Katalog

îsmail Habib Sevük YüRDDAN YAZILAR 0( Bdlşe Fırattan Toro$lara Karadeniz Yahları Yukandoğu Diyan fçfnde 93 resim *ardır. Omnmf Sah; Veri: Cumhnriyet Matbaan Fıab 3 lıradjj. Almatılar arasın BasbakanveBakanlardün e temayülü arttı akşamAnkaraya Berlindeki Müttefik komutanlar dtin yeni bir toplantı yaptılar, Noskovada ise hiç bir görüşme olmadı .J 25 ıncı yıi Sayı: 8643 umhuriyel ı v J#NRI HUZURUNDA Maurice Maeterlinck I huzurunda Ölulerin hayatı .•lılarm su saati Tanrı sdzleri Muhtelıf notlar Deliler İlk veya son telıklar.. adlı bahislere ayrılan muelîfin yuksek bır değer taşıyan bu felsefî eserı Ferid N. Hansoy dılimize çevirmiştir. 150 CıldLsı 200 kurustur TNKILÂP KİTABEVI Telgraf ve mektub adresL* Cumhuriyet, İstannul Posta kutusu İstanbul No. 246 Telefonlar: ÜmumJ Santral Numarası: 24296. Ya» İşleri: 24299. Matbaa: 24290 KURUCUSUrTONtJS NAOİ Cuma 3 Eylul 1948 Yeni kurucu meclis Sarre bölgesinden H. Saka, gazetecilerin suallerine Breslav'a kadar bütün Almanların cevab vermek istemedi birleşmeleri lüzumunu ileri sürüyor Başbakana refakat eden İç İşleri Bakanile Adalet Bakanı sorulan sualleri cevablandırdüar Turk den'zcılıgını gelistirmenin tek çıkar yolu tarih bojunca denizden faydalanmak ve denizci olmak arzusunu, j hattâ aşkını vermiştir Bugun artık Isviçre gibi denizle teması olmıyan milletler bile denizci olmak >oluna girmişlerdir. Macaristan da, Tuna yolile dcnize inmektedir. Deniz. ondan fajdalanmağı bilen bürun milletlere servet ve refah getirir. Norvec. Yunanistan, Isveç gibi milletler denizcilikleıi sayesinde. zengin \c muıeffeb vaşarlaı. Türkler de, Osmanlı imparatorluğundan evvel denizin kıymetini anlamışlar ve denizci olmuşlardır. Bugun memlcketimiz, iki jarımadadan muteşekkilAlmnnlar, batı markını doğu dir; yurdumuzun kıyıları, Karadeniz, maıkına çevirmek Marmara, Ege ve Akdenizin sularile yıkanmaktadır. Dcnizlerin serbestliği, dunya milleüeri taiaijndan kabul edilmİ5 olduğu için, bütün okyanuslar da, Turk gemilerine ve Turk bajrağına açıktır. Fakat bir turlü denizin nimetterinden faydalanamıyoruz. Çünkü Denize hâkim olan dunyaya hâkim olur» diyen Barbarosun torunları olduğumuz halde, denizin ve denizciliğin hakikî manasmı ve kıymetini tamamile kavramış değiliz. Denizcilik divince, bunu kendi limanlarınıız arasında şojle boyle, iyi kötii seferler japmaktan ibaret telâkki ediyoruz. Halbuki denizci millet demek, arz küresinin dortte üçunü kaplıyan okjanuslar ve denizlerden faydalanan, dünyanın en uzak lünanlarında dahi bayrak gosteıen millet demektir. Bu bakımdan biz denizci millet sayılamayız. Çunkü denizden faydalanmamız Wa?hington 2 (a a ) (Usıs) pek mahduddur. Kendi limanlanmız Pennsylvanvada bulunan Reading arasında insanlarla hayvanlan kucak şehrınm kuruluşunun 20 üncu yılkucağa taşımak suretile kabotaj yapa dönümü münasebetile ddn yantığı rız; yolcu ve yük taşırız; Batı Akdenize bir demecde, Harbıye Bakarı Kontek vapurla sefer yaparız; Doğu Akde neth C. Royall, Amerıkanm. harbi niz seferlerini ikide birde bırakır ve icab ettiren sebeblerı önlerrek için tekrar başlanz. 