Katalog

/ * • Sayın Doktorlara: Masson Gie. Edileur» den getirtmek arzu edeceğiniz kitabları bize sipariş ederseniz frangı 1.5 kuruştan hesab ederiz. Ankara Kitabevi B URS A 24 üncü yıl Sayı: 84S0 umhuriyet Telgral v« mektub adred: Cumhuriyet, İstanbul Posta fcutuso tstanSul No. 246 leleionlar: ümuml Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290 r Necmi Ser DİL Bİ Ortaokul (123) En kolay ve anlayışlı Tanesi 75 TC5WADÎ Cumartesi 3 Nisan 1948 Berlinde durum gittikçe I Dış işleri B a k a m m ı z vahim birsafhaya giriyor d ü n Atinaya vard1 Sovyetler, İngiliz AmerikanYeni Türk Yunan müzakerelerine bölgesi yakınına zırhlı büyük bir ehemmiyet veriliyor birlikler tahşid ettiler Rus askerlerine, her ne suretle olnrsa olsun, Amerikan askerî trenlerine binmek müsaadesi verilniyecek V.. Ahmef Halit K Görüşmeler neticesinde bir ticaret anlaşmasının esasları tesbit edilecek ve belki de bir Akdeniz bloku için zemin hazırlanacak Sadak, Atinada hararetle karşllandı, bugün öğle yemeğini Kral saraymda yiyecek, indiği otel, Türk bayraklarile , donatıldı Atina, 2 (Hususî muhabirimizden) Bugün saat 13,30 da bir Isvıçre uşağile Atinaya gelen Türkiye Dış işleri Bakanı Necmeddin Sadak ve refıkası hava alanında samimî ve son derece dostane bir surette karşılanmışlardır. Dış işleri Bakanını hava alanında karşılayanlar arasında Yunan Dış işleri Bakam Çaldaris, Dış işleri Bakanlığı Müsteşarı Pepinellı, Turkiye büyük elçisi, elçılik erkânı, Turk Yunan dostluğu parlamento grupu başkani Venizelos, hukumote mensup yüksek sivıl, askerî erkân ve gazeteciler bulunuyordu. Necmeddin Sadak uçaktan iner inmez bir askerî kıta tarafından selâmlanmif ve bando Türk millî marşmı çal Arkaıt Sa. 3, Sü. 2 de Faşizm ile komünizmi ayird etmek doğru değildir meıika yardım plânuun Ispanyaya teşmili için Amerika Mumessiller Meciisinde konuşulan ve reddedilen teklif; Amerika içinde de, dışında da geniş bir hoşnudsuzluk nyandırmış bulunuyor. Sebebi, Ispanya halkının yardım pîânından faydalanmasına ve iktisadi bakıradan kalkınmasına mâni olmak isteği değildir. Ispanyanın hâlâ faşistliği devam ettirmesi ve demokrasiye yönelmek istemiyerek, büyük bir dünya harbinin yıktijh bir âfeti yaşatmağa özenmesidir. Gerçi şöyle bir mütfttnr yürfiöireR" mümkündür: Mademki bugün bür ve medenS dünya komünizm ile mücadele etmektedir ve bu âferten kurtulmak için uğraşmaktadır, o halde komünizmin bütün düşmanlarından faydalanmak ve Ispanyayı da baric bırakmamak icabeder. Fakat bu mütalea doğru değildir. Çunkü faşistlik, gerçi komuuistliğe duşman görünür, fakat ikisi de insanlığm başına belâ olmak bakımından birbirinden farksızdırlar. Bugün gerçi faşizmin tecavüz devri geçmistir ve bütün tecavüzleri yıkılmıştır. Fakat faşizmin yeniden dirilmesini kolaylaştıracak hcrhangi harekette bulunmak da çok fena olur. Eahusus faşistlik, Ispanyada israr ile yerleştiği ve oradan ayrıîmamak için elinden geleni yaptığı için ona karşı en cüzt teveccühü gostermek çok feci neliceler verebilir. Bu yüzden Marshall plânuun Ispanyaya tesmili lehindeki hareket, ev\c!