Katalog

FOTOGFAFLA ATATÜRK Mevcudu çok azalan bu kıymetli eserin Fiatı 125 Kurüştur. Umuml Satış Yeri: CUMHURİYET Matbaası 24 üncü yıl Sayf: 8523 umhuri KURUCUSU: YUNUS NADÎ lelgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu tstanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290 tsmail Habib Sevük YURDDAN YAZÎLAR Fırattan' Kara tçind Dmnm! Saüş 'Yahlan Diyan vardır. hıvriyet Matbaası Perşembe 6 Mayıs 1948 MarshaU, dünkü demecinde, şartnamede değişiklik yapılması lâzımdır, dedi Sovyetlerin yanlış kanaatlerine temas eden Bakan diyor ki: «Değişiklik yapıldığı takdirde Birleşmiş Milletler azamî bir verimle işlemek imkârunı bulmuş olacaklardır» Birleşmiş etler Yeni parti on beş gune şartnamesinin tadili Mareşal Çakmak, partinin kurucuları arasmda bulunduğunu teyid ettî, D. Partiden çıkarılan milletvekilleri Ankaradaki görüşffielerde bulundular Nareşal Çakmağm elinde mühim bir takım vesikalar oldnğu, banları yeni partiye vereceği, bilhassa partinin bazı şahsiyetlere karşı girişeceği mücadelelerde ve seçim sıralarmda banların yayınlanacağı ısrarla söyleniyor Üçüncü parti haberleri Ankarada nasıl karşılandı? Ankara 5 (Tetefonla) Üçüncu Bİyasî partinin kuruluşuna dair haberler, Ankarada alâka ile karşılanmakla beraber, gerek C.H.P., gerek DP. mahfilierinde bu hususta henüz resmî bir mütalea izhar edilmiş değildir. Teşebbüsün, şimdiki halde sadece hususl mahiyette bir takım hasbıhaUere mevzu teşkil ettiği görülüyor. 3 u hasbıhallerde Ueri sürülen ilk yorurn, Kenan Önerin liderliğinde Demokrat Partiy« karşı girişilen gizli mücadelenin, bundan böyle açık havada cereyan edeceğidir. Kenan Önerin, bütün İstanbulda aptığı beyanatta, yeni partinin başlıca hedefleri arasmda bu ciheti de belirtüği işitilmiştir. D. P. çevrelerine göre Demokrat Parti çevrelerinde ise bu teşebbüse ehemmiyet atfedilmediği görulüyor. Parti içinde açılan mücadele Arkası Sa.. 4. Sü. 6 da Washington 5 (a.a.) Birleşmiş Mılletler şartnamesinin tadili hakkmdaki fcarar suretini hazırlamakla meşgul olan temsilciler meclisi dış işleri komisyonunda beyanatta bulunan MarshaU, bdyle bir değişikhğin lâzım olduğunuı çünkü en muhim stılh andlaşmasınm alâkahların tasvibine iktiran etmediğird ve Birleşmiş Milletlerin dünya vaziyet:nde şartnamenin hazırlandığı zaman derpiş edilen faaliyetlere hiç uymıyan faaliyetlerde bulunmak zorunda kaldıslarım soylemiştir. MarshaU ,şartname hazırlandığı zaman Amerika halkırun büj'ük bir kısmının muvafakati alınmış olduğunu hatırlatmıstır. O zaman büyük devletlerin kuvvetleri arasındaki münasebetler ahenkli idi ve bu kuvvetlerden hiç birl sulhu tahrib edemezdi. Şimdiki dünya vaziyetinde ise bir muvazene sağlanması, dünyanm emniyeti bakımmdan elzemdir. Sovyet idareeileri ve batı medeniyeti MarshaU, sözlerine şöyle devam etmiştir: « San Francisco konferansından sonra Sovyet idarecilerinin baü medeniyetini yanlış anladıklan, gün geçtik Arkası Sa 3, Sü. 2 de J Batı Birliği devletlerinin müdafaa birliği eş Batı devleti, Ingiltere, Fransa, Holanda, Belçika, Luksemburg bir Batı Avrupa Bııligı kurmuşlardı. Bu birliğin, herhangi bir taarruza karşı kendini koruraak uzere, şimdi daimî bir askeri teşkilât da kurduğu haber veriliyor. Bes devleün Mılli Mudafaa Bakanlan aıasında yapılan toplantıdan sonra neşreclılen teblığde kurulan konuterun Brüksel anlaşması esaslan dahılınde mudafaa meselelerıle meşgul olacağı bildırılmişür. Verılen tamamlayıa malumata gore, Batı Birliği devletleri bir tecavuze uğradıklan takdirde suratle mukabelede bulunmak ıçin, havada, karada, denizde işbirlıği yapacaklardır. MarshaU Bu beş devlet, kısa bir zaman içinde, Ikınci Cihan Harbinde tecıübe gormüş. iki milyonluk bir kuvvet çıkarabileceklerdir. Baü Birliği kuvvetleri bir komu3 dltına vcjlecek, böjlece mıllî hislerden dolayı çıkabilecek rekabetler ortadan kaldırılacaktar. Batı Birliği ordulan, barış zamanında, Amerikadan tetnin edilecek ağır silihlar, tanklar ve uçaklarla takviye edilecektir. Beş devlet aldıkları malzemeye mukabil, Birlesik Amerikanın Baü yanm kuresinin müdafaası için tesisini teküf ettiği hava mudafaa kordonu için, standardize edilmiş. uçak alanlan kurulmasına ve bu suretla hava üslerinden mürekkeb bir ağ tesisine muzaheret edeceklerdir. Baü devletleri ittifak kuvvetlerine kimin komuta edeceği henüz belli değildir. Dolasan baa rivayetlere ve tah Bab Almanyada ticarî' temaslar ve minlere göre komutanlığa Ingiliz Kur muzakerelerde bulunan resmî ticaret may Başkanı Mareşal Lord Montgome heyetimizin geri çağırılması ve böylece ry getirilecektir. ümid bağlanan Alman piyasasıntn şimBu haber, beş. Batı devletinin tam bir dilik bize kapanmiş olması, taciılerimız askerî ittifakla birbirlerine bağlandık arasında derin teessür uyandırmıştır. lan ve millî müdafaa iş.lerini bir elden Türkiye tütün tacirleri miımessilleri, idare etmek kararını verdiklerini gös Tütünculer Birliğinde dün yaptıkları teriyor. Başka bir haber, bu devletlerin toplantıda bu mevzuu, etraflı olarak goellerindeki silâhları da standardize ede rü?müşlerdır. İlk olarak konuşan Tüceklerini bildiriyordu ki bu suretle beş tuncüler Birliği başkanı Zeki Hekimdevlet askerlik bakıroından tam mana oğlu, Almanyada malî ve iktisadî işleri sile bir kul teşkil edeceklerdir. duzenlıyen (C.Eİ.A) teşkilâtının baBeş Batı devletinin, Birinci ve Ikinci şmda bulunan Amerıkalı General Dünya Harbinde uğradıklan felâketlerden iyi bir ders aldıklan anlaşılıyot Filvaki Birind Dünya Harbinde Fransa ile beraber Belçika ve Lüksemburg da Alman ordulannın taarruzuna uğramışlardı. Lüksemburg ile Belçika tamaraile, Fransanm da §imali Almanlar tarafından işgal ve istilâ edilmiş; Ingiltere de Bcîçikamn tarafsızlığmı ihlâl ettiği için Almanyaya harb ilân etmişti. O zaman, bu üç devlet arasuıda, harbden evvel esaslı ve müşterek müdafaa plânlan hazırlanmamış olduğu için, Alman ordulan harekete geçtikten sonraki isbirliği bidayette, iyi bir netice vermemişti. Ikinci Dünya Harbinden önce, Ingiltere ile Fransa aralannda müşterek müdafaa plânlan hazırlamış olmakla beraber, Belçika, Holanda ve Lüksemburg tarafsız kalmajp tercih etmişlerdi. Bu devletler, tarafsızhklannı ilân etmekle Almanyanın taarruzundan masun kalacaklarını sanıyorlardı. Onun içindir ki 1939 eylulünde harb başladıktan sonra, tâ 1940 mayısında Almanlar batı taarnızuna girişindye kadar tarafsızlığın kendilerini kurtaracağı ümid ve bayaline bel bağlıyarak kurbanlık koyun gibi bekleyip durdular. Nihayet 10 mayıs 1940 ta Alman ordulan Holanda, Belçika ve Lüksemburg üzerinden bir yıldırım taarnızuna başladıklan zaman akıllan başlanna geldiyse de, vaktile müşterek bir müdafaa plânı kabul edip ona göre tertibat almamış olduklan için, Fransız Ingiliz ordulanmn Belçika ve Holanda ordulanna yardıma kosmalanna rağmen, hiç bir netice elde edilemedi. Holanda 34 gun içinde Belçika da 20 gün içinde mağlub ve teslim oldular. Arkasından Fransa da aynı akıbete uğradı ve kıtaya gönderilmiş olan Ingiliz ordusn da, Dönkerk'ten kendfcini Ingiltereye dar attı. Beş Batı devletinden dördü, ayrıca Norveç ve Danimarka, tâ harbin sonuAgob Tarakçı na, 1945 ma\ısına kadar Alman işgali Ankara, 5 (Telefonla) Fransız altında binhir ıstırab çektiler. kilisesi ve Kançılarya binalarına Şimdi beş Batı devleti. son aldıklan lyaşasm komünizm» ibaresi yazan kararla Birinci ve bilhassa Ikinci Dün ve orakçekiç işareti yaparken yaya Harbinde uğradıklan fclâketten ders kalanan Piyer Gazeryan ile suç orABİUİN DAV'ER tağı Agop Tarakçımn duruşmalanna P» Arkan Sa. 3, Sü. 4 t* bygün de devam edilmistirj Agopua İngilterenin dış siyaseti Altlee ve Eden Avam Kamarasında beyanatta bulundular Eden, Rusya ile yapılacak müzakerelerin kuvvete dayannjaları gerektiğini söyledi Mareşal Çakmak'ın intişar etmemiş bir resmi Tütün tacirlerimfihim bir toplantı yaptılar Claj'in, tütiinlerimizin Almanyada satünıaması için çıkardığı güçlüklerden bahsederek Amerikanın bu hareketini doŞru bulmadığını anlatmıştır. Bundan sonra konuşan Celâl Umur» tütünlerimizin satılması hususunda sarfedılen gayretlere ve Ankarada Ticaret Bakanlığmda yapılan son toplantıya temas ederek demiştir ki: < Bılındiği gibi Almarya bizden 1 rcilvon kilosu bedava olmak üzere, 5 n.ılyon kilo tütün alacak ve mukabilinde basma verecekti. C E.İ A teşkilâtı ile Arkas\ Sa. 3, Sü, S te Kenan Oner Istanbula aönaii. ızalıat verıyor «Partide isimleri tatlı sürprizler yaratacak bir çok zevat var. fakat kimler olduğunu şimdiden söyliyemem» Yeni bir parti kurmak teşebbüslerile ı de söylediğim gibi blr haftadan fazla ilgili olarak bir müddet evvel, Ankara suren oradaki ikametim ve temaslanm ya giden ve oradaki temasları netice memnuniyet verici bir netice ile sona sinde de cüçüncü bir partinin bugün erdi ve partimizin teşekkülü aruk bir lerde doğmakta bulunduğunun bir ha emrivaki halıni aldı. Partimizin, millet kıkat» olduğunu söyhyen Kenan Oner, ve memleket derd ve ihtiyaclannı ön dün sabah şehrimize dönmüştür. Profe plânda tutan ve bunların süratle temisör Kenan Oner, Ankaradaki temasları nine matuf esaslan ihtiva eden mükemkuruculanndan bulunduğu yeni mel bir programı vardır. Bu programın parti hakkında dün bir arkadaşımıza anahatian üzerinde büyük bir dikkat şu malumaü vermistir: ve titizukle durulmuştur. Hâlâ da pro Arkası Sa. 3, Sü. 6 da € Ankaradaki basın temsildlerine Londra 5 (a a.) Bugün Avam Kamarasında dış işleri hakkındaki muzakerelere devam edilmiştir. Oğleden sonra ilk olarak Mr. Eden s6z almış ve kanaatince miUetlerarası durumun tehhke arzettiğini bununla beraber ümıdsiz olmadığını bildirmiştir. Mr. Eden, Bata BUliği. hakkındaki tnuaBkerelere Ingiliz milletler camiası mensublannın da iştirak ettirilmesi hususunda ısrar etmis \e yakın bir istikbalde Ingiliz Arkas\ Sa. 3, Sü. 5 te I Alman piyasasının bize kapatılmış olması yuzfinden hükomet ve Almanyadaki Amerikan mümessili şiddetle tenkid edildi, Bakanlara ikaz telgrafı çekildi "Arıııutl ekmeği hikâyesi^ C.H.P. çevreleri Mecliste gösterilen ekmeğin hususî surette yaptmldığını ileri sürüyorlar Ankara 5 (Telefonal) Hububat darhğınm muhalefetie hükumet arasında ban noktalardan bir ıhtilâf mevzuu olduğu görülüyor. Hukumet, darlığı kabul etbğini, haricden buğday siparişi, arpalı ekmek, nakil yasağı, banka ve Kızılay yardunları Ahmed Çınar gibi tedbirlerle kavfülen kabul etmekle len olmasa bile fazla mubalâğaya kaberaber, bu iste çıldığı, parti gayreti güduldüğünü ilerı sürmektedir. Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Ankaradaki sabotajcı komünistler davası Hamdullah Suphi Tanrıöver dünkü konferansını verirken Toprak ve Orman tasanlarmda tadilât Medis Tarım Komisyono her iki tasarıda mühim değişiklikler yaptı Mahkeme davaya bakmaya kendini salâhiyetli görmiyerek meseleyi askerî mahkemeye sevke karar verdi Mühim bir konterans Tahrik ve ihanetler Türkiyede niçin muvaffak olamıyor? Türk Kültür Ocağı tarafından tertiblenen konferanslar serisl dün saat 17 de Istanbul miUetvekili HamduUah Suphi Tannöverin «Tarih şuuru» mevzulu konuşmasile sona ermiştir. Kalabahk bir genclik kütlesinin büyük bir alâka ile takib ettiği dünkü Sa. 3, Sü. 6 da Ankara 5 (Telefonla) Medis tarım arazisi olup da çiftliğinl bizzat işletenkomisyonu toprak ve orman kanunla lerden arazisi 5 bin dönüme kadar orında değişiklıkler vücude getiren tasa lanlara hiç dokunulmıyacaktır. Şayed nların müzakeresini ikmal etmiş ve bu gibi arazi 5 bin dönümden fazla ise öğrendiğime göre her iki tasarıda da ve hükumete, Evkafa, hususl muhase Burhan Toprak mezuniyet mühim değişiklikler yapmıstır. Bütün beye, belediyeye aid arazi yetişmezse toplantılarda Maliye Bakanı ve ilgili ancak o zaman bu fazla kısmın istim aldı, Avni Başman kendisine lâkine gidilecektir. Bakanlar da bulunmuşlardır. vekâlet edecek Bilindiği gibi toprak kanununun, en Edeki kanunda Istimlâk bedeli, 1939 büyük şikâyetlere yol açan 17 nci mad senesi vergisine göre tayin edilmekte Güezl Sanatlar Akademisi Müdüru desi, hükumete, arazinin 50 dönüme ka idL Maddenin komisyonda aldığı son Burhan Toprak Ankaradan dönmüş dar kamulaştırüması hakkını veriyor şekle göre bu bedel, 1944 senesi vergi ve kendisile görüşen bir muharrindu. Bu madde, şimdi 15 inci madde o sinin üç misli üzerinden bonoya bağla mize sunları söylemiştir: , larak değiştirilmiştir. Düzenli, donaümlı Arkas% Sahlje 4, Sü. 6 da Arhan Sa. 3, Sü. 6 da Güzel Sanatlar Akademisinde Türk • İrak hava seferleri } Denizyollarındaki teftişler iyi netice vermedi Piyer Gazeryan avukatı Ali Nüzhet, müekkilinin komünıst olmadığma daır şahidler dınletmek istediğini bildirmiştir. Mahkeme, bunların âmme şahidleri olarak dinlenümelerine lüzum olmadığına karar vermistir. Amerikadaki Denizyollan heyetinin salâhiyetleri tahdid edildi DenizyoUannın çalışma tarzını ve hesablarmı tetkık etmekte olan müfettişler, çalışmalarma devam etmektedırler. Ankara, 5 (Telefonla) Turk Irak hava yollarının let Havayolları Umum Mddurü aid Bey de gelmiş* Emin bir kaynaktan oğrenildığine göıdur. re, Denizyollan idaresinde yapılan tah yaz tarıfesi hazırlanmış, 1 majıstan itibaren yürürluğe kon tır. Sabah Bey, Nuri Said Paşanın îlcu uçağını hav» kikat, idarenin hiç bir bakımdan iyi iş muştur. Iraktan ilk yolcu uçağı dün saat 13,30 da Ankaraya (Eesim, Ankaraya gelen Ir ^ Arkan S*. 3, 51, S t* gelmiştir. Elmahrusa adındaki bu yolcu ujağı ile Irak Dev danmda göstermektedjfl,