Katalog

ismail Habib Sevük YüRDDAN YAZILAR üç Bölge Fırattan Toroslara Karadeniz Yalıları Yukandoğu Diyan İçinde 93 resim vardır. umumi Satış feri: Cumhuriyet Matbaan Fiatı 3 liradır. Cumhuriyet 24ühcí yıfSafıT85l7 Telgraf vt mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu İstanbul No 246 Telefonlar: Umumi Santral Numarasu 24298. Yazı İçleri: 24299 Matbaa: 24290 YÜZÜNDE TAN SİMALAR şahsiyetlerin hayatlerini tarih bakımınâne eserdir. Bu kitab on Devlet Kütübhaş demokratik memlenelerinde uzun tetkik mahsulü ketlerde Fiatı 6 lira. Satış kıymetli â" 'caddesinde İkbal ve yerleri: Tan, Beyoğlunda Haset, Saray ve Köprü Kitabevleri, Ankarada da A K B A Kitabevinde. .. KURUCUSU î YUNUS NADÎ Cuma 30 Nisan Í948 ((Hükümetin iktisadî meselelerde hiç olmazsa üç ay sonrasını görmesini, bu kadar basire* göstermesini bekliyoruz)) Celâl Bayarın Orduda söylediği filim nutuk Dün Celâl Bayar, adli teminat olmadıkça D. P. nin seçimlere girmiyeceğini söyledi ve Başbakana cevab vererek: "Hâkimler mücrimi mahkum etmiyorlar mı, o zaman bir siyasî ı politika ile mi meşgul sayılıyorlar?,, dedi Marshall ve Vandenberg'in iştirakile mühim bir toplantı yapıldı Vansittard diyor ki: «Stalin'in emellerinin Hitler'in emellerinin ayni olduğuna kaniim. Batı Avrupa yasamak azminde ise askerî kuvvetlerini arttırmalıdır» Vekillerin mesuliyeti | j | N uğday ihracı mevzua son i S S s C günlerde C H P . Grupunda müzakere edilirken, Başvekil yardımcısı Faik Ahmed Barutçunun «Vekillerin mesuliyetleri siyasidir, cezai değildir» şeklinde ileri sürdüğü fikir bizi bu bendi yazmaya şevketti. Başvekil Yardımcısının iddiasında isabetli ve isabetsiz vasıflar vardır. Bizde Vekillerin mesuliyetini tayin ve tasrih eden «Anayasanın bu mevzua dair şu iki maddesini birlikte okuyalım: «Madde 46 Bakanlar Korulu hükümetin genel politikasından birlikte sorumludur. Bakanların her biri kendi yetkisi içindeki içlerden ve emri altındakilerin eylem ve işlemlerinden (yanijef'41 ve muamelâtından) ve politikasının genel gidişinden tek başına sorumludur. Madde 47 Bakanların görev ve sorumları özel kanunla gösterilire Sayın Faik Ahmed Barutçunun ifadesine nazaran 47 nci maddede rikredünuş olan müstakbel kanun henüz çıkmamıştır. O halde mesuliyetler tamamen siyasî mahiyettedir. Yani beceriksizlik eden Vekil veya Vekiller Heyeti Meclisçe güvensizlik gösterilerek diisürülür. Şimdiye kadar Cumhuriyet tarihinde böyle bir vakıa hatırlamıyoruz. Demek ki bu mesuliyet de plâtonik bir kayıddan ibaretti ve bilindiği gibi Vekiller ekseri itimad reyi aldıktan sonra istifa ederler. Bu bizde «batini» kuvvet ve arzuların demokratik usullerin üstüne çıkabildiğinin canlı delilidir. Sayın Faik Ahmed Barutçunun bu konuda isabetsiz bulduğumuz iddia ve hareketine gelince; Cumhuriyet rejiminde on yıllarda bir de olsa mahkum edilmiş veya mesul olsun diye mahkemelere sevkedilmiş Vekillere tesadüf edildiğini hatırlamamasıdır. Yavuz • Havur davası