1947 denberi de yeni dürüst ve hatniyetlı gayretîer saraldığımız şileplerle de şimal Avrupa ve fetmiş olduğunu söylemıs, buna doğu Amerika limanlanndan arasıra rağmen bu aynlık ddnvasında yuk ve Amerikan malzemesi getirijo Amerikanın istemiyerek a?kerî vasıtalarla hımave çaresıne başvurmak ruz. mecburıyehnde kaldığını ııâve etBizim denizciliğimiz. 7000 kilometre mıştır. dcn fazla uzunlukta olan kıyılarımızda Kabul edilmek üzere olan nrecburî bile ihtiyacunızı tam karşılayabilecek askerlık kanunu hakkında Harbiyc kifayette değildir. Cumhurijet devrinden evvel, kapitülâsyonlar belâsı >ü Bakanı şu hususlara işaret e.miştir: Londra 2 (BBC) Berhnde âört askeri \ ah de bugun toplanrruş \e para meselesı uzeıinde mutehassıslann hazırladığı raporlarla meşgul olınuşlardır. Askerî valiler yarın da toplanacaklardır. Ba'ı Almanvanın on bir e\a!etı bacbakanlarının kendi vetküerinı tamamıle devretmiş bulundukları yeni kurucu meclis Sarre bölgesinden Brevlav'a ka Arkası Sa. 3. SC 3 te Bir nvüddettenberı şehrimizde bulunan Baştakan Kasan Saka, beraberinde İ5 Işler1 Bakanı Munır Husrev Gole ve A« daiet Bakanı Fuad Sırmen olduğu halda dun aksamkı Yataklı Ekspresle Ankaraya hareke* etmıştir. Başbakan, İstas» Arkası Sa. 3, S'L 2 de I 1 1 yan deniz, insanlara butun umanın dortte üçıınu kaplı Umumı af için kanun teklifi Cumhuriyetin 25 inci yılında umumî af ilân sdilmes' için Meclise bir kanun teklifi verildi markına, (toğu markını batı için bckle«i>orlar Azerbaycan yeniden karışıyor Bssbakan \ : Bııkanlar dün aksam Ha>darpasa garında, Gar Miıdürlük odasmda Ankara 2 ıTelefonla) Cumhurıyetniızın 25 inci yıldoaumu muna^ebetılc f ı "iı mıl.'etv ekıh Dr Necdet Yucel ır ı,11 MUUI TBt •vsafünti % f kanTm Uklın haTjrlanmış ve Meclis BE^k^rıIığına sunulmuştur. Kanun teklifi 12 maddeden ıbarettir. Bu kanun teklifinın gerekcesınde unr.umî afhn icaS ve zanjretleri uzertnde durulmakta, en buyuk bayrarrumızın 25 inci yılında bi'erek veva bılmıverek kaza ve kaderlerine kurban olmuş. medenî ha!c ve hurnyetleTahsil çağındaki cocuklardan olmla alınabilenlcrin rinden mahrum vatandasların Buyuîc Mıllet Merlısinin sffına sığındıkları benisbeti Hakkâride anc&k yüzde 10 u buluyor. Lrtümektec'ır. Yollarm vaziyeti de berbad... Kanun tek'ıfmdeki maddelerde ezciımle su e??Eİar yer alnıjktadır: Ankara 2 (Teletonla) dan başlıcası soyledıgim giKanunun fer'î ceza veya paa cezabi medenî vasıtaların azlığısile birlikte veya valmz olarak yukarı Bayındırlık Bakanı Nıhad E1 dır. Bu yüzden biz Milli Ehaddi bes \ıli geçmiven hıirriyeti bağ nm. Mılli Eğıtım Bakanı Tai ğıtım işlerınde de guçlukler,ıcı bır ceza ıle veyahud yalnız para sin Banguoğlu ve Çalışmd Bakanı Tahsın Balta, doğu ılle karsı karşıyayız. Bır