Katalog

V t CUMHURIYFİ 13 Ağustos 1948 1 OUMPIYATLARDA im^ Manol Efendiye asamın üstünde azametll Londra, 7 Biz 'burada (y^ni Lon geldi. Tabii elinde sarı kartı yok bir kitab duruyor. Bu 900 drada) gece gühdüz, sabah akşam Zaten çocuk gazeteci değil. Galiba sahifelik kitabın adı «Son bilmeden, bazı ** giinler bir bardak ilân simsarhğı yapıyor. Sarı Kartı olSadrıazamlar ve Başvekillcr», eseri yasütle kifafınefs ederek şu bir avuc, madan yani meslekten gazeteci olran da Mehmed Zeki Pakaltndır. çocuğa dünyanın merkezı oıan bu madan kendisine kart veremiyecederdesti şehre toplanmış altmış mille; huzu ğimi söyledim. Kartının Maktul şehzadelerden başlayarak bir runda Türk bayrağmı bir kcre daha muamele olduğu cevabım v?rdi. çofc tarihî eserler yazmış ve Milli şeref direğine nasü çektirci m diyı» Eğitim Bakanhğınca bastmlmakta olan Kartı alınca gel! dedin. Aradan uğraşırken, bazı kimseler y^ınız üç dört beş gün geçti. Hareketimize 48 • Osraanh Tarih Deyimleri ve Terimleri saat uyku ile, bazı günler 2 . " > o kilo saat kala tekrar geldi. Tabiî elinde Sözlüğü. adh eserile büyük bir boşluMemleketimizdeki metre yol yaparak çalışıvken başı | kartı yok. Gene reddettim. Z^ra ar^ ^ 1 ^ ^ ^ ^ nm yerine ingilizce ğu da doldurmağa başlamıs bulunan 1 Yazan: di! ve yabancı dil mıza bir Manol Efendi davnsı çık ı tık gazeteci olmıyanları böyie imtinin konulması me Mehmed Zeki Pakahn «Son Sadrıazamdrammın perdesini tı. Çıkmadı, bizim arkadaşlardan ba ; yazlardan istifade etmesine Gazeteselesine geçmeden lar ve Başvekiller» in bu beşind cildizı avâreler bunu icadettileı açanlardan değil. aevvel şunu da söy ni, baştan aşağı rahmetli Said Paşaya lciler Cemiyeti idare heyeıi azası Prost'un yeni plânına göre ralayanlardan bile lemek lâzımdır ki tahsis etmiştir. Hep, merhum Kâmil Şöyle başiıyayım: Olitr.t'Jyadlara j ve eski bir meslek adamı sıfatile olmağı istemiyomeramımızı bugün Paşanın rakibi, Ayan Meclisi Keisi ve j müsaade edemiyeceğim g i ^ Basın, geldik. İki üç genç gazeteci veya gatretuvarlar caddeye ilâve rum. Vakıâ, arada bir yazjlarımda bu tir. Insan, herşeyi olduğu gibi doğrudan Avrupanın ortasında bile yalnız ingiliz Sadrıazam Said Paşadan bahseden bu zeteci olmak istiyen genç, Londraya Yaym Umum Müdürlüğü ı'e mutaedilecek mevzua ima tarzmda dokunmamış de doğruya anlamak kudreüne malik ol ce ile ifade etmek kabil olduğu iddiası 900 sahifelik eser, aynı zamanda, son mutlaka şu Olimpiyad kafüesınin a bık olarak Beden Terbiyesı Umum ğilim. Fakat dilden veya dillerden esash duğunu tahayyül etti. Artık keşiftsn da biraz mubalâğalıdır. Bugün hâlâ Osmanh padişahlanndan Ikinci Abdülyıbını tutmaya geldi. Ben, bunlar Müdürlüğünün, spor seyahaUerinde Şehircilik mütehassısı Prost (Beyoğ bir surette bahsetmek için kendimde tâ Manş bamid ile Beşinci Mehmed Eeşad degelmeden evvel kendılerini İstanbul kalifiye gazeteci diye iştıraV: edecekkeşfe geçerek mahsus zavahirüı nizam Bulgaristandan başiıyarak lerde aradığı resmi vesika c'a bu i lu) Istiklâl caddesinin genişletilmesine salâhiyet görmediğim için bu mesele ü sızlığı yerine o, akluı yaratıcı orijinali kanalmın öte tarafınp kadar fransızca virlerinin ve Ittihad ve Terakkinin d« da toplayıp: dair bir plân hazırlamaktadır. Plâna Arkadaşlar, biz bir me:ıenî har di. İstanbulda elinde yeşilDcyaz kar göre tretuvarlar, caddeye ilâve edil zerine başlıbaşma bir yazı yazmadım. tesini gösteren fikrî münasebetlerin ör ile pekâlâ işinizi görebiiirsiniz. Avua bir tarihi mahiyethıdedir. Ar.cak geçen gün bir sabah gazetesinin çüsünü koymuştur. Kültür, ruhların | turya, Italya, Isviçre, Ispanyada franbe gidiyoruz. Harb sırasında tenkid tı olan bir arkadaşı, beni Manol'a Eserde. son zamanlarda slyasl hayatlmckte, iki taraftaki binaların üst kısım beşrnakaiesinde .Şımdiye kadar kültür etrafında sersenyane dolaşmaktan b=,ş J sızcayı unutup yerine ingilizceyi öğren mızın gündelik mevzulannı teşkil iden doğru değildir. Gidelim, geleiım. On kart vermedi diye efkârı umumiyeye larına dokunulmaksızm, alt kısımları sahibi olmak için fransızca bilmek kâfı dan sonra istediğinizi yazarsınız. de jurnal edenlerin huzurunda reddetka bir şey yapmadıkça ve kendine ta diklerini pek zannetmiyorum. anayasa, seçun ve basın hürriyeti ?ibi tim. Hattâ bazı arkadaşlar bu arka iki metre içeriye alınmaktadır. Binala iken şimdi kâfi gelmediği ve kör değ msmen sahib olmak ve muhtariyetini Bizde 150 senedenberi yabancı dil o meselelerin yakın maadeki münakaşadim. rın üst k.sımları direk ve sütunlarla neşini beller gibi bizim de fransızcayı elde etmek için şuuru cehde getirme larak fransızcayı okutup, oku'up öğ ları, vesikalara