Katalog

KONA KONA; Mussolini'yi müdaSaa Yazan: Doğan Nadi yandırıcı bir eser. Bura gazetelerinden rjirinde tefrika ediliyor. Kesik kesik parçalarda bütün bir diktatörü, kuvvetli ve' zayıf taraflarile, röntgen aynası karşısında gibi görüyorsunuz. Italyanın 1943 senesinde harbe hazır olabileceğini Kitler'e vadetmiş. 1943? yani Stalingrad sıraları ki. biraz beklemeyi bilseydi, o zsman elbette. ne kadar hazır olursa olsun, harbe girmiyecekti. Fakat girdi. Ve işin tuhafı Hitler'e rağmen girmiş. Fransa ortadan kalkıyor, biz de şu Savoya tarafından bir iki post koparalım diye düşünmüş olacak. Bu vaziyet. biliyorsunuz. olmadı. Mağlub Fransız ordusunun Savoya'daki iki. üç fırkasını Italyar orduları yaramadılar. Ama mutlaka bir zafer kazanmak lâz:m ya.. ver elini Yunanistan. Bir hücum da oraya. Gene Hitler'e rağmen. O da, biliyorsunuz. yürümedi. Alfieri'nin hatıratında, bilhassa bu Yunanistan muvaffak;yetsizliği üzerine yapılan, bir Hitler Mussolini mülâkatı tafsilâtı var ki, insamn tüylerini ürpertiyor. Kısacası Hitler «Ben sana demedim mi?» rolünde. Mussolini de <Ne olur, yardım et da şu işi temizjiyelim> vaziyetinde. Aşağı yukan elli müyonluk bir kocaman memleketi 25 sene elinde tutmuş bir adam için doğrusu hazin tecelli. Ayaklarmdan asılmadan çok daha evvel. Mussolini, meğer o tarihî mülâkat sırasmda ölmüş imiş. Son ölümü sırf bir usulden, bir muameleden, tabir caizse, bir nevi kırtasiyecilikten ibaret olsa gerek, Henüz zamanı değil ama, sonunu bir tarafa bırakmak şartile, bu Mussolininin Italyaya yalnır. iyiliği var. Dediğim gibi her yerde hâlâ o görünüyor. Avrupada turizmi, millî sanayi olarak, ilk kuran ve bu sayede Italyayı baştan aşağı harekete ve milyonlar kazanmağa sevV;eden odur. Habeş harbi sırasında Ingiliz ve Fransız donanmalarını korkutan ve sindiren de o idi. Yani hem iç politikada, hem dış poliükada 25 sene aşık attı ve mütemadiyen cuk oturttu. Bugün, hâlâ, trenle dolaştığınız zaman, Italyan köylerinde Mussolini'nin duvarlara yazılmış vecizelerini görebilirsiniz. n popolo Italiano ascolta le parole, ma giudica dai fatti (*) Kim derdi ki kcndi vecizelerile, meğer biraz da. kendi istikbalini anlatmak istermiş. Doğrusu b*n pek çok Italyan gördüm: Bunlar Mussolini'yi arayorlar, bu büyük adamın son ve mukadder haiasını sonsuz bir esefle hattâ hatırlamak bile istemiyorlardı. DOĞAN NADİ Roma'dan Italyanın her tarafında Mussolini hâlâ yaşıyor. Doğrusunu isterseniz ölmemekte hakhdır da. Bu yazıyı okuyaniar, belki de daha başlığından iübaren, şaşacaklar ve «Bir Allahın belâsını müdafaa etmenin şimdi Eirası mı?. diyeceklerdir. Halbuki hakikat bence, öyle değil. Bir defa Tarihi şöyle kısaca bir gözden geçirirseniz. dünyada diktatörlük kuran bütün adamların hayatlarını önünde sonunda hiçten bir hataya kurban ettiklerini görürsünüz. Bugün, tozunun bile silinmesi unutulan, kütübhene raflarmda ne Dârâ'lar, ne Sezar'lar, ne Napolyonlar yatıyor. Bizim güzel Kanunî Sultan Süleyrnan bile, uydurma bir Polonyalınm kırık dökiik kuvvetini hespba katmadığı için. koskoca bir imparatorluğun, inkişafma olduğu gibi, inhitatına da imzasını atmış olmadı mı? Bütün bunlara rağmen bütün bu adamlar kâ'n sokak isimlerinde, kâh hcykellerde, kâh Napolyon gibi hâlâ mer'i kanunlarda yaşayıp durıryorlar. Zamanın, günün birLnde elbette geçecek olan, şimdiki galeyanlarma bakmayın: Italyada da bugün Mussolini yagıyor. Cesedinin, ayaklarmdan asılmış, resmini gazetelerde görmüş olmasaydım, üstadın öldüğüne kat'iyyen inanmazdım. Italyada Mussolini o kadar canlıdır ve o kadar mevcud. Cadde? Mussolini açmış. Meydan? Mussolini yapmış. Abide? Mussolini ortaya çıkarmış. Haydudluklardan korktuğu için geceleri kimsenin sokağa çıkamadığı bir zamanda bu memleketi ele alan Mussolini, istasyondaki hamahn parasından tutun da Vatikan'ın hududlarına kadar herşeyi tesbit etü. Şarkı söylemekten başka bir şey yapmıyan Italyanlan, iş gören Italyanlar haline getirdi. Sanayi. dedi, kurdu. Ziraat, dedi, ıslah etti. Ihracat. dedi, çoğalttı. Ithalât, dedi, azalttı. Velhasü enilasyon yapa yapa iflâsa giden (ne tuhai, harfler de ne kadar birbirine benziyor!) Italyayı uçurumun tam kenarından kurtardı. Şimdi size bir şey söyliyeceğim ama, ftakın gülmeyin: Bence Mussolini'nin en güzel muvaffakıyeti, Italyan milletini sahiden