Katalog

ISVIÇRE MEKTUBLARI îsviçrede vesika usulü hâlâ Kesilen keçi neye var, bilir misiniz? Yazan: Prof. ütazhar Şevket İpşiroğlu Zürich Şjbat dognıa ince bir h°sao ortaya çıkar DunBir haftadanbeıı I vıcreae, Z u r c ı j a nım»tlennın içine garWan bu m°mşehrinde bulunu} orum Burası dunya lekette vesika usu unun hala kaldırııanm her tarafından g^len soy y an a J mam s olması I vıcre hükümetinin bu dolu Otejenoerı bir eyjan merrl teli i tarzda aeıhal hikmeti anlaşılamıyacak ola ı Isvıçrcnın bu ki IIK v ularında ev olan tedbirlerinden buını teşkil edıvor nebıle uzenncekı cazuu» ı tabu di i •\ eslía u ulu her verde kıt olan bazı uyade aiıiıı* OUİİT aaan alm r madceler n kullan Im?sm tem ne « Mute azı bir otelde oda bulaLıln = i ı r r Ha'oukı îsviçrede halka d gıtılan Sır kaç hafta önceden yer ¿utmah. lazm «îuponJ larla bir kışının ihtiyacını karghyor şılı^ acak miktardan çok daha fazla«mı İkmcı Cihan Haı binden «onra İsvıc, alr^a'c mümkündür Geçenlerde isviçre e c gelenxsev yahlarm cinsi Isvıçreüleıuı husumetinin her nederse halka dağı«ojıedıklenne bakılırsa çok degıştıı? tılan vivecek vesikalarının renk ve «ekE? ¿iden Buraya halı val ti yerinde e 1 nı aeg ctırrrege karar vermesi bu hal ahlar g°Iır \e pa a ycrl<=> ı ıs Haloj'vi kikati bir daha ortaj a çıkardı Yeni veımaı ge enler para \emek ıcın dej 1 aikaların \enlece31 ve eskilerin artı t tanrılarını doyurmak \e ust erini ba> geçmıyecegı hakkındaki haber gazetearını yenilemek için bura\a belıvorla lerde son aereee şiddetli tenkıdlere vol niş Tabu isviçreliler bundan sıkavetçı c'çtı Once bunun sebebini anlamadım a*a+ haksız yere Fakat s o n anlaşıldı ki Isvıçrilı "T rfadciir yere diyorum çunku bu^un kendilerine r a üuen vesikaların heps nı Lvrupada yegane mueffeh memleiat kullanmıvor ve bir kısmını =athıorlarsvıcre olaugu için seyvah adedi bura mışve eğer müşterisi çıkar=a (ki banla her zamandan aaha fazla Dıger ta lar kıtlık diyarından gelenler arasında aftan buraya gelenlerin zaruri ıhtı hiç eksik olmuvormus) onlara satıvor«clarmı ttraın etmek mecburi} eti ka Urmış lav ıçre gazete erinde haç kimse ısında isviçrelilerin ın=afına sıgındiKvesikaların pul yahud para gibi top ansrııtı fakat isviçrelilerin daima ınsafJı iavranmadıklarını da urutmamak la mak ve sonradan satılmak ıçm verılmeım Yabancılar için hayat bugün Isvıç aıgıru va7maya lüzum görmedi Bu mı ede çok pahalıaır Bir adamın bir ^un let birixüimege o kadar alışmış ki eeçınebılmesı için \asatı 40 50 liraya sıkalann bırıktınlmesınde bir fevkalahtıyacı vardır ve aynı para ile italya la delik görülmedi Fakat sundı pek haklı olarak bana îsviçrede vesika usulüm n hatta uç gun geçinmek mümkündür halâ neden ortadan kaldırılmamış old 1Buna mukabil bu paranın size tem in jecegı hayat seviyesi îsviçrede hakıka gunu soracaksınız. Cevabını verevim en düşüktür İkinci sınıf bir lokantaJa Avrupanın her tarafında açlu vuzunden rıvecegmız yemeğin İsviçreliler gibi çekilen sıkıntıları güya isviçrelilerin de »unyenız sağlam değilse, size dokunma çektiği hakkında ecnçbı'ere bir ınLba mdan korkun Bu lokanta arda yemlen bırakabilmek ıçm emexlere hemen daima <Speck> ve \abancılarm gozune batmamak v« Magıe» karıştın} orlar Speck domuz bilhassa ingilizlerle Amerikalılara vaağıdır, iadece mideyi bozar Fax it ranmak hjsusunda bazan İsviçreliler o kiagıe (et kanıle yapılmış son