dayanılarak ders ve ibKabul ettiler. Bir kısmı sözünü daşın ısrarını da hoş görmenıişlerdi. f tutturulacaktır. Böylelikle iki metre bellemiş oMuğumuzu> okuyunca üç ay tuttu, bir kısmı tutmadı. Buraya gel • Ondan başka, Türkiyenin bu un bellı dikçe tesirsiz ve ölüdür. Yani medeni retemiyoruz (eski Gaiatasaray Lisesi ret almağa değer bir şekilde yazılmıjgenişliğinde tretuvarlar kazanılmış o evvel Frnnsadan eski bir talebemin badiler, kampta çocukların peşinden başlı gazetelerine şahsan meKtublar yetin hakikat ve şeniyetine hirmet edip ve bir dereceye kadar yeni Gaiatasaray tır. lacaktır. Bu suretle yayakaldırım ha na göndermek lutfunda bulunduğu felayrılmadılar. Türlü dedikocu yaptı yazıp ancak, sarı basın kart nâmil«Avrupa» coğrafî tabiri yerine «ruhî Lisesi müslesna). Alemlekette 52 kadar • Küçük. ve «Şapur Çelebi» lâkablar. Aşçıya sporcu kartı veıdiğimiz lerine Olimpiyad kartı ve.ıkceğini line geirilen bu yerlere yapılacak sefi kitablar katalogunu ve kataîogla fikrî Avrupa cemaati» tabiri kaim ol liseye fransızca hocaları (ama hakiki larile anılan, 9 defa Sadnazam olmak masraf. aynı binalardan alınan şerefiyehalde Fenerbahçenin klüb kısnsından bildirmiş ve ayrıca bunu gazetelerle beraber yabancı dil mevzuunu tekrar mazsa kültür cansız ve faydasız birşey fransızca hocaları, yani kulaklanmla suretile Sadaret rekorunu kıran merparasını vererek Londraya gezmeye de ilân etmiştim. Onun için (Manol) lerie kr.rşüanacağı için bu işe pck fazla hstıriadım. dir.> Bu son sözler bugün Avrupa fe işitüğim gibi fransızca hocası olduğunu hum Said Paşanın 74 yıllık bmrünü gönderdiği Halide kart verınediği un bu husustaki ısrarı gazetecjlik ba ödenek konulmasına ihtiyac hasıl olmı1940 tan 1945 e kadar Fransanın top derasyonu için çalışanların en kuvvetli rr.oi professeur français diyeıek ifade (18401914) ve siyasî hayatını bütün mizden şıkâyet ettiler. Yani neyi ki kımmdan mânasız, kendi Ş3hsı ba yacaktır. rakları Kitler Almanlanmn çizmeleri ve ve en mütefekkir bir müjdecisinin ağ edenler kabiiinden değil) bulmakta tafsilâtile bu eserde bulabilirsiniz. Diğer taraftan Unkapanı Hal aramuntazam yapmış isek onu efkârı u kımından mânalı idi. Ve Manol hiç mü|külât çekiyoruz ve işitüğimize göre o toprak evlâdlarının dimağlan Göb zma yakışan sozler değil midir? Ikinci Abdülhamidin, tahta geçüği bir zaman bana Apoyev Matini gasında Belediyece istünlâk edilmiş olan mnmiyeye kabahat gibi gösterdiler. gözümüzden ırak ve fakat gönlümüzün sıralarda büyük itimadını kazanmış 0bels'in propaganda şeklindeki çekici işte size Fransız kültürünün son <=eHalbuki aşçıya, seyislere, u?aklara zetesinden bir mektub da getirmedi. dükkânların kaldırılmasma başlanılmış altında inlerken bile Fransız tefekkü nelerde yalnız bir koleksiyonda çıkan ta içinde bulunan bazı uzak vilâyetlerilan Said Paşa, 31 Mart vakasından sonkart verilmesi Olimpiyad ka.ıunu i O sadece (Son Havadis) g^etesinin tır. Yolun inşasına sonbahara kad?r vünün durmuş, kurumuş olmadığını bir bir kaç eserinden ilân paftalarmda bah mizde bu boşlukları mahallin ya dokra, Veşilköyde millî meclis halinde beibraz başlamak kabil olacaktır. Şehircilik cabı idi. Lâkin Futbol Federasyonu verdiği bir hüviyet varaka^ı kere daha tesbit etmek için şimdi bah «eder gibi bahsettim. Bu kısa, fakat toru, ya baytarı veya eczacısı ile doldu raberce toplanan Mebusan ve Ayan müleha"=sısı, yolun güzergâhını tayin nun 19 kişilik kalabahk kadroya etmişti. settiğim Etre et Penser unvanı altında özlü sözler okunduktan sonra umum: ruyoruz. Meclislerine riyaset etmiş ve Mecliste almadığı Halid Efendiye kart vereBugün ineilizcenin aldiğı ehemmiyeti Abdülhamidin hal'ına karar vcriimiştL Londraya geldik. Manol karşıma etmiştir. neşrolunan felsefe cüzleri (C?hiers de kültüre, artık Fransız dilile erişilemiyeLidodan Ortaköye kadar olan yolun mezdik, veremezdim. Zaten Fener çıktı. Ve Olimpiyad kartı talebini inkâr etmek kimsenin hatırından geç Bu, siyasetin ne garib bir cilvesidir. philosophie) katalogunda kültürün hâlâ ceğini iddia etmek biraz güçtür. bahçe klübü Halidi Londray? gez tekrarladı. Sarı kart şartını ileri sür açılmasına ve civardaki yerlerin yıktı Fransız dilinde dipdiri durduğunu topBundan sonra benim ve bazı arka mez. Yalnız eğer biz genclerimize yaSaid Paşayı, 1911 de Italyanın Trabrılmasına da başlanılmışür. meye göndermekle kendi ırüessesesi düm. yekun görmek pek kolaydır. Katalogun daşlarımın görüşlerine dayanarak şunu bancı dil olarak fransızcayı öğretebiİT ksgarba taarruzu üzerine son Sadnhesabına müdafaası gayrikabil bir Canım burada sarı kartı kim mukaddemesinde denildiği gibi «kan ve