büyük bir millet olduğuna inandırmasıdır. Filhakika Italyanlar Mussolini zamanında kendilerini, belki de olduklarından, çok daha büyük gördüler. Mussolini'ye posthume (ölümünden sonra) bir sitem yapmak lâzımsa, o da olsa olsa bu «inandırma» derecesini biraz fazla kaçırması olabilir. Hattâ, o kadar ki, başkalarını inandırmağa çalıştığı bu «büyük millet» propagandasına nihayet kendisi de inandı ve nihayet onun kurbanı oldu, gitti. En kanşık zamanlarda Italyanın Almanya sefiri olan Dino Alfieri'nin hatıratL, bilmem, bizim gazetelerde tercüme olundtı mu?, Mussolini'nin ruhî haletini göstermek noktasından alâka u Sehir haberleri Seferberlik kursları Kurs müddeti sona erince şehirde bir tecrübe yapıiacak Şehrimizde bulunan İç İşleri Bakanlığı Seferberlik Umum Müdürü Muhlis. dün Vilâyette Seferberak Kursları işi ile meşgul olmuştur. Şimdiki halde Üsküdar ile Beyoğlunun bazı semtlerinde açilmış olan bu kurslar, faaliyet halindediı. Yalnız bunlarm daha düzgün ve esaslı çalışmasl için gayret serfedilmektedir. Üsküdar semtindeki kursîar. uzaJt yerlerde açıldığı için şikâyetîeri ınu:ib olmaktadır. Sonra, ağır yük kaichraımyacak derecede zayıf olanlarm tnkaz kaldırma işierine ayrıknış olmaları da isabetsiz görülmektedir. Maamafih, Hükumet ve Genelkurmay Başiianlığı, bu işin mutlaka yürüme=ini arzu ettiklerinden kurslar üzerinde ehemrruyetîe durumıaktadır. Şimdi kaymakamların nezaret: akmda tulunan kursiarm doğrudan do&ruya ?imniyet Müdürlüğü emrine veri'.mesi düşünülmektedir. Kurslar diğer kazalarda da açılacak, şehir dahilindekiler biter bitmeı mülhak kazalarda da açılr^asına başlanacaktır. Kurslar biünce şehrimizde ufak mikyasta bazı tecrübeleı yapılması düşünülmcktedir. Sağlık Bakanmın şehrimizdeki tctkikleri Sağhk ve Sosyal Yardım Bakanı Dr. Ksm=.li Be;azıd. dun yanında Sağlık Müduru Dt. Fsik Yargıcı olduğu halde eehrimizdeki baîi bastaneleri gczmis vc Tıb Talebs Yurduna gidersk talebe ile görüşmüîtür. Bakan. yarın söat 16 da Gazetecilcr Cemiyetinde 1 asın nıensublarının sorularına cevablar velecektir. Orta öğretim kitablan dcğiştiriliyor Mılii Eğitim Bakanlığı, orta öğretim kitablan hakkında yeni bir kanun tasarısı hazırlaır.aktadır. Bu vaziyete göre, orta öğrei kitablan esaslı değişikliklere ugrıyacaKlır. Seeim Kanununa dair izahname İç İsleri Bakanhğı. yeni Seçim Kanununa uygun olarak secim hakkında bir izahname hezırlamış ve Vilâyete gondermiştir. Bundan ba^ka ayrıca soçim e\Takı matbuası v» niımur.eleri de Vilâyete gönderilmiş bulunmaktadır. CUMHURÎYET 24 Agustos 1948 HADISELER DUSUNCELER Oıtuıtcu Nilletlerarası Felsefe Kongresi iki satırlık bir gazete haberi, milietlerarası onuncu felsefe kongresinin kapandığını biidiriyor. Olimpiyad haberlerile dolup taşan gazete sahifeleri içinde bu iki satırın muhtevası, şen ve şakrak çocuk yığını arasında yetim bir çocuğun mahzun duruşunu hatırlatıyor. Demek ki çeşidli spor oyunlanmn oynandığı günlerin birinde otuz beş milletin altı yüz kadar mümessili de Amsterdam'da toplanmış. Holanda Kraliçesinin, Amsterdam Belediyesinin ziyafetlerile bir başka renk alan bu toplantıdan, eminim ki, bir kaç felsefecimizden başka kimsenin haberi yoktur. Maamafih bu gibi hareketîerden geniş halk efkârmın haberdar olmasını istemek de lüzumsuzdur. Dar bir meslek zümresinin alâkası kâfi. Yağlı ve yağsız, yahud "bağımh» ve «bağımsız» güreşlerin toplantısı dünyanın dört köşesinde ümid ve inüzar hummalarına ve alkış tuianlarına meydan veriyorsa bundan müteessir olmağa pek de lüzum yok. Zira hâdise, dünya matbuaü zaviye sinden de aynı ayardadır. Elime geçebilen Avrupa gazetelerinin yalnız birinde iki satırlık haberin tafsilâtına rasladım. Demek oluyor ki beden sporu ile hummalı alâkadarhk, biraz da devrimizin hususiyetidir. Oteki spor, bunun yanında gölgede kalıyor. Vakıa karşısmda ne, kulaklarını Londra radyosuna dayamış, uykusuz kalmış spor merakhsı gibi sevinmeğe, ne de bu merak karşısmda bir takım medeniyet felsefeleri yürütecek olanlar gibi sinirlenmeğe lüzum LJTTM NALINA 11111 I MIHINA Ilkokullara konulacak isimler Prof. Fındthoğlu n Şöyle böyle altmış sene evvel başlıyan milletlerarası felsefe toplantılan ananesinin onuncu tecrübesi, 11 ağustos 1948 de Amsterdam'da yapıldı (1) Bu toplanü, hakikatte 1940 da yapılacaktı. Felsefe ile meşguliyeti olanlar bilirler: 1937 de dokuzuncu milletlerara sı felsefe kongresi Pariste topladığl zaman, her dört senede bir yapüan gelecek kongrenin 1940 ta yapılması kararlaştınlmışu. Fakat hâdiseler felsefe kongresi yerine karşımıza, felsefe tarihinin Rousseau. Hegel ve Marx gibi üç büyük kahramanını temsil eden veya ettiklerini iddıa eyliyen üç ordunun füî çarpışmalarını çıkardı. Bu çarpışmanın zâhirde sona erdiği gündenberi milletlerarası felsefe kongresi komitesi, onuncu toplantı için zemin ve zaman aıadı. 