â Amerikanın içinde, sonra bütün hür ve tkiedenî dünyada çok fena karşılannuş ve bu durumu önlemek için her tedbire başvurulmuştur. Yoksa nıütcca\iz komünizmin hamlesini durdurmak ve akamete uğratmak için canla başla çalışıldığı sırada faşizmin hortlamasına meydan verilecck olnrsa. bir fesadı onlemek mukabilinde diğer bir fesadın azmasına mejdan verilmiş olur. Esasen bugün kcmünizmin azgınlaşmasına sebeb, dünyanm faşizm ile mücadele yüzünden yorgun düşmesi ve harb sırasmda göze alınan fedakârhklara, dökülen kanlara, katlanüan zaıarlara saygı gösteriunesi sayesinde dünya barışını kurmanın mümkün olacağı sanılmasıdır. Komünizm ise, beşeriyetin yorgun düşmesinden faydalanmak ve bu fırsao ganimet bilerek faşizmin yapmağa muvaffak olamadığuu yapmak yolunu tutmuştur. Bugün bütün dünyanın dileği. bu felâketten kurtulmak ve ondan sonra buzura kavuşarak dünya barışını en sağlam temeller üzerinde kurmak. demokrasiyi kurtarmak sayesinde uzun ve rahat bir nefes alarak yeni bir istikbal hazırlamaktur. Böyle bir sırada >ere serilen faşizmin kalkınmasrna hizmet edecek herhangi bir harekette bulunmak. elbette en fena tesiri bırakır. Nitekim öjle olmuş, bütün hür ve demokrat dünya bu hareketten âdeta urpernıiştir. Kısa bir zaman önce Birleşmiş Milletler Kurulu Ispanya mesclesini uzun nzadıya görüşmüş ve Ispanya aleybinde kararlar vermişti. Bu kararlar Ispanya ile alâkayı kesmek derecesine vanyordu. Belki bu karann tatbikuıa mâni olan en mühira sebeb, mütecaviz komünizm âfetinin mütevali hamlelerini önlemek için sarfolunan gayretlerdir. Bu yüzden Ispanyanın kendi demokrasisini kunnasını kolaylaştıracak tedbirler tatbik olunamamış ve bu raemlekete hâkim olan faşistlik de, hayatını devam ettirmek imkânını bıılmuştur. Muhakkak olan bir şey varsa, o da komünizm ile faşizmin aynı hüviyette, aynl mahiyette iki belâ olduklarıdır. Komünizmin bugün taarruza geçmiş olması faşizmin hakiki mahiyctini unııtturamaz. Bilâkis bugünkü durumu, onun hazırlamış olduğunu hatırlatır. Insanlık âleminin bütün dileği bu âfetlerin ikisinden de kurtulmak ve biCÜMHÜRİYET Arkası Sa, 3, Sü. 4 t» A Güzel Sanatlar Akademisi Ankara nümayişi yangınında kasıd var! Berlin sokaklannda Rus polisleri Va .„ Berlin, 2 (a.a.) ingiliz askerî valisinin muavini general Brown John'un Almanyadaki Sovyet kuvvetlerinin kurmay başkanı general Lukyaçenko ile yapmış olduğu üç çeyrek saatlik görüşmenin muvaffakıyetsizlıkle neticelenmesinden sonra siyasî müşahidler bu sabah Berlin deki durumu dünkünden beter diye tavsif etmektedirler. General Brown John bu görüşmede cşiddetli davranmış ve Sovyet kararlarının Potsdam anlaşmasının lafzına ve ruhuna aykın olduğunu söylemiş ve ingiliz makamlannm Sovyet nöbetçilerinin yolculann vesikalannı muayene etmek