söylemek doğru olur ki bugün samimi sek bunun da çok faydası olur. Çünkü azam olduğu vakit, Osmanh Mebusan harekette bulundu. Bir klüb kasasınFransızlar şimdi tercüme yoluna düş Meclisinde Dersim mcbusu merhuro dinler. diye bir de pot kırdı. Ben de: ateşle yuğrulmuş ve yeni fikirlerle dol konuşan Amerikalılar, müsbet Çalışma Bakanının temaslan dan şunun bunun gezmesi :oın para San kartı ben dinlerim. O ol Çahşma Bakanı Tahsin Bekir Balta, dun muş» bir felsefe susamaz. Çiinkü ken ve teknikteki hayret verici terakkileri müşlerdir; mühim eserleri derhal ter Lutfi Fikri Bey gibi, saatlerce konuşan sarfedilemezdi. Bunu yaptılar Esamadan sana kart vermem. dedım. akjam Cibali Fabrikasında sendika mümess.l dine itimadı kaybederek tefekkürden ne rağmen umumî kültürden bahsedil1 cüme ediyorlar. Fakat asıl mesele ya yaman muhalifler karşısında mücadele sen klüblerimizin idarecileıi yaptık • Nitekim burada elinde ge.;en se lerüe, avrıca Sendikalar Birliği binasında da feragat eden veyahud yalnız bir fikir dikçe içlerinde bir noktanın kabarıp bancı dili öğretmektedir. Eğer bir asır ederken pck yakından görmüştüm. O ları hareketlerin en küçüğünü bile 16 sendikamn idare heyeüerile bırer toplantı gizlemezler. Bu danberi öğretmeğe ve öğrenmeğe uğ zaman 7172 yaşlannda, çelimsiz bir ihmüdafaa edemiyecek durumctadırlar. nenin sarı kartı olan Kâzını Sevinç yapmıştır. Toplantılarda ijçi patron mü etrafında toplanan felsefe kendi idam sızlandığını sizden ismindeki gazeteciye de kîrt vereilâmını kendi imza etmij demektir. ingilizceyi tiyar olan Said Paşa, hayret edilecek noktayı sızlatan hastalığı Belçikalı mu raştığımız fransızca yerine Bereket ki salâhiyetli mevkıım yok nasebetleri ile ijçileri alâkadar eden dığer Bundan dolayı Fransa susarken, Al harrir Pierard'ın ruhî daüssıla ( = nos koymak istiyorsak buna da tedricle bir hayatiyet ve kudretle hepsi birbida kendılerini rahatsız ede.r yorunı. medim. Ondan başka yeşil ksrtı olan meselfc!er görüsülmüstür. manya onun asla anlamadığı bir dille talgie sprituelle) diye teşhis ettiğini başlamak daha münasibdir. Çünkü şim rinden ateşli, gene muhaliflerle çarpışıı Ne ise Halidin parasını verdi'er ve başka hemşehrilerimize de veremeFikret Sılay, Ankaraya gitti dim. Ben prensip adamıyım Verdibağınp çağınrken Fransız mütefekkir işitmişimdir. Vakıâ Amerikahların asıl ' di cmodası geçmiş bir lisan» yani fran dururdu. Ayan Reisliğinde de, müzakebizim tayyare ile gönderdileı. Yanı Birkaç gündenb«ri Yalovada istırahat sustu manevî kültüre karşı duydukları bu sızca üzerinde ısrar etmiyerek liselerin relcri hulâsa ederken keskin zekâsını başımıza püskül diye taktılar. Gıt ğim kararı dostluk, ahbapiık dü etmekte olan C.H.P. Gencl Sekreteri Tev leri boş durmamışlar, Fransada = roeden evvel bu çocuğun kampta şünmeden dosdoğru tatbik ederim. fık Fikret Sılay, dün «ehrimize gelmis ve rulan fikir konuşmalarına ( Dialogue) hasret, onların ana toprak dedikleri In hcpsine ingilizcej'i korsak bu dersi o gösterirdi. Fakat o da Abdülhamid gibi nasıl kalacağını kafile reisinden sor Bu hareketimle hem gazeteciliğe, Fsrti II Merkezinde biraz meçgul olduktan kendi lisanlanna gene devam etmişler gilterenin fikir hayatına karşı olduğu kutacak hocalan çok güç bulacağız. vehhamdı. Trablusgarb harbi başlannda dir. Onların bu konuşmalarında bir fel kadar Fransanın kültürüne karşıdır da. Ancak meselâ büyük merkezlerdeki geceyarılarına kadar devâm eden Hedum. Kalmıyacağını söyledi ve alel hem karakterli adamlar zümresine sonra akjam Ankaraya hareket etmıştir. sefî mektebin, mukaddes bir mabedin Ticarct Odalarının yapacağı Şimdi fransızcanın artık meselâ Afri liselerin bir kısmında ingilizceyi mec yeti Vükclâ müzakerelerinde, bir defa acele Halidi bulup yanına pera al yardım ettiğime inanıyorum. Ahmed sesi değil, belki sadece felsefenin ayn kanın Sevahilî lehçesi gibi kültür ve burî ve fransızca ve almancayı ihtiyarî 13 ihtimal ileri sürmüş ve tam karara madan Londraya gitmemesini tenbih Emin ve Cihad Baban arkadaşlarıyeni işler etti. Halid bizimle Londraya ındi ve mızın (pot kırıyor) diye şikâyet etİtha'.