1948 senesinin ağustos ayı ve Holrmda fikri bu aıamamn neticesidir Komite, azalarına gönderdiği mektubda tebliğlerin yalnız fransızca ve ingilizce yapılacağını bilhassa bildiriyordu. Mümcssiller arasında Alman bulunmaması da dikkati çekrnekte idi. Işte. altmış y;llık bir toplantı ananesi tarihinde ilk defa olarak Almansız ve almancasız bir tcplantı! Felsefenin bellibaşlı vatanlarından biri olan Almanya, buna, işgal aitında ve sefaletle karşı karşıya bulunmasına rağmen, şaşırtıcı bir cevab verdi. Şöyle ki Fransız, Amerikan Ingiliz işgali altmdaki Almanyamn felsefecileri cenub Almanyada, Holanda kongresine takaddüm eden hafta zarfır.da, kendisine göre milletlerarası mahiyeti haiz bir kongre tertib ettiier, Holanda toplantısına giden mümessillerin bir kısmınm aynı zamanda Almanyadaki toplantıya da iştirak ettiği rivayet ediliyor. Açlık ve sefaletle mücadele eden. düşman işgali altında bulunan bir memleketin kendi lisan ve tefekküre, milletlerarası ölçüde bir felsefe toplantısına verdiği bu ehemmiyetin tefsirini okuyucuların çeşidli telâkkilerine. terkedeceğim. Devtet Orman İşletmesi Oursunbey Müdürlüğunden: 50 Belediyc memuru terfi ediyor Beiediye memurları arasında Barem Kanununa tevfıkan bu sene terfi edecek me(*) Italyan milleti lâfları dinler. fakat rnurlarm bir lıstesi hazırianmıştır. 50 kadar vakıalar üzerine hükmünü verir. memurun terfii Vali ve Beiediye Reisi tarafından uygun görülmüştür. Tek tip ekmek tecrübeleri Yüzde 90 buğdayı. yüzde 10 çavdarı ihtiva eden tek tip ekmekğin çeşnisinin tutulmasıİyi bir vaziyette 8 ayaklı (Frigidaire) markalı buz dolabı ehven fiatla na dün de devam edilmiştir. Evvelce tam satılıktı. CSJTnck istiycnl^r Mocka Valikonağı caddeei Yayla Ap Kabir küo olarak imali ve 40 kuruşa eatılması pıcısı Eteme müracaat. düşü^ülen ekmeğin 800 gram olarak imali ve 30 kuruşa satılması daha uygun görülnıüştür. Ahnacak netice bugün Daimi Encümene verüecektir. SATILIK FRIGIDAIRE 1 İsletmcmizin Duvsunbey istasyon orman dışı istif yerinde mevcud 2416 adede denk 1324.202 M3 çam tonruSu 8 parti halinde 258948 tarihinden itibaren 10 gün müddetle açık arttuma f.uretile satışa konmuştur. 2 Arttırma 79948 salı tjünü saat 11 de işletme müdürlüğü binasında toplanacak konıisycn önünJe yapılacaktır. 41 partinin beher metre küpünün lchminî bedeli 75 lira, diğer partilerin M liradu. Her parti için To7,5 hesaüle geçici teminat alınır. 3 Bu işe aid şartname Aniarada Orman Genel müdürlüğü, İstanbulda Crman başmühendisliği, İzmir Orman bölge şefliği, Balıkesir, Bursa; Eskişehir, Mustafakemalpaşa ve Tavşanlı işlet:ae müdürlüklerinde görülebilir. 4 Istekliltrin belli gün ve saaite müsbit evrak ve ilk teminatları ile komisyona müracaatleri. (12380) f Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi Müdürlüğunden: Brezilyada Brezilyanm yeni mevsim kahve mah6ulü, beheri altmıj kiloluk 18.389.747 çuval tahmin edilmektedir. Elde geçen senelerden artmış 11.300.000 çuvallık bir stok bulunduğundan, bu sene ihracat I I . Metafizik meseleler; • İSTAKBÜL Erkek Lisesi müdürü iken çin ayrılacak miktar bol olacaktır. vafat eden kıymetli maarlfçilerimizden O I I I . Kıymetler meselesi; lâi Ferdı Gökçayın ölümünün. bugün yıldöIspanyada Bugünkü insanlığın bütün içtimaî numüdür. Bu münescbetle İstanbul Lisesi Ispanyol gemi tezgâhlan Arjantin JV'.ezunları Cemiyeti, bugün merhumun Ka kıymetleri, bu kısımda söz söyliyenler rrcaahmeddeki kabrinde bir toplantı yapaıak, tarafından tahlile tâbi tutuluyor. Elliye hükumetinden 100.000 tonilâto tutannda hâtırasını anacaklardır. yakın rapor, zamammızın bediî, dini, sipariş aldıklarından, halen hummalı • OLIMPİYADA iştirak eden sporcu kafüe ahlâkî ve hukukî kıymetlerini kendi bir faaliyet içinde çalışmaktadırlar. mizin başında bulunan Beden Terbiyesi GeAlmanyada nel Tvlüdürü Vildan Âşir, dün akşamki trenle görüşleri zaviyesinden tahlil ve tenkid Ingiliz ve Amerikan işgali altında buediyor. Bunların arasında hukuk felseAnkaraja gitmiştir. • * • CEMBERLİTAŞTA oturan Mehmed, Tür fesine aid olanlar dikkati celbetmekte lunan Almanyamn son aylarda dış ticareti çok artmıştır. Müşterilerinin başınbe durağında karşı kaldırıma geçerken çoför dir. da İsviçre, Italya ve Isveç gelmektedir. Nocminin idaresindeki 52S4 No.lu taksinin IV. Metod nazariyeleri; 1 İstanbul Kız lisesi binası onarımı açık eksiltmeye çıkarılmıştır. Keşif altında kalmıştır. Haziran ayı içinde bu memleketlere Bir kısım eserleri dilimize tercüme bedeli (1915) lira (9) kuruştur. Eksiltme 9 eylul 1948 tarihinde perşembe günü ^r D. P. Unkapam Semt Ocağı. kuruluşusaat (11) de liseier saymanlığı.ıda toplanacak o'.an okul komisyonu tarafından nun ikinci yıldönümü münasebetil* bu ak edilmiş olan Russel ile bir aralık mem ihrac edilen madenler, dokumalar ve yapılacaktır. stm bir toplantı tertib etmiştir. Toplan leketimize geleceğinden bahsedilen makinelerin bedelleri 1.770.000 dolara 1]ya şrhrimizde bulunan D. P. milletvekilleri F:ank, bu kısımda raporları bulunanla baliğ olmuştur. Bunlardan başka diğer 2 Bu işe aid evrak şunlardır: Mukavele, eksiltme, Bayındırlık işleri vc bütün D. P. liler davet edihniıslerdir. memleketlerle de ticaret açılmıştır. Bu nn listesine dahildir. genel, özel ve fennî şartnameleri, proje, keşif hulâsasile buna müteferri diğer cümleden olmak üzere, Hindistana kimV. İlim felsefeleri; evrak okul daire3inde görüleccktir. yevî maddeler ve ilâclar, Norvece ŞEVS^AL 20 ÇARŞAMBA VI. Felsefe tarihi meseleleri; boyalar, Arjanüne fare kapanlan, Bat) 3 Eksiltmeye iştirak etmek için taliblerin tl44) lira (15) kuruşluk muVII. Spinoza ve Leibniz felse Afrikaya ağac kesmeğe mahsus baltavakkat teminat yatınldığına dair makbuz ibraz etmesi ve 1948 vılmda Ticaret c â i 9. i Odasında kayd bulunduğuna daır beigeyi hâmi! olması ve ek=i)trne gününde.i ı lar, Finlandiyaya kablo, Macaristana 5 ! J | foleri; a tatil günleri hariç (3> gün evvel Vilâyet makamına müracaat ed^ıek ehliyet veHakikatte altıncı kısma dahü olması su tulumbaları. Irana tıraş bıçaklan. sikası alması ve yukarıda iVinci maocîoHe yazılan evrakı go: up eksihme şartnd ; makas, gereken bu bahisler, ayrı bir kısımdır. übnana menteşe. Meksikaya Vasati 13 16 17,01 19 54 21.33 ; 4.30 rcesinde yazılı kajda göre kabu! eHiğine daır imzalanması şarttır. Ticaret ve I Acaba zamanımızin felsefî bubranıru fruguaya dikenli tel, Polonyaya elek, Ezanl 5.22 9,07 | 12.00 1,38 8.30 EMUİ Odau aidat makbuzları beige yerine geçmez. .(.12457) 1 fiözecek çareler, bu iki büyük mütefek ve Türkiyeye de demir fiember gönde Muhammen Tunçmiktar kilo Muvakka Cinâ Ölçü bilek D. saz Soma teminat fiat TUTAR1 lira kr. yekun TL. llra kr. Pirinç Ton 15 10 2.880.00 32 38.400.00 1.20 Sadeyağ 20 6.750.00 20 110.000.00 5.50 Bulgur 65 4.400.00 35 40 140 .45 63.000.00 Kuru fasulye 55 4.962.50 50 30 135 .55 74.250.00 Nohud 35 1.706.25 15 15 65 .35 22.750.00 Patates 2.343.75 55 35 35 125 .25 31.250.00 Kuru soğan 975.00 20 25 20 65 .20 13.000.00 1.260.00 Kesme makarna 8 8 8 24 .70 16.800.00 15f.5O Arpa şehriye 1 1 3 .70 1 2.100.00 111.38 Kırmızı biber Kg. 300 300 300 900 1.65 1.485.00 1 Yukarıda cins ve nuiktarı yazılı yiyecek maddeleri gösterilen ıruntaklarda teslim edilmek şartile ve kapalı zarf usulü ile eksiltmeye konulmuştur. 2 Eksiltme 15/9 948 tarihine rasttıyan çarşamba günü saat 16 da Tavşanhda Müessese Merkezinde toplanacak komisyon huzurunda yapılacaktır. 3 Isteklilerin 2490 sayılı arttırma ve eksiltme kanununa göre hanrbyacaklan teklif mektublarile yeni yü ticaret odası vesikasmı ve diğer lüzumlu vesaiki eksiltmenin yapılacağı belli gün ve saatten bir saat evveline kadar makbuz mukabilinde Müessese Sekreterliğine vermiş veya posta ile göndermış olmalan lâzımdır. Postpda vâki gecikmeler mazeret olarak kabuJ edJlmez. 4 Her cins yiyecek maddesı bir parti olarak kabul edilmiş olduğundan istekliler dilediği parti için teklifte bulunabilirler. Birkaç yiyecek maddesine talib olanlar her biri için ayrı ayrı üat teklifinde bulunacakîardır. 5 Müessese ıhaleyi kısmen veya tamamen ve dilediğine yapıp yapmamakta serbesttir. 6 Bu Işe aid şartnameler: Ankarada Etibank Gen°l Müdürlüğünde. İstanbulda Etibank İstanbul Şubesi Müdürlüğünde, Tavşanlıda Müessese merkezinde. Tunçbilek. Değirmisaz ve Soma İşletmelerimizde. Bahkesir İrtibat Başmemurluğunda, Izmirde Kömür Saüş ve Tevzi Mües?esesi Müdürlüğünde Kütahya, Eskişehir, Konya, Adana: Diyarbakır: Kars; Bursa: Maraş; Adapazan ticaret odalarında görülebilir. 7 Isteklilerin, patates. kuru soğan hariç diğeF gıda maddeleri için nümune getinneleri. (125121 Coğrafya Enstitüsü öğrencilerinin tetkik gezisi İstanbul Üniversitesi Coğraiya Enstitüsii tarafından tertib edilen memleket gezilerine iştirak edecek olan yirmi kişilik birinci öğrcnci kafilesi bugün Prof. Dr. Ahmed Ardelin başkanlığmda Bursaya hareket edecektir. Dr. Ardel, dün kendisile gbrüşen bir arkadaşımua bu geziler etrafında demiştir ki: • İlkönce, Mudanya yolu ile Bursaya Eidertk; Bursa merkez olmak üzere Orhaneli >e Ulubat göllerinde incel^ıelerde bulunacağız. Bundan sonra. sıra ile İnegöl, Yenişehır ovaları tetkik edilecek ve İznik gölü çevrtsi gözden geçirilecektir. Buradan Eskişehire gidilecek ve bu mmtakada üç gunlük bir etud yapacağız.ı» tkinci kafile de. eylul ayının ilk haftası içerisinde Prof. Dr. AU Tanoğlunun başkanlığında hareket edecektir. Balıkçılann dünkü toplantısı Bahkçılar Cemiyeıinde dün mühim bir m toplantı yapılmıştır. İstanbul MtUetvekili Ali Rıza Annın da hazır bulundıığu bu top ikinci Dünya Harbinin sözde bittiği lantıda şu üç essslı mesele ele slınmıstır: üçüncüsünün de için için hazırlandığı 1 Balıkhane önünde balıkçı motör ve bir dönüm noktasında Holandada toplakayıklarının yanasmasını temin eden dufcenıp uzun zamandenberi tamir edilmemiş nan 35 millet mümessili 600 felsefeci ne olması yüzünden boşaltılan balıklar bayatla yaptı? 1937 de Descartes'ın manevî hima maktadır. Duba derhal tamir edilmelidir. yesi altında toplanan bir o kadar felse2 Balıkhane civarı son derece bakımsız fecinin sözlerindeki parlaklığı ve içtive pistir. Bu da önlenmelidir. maî nikbinliği, iki sene sonra mermi3 Balıkhane ısiah edilmell ve geceleri yapılan balık hırsızhğının önüne geçilmeli lerin ve namluların parlaklığı karartmıştı. 1948 toplantısmı hazırlıyan komidir. Toplantl sonunda söz slan Milletvekili Ali te reisi de, her devrin felsefecisi gibi Rıza An, tesbit edilen bu dilekler hakkında sulhtan ve insanlıktan bahseden mekaiSkalı makamlar nezdinde teçebbüste bu tubunda kongrenin insanlık mefkurelunacağını vadetmistir. sini gerçekleştirecek fikirlerin yayılmaAsılsız haber sma yapacağı hizmetten bahsediyordu. Askerlik vazifesini yapmamış olsn lise me On gün kadar süren kongrenin gerek zunlarının bu yıl Ünlversiteye kabul edil büyük feylesoflar tarafından idare edimiyecekleri hakkında dün bazı gazetelerde len umumî, gerek hususî toplantılarınçıkan haber. İstanbul Onlversitesi Rektörü Ord. Prof. Sıddık Sami Onar tarafından ya da bu gayeden mülhem meseleler görmekteyiz. Kongre şu sekiz bolüm içinlanlamıştır. de çalışrruşür: Dün gece basılan randevu evî Ahlâk Zabıtası, dün gece Beyoglu Mis soI. İnsanlık ve insan; kagında bir randevu evini basmış ve 10 çifti Amsterdam Universitesi profesörleuyguıiîuz halde yakalamıştır. Bunlar hakrinden J. Pos tarafından açılan büyük kında tokibata başlanmıştır. ilk toplanünın arkası sıra bu birinci Kadın yüzünden yaralama Defterdarda oturan Ahmed Çerkesoğlu 1le kısımda tanınmış mütefekkir ve feyleFstihte oturan arkadaşı Mürtaza, bir kadın soflardan Rougier, Blondel, J . Bendomeselesinden kavgaya tutuşmuşlardır. Mür dan sonra yirmi kadar rapor tebliğ etaza, bıçağını çekerek Ahmedi ağır turette dilmiştir. Bu arada «Garb ve Şark», yaralamıştır. Yaralı, Gureba hastanesine kal «Insan ve Din» problemine temas eden fiırılmış ve tahkikata baçlanmıştır. mütefekkirlerin bilhassa alâka celbettiğini, kongre hakkında bilgi veren bir KÜÇÜK HABERLER gazete haberlermden anlıyoruz. eçenlerde bu sütunda, ilk okullara, Halic vapurları gi.bi numara Terilmesinin manasızlığuu belirtmiş ve bu mekteblere, Türk maarifine hizmet eden insanlann isimleri veriimesi icab ettiğini yazmışlığ edecek bir Türk tım. feisefe müınesBİlini Dünkü gazetelerden birinde •200 ilk görmeği ne kadar ar okula konan yeni isimlerin listesi hazu ede.dik! Bereket versin ki kongreye zırlandı. başlığı altında su haberi