Katalog

Diş Macunu 25 inci yıl Sayı: 8556 um uriyet Telgrai ve mektub adzeai: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu tatanbuJ No. 246 Teleionlar: Ucaumi SaaUal Mumarasu 24298. Yas Uleri: 242%. Matbaa; 21290 r Çocuğunuz Aritmetik dersinden butunlemeye kaldı ise eylulde muvaffak olması için bir çare vardır: Ona' bir oblemleri kitabı ahnız ! topîu öğretime uygun KARNELER VERİLDİ PROBLEMLERİ kadar KURUCUSU; YUNUS NADİ Salı 8 Haziran 1943 ÇALAPALA her sınıfm kitabı fiatı 75 kuruştur. Istanbnl Bugünkü Parti Grupunda kabine itimad iste Ankarada istifa şayiaları dün de dolaşıyordu. Maamafih bîr taraftan da bosalan Millî Savunma Bakanlığına Raşbakanin vekâlet edeceği bildirildi Giresunda bulunan Hilmî Uran Felâketzedeler, Amasyaya gelen Bayındırlık aldığı bir telgraf üzerine âlelacele Bakanı önünde ve göz yaşları içinde hükumeti şiddetle tenkid ettiler Ankaraya hareket etti "Bu felâketi basımıza getirenkr, sedleri yapanlardır. Sedlerde çimento kullanılmadı. Siziıt verdiğiniz her şey çahnıyor,, Bn^tinkü toplmıtı umhurijet Halk Partbi Meclis Grupunun bugünkü toplanhsına bazı çe\reIcrde biiyük ehemmiyet veriliyor. Hasan Sakanın Gruptan güven <mı istijeceği. verilmedifn takdirde istifa edeceği söyleniyor. Bir kısırn gazeteler tarafından haftalardanberi ısrarla üzerinde durulan iddialar ve sözler, öyle anlaHasan Saka ve Hilmi Uran şıbyor ki, Halk Partisi saflan arasında son zamanlarda hüküm süGıre^un, 7 (Hususî) Bir müddetrcn bir ruh hâlctıne de az çok tenben bolgemızde propaganda gezıtercünıan olmaktadır. Soylenenleıi sı yapmakta olan C.H.P. Genel Başkan Vekılı Hılmi Uran, bugün Gi{söylece kısaltabiliriz: resunda uzun bir nutuk soyledı. (Bu « Hasan Saka, Receb Pekerin bir nevi devamından ibaretti. Eski nutuk üçüncü sahifemizdedir) Buradan Orduya gidecekti. *Fakat acele Hükumet zamanmda işlenen hatalar. bir teigraf alması üzen'ne derhal kısmen şimdUd Hükumetin de e jAnkaraya dçnmeğe karar vecdi. Ken seri sayılabilir. Esascn sayın Saka, disinden bu anî donüşün sebebini bunlardan hiçbirini düzeltememiş, sordum: «Parti divam toplanacak.» tersine, bir takııtı jeni acemiliklerle dedi. Soylentilere göre bu acele davet. memleketin umumi vaziyetini biraz daha bozmuştur. Millet. artık bu Hiikumete de yıpranmış gözile bakıjor. Binaenalejh Hasan Bey değişmeli, Meclisin ve halkın giivenini kazanacak bir başka Hukiımet iş başına geçmelidir.» Bir anda halka ve millete sevimli görünecek böyle bir hükumeti acaba hangi babayiğit kurabilecektir? Ankaradan gazetelere akseden mütaiealara bakılırsa «yetkili çevreler» bu husnsta kimi öne süreceklerini pek bilememektedirler. Necmeddin Sadak, Hilmi Uran. Fuad Cebesoy gibi birkaç isim üzerinde duruluyor ve bunlardan herfaangi birine dair tahmin ve tefsire pek girişilmiyor. Ankara 7 (Telefonla) Meclis, buMeclis çoğunluğıınun ne düşün gün saat 15 te Raıf Karadenizin başkandüğiinü bilemeyiz amnıa, doğrusu lığında toplandı. Millî Savunma Bakannn söylemek lâzungelirse. halk ço lığına Başbakan Hasan Sakanın vekâlet edeceğine dair Cumhur Ba<îkanlığı tezğunluğunun bu gibi hükumet buhkeresi okunduktan sonra Sağlık Komisranlartna karşı öyle sanıldığı