yanc« zalarile cezalandırdığı suçlardan sanık • « Bir çok düşünce ve t lerinde yaptıkları seyahatten dan da nüfus azlığı buradaınt=r hakkında takibat yapılmaz. lerden sonra hukumetımız ve umubugun şehrımıze donmuşıp ki mekteblerimizin masratıri 5 seneyi geçmiven huırıveti bağla dır. miyet ıtıbarıle halk. l u hatt^ hareyukseltiyor ve verimani azal Arkan Sa. 3. Sn fi da Mıllî Eâitım Bakanı seyaketi kabul etmiştır Fakat oımdı bıtıyor. Fakat maarif nurunu lâıstisna herkes Ameril ının askerî rrtmleketin her tarafmda hati hakkında şır beyanatta bakımdan kuvvetli olınasında hemfivatandaşların eşıt olarak fay Israil hukumctinin >foskova^ tajuı bulunmuftur: kirdir. dalanacakları bir nimet ha ettiği kadın buyuk elçi Mrs. (/oldie . Maarif isleri bakıraınMeverson, TelAviv"'dcn vajÛesi linde yaymakla vazifeliyız. Halk efkârmın bu şekılde tieğışmedan da en geıı durumda kibasma hareket ederkjp Bunun için rfe guçlukleri sine bazı mılletlerin dığer m'lletler lan illerımız doğuda bulunugoze alacağız. Doğu illerihakkma tecavüz ve demokra?i ıle yor. Ben bilhassa bu durumj rr.iz. güzel ve verımli topsulha karşı bır tehbke halinı almayakından gormek ve ihtıyac Tahsin Banguoğlu lan sebeb olmuştur.^ lsn tetkik etmek için bu seyahati yap :akıardır. Çok nufuslu her turlu m?Amerikan hava ordusu hazır ım. Bızim nıaarıfte en çok onemle ta denî vasıtalara malik ve zengin bolgeler kıb ettiğimiz dava, ilk oğretım davası olmcğa namzettırler. Buralarda çahsan St Louıs (Mıssourı) 2 (a a ) (a dır. Son 10 yıl ıçinde yapılan kuvveili uğretmenlerımız ve memurlarımız da fp) Dün burada söz alan Birleşik Ahamleler ilk oğretimı memleket olçd fr^tkârhklara katlanarak bu oölgelere merıka kuvvetlerı Genelkurruay Başsunde yaymak yolunda bızi oldukça gu^ei bir istıkbal haarhyoralr. Onlara Arl:ası Sa 3. Sd. & te lei merhalelere ulaştırmıştır. Tahsil cok ümid bağladığımızı ve minnettar zünden en sarih ve tabii hakkımız olan çağmdaki cocuklardan yüzde 90 ını oldujumuzu bu vesile ile soylemek iskabotaj hakkından ecnebi bayraklar da Arablarla Yahudiler arssmda mpkteb çatısı altına almıs vilâyetlcrımıZ terim faydalandığı için, onların ezici rekabeti vardır. Buns mukabil doğuda bazı ilgörüşmeler yapılacak Bayındırlık Bakanının demeci vuMinden Turk denizciliği kâfi derecelerımiz bu bakımdan çok geridedirler. Bayındırlık Bakanı Nıhad Erım de şu de inkişaf edememişti. Cumhuri.vi't devaJ olarak söylıyelim, tahsil çağmdaLcndra, 2 (BBCi Kudusten gelen rinde ise, kabotaj hakkı Turk bayrağıkı cocuklardan okula alabildıklerimizin demecde bulunmuştur: habeılere gore mutareker.in yapıimasınna iade edildi. o zaman umidli bir in« Doğu bdlgesi için umumi bir kal\ jzde nisbeti Hakkâride 10, Vanda 11 dr,n hahalarca sonra, bugun ilk defa ki^af başladı. Fakat çok geçmeden, bir .uçuktur. Bunun baslıca sebeblerı okul kınma plânı hazırlanması hususunda üç oiarak burada ates kesumıs ve rcütareke