derece kada r ilen gıdn orlar ki insan akıl aljaharlı bir salça) böbreklere c'e dokuumaz hadiselerle karşılaşıyor Geçen erde lugu için, hakikaten tehlikelidir ve isRichard Strauss Ineıltereve gidip konviçreliler bunu tatlılardan başka her .oje karıştırmaktadırlar T.st baş işine ser verdi ve alkış andı Bu hadise isfelınce bu hususta bir fıkır edinebilmek viçre gazetelerinde şiddetle tenkıd edilçın, sokaklarda, bilhassa isviçreli ka di Vaktıle Strauss Nazilere sempati lınların kıyafetine bakmak kâh ge e göstermiş simdi nasıl olur da ingilizler f 3ilır insan Avrupanın hiç bir \ erinde onu kon er vermeğe davet eder ı s k TU kadar zev ksızlı^le karşılanamaz Kı bir de o.lkı larlarm s Fpkat iş bununla sar müşterilere eşya saUn bir kaç ma da kalmadı bu ve ıie ıe F ırtvvaeng »r ğaza müstesna, umumiyetle satılan sey gibi daha birçok musikişinasın ve H ir iyi cins mallar değildir İsvıçr de Carossa gibi muharrirlerin hav atları orıarbaen sonra «Bally« fabrikasının yap tava donuldu Bunlara karşı müsamaha tığı kunduralardan başk3 hemen hpr göstermenin doğru olmıvacagı hakkında fey biraz bozulmuştur Fakat bugün gayet şıdaeth mutalealar ile 1 suruldu yive kotuve güzele çirkine bakan kim*1 Bu kasaba dedikodularına ingilizler kuHeıkes ustunu başını örtmeğe soguga Uk asmıyorlar Strauss u memleke^erıkar ı kendim korumağa çalınıyor " ı re çağırıp ona konser verduırken elrıch in tanınmış elbise mağazaları bu bette onun kim olduğunu onlar da b lılunan Dazı caddeleıı b»y uk pazar yar vorlardı Fakat şu tatsız günlerinde lerini hatılatıyorlar Bir «dısveuşU»" kendilerine guael bırtaç. saat geçirtecek gidiyor mağazalar, dukxanlar dolup olan bir s»natkaıın geçmişini deşmeyi dolup boşalıyor manasız buluyorlar isterseniz buna Sokaklarda kulağınıza en fazla çar ırusamaha deyiniz Fakat Isv ıçrehlem pan dil ınzıhzce oluvor Duv arlar ao1 n usamahasız ıg na ne deme ı bı mıvoKafta ıcınd ingilizce öğretmeyi vadeden rum Inguızier bugün harb yıllarınm acı w1 mekteblennın ılanlarıle dolu Is hatıralarını unutmavı istiyor ar Isv rr°lılet ecnebi olduğunuzu anlarlar i* rehler de onlara b ın'arı unuttumarrıaımanca konuş anız bile ci7e ıngı ı c ga ç^hsıvorlar Fokat bu gavretkes' Kcev ab vermeği tercih edıv orlar Geçen lerıne mukabil ya ingilizler de on ai a le d» bir isviçreliye bunun sebeo ıı conjp Isv ıçı ehlenn hatulatılmasınJan lordum Şimdi moda dil ingilizce 1 ho,laim va akları bazı şevleri mes* a on an» dedi Sonra gülerek ılaıe et ı Nazılele dostluk zamanlarına aıd bazı «Aramızda harıl harıl rusça öğreneni hadi elen zorla onlara hatırlatmana kolkalarsa acaba isviçreliler bundan de v ar > memnun olacaklar m ' Saygısız oîmaFakat Alman İsvıçresını bu dil bah aı.<!arı iç n ingilizlerin bovle bir <«v sinde üzen başka bir şey aaha var Al v apmalarından korkulmaz Fakat Ingıman Isvıçresı alınanca konuşur Halbu lızle in acı pjnlennı unutabılme'orı ki Isvıçıeher mem eketle ine ge en için isviçrelilerin müsaade etmesini Amerikalılarla ingilizlere bu dili ışıt bekhyecek kadar nezaket göstereceklebrmeyı bile bugün bir sayaısızlık savı rini sanmak da safdillik o maz mı' jorlar Ne yapsınlar*1 Kendi aralarında ba^an k«oa bir Alman ehçe ı olan Bu»un Av ıpada vaşayan birçok 'n«Svıtzer Dvtsch» u konuşmak suret 1» san Isvıçreyı büsbütün kaybolma1? tehme e «M halletm°g» çaısıvo lar Baz^n ıke^ı e kaısılasan bir medeniyetin 