ise 2 tane 100 lük top ve 1011 tane dolayısile Gölcüğe girmelerine müsaade rende Prof. Sadri Maksudi Arsal, Doçeııt rak bugün de orada durmaktadır. edilmeleri lâzım geldiği halde yabancı 20 lik uçaksavar. 4 tane 450 lik kovanAdile Ayda ve Necatl Balaşoğlu, Mehmed nin diğer geçlş çartlarına uygun olarak Şartlannu nelerdir? diye sordu Küçük ve dar olan hücrem çırçıplakedilen Amerikalı mütehassısların da Şartlarım şunlardır ,diye cevab Emin hakkında birer konuşma yapacaklar bEJinm yazdığma göre, İtalyan komü Boğazlardan geçip Karadenize gidebilir la mücehhezdir. 4 su bombası havanı, 2 gözleri önünde bir fena propaganda tı. Penceresi sımsıkı kapalı olduğu için dır. nist partisinin gayretlerine rağmen, ler Bu vaziyet karşısında Sovyet Rus bomba atar ve bir hamlcde atılabileeek günlerdenberi hiç havalandırılmamıştı. verdim: 1) Hasta olduğum için sıcak bunları Karadenizdeki £o\yet limanla yanın, bu gemileri bulundukları İta! 18 bomba taşırlar. Mürettebleri 160 ki eseri olarak ortada duruyor. Prof. Lazare Levy'nin resitali Tahta aralıklarmdan karıncalar, ha ycmek satın alınmasına müsaade etmeGöicüğün imarı, bugün 130 küsur bin Piyano üsîadı Lazare Levy'nin 19 ocak rına götürecek İtalyan mürettebat bu yan limanından tesellüm ederek Boğaz şidir. mamböcekleri girip çıkıyordu. Öğle ü nizi, 2) Sigara içmeden bir tek satır carsamba liralık bir Tekel binasile başlamıstır. akjsmı vereceii rwital profrıaimiş. lardan geçirmeğe teşebbüs edeceğirü Böylece Karadeniz Rus filosundaki bile yazamam. sigara ahnmasına izin zeri, saat 11 sularmda. nöbetçi milisyone mında Caesar Frank. Schumann, Chopin, F.ica ederim, jarablarımız, tütünlerimiz, ri içeri girerek, kaloriferin üzerine ta ermenizi, 3) El yazım fena olduğu için de Faîla. Alheniz, R. Hahn, Lazare Levy Boğazlardan geçebilirler mi? kabu! etmek lâzımdır. Nitekim bazı ha 11 refakat torpidobotuna 3 gemi daha biralarımız, çocuklarımızdan daha rm bariere gbre. gemileer şimdiden kızıl iltihak etmis oluyor. Bizim hiç torpidoyınımı bıraktı. Bu sırada dışandan oto lfadelerimi makine ile yazmama müsa ve Liszt'in eserlsrinden seçkin parçalar varBir müddettenberi bu harb gemilerikıymetlidir? Neden Tekel bu kadar pahandıra çekilmistir. dır. botumuz yoktur. matik tüfek sesleri geliyordu. Bu, mev adenizi rica ederim. nin Karadenize gecip geçemiyecekleri ra sarfederek bir bina yaptırıyor da, Denizaltılar ve diğer gemiler: kuflarm korkutulması için psikolojik Emniyet müdürü Zeyef şartlarımı «İşçi Siçortalan İstanbul Hastanesi» bahis konusudur. Boğazlar halokındaki Millî Eğitim, yavrularım:z:n en zarurî Gemilerin evsafı Rusyaya son bir habere göre, 6 debir tethişti. Ba sesler, «iyasi mevkuf kabul etti, ama, odada sigara içmeme Montrcux mukaveleâine göre. bu gemiiçin bina alrndı bir ihtiyacını karşılamıyor? nizaltı verildiği yayınlanmışsa da isimlara, Fransız ihtilâlinin kanlı eylul te müsaade etmedi. Verdiğim 100 leva ıle Sovyet Husyaya verıljıı gemilerden Çalışma Bakanhğı. seksen yataklı bir '.