ât bürolarınm lâğ\'i üıerine bu müayrı perdelerden, ayn makamlardan medeniyetle münasebeti kalmamış bir yapmak AngloSakson kültür âlemine varılacağı sırada «Bir ihtimal daha var. tabiî akşam üstü Londra sokpkların tikleri bu mudur? Bu ise müsaade essesenin yapacağı içlerin Ticar.»;t Odala canh sesi işitilmektedir. dil olamıyacağını bclirttikten sonra fi dcğru pek faydalı bir yürüyüs olur. diyinre artık vükelânın tahammühı Ticaret Omemlekerte bir ya kalraamıjtı. da kalamıyacağı için kampta misa etsinler de bir dürüst adam kalmak r;na devredileceğı malumdur kirlerde fıansızcaya karşı hasıl olan bu Yoksa bütün işte bu türlü seslerden bazılannı bu yapacağıı ijler bir tamimle alâkafir edildi. Bir gün, iki gün, L > e ş gün... pahasına ben bu potları kırayım dolarınm Merhum Rıza Nur Bey kiIttihad ve darlara bildirilmişiır. Bu tamime göre. O satırlara aksettirebilirsem Fransız fikri istihfafın sebebi, son harbde Fransanın bancı dilden öteki yabancı dile birVe hâlâ misafir... Anıa bu arada Yalnız her ikisi de yakın arkadaçım aa. 1 ev'uılden itibaren Biparij formülleri nin hâlâ köpüre köpüre fışkıran bir senelerce ma£lub bir vaziyette kalmış denbire geçivermek kolay bir 15 olmasa Terakki devrinin başlıca muhaliflerinişte o yukarıda bahsetiğim gazeteci olan bu zatlara hatırlatırım ki potu nin tetkik ve kabulü, vıze muameleleri, ta berrak kaynak ve Fransız dilinin de o ve orada yeni, yeni silâhlar, seri Ue gerektir. Liselerimizde ecnebi dil öğ dendi Said Paşa hakkında Türk Tarihl gençler (işe yaramıyan bir çok a ben değil kendileri kırmışlsr ve bir kas 15leri ve fiat istatıstıklerl gibi vazife kaynağın mukaddes sulan dağıtan bir sönayi icadlarınm yapılamamış olduğu retmek ve ondan daha mühim olarak adh eserinde şöyle der: .Küçük Said dam kafilede iken Halidi kapı dışarı avârenin Ingiltere Kralı Hazretlerine leri deruhde edecektır. kültür dili olduğunu bir dereceye ka nu söylemek lâzımdır. Nitekim bugün orta tahsilin verebileceği kültürü ver Paşa pek âlinıdi ama gayet kararsız, Köntgen filmi gelecek ettiler) diye telgraf çektilr. Maal gazetecilik mesleğini muhafazaya çaAlman dil ve kültürü de aynı haldedir. mek meselesi ilk tahsilden sonraki de ncsuliyetten, herşeyden pek korkan, dar gösterebilirim diye düşündüm. Son günlerde röntgen fılmi azaldığından esef yalan yazdılar. Bu telçrafı gö lışan Türk teşkilâtını şikâyet etmiş Fakat bütün bu haller artık o iki mil recelerde talebenin kemiyeti ve keyfi gayet teşebbüssüz bir adamdı. Bu seBu seride neşrolunan eserlerden biri rünce alâkalı gazetecilere sordum. olmasım gazetelerine geçicnışlerdir. haslalar film tedarik etmekte hahü güçRene Schaerer'in Dieu, l'Homme et la letin lisanının haritadan silinmesi de yeti mefhumlarının çatıştığı aynca tet beble devlet idaresinde hiç bir i§ gölük çekmektedirler. Sağlık Müdürlüğü. Ba(biz çekmedik!) Cevabım verdiler. Hoşundu! Elbette bu taşı da gediğine kanlığa mjracaat ederek. film ihtiyacının Vie d'apre Platon (= Eflatun'a göre mek değildir. işte bu noktadan memle kike değer bir mevzudur. remezdi.. Halbuki ben kafileler reis, olsam koymanın sırasını bulacağım e yabancı dil olarak fran^ızcp | karşılanmasıni rica etmiştir. Bunun üzerine Allah, Insan ve Hayat) adh eseıidir. A. ADNAVADIVAR Kâğıd ve baskı ücıttlerinin pek pahakafileye dahil olmıyan Halid kampta Şimdi gelelim bu Manol'ı.n Kralı Bpkaıılık, röntgen filmi için yeniden yirmi lı oîduğu şu zamanda, derin bir tetkik bir dakLka kalam;yacağı gibi, çocuk görüp görmediğine... Vallahi bunu bir birt rlolarhk dö\iz temin ettiğini ve Müellifin dediğine göre kendisi bir gün mahsulü olan böyle kıymetli bir eser ları kışkırtan ve işleri güçleri küçük tahkik ettik. Kendi Iddiasına göre fipanj ediien filmlerın on güne kadar ge kabarmış bir ırmağın kenarında görcuğü bir karabatağa dikkat etmiş ve neşretmekle Mehmed Zeki Pakalın, yadedikoduları telgraf mevzuu yapmak Kral Hazretleri arabasına binerken lecegıni bildirmijtir. görmüş ki bu kuşcağız birdenbive bir kın siyasi tarihimize pek büyük bir hizSüs köpckleri sokaklara olan bir kısım gazetecileri de çocuk yaklaşmış... «Ne istiyorsun!» demiştaş gibi nehre dalıp yirmi metre öteden met etmiştir. larla temas ettirmezdim. Nitekim ler. O da bizim kendisine kart verbırakıldı bunu da Kafile Reisindea rica et mediğimizden şikâyet etmiş Zatı Bize bildirildiğır.e göre, süs köpeklerine çıkıyor, tekrar gelip kıyıdaki jerine Ya ötekiler ne oldu? 50 lira Belediye vergisi konması üzerine konuyor ve bu hareketi tekrar edip dutim. Olmadı... Hazreti Kralî de bir kart verilmesini bazı kimseler bunları. 6okaklara bırakmış ruyor. Müellif, Eflâtun'un anladığı maD i r k a ç gün önce bu sütunda, Ankara emretmişler. Bu bir rivayet Ne gö lardır. Raciyosu Türk musikisi sanatkârlan B:lh2=sa Fenerbahçe serr.tlnde bu nada rubun talihini bu kuşun talihinrie Dünya gazetecileri, sopr netice ren var, ne bilen.. Sadece M^nol E köpekler çoğalmış ve ısırma vakalan <la görüyor: Cenabı Hakkın ebediyet saarasında yapılan yersiz, haksız ve zalerini, toplantılarını bütün teknik fendinin hikâyesi. Karta gelince; artmıştır. Bu yüzden Kuduz hastanesinde hiline yerieşürdiği ruh devir, devir zaıarlı tensikattan bahsermiştim. bilgilerden istifade ederek memle ben değil Haşmetlu İngiliz Kralı faaliyet bir hay'.i artmıştır. Komünist parüsi demek Stalin de kcmünizmi kurtarabilmek için UkrayBir emekli kızı Zerrin Dağ isminde manın köpürmüş ırmağına düşer ve süBir tayfa boğuldu ketlerine yazarlarken bizim bir kı Hazretlerine, Cenabı Kibriyaya şirüklenir gider. işte hayat, gündüzleri, mek, Sovyet hükumeti demek Stalin nayı yani Rusyanuı yarısını nasıl feda bir okujTicumdan harin bir mektub alYalovada kayıdlı 11 numarall Terakki sım avâreler aşçının hastalığı, hat kâyet etse haklı bulduğum harekegeceleri, mihnetleri, ihtirasları ve ni demek, Sovyet devleü demek Stalin edip sonradan geri aldıysak, şimdi de dım. Bu gene kız hastadır ve hasta yatâ Mersinli Ahmedin güreşıinek is timden geri dönmezdim. Zaten kim moiorünun Hâle sebze boşalttığı sırada diolabilmesi tağında radyomuzun Türk musikisi yareii kırılmıs ve güvertede bu'.unan tayfa hayet o zavallıyı aydınlığa ve hakiki demek, en nihayet Sovyet Rus Şark ihtilâlinin muzaffer temeyişi gibi şeyleri telle gazeteleri se de bana bunun aksini tavsiye et Mehmed Demirbaşın kafasına çarparak deya demek Stalin demek olduğuna için, Türkiyeye muvakkaten toprak ta yınlarını dinlemektedir. Bu. o bedbaht sevinclere eriştirecek olan halâskâr ölüne bildirdiler. Görülüyordu ki bun medi. nize yuvarlanmasına sebeb olmujrur. Bay mile artık doğmuştur. Kitab hep bu göre her şey demek olan bu dev vizlerinde bulunmamız şarttır. Ermenis tazenin tek zevki, tek tescllisi, hattâ lar ijlerinin ehli değildir. Bu böyle Şimdi durum budur. Bir Türk te gın bir halde denize dusen Mehmed bo maceranın terkibini (=s>rnthese) derie let adamının memleketimiz hakkın tanın bu konferansta icabmda en bü tek saadetidir. Kendisine şifalar dileolup giderken ve gazeteler geldikçe baası kendi dahilî ve milli içini İn ğulmuş ve cesedî dalgıçlar tarafından cıdaki düşüncelerini bilmek, gayet ta yük millî fedakârlıklar yapılması hu diğim Bayan Zcrrîn Dağ, bana yazdığı bu falso neşriyattan dolayı kampta giltere Kralı Hazretlerine veya onun karılmıştır. Cesedi muayene eden Adalet mekle meşguldür. Orada ruh onun ya biî olarak, bir Türk gazetecisi için en susunda Lenin'in prensiplerile hareket mektubda Radyodan çıkarılan sanatdoktoru, Morga kaldırtmıştır. raücısı olan Allaha ve menfası olan asabiyet artarken Fenerbah;e idare hükumetine şikâyet etmiş veya etmsddî vücude nisbetle daha riyade bfişta gelen bir vazife olsa gerek. Sta etmesi lâzımdır. Ermenistanın yalnız bir kârlardan Sıdıka Çandarlı ile Radife Yeşilay Gencliği, Beynelnıilel heyetinin ektiği ve buradaki Fener meye teşebbüs etmiş ve onun himalin'in memleketimiz hakkmdaki dü takım emperyalist emellerden değil, ay Ertenin tekrar Radyoya alındıklannı metafizik bir plâna ahnmıştır. Kongrede temsil edildi bahçe gazetecilerinin suladıkları toşüncelerini anlıyabilmek için, Türk nı zamanda her zaman Ermeni toprak gazetelerde okuduğunu söyledikten son yesini taleb etmiştir. Bir kıîim gaYeşilay Genclik Şubesi, ilk defa olarak. hum fıjkırdı.. Günün birinde takım Bundan sonra müellif, asıl diyarından Sovyet münasebetlerinüı balayıru te§ lan diye anılmış bulunan topraklan ra, ya kadrolan lâğvedibnek suretile zetelerimiz de bunu (Burhan Felek^ bu yıl. İsveçte toplanan Milletlerara'i tç'sı kaptanı Cihad bana gelip: in kırdığı pot diye yazmışlardır. Böy Düşmanı Gencler Kongrefir.de temsil edil kovulmuş ruhu bu dünyadaki seyaha kil eden 1921 senesinin mart ayına, ya anavatana ilhak etmek gibi çok müte kapıdışan edilen bteki sanatkârlar ne Efendim nasıl falan fiiâna iş le potlar kırmak dostlar başına nasib miştir. Büyük ölçüde beynelmilel bir kon tinde ve hattâ Oteyanın (maveranın) ni Moskovada Türkiye Büyük Millet vazı arzularından dahi feragat etmesi oldu? diye soruyor ve bn haksızlığın bulunduysa, Halide de iş bulup kam olsun.. İstanbulda bu havadisi yayan greye ijtirak eden ilk Türk genclik teski esrarlı köşelerinde bile takib eder. Bu Meclisi hükumetile Rusya Federal Sov icab eder. Bugünkü şartlar içerisinde böyle yarım bir şekilde tamîrini adalcto Jâtı olmak şerefini kazanan Cemıyetımizın ta kalsın! dedi.. lar ne muazzam çamlar devirdikle çalışmaları, Kongre tarafından takdir edil suretle din ile Eflatun felsefesi arasm yet Sosyalist Cumhuriyeüeri hükumeti mümkün olamıyacağı için onun Van ve uygun bulmuyor ki ben de tamamile Çünkü Halide dışarıda yer bulun rinin ve kötü bir siyasî (preeedent) miştir. Yeşilay gencliği adma taplantı.lara daki münasebetleri senelerdenberi ta arasında bir dostluk, kardeşlik ve ade Bitlis vilâyetleri hakkmdaki taleblerin aynı