kadar yonu sdzcüsü kursuye geldi. Kimsesiz yakın bir alâka duymadığını hiz ^Ie terkeıj^lmiş çocuklenn korunması gözlerimizle görüyoruz. Receb Pe hakkındaki tasan uzerinde komisyonlar kerin çöktüğü. Hasan Sakanın yıp arasmda gbrulen fikir avrılıklarına işarandığı hakkındaki iddialar da, mem ret ederek, meselenin, 6 komi'yondan lekct ölcülerine kıyasla pek darmüteşekiîil bir karma komis^'onda tetbir nıuhitin çerçevesi içinde bir a kikini istedı. Teklif kabul edildi. İsçi ücretleri meselesi vuc profesyonel politikacıyı ilgilenNiğde milletvekili Şukrü Soyerin. gediren bir düşünceden ibaret olma dikli erba^larm avlık'arı hakkında evlıdır Halk. bunları uzaktan bile takib edemiyecek kadar dartlidir. Geçim sıkıntısi her sınıf vatandaşlar: ümitsizliğe diişürmüştür, Köylü ıshrabh. şehirli gamlı, esnaf tereddütlii. işci rahatsızdır. İdare makinemiziri bir türlü bir duzene hağlananîamaM memlekette hoşnut suzluk ve uzüntü doğuruyor. Asıl mühinı olan nokta, dertleNADİR NADİ Arkası Sa 3 Sii 4 de son Parti Divanı içtimaında kabinenin durumu ile alâkal'.dır. Hıl mi Uran bu akşam Ankara vapuru ıle şehrimızden ayrıldı. Hasan Saka kabinesi, yarınki Meclis Grupu toplantısında itıtnad reyi alamadığı takdirde yeni kabıneyı teş kıl vazifesinin Hilmi Urana verileceği kendisi ile yakmdan teması olanlar tarafından israrla ileri surulmektedır. Parti Grupnnun toplantısı Ankara, 7 (Telefonla) C.H.P. Arfcası Sa. 3, Sü. lde Amesya 7 (Husust surett» gvîen «rkadafnnız Necdet Evliyagil blldıriyor)Dün gece tekrar yağmağa bsjlıyan şiddetli yağmurlar, bu sefer, Amasya civanndaki köylerde de büyuk tahribat yap mıjtjr. Samsun Amasya gosesinin muh telif yerleri de sular altında kalmıştır. Diğer taraftan, Zıana mevkünde bu sabah, YeşUırmak tarafından sürüklenen iki cesed daha bulunmuştur. Bayındırlık Bakanı Amas\ada Iki gundür beklenen Bajandırlık Bakanı Kasım Gülek, bu sabah saat 10,20 de bir uçakla geldi. Yanında Su Işleri müdürü IV^ıhiddin, Merzifondaki komutan Zek?i Okan vardı. Atatürk caddcsinde kalabalık bir halk kuüesi taTafından karşılanan Bakan otomobilden inerek, Amasyalılara: «Başınız sağ olsun» dedi ve doğruca su fplâketine uğrayan yerleri görmeğe gitti. Etrafmda toplanan Amasyalılar, kendisine facia hakkında izahat verdıler. Dünkü yağmurlar yüzünden harab olan Savadive mahallesini tekrar seller bastığı için Bakanm geçtiği yollar, diz boyu çamurdu. Henüz hiç bir yardım görmemiş olan ve perişan bir durumda bulunan felâketzedeler, gozyaşları arasmda Kasım Güleğe derd yandılar. Bir kadımn Bakana cevablan "SövaeHy^ mafıaricEİiıde ^yıkıimı? Wr e\in zemin katına giren Bakan orada perişan bir durumda barınmağa çalışan Arkan Sa. 3 Sü 4 de Beneş istifa etti komünist Gotwald'ın Başbakan Cumhur Reisliğine getiribnesi bekleniyor Prag T (t.a.) (Reuter) Bugun oğleden sonra Prag'da açıldandığına gore, Beneş Cumhur Bâşkanlığı vazıfesınden istifa etmiştir. Bu hususta yayınlanan tebliğ Beneşin istifa mektubunu, guney Çekoslovakyada Sezimogo Ustı'dekı yazlık evınde imzalamı; olduğunu bıldırmektedir. Başkan Beneş'in mektubu bilhassa şunlan ihtiva etmektedır: Sa. 3, Sü. 1 de Avrupalı karikatiıristiere gore bugünkü Almanyanın