üzere ingiliz askeri trenlerine binmelerine müsaade etmiyeceklerini bildirmiştır. Sovyet generali buna cevaben, bu müsaade verilmedikçe hiçbir trenin geçemiyeceğini bildirmiştir. Buradaki müşahidlerin hiç biri Ruslann tavizlerde bulunmalannı beklememektedir. Bu sebebten bu görüşme batı devletlerini daha müşkül duruma dü Arfcaat Sa. 3. Sü. 5 te Yanan bioamn dünkü hali ve Vall yangm yerinde Akademi Müdfirfi Burhan Toprak ile konu?urken Ünîversite Rektörünan odasındaki hâdiseye karışan S0 genc mahkemeye Âdliye dün sorguya verfldiler, muhakeme yakında başlıyor Ankara Yüksek Okullar Talebe Birliğinin Meclis Başkanından isteçi Ankara, 2 (Telefonla) Ankara Hukuk Fakültesi, Sı5'asal Bılgıler Okulu, Gazi Eğithn Enstitüsü, Teknik Oğretim ve Tarım Aletleri ve açılmıştır. Bu mühim duruşmaya önümüzdeki günlerde Ankara ikinci asliye ceza mahkemesinde başlanacaktır. Ankara, 2 (Telefonla) Bir müddet önce Ankarada öğrencılerin, aşırı sol temayüllü olduklan ileri sürülen hocalar aleyhinde tertib ettikleri nümayiş sırasmda bazı müessif hâdiseler olmuş ve numayişçiler, Üniversite Rektcrü Şevket Aziz Kansunun odasına girerek kendisini zorla istifaya davet etmişler ve bu arada elinden bir de isti çektiği kimselerden 13 tanesini nezaret altına aldırdı, ihtilâttan menetti Fındıklıdaki Güzel Sanatlar Akademisinin birkaç saat içinde kül olmasile neticelenen ve şehrimizde büyük bir teessür uyandıran yangm hâdisesi tahkikatuıa dün adlî ve idarî makamlar tarafından devam edilmiştir. Savcı muavini, dün sabah saat 9 dan itibaren gece saat yirmiye kadar Emniyet Müdürlüğünde, Birinci Şubede kendisine tahsis olunan büroda meşgul olmuştur. Mehmed Ali Dikel, bu tetkikleri sırasmda Akademi Müdürü Burhan Topraktan hâdise etrafuıda yeniden baza izahat almış, hademeleri sorguya çekmiş, bunlardan bir kısmını ihtilâttan men ederek, bilhassa Akademi öğrencilerinden Nuri Erkoçun ihban üzerinde ehemmiyetle durmuştur. Malum olduğu üzere Akademide Bedri Rahminin atölyesinde çalıştığını söyliyen bu genc, evvelki gece yangını Arkası S a . 4. S ü . l d e Necmeddin Sadak Çalda.is Kavga ile biten şiir resmigeçidi Eminönü Halkevindeki hâdise, bir gencin «Ruslara cevab» adü şiirini okuması üzerine çıktı ve kavgayı ancak polis ve jandarmalar bastırabildi faname almışlardı. Usulsuz Ankara Universitesi Makineleri Yüksek Uzmanlık olarak terüb edılen nümayiş; Rektörü Şevket Okulları öğrenci derneklerüıin Rektöre hakaret ve oebir kuiAziz Kansu mi'ştereken yaptıklan bir toplanarak vazifesinden çekilmeğe mecbur lantı sonunda öğrencılerin muhtelif Ihetmek hâdiseleri etrafında Savcıhkça tiyaclarını karşılamak üzere «Ankara yapılan tehkikat sona ermiş ve öğren Fakülteler ve Yüksek Okullar Talebe diğımize göre 80 kişi hakkmda dava Sa. 3. SH 4 te Şehir Tiyatrosundaki hâdise mahkemeye intikal etti Manisa Valisi Ali Rıza Çevik 'Olimplyad99 yazı ınüsabakası başladı, iştirak ediniz Ticaret Bakam