turlü iyi işlemiyen devlet denizciliğini Bakan tamamen mutabık bulunmaktabiralarının a?lığı ve bu bölgede çalıhıssolunmustur. Yarm Yahudılerle Akorumak için, Turk limanlan arasında şan öğretmenlerın kifayet:iziğidir. Yeni yız. Bizim son seyahatimiz bu plânı rablar arasuıdaki tarafsız bolgeyi genişyelcu taşımak inhisan devlet tonajma gerçekleştirmek hususundaki azmimizi bir hamle ile bu nisbetleri kısa bir za Arkası Sa. 3, Sü. 1 de \erildi. 1935 te armatorlerin tedarik Sa. 3, Sü. 5 te manda yükselrmeğe çalışacağız. ettikleri yolcu vapurları da. Devlet DeDoğu bölgesinde karşılaştığımı?. guçnizj'olları Idaresine devredildi. Armalıiklerden biri de öğretmenleri barıntdr'.ere. yalnız yiık taşımak salâhiyeti Sabri Polat dırma sartlarınm kotülüğüdur. Oğretverilmişti: fakat o da tam değildi; yaln.en evlerir.in yapılmasma daha buyuk nız bir tek cins eşya taşımak gibi acair hızla devam edeceğiz. Doğu illeriyib bir tahdid konulmuştu. Bu tahdit! mlzd« başka Mılli Eğıtim müesseseleri ile o inhisar. Turk deniz ticaretiöin inde kifayetsizdir. Bunları arttırmak lükişafını baltaladı. O kadar ki 1923 ten zumuna kani bulunuyorum. Bu sene itıbaren, her yıl binlerce tonluk gemi Sabri Polahn kansı: «Kocam Vanda bir lie acılacaktır. Orta sana* alan hususî sermaye. 1936 senesinden cinayetler ifleyecek bir adam ckulu da enstitü haline getirilecektir. iribaren. 194T yıhna kadar, geçen 12 seIleride bu bölgede bir kız enstitüsu ve ne irinde, haricden tek gemi ahnamış: değildir» diyor bir köy enstitüsü açmağı da düşunübuna mukabil bir çok gemi kaybetmişyoruz. Bu sene doğu illerimizden bır tir. Içinde bulunduğumnz 1948 de Ankara 2 (Telefonla) İkı kithn coğunda yeniden orta okııllar açılaca'îarmatorleı 3704 tonluk bir tek gemi teve bir katle teşebbusun gunahmı ta' darik edebilmişlerdir. A\rıca biri takşıyan Ankara canavarının huvıyetıni Doğu il!erimİ7İ gpri bırakan 'ebeblerriben 400 tonluk bir çıkarma gemisile orten esraıın kaldırılması, şehirde Interlaken 2 (a a ) Anadolu Ajansı dsha kiıçük bir eski yafı da isterseni/. geniş akısler uyandırmıştır. Ankara nın özel muhabiri bildiriyor: gemi diye sajımz B " muddet icinde, I canavarı olmakla ıtham edilon Sabri Hurrıyet emniyetini mudafaaya kayalnız Devlet Denizyolları. devlet haziPolatın kansı Şaziye Polat, kendisıle rar vermiş olan 18 milletin 250 kadar nesinden aldığı büyük milyonlarla kengoruşen gazetecilere şunlan söyletemsılcisinin ıştirakile Avrupa parladi tonajını bir miktar bü> ütmüştıir. miştır: mentolararası kongresi çalışmalanna Halbuki her zaman sojlediğimiz çibi Arkası Sa 3, Sn. S ( e başlamıştır. Kongre, Bırleşmiş Milletler bÜMik kücuk denizci milletlerin Sovstatusunun 50 ncı maddesıne davanarak >et Ru&va mustesna hepsinin ticaret Hükumet, Kocaeli canavarmm mrntaka^i anlaşmaları ve Avrupa birfilolpıı. hep hususî sermayenin elindehğı anavasasını ve Avrupa parlamento<lir Bu. drmektir ki