henüz hatıralarımızdan silinmemiş ve Tekel işini muhakeme eden «Yüce Divan» da daha işini bitirmemiştir. Demek ki «özel kanun» mevcud olmamasına rağmen istenince Vekiller mesul edilebilmektedir. Şu halde muhterem Başvekil muavininin fena bir zamanda yani kendi dahil olduğu bir kabinenin bir kısım azasını da ilgilendiren isabetsiz bir kararın ilk sorumlusu Atıf inan hakkında parlamento tahkikatı açılıp açılmaması görüşülürken bu iddiayı dermeyan etmesinde siyasî ve vâkıavî isabetsizlik vardır. Yukarıda yazdığımız Vekillerin mesul edilişleri hakkındaki umumî inüba ise bu davaların çoğu siyasî maksadlarla ikame edilmiş olduğu şeklindedir. Bu intibaın doğru olup olmadığını mütaleadan ziyade vaki olup olmadığı bizi ve memleketin siyasî hayatını tanzim ve idare edenleri alâkalandırsa gerektir. Gerçi hususî bir kanunla mesuliyetin eni boru tayin edilmeden bir Vekili hırpalamak haklı olmaz. Yalnız şurasını da redde CUMHURİYET ¿ricası Sa. 3, Su. 4 te Suriyeye garanti vermedik Alâkalılar; Suriyenin, şimal hududlarının garanti edilmesi için müracaat etmediğini bildiriyorlar Cumjıorjyet muharrırlernde'i 1 Washington 29 (a.a.) Buradaki si, yasî çevreler DJŞ İsleri Bakanı Marshaîl ile ayan üyesi Vandenberg arasında yapılan ve üç saatten fazla devam eden toplantının bir esrar perdesile örtülü bulunduğu fikrindedirler. Dış İşleri Bakan muavini Lovett ve John Tostert Dulles de bu toplantıya iştirak etmişlerdir. Daha sonra, Mr. Marshall bu görüşmede esrar namına bir şeyin mevcudiyetini inkâr etmiştir. Resmen bildirildiğine göre, bu görüşmeden takib edilen gaye veto hakkını tahdid etmek suretile pirleşmiş Milletler teskilâöro takviye etmek meselesini müzakere et' Arkası Sa. 3, Su, 1 de • Mekkl Said Esen Cem Atabeyoğla Necdet EvliyagU Celâl Bayar Ordu 29 (Hususî) D.P. Genel Başkanı Celâl Bayar, yanında Adnan Menderes ve refakatindeki diğer milletvekilleri olduğu halde dün saat 13 te şehrimize geldi. Havanın yağmurlu olmasına rağmen Ordulu Demokratlardan mühim bir kısmı, kendisini otobüs ve arabalar Ankara 29 (Telefonla) Filistine asker göndermeğe karar veren Suriyenin, bir taraftan da şimal hududlarının garanti edilmesi için Türkiye hükümetine müracaat ettiğine ve Türk hükümetinin de bu hususta teminat verdiğiHasan Sak» ne dair haberler dolayısil? alâkalı çevla 30 kilometre mesafeden karşıladılar. leler, Suriye ile Türkiye arasında bu Ordunun kenar mahallelerinden itibaren mevzuda her hangi bir görüşme dahi otomobillerin ilerlemesi imkansızlaştı; apılmamış olduğunu belirtmektedirler. yollar insan kalabalığından geçilmez haldeydi. S& sık kurbanlar laesihyor ve halk, Bayan. sv$fcunlıritfaı '¿SttçlfŞfnt Arkası Sa. 3, Sí. i it Astadofcda kar Arablar, TelAvivi dün bombaladılar Kudoste emniyeti korumak için Birleşmiş Milletler Kurulundaki konuşmalar bir netice vermedi Londra 29 (B3.C.) Füistinden gelen en son haberlere göre Yafada muharebeler devam etmektedir. Arablar, burada bir yarma hareketine teşebbüs etmişler ve Telâviv'i bombardıman etmişlerdir, ingilizler Yafada «Ateş kes'> teşebbüsünde bulunmuşlar ve muvaffak olmuşlardır. Yafa ve Telâviv'de muhasamat tamamile durmuştur. Kudüste emniyeti korumak için Birleşmiş Milletler kutulunda yapılan bütün konuşmalar bir netice vermemiştir ve bir neticeye varmak ümidleri de daha fazla zayıflamışur. Bu yüzden Kudüs havalisinde cAteş kes» emri verilememiştir. Beynelmilel bir emniyet kuvvetinin Filistine gitmesi, Yahudiler tarafından kabul olunmakla beraber Arablar tarafından reddolunmuştur. Mısır ordusu hududda Kahire 29 (AP.) Bugün Associated Press'e beyanatta bulunan Ulag Arkası Sa. 3, Sü. 6 da devam ediyor Yağan karlar don yapmadığından mahsule faydalı oldu Denizyolları ~Umumî Müdürü söylediği sözleri inkârla üç Cumhuriyet muharririne bevanat tasni ve tahrif suçları isnad ediyor Muharrirlerimizin cevabı: «Yazdıklarımızın doğruluğunu hâkim huzurunda yeminle tekrara hazırız. Gazetecilik hayatımızda birinci defadır ki bize beyanat uydurma fiili isnad ediliyor. Halbuki Yusuf Ziya Erzinin beyanatını inkârı birinci defa değildir.», Denizyolları Umum müdürü Yusuf Ziya Erzin dün basın mümessillerim kabul ederek onların Amerikaya yollanan heyetler meselesi hakkındaki suallerine uzun uzun cevablar vermiş, bu arada şunları da söylemiştir: « Amerikadan döndüğüm gece uçak alanında iki gene yanıma geldiler. Bunlar, bana kendilerini Cumhuriyet ve Vatap gazetesi muharrirleri olarak tanıttılar. Sualleri ve verdiğim cevab, Cumhuriyet gazetesinde intişar eden komisyon alıp almamak mevzuuna asla temas etmemişti. Yusuf Ziya Erzin'in hayret verici beyanatı General Marshall Amerikada askeri terbiye Binaenaleyh buna taalluk eden fıkra Truman, 18 yaşındaki Ameri( tamamen uydurmadır.. kahların askerî terbiyeye tâbi Bu beyanatımın intişar ettiği günün akabinde «Mecburi bir açıkla tutulmalarına dair tasarıyı , > ma» başlığı altında, daha sonra Abidestekledi { din Dav'er imzasile yazılan yazılarda Washington 29 (a.a.) Başkan Tru» bir hususî tertib mahiyeti vardır. Mecliste cereyan eden müzakerele ır.an, askerî talim ve terbiye hakkında' ki tasarıyı kabul etmiştir. Başkan, 18 ri yazan Cumhuriyet gazetesi, Ankara yaşındaki bütün Amerikan vatandaş» ¡ milletvekili Hıfzı Oğuz Bekataya at Arkası Sa. 3, Sü. 1 de federek Yusuf Ziya Erzinin Amerikada hiç bir iş başarmadığmı, kara Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Ankaranın dün sababkı manzarası Dün bir Amerikan gemisi daha yardım malzemesi getirdi 100 talim uçağı getirmiş olan Rendova, dün uçakları boşaltmaya başladı, limanımızdan salı günü ayrılacak / Yarın başlıyoruz * I Alev Gibi İ Yazan: James Hilion : \ • • • S ; : : • ¡ Macera, hareket ve merak unsurlannı, karakter tahlili, kuvvetli bir tahkiye sanatı ve tatlı bir üslubla birleştirmeğe muvaffak olan meşhur İngiliz romancısı James Hilton, bu eserile edebiyatın en güzel romantik eserlerinden birini