Katalog

GOEBBELSin&MİRflİRÎ İtalya teslim olurken 32 Buhran zamanlarında Fahrer bedenen Hıtler'ın bir tahmini Fuhıer hala İngıl zlerle Amerikalıların ve ruhan daha kuvvetlenir hâdiselere íttlyaaa Calabria bölgesindeki harekat hakim olmak üzere kendinde yem bir la a<=kerı bir şaş rtmacaya ba? urdus kuvvet bu ur Bu sabih «¡adece ıkı saları kanaatinde Ona göre AngloSa* at uyuduğu halde sanki uzun bir tasonlar asıl yakında b3tıaan bir taarıuza tile en donmuj gibi ıdı Fuhrer italya hadisesini alçaklığın hazırlanıyolar Fuhrer C ıurchıll m % e Roo<;°velt in en bu>uk ornegı sayıyor ve vazıjete hakm olmamız için buyuk bir gavrot yanacakları bir taarruz karşıcında gah! avlanmak arzusunda olmadığını soylu sarfetmemız lazım geldiğine kanı bulunuyor ilende ne olacağını kimsenin jor olarak italyan basını harbden artık hiç ban bılemıyecegını bugün felaket setmez oldu italyanların bu derece al görünen bir şeyin varın bir nimet sayılabııecegını söylüyor çalaaklarını dünyada kimse ummazdı Fakat doğu cephesjun bize \erdıgı Prens Füıp tevkif edildi endite yanında bunların hep«ı sıfır kaItalj anların ihanet ettiklerini biz evhjor Sovyetle* son zamanlarda muaz vela Londra radyosundan öğrendik Bu zam muvaffakiyetler kazardılar da tarihte misli görülmemiş bir hâdiGelen habeıler henüz pek katı degıl sedir dıvebılırız Tahmin ettiğimiz gibi ama doğru oldukları da muhakkak Bu teslim mu~al ere! en uzun zamandanberı durum karşısında eskiden kararlaştır devam edıvormuş dığımızdan daha geniş olçude geri çeFuhrer haber alır almaz o sırada gekılmevıe mecbur kalacağımız anlaşılı nel karargahta bulunan Prens Fılıp yor Vazıyet o kadar nazik ki Fuhrer in von H « e yi tevkif ettirmiş (2) Prers gıdiD bizzat jermde m ş<nıl olrrası lazım te kıf edilince son deıece şaş rm ş Şimgeliyor Kendilinin vau>etı kurtaraca diki haHe Konısberg de Gestapo ka ğına gayet eminim ama bunun için (,ok rargdhında buljnujormuş. bu uk gayret sarfedecegırı de biliyoPrens Fi ip in tevl ıf edilmedi hakirum katen lazımdı Çunku genel karagahAlman kızlarına damga \uruluvor ta bulunduğu sırada bizim bu çok devGernant (1) Danımarkadakı vazıjet let sırlarım zı ogrenm ştı hakkında oana bir rapor gönderdi O Mussolını nerede'' rada vahim denilecek bir durum hasıl Duce nın nerede ve ne halde olduğuolaugu anlaşılıyor Bilhassa Kopenhag na dair şimdi} e kadar hiçbir şey öğreda coş can sıkıcı hadiseler ccrejan e nemedi* dıjormuş Alman askerleri hemen heItalv an filosunun bir kısmı demir amen caddelerden geçemez olmuşlar Al lıp denize açılmış Fuhrer bu gemileman kızlarının vucuthrını Gamalı haç rin ingilizlere teslim olmaya gıtt klerıişareti ile damgalıv orlaTnış Tayyare nı zanneaıyor Maalesef bizim denizalhangarlarına münakale binalarına kar tılar Spezıa lımarına geç vardılar Halşı baltalama hareketlen de günden güne buki onlara Italvan filosunun bir kısartıyormuş Hükümet ise bunlara ka r şı mını torpillemek emri venlmijtı hiçbir harekette bulunmak ıstemıvorBu vazife şimdi ha a kuvvetlerimize muş zaten isteme bile ehnaen bıijej verildi Bir ıkı geminin batırılacağı muge mıvecek vazıv etteymış hakkak Bana kalırsa işgal altındaki > erler aFuhrer biraz müşkülâtla karşılaşsa ra^nda halka en ivı muamele Holan bile en nıhavet vazıvete hakim olacadada japılıyor Seys In^uart in tatlı ğına emin bu'unuvor Romanın şimalisert davranmakta pek usta olduğu go ne çel ileceğiz v e Fuhrer in daima duruluyor şundugu müdafaa hattını yanı Aperan dağlarını tutacağız italya teslim oldu 9 EYLÜL 1943 Italyada bugün çok Ktal Borıs nasıl olduruldu' muhım bir hadise oldu Badaglıo bize BalkanUr da kaynaşmaya başladı evvelden bir tek \ehme lile sovleme Bulgarıstandal ı vazıj et hiç de emin den düşman devletlere kayıdsız şart bir çehre arzetmıyor Fuhrer m söylesız tealim olmavı teklif etti ve onlarla diğine göre Kral Borıs e zehirlenmiş mutaıeke imzaladı nazarıle bakabıluız pirran doktorları Saat jedıye dogrujdu Fuh er tele Borıs m yılan zehın ile öldürüldüğüne fon ed o beni genel karargaha çağırdı kanaat getirmişler ve otopsi yapılmasıBu habere pek sınırlenm ş na lüzum göstermişler Bulgar hukumeMussolını nın iş baş ndan uzaklaştırıl tı de bunu kabul etmiş fakat hanedan irasinaanberi biz zaten bunun bovle o ailesi itirazda bulunmuş Borıs ı zehirlacagm biliyor ve her an için beklıjor lemeyi italyanların teklif etmiş olmaduk Italvanlar bizi en muşkal zama lan bence hiç de uzak bir ihtimal denımızda juzustu bıraktılar gü Franco da dahil olmak u ' T e Lpanvo1 Hıtler endişede milleti bızjn galıb geleceğimize artık Fuhrer İngilizler şimdi batıdan tainanmıyor Onun iç n gittikçe daha arruza geçerlerse d ve endişe ediyor fazla AngloSaksonlara j anamıyorlar Batıda gavet kuvvetli tahkimat hatlarıArtık Lpanjada bizim pek fazla nüfu mız var ama bunların arkasında pek za muz Kalmadı az bir ihtiyat kuvvet bulunuyor Mussolını nasıl tevkif edildi' Onun için bizim yapacağımız tek şey Isvıçredcn aldığımız bir raporda Du ingiliz ve Amerikalıların teşebbüsünü cenın nasıl duştugu hakkında tafsilat derhal ve bir hamlede gen puskurtmeK var Bu rapordan anlaşıldığına göre karava avak basmalarına imkan verkaynatasını tevkifte elebaşı rolunu Cıa memektedir Fuhrer buna muvaffak ono 05 namı? Şu Cıano tarihte misli lacagımıza gavet emin görülmemiş derecede alçak hamın bin Yine Fuhrer e göre AngloAmerıkan Ki al in cndan aşağı kalır tarafı vok taarruzu Holandadan yapılacak Çunku Fakat zaten bir ıtraldan başka ne bek en zavıf noktamız orası Sonra bo>le lenir k bir teşebbüse en fazla yaıdım etme} e Hamdolsun bizim ıcın bovle bir teh 1 azır halk da orada Herke<=m bıldıgı gıoı Holandalılar butun batı Avrupa like olduğunu gösterir hiçbir alamet nın en küstah en aksı tabiatlı insanlayok rıdır Almamada tevekkül havası ingilizlerin birkaç gundenberı bab 10 E1LLL 1943 Butun memleketi derm bir bezginlik ve tevekkül havası bölgesindeki nakliye yollarımızı bomkapladı Genel karargahta hemen he bardıman etmelen de şüphe uyandırımen hpyattan hiç eser vok Herkes sa jor Acaba bu, bir istila hareketinin bahın beşine kadar av aktaydı Fuhrer başlangıcı mı' ingiliz donanması da de dunku ve geceki yorgunluktan sonra Avrupanın batı sahillerine mutemadıbıtab düşmüştü Sabaha karşı ıstırahate >en yaklaşıp uzaklaşıyor Beklıyelım bakalım ne olacak goreçekildi kafi Fuhrer Italjanın ihanetini daha çoY cegız fakat böyle bir teşebbüsü derecede emnıjet ve hazırlıkla karşı ıevvelden katı olarak tahmin edıvormuş ve bu ışın bovle olacağındın ga yacaK durumda olmayınca beklemek invet emınmış Buna ragıren hadise ta sanı asabıleştırıyor Üstelik Doğudaki vazıvet de son dehakkuk edince çok müteessir oldu Sabahle in beni yanma çağırdığı za rece vahim olmakta devam edıvor Fakat Fuh'er orada vazıvete hakim olaman daha jenı kalkmıştı Tal .minin hı lafına olarak sıhhatçe son derece ıvı cağı hakkındaki kanaatim halâ muhagorunuvordu Zaten daima öyledir faza edıvor Tabu buna ancak çok gerideki bir hatta çekilmekle muvaffak (1) Propaganda Baknalıgı memurla olacağız Bu gen çekilmenin de gayet rından bin buyuk bir intizam içinde japılması (2) Bu Alman Prensi italyan Kralı şart. nın damadıdır (Devam ediyor) Harlı Sonrasındaki Türkiye Yeşilköy hava yeni projeleri Dun Istanbula gelen Havayolları Genel Muduru bunları getirdi Havayol'an Genel Muduru Osman Nuri Baykal dun uçakla Ankaradan şehrimize gelmiştir Genel Mudur kerdısıle konuşan bir arkadaşımıza Yeşılkoyde yapılması tasarlanan ve 12 mıh on liraya çıkacak olan yem hava meydanının planlannı getirdiğini ve bunun için imar Mudur lugu ile görüşeceğim sovlemıştır Genel Mudur Havavollaıımn bilet satışlarını da tanzime karar veraıgını belirterek butun havacılık müesseselerinin yaptığı gibi biletlerin tek yerde satm venne Genel Mudurlugun açangı buıolarda ve butun sevahat acentalarında satışa çıkarılmalına karar veıdıgmı bı dırruştır Birinci mektubla (*) «Harb zamanındaki Turkıj e » yi konuştuk Bu ikinci Dun a Harbine Firmemek e beraber harb zaman nda Turkıyenin na«ıl cihan çaplı bir kader rolü ojnad gını kendi iddialarımızla degıl sırf bundan uç yıl once Amerikan gazetelerinin yaptıkları neşrıvatı hatırlatarak anlatmıştık Fal at harbden sonraki Turkıvenm ne olduğunu anlamak için o>le neşriyata lüzum yok Harb bitince jenılenler serildi venenler ordularını sulh zamanına mdırdı Yalnız harb berısındenben ıkı ordu olduğu gibi akta duruyor Rus ordusıle Türkiye oıdu=u Eski Osmanlı devîetıle eski Çarlık Pus>ası Avrupa ve Asyaja abanmış o ıkı imparatorluk ıkı buçuk asırdanberı hemen he çeyrek asırda bir bir düzineyi bulan cenkler vaparak bazan bin ve bazan otekı jenıle yeni e ıkı buçuk asır boğuştuktan sonra Birinci Dunva Ha bı badıresıle ıkı imparatorluk da çokıp y erlerine ıkı yem rejimle il 1 cumhuriyet meydana gelince ilk defa birbirimizle candan dost olmuş tuk «istiklal Cengi» mızde «Lenın Rusjası» bize elini comerdlıkle uzattı Mu hımmat veıdı altın yoıladı davamıza destek oldu Biz bu yardımları istikbalin gizli emellerine bağlı bir sıja^t degıl yakın mazının samımı bir şukranıvesı gibi kabul ediyorduk Lenın in zaferine «Anafartalar kahramanı» Mustafa Kemal sebeb olmuştu O Çanakkaleyı zorlıvan arı geçirtmediği için Çarlık devri ip Lenın ıküdara geçti Ondan uç dört yıl sonra Lenın in Mustafa Kemale jdrdımı da kendi başına bir nimet degıl gordugu nimete bir karşılık demekti Dostluğumuzun içliliğine samımı olarak guvenıj orduk Yalnız çok geçmeden bu dostljgun istikbaline karşı içimizi bu kurt kemirmeğe başladı Birinci Cihan Harbinden sonra artık imparatorluklar devri kapanmış gounuvordu Almany a A vustuıja Türkiye Rusja dört imparatorluk yerine dört cumhunj e t Almanja bir suru partilere av rilan bir kaynaşış Avusturya ıkı buyuk kanadı koparılm ş bir kartal eskisi Türkiye kaybettiği imparatorluğa bedel kazandığı istiklal Ziferının neş esile genim venerek ilerlemeğe çalışan bir cıhıd Fakat Rusja? Sovj etler çok meharetlı bir tabiye ile bo'şevıklıgı plâtonik bir ideoloji olmaktan ç karıp onu her şe>den once eski imparatorluklarını dağılmaktan kurtarmaya yaravacak bir beton malzemesi gibi perçınleyıcı bir harç halinde kullanmanın volunu buldular Bir taraftan ideoloji namına ırk din mılhj et gibi mefhumları inkar edermıç gorunuılerken dıger taraftan o ideolojinin kalın perdesi «lijada, adı hiç söylenmeden en kovu bir Rusculuk yaparak çeşıd çeşıd milletleri. Çarlık zamanındakınden kat kat derin bir şekilde kajnatıp eskiden v?malı bir bohçayı andıran dağılması kolay imparatorluk ye ine yeni ideolojinin daha yekpareleştırdıgı bir imparatorluk kurrlular Sovj et Eusjanın ilk heybetli zaferi budur Dıştan ideolojik cılâ ile örtülerek adı soylenm> en ırnppratorhıktaki için en koyu bir Rusculokla dolu olduğu hakikatim Turkıvede 1 k ilan eden Atatürk oldu Bundan tam çeyrek asır once 1923 martında cenub Anadoluya aptıgı muhım «ejahatte Konva Turk Ocağında verdiği nutukla o kodar apaçık söylemişti ki o seyahatteki nutuklarını hep kendim zaptedip resmen HEM NALINA MIHINA' 1 Amerikalılara ikinci mektub *********** Yazan: Mesken buhranı ve Denizyolları ksam gazetesinde Cemaleddm Bildik arkadaşımız mes ken buhranı hakkında bir anket yapmış vardığı netice sudur 1 Bugünkü ev buhranını önlemek için yapı malzemesini ucuza temin ederek hususi şahıslara inşaat yapabilmek imkanını vermeli, 2 Devlet, seri halinde ucuz evler yapmalı 3 Belediye elindeki boş. arsaları halka taksitle ve ucuz fıatla satmalı. Çunkıi bir mimarın iddiasına goıe Belediyenin elinde birçok arsa varmış Ben de mesken buhranını azaltmak ıçin başka bir teklifte bulunacağım daha doğrusu evvelce yaptığım bir teklifi tekrarlıvacagım Fakat daha evvel arkadaşımıza Beledi} enin elinde birçok arsa boş olduğunu so>Ujen mimarın yanıldığını belirtmek isterim. istanbul Valisi ve Belediye Reisi Doktor Lutfı Kırdar gazetecilerle japtıgı ajlık toplantılarda kaç defa Beledıjcnın elinde Atatürk Buharının etrafındaki kıymetli ve mahdud arsalardan başka arsa bulunmadığını söyledi Şundı gazetelerde çıkan ilanlara göre Beledıve bu arsalardan bir kısmını satılığa çıkarmıştır Gerçi bu arsaları ucuz Katla ve taksitle satmıvor ama hedefi, Istanbulun belkemiği olan Atatürk Bulvarının ıkı tarafında kuçuk evler degıl, bujuk binalar yapılmasını temin etmektir Istanbulun bomboş duran yangın yerlerinde pek çok arsa varsa da bunlar Belediv enin değil halkın ve Evkafın malıdır Bu noktavı bovlece kaydettikten sonra Istanbulda mesken buhranını gidermekte Devlet Denizyollarının alacağı tedbirlerin de buyuk testti olacağını hatırlatmak isterim. 1 Havdarpaşadan ve Uskudardan Sirkeciye Kabataşa durmadan ışlıyecek araba vapurları, şehrin butun Anadolu vakasında yazın oturanların, kışın da oralarda oturmalarını temin eder Bu araba vapurları ile hususi otomobil ve taksilerle gidip gelmek mumkun olduğu gibi otobüs seferleri de yapmak kabildir 2 Bogazıçının Anadolu kıvısından. Adalardan ve Kalamıştan Pendıge kadar Anadolu sahillerinden Istanbula süratli vapurlar işletmek lazımdır Gerçi Boğazdan ve Adalardan Istanbula vapur ışlnor ama seferler saatler sürüyor Bu surat ve 15 asımda, gidip gelme dört saatlik kıymetli vaktini yolda geçirmeğe herkes razı olur mu 9 Bu dediklerim yapılsa surat, kolaylık ve rahatlık temin edilse sajfıyelerde oturanlardan muhtelif sebeblerle kışın şehre inmek mecburiyetini duyanların çoğu v azlık evlerini terketmezler. Böylece mesken buhranı bu hamlede azalır Fakat Denizyolları idaresi böyle şeyler düşünebilir m i ' Duşunsevdı, çoktan iki tane suratlı ve buyuk araba vapuru ısmarlardı' O hâlâ Şirketi Hayrıj eden kendisine miras kalan büyük babalarımız yaşındaki araba vapurlarını bir de lunan hizmetleri için getirttiği otomobillerin güçlükle çıktığı ingiliz ordusunun eski çıkarma Laytermı kullanıp duruyor' Açık muhabere İmzasız bir mektubla Kanadlılar Cemiyetinin sdrei nl soran gence Bu cemiyetin adresi Beş ktaş Serencebey jokusu numara 17 d r Den z Albajl O man Gundoğan a 3S4 rüsajnda Cumhurivette «Mllâddari once Akdeniz başlıklı bir yazımın çıktığını sanmıyorum Çunku 334 nisanında Cumhuriyet m e v cud degıld Gazetemiz 1924 ten itibaren çıkmağa başlamıştır 1924 senesi de eski takvim ile 1334 e degıl 13« yılına rastlar Saygılarımla İsmail Habib M 11 Ta k Ta ebe Bir gı taraf ndan ter b ed en Konferanslar ser s ne dun de E mınonu Halkevinde eski Kırım Cumhur Ba« kanı Cafer K r merin p r kon ışmas e de\ a n ed İm 5tr Cafer Kınmer kalabal k b r gere lık kütlesinin d k at ve alâka ile tak b et t ği dunku konferans nda «Bolşevik iht a İm n butun danva ı nasıl kızıla ve kına bo vamak istidadında oldu»u m" zuunu e e al mı« Moskof ınt lal nin teth s p ogram na da jand g n 1917 den bu ana m sal er a arJı anlatmıştır Cafer X r mer Len n le arka daslarının kızıl iht al na 1 ha ırladıkla ni h ka e etm ş Len n n Marks rm n sek 1 nı deg şt rd gın «ov eyerek bugünkü Bol 5«v k re} nünde Marks «nin deg 1 Len nlzmin hak m oíd gunu ve bu sebeble de Çarl k H s inin bu iht Kilden sonra« Kızıl Rusva» kisvesine bun ndugunu bel rtmlştlr Cafer Kırın er butun dunja iç n bir tehlike arze den k zil emperval zm n kendi ulkes nde de taraftar bulamadığına İbaret ederek dem ştır ki « Bolşevik idaresindeki bu topluluklar Pu'İA jola çı arken b?ltaru unutma » ata lar tokunu da ma d 1 er nden düşürmemekte ve hatırlarından ç kanmamaktadırlar » Kızı! Rusya hakkında dünkü konferans Yem t p ekn eg n n al hakk daki emir dun Be ed 5 e e tebl g ed İm «t r B na naza ı r a ı ekmek 绺n S >uzd» 50 buğday yuz de y m «er arna ve ça\da juzde on da mis r olmak ı zere utu acak ve bu çsnin ı 24 26 r<jrd nar ı e ne 2' 2° randımanlı olac ktır F at eski seiLni m hafaza ede cekt r Beled >e fırınların kontrolü ve ek rreg t e safını u n bal im ndan cabında hkemeje kaltcji arze me* üzere çs«n tu mak v e bu çeşn dek e afi te*b t etmek mecbur yetinde oldueundan paz«rtc;i gü nünden İtibaren yem çeşnin n tutulmasına bağlanacaktır Elde es< undan b r haftalık Şehir ihtiyacını karşıla}acal m ktarda mev cud stok bulunduır ndan yen tip ekmeğin 1 avın on beş n^en evvel kab olan ıyn cakt un \ 1 jette jnpılan b r toplant da 23 ni Çocuk Ba>ramı programı hazır almış O gun Be z d me dan nda toplan İri '3 N=anÇ uk ve M ili H*k m et Ba ıiıı kuds \et hkk da nutuklar sovle d.xten so ra Tak me g d lerck Atatürk âb des ne çelenk er konacaktır Avrıea b r çok musame e er ver ecek ve çocuk eğlenceleri • b ed ece it r r Çocuk v alırı a rmk amaç le «ehr m 7de teşekku eden ÇOCUK Yuvalan Derneg aj ıı gun Tak m Be ed » Gaz nosunda saat 15 «rası ıda bir çocuk b loşu tertıb etm t r Ba oda bir çok eğ ence er suprizler ve m sabakalar vard r Bu balonun da\e e eri tanbu da Zek Sporel B« oğlunda C K M agaza r ndan temin ed leb r İstanbul Tüccar Derneg umumî heyet dun Lhnar lokantasında toplanarak 1 man ko mls> olunun İmardaki yükleme ve boşaltma İslerin n nas 1 duzeleb lecegı hakte nda ha zırla ıgı raporu müzakere etm r E j k şeh rlerde et ni idare etmek is leyen T caret Of s Mis rçar'i nda perakend" et satışı ipmak üzere yetecek m ktarua dukkâr k ralama|a karar vermiştir O* s aun Beled eden bu n ne kadar dükkan ver leb eceg ru sormu ur Yeni tıp ekmekler avın 15 inden itibaren imal edilecek ¿i Nisan Bav ramı hazırlıkları Tüccar Derneğinin toplantısı Ticaret Ofisi et satacak Eâlemeyn den son ra cenubdan endişemiz kalmadı Stalm savaşları zamanında da buyuk şimal komşumuzun I ajansa vermekle mükellef olduğum için I tantanalı teşekkürlerine mazhar olmuş,o zamanki şartlara göre Onun söylen tuk Kafkas cenubunu emniyet altına dıgı gibi neşrini uygun gormıyerek ifa alıştaki himmetimizi takdir edıjorlardesine epeyce elastikiyet verişim ken dı Ruslar, o sayede butun kuvvetlerini dilerinin de hoşuna gitmişti Bunu Ata serbestçe Almanlara karşı kullanabildirurkun ölümünden sonra 1938 deki ler Turkıyenın Anadoluda tamponluk hat ra arda şu suretle anlatmıştım 3 apması Irak ve Iran y olunun Amerika tarafından bir «teçhizat mısısıpısı» ha(«Atatürk ıçm» kitabı s 52) ( Bitirdiğim nutku kendisine oku linde akıp işlemesini de temin etmişti mak üzere trendeki kompartımanına Gene bu sayede Ruslar bol bol petrola gittim Yanında refikası Lâtife Hanım kavuştu Butun bunlara karşı gordu7 la Kılıç Alı vardı Okujorum Her gumuz mükafat ne oldu Meğer tarihin fıkra bittikçe «Bravo bravo» diyor haykırışı her turlu şükran hissinden Almanya çöker çokmez Refikası takıldı «Hiç insan kendi so> baskınm ş Rusya ile aramızdaki ıkı buçuk asırlık ledıgı «oze bravo der mı7» «Ben kendi sözlerime değil onun kanlı tarih butun heybetıle hortlıyarak tutuluş tarzına bravo diyorum» Ve ba buyuk şimal komşumuz bizden şark vı layetlerı e Boğazları istedi na dondu «Oku çocuğum bir daha bakayım 1941 de kimsenin onune duramadığı o milli} et fıkrasını » Okuyorum «Ar Almanyaya karşı butun varlığımızı zın çok geniş bir kıtasında milliyetçi tehlikeye koymayı göze alıp nasıl «geliğe muaıız olarak ortaya atılan en sol ç rtmevız» dedıkse ondan beş sene sonbir dava bile fulı tecrübelerden son ra Rusyanın isteklerine karşı da ayni ra milliyetçiliğin gene dipdiri ayakta katiyetle «vermeyiz» dedik Ikı deve kaldığını gösterdi» Refikasına dönerek karşı kullandığımız bu «geçirtmeyiz» «Gordun mu dıjor ben onu Konja le «vermeyiz» yüzünden dokuz yıldır Turk Ocağı salonunda söylerken daha milyonluk ordumuzun yarı bütçemizi aç k ifade etmiştim O soz orada öyle yutan ağırlığı altında kemiklerimiz çasöylenirdi Fakat şimdi elaleme ne^re tırdayıp duruyor Ikı deve karşı bu dılııken de o soz bojle yazılır Ben iş ıkı hareket bizim cirmimize göre göze te buna bravo diyorum» Refikası da alınabilir mıydı7 Vatan müdafaasında hak verdi) mantığın ve hesabın yeri olamaz OluBuna rağmen Atatürk Rusya ile mu göze almıyanın yaşamak hakkı oladostluğa ehemmiyet veriyordu Onca mıyacagını her gerçek millet gibi biz ıkı tarafın da menfaati buru ıcab edi de ıvı biliriz yordu Onun bu kanaatim Konya Turk Gene biliriz ki olumu göze almak Ocağı nutkundan uç sene sonra, 1996 başka, milli vicdanın fermanı olmadan nisanında Turk Ocakları Kurultayı ve harbe atılmak başkadır Alman tehdisılesıle ogı endik Hadı^evn gene olu dine karşı harbi göze almamızı kafi munden sonraki hatıralarda («Ata urk görmeyen «Tanın» gazeteci o tehdıd için» s 101) şöyle anlatmıştım (Bu ortadan kalktıktan sonra ingilizlerle sefer Kurultay Reisimiz Alı Çetin Ka ittifakımız icabı Almanyaya harb ilan jaaır Onun rıvaseündekı Ocak mu etmemiz lazım geldiği yolunda bir yaa messılleıını Şef Bujuk Millet Mecli neşreder etmez gazetenin satışı tepesindeki dairesinde kabul etti Konuşma taklak denecek şekilde düşüvermişti mevzuu olarak «En buyuk milli düş Sonra aynı gazete Rusyaya karşı cepmanımız kimdir7» sualim ortaya atmış he alınca darasım atmış bir balon gibi ti) Muhtelif devletlerden bahs°denlere yukselıverdı Milletler fikirlerine kocevablar verirken Rusyayı ilen süren nanla harbetmez iliklerinde olanla lere karşı aynen şunu söyledi «Hayır o eder Rus taleblenne karşı «vermeyiz» düşman olmak degıl daha uzun müddet derken bunu yalnız ağzımızla degıl dostumuz o'mak zorundadu > iliğimizle söylemiştik Devletçe Rusva ile IJI geçınmevı dış Evet gene biliyoruz ki Rusya zaten siyasetimizin nasıl temeltaşı yaptıgımıbuvuk bir devdi Yalnız ıkı böğründe Ataturkun ojumunden sonra çok Almanya ve Japonya gibi ıkı ayrı dev geçmeden patlıyan ikinci Cihan Harvardı O IKISI kalkınca Rusja şimdi bir binde ingiltere ve Fransa ile ittifak devler devi oldu Fakat bu sefer de bumuahedemi yaparken en kat 1 bir şekiltun dünya ile karşı karşıyadır Tarih de ispat etmiştik Çunku o muahedeye bojunca, garbda da şarkta da dünyaek olarak teklif ettiğimiz ayn bir mad yı kendi hakimiyetine almak emeli çok de ile «Rusya aleyhine vazıyet alınır denendi Şarkta Dara Atıla Cengiz sa bu muahedenin bize tesiri olamıya garbda İskender Sezar Napoleón ve cagı» açıkça belirtilmişti Bu madde en son Hıtler J\e dünde ne bugünde yüzündendir ki o zaman Fransız Baş sokmıyen yarın da söker mi? vekili olan Daladıer acı ad homur Neye korkmuyoruz' Sebebi karşımızdandi. dakinin heybetini bılmeyısımızden deHadısatın cilvesine bakınız Daladıer gıl .kendimizi bıhşımızdendır Milyonlar neye icabında Rusyaya karşı cephe al ^ e r ı r s m d e W ç b i r ^ ^ hayatını vermıvoruz dı>e homurdanırken o zaman m e z f a k a t ^ ^ v e n r s ı n m ı ı y o n l a r s e Rusyanın Başv ekili olan Mo otof da in ve seve hayatını verir Ortada buyus giltere ve Fransa İle japtıgımız itti rrillet kuçuk millet meselesi jok Milfaka karşı bizi «Türkler bu işte acele letlerin kaderini cusselerı degıl ruhlaetti bunun cezasını çekeceklerdir» dı rının dinamizmi çiziyor Bizim Bogazve tehdıd etti Bizler bunun manasını ıçınde sardalya cins nden bu balık vargavet ıyı anlamıştı* Ruslar bizi hep mış Hüneri gayet ustalıklı pul atmakjalmz kalmış görmek istiyorlardı Yal tır Kendine «aldıran bujuk balıklar nız kalmış vanı zayıf bir Turkije ondan çekmiyorlar Attığı pullar şıp diBunu bu Cihan Harbi içinde butun ye goz bebeklerine yapıştığı ıçm Farmilletçe ne kadar umumi bir şekilde kındayız. Cografjamız valnız vatanımız ve ne kadar milli bir idrak halinde ijı degıl tehlıkemızdır Fakat emniyetimiz anlamış olduğumuzu Alman matbuat de tehlikeli olduğumuzu bilişimizden ataşesi Dr Zavler bile pekala farket geliyor mış Turk gazetecilerine verdiği bir ismail Habıb SEVÜK kokteylpartıde şöyle dediğini dostum Celaleddın Ezineden dinlemiştim «Biz (') Birinci «Açık mektub» 28 mart sız Turklenn ne olduğunuzu anladık tarihli nüshamızda çıktı Eğer Smeyşe doğru ilerlersek hepiniz neşemiz suratı asık ve tasalı insanlar oluyorsunuz Fakat Volgava doğru ilerlersek hepinizin çehresi gulluk güneşliktir» Sevüh TEŞEKKÜR Azız büyüğümüz HALİL MENTEŞE'nın vefatı dolayısıle acılarımızı candan paylaşan muhterem büyüklerimize onun kıymetli arkadaşlarına gazetelerimize ve butun dostlarımıza minnet ve şükranlarımızın iblâğına sayın gazetenizin tavassutunu rica ederiz Menteşe Ailesi ŞEN GÜNDAY ile Dr PEBTEV GUNDAY Nikahlandılar Necmi Rıza Ahıskan • I TÜRKIYE iktisat Mecmuası Av lık bujuk fiku ve hareket dergisi Böyle giderse korkarım, v angınlarımızla meşhur olacagız Es m Eskiden bu şöhFATMA nın S 4 948 d» Hakkın rahmetine kavuşması do ret yalnız Istanbula>ı«ı e cenazesinde buluıarajc derd erim z lundu Hele patlıpavU an dost ve akraba za a TI avn te can me simi geldi sel V j ve m m e t arl g r izi b d rmeje te mı, Allahın ganu es urom 2 r r olduğundan teşekkürlerimizi yangın korkusıle yür e e İz SLad >e ı«tas>on memuru rekler titrer herkes Baht var Erim tetikte duruıdu Şaka degıl mahalleEşim h'bamıı ve karde* mız matematik nin bir ucu tutuşunca, ateş ta obur Ucğretnıen ca kadar uzanır yüzle ce insanı sokak LUTFI ATALIK'ın oltasında bırakırdı eb"di ksyb miz cola ısıle cena7e nde bu Şimdi bu şöhret memleketin her taİman gerek «ıf hen gerek mektjbla ve telgrat a ac prın za ı« İrok eden taa?ta M U rafına yayıldı Hem de şimdiki angınEg j m EaKanı s.vm Reşad S ımeddın S reí lar mev sime falan bakmıvor Ak Harıo r^ak üzere istanbul Vali \ • Beled ye Re na esince diledikleri yerde diledikleri s sajın D Ljtfı Kırdarla Be d ye Res mevsimde tutuşuverıv orlar Yalnız ıkı nusv 1 Nazım Ardava Mıllt Eg t m Mu ajru Mur?d braza Pertevnjal ist Kız ist hususiyetleri var Birincisi resmi çatıErkek Daruşşafaka Cumhur yet Kız Liseler: lara musallat olmaları otekı de akşam n durluk talim he> etle ı v e ta ebelerine garıblıguu seçmeleri. ist IV alimler B rl ğ n« Pertev ruj al Lise Belki tesadüf ama belki de deg 1 Her nden * eüşenler Cem ye ine merhumun ar Gene yaşlı her kadında nadir duyu «triCaŞ ve m»slekda,laıına cenazes nl bu>nk yangında bir ıkı cık cıkla bir ıkı vah [hır bir alaka yaranacak gençlik heye b aUks ile kaldırmak K dırş naslıgını gos vahdan sonra başlıyan tahkikat daha eren ist Be ed 3 e«ıne açık te>;«kkurlenmi i bitmeden otekı v angının tahkikatı baş[can safiyet dolu bir a^k romanı •!î %\ le sunarız ladığına göre bu kadar sık alev alan 125 Kr REMZİ Kıtabevı A <• d na eş "'led ha Ata ık yannnlaıdan pirelenmekte hık yız Go ze fazla kızıl gozukujor bu alevler Gu<.el Sanatlar Akademisi vangınında Akı emi Muduru Burl an Toprağın telaşla ıtfaıyeve telefon etmeği unjtup Dar JŞŞPfakının 7"5 t t d vrîdon ıra 18 n «an 1°48 pazar cunu (jaz saat yangın söndürme tabancalını eline al' İ€) 11 den 18 e ıc»dQr Dar faK İT kutlu c.na"aıctir Davc >€ er numaralı ol dığını anlatıjorlaraı Din ıj enlerden bi[ dufundan ve heı D« u ş f d 'ı^a ° aatti J a e t j e ve ıleccg naen mezun arka ri rdaslaın 11 nı e ai pazaTte=ı çanım eı ıbba ^n he^jun saat 17 19 arasında Şeh « Şaşkınlık işte d»dı Yancın ta tEadebaşı Letafet apartımânındakı Cemıjet M°rxezınden bizzat a'maTarı nca bsnea il» söner mi* Koskoca AkademiT olunur mde bu va üaii2 le.hası da mı joktu UDhl Tanrıover tarafından Türk kültür csgı adında venecegl evvelce ilân edilmij an konf°ran m hajb n mazereti yüzünden ma s perş mbe gürüne <eh r ed Idıgı bil r lırekt»d r Bu goruş Alman ataşesinin fatanetınden zıvade her ıkı hadise karşısında bizim butun milletçe hislerimizi topyekun çehrelerimize aksettirmekten ileTurk i unan milli takımları maçı ri geldiğine şüphe yok Eğer AlmanTü k Yunan feder=s>on arının van ıkları lar Suveyşı asaydı aynı zamanda bizi b r anlatmaya go e I tan ul A ne tem« lı rraçı 2J ni anda Turk Yunan m İli takım 1 Istanbulda çıkan KIZIL ISTAN de alttan çevirmiş olacaklardı yalnız ları maçı da 2o n sanda Atinada yapılacaktır neşemiz degıl uykumuz bile kaçmakta bul gazetesinin bir beyannamesi Mısır federa«ycnile yapılmak tzere olan ıdı Fakat Kafkasyaya doğru ilerledikmüzakereler musbet b r netice venr«e Türk leri zaman dujdugumuz feahlık iki milli takımı İskender yede Mısır milli takı 2 Milyonlar Avrupaya nasıl kaçıyor buçuk alırlık kanlı tarihin hortlamak m le de b r maç vapacaktır sarsılıv or sanışımızdandı Yazılarde bir çok dikkate deg»r ihtimalini I Galıb Arcanın konferansı Kıvmet sahne sanatkarlarım dan I Ga mevzular Lütfen bir kere gorunuz Yani sevincimiz kımseve düşmanlıktan deg\l selâmetimizin beşaretim goI b Arc«>n 12 nisan pazartesi gunu saat 18 "0 Konferans tehın da Kadıköy Halkevinde P >es vazma sanatı ruşumuzdendır B gun Emnonu Halkevinde Hamdullah rrevzulu b <• konferans verecektr KONSERİ 14 Nisan Çarşamba 21 de 9 uncu Sayısı Çıktı 5rip, Bımalizma, la;, Di$ ite Sıiuk a l p l ı ğ ı harsı mm Biletler yalnız sinema gişesinde satılmaktadır SARAY Sinemasında l \ Eskişehir, 8 IV 948 Kızıl yangınlar: 3 cu sa' w' çıktı TEŞEKKÜR Darüşsafakalılar Cemiyetin'ien: Burhan Toprak tabancaya davranacağı yerde onu ateşe gostersejdı, yangına daha fazla tesir ederdi » *** Burhan Toprağın yangın tabancası çocukluğuma aıd bir hatııamı tazeledi Bir gece yarısı yatak odama dolan yakın bir yangının akıslerıle uyanmıştım Bir ıkı yuz adım ötedeki bir komşumuzun evi tutuşmuştu Yangın tulumbaları geLnceve kadar evin yerinde hır kul yığınından başka bir şey kalmadı Komşumuz ailesi efradıle birlikte bize misafir oldu Bir de ihtiyar hizmetçileri vardı Yangından ıkı şey kurtarmışlardı Bin kafesıle beraber papağan Bin de yanan evin sokak kapısı anahtan' *** Arabanın tekerleği kırıldıktan sonra nasihat veren çok olur Akademi yang nından sonra da herkes bir suru tenkıdler yapü bir jıgın eksikler savdı Hepsi de doğru Ama bence buyuk kabahat, meşhur vecizemizin de dediği gibi bizim bize benzemrm zde Bizde bu tasasızlık bu nemelazımcılık varken dünyanın en modern yangın söndürme vasıtalan bile elimizde sorduıcu degıl Körükleyim vazifesi gorur Resmî daire'erde bulundurulması ırecburî olan sı kn\aîan A ademıde yok muydu? Bol bol mevcuttu Ama, "Yazan: ~ \ ~ Hamdi Yaroglu yangın bagınp kovası ateşin | nasıl «ben tutuşuyorum » diye önceden haber vermezse su da «kalkayım, şu içimdeki suyu ustune boşaltayım da yangın soncun» dıyıp koşa koşa VdZife<;ını gormege gitmez. On~e ateşin çıkmaması 1çın önleyici tedbir ateş çıktığı takdirde de yaktığı yen görmesini bilen goz ister Millî Egıtım Bakanlığı binası yandık tan sonra Akademi deki elektrik tesisatının elden geçirildiği kontakt tehlikesinin bertaraf edildiği söyleniyor Neye yaradı? Son harb esnasında goyle bir Amerikan nüktesi sıkmıştı «Askeri mütehassıs o kimseye derler ki evvelâ harb harekatının ne şekilde inkişaf edeceğini tahmin eder tahmini doğru çıkma yınca da harekatın neden dolayı dedi gı gibi neticelenmediğini sovler« Güzel Sanatlar Akademicinde yangın tehlikesi elektrik tesisatının yenileştirilmesi sayesinde önlenmeline rağmen yangının gene çıkmasını ancak bu asken mütehassıs tarıfıle izah etmek ka bıldır Felakette nüktenin veri olmaz Ama nükte gıcık gibidir Geld mıydı tutamazsınız Mutlaka n° yapıp yapacaX f ırlıv acaktır Bugün gene bu y angından konuşuluyordu Birisi Çok kıymetli şeyler yanmış, dedi Kıtab resim heykel daha bir suru nadide eşya Başka bin lafa karıştı O kadar m ı ' insan jandı insan1 Sen ne söylüyorsun' Aman sahi m ı ' Gazeteler yazma dıya 7 Bugünkülerde var Halil Vedad Güzel Sanatlar umum mudurlugundpn affedilmiş' **¥ Yangın tahkikatı ne şekil aldı bilmiyorum ama tahta bölmenin orta yerinden çıkan ateşin binanın içinden hiç bir şey kurtarılamıyacak kadar süratle çatıları sarıvermesıne benim bir turlu akimi yatmıyor O kadar az şey kurtarılmış ki bu kurtarılanların arasında bulunduğu rivayet edilen heykellenn yangından kendi ayaklarıle tıpış tıpış çiKip kurtulduklarına hukmedeceg n geliyor Barı yangınlarda oLun yangın dan mal kaçırır gibi hızlı davransak' ¥¥* Akademi yangını «kontak degıl kundak> sorunu haklı olarak ortaya çıkar di Komünizmin butun dünyada ateşle oynamas kendisi için pek falı hayır sayılmaz. Camı duvarı bazı mahlukat için tehlikelidir Ama bazan felaketin de hayırlısı olurmuş ikide bir goklenmızı yalayan kızıl alevler, yüreklen yaka yaka görmesini bılmıyen gözleri aça aça maddi zararlarımızı manevi karlarımızla telafi ediyor Komünizmin prensıpım hulâsa edersek şu çıkar Benim malım elin malı, elm malı benim malım > Aman ne güzel hülya ne tatlı teselli 1 Peki a ıkı gozum efendim elin malı mademki senjı malmdıi şu tutuşturduğun elin binası yanarken kendi binanı kendi elinle yaktığını ne diye düşünmüyorsun? Safsataj a dünyanın karnı tok Hele Safsatayı yutturmak için kundak sokma usulü büsbütün yanlış yoldur Etraf ne kadar aydınlanırsa bit yenikleri o kadar fazla belli olur Komünizmin butun dünyaya yayılması tehlikesinden bahsediliyor Benim bundan zerre kadar korkum yok. Baa şey var ki ne kadar çekilse o kadar genişler Genişler ama eninden kaybeder incelir incelir incelir, nihayet dağılır Aslf safsata kendisi yağmacılık, vasıtası ateş olan bir davaya ancak sahibi inanır Yavıl vayılabıldığın kadar yoldaş baIrahrp «vineı devran ne suret gösterir?