fikirdeyim. du.. Gitmesi lâzımdL Ben kendisine. ihdasına bilmiyerek âlet oldukları iştirak eden Genel Sekreter Cevdet Bere kib eden müellif, dünyanın şu hengâ mi tecavüz muahedesi akdi için topla den de vazgeçmesi lâzımdır. Ankara Radyosu, ne kadar husunıetkeı, umuml heyet tarafından kongre baş mesinde bu mevzuu yeni baştan tetkik nan konieransın arifesine döneceğün. Halid takıma dahil olmıyan bir nın acaba farkında mıdırlar? Kars ve Ardahanla yalmz Ermenista kâr bir tavır takımrsa takınsm. Türk ve izah etmektedir. Stahn Yoldaş o zaman Milletler Halk nın değil, aynı zamanda Rusyanın da musikisini ve bu musikinin verdiği zevoyuncudur. Burada ona ne i$ buluİşte benim kırdığım pot, işte Ma kanlığma seçilmistir. Kongrede, içki düşmanlığı çalışmalannGene harbin en civcivli zamanında Komiseri idi. Bu komiserliğin naşki alâkadar bulunduğu, çünkü bu yerierin nabilir. Hem sen futbolcusun. Böyle nol Efendinin hikâyesi. Tabii bu Maki Türk milletinin ruhundan silmeğe dan başka, barışın koıroroası için dünya şeylerle uğraşma! diye nasihat et nol Efendi, ve onun mensub olduğu gencliğinin birleşmesine karar verilmiş Madame Claude Edmonde Magny'nin efkârı olan (Milietlerin Hayaü) gaze Kafkaslara karşı en mükemmel bir ha muvaffak olanıaz. Radyo, bu dcmokra«i Les Sandales d'Empedocle adile yazdığı tcsini bizzat Staîin idare etmekteydi. tim.. Tabiî dinliyen olmadı.. Ve işler gazetelerle İstanbula dönüşte hesab harbden rarar gören millteler gencliğine reket üssü olduğu söylenebiür. Kim devrinde, bütün bir milletin musiki zevyardım ve fikr! kâlkırunaların temini gibi edebi tenkide dair bir eserde tenkid Bu gazetenin 4 mart 1921 tarih ve Karsa hâkim ise Vladikavkasa da o kine tahakküm edemez. Onun için, Fenerbahçenin istediği gekilde de laşmamız mukarrerdir. nıevzular görüsülmüstür. Bu arada Türk için deniliyor ki, «Münekkid, edebî ese 6/104 sayıh nüshasında Stalin Yoldaş hâkimdir. Bu hakikati çok iyi bilmekle vam etti. Onu alâkalılar, FenerbahB FEI.EK kendisine binlerle ve binlerle dinleyici ğencl'ğinln banjın korunması İçin devamlı ri kendisi için geçici bir eğlenceden zi A. Akaçko namı müstearile (Ermenisçeden sormasalar bile efkân umuberaber, Sovyet Rusya bu meselelere kazandıran değerli sanatkârlan tekrar çalışraalan takdir edilerek. Türk murahhası, yade müellifin tıpkı filozof Empetan ve Türkiye) başlığını taşıyan aşa bugün devlet menfaatleri noktai naza vazifeleri başma çağırmalıdır. Sanat, Bostancı yolu miye huzurunda bu klübü bu harebarıj raportcrlüğüne seçilmistir. docles'in son sergüzeştinden yani Etna ğıdaki başmakaleyi neşretmiştir: Suadiyede Koru Parktan bsşhyarak Bosketlerinden dolayı itham tfdiyorum. rından bakmamaktadır. O, dünya pro sanatkârı himaye ile yükselir. Türk Büyük bir müsamere yanardağına atılmadan evvel kıraterin Bir klübün, Olimpiyadlara giren tancıya kadar uzanan asfalt ile deniz araolacağına nıilleti de, Türk musikisinin *eski parlak €Milliyetçi menfaatler peşinden koşan leter ihtilâlinin muzaffer sındakl yolun bozukluğu yüzünden o civar tertib ediliyor ağzında bıraktığı pabuclan gibi ru Ankara hükumeti için topraklannın inanmakta ve bu zafer neticesi olarak millî takım ve kafileye böyle baş ağ halkı tarafından idaremize sık sık çikâyetdevirlerinde olduğu gibi 5 üksclrlisini Şehir Tiyatrosunun operet oynadığı larıları vermeye hakkı yoktur, evvel ler vâki olmaktadır. Şu mevsimde »02 manlarda temsil ed.len piyeslerde halkın hundan bıraktığı izler, işaretlerden iba aynen muhafaza edilebilmesinin ve da bütün hareket üslerinin, bütün top istiyor. ce de yazdığım gibi, biz hâ'.â bilhas toprağa boğulan bu havali, kışın da dıze pek beğendiği müzik parçaları ve çok gül ret telâkki eden ciddî bir okuyucrudan mümkün olursa büyütülebilmesinin rak tavizlerinin kıymetini kaybedeceğisa spor faaliyetlerinde milll davayı kadar çamurlu bir duruma girmektedir. As dükleri meclisler vardı... Bunu düşünen başka birisi değildir». (Burada şunu ilâ çok büyük bh önemi vardır. Sosyalist ni çok iyi bilmektedir. Bunun için de her şeyin fevkinde tutmayı öğrene falt yolun tamiri sırasında bütün nakil va Emeklı Sahne Sanatkârları Yurdu Cemiyeti. vo etmek isterim ki bu Empedocles'in devletler için ise, toprağın ve millî bir Sovj'et Rusya, dünya ihtilâli muzaffer Mtaları o yoîdan geçmekte olduğundan bir medik ve bugünkü idareci nesli bu an evvel ıslahı yoluna gideceğinden emin bir müsamere yapmaya ve bu eserlerle. bu pabuclan efsanesi felsefe tarihinde biraz lik denen şeyin hiç bir kıymeti yoktur. olup herşeyin yerli yerini ve terkedilen ketimiz hakkındaki bu düşünceleri o eserleri oynıyan tanatkîrların iştirakile bir başka