yaratmıştır. «ALEV GİBİ» roman ve edebiyat meraklılarının büyük zevkle okudukları ender bir eser olarak kalacaktır. İ Çeviren: Vahdet uiilfekirr i Yarın başlıyoruz Kastamonu, 29 (Telefonla) İki gündenberi havalar soğuk gitmektedir. Araç, Daday, Azdaday, İnebolu ve Küre ilçeleri ile Kastamonu ve Dervekâni dolaylarına kar yağmaktadır. Bugün öğleden sonra şehrimize de kar yağmaya başlamıştır. Yaış devam etmektedir. Mahir Ozgügümcüoğlu İktisadî bahisler, fennî bahisler, Ankarada k a r eridi denizeilik bahisleri, beynelmilel Birkaç ay evvel İstanbul vapurunun o gün, vapurdan çıktığım zaman saat Ankara, 29 (Telefonla) Dün portreler, tarihten bir yaprak, Arkası Sa. 3, Sü. 2 de kamara şefi Haydar Çınar, vapurun bir 19,30 a geliyordu. Alâkadar daireler kaTelAvivde Opera binası seferinden dönüşünde memlekete izin panmışta. Yeşilköydeki evime gittim. güzel bir hikâye vesaire.. Arkası Sa. 3, Sü, S te siz olarak döviz soktuğu iddiasile yakalanarak Asliye Beşinci Ceza Savcılığına verilmişti. Haydar Çınar hakkında yapılan tahkikat sona ermiş ve muhakemesine dün sabah Beşinci Asliye Ceza mahkemesinde başlanılmıştır. Duruşma açıldıktan sonra hazırlık tahkikatı evrakı okunmuş ve bilâhare sanığın sorgusu yapılmıştır. Kamara şefi, hâdiseyi şu şekilde anlatmıştır: 1 « Vapur seferden dönünce, gümrük muhafaza memurları ilkönce yolcuları sonra vapuru; daha sonra da vapurdaki müstahdemini ararlar. Bu meyanda beni de aradılar. Üzerimde her zaman ecnebi paralar bulunur. Bunları alâkadar makamlara deklare ederim. Fakat istanbul vapuru, şehrimize, devrimi Í zin en büyük tarih âlimlerinden olan ve Fransayı Unesco'da temsil eden profesör M. Luden Febvre'i getirdi. Profesör Febvre, Fransız Ansiklopedisini hazırhyan âlimler heyetine başkanlık etmektedir. Ufaktefek yapılı, Fransız Haydarpaşa • Ankara yolunu olan profesör, her sevimli bir Fransız münevver 8 saate indiren motorlu tren gibi nükte yapmadan duramıyor. Kendisine: yakında işlemeğe başlıyacak Türkiyeye ilk defa mı geliyorsunuz?» diye sordum. Ankara, 29 (Telefonla) Haber Evet, dedi. Vücudümle ilk defa aldığımıza göre Devlet Demiryolları Fakat Türkler hakkında o kadar fazh İdaresi, yurd içinde seyahati kolay bilgi sahibiyim ki şimdi, astrlardanberı laştırmak üzere bir takım önemli Türkiyede olduğumu sanıyorum. kararlar almaktadır. Alınan bu ka Konferans verecek misiniz? rarlara göre Türkiye hakkında o kadar çok 1) Demiryolları İdaresinin yeni konferans verdim ki, buradakiler kon M. Luden Febvre, zevcesile beraber \ Kendovadan uçaklar boşaltılırken ve Vaü geminin güvertesinde komutanla beraber t Arkan Sa 3. sn *. * Arkan Sa, 3, Sik 2 de 15 sghijemizde ^ istanbul vaparıtndaki döviz kaçakçılığı Cumhuriyet YARIN Vapurun kamara şefi Haydar Çınarın muhakemesine dün başlandı SAHİFE 8 Büyük bir Fransız tarihçisile mülakat "Keski bütün milletler, tarihlerini, Türkiyeninki kadar sağlam temeller özerine knrabilselerdi* „ Tren seferleri arttırılıyor