okuarzedilecek rapor yarak sevindim: «Şehrimiz ilk okullarına, milli kahrakirle hususi bir anlaşmayı mı icab e t | lar ve mümessil isimleri arasında memı. . . . . ., , ,. , • ,.,, manlanmizın ismini vermek üzere toptirdi? lekeürmzı temsıl eaen dort ısme rasu. , ,. birincisi «Şark VIII. Şark felsefesi; 1 yoruz. Bunlardan „ , , , • • • • e ı, lanan komisyon dun çalışmaıannı bıkısmında, ikincisi «sosyoloji ve Ağustosun on birinde başlıyan kon Garb» vnr\i7: Runlarrian bırıncısı «aark ve l ' • * »,.,,. xigre, sayısı beş yüze yakm raporu umu siyaset» grupundadır. Diğer ikisi Ikti tirmiş ve hazırlanan lıste Mıllı lıgıüm mî ve kısmî toplantılarında dinlemiş, sad fakültesi öğretim heyetinden Sab Bakanhğına gönderilmiştir. Holanda Kıaiiçesinin, Amsterdam Be ri Ulgener ile Orhan Tunanın «Cevdet Yeni isimlerde semtlerin ve binayı lediyesinin, Holanda Felsefe Cemiyeti Paşa ve Felsefesi., • Türkiyede içümai yaptıran hayır sahiblerinin adlan da isimli şifahî tcbnin ziyafetleri bu pek «ciddî» çalışmala pclitikanın inkişafiı nazarı dikkate almmıştır. ra ayn bir renk vermiş. Zamammızın liğlerine aid imiş. Herhalde kongre Meselâ Fatih 11 inci ilk okula: «Hacı riakkında sonradan edineceğimiz bilşiiçtimaî mesclelerini oturup konuşan Aslanbey» ismi konmuştur. Buna sefeylesoflar ve felsefecilere son gün, bü , ler bizi daha etraflı olarak tatmin edebeb, okul binasının evvelce Kırımî Hacı tün Holanda gezdirilmiş! cektir. Aslan Bey isimli bir hayırsever taraIV fından yaptırılmış olmasıdır. Onuncu mületlerarası felsefe kongrsSpor Türkiyesini memleket dışmda 12 nci ilk okula, «Şehid Niyazi Bey>> sinin hususiyetlerinden biri de Rusyatanıtmak suretile Türkiyeyi sevdirmek 14 üncü okula «Giil Camii»; 17 nci okumn bcımutad iştirak etmemesidir. Buharekeünin taşıdığı değer yanında, fila «Muallim Naciv 15 inci okula <Yavuz na mukabil Rusya içinde din haline sokir Türkiyesini tanıtma işini de ele alSelim. isimleri konmuştur. kulan bir felsefenin. aynı zamanda bir msk gerekmez mi? 1948 senesinin müs metafizik sistemi teskıl eden MarX . | kını Böylece 200 yeni e yakın isim ıtıbakonmuteakıb dersokula yılından W tesna bir mületlerarası kongre sene?i muştur. Yeni isimler, Bakanhğm tasdiren kullamlmağa başlanacaktır.> sefesinin acayib ve bahtsız kurbanlar.nolduğunu gördük: Temmuz ve ağustos d a n b a h s e İlk okullara. onlan yaptıranların milhmandan ' dili.vor. Guya «Politbüro» nun zaıfmda Ycşilköyden veya lî irfantmıza büyük hizmetlerî dokunan I uzsktan idare ettiği bir felsefe kongrekalkan vasıtalar, bir hayli kongre müTürklerin adlarını verdiğimiz kadar, bu sinde Marx'ı olduğu gibi müdafaa eden messilini Avrupaya taşıdı. Eylul içinde mckteblerde uzun seneler ders okutan ve Rusyanın kâfi derecede Marxist olde gidecek olanlar var. Bunların gidifcdakâr, feragatli ve mütevazı hocalanıadığıru ileri süren biıisi <Buharinci> şinde acaba bir maksad, bir plân ve bir rın da isimleri verilmelidir. Bunlar. büolmakla itlıam edilmiş. Bir diğeri düzen var mı? Kim ve ne ile gidiyor? tün hayatlannı bu işe vakfetmiş, meçMarxizmin idealist bir felsefe olduğunu Gidenler oralarda ne iş görecekler? huL kahramanlar, irfan ordumuzun söylemiş ve hemen burjuva diye vasıfBilhassa resmi ilim mücsseseleri naMehmedcik öğretmenleridir. Onlardan landırılmış. Böyle bir memleketin mümına gidecek olanlar, tebliğlerini bu Allahın rahmetine kavuşmuş olanlara, messillerinin Amsterdam topantısında nıüesseselerin kolleküf tasvibinden havatta iken feragat ve fedakârlıkla yeri olmıyacağı şüphesizdir. Gelecek geçirmişler midir? Tesiri, alt tabaka yaptıkları hizmetlerin maddî mukabeveya gönderilecek olanlar bu hürriyet mensublarile ortahallilerin mahalle lesini yapamadık ve yapamıyoruı; hiç diyarında kendi insanî haklarmı kulbakkalından yaptıkları alışverişe kadar olmazsa öldükleri zaman. şükran borlansalar, geriye dönemezler. Kullanmınüfuz eden döviz bolluğu, yabancı mem cumuzu isimlerini birer ilk okula veryarak Moskovadaki MarxEngels Hiısleketlerde hiç bir müsbet 15 görmiyen mek suretile ödiyelim. titüsünün yavan ve çocukça formüllerihariciyecilerden, bunların bir iş göıni tekrarlasalar gülünc olacaklar. Bu Paşa Kâzunm teşekkiirü memesi yüzünden gönderilen ataşeleritibarla Rusyanın onuncu feleefe kon ^üktedanlığı ve hazırcevablılığı ile den, bunların da bir 15e yaramamasıngresine katılmamasını, iç ve dıj fikir meşhur bir «Paşa Kâzrm» ımıl dan ötürü <izam kılınan» «heyet» lerden hayatının tabü icabı olarak karşılama vardır. Ondan şoyle bir mektub aldım. ve tmemleket dışı inceleme komisyonhdır. Milletlerarası iş ve çahşma kon«Kıymetli vaktinizi ziyana sebeb olları» ndan sonra nihayet kongre «delegreleri gibi milletlerarası fikir ve mıyayım, kısaca arzedeceğim. Ben, Page» lerini ganimete garkediyor. Hiç dedüşünme toplantılan da Rusya tarahn şa Kâzım, son zamanlarda, Devlet Değilse bu sonuncularını gereken kongre dan daha bir müddet yadırganacaktır. miryolları Haydarpaşa işletmesi Hareve toplantılara gereği gibi seçiyor ve Bu yadırgama, ferd veya halk olarak ket kalem âmiri idim, 1920 senesindengönderiyor muyuz? Bu gibi toplantılara gözönüne alınan «Rus» dan ziyade, pen beri (Istiklâl harbi dahil) geceli günkarşı kayıdsız kalmamn doğru olmıyaçelerini geniş Rusya steplerine geçir düzlü katarlar üzerinde çalıştım. Bu 28 cağı aşikârdır. Meselâ yukarıda promiş, teknisiyen ve politisiyen bir yeni sene hizmetimden sonra 52 lira 80 kugramıru nakletüğim felsefe kongresinburjuvazi sınıfına aiddir. Bu istismarcı ruşla tekaüd edildim; katiyyen jikâyet de, yeni Türkiyeyi aksettirme ve sevsınıf, Rus işçisi gibi Rus mütefekkirini etmiyorum. Bu vesile ile şunu arzetmek dirme fırsatlan ne kadar çok! Bilhassa de bunaltıcı bir hava ve kapolı bir çev istiyorum ki, bir kaç senedenberi, dabirinci, üçüncü, beşinci ve sekizinci kıre içinde yaşatmağı, ona hürriyet ve iremizde müteşebbis bir zatın himmetisımlar, kendimizi 35 milletin 600 müinsanİık dünyasını göstermemeği kendi le, maaş'.anmızdan birer miktar para messili vasıtasile bu 35 memleketin, sınıfî menfaatleri namma zarurî gör kesilerek bir sandık teşekkül etmişti. münevver mahfillerine tanıtmak imkâmektedir. Ote taraftan kapalı bir çevre Bunun kı>Tnetini, böyle âni olarak 52 nını veriyor. içtimaî kıymetler istihaleiçinde dahi rolünü ve asaletini idrak lira ile tekaüd edilince anladık ve dersinin yaman bir tecrübesine sahne olan, eden fikri ve felsefeyi vakit vakit ya hal bu sandıkta biriken paramızı gönbilhassa hukukî kıymetler zaviyesinden pılan • temizleme» lerin nasıl baltala derdiler. Imdadımıza yetişti. Gene şiGarbiıyı hayretten hayrete düşürecek dığını ise hepimiz biliyoruz, kâyet etmiyorum. Yalnız şu sandığı bir.değişiklik gcçiren Tyrkiye, 600 mükuran müteşebbis Türke. bütün emekli messile adcta rönesansını gcçlrcn bir ^1) r«lcml«;kctiraİE namıno memleket intıbaı verecekti. Hele birin kadar toplanmış olan beynelmilel fel arkadaşlarım namına arzı teşekkür etci kısmın çcrçevesine giren dini meseie sefe kongrelerine iştirak edenler ve ve mek istiyorum. Eğer bu da olmasaydl, davasında Türk cemiyetirıi kendi fel rilen raporlar hakkında malumat (Fel vazifesinde ihtiyarlamış bir çok arkasefe potasında evirip çevirecek ve te sefe Kongrelerinde Türkiye) isimli e daşlanmla beraber, içten ağlayacak, infekkürünün neticesini şimal Avrupası serle «Iş mecmuası koleksiyonlarmda leye inleye kahve köşelerinde ölüp gidecektik. Var olsun, bu müteşebbis nın bu güzel şehrinde toplar.anlara teb etraflı olarak mevcuddur. Türk. Paşa Kâzım ÎLERİ Yazan: İKTİSAD DUNYASINDÂ Paşa Kâzım, mcktubunda bahsettiğt müteşebbis Türkün ismini yazmamış. •Var olsun. diye dua ettiği bu zatın adını Öjjrcnseydik de. böyle hayırlı bir i; KÖrdüğü için kendisine hep dua etseydik. Dış memleketlerde iktisadı hareketler Yunanistanda: Resmi tahminlere göre Yunanistanın bu seneki *uğday mahsulü 600.000 tondur. Bu miktar geçen sene rekoltesinden üstündür. Son aylar içinde yiyecek fistları bir miktar inmiştir. 