'jn da a'*nsncayı pek tuhaf bir Fra isiz s melceiennden b¡n o arak goruvor ona ve ı • Latmleştırmege ve mceltm <e » nanıvor ve umıd baghvor Bz Türkler Çt1 i} orlar de bunların arasında bulunuvoruz Bu Bugün Iaviçrede mana=ı de hal an i gun Isvnç'ede tahsil eden vuzlerce Tw\ çılamıvan bazı şevlere daha rastlanmaiv f,encı bu m°ml»kete ne kadar bu\ ık tsdır <ı biraz denerseniz bunların al b r k net vımekte old gumuzu gostından kuçuk buıjıva zıhn etinden erm'ktedır Isvıcreve bu 'tıvmetı verBir ta\yare meydanı Saat eıken Hava bozuk Mev danda gezenlerin e ekleri ıslık çalıyor Ferkesın eh şapkamda Derken binim ka<&etı uçtu rîavdeeee Bir yaktır başıar Lakın ok suratlı kaske ler ar v ahu Herif \ jserrıyor Bereket karşıdan gelen bııı«ı e¿Arlenen kasxete bir çelme at p bas1 Ql = haberleri İçtimaî politikamızın IlIffflflIfilfff/lllIillflffffflJfilflflIffifflJIIIIlIIiffHlifiIIJIJIIllJfllffJ Şehir HADİSELER DÜŞÜNCELER HEMNALINA MIHINA Çok lüzumlu bir gemi izim denizciliğimizin eksik tarafları pek çoktur Bunlardan bin de tarak gemileridir Bu yüzden basta Halıc olmak üzere, butun nehirlerimizin ve derelerimizin ağızları dolmaktadır f< enirlerin dokuldugu verler civarındaki Umanları gun geçtikçe sığlaşmakta buralaıa uğrayan gemiler, gittikçe daha açıkta demirlemek zorunda kalmaktadır Bazı nehirlerimizin denize döküldükleri v erleri taramak mumkun olsa, bu nehir ağızlan birer tabu bman haline gelebilir batta kuçuk ve orta tonajda vapurlar bu nehirlerin içinde, muayyen bir vere kadar gıdebıluler Fakat tarak demlen vasıtalarımız o kadar azdır ki günden güne dolan Halıcı bile tarıyamıvoruz Şu kuçucuk Kurbagalıderevı taramak için dahi ne kadar guçluk çektiğimiz malumdur Şimdi Devlet Denizyolları ve Limanlan işletme idaresi dediğimiz devlet müessesesi 1843 ten yanı 105 yıldanben 1 Fevaıdı Osmaniye, 2 Idareı Azizi ve, 3 Idareı Muvakkate, 4 Aziziye Idareı Muvakkatesu 5 Idareı Mahsusaı Azızıve, 6 Şirketi Aziziye, T Idareı Mahsusa, 8 Osmanlı Seyrısefaın idaresi, 9 Turkij e Sejrısefaın idaresi 10 Akay idaresi, 11 Devlet Denızvollan işletmesi 12 Denızbank, 13 Devlet Denizyolları ve Limanları işletmesi Genel Mudurlugu gibi bir düzine ısım değiştirmesi, kah Bahnve \e Harbiye Nezaretlerine, kâh Iktısad ve Ulaştırma Bakanlıklarına bağlanmıştır Butun bu bir asırdan fazla devrede bir havlı muhım noksanları arasında limanları ve nehir ağızlarını tarama işlen de mühmel kalmıştır O kadar ki düne gelıncıye kadar, 3455 kilometre bovunda kıvıları, bir çok nehirleri ve tabii limanları olan bu memlekette valnız uç tanecik tarak dubamız vardı Bunların en kuvvetlisi de bahriv ey î aiddı Devlet DeruzvoUarı Te limanlan idaresinin elinde ise eski istanbul Liman Şirketinden kalma, orta kudrette bir tarak du basile eski Nafıa Vekaletinin limanlan temizlemek için satın alarak sonra Şirketi Haynyeye sattığı, rahmetli şirketten miras kalmış kuçuk ve zayıf bir tarak dubası vardı ki Kurbağab derenin ağzını bile temızlıvecek kudreti olmadığını bilfiil göstermişti. Nihayet Bayındırlık Bakanlığı geçen yıl, 215 bin sterlin mukabilinde, dünyanın en kuvvetli tarak gemilerinden birini satın almak feraset ve gayretini göstermiştir Seyhan adı verilen ba tarak gemisine cuma gunu Hahcde bayrak çekme titrem vapılmıştır Gemi, Trabzon Umanını yapmakta olar» RAR Türk şirketinin vasıta ve delaletıle satın alınmıştır Bu şirketi teşkil eden arkadaşlar, beni de törene davet etmek nezaketinde bulundukları ıçm bu mükemmel ve kuvvetli tarak gemisini görmek ve tetkik etmek fırsatını buldum. Sev hanın bazı ağır aksamı, Hailede, Camıaltı denilen yerde bulunan modası geçmiş, eski emektar macuna vasıtasile ve bin bir güçlükle yetine konulduktan sonra, tarağı yarım saat kadar tecrübe edilmiş ve Bizans zamanuıdanbcn Habcın dibine yığılan çamurları ve muzahrafatı saatte 1000 tonluk temizleme kudretıle yennden oynatmıştır Yerinden oynatmıştır, dıvorum. Çunku henüz çamur dubaları tedarik edilmemiş olduğu için, bu tecrübede Halıcın dibinden çıkardıklarını, sadece bir taraftan obur tarafa dökmüştür Bayındırlık Bakanlığını böyle çok kuvvetli bir tarak gemisi almak suretıle buyuk bir ihtiyacı karşıladığı için tebnk ederken Bakanlığa, biran evvel çamur dubalarını da tedarik etmesini tavsıve edenm. Çünkü bu dubalar olmadıkça tarak gemisi bir göstermelik olarak Halıcde uyuklamağa mahkumdur. ve mandalar ne oluyor? I gelişme şartları Prof. Fındthoğlu Beledne bunlar için avn kasab dükSon av lar zarfın ••»«,•,»•. Yazan kanları açılmasını ıstı>or, fakat bu da Türk içtimai siyasetinde dikkatle tedbirin dav avı halletmıj ecegı takibe değer bir I anlasılıv or gorulu serpı iş Mezbahada her gun vuzlerce kecı ve Bugünlerde tam senesi dolacak olan celb ve cezbedebıhy orlar mı' istifade manda kesildiği hade kasab dutka^a 5018 savılı kanun gereğince teşekkül ettiğimiz resmi kaynak meselâ bugünrında bu namla et satıldığı gorulrre eden sendıkalann say ısı gittikçe art lerde Emınonu Halkevınde açtığı bir mektedır Belediye Ş'hır Meclisine y op ırakta ıkı siyası fırka vakit ve fırsat sergi ile sarfettıklen goz nurunun deehemmiyet gerlı mahsullerini ha ka arzeden Istan tiği bir teklifte keçi ve manda eti sa sı düştükçe ışcı meselesine cak kasab dükkanlarının ayrılmasını is verdiklerim ileri sürmektedirler Bu bul Matbuat Teknisyenleri Sandıkasıtem ştır Doğrudan dogıuya ayrı ka ab fırkalardan en kıdemlisinin geçenlerde nın aza sav ısım 254 gösteriyor Sendika konuşulanları mensublarından birinin verdiği maludükkanlarında satı aca,c bu e en Hı toolanan kurultayında çok kimselerin almıvacakları ve e=a »n gözden geçiren bazı sıvası muharrııler mata göre şehrimizde saynsı 3 500 den c bu etlerin satışı için ka ab dükkanı oÇ onun yavaş yavaş bir sosval siyaset aşağı olmjvan bir matbaa işçisi mevmak üzere müracaat edılmıyecçgı çup fırkası olmağa hatta sosy alıstleşmege cuddur Bu vazıyette adı geçen sendi1esız olduğundan keyfıvetın meclı te mev Iettıgını bile iddia ettiler Bu iddia ka bınnazarıy e azası olacakların onda mjnakaşavı davet edeceği anlaşılmak ne derece varıddır' \ and olsa bile ne bınru ancak kutugune geçırebılmıştır nısbe+te doğru olabı ir' Doğru olsa da Avnı duşuncevı gerek Istanbülun getadır bunun gerçek bir istihale mı voksa rek sendika bulunan dıger dokuz şehmümessillerinin ileride seçilme kabili rin çeşıdlı ıs alanlar na teşmil edebiliyetim şimdiden temınatlama ışı mı ol riz Bir senelik hayatı olan «işçi ve iş duğunu kestirmek çok guçtur Keza Veren Sendıkalan ve Sendika Birlikikinci yeni fırkanın daha zıvade teşeb leri Kanunu» nun içtimai degeıını ölçbus ve sermaye sahıblerı tarafından mek için bu müddet içinde kurulan sen Şehr m zde bulunan Cumhur \et Halk Par desteklendiğini görenler baa sozcule dıkalarm kemmıyet ve keyfiyetçe oltisi Genel Başkan vek 1 H !ml Lran b r me nmn vakit vakit işçi davasından bah gunlaşma derecelerine bakmak lazım=anf amel a 1 geçirmek üzere hastane)e ya sedişlerim nasıl karşılavacaklardıı' dır Eğer gazete haberlerine v e dag nık mistir Butun bu noktalar sU ve soz goturur bilgilere göre hükmetmek caizse şımVefa Lisesinin 76 ncı vıldonumu meselelere vol açmakla beraber her dıve kadir Turkıyede (49) sendika kuVefa L sesi melunları d in \ ela Lheii kon ferans salonunda mektebier nm 16 ncı Mİdo ıkı fırkan n iş guc sahıblerıne temayül rulması ve bunlara (40 818) işçinin kavnumunu bu>uk bir törenle kut amışlardır edişleri sosyal bir olupbıten olarak diK dolunması Sendikalar Kanununun neşBu törende \e/a muall mlerı Jı«en n eski katı ce'betmekten geri kalmamaktadır rini hemen takıb eden ilk heyecan aylaveni mezunları Veía ıpar kulübü azaları Maamafıh bizim gelişme hareketi o rına düşmektedir Şimdi her ıkı harebulunmuşlardır L sede okumuş olan b rçok kıymetli mezunlar mekteoe aıd hatıraları larak karşılaştığımız şey politikacıların kette bir duraklama var Yoksa (memle anmışlar sınıf ve şubeler m gezrr şlerd r sosval polıtıkava olan bu temayülleri ketimizde kurulabilecek sendika esasen «yukarı» kurulmuş bunlara aza olacak işçi de OktılAıle Birliklerinin vıldonumu değildir içtimai sıjasetçıler dan «aşağı, va hükümet ve fakalardan zaten kavdedılmıştır) dıverek ışın sokutlandı Dün ilkokullar aile birliklerin n kurulusu sınıf ve tabakalara doğru ohn hareket nunu artık duşunmıvecek mıyız' Turnun yıldönümü ıdı Bu münasebetle şehirdeki lerden ziyade aksı istikametteki dav kıyede sendıkahzmın bir gösteriş olmabutun İlkokullarda musamereler tertıb edil ranışlara ehemmıvet verirler Bu ba dığını düşünen herkes, bu neviden lamistir Bu mev anda Fatih 31 ncl ilkokul »ile b rhgi Eğitim Enst tuşu konferans salonunda kımdan bir senelik hayatı olan 5018 sa kaydce bir hükme ve hadiseleri oluvılı kanunun neşrinden bugunedek elli runa bırakıcı ruh haline isyan etmeğe çocuk velilerine öğrenci faal jetleri gosteıll m ştir 9 uncu ilkokulun aı e b rl gi de b kadar sendikanın teşekkülünü «aşağı» hazırdır Türk sendıkalızmı, ikinci usamere tertıb etmi; mektebin Kasım dan «yukarı» ya doğru bir sınıf kımıl Dunva harbi sonunun şartları altında daki binasında Demi Bandosı nun isttrs danışı savmak yerinde olur Bu teşek veni bir gelişme İmkânı elde etmiştir k le mili! oyunlar oynanmış konferanslar ve Imıştir 6 ncı İlkokul da endi binas nda cok küllerden bir kısmına otoritenin onayak Bu şartlara iç memleket şartlarını kat olduğu ilen sürülmek suretıle bu huk mak ise bir taraftan icraî kuvvet mügüzel b r musamere verm gt r mun değerden düşürülmesi mumkun messillerine sıvast partilere dıger taKaradenızde fırtına dindi raftan bizzat sendikalara düşen en muar«den zde f rtına \aismsnr Bogada se de bir defa herhangi bir teşvikin te sinle teşekkül eden sendikaların iç tıe tum vazife oluyor bek ı>en b r v ok motor d n Karadenıze çık kanızmasına sendikaya gııen'erın ha m ıpu lan da normal olarak sefeılerme Das kim olmadığı «ovlenemez Bınaenaevh Hükümet ve paıtiler gerek kurulmuş i«mış ardır Istanbulun «Muı»ttıbler Cemıvetı» ve D n hava dıger günlere nl'betle daha fazla sendikaların ve kayıdlı azalarının geZonguldak in « \mele Bırlıgı» gibi bir lOgumuş ve bir aralık kar yağmıştır rek kurulