Katalog

r Bir aydanberi Orta Şarkta seyahat eden Selâmet Başmuharriri Ömer Rıza Doğrulun gaybubeti dolayısile iki hafta çıkamıyan «SELÂMET» mecmuasının 55 üıcl sayısı 18 Haziran Cuma günü çok ktymetli yazılarla intişar edecektir. 8 E L A M E T ' i bekleyiniz. j 25 incı yıl Sayı: 8559 umhuri K U R U C U S U . ' Y U N U S NADİ Telgra! ?• mektub adresl: Cutnhuriyet, İstanbul Posta kutusu trtanbul No. 346 Telefonkr. UmumJ SantraJ Numarası: 24296. Ya» İşleri: 24299. Maiba* 24280 r HALK DOKTORU A N S İ K L O P E D İ K hk acl^mıaMfabe sırası Bu eser, hastahk ile halkın anlıyabiie hazırlanmış, halka yeter b! ekte, hekime ihtiyac vars; kadır yapması ve yapmaması leri de göstermektedir. ~\ Dr. CEM AUB^AÇOĞLU Cuma 11 Haziran 1943 İNKÎLÂP Kİ Yeni Kabine Yeni kabine, programını çarşambaya okuyacak Yeni kabine a kinci Hasan Saka Kabinesi, bu satırlann yazıldıği saate kadar, henüz resmen ilân edilmiş nlmamakla berabcr, Ankaradan verilen haberler, Cumhuriyet Halk Partiskıîn «35 ler» diye anılan genelerinden bir kısmının Kabineye girdiklcrini göstermektedir. Tahsin Banguoğlu, Cavid Orai, Emin Erişirgil, Nihad Erim, Cemil Said Barlas ilk defa Bakan olanlar, hem sin, hem fikir itibarile genc milletvekilleridir. Yeni Kabineye girecekleri söylenen Birinci Hasan Saka Kabinesinin Dış İşleri Bakanı Necmeddin Sadak Arkadaşımız ile Bayındırlık Bakanj Kasım Gülefc Çabşma Bakanı Tahsin Bekir Balta ve Şükrü Saracoğlu Kabinesinde Ekonomi Bakanlığı yapmış olan Fuad Sirmen de genc fikirli unsurlardandır. Böylece Kabinenin ekseriyeti, yeni girdiğimiz ileri Demokrasi hayatınuı istediği şartlara uygun ve Cumhuriyet Halk Partisi içinde ileri Demokrasi cereyanınuı kuvvetlenmesi ve hızlanması için çalışmış milletvekillerinden mürekkebdir. Binaenaleyh Ikinci Hasan feaka Kabinesinin Demokrasi ruhunu ve prensiplerini birincisinden aaha kuvvet ve süratle hâkim kılacağını kabul etmek yanhş olmaz. Yeni Kabinenin Demokrasi bakıouııdan cephesi kuvvetlidir; iş görme ve başancıhk bakımından ne derece Iıuvvetli olacağını şimdiden kestirmek güç ise de, genc unsurlann enerjilerinden ve mesuliyet korkusile sadece kolruk doldurmakla iktifa edecek zayıf iradeli «idarei maslahat» çüar olacaklanndan şimdiden şüphe etmeğe hakkımız yoktur. Fakat, bunlarm bilgi ve ihtisaslanna uygun Bakanhklara getirilmeleri şarttır. Birinci Hasan Saka Kabinesinin rayıf tar.Iı, kırtasiyeci memur ruhlu bazı Bakanlann gevşekliği ve cesaretsizliği idi. Bunlann iş görmekten âdeta korkar gibi bir halleri vardı. Sanki muvakkat bir intikal kabinesinin erkânı imiş gibi, tereddüd ve kararsızlık içinde idiler. Gökten inecek bir yardım bekler gibi yeni teşebbüslerden kaçmıyorlardı. Halbuki memleketm bütün işleri enerjik hamleler bekliyordu. Kabine listesi ilân edildi, listede ilk haberlere I uymayan iki yeni isim var Tekel Bakanı Emin Erisirgil Ikinci Hasan Saka kablnesine giren yeni simalar Ticaret Bakanı Milll Eğitim Bakanı Adalet Bakanı Fnad Sirmen ve Milll Tarım Bakanı Cemll Said Barlas Tahsin Banguoğlu Savunma Bakanı Hüsnü Çakır Cavid Oral Bayındırhk Bakanı Nlhad Erim Sıhbal K«na9 Bayastd Suriye ile aramızdaki Kabîne kurulurken münhal Bakanhklara yakınlaşma Vekil bulmakta havli müskülât çekildi Suriye Devlel Reisinin Bayar, Hilmi Uranın Giresun nutkunu gazetemize demeci AnkaŞemseddin Günaltay Devlet, Şevket Turgud ve İsmail rada alâka uyandırdı imâ ile: «Bizim bu hasbıhallerimizden Rüştü Ticaret, Fazıl Şerefeddin Sıhhat Bakanlığı ürkenler var, Korkmasınlar!) dedî vazifelerini kabulde itizar ettiler #••,•> Celâl Bayarın Akşehirde dün irad cttiği hitabe Cemil Said Barlas Ticaret, Kemalî Bayazıd Sıhhat Bakanı oldular Ankara 10 (Telefonla> Dün gece Giresundan şehrimize dönen C.H. P. Genel Başkan vekili Hilmi Uran ile yapılan istişarelerde» sonra yeni kabine son şeklini altnış ve liste bu akşara yüksek tasdika ikttran etmiştir. Yeni hükumetin kurulması dün de bildirdiğim gibi geniş ölçüde yaprlan temaslardan sonra sağlanmı? "e görünüşe göre bazı Bakanlıklara Vekil bulmakta da hayli müşkülât çekilmiştir. Bu Bakanlıklarm başmda Ticaret Bakanhğı gelmekteydi Söykndiğine. göre, HenıJile'Tnf. fekliller^ de btılunulan baa milletvekîlleri bu makama gelmekte pek de istekli gijrülmemiçlerdir. Bu arada Şevket Turgud ve îsmail Rüştü Aksal'ın da bu varifeyi kabul etmek istemedik Arkası Sa. 3, Sü 5 de D Akşehir mitinginde söz alan diğer hatibler söz arasında kabine buhramndan da bahsettiler: "Halk Partisi dama oynıttına devant ediyor. Eski taşları gene ortaya çıkardılar,, Suriye Devlet Reisi Şükrü ElKuvvetli Ankara 10 (Teiefonla) Suriye Cumhur Başkanı Şukrü ElKuvvetlinin Şamda t Cumhuriyet» muharririne verdiği demeç, Ankara siyasî çevrelerinde büyük bir ilgi uyandırmıştır. Bu çevrelerde İstanbulun eski bir ailesine mensub olan, Osmanlı İmparatorluğunun çözülmesinden sonra Suriye istiklâli için dövüşericrin başında bulunan ve Vatan Partisi h'derlerinden olan Şukrii ElKuvvetlinin mümtaz şahsiyeti belirAkşehir 10 (Celâl Bayara refakrt eden arkadaşımız Haluk Durukal bildiriyor 0 ' " Û. P Genei Başkanı Celâl Bayar, yanında' Refik Koraltan. TıVri Apaydın, Kâmil Gundeş oldjğu halde bu sabah şafakla Akşehi'e geldi. Ista?yonda önlerinde bandolarile binlerce Demokrat tarafından hararetle karşılandı. BajTaklarla suslenmiş olan c=ddeler hıncahınc kalabalıktı. Bayar otel» de bir müddet istirahatten sonra Cumhuriyet alamna gitti. : Arkası Sa 2. Sü 4 de Meclis kütübhanesinde dün yarıda kalan toplantı Parlâmentolararası Türk Crupu uroumi toplantısındaki tartışmalar Meclis koridorlarına kadar sirayet etti Ankara 10 (Telefonla) Parlâmentolararası Türk grupunun umumî toplantısı bu sabah Meclis küübhanesinde yaoılmış ve toplantı jok şiddetli müna•caşalara sahne olmuştur. Duyduğu•nuza göre eski ıdare heyeti tam raporunu okuyacağı sırada Vedad Dicleli ve arkadaşarı rapordan önce tıiç bir murakabeye tâbi olmıyan ve on senedir hesaban tetkik edihniyen grupun hesablarının tetkikini istemişler ve idare heyetinin yıllardır Avrupa seyahatleri tertib etmekten başka hiç bir iş görmediğini ileri sürmüşlerdir. Bu yüzden Fazıl Ahmed Aykaç ile Vedad Dicleli arasında bir tartışma ohnuş ve Vedad Diclelinin tenkidlerine tahamraül edemiyen Fazıl Ahmed Aykaç: « Bulgar delegesi bile senin gibi konuşmadı» Demesi üzerine zaten hararetli olan toplantının heyecanı bir kat daha artarak Meclis koridorlarına kadar sirayet etmiştir. Fazıl Ahmed Aykaç bilâhara Vedad Dicleliye tarFazıl Ahmed ziye vermişse de Aykaç bu yüzden toplantı yarım kalmış ve oturum tatil edilmiştir. Grup üyeleri bundan sonraki toplantıda eski idare heyeti azalarından hiç birinin yeni idare heyetine seçilmemesine karar vermişlerdir. Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Filistiıtde mutareke Rodos adasında da bir sulh konferansı toplanıyor Azzam Paşa mutareke komisyonuna Türkiyenin de müşahid göndermesi mütaleasuıda bulundu Londra 10 (B.B.C.) Filisünde .ate? kes> emrinin her tarafta aynı rsmanda verilmesi için çalışan Birleşmiş Mılletler aracısı Kont Bemadotte, bugün Arab ve Yahudi raakamlanna müracaat ederek bütün muhariblerden mütarekenin ve mutareke şartlannın hemen bildirilmesini istemiştir. «Ateş kes» emri cuma sabahı Greenwich ayarile saat altıda (Türkiye saatile saat dokuzda) verilmiş olacaktır. Beş Isveçli, hakem rolünü ifa etmek ve Kont Bemadotte ile birlikte çalışmak üzere Mıara var Arkası Sa. 3, Su. 2 de Eski Rumanya Kralı Michel dün evlendi D. P. Genel Başkanı, evvelki gnn Ankaradan hareket ederken Doğu Akdeniz atletizm kongresi toplandı Kongre? müsabakalarm bütün Akdeniz bölgesine teşmiline ve gelecek oyıınların Tahranda yapılmasma karar verdi tkinci Doğu Akdeniz kupası atle niz kupası atletlerinin Londrada yamüsabakalan kongresi tran pılacak olimpiyad oyunlan vesüesile Yunan ve Türk murahhaslarının iş bir daha köşeden geçirihnesdni ileri tirakile dün saat 16,45 te toplandı. Arkası Sa. 2, Su. 4 de Beden Terblyesi Umum Müdürlüğü Merkez İstisare Heyeti azasmdan Burhan Felek bir konuşma ile kongreyi açtı. Atletizm Federasyonu Reisl Naili Moran da 1947 yılında Atinada yapılan birinci Akdeniz Kupası Kongresinin zabıtlannı okudu. Yapılan teklifler tran murahhası Mehmed ZOlflkarl Bey, Doğu Akdeniz müsabakalarına davet edildiklerinden dolayı teşekkür etti ve gelecek sene üçüncü Akdeniz kupası atletizm müsabakalarının Tahranda yapılmasım teklif etti. Bu teklif kabul edildi. Yunan murahhası Vihosun, Akde Yeni evliler balayını geçirmek üzere İstanbula gelecekler AÖM, 10 ( ı ı ) (Afpi Efeki Rumanya Kıralı Prens Michel de Hohenzoller ile Prenses Anne de Bourbon Parme, bu sabah sade bir merasimlo «vJenmişlerdir. Dinî merasim, Ortodoks âdetleri veçhile Kraliyet saraymdaki kilisede Yunanistan Başpiskoposu Damaskinosun başkanlığında yapılmıştır. Bu merasimde Yunan Kırallık ailesi üyekrindne başka Başbakan Muavini Tsaldaris hazır bulunmuştur, So« fulis, rahatsızlığı dolayısile özür dile Arkası Sa. 3, Sü. 3 de Gelişi güzel ithalâtın saoayi şubelerine indirmekte olduğn ağır darbeler göruşüldü Sanayicilerin toplantısı Şekerci ve helvacılar birbirlerine girdiler Dağıtılan şekeri az bulan esnaf bundan cemiyet idare heyetitıi mesnl tuttu. Heyeti azle kalkıştı, onlar da istifa etmediler Rusyanm protestoları Sovyetler, Amerika ve Holandaya birer nola BirhKİ Hasan Saka Kabinesi, bir defa ispat etmiştir ki, orta çapta MiUetvekilL.i, Büyük Millet Meclisinin sıralannda ve komisyonlannda az çok işe yarasalar bile, Bakanhklara mutlaka büyük çapta insanlarm getirilmesi muvaffakıyetin birinci şartıdır. Büyük çapta insanlar bol bol bulunmaz; fakat genclere çalışmak ve kendilerini göstennek imkânı verilirse, bunlann arasından elbette büyük çaph insanlar yetişeeehtir. Anayasamız, Kabine teşkilinde Parlamento usulünü kabul et miş olduğundan, Bakanlann mutlaka Milletvekili olmasını icab ettirmektcdir Anayasa tadil edilip de Mec1i» dışından da Bakan seçilmesi CUMHURİYET | Arkan Sa. 3. Sü. 4 d« verdi Moskova, bu memleketleri «harb propagandası» yapmakla itham ediyor Londra 10 (A.P.) Associated Press muhabiri Hohn F. Paterson bildiriyor: Moskova radyosunun bu sabah verdiği bir habere göre, Rusya Amerika ile Holandaya birer nota vererek, bu memleketlerde yapılan >harb propagandası» nı protesto etmiştir. Notalarda, bu şekildekı propagandaların Bırleşroiş Mületler genel kurulu Lise ve ortaokul imtihanları Talimatnamede esaslı değişiklikler yapıldı Ankara 10 (Telefonla) Milll Eğitim Bakanlığı orta okullarla liseler imtihan talimatnamesinde bazı esaslı değişiklikler yapmıştır. Bunlara göre, süresi içinde imtıhanlara girdiği halde başaramıysr veya her hangi bir dersin imtiha nır>a gıremiyen bir öğrenci devlet ort=ı okul imtihanlarında da basarısız sayüacakUr. Devlet orta okul üntihanında Sanayiciler dünkü »oplanüd» (Yazısı 3 üncü t&hijamizde) Arkan Sa. 3, 5ü. 5 de X . Arkan Sa. 3. Sü. 3 d« Aı ^eker alnulanndan cemiyet idare heyetini mes'ul gören şekercıler dün aralanuda kongreji ijtimaa çağtrmak üzere imza toplaılarkea (Yazıat 2 nct sah j cmizde)