Maııisada Manisa Valisinin, şikâyetlerin Bakana duyurulmasına mâni olduğu iddia ediliyor Izmir, 2 (Telefonla) Ticaret Bakanı Mahmud Nedim Gündüzalp, bugün beraberinde Izmir Valisi, Kooperatifler Birliği erkânı, Ihracatçı Birlikleri Umumî Kâtibi olduğu halde Manisaya gitmiştir. Ticaret Bakanuun, geniş mustahsil kütlesi ile konuşması mümkün olmamış, yalnız Halkevinde bir toplantı yapdmıştır. Manisa merkezinin su baskınlanndan 4,5 milyon lira zarara uğradıgı bildirilmiş, 10 kuruşa kadar tütün satıldığından mustahsil elinde kalan tütünün süratle alınması, halk ekmeaini temin etmekte müşkülâta uğradığmdan Toprak Ofisin daha fazla buğday vermesi, seylâba karşı tedbirler ittihaa, don ve kırağıya karşı ziraî si Arkası Sa. 3. Sü. 1 de Kendiierine hakaret eden seyirciyi dava efmiş olan sanatkârlarla sanık dinlenildiler, bir şahid de sanıktan seyirciler namına davacı olduğunu söyledi Evvelki akşam Şehir Tiyatrosu Dram Kısmında tanınmış Fransız muharrirlerinden Andre Paul Antoine'dan tercüme edilen «Düşman» piyesinin temsili sırasmda cereyan etmiş olan çirkin hâdise dolayısile artistlerden Cahide Sonku ve Hüseyin Kemal Gürman tarafından ticaretle meşgul Şevket Bayatlı aleyhine açıhnış bulunan hakaret davasına Beyoğlu Birinci Sulh Ceza Yargıçlığında suçüstü kanunlan gereınce dün başlanılmıştır. Şevket Bayatlı «artistlere görevleri esnasında hakaretten. sanık olup Türk ceza kanununun 266 ncı maddesine göre mahkemeye sevkedilmiştir. Hâdise, şehrimizdeki bütün tiyatro teşekkülleri mensuplarını ve tiyatro me Edebiyat Fakültesi talebelerinin iştirakile dün saat 14 te Eminönü Halkevinde bir şiir resmi geeidi yapılmıştır. Programa göre, talebeler muhtelif edeb! nevılere aid şiırler okumuşlardır. Hamasî şiirlerin okunmasma geçilince, Rauf Tanır isminde bir talebe Mehmed Akihn bir şiirini okumuş ve bu çür salonu dolduran gencler tarafından çok alkış • lanmıştır. Bu tezahürattan oesaret alan Rauf, «Ruslara cevab> adile yazdığl kendi şiirini gene aynı heyecanla okurakhlarını alâkalandırdığı için mahke mu^tur. Salonu dolduranlar tarafından me koridorlan öğleden sonra tamamen çok alkışianan bu sıirın tekrar okundohnuş bulunuyofdu. ması istenilmî^tir. Siır resmi geçidini Arkast Sa. 3, Sü. 5 te Arkan Sa. 4. Sü. 6 da ""S KENDÎ KENDİMİZİ TENKİD Biz bize benzemekte devam edecek miyiz? Birinci vak'a Ankarada cereyan etti: Devlet Tiyatrosunun tatbikat sahnesi olan «Kuçük Tiyatro» da bir piyes, on beşinci temsilden sonra. yasak edildi. Genc bir muharrir arkadasımızın ilk eseri olan ve «Kadınlar Arasında» ismini taşıyan bu piyesin (tekrar edelim, 15 inci temsilden sonra* menolunmasına sebeb, guya Universite gencliğinin nefret duyması imiş. Bu nefretin sebebi de şu: Piyeste guya Türk ailesine hakaret ediliyormuş. tkinci bir vak'a da Istanbulda, bizim Şehir Tiyatrosu dram kısmında. patlak verdi: .Düşman» i^imli fransızcadan tercüme bir piyes oynanırken, evvelki