şçi lerin İtalyan bandırasile Karadenize «Formalitelerimiz icabı bu mektebi rörünü hatırlatıyordu. bana iki kutu sigara ve bir kutu kibrıt hastanesi açmak üzere, Tegvikiyede bJr apar geçmelerine imkân yoktur. Çünkü Bo en mühimlerinin isimleri ilân edilmis leri bildirilmemiştir. Bunların isimleri kimin yapt'.racağını bilmiyorum; yalnız hakkında ve tam sayıları neşredildiği tfman satın aimıştır. Blnanjn, hastane haMevkufları, saba'n. öğle, akşam olmak abnmasmı polis Boris'e emretti. Bu suğazlar mukavelenamesinde, Karadeniz» tir. Bunlar şu gemilerdir: bildiğim bir sey varsa, bu kadar deniztakdirde, malumat veririz. Giulio Cesare zırhlısı; üzer< günde üç defa. teker teker, halâ etle mevkufiyetimin beşinci günü ;lk line getirilebilmesl için, lâzım gelen tadi geçecek harb gemileri hakkmda şöyle Iâtın yapılmasıra başlanmıştır. 15 jubatta Ayrıca Rusyaya isimleri deniz yıllık cinin. tersane işçbinin yaşadığı ve hüBu gemi 1913 sonlarına doğru hizm<ya götürüyorlardı. Halâda bir dakika igarayı »ğzıma koydum. Bundan sonra faaliyete geçmesı ümid edilen hastane. >Is?i kayıdlar vardır: kumetin genişletmeye karar verdiği tlan fazla kalmamazdı. Milisler bu ka Zeyef bana bir yazı makinesıle bir mik Sigortaları İstanbu1. Hastanesi» lsmini alacak1 Karadenizde sahili olmıyan dev te girmiş eski bir zırhhdır. Fakat 1933 larmda mevcud bulunmıyan 3 mayin Gölcükte denizci ve işçi çocuklannın tah ideye çok riayet ediyorlardı. İhtiyacını ar kâğıd gönderdi. Sıcak yemek yemek lctlerin bu denize gönderecekleri gemi 37 yilları arasında tamamile modernleş gemisi, bunlardan başka 5 hücumbotu, silini idame ettirecek yeni ve temiz bir defetmese bile. bir dakika geçince, mev ve sigara içebilmek için makine ile ifaOlomobil lâstiği ithali için lerin topyekun 30.000 tondan fazla ol tirilmiştir. Bu yenileştirmeden sonraki 2 mekteb gemisi, 1 petrol gemisi ve bas mekteb binasına kat'i ihtiyac olduğuolan bu nrhlı tecrübelerin ka küçük yardımcı gemiler de verilkufa halâdan derhal çıkması emrediür delerimi yazmağı tam iki hafta sürdürmaması lâzımdır. Eğer Karadenizde sa tonajı 23,622 dolar veriliyor 1 de 30 mi . gitmiştir. Normal sürati 27 miştir. Mekteb gemilerinden biri, Cris dur. öi. Çünkü bu «bahtiyâr memlekette?» düm. • Kamyon, otomobiî ve otobıis lâstikJeri hili olan devletlerden birinin donanması «Türk denizcilerinin tek müdafii olan mildir. Fakat Fransız harb gemileri yıl toforo Colombo'dur. Bu, 2790 tonluk, kenef hürriyeti bile yoktu. Burada heı Emniyet müdürlüğüne girdiğim g ııin Amerıkadan ithali içln dolar verilmesine Montreux muksvelenamesinin imzalandıhem yelkenli, hem motörlü ve 10 mil sizden bu mekteb binası derdimizi illığı şimdiki süratinin 2324 mil olduğuşey, her iş intizam (!) dairesinde yapıl den toplama kampına sevkedildiğim gü başlpnmıştır. ğı tarihten sonra 10,000 ton artarsa. Kara makta idi. Mevkufun girdiği hâlâ ka ne kadar geçen müddet, tam 86 gündür Kalamış cinayeti faili, hakaretten ceni"de sahili olmıyan devletlerin ou nu kaydediyor. Silâhları: 10 tane 320 lik süratli bir gemidir ki öteki biraz daha gililere bildirmenizi rica ederiz.» Bu haklı şikâyeti evvclâ Millî Eğitim pısj kapaiılmazdı. Mevkuf içeride kal Yani, Sofya emniyet müdürlüğünde tam drnize gpcirebileceği kuvvet 45.000 tona ağır top. 12 tane 120 lik orta top, 8 tane büyük, eşi Amerişo Vespucci ile beramahkum oldu r. hayli zaman önce limanımıza gelBakanlığının, sonra Millî MUdafaa Ba100 lük ve 36 tane de 37 lik uçaksavar öm müddetçe kapı açık bulundurulur 86 gün mevkuf tutulmuşrum. Emniyet Avukat Celâl Yarriımcı tarafından Ka çıkarılabilir. tcpla mskinclitüfektir. 2 katapült ile 4 mişti .O zaman Mussolini'nin oŞuIları kanlığının dikkatine aızcdiyoıum. Çündu. Kacın mevkuflar için de bu böyle müdürlüğünde bulunduğum stralarda, lamıj cinayetir.in faili şoför Mehmed Ali 2 Gone Karadenizde sahili olmıyan idi. Uyanık milisyonerin gözü her şeyi orada benden başka şu tanınmış şahsi Tektas aleyhine açılan lehdid ve hakaret dcvletlerin harb gemilerinden Karade uçak taşır. Mürette'oatı 1200 kişidir da bu gemilerde idiler. Colombo 4 tane kü ilkokul binalarını yaptırmak o Badün Yedinei Asliye Ceza MahkeZırhları ve su altındaki muhafaza terti 76 hk top, 4 tane makinelitüfek taşır. kanlığın vazifcleri cümlesindcndir. Yük görmeli idi! yetler de mevkuf olarak bulunuyorlardı: davası mesinde sona ermiçtir. Mahkeme. suçu sa nize cidecek olanlarm cn büyüğünün Proter Aleksander Çankof'un çete blt gördüğünc'en Mehmed Aliyi 2 ay 10 gün Lı.000 tondan büyük olmaması gerektir bat: da yeiileştirilme sırasmda takviye Mürettebatı 400 kişidir. Ajrıca 140 de sek Denizcilik okulunu, kendi camiasıSaat 19 dan sonra emniyet müdürü edilmiştii'. Bu bakımdan Yavuz ile aniz talebesi de alır. na aimak istiycn bir Bakanlık nasıl oZeyef hücreleri gezerek kontrol eder. cileri tarafından öldürülmüş olan çiftçi hapse ve 67 lira para cezasına mahkum etşağı yukarı aynı derecedc muhafazahpartisi lideri Stanboliski'nin oğlu A»sn mistir. Sovyet Rusyaya verilen bu harb ge lur da Gölcükteki ilkokul ile alâkadar Bu kontrol sırasında kendisine bir sürü dır. Ağır topları itibarile Yavuzdan üs milerile Karadenizdeki Kızıl filo, bil olmaz. Gerçi bu ricaya ilkokul binalarıpolis refakat eylerdi. İlk gün sıra bizim Stanboliski, muhalif sosyal demokrat tündür. Sürat takımından Yavuzla mü hsssa zırhlı bakımından bir misli ku ' nı mahalli idareler yaptirır diye bir ce31 numaralı hücreye gelince, Zeyef ka partisinin lideri Kosta Lulçefin k ı a KÜÇÜK HABERLERJ savi addolunabilir. Fakat roazut yaktığı vetlenmiş oluyor. Türk donanmaîinı vab verilebilirse de, vilâyetlerin Millî pıyı açıp içeriye bir göz attıktan sonra ı'iyoleta Lulçeva: Tümgeneral Kiril çin yüksek süratini daha uzun müddet yeter derecede takviyede ihmalkâr dav Eğitim müdürlükleri de Bakanhğa bağçekilip gitti. 