Katalog

25 inci yıl Sayı: 8524 Telgral ve mektub edresü Cumnuriyet, İstanbul Posta kutusu Istanbul No. 246 Telefonlar: Umııml Santral Numarası: 24298. Yazı UlerL 24293. Alatbaa; 2423ü KURUCUSU r YUNUS NADÎ huriyet Cuma 7 Mayıs 1848 i, , j a , ; . , * SEBE ve MALİYE MFGÜUASI çıktı: Kazanç vergisi ve D. tahMıl'î gehri Akreditif hesablar^^Rsıl tutulmalı Deri sanayii ve aretJîuhasebeleri Banka ve Güm|e'eleri Dış ticaret durumulya pıyasa habsrlerı Fiatı: 50 57 İst. Umum Tevzi ve Satış ÎYE YAYINEVT Yeni parti karşı \ . üdler *..' «CunıhuriyeU in bundan tam 24 yıl öncc çıkan ilk sayısı (Demokrat Parti) den çıkarılanlarla partiye küskün olan milletvekilleri dün yeni partiye iltihak işini görüştüler, fakat karara varamadılar Rauf Orbay ve Enis Akaggen yeni partiye girdikleri haberini dün yalanladılar, Mareşal da Demokratlardan bir çok teessür telgrafları alıyor 25 yaşına bastı Cumhuriyetin ve Demokrasinin hizmetinde, mukaddes vazifemize bundan böyle de ayni sadakatle devam edeceğimizi muhterem Türk halk efkârına bir kere daha arzederken onun öğünduğümüz teveccühüne şükranlarımızı sunuyoruz hiçbir kuvvetin değil.> ' O günle bu gün arasında tam yinni dört uzun sene geçti. Bu uzun Tamanın, memleketin içtimaî ve siyas! hayatına getirdiği türlü türlü hâdiseler ortasında «Cumhuriyet> rahmetli müessisimizm, bugünü ve yarını görürcesine yazdığı yukanki satrrlaru» ruhuna tamamen sadık kalaBu iftihar duygusunun birak, halk efkârına hakkile ricik kaynağı «Cumhuriyet» tercüman ohnuş, millet ve in Türk basın âleminde ilk memleket davasıru birinci dedeia sesini işittirdiği gün recede ehemmiyetle gözönünkendisine çizdiği yoldan. bude tutan bir fedal gibi çalışgüne kadar geçen çeyrek yüz mak düsrurundan asla şaşyıllık zaman zarfmda, zerrece mamıştır. inhiraf etmeden yürümek saYirmi dört senelık nesir yesinde kazandığı halkın sevhayatımızın hesabım, memlegisi. halkm teveccühüdür. Bu ket efkârı karşısında, günü teveccühe candan teşekkür günune, yüz 8kile daima veretmeği en büyük borç biliriz miş obnanın bize bahşetüği Gazetemiz, neşir sahasme vicdan hururu ile Cumhuriilk adımını attığı 1924 senesi yetin ve Demokrasinin hizmemnyısınm 7 nci günü, düstutinde mukp.ddes vazifemiza runu, kurucumuz rahmetli ayni sadakatle devam edeceYunus Nadi Abalıoğlunun sağimizi muhterem Turk halk lâhiyetli imzasile şu şekilde Gazctesini ilk makalesinde belirtüği gibi tam mânasile efkârına bir kere daha arizah etmişti: Cumhuriyetin ve demokrasinin gazetesi haline getirip zeder vo övündüğümüz tevecbizlere emanet ettikten sonra hayata gözlerini kapayan cühüne şükranlarımızı tekrar «Cumhurlyet, sadece Cumrahmetli üstadımız Yunus Nadi huriyetin, daha ümî ve şamil sunarken, ömrünün bütün veifadesile demokrasinin müdafiidir. Cumhuriyet ve demok ırırnjiyılJarını hak i e hakikat yolunda tnücadeleye vermi rasi fikir ve esaslanm ihlâl eden, yıkan ve yıkmağa çalışah oîan ve «Cumhuriyet» gazetesini ilk makalesini yazar« her kuvvetle mücadele etiecektir. Memlekette her mâna ken belirttiği gibi. tem mânasil« Cumhuriyetin ve demokrasile hakikî bir demokrasi ve hakikî bir cumhuriyet tesisi sınin gazetesi haline getirip bizlere emanet ettikten sonra için gazetemiz bütün varlığile çahşacaktır. Memlekette hayata gözlerini kapayan rahmetli üstadımız Yunus halkm halk tarafınaan, halk için idaresi bizim mef Nadi Abalıoğlunun aziz ruhu huzurunda saygı ile kuremizdir ve biz yalnız bu mefkurenin esiriyiz, başka eğiliriz. 24 sene evvel, 7 mayıs tarihinde neşrlyat sahasına doğan gazetemizin, bugün yirmi beş yaşma basmış bulunduğunu muhterem okurlanmıza hatırlatmakla duyduğumuz şerefin, göğsümüzü kabartan iftihar hissile ayni derecede büyük olduğunu belirtmek isteriz. •omiinistlik ve akıbeti ir aralık bir iküsadî mezheb zannedilen komünistlik, ilim adamlarmı çok evvelinden hayal înkisarma uğrattıktan sonra bir müddettiı insanlan esaretten, sefaletten. husumetten kurtanp sınıfsız ve farksız âdil bir hayat standardına kavuşturacak diye propagandalarına de ] vam ediyor. ihtilâller, harbler ve kıtlıklar sırasında zehirden şifa bekliyenler iyin bu vaidler belki güniin birinde açılacak bir ünıid kapısı sanılıyordu. Lâkin gün geçtikçe çehresini biitün çirkinliğile gosteren komünistlik nihayet Avrupanın şu biçare, şu imdada muhtac. aç ve biilâc balkına ettiği muamele ile mabnetini, sefil ve hunhar büviyetini meydana koydu. Demir perde adı verilen Çekoslovakya, Polonya ve Yu' goslavjanın batı sınırlarile çirilmiş hattın berisinde olan memleketlerde bir eehennem hayatı buküm sürdiirmeğe baçladı. Şimdi oralarda artık an* çoeuğundan. erkek karısından erain değil. Açıik ve sefalet, mesleklerin halk Uzerindeki cebirlerini idameye yarajan birer zalim silâh.. bir lokma ekmek yiyebilmek ve sabaha sağ çıkabilmek tasası, Avrupanın bu bü>ük kısmını orada hüküm süren karanlık zulrae boyun iğdirijor. Içeride ne facialar cereyan ettiğini kimse öğrenmesin diye Rusya hududları etrafına çevrilmiş olan silâhlı G.P.U. kuvvetleri yavaş yavaş Polpnya, Yugoslav>a. Çekoslovakya, Rumanya, Bulgaristan ve Macaristanı sarmıştır. Komünistlik cennetine girmiş, daha doğrusu komünistlik cenneti ayaklanna girmiş olan bu Avrupa memleketlerinden artık hayır beklenmcz. Herkesin yanınrta bir hafiye vardır. Herkes şupbelidir ve hiç kimsenin şahsî hiirriyeti mevrud değildir. Kimse istediğini sö>liyemez. istediği yere gidemez, istediği ile gönışemez, battâ istediğini dinliyemez. Mumkün olsa istediği gibi düşüuenleri bile ezerler. Komünistlik bir memleketle ne istcr: ne yapar ve iktidarı ele gecirmek için nası] hareket eder, nümuneleri mcydandadır. Yunanistanı görüyoruz. Hükumete isyan, halkr tazjik. kutle balinde çocuk kaçırrnd bombalı cinayetler.. asayişi ihlâl.. Neden? Zalim bir arlığm iktidan ele geçirmesi ve normal demokrasinin ortadarı kalkması için. Artık komunistiiğe bir mezheb iktisadı değil, hattâ bir diktatorlük, bir mutlakiyet idarcsi deraek bile safdilliktir. O, dünya ölçüsünde bir şekavettir. Haklı hiç bir iddiası, i>i hiç bir hareketi ve insanî hiç bir hissi olmıjan bn zulum sistemine bir kanaat yormak şöyle dursun, içtiraaî bir hastalık demek bile isabetsiz bir tarif olur. Medenijet, tarihte erusali görüldüğü gibi bu komünistlik badiresinde de iyi niyetinin, safdilliğinin, kanunî ve meşru vasıtalar kullanaıak ecdişesinin kurbanı olmuş, aldanmış, onu makbııl, hiç değilse tahanunul edilmesi lâzım miiesse&eler arasına kabul etmiştir. Sosyalistler gibi siyasi partiler her yerde onları samimî bir zümre sanmış, çok defa işbirliği yapmışlarken şimdi artık Ingilterede, Italyada, Fransada, Isveçte, Norvecde, hulâsa biitün dünyada komünistlerle herkes münasebetini kesmeğe başlamış ve onları boykot etmiştir. Ingiltere .Amerika gibi siyasî kanaat hürriyetinin en yüksekte tutulduğu memleketlerde bile komünist memurlan hükumetin mühim hizroetlerinden uzaklastırıyorlar. Çunkü bunların artık Sovyetler hesabına casuslnk etmelcri alelâde işlerdendir. Hiç bir hükürnet de can damarlarını casns ve lıainler eline bırakamaz. Bu hareketler inkisaf ede ede yakın bir atide komünistlik dünyanın her tarafında kanun harici bırakılacak, korrünktlik propaganda ve bareketleri suc sayılacaktır. Bu olduğu gün baslangırda bir siyasi. iktisadî mezbeb kisvesine biırüııüp medeni dünya camiasına girmiş olan komünistliğin bu cemijete girdiği andan itibaren kendini hüsnu nnetle kabul edenlerin cangâhnıa saldırıp en büyük kıymetlerini imhaya ve mukaddesatinı yıkmaya, hürriyetleri yok etmeye ve bir zalim zümresini iktidara getirip halkı onun istibdadı altına aldıktan sonra Yeni partiye girdikleri haberlerini yalanhyan Rauf Orbay Enis Akaygen Ankara 6 (Telefonla) Demokrat Partiden ihrac edilmi^ olan milletvekillerinden bazılarının, Parti Grupuna katılmıyacaklanru evvelce müştereken bildirmiş olan D. P. milletvekillerinden de bir kısmırun iştirakile bugün bir toplantı yapmış olduklan haber verilmektedir. Toplantıda üçüncü parti meselesi üzerinde görüşmeler yapılmıştir. Milleh'ekillerinden bir kısmırun yeni partiye derhal ilühaka karar veribnesi taraftarı oldukları soylenmektedir Bir kısmı ise daha ihtiyath davranmakta ve olayların biraz daha mkişafım beklemektedır. Uçüncü partinin kunıculan arasında bulunduğu bazı gazetelerde yazılan Enis Akaygen, bu haberin doğru olmadığım bildirmiştir. Diğer taraftan söylendiğine göre D. P. teşkilâtından Mareşal Fevzi Çakmağa bazı telgraflar gebnektedir. Bu telgraflarda, sayın Mareşab Demokrat Parti ocaklannda \aptig», müteaddıd konuşmalarda «ben, hiç bir partiye gjr Arkast Sa. *.SOr* d / Sovyet basını bize gene ateş püskürmeğe başladı ((Yeni Zamanlar)) dergisinin makalesi:. ((Türk hâkimiyet ve bağımsızlığı 100 milyon dolara Amerikan emperyalistlerine satıldi)) Sovyet muharrirlerinin hakikati tersine çevirmelerinden öğrendiğimiz tek şey, Türk Ordusunun en yeni vasıta ve silâhlarla teçhizi karşısında Sovyet istilâ emellerinin kınbnış bulunduğudur. Başbakan, Celâl Bayara cevab verdi Hasan Saka, Taşovanın Sehli köyünde, açlıktan ölen olmadığını bildiriyor ve yapılan yardımları aniatıyor Ankara 6 (Telefonla) D. P. Başkanı Celâl Bayaruı Tokat çevresinde yaptığı seyahat sırasında Taşovanın Şebli koyünde, koylulerın ıfadesine atfen, açlıktan olüm vakaları olduğuna ve tutunleıın satılamadığına daır Başbakan Hasan Sakaya bir telgraf gönderdiği yazılmıştı. Başbakan, mevzuubahis telgrafa, cevab vermişür. Hasan Saka, Celâi Bayara gönderdıği telgrafta, şikâyet mevzuu olan meselelere madde madde cevablar vermektedir. Başbakan, cevabında mart ayınm ilk haftasındanberi Şehlı koyünde ne açlıktan, ne de hastahktan ölen kimse bulunmadığmı, Taşovanın, ilk defa nisan ortasında hububat talebinde bulunduğunu ve 50 ton buğday gonderildiğıni ve bunların Kızılay vasıtasile muhtac koylulere dağıldığını, tohumluk sıkıntısına maruz kalan köylülere de Ziraat Bankasında açünlan kredi ile 150 ton buğday mubayaa ettirilerek köylülere tevzi edüdığini bildirmekte ve şöyle denilmektedir: * «Bu mubayaalar. açlık sıkıntısı çekilmekte olduğu iş'ar buyurulan Taşova ile ayni ilin Reşadiye, Niksar ilçelerinden yapılmışür. Binaenaleyh Tokat ilinde herhangi bir hububat darlığı ve açlık akmtısı bulunmadığı anlaşılmaktadır.» Tütün satışlan meselesi Başbakan, cevabî telgrafında, tütün satışlan meselesini de izah ederek, Tokat, Erbaa, Niksar ve Tavoşa tütün alım merkezlerinde pıyasarun 15 martta açüdığını ve 29 nisana kadar geçen bir buçuk aybk devrede satılan tütun miktarının istihsale nazaran yuzde 18 olduğunu zikrettikten sonra şöyle demektedir: «Geçen yıl piyasa açıldığı tarihten bir buçuk ay sonrasına kadarki devrede satılan tütünlerin istihsale nisbeti de yüzde 17,6 dır. Aynı devreler içinde Taşova alım merkezinde satılan tütünlerin istihsale nisbeti yüzde 22, bu yıl Arkasi Sa. 3, Sü. 5 te Sultanahmed cinayeti davasında karar 14 yaşındaki Haceri öldüren Yusuf Kıpçak, 30 seneye mahkum oldu Atinada idamlar 19 komünist daha dün kurşuna dızildi Adalet Bakan vekili, kiitle halinde idamlar yapıldığı haberlerini yalanhyor Atina 6 (a.aO Bugün Reuter ajansına demeçte buiunan Adalet Bakan vekili Konstantin Rendis, 1944 senesi aralık ayı ihtilâiınden evvel ve ihtılâl sırasmda idaraa mab.kum edilmiş olan 2961 Yunanhdan 157 sinin Adalet Bakanı Hristos Ladas'm katlinden sonra, yani 1 mayıs tarihinde idam edilmiş oîduklarmı evvelkı gün 24 kisinin ve bugun Rigina adasında 19 kişir.in idnm edildiklerini bildirmiştir. Rendis, bu demecini Yunanistanda Arkası Sa. 3, Sii. 5 te NEW TIMES W E E < L Y «Yeni Zamanlar» dergisinin kapağından bir parça Moskovada çıkan «New Timis Yeni Zamanlar» adlı haftahk dergi 14 nisart 3948 tarihli 16 ncı sayısmda «Türkiyenin dış politikası» serlevhası ve A. Kuzmina imzah bir yazı neşretrniştir. Bu uzun yazının temeli "ve özü muharririnin yazısına son veren şu saürlardır: •Türk mürtecileri, Türk hâkimiyetini ve bağrmsızlığını yüz milyon. dolar mukfcbilinde Amerika emperyalistlerine satmışlar, Türk halkını, Türk topraklarmı ve Türk millî ekonomisini, Amsrikaya bugün hâkim olanların besledikleri maceracı genişleme plânlanna bağlamışlardır. Turk halkı, buna karşı geIıjor. Zabıta hâkimrj'etine ve Pantürkistlerin şövonist şirretliklerine rağmsn Türk halkı millî bağımsızlıklannı ve Arkasi Sa. 4. Sü. I da Katil Yusuf Kıpçak (Yozm 3 uncu taMjemizde) Isveçli güreşçiler bugün geliyorlar Beden Terbiyesi Umum Müdürü müsabakalarm mahiyeti ve kıymeti hakkında izahat veriyor { Amerikanm bize verdiği denizaltılar j Yukarıda solda Blueback, sağda Chup, aşağıda solda Bearfish, sağda Brill Denizaltılardan biri olan Blueback. şimdi Maltada bulunmaktadırlar. Yiyecek maddeleri ve mahrukat yükliye 1943 te inşa edılmiştir. Mariana deniz rek Türk ve Amerikan mürettebat ta savaşlarına iştirak etmiş, kendine pek Arkast Sa, 3, Sü. 4 te r«iından Türk sularma, getirileceklerdir, Amerikan askeri yardım programı gereğince deniz kuvvetlerimize verilen CU>IHURİYET 4 Amerikan denizaltısının bugünlerde * ArJ.au Sa, 3, SU. 4 te İzmire £felec«klerini yazauştak. Bunlar, tsveçli güreşçiler bugün uçakla şehrimize geleceklerdir. Dün, İnönü stadmda kendisile konuşan bir arkadaşımıza Beden terbiyeâ unrum müdürü Vildan Âşir Savaşır, Türk İsveç güreş müsabakaları ha%kında şu beyanatta bulunmuştur: < Olimpiyadlardan bir kaç ay evvel çetin rakıblerle müsabakalar yapmav , ve bu suretle millî kadrolarının kuvvet \ Modern mütetabbib. dün yakala vazıyetlenm tesbite imkân bulmak, sporu narak Sıhhat Müdüriüğüne ge iJare edenlerin daima aradıkları bir fır tirildi, haplann da tcrkibi anlaşıldı sottır. I?veçlilerin bize kadar gelmele inin, bizim de onlarla karşılaşmada bu Verem hastalığını, devresi ne olursa kadar istek göstermemızin manası aolsun yutturduğu elli hapla teda%i eden çıktır. Hamdi Yılmaz adındaki «verem muteGüreşcilerimızin çalışmElarını yakmhassısı!» dün zabıta memurları tarafn dan t^kıb ettim. Londra oyunları içi'i dan yakalanarak Sağlık ve Sosyal Yar hazırhklarımıza geniş bir kadro içinde dım müdürlüğune getirilmiştir. Mddur dtvam ediyoruz Bu millî temas, bu halukte ifadesi alınan Hamdi Yılmaz, şım zırlık devresi üzerinde hakıki hedef diye kadar üç yüzden fazla hasta teda '[ için bir merhaledır ve İsvejhler için olettiğini ve hepsinin bir kaç hafta içeri duğu kadar bizim için de temel idman, Arkat\ 5a. 3, Sü, i U Arkası Sa. 4, Sü, 1 d$ 50 hap ile verem tedavi eden adam \Tldan