ha'i: BrandenhurR kapısı üzcrindcki yeni 7afer arabası, yahud parçalanan koşumiar İşci ücretleriniıt azlığı davası Millet Meclisitıde velce verdıği teklifi geri aldığma dair ] yazısı yazıs da okunduktar. sonra Deniîli mil j İ€tvekili Hıılusi Oralm, İs Kanununa tâbi is jerlerinde işçi ücretleririn hangi essflara göre ayarlandığına. iş yerlerincl» tatbik edilen baremin aynı olup olrradığına. muhtelif nıüesseselerde ücret ijlerinde müsavat bulunup bultınmadığına ve iscilere asgarî ücret tarifesinin ne zaman tatbik edileceğine dair e\rvelce verdiği sczlü soru önergesi Çalışma Bakam Tahmin Bekir Balta tarafmdan ce^ablandırıldı. Çalısma Bakamnm cevabı Çalışma BEkanı, bizim sisteTiimizde Arkası Sa. 4. Sü 1de Almanya hakkmda verilen kararlar Londra Konferansı, merkezi Frankfurt olacak federal bir hükumet kurulmasım ve bir kurucn meclisin toplanmasını tavsiye etti Fransa telâş ve heyecatı içinde Londra, 7 (B.B.C.) Ingütere dan bahsetmektedir. İkinci teblığde başkentmde 6 memleket mumessılle ise. Rhur bölgesinin kontrolu meri arasmda Almanyaya dair ya selesi bahis mevzuu edilmektedir. pılan müzakereler hakkında iki teb Bu tebliğin ana hatları şunlarliğ neşredilmiştir. Bu tebliğlerden dır: bıri umumî surette müzakerelerin 1 Almanyada federal bir hüneticelerinden ve verilen kararlar Arkası Sa. 3. Sü. 2 de Çalışma Bakanmdan sual soran milletvekili hükumeti şiddetle tenkîd ederek «asgarî iicret tarifesinin uzun yıllardanberi tayin edilmemiş olması acıdır» dedi Genevre Konferansını terkeden murahhaslar Dün Mecîiste Hüseyin Cahid Yalçm ve Falih Rıfkı Atay hakkındaki sual takririne Dış İşleri Bakanı cevab verdi Receb Peker Receb Peker ve buğday ihracı meselesi Eski Başbakan: "fsnadlara bir kaç güne kadar cevab vereceğim» diyor E=ki Başbakan Receb Peker, dün kendisile görüşen bir muharririmizse buğday ihracı meselesinın son inkisaf sekli mür.asebetile demistir ki: < Bilivorsunuz ki rahat^ızdım. mü Arkası Sa 3, Sü 5 rfc Gasetemiz. uzun zaman TürHyede buiunmu» olan ve bui?ün en iyi Amerikan gaıetecilerinden biri ol»n Mılton Berliner ile mesai birliği y»pmay« karar vermiştir. Değerli mesleîrdaşiînızın sırf «Cumhuriyet» için kaleme alacağı Lake Success, 7 (R.) Bu akmesi Jcaydıjıı kabul etmektedir. güzel yaalar hiç çüphe yok ki okuyuşam Türkiye saati ile 21.30 da toplan Güvenlik Konseyi başkanı, Suri cularımızın geniş alâkasını celbedecekrrug olan Güvenlik Konseyi yeniden ye delegesi bu mesele hakkında mü tir. Muhafoirımizin Uk mektubunu bu'Fılistm meselesini müzakere etmış, Arkası Sa. 3, Sü 3 de gün ikinci sshifemizde bulacaksıruz. fakat esaslı hiç bir karara varamadan celseyi tatil eylemiştir. UÇAKLA YURD TURU Celse açıldığı vakit Yahudi devleti Dış tşleri Bakanı Şertok tarafından Konseye gönderilmiş olan bir telgraf okunmuştur. Bu telgrafta kaydedildiğine göre Yahudi hükumeti mütareke müddetince askerlik yaşında göçmenlerm Filistine girme Güvenlik Konseyinde Filistin için dünkü göriişmeler "Ctunhariyet,, in Washingtön Rus delegesi: «Filistine askerî müşahidler yollanıyormuş. Rusya da subaylarını yollamaya hazırdır» dedi Yunus Nadi mükâfatı Hikâye kabul müddeti bugün sona erdi «194748 Yunus Nadi mükâfatı güzel hikâye» müsabakasrna aid yaa kabul etme müddeti, evvelce de bildirmis olduğumuz veçhile, bugun sona erdi. Bugünden sonra elürize gelecek olan hikâyeler müsabakaya sokulamıyacaktır. Hikfiyelerin neşrine Haziranm 15 tnci gününe kadar devam edeceğiz. O günden itiharen İstanbul gazetelerinin sekreterleri arkadaşlarımızdan mürekkeb bir eleme komisyonu, büyük hakem heyetine arzedilecek hikâyeleri seçmekle meşgul olacaktır. Büyük hakem heyetinin toplanıp 1000 liralık mükâfata hak kazanmı? hikâyeyi seçeceği günü de aync? ilân ed Ankara, 7 (Telefonla) Milletlcr arası Haberleşme Konferansına göndenlen heyetimız üyelerinden Hüsejın Cahid Yalçın Cenevreye uğramadan Parıse gitmiş. Falih Rıfkı ı Ataj' da k'sa bir müddet Cenevıede kaîdıktan sonra konferans kapanma I dan yurda dönmuştü. Denizli milet ^ vekıli Reçad Aydınh. her ıki delegeye verilen yolluk ve iıasraflarır Haz'neye ödenıp ödenmeclığinı Hııkumetten Merl'^e verdiğı b^r sözlu soi'i önerşesi İIP sorrrmstu Buîünk" Mecli? toplaniısında küı^iıve aelpn ı Ncrmeddin Sadak Rp«?d A.vdmh Dış Işleri Bakanı N°cmeddin Sadak, komi^yonlara ayrîldılar. Bu heyeıten bu meseleve dair şu izahatı vermiş ıki arkadaş, şahsî seljebleıc'en dolayı tir: konferansa iştırak edenmcvekkrıni arkac Geçpn mart avı «onanHa Paris sovledı'er Onların yerıne ıki ı te 16 lar konferancındnn d'.nerkcn rla; gonderılmcsını Hükun" etten isCene> reye uğradım. Milletlerarası I tı\ ebıhrdım Fakat buna 'uzum görHabrı iejvne Kürriyetı K •nferansına medım Konferans çalışnnlarına ışvazıfelermı ıştırak etmek üıere oraya gelmiş o tiraK eden arkada^lsr, lan seçkm bir delege heyet'mızle ^ö gayet ı.vı yapmışlar .TurKıvenın setutüm. Delese hevetimiz dolgun Mnı gn et ıvı bir şrkılde duvurmuşr,ir kadro ile gelmistı. Cerıfvrede bir laıdu. Kpndılerıne basarılt mesaile ATKÜSI Sa. i, Sii, l de *ac gun kaictım. He^ tümıı., muhtelıi Celâl Bayar, yarııt cenuba gidiyor D.P. Genel Baskanı evvelâ Konyayı ve kazalarını gezecek Konya, 7 (Tefcfonia) Demokrat Parü Genel Başkanı Celâl Bayar, Konya DemokraÜarmm davetı üzerine Çar'amba gunü Ankaradan ayrı'acak ve Aksehir Dogruhisar, Iğdır kazalarını ziyaret ettikten sonra Cumartesi günu Konyaya gellecektir. Şimdiden hazırlıklara başlıyan Konya Demokratları, Celâl Bayarı şehir dışmda karçılıyabilmek için otomobil, kamyon ve alh olarak va^ıta hazırîamaktadırlar. Ctlâl Bayarın, Konya Cumhuriye' roeydamnda mühim bir konusma yapscağı soylenmekteciir. Bzyar, Pazartesi günü Adanava p deres oradan c«nub vilâyethrımızoe sey&hatine d«vam edecektir. Bütün cenub vilâyetleri kacak esva eşya ile dolu Bir ahpabun beni bir geceyansî kaçakçılann mer. kezlerine götürdü. Orada gördüğüm gümriik kaçaği eşyaya sonra şehir sokaklarında işportalarda rasfladırn Ekmeklerdeki buğdav nisbcti Hükumet, yiizde elliden yetmişe çıkarılmasını îstanbula bildirdi Ekmek'eki buğday nısbetinin snjzdt elliden yüzde yetmişe çıkarılması hakkında Tıcaret Bakanlığınm asaîıdakı cmıı dun Vil?yele tebh* edümi^hr. Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Bulun CFIII'I) Mİâ^etlerimizde sudan uruz fiat!^rla satılan çakmaklardan kuçük bir parti 4 uvcv sahtjemizde',