1939 senesi i olarak alınmak suretile gıda maddeleri endeksi 1 mayıs için 292, 1 haziran için de 281 dir. Ingiltercde Geçen bir senelik devre zarfında Ingiltere ile Rusya arasmda 92 milyon dolar kıymeünde alış veriş yapılmıştır. Bu sene Rusyada buğday mahsulünün iyi olması dolayısile iki memleket arasındaki ticaretin 100 veya 140 milyon do larhk bir seviyeye çıkması mümkün görülrnektedir. Ingilterenin mayıs ayuıda ihracatı 136, ithalâtı 176 ve aleyhte olan dış ticaret muvazenesi ise 40 milyon sterlindir. Tediye muvazenesi açıklarım kapamak için, mart, nisan ve mayıs ayları devTesinde, harice 85 milyon sterlinlik altın çıkarılmıştır. Altın ve döviz stokları halen, emniyet limitinden (500 milyon sterlin) bir hayli aşağı düşmüştür. Amerikan yardımı Ingilterenin dolaı açığını kapamağa kâfi gelmemektedir. ^ İstanbul Kız Lisesi Satınalma Komisyonundan: : riimek üzere kontratlar yapılmıştır. Satışa arzedilen teknik ve sınaî malzemenin çeşidleri gün geçtikçe çoğslmaktadır. Telefunken müessesesi, istasyonlar ve hava meydanları için yüksek kudrette oparlörler, ofisler için dahilde konuşmağa mahsus teçhizler imal etmiştir. Zeiss fabrikaları fotograf adesesi imalinde 938 senesi kapasitesinin yüzde 80 i nisbetinde randıman vermeğe başlamıştır. Kolonyadaki Ford Motor kumpanyası harb sonrası ilk otomobilini önümüzdeki ekim ayıntn 1 inde piyasaya sürecektir. Fransada Fransanın haziran ayında ithalâtı 61.262. ihracatı 44.351 ve pasif olan dı^ ticaret bilânçosu ise 16.911 milyon franktır. Enflasyona karşı, millî ekonomi meclisi tarafından hükumete, zirsi verimin arttırılması. dış ticaretin sıkı kontrolu ve turizmin geliştirilmesi tavsiye edilmektedir. Her an ücretlerin yükselmesini istiyen amelenin grev tehdidleri, enflasyonla mücadeleye azmetmiş olan hükumeü, zor duruma sokmaktadır. Haziran ayı içinde Fransa çıkanlacaklardır. Amerikada dahilinde iflâs eden müesseselerin mikBirleşik Amerikarun bu seneki mısır tan 195 e baliğ olmuştur. Nisan aymda rekoltesi, bolluk bakımmdan bir rekor. yekun 173 ten ibaretti. teş'cil etmektedir. Tarım Bakanlığı resFolonyada mi tahmini mısır mahsulünü3.506.363.000 Polonyanın bu seneki arpa. buğday ve buşel, buğday mahsulünü ise 1. 283 çavdar mahsulü mütehassıslarca geçen milyon buşel olarak göstermektedir. senekinin üç misli, yani 14 milyon ton | Harbdenberi U. S. Commodity Credit olarak tahmin edilmektedir. Son derece Corporalion tarafından bir elden yapımülâyim bir kış, bol yağmurlu bir ilk lsn buğday ihracatınm bu sene tekrar bahar ve erken bastıran bir yaz, harb bu işin tüccarı eline devredilmesi Wasonrası Polonyasına en yüksek mahsu sbington'da mevzuubahistir. lünü kazandırmıştır. Polonyadan geçen Birleşik Amerikanm haziran ayında sene Iskandinavyaya ve Müttefiklerin ihracatı 1.013.100.000, ithalâtı 615.600.000 işgalindeki Almanya da dahil olmak ve lehte olan ticaret muvazenesi ise üzere Bab Avrupa memleketlerine, 397.500.000 dolardır. Bu memlekette ehemmiyetli miktarlarda yiyecek mad 1948 senesi içinde yalnız 21 temmuz tadesi ihrac edilmişti. rihine kadar imal edilen otomobil mikİsviçrede tan tam iki milyondur. Haziran ayı içinde isviçre Italyaya Celâl GÖKTEPE 3.6 milyon isviçre frangı tutannda sigara ihrac etmiştir. isviçre ipek sanayicileri, Amerikan harb malzemesi fazlasından, her biri 65 yarda kare büyiikNüshası 10 kuruştuı lükte ve saf ipekten mamul külliyetli miktarda paraşütü, beherine 19 dolaı AboneŞeraiti *%T fiat vererek, almak için, müracaat et300 Ki mişlerdir. Burada kimyevî bir madde soo . sayesinde herhangi bir fotograf istenilen 1500 • 2800 dokuma üzerine. makine istimal edilD İ R KA 1 meksizin. basılabilmektedir. Bu şekilde 1 «üslenen kıravatla, mendiller ve eşarp I Gazetemızt gonderüen evrak »e yazılal neşredilsin edilıneslo iade ohınmaz. LAT yftkznd& dünyst piyflf lan^H i tUnlarrlan mesuliy«t kabul «dilaua. Selen müessesesi sahibi Vecdi Selenle, srukat Husam Selenin kardesi, Kurmay Yarbay tthem Boransü ile tüccardan Ömer Fahri Gatan. Fahrettin Şerbetçi ve Esad Arsanın k«y :. biraderi, deniz yüzbaşısı Ali Bora ve Zih» r.i Boranın eniştesi, Nezihe Selenin eji Dr. İSMAİL HAKKI SELEN nuztarip bulundjığu hastalıktan kurtulamlyarak 24 8 948 tarihinde gene yajmda Hakkın rshmetine ka\Tismuştur. Cenazesi, 25891S çarşamba günü öğle namazını müteakıb Beyazıri camiinden kaldırılarak Topkapı alle me;arlığ'na deJnedilecektir. Mevla kendisins rahır.et. geride kalan »liesi efrladma sabrı cernıi ihsan eylesin. *** Mcrhum emekli binbaşı Hüseyin Rüstü Timuk zevcesi, Haydarpaşa Lisesi coğrafya öğretmenlerinden Fethiye Timuk. İstanbul İli Defterdarlık Kontrol memurlarından Tarık Timuğun valideîsri Bayan RABİA TİMUK k?!b krizi neticesi rahmeti Rahman» kavu^muştur. Cenazesi 258948 bugünkü çarşamba sünü Bakırköydeki evlerinden kaldmlarak Çarşı camiinde öğle namazını müteakıb Bakırköy mezarhğındaki makberesine tevdi edilecektir. Mevlâ rahmet ÖLÜM CÜMHURİYET