türlüdür. Rivayete göre filozof nu asla öğrenmiyecektir. Orjar hâ clarak vaziyeti ügili makamın nazarı dik gece tertib etmeye karar vermiştir. Emperyalist Itilâf devletlerine karşı toprakların da hakikî sahiblerini bu zamandanberi maalesei değişmemiştir. kendisinden hiç bir eser bırakmadan açık bir mücadeleye girişmiş bulunan ve lacaklan zamana kadar, Kars ve Arda Stalin inadcılığı, sabit fikirleri, ve kinlâ dünyayı klüblerinin darac;k pen katine arzediyoruz. KıymetU sanatkâr Cemal Reşidin idaresinceresinden seyretmektedirler. e bir orkestra, Ferdi Fon Ştatzenn piyanist ortadan kaybolmak ve bu suretle göke şarkın şimdilik yegâne yarı müstemleke han vilâyetlerinin muvakkaten Türki ciliğile tanmmış bir devlet adamıdır. Kaçınlan bavul dâvası çekilen bir ilâh olduğuna herkesi inan devleü olan Türkiyeye, bizim bu mü yenin elinde bırakılmasının Ermenistan Stalin Yoldaşm memleketimiz hakkmVe günler böylece geçip dururken İstanbul vapurundan kaçırıldığı iddia edi liğile bu geceye iştirak edecektir. dırmak için kendisini volkamn içine a cadelede her türlü yardımda bulunma için öyle kabul olunmıyacak bir şart daki düşüncelerinin hiç değişmediğinin Bedia Fon Ştatzer. Vasfi Rıza Zobu gibi Ien bir bavnıldan dolayı Üçür.cü Ağırceza Ahmed Emin Beyin gazeteiinde beŞehir Tiyatrosu sanatkârlarından maada Munim aleyhime bir telgrai çıktığını Mahkemesine verilen vapur entandam Hay Einrcer Karaca, Halide Pişkin. Semiha Berk tarsa da volkan biçare haris üluhiyet mız lâzımdır. Bu mücadelede Türkiyeye olmadığını iddia etmekte hakhdır. Er en bariz misalleri, 1939 senesinde Mosdar Çmar ile Gümrük Muhafaza Kısmı Âhaber verdiler. Okudum. Hulâsası: miri Tevfik Üner, Gümrük Muhafaza Memuru soy gibi maruf sahne artistlerinin; Müzey namzedinin pabuclannı dışarı fırlatarak yardım edebilmemiz için de, yakında menistanda Sovyet rejiminin yerleşrne kovada Saracoğlundan, 1940 senesinde (Apoyev Matini) muhabiri Manol'a Fazlı Metin ve bakkal Eftim Lazaroğlunun yen Senar I51I. Muallâ Gokçay, Kecmi Rıza onun oyununu bozar.) ot^unla müzakerelere girişecek olan si, Ermenistan, Gürcistan ve Türkiye Berlinde Hitler'den ve 1945 senesi hazigib! sei sanatkârlarının da bu geceye dahil Olimpiyad kartı vermediğim için İn muhakemelerine dün başlanılmıştır. 1942 senesinde Sorbonne Universite devletlerin, onun millî menfaatlerini arasında vücude getirilecek bir Sovyet ran ayında Moskovada iki defa o zaDünkü celsede sorgusu yapılan Haydar clmaları temin edilecektir. giltere Kralı Hazretlerine şikâyet etsinin felsefe profesörü meşhur Leon tatmin etmiş olmaları şarttır. MUliyetçi federasyonunun ilk esaslı adımıdır. Bu manki Moskova Büyük Elçimiz Selim miş. Müşarünileyh de kend ..ine kart Çınar, o gün çantalarını muayene ettlrBrunschvicg'in 1939 1940 ders sene burjuva Ankara hükumeti, emperja federasyonun etrafına çok geçmeden Sarperden, Kars ve Ardahan vilâyetledıkten fonra eve gittiğini, başka hir çeyverilmesini emretmiş.. Bu da bir den haberi olmadığını anlatmıstır Du C KÜÇÜK HABERLER sinde verdiği son derslerden müteşekkil list bir vasıf dahi taşısa, gayet tabii ola Şarkın bütün memleketleri toplanacak rinin Sovyet Ermenistanına iadesi ve Boğazlarda üs verilmesi potmuş. Bunu ben kırmışım. Ahmed ruşma. başka güne bırakılmıştır. L'Esprit Europeen adh eseri Etre et rak, milliyetçiliğini yenemez ve yen tır. Ankara hükumetinin şunu iyice an Sovyetlere Emin Bey gibi tecrübeli bir gazete+ AVUKAT İsmail Kemal Elbir. Lahaye'de Penser koleksiyonunda çok mühim yer mek de istemez. Fakat sosyalist bir dev laması lâzımdır ki, Ermenistanın Sov hakkındaki talebleridir. Türkiye kuvcinin gazetesinde böyle bir haberin toplanscak Beynelmilel Avukatlar Kongresine tutan bir eserdir. Kitab ancak 1947 se letin milliyetçiliğini yenmesi, toprakla yetleştirilmesinden sonra, Türkiye için vetli buiunduğu yahud da Sovyetler davet olunmuştur. Cumartesi .günü hareket e nesinde yani müellifin vefatından son rmı, icab ederse bir kısım vatandaşla yapacak yegâne iş, artık bu Sovyet Er kendilerini zayıf addettikleri müddetçe çıkması gerçekten teessüre ^ayandır, BELKIS UYGUN Ldecektir. şu bakımdan şayandır ki velev ki ra neşrolunmuştur. Müellife göre Av rını, dünya ihtilâlinin inkişafı menfa menistanı İle mücadele etmek değü. Stalin Yoldaş sesini çıkarmamış, pusuda • DARÜSSAFAKA Mezunlar Cemiyeti Ue ben dedikleri gibi bir pot kırsam. onunla birleşmek olacaktır.> j beklemiştir. Türkiyenin zayıf olduğunu Başkanlığmdan: »Cemiyetimiz tarafından rupaî ruh (isterseniz daha sade bir taatleri uğruna feda etmesi lâzımdır. tahmin etüği, yahud da kendisini çok velev ki Manol Efendi gerçekten gaRessam ŞÜKBÜ ÖZALTAN 4 eylul 194S cumartesi günü 21 den 6ab?ha birle Avrupaî kafa) Milâddan evvel VI. Eğer bizler, dünya proleter ihtilâlinin Muhterem okuyucular, Türk Sov j zeteci olsa da ben kart vermemiş olksdar bir deniz gezisi tertib edilmiçtir. Da ve IV. asirları arasında fizikî ilimler, zaferine inanıyorsak, yapacağımız bü yet münasebetlerinin balaymda Sta |kuvvetli hissettiği zamanlarda, derhal Evlendiler. vetiyeler, Nuruosmaniyedeki Merkezimizden riyazî metod ve Xnephones'un dini ten tün bu fedakârhkların muvakkat oldu lin'in memleketimiz hakkındaki düşün \ pusudan çıkarak, bizden Kars ve Ardasam, bunun şıkâyet yeri zatı hazreti 15 ten 19 a kadar dağıtılmaktadır.^ Kralî veya onun hükumeti Jtraliyekidlerinin birbirile birleşmesinden doğ ğunu, dünya ihtilâlinin zaferle neticelen celerini hiç bir tereddüde mahal kalmı j han vilâyetlerimizi ve Boğazlarda üs 12/8/948 * BEŞİKTAŞ Halkevi, önümüzdeki çarsi midir?. Bir Türk tebaasının bu muştur. Bu ruhun bir çok buhranlar mesi için^apılan bütün bu fedakârlık yacak bir şekilde ve çok açık bir su istemiştir. Bu şimdiye kadar hiç şaşçamba günü akşamı verilmek üzere büyük hareketini bir Türk gazetesipin hiç bir müsamere hazırlamıştır. «Gazi Osman ortasında tekâmülünü takib eden mü lann hemen tamir edileceğini iyice bil rette gösteren bu makalesine, herhan mıj'an bir program dairesinde böyle cebir mütalea ve muahaze ilâve etFaşa» gecesi adı altında verilecek olan bu ellif gözümüzün önüne Avrupanm ruhî memiz icab eder. Ankara hükumetinin gi bir mütalea beyan etmeği zaid gö reyan etmiştir ve bundan böyle de cemüsamerede. tanınmıj »es ve film »anat ve manevî dramını sermektedir. Bu emperyalist, yayılıcı pantürkist, Erme rüyorum. Kars ve Ardahan vilâyetlerini reyan edeceğinden zerre kadar şüphe meden çok yerinde bir şey gıbi göskâıiarımız da vazife almıslardır. terrnesi doğru mudur? dramm muhtelif perdelerinde hurafele ni halkı ile meskun topraklan elinde bizim olarak telâkki etmek şöyle dur etmemeliyiz. Gözlerini Moskovaya dik+ ÖGRENDİĞÎMİZE göre, Tekel Enstitiimiş olan ve oradan bir şeyler uman bir Şimdi gelelim hâdiseye.. leri Miıdürü Tevfik Parman. Taıım Bakan rin ve tahayyüllerin taarruzu karşısında tutmak ve hattâ Kafkasları ele geçir sun, üstelik Ermenistana Van ve Bitlis kaç safdilin bu yazı acaba birazc.k olManol adında bir çocuk vardır. Iığı Teftij Kurulu Başkanlığına tayin aklın tekâmü! ve terakkisini görmek mek istiyen bir siyaset güttüğünden vilâyetlerimizi de peşkeş çeken, memVaktile bir iki defa 800 metre koşedilmıstir. kabildir. Eserin son sözleri bir çok se şüphe dahi etsek, bu takdirde dahi onun leketimizi müstakil bir devlet olarak sun gözlerini açabilecek mi? Açabilirse muş.. Hareketimizden bir haîta kaneler ağır derslerini çok sabır ve ta bu emperyalist temayüllerinden kork bile tanımıyan, onu ancak Ermenistan ne mutlu bize! 7 nci sayısı çıktı. dar evvel Nizameddin Naziî bana ŞEVVAL 8 CUMA l hammülie dinlediğim filozof hocanın mamamız lâzımdır. Çünkü dünya ihti ve Gürcistan Sovyet Cumhuriyetlerinin telefon ederek Manola OJimpiyad bir nevi vasiyetnamesi gibidü. Orada lâlinin ve Türkiyede komünizmin zafe teşkil edecekleri federasyonun bir azası Memleketin en büyük fikir, MERAL ÖZGÖK M kartı vermemı istedi. Ben de kendiyor ki: «Avrupa ruhu hiç sükun ve rile (!) herşey gene normal vaziyetine yani Sovyetler Birliğıne dahil olacak u hareket ve dava mecmuası. 5 n ile disine: « donecektir. Bizim hiç korkmadan topistirahat tanımıyan bir ruhtur. Onun tabir Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti telâk<5 a Fiatı 1 Lira, nümunelik nüsha Verdığimİ7 mühlet geçti ama Dr. ABBAS ÇÖUÂJ rihi bir sıra buhranlarla doludur. işte rak tavizlerine gitmemiz lâzımrhr, çün jki eden ve Türkiye hükumetinin yapaisteyiniz. zararı yok, sarı kartile, stnin bir bu buhranlardır ki bilgiye dair olan kü nasıl olsa bu tavizler mu.?k!^at bir oağı yegâne şeyin Sovyet Sosyalist ErNikâhlandılar. Vas&ti 13,19 17.09 20.11 21.56 | 4,14 mektubunu alıp bana gelsin! dedim. fıkirlerimirl mütemadiyen tashih ve mahiyet tajımaklîHır. 1918 senesindp menistan Cumhuriyetile birlesmesi olatstanbul Posta Kutueu 1300. Ezani 5,07 12/8/948 8.58 12.00 1.43 8.01 Aradan iki gün geçti. Manol Eiendi baslayan Csğını söyliyen Stalin Yoldaşın memletasfiye etmek lüzumunu bize göstermis benüz negvünema bulm?ğa genişletüiyor haberleri Fikir harek ve yabancı di ı:ıııııi(tııııııııı::ıııı.'!iuiTTiTurrrfin!iijiiıii!iıi!!iiiii!!iııı:ıııııııı: MEMLEKET DAVALARI HEM NALINAİ MIHINA* Kıymetli bir eser A. Adnan Adtvar j Moskova mektubları Stalin hakkımızda ıte düşünüyor? ^ Türkiye İKTİSAD MECMUASI tkindı 1 1 f