doni/rilik. devlet yakalantnası için şiddetli sunun mumkun olduju kadar çabuk Bent>a*e<:i!p dppil: hıiMisi sermaıe elilc emirler verdi toplanmasını istihdaf etmektedır. Koninkisaf erier Diın sabah Yesılkövde feci bir Schııman parlâmentoda itiınad reyi bokliyor uçak kazası olmuş, Üstçavuş pilot Işte bitde aksi \olnn tutulmıış olmaİzmir 2 (Hususî) Emnıvet Mus greye iştirak eden heyetimiz Suud Kemal Yetkinin başkanlığında Vedad sıdır ki Turk deniz ticaret filosunun Paris 2 IE.B.C. nin muhabıri bıldiri rım, ^ahud kurpvnıyjcağiim anlarım» Bahaeddın Seylânın ıdaresinaeki bîr teşarı Haluk Nıhad Pepeyi, bu^'un A Dıcleli, Muammer Eri, Atıf Akgüç. I •deniz hududları (7.136 kilometre), ka vor) Frr.n<nz sosyalistlerinin yeni demiştir. Scsj'aüstler, ijcılerin satın al ta^are yere düşerek parçalanmış, dapazanna gelmiştir. Müstesıın bu ra hududlanndan (2537 kilometre) biı kabıneye iştirak etmpmeğe karar ver ma kudıeiini korumak icin daha fazla pilot da şehıd olmuştur. Şehrd tay gelışı, Kocaeli canavarı Aba7j Basri Salamon Adatodan murekkebdir Bel j kac misli bıivuk olan 18 mihon nüfuslıı meleri rzeıine M Schumar kabine»ini ucıpfler i~lemeleııdir. Gerci Schuman yarecinin cenaze töreni busün saat hâdıse&ıle ilgılıdır Ö^rendığı ne go çika murahhası Bohy oğleden sonra bır memlekete lâyık olçude gclismesi aığer paıtilerdn ktırmak için çalışmı Ha zam yapmayı kaoul chTisti. Fakat iıtte vapılacak, cena^p nanuzı Be re huknmet, bu havdudun \kalan kongreyı açtıktsn sonra evvelâ Churchill'ın, onu takıben Başbakanımız mız HaHa 1 ABİDİN DAV'ER *a başlamıstır. M. Schuman bugün ?a fosyahstler daha ileri gitmişler ve Schu vazıd camıinde kılındıktan soura, Şe ması için jiddetlı emırler vermıştır. CEVDET YAKUB Sund Kemal Yetkin zetecılere ckabineyi ya bu gece kurahidlığe defnedılecektir. Arkast Sa. 3. Sü. S te 2 del Arkası Sa. 3, Sü. /« Arlcas* Sa. 3, Sü. 4 t« Amerikalılar mecburi askerlikten memnun İki Bakanın ağzından doğu illerimizin bugünkü acıklı hâli Gizli bir radyo istasyonu, «hür hükumet» in kurulduğunu bildırdi Londra 2 (A.P > İran Azerbaycanındaki gızlı bir radyo istasyonu tarafından bugün yapılan yayınlara gore, eyalette yenıder. bır «nüx hükumet» kurulmuştur. Radyoya gore, bu nükumetm başma eskı Pışehvarı kuvvetlerinın Başkomutanı General Gulam Yahya Sa 3, Su "* te Millî Eğitim ve Bayındırhk Bakanları seyahat intıbalannı anlatıyorlar Ordu Bakatıı Kenneth Royall dedi kî: "Artık bütün halk Amerikanın askerî bakımdan kuvvetli olmasında hemfikirdir,, r Filistinde dui'iıın iyileşti Fransada kabine buhranı ile grevler dc başladı Schuman gazetecilere: «Kabineyi ya bu gece kurarım. yahud da kuramıyacağımı anlarım» dedi Ankara canavarı Parlâmentolar kongresinde delegemizin demeci Sttud Kemal Yetkin, Türkiyenin Avrypa Birliği davasına katıimaya uzun zamandanberi hazır olduğunu belirtti Emniyet Müsteşarı Adapazarmda Bir layyaremiz düşlü, pilof şehid oldu