1r İSTANBUL vapuru, bugün aaat 12 de Stançef;' Amiral İvanof; albay Hristo muhafaza edebilir. Bu gemi ile Kara ranan Amerikalı dostlarımız. İtalyan ba lıdır ve Bakanlığın bütçesinde ilkokul Batı Akdeniz seferine çıkacaktır. Geceleyin her 1015 dakikada bir ka askalof vesaire... Başmuharriri: denizdeki Kızıl filo, iki zırhlıya sahib rış andlaşmasile Sovyet Rusyaya veril inşaatına yardım için bir fasıl da mev• İSTANBUL Türk Satranç Kulübünün pım açılarak hücrem tetkik ediliyordu Bizim altımızdaki katta ise stuılar tertib cttlgi • 1949 İstanbul Sarranç Birincioluyor. mesinde âmil oldukları bu gemilerin cuddur. Bununla beraber Gö'cük bir ÖMER RIZA DOGRUL Bu arada jfözleri kanlı. sevimsiz bir ta mevkuf bulunuyordu: iı tumuvasına yarın «aat 15 te başlanaKaradeniz Rus filosuna iîtihakı karşı tcr<ane ve deniz üssü olduğu için Millî kım simalar. bana olur olmaz bir takım Duke dAosta kruvazörü; Stanboliski'nin damadı mühendis îvan caktır. Bu dinî, ahlâki ve siyasl mecuaMUdafaa Bakanlığma bağlı bir vprdir tualler soruyorlardı. Fiziyonomilerine Boyaçiyef; sabık çiftçi Bakanlardan Bo• DARÜŞŞAFAKALILAR Ccmiyeti, yarın Bu hafiJ1 kruvazör, 1935 ortalannda sında. bakalım, ne yapacaklar? ve biraz hususi bir mahiyeti vardır. Konferans bakılırsa bunların çoğu Çingene idi. Bu is Bumbarof, çiftçi genclik teşkilâtı faat 14 te Darüşşafaka Lisesi nın 69 uncu sayısı çıkmıştır. hizmete girmiştir. 7283 tondur, sürati Cevad Açıkalın dün gcldi bitmez tükenmez ziyaretlerin, biricik genel sekreteri Petar Sarbinski vesaire. Salonunda yılhk kongrelerinl yapacaklar36.5 mildir. 8 tane 152 lik orta top taşır. Bu bakanlık da kendi emrir.de buluMüracaat Yeri: Londra Büyuk EIcişi Cevad Açıkalın. dün nnn denizcilcrimizle tersane işçilerimisebebi, mevkufu uyutmamak, bu suret Bu. genclik teşkilâtuıın yüz binden faz dır. 53 çap uzunluğunda olan bu topların 27 • MALATYA Lisesinden Yeüsenler Cele mukavemetini kırmaktı. Böylece ben la azası vardı. Ahmet Halit KÎTABEVİ iiâ 29,500 metre menzilleri vardır. 6 ta faat 18.30 da Londradan şehrimize gelmistir. zin çocuklarmın daha temiz, daha emin miyetine mensub yüksek tahsll gencleri, Büyük Elçi. bir aylık mezuniyctini Ankaraburada dört gün ve dört gece kaldım. ne 100 lük, 8 tane 37 lik uçateavar ve da ve fchrimizde geçirecektir. ve rahat bir binada ckumEİannı temiEmniyet müdürlüğü binasmın mah 24 ocak 1949 aksamı Taksim Belediye CaBsşinci gün ssbah kontrolu sırasmda :enlerinde, mevkufları zinoeu büyük salonunda «Malatya Kayısı ne çalışmalıdır. Söziin kisası iki Bakansöyletmek için Zeyef gcldi. Duvarlardaki yazıları tetkik sepadan tutunuz da elektrik makinesine Gecesi» ni tertib etmislerdir. lık anİBşıp bu okul binasını yaptınnaTÜRK MUSÎKİSİ DERGİSt YAYINLARINDAN: ettıkten sonra bana dönerek: lıdırlar. kadar biitün engizisyon vasıtaları mevREBİÜL'EVVEL 11 CUMA Sakın duvarlara bir şey yazayım cuddu. (CıktO 7 8 eni yılın ilk telif romanı Hapishanede gün Herşey intizam dahilinde cereyan ediyordu. Mevkuflar kapıları açık abdesthanelerde bir dakikadan fazla kalamıyorlardı Yazan: Sfefan Miîicef Sarbakof haberleri i Sovyetlere Yerilen İtalyan Limanımıza D harb g gelen ithal mallan Bu gemilerin. İtalyan bandırasile Boğazlardan geçmelerine Montreux mukavelesi miisaid değildir ABIDIN DAV'ER r SELÂMET i > j" ] 7.2412.23114,49 | 2.22 7.20 9 46 17,03 18,39 5,33 12 00, 1,37 12,36 Bu akşam saat 20.30 da Parkotel salonlarında yapılacaktır. Davetiyeler kapıdan temin edilebilir. ŞENÇALAR KÜLLIYAT! BALOSU I KADRİ 30 nota, 30 şarkı güfteleri F. 2 liradır. I 8 I Dergiye abone olanlara fiat 1 liradır. İstanbul Cağaloğlu yokuşu Marmara Matbaası 382 IŞIK Prof. Mazhar Osman tarafjndan bugün Kadıkoy Halkevinde saat 18 de «Akıllı görür.en deüler» konulu bir konferans verilecektir. Hükumettir ve öyle kalacaJctır. Hangi muzibin marifeti ise. bu canım kelimeyi Hükümet şekline sok tu. Bir şu Hükümetteki azamete, haşmete, debdebeye bakın, bir de Hükümetteki süne^''. mıymıntı, biçare ahenge! Sımrlarımızı Viyanalera, Bafdadlara kadar uzattıjhmız devirle bundan velki cihan harbini takib eden devri mukayese eder bir fıkra dinlemiştim. Fıkra şu kadarcık: Eakiden, memieketi bir ucunclan öbür ucuna kadar dolaşan develerin çanları, bütün ufukları Bağdad, Şââmm!, Bağdad, Şââmm! diyen şangırtılarile çuıictırdı. Şimdiki deve çanları. engürü, çengürü; engürü, çengürü diye üngırdayor. *** Küçülen yaln:z hükümet kelimesi değil; meselâ akla geler.lerden bir tanesi de =üye». Aza diyince, gözönüne heybetli, kerli ferli bir zat gelirdi. Uye deyince, ufacık tefecik süklüm piiklüm, naçiz bir kul görür gibi oluyoruz. Azayı acaba yüksek hakkı huzur manası tajıyan bir edası var diye mi üyeleştirdik? Sınırlar küçülüp büyüyebilir; çanlar şangırdayacaklan yerde tıngırdajabilir. Bunlar önüne geçilmez scı mukadderlerdir. Ama onlar küçülürken, bari Hukumeti kendi eliraizle Hükümet yapmasak. Prof. Mazhar Osnıanın konferansı İnkılâp Kitabevi İSTANBUL Olmaz olmaz! € Olmaz olmaz deme, olmaz olmaz» kelime oyununu ya pan, bugünün «tekzib yolile tasdik» usulünü tâ o tarihte tahmin ve bu Rakı o rakı, para o para, müşteri o sözle ifade etmiş müşteri. Değişiklik nerede, anlayamadiyesim geliyor. Son misali çiçeği dım gitti. Lâf aramızda, zam işi fikirlere musalburnunda. Tekel maddelerine zam varmış lâfı ortaya lat öyle bir mahiyet aldı ki, bazan sonçıktı. Arkasından, hemen tekzib ve bahar soğugunun uyuşukluğundan sımiktan kâfi tevil. Usulen iki günlük cak odada dirilen bir vozvoz «ineğinin, penceredeki vızırtısı kulağımda, zamm... asıla. Peşinden zam Zaramı müdafaa edenler, muayyen zamm... zamm... diye öttügü oluyor. maddelerin fiatlarma zam yapıldjğı tak Sıra kömürde: dirde bütçeye gu kadar milyon fazla aridat sağlanacağını söylediler. DoğZam salgını başladı ya. Artık, çorab rudur. Basit bir tenasüb hesabile bu söküğü gibi gider. Tekel maddelerinden reticeyi hepimiz kestirebiliriz. alacağı kadar balı alan zam arısı, biraÇaya, biraya pek diyeceğün yok. Yal dan kalktı, kömüre kondu. Şimdi iğn«nız, rakı meselesine, bu kaideyi tatbik sini ona batırmağa uğraşıyor. etmeden evvel düşünmek gerek. Kömürü ne diye maliyetinden asağı Zira, bundan evvelki zamlardan biri satıyoruz efendim? diye ter ter tepinenapılacağı zaman «rakı fiatlan ne kaler varmış. Ayol, hangi kömürü? dar yükselirse, rakı istihlâki o kadar Uç odaya yanm ton yeter de artar azalır» diye bir hikmet savrulduydu. diye, bir k:ş için bir ev halkına münaYani fiatla istihlâkin «makusen müte sib görülen bir haftalık sadaka kömürü nasib. olduğu ileri sürüldü. Halkın sıh mü? hatini korumak endişesile zam kabul Fırana çıktı, gemiler gidemedi. giedildi. denler gelemedi, gelenler yetijmedi teŞimdi de rakı fiatına 50 kuru? zsm ranesile ev başına lutfedilen bir teramedilirse bütçeye üç milyon küsur lira zilik kömürü mü? varidat fazlası sağlanır deniliyor. Yani Kömür Dağıtma Müessesesinin icra zamanki «makusen mütenasib» şimdi marifetile boîalülmi} bordu evi gibi oluverdi «mebsuten mütenasib». tamtakır depolanndaki tekne kazmbsı r Yazan: Hamdi Varoğlu Mecmuası, olgunluk, kusursıızluk ve ucuzluk rekoru kıracaktır H E R Dünya bısmından an seçme ve en güzel yanlarla çıkan A Y toz yığınlannı mı? Çekisini yirmi liraya «Idığı odunun atesini dumaıuna, dumanını koruna, korunu külüne kaük edip mangalına gömerek ısınmağa çalıjanların, karakışta rüyalarma giren huly» kömürü mü? Kendinizi üzmeyin a efendim! Tatlı canınıza yazık değil mi? Kömür lam rnının eli kulağmda, anlaşıldı. Bunu yapmak için, yokun varlığmı ispata uğrasmağa ne hacet? Emir buyurun, daha bu teneki istibkakımıa bile »ljunadığımız kömürün zammmı pejinen takdim edelim, yüksek maliyetini de«tekleyelim. Seneye Allah kerim. dan iki. Yaıilış yerde kullsnılanlarla yanlış mana verilenlerin üzüntüsü de caba. Biraz evvel bir yazı okuyordum. içinde «sözü geçen» diye bir tabir var. Zihnim takıldı. Aynı tabire her zaman takılır ya, bugün büsbütün sinirlendim. Vaktile «zikri geçen» derdik. Bunu şimdi guya onun yerine kullanıyoruz. Iyi ama, türkçede «sözü geçmek» haün sayılmak, nüfuzlu olmak gibi manalara gelir. Zikri geçen karşıhğı olarak, olsa olsa «adı geçen» diyebiliriz, «sözü geçen» değil. Bir de, galiba yeni dilden evvel doğan başka bir düşük çocuk var: Çene atmak: Gel jurada biraz çene atalım diyene ters ters bakıyorum. A kuzum, türkçede «çene atmak. ya soğuktan olur, ya ecelden; bal gibi, can çekişmektir. Konusalım demek lstiyorHn ona «çene atalım> demezler, ya «çene ealalün» derler, ya «lâf atalım• derler. 100 SAHİFE Bü da bir 50 KURUŞ ÜLKÜ YAYINIDIR. Daha böyle ne cevherler yumurtlanıyor, ama fimdi akhma gelenler bu kadar. Uydurma dil, hepimizin dilini çok yoBir de, imlâsına tutulduğum kelimeruj'or. Tenkid V»lfinnıwı4«ıtı bir, uydur ler var. Bir tanesi, hükümet Türk dimalardan bansırun çetrefilliği bakımın linde, bu kelime Hukumet idi, hâlâ da Dile dair: