Katalog

İNGİLİZCE TÜRKÇE SEÇME YAZILAR İngilizce öğrenenlere yardımcı kitab. İngüiz edebiyatından seçilmiş yazılar, sahlfe sahife karşılıkh en gtzs) tercümelerile 100 kuru$. VARLIK YAYINLARI 25 ınci yıi Sayı: 8770 umhuri Telgraf ve mektub atiresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu îstanbul No. 246 Telefenlan Umuml Saatral Numaran: 24298. Yaa İflerl: 24299. Matbaai 24290 r ff Sah 11 Ocak 1849 OO8 KURUCUSU: YUNUS NADİ Truman Amerikanın yeni Maliye bütçesi sert tenkidlere ugradı i kongreye sundu 42 milyarlık bütçede Türkiye, Yunanistan, Kore ve Çine yardım için 355 milyon dolarlık bir tahsisat ayrıldı Truman: «Türkiye, özel bir dikkat ve alâkaya lâyık olarak zikredilen dört memleketten biridir» diyor fComisyonda, başlıca vazifesi tasarruf olan bu Bakanlığm da lüzumsuz israflarda bulunduğundan şikâyet edildi Bakanhğın, Aaerikadan 100 bin liralık altın saplı dolankalea g •araogozhanenin de hususi işlerle neşgnl oldoğa yeluodald iddialara, Bakan Şevket Adalan dün etralb izahat verdi Lutfen T optancı et satıcılan Ticaret Ofisinin elinde hayvan buIunmasından üziinlü duyuyoriarmış. Gerektiği zaman müdahale s&tışlan yapacağı Için Ofise karşı şimdiden savaşa girerek Ankara ve İstanbulda et fiatlannı dügürmüşler. Böylelikle Hükumeti zarara sokmak ve Ticaret Bakanbğını da bu işten vazgeçirmek isteyorlarmış. Nitekim geçen yıl bu mevsimde et İstanbulda iiç yüz kuruşa satılırken şimdi hattâ zerzevattan bile ucuz bir gıda haline gelnıiş. Yukanki havadisi bizim gazeteden öğrenen Hüse\in Cahid Yalçuı okuyuculannm dikkatini çekiyor: « Unutmayınız ki bu gazete iktisad sahasında Hükumetin müdahalesine, yani maruf tâbirile devletçiliğe taraftar değildir» diyor. İşte size çiçeği burnunda damdan düşme kocaman bir ferman: Cumhuriyet, devletçiliğe taraftar değiltniş.. Filistin mcsclesiııde Arabulucu "ICömTsy&na daha blrkâç "giin 8nt» seçilen sayın üstadın bu et bahsinde Devletle bizim aramızı açıcı biı rol aynamaya kalkmasındaki mânayı doğrusu anlayamadık. Biz, prensip olarak devletçiliğe hiçbir zaman aleyhtar olmadık. Saym Yalçın liberal ekonominin en ateşli taraftarlığtnı yaptığı zamanlar da biz ekonomik devletçiliğin lüzumuna înaıuyorduk. Gene de inanıyoruz. Yalnız son yıllarda Hiiku, meti her ne pahasına olursa olsun tutmak politikasını kendine prensip edincn saym Yalçınla aramızda bazı aynbık noktalan var. Biz, devletçiliğimizin sınırlan çizilmesi ve rasyonel bir programa bağlanması diişüncesindeyjz. Dünya şartlannın geliştiği istikamet bakunından da, yurd kalkmmasmın sağlanmas bakunından da mâkul ve pratik bir devletçiliği faydalı bulduğumuzu daima yazdık ve yazıyoruz. Fakat bu. hiçbir zaman Devletin ekonomi alanında her yere el atmasını alkışlamak demek değildir. Rala, votka. bira, gazoz yapmak, tütün satmak gibi işleri devlet mefhumile bağdaşüramadığımız gibi, Devletin. inhisai1 halinde imalini ele aldığı maddelerden bir nevi vergi toplamasını da doğru bulmuyoruz. Ticaret Bakanhğının et meselesindcki müdahalesine gelince, bu basit Lşi madern devletçilik prensiplerile kanştırmamasını sayın üstaddan rica edeceğiz. Bir büyük şehrin. bir memleketin hayatî ihtiyaclarını konunak bahsinde trösi ve kartel gibi istismarcı kuvvetlere karşı tedbirler almak o kadar tabiî bir zarurettir ki, bunu devletçilikten mutlaka ayırmak lâzımdır Tarihin çok eski devirlerindenberi her yerde zaman zaman ihtikârla mücadele etmek gerekmiş, bunun için de devamlı veya geçlci nizamlar kurulmuşrnr. Bunlar devletçilik değildir. Mantıkça diişünülürse et meselesinde asıl vazife İstanbul Belediyesine düşerdi. Belediye bu işe muayyen bir para yatınnalı, bir şirket kurmalı ve celeblere karşı halkın menfaatini koruyabilmeli idi Olamadı, çünkü bir milyon nüfuslu İstanbul Belediyesi kendisinden döri defa daha küçük orta bir Avrupa şehrinden daha fakirdir. Büyük pa\ı her zaman Devlete ayıran inhisarcıhk zihniyeti, tarihimizin şerefi, \urdumuzun incisi diye admı ağzımızdan düşürmediğimiz bu beldeyi işte şu gdrdüğümüz hale getirmıştir Şehrin hakkı olan vergilerin eoğu Devlete gider. Caddelerimizi genişletemeyiz, sokaklanmızı tamir edemeyiz, ekmeğimizi, sütümüzü kontrol edemeyiz, hastalanmız hastane bııîamaz. ışığimız yetmez, bir tiyatro binamız. bir konser salonuNADİB NADİ NewYork, 10 (R) Başkan Truman bugün Amerıkan Kongresine 41 mılyar 900 milyon d<Jlarhk yeni bütçeyi sunmuştur. Şiradiye kadar Amerikan tarihinde harb yılları müstesna böyle kabarık bir bütçe göriilmüş değildir. Bütçenin yarısından fazlası milli savunma ile yabancı memleketlere yardım işlerine tahsis edilmiştir. Birleşik Amerikanın barış devrindeki en kudretli ordusunu, donanmasını ve hava kuvvetıTruman, Kongrede izahat veriyor ni beslemek ıçın 14.267.500.479 dolarlık tahsisat der cektir. Amerıkan hava kuv\'etleri pış edılmiştır. 9000 birınci sınıf uçaktan mürekkeb Bılhassa hava kuvvetlerının arttı olacaktır Donanma bırlıklerinin aderılması işine önemle devam edıle Arkası Sa. 3. Sü. 2 de Tahtakılıç hâdisesi Mecliste Sözlii soruya Başkanbk adına cevab verildi ve hâdisenin cereyan tarzı anlabldı Ankara 10 (Telefonla) Tahtakılıç hâdisesi dolayısile Maraş bağımsız milletvekili Emın Coysal tarafından verilmiş olan sözlü soruya, bugünku Mecliste başkanlık adına idareci üyelerden Recai Güreli tarafından cevablandırıldı. Oturura, Cevdet Kerim Incedayının başkanliğında idi. Emin Soysalın öner Arkası Sa. 3, Su 6 da. j Ankara, 10 (Telefonla) Meclis Bütçe Komisyonunda bugün öğleden sonra, Maliye Bakanlığı butçesi goruşulmustur. Butçe raporlörlerinden Abidin Potoğlu (Elskisehir D. P.), ilk defa söz alarak, niçin muhalü kaldığını izahla demiştir ki: < Butçesi açık olan bir hükumetin Maliye Bakanlığı, her şeyden önce tasarnıfu düşünmeü ve ilk tasarrufu da kendi masraflan üzerinde yapmalıdır. Esefle gbrüyoruz ki Maliye Bakanlığı. bu hususta diğer daııeîere hiç de iyi bir ornek olamömıştır » I Poteğla, bundan sonra Maliyedeki israflardan, birknç misal vererek şöyle bahsetmiştir: 100 bin liralık dobnakaletn < Bakanlık, dolarla Amerikadan 100 bin liralık dolmakalem getinrjştir. Bu kalemlerden 200 tanesi alt'n saplı cep dolmakalemidir ki beheriain kıymeti 15 dolardır. 200 tanesi 12.5 dolarlık ve gümüş saplıdır. 500 tanesi de gene ayrı bir çeşid dobnakalemdir. Tek kalemli masa d\>lmakaleml*rİDden 1500, çift kalemlilerden Arkast Sa. 4, Sü. 6 da Adanada guruıtuıu bir kongre D.P. liler Tanm Satış Kooperatifleri kongresini terkettiler Adana, 10 (Telefonla) Bugün 44 numaralı Pamük Tanm Satı§ Kooperatıfi kongresi yapümıştır. Kooperatıfın ortakları C.H.P. ve D.P. grupları halinde sağlı, sollu oturmuçlar ve daha rr.uzakereye geçıl« meden, münakaşaya baslamışlardır. Arkast Sa. 4, Su. 7 de Ural dağlarındaki fabrikalarda ozak menzilii uçaklar inşa ediliyor, Sibiryaya mühio miktarda harb malzemesi yığıldı Et Komisyonunun toplantısında kasablar Amerika. Alaska'da tedbirler alıyor Sovyetler, Sibiryada askerî Ticaret Bakanı dün harekât için hazırhk yapıyor kasablarla görüştü Dâakü toplaaüd» Bakan, kasablarla Yıııtan ordusu General Papagos Başkomutanlîğa tavin edildi Bundan sonra, yabancı askerî heyetler sadece müşavir olarak çalışacaklar normal fiatla et satacakiarma dair Bakana söz verdiler Ingiliz yargıcının konferansı Mr. Baynes İngilterede suçlu çocukların ıslahına nasıl çalışıldığını anlatb Et Komitesinin Vilâyette yaptığı dün deci kasablarla bir görüşme yapmışür. ku toplantıya Ticaret Bakanı Cemil Tioaret Bakanı, Hükumetin kasablık Said Barlas başkanlık eteniş ve hazu hayvan ve et müdahale saüşlarında bulunan celebler, toptoncı ve peraken Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Ingiltere Israil i yatışıyor Amerika, hâdisenîn sadece "müessif bir vak'a,, olarak telâkki edilmesini istedi Mr. Baynes, profesörlerimiz arasında Atina 10 (AP.) Bundan birkaç ay evvel General Aleksandr Papagos'a, Yunan Ordusu Başkomutanlığı ödevı Amerıkahların Alaska'da yeni radar isfasyonu kurduklan üslerinden biri tekhf edildiğı zaman, General, bazı şartTokyo, 10 (Nafen) Sovyet Rus j viyesi işine başlanmıştır. Uzakdoğu lar ileri sürmüs ve bu meyanda Ingiliz Londra 10 (B3.C.) Beş Ingiliz tay gilterede geniş ölçüde desteklenmekteyanın Sıberyada devamlı bir suret Amerıkan hava kuvvetleri başkomu Arkası Sa. 3, Sü. 5 te yaresinin, Mısır Filistin hududu üze dir. te askerî faaliyetlerde bulunduğunun I tanlığına gelen raporlara göre Sovrinde İsrail hava kuvvetleri •terafmdan Arkast Sa. 3, Sü. 2 de öğrenilmesi üzerine Alaska bölgesin j yetler uzun menzıllı yeni bombardüşürulmesi yüzünden İngilterede hism •• •• deki bütün radar teşkılâtlarının tak ' Arkast Sa. 4, Sü. 7 de solunan infial ve asabiyet yatışmamıştır. Başbakan Mister Attlee ,bugün kabinenin müdafaa komitesini toplamış, Deniz, Hava ve Kara Kurmay Başkanlan da toplantıya istirak etmiştir. Toplsptıda bir takım ihtiyatî tedbirler alınmasına karar verildiği söylenmektedır. İngilterenin meseleyi Güvenlik Konseyine aksettirerek İsraili şikâyet etmesi ihtimalinden de bahsedilmekteYapılan törende mükâfatlan dir. Bıllıassa Amerikanın, bunun sadeBaşbakan verdi; Bakanlar, ce müessif bir hâdise olarak telâkki edılmesine taraftar görüıımesi, ve Mısır ] Başbakanhk Müsteşan ve jülılarla Yahudıler arasında çarşambaya ri azaları da hazır bulundular Rodosta başlayacak komjşmalara tesir edilmemesi lehindeki noktai nazan, t n Ankara 10 (a.a.) 1948 yılı înonü armağanını kazanan eser sahiblerine, mükâfatlan bugün saat 11 de Başbakanlıkta yapılan bu torenle tevzi edilmişür. Törende Başbakan Hasan Saka, Ba İstanbul gazetecilerinin kongresi dün toplandı Inonn Armağanları dagıtıldı (Yazısı dârdüncü sahifemızde) Gazanfer Bilgenîn sıhhî durumu düzeliyor Kongredc idare heyetinin raporu tenkidlere nğradı, cumartesi gunü tekrar toplanılacak Dünya şampiyonu güreşçimiz Yakacık sanatoryomuna yatırılarak tedavi edilecek Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Muhiddin Baha Parsıtı mektubu Oiinkü toplantıda bulunan gazeteciler b ı baslamıtır. Kortgre Başkanlığına Cıh3d Ekseriyet olmadığı için rakılmış olan Iîtanbul G^ietecıler Baban, kâtibhklere Tuğrul Deiiorraan Cemivc'a Yıllik Kongresi. dun sa \e Hıknıct Bd seçildıkten sonra idare *• Arkası Sa. 3, Su. 4 te ut on dortte Cemiyet binasında Arkası Sa. 3. Sü. 5 te Ankara Radyosu, dün akşam âni olarak susmuş ve ancak 1 saat 57 dakika sonra çalışmağa başlayabilmiştir. Spiker, bozukluğun, elektrik kablosundaki anza yüründen ileri geldiğini anlatmış ve «özür» dılemiştir. Bu «teknik arıza» nın uzun sürmesi radyo meraklılarını epeyce üzmüştür. Bu müddet zar&nda bir çok okuyucumuz, gazetemizden bu sukutun sebebini telefonla sormuşlardır. Ankara Radyosunda dün akşamki leknik ârıza» Bursa milletvekili Muhıddın Baha P^rstan şu mektubu aldık: Saym Nadır Nadi, 2 ocak tarıhli başmakalenizi bana tahsıs etm:şs:nız Teşekkur ederım. «Ifrata to%be> başhğmı ko}/ır.asa>dınız teşeKkürüm muzaaf olurdu. Sıze yazdığım mektubda ifrat ile hatalı hareketler yaptığımı kabul ve bundan teessür duyduğumu beyan etmış degıl, aksine olarak hakikatlerın anlaGazanfer hastanede sılmamıs olmasından şıkâj'et ve bau 63 kıloda djnya ^ertest gure? şamp> ğını yazauşük. Bu haber umuaıî bir teyanhsları ta^hıhe gayret elmiştim Mafrıtler dıye bir rumre tasavvuru, bu zum yonu Gazanfer Bılgenm .cumartesi ge essur uyandırnusür. Gazanfer Bılgeye dün Deniz hastanereye antidemokratik temayüller Lsnadı. cesi anî olarak ağzından kan geldiğini Arkası Sa. 4, Sü 3 de Arkası Sa. 4, Sü. 6 da ve derhal Deniz hastanesine kaldırıldı