gece, seyircilcrden hiri kalkıp •Kadın böyle değildir. Tiıık kadını böyle olamaz. Siz bumı ojnamaktan utanmıyor musunuz?» gi'»i gürültülü lâfhrla tenısili kesmis. mütecaviz hcr*kimse salondan çıkarılmıs ve sonra oyuna devam edilmiş. Ankaradaki hâdiseye bakarak, İstanbul tiyatrosundaki piyesin de yarın öbür gün sahneden kaldırıldığını duyarsanız hayret etmeyiniz. Zira memleketimİ7de maalesef bu çeşid «oldubittU ler artık adi işlcr arasma girdi. Fakat, bir çok noktalara devlet otoritcsinin dikkat nazarını çekmek istiyorıız: Ev\elâ, farzı muhal, Ankara ve îstanbuldaki itirazlann doğruluğıınu kabul edersek sormabjız: Bu ne biçim otoritedir ki, ince eleyip sık dokumasına rağmen halkın hissiyatmı rencide (!) edecek piyeslerin temsil olunmasına izin verir? Bİ7e ^ı>ylc bir şey yok» denileeeğine gore?o haldc gene sormalryıı: Ankaradaki piyes 15 günliık bir sahne lıayntından sonra, nereden geldiğini lıâlâ bilmcılij;imİ7, bir hamle ile nasıl ortaıtan kaldırılabilir' Daha sonra, İstanbııldaki piyese gelinre; bu bir tercüınedir. Seneler ve senelcr e\^el gene bu İstanbul şphrinde bir Fransız rrupu tarafından temsil. olunmustur. Üstelik tercümesi IVîaarif Vekâletinin müdekkik komisyonlarınca tasvib edilerek Vekâletçe Arka3i Sa. 3. Sü 5 te 12 memlekette 12 büyük gazetenin tertib ettikleri müsabaka şudur: «Milletlerarası anlaşma ve dostluğu spor yolile ilerletme» mevzuunda 500 kelimelik bir yazı yazmak. >> Yazılan tetkik edecek hakem heyeti Bıirhan Felek, Eşref Şefik, Vahyi Oktay, Talât Mithat, Sulhi Garan, Füruzan Tekil, Şazi Tezcan, Âdil Giray, profesör doktor Muhterem Gökmen, Semıh Türkdoğan, İlhami Polater, Besim Koşalay >y Opera binası iknıal ediltneden Yaliniıt şehir işleri hakkmda verdiği izahat Gazetecilerle konuşan Lutfi Kırdar, elektriğe 3 kuruş zam yapılmasınm teklif edildiğini söyledi Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar dün, il binasında. gazetecilerle aylık hasbıhalini yapmıştır. Belediye reis ve vali muavinlerıle müessese ve daire j müdürlennin hazır bulunduklan bu toplanüda Vali, nisan ve mayıs aylarında bazı yeni müesseselerin açıhş törenleri yapılacağını, burüar arasmda ' , Arka*\ Sa. 3, Sü. 6 da açıldı Masabaka, amatorlere mahsustur. Earı kartı olan veja Cazetecıler Cemiyetme dahıl bulu"anlar musabakaya giremezler. Yazılar 1 nısardan 10 hazıran tanlune kadar gazstemıze yollanacak, tanınırıış epor muharnrlermden ve sporculprdan murekkeb hakem heyeti taraiından tetkik edılerek Turkı\e bırincısı seçılecektır. Yazıların daktılo makıne=ıle sahıfenin bir tarafına yazılmış olma'an ve 500 kellmeji geçrnemelen şarttır. Müsabaka yazıları zarflarınm ustune «Olimpiyad» kelimesini yazmayı unutmayınız. Dün geceki törende bestekâr ve sanatkârlarımız alkışlandı Ankara 2 (Telefonla) Yeni opera ruıası. bu gece torenle açılmıştır. İstiklâı marşmdan sonra Cemal Resıd Rey, i Uıvi Cemal Erkin, Necil Kâzım Akseiin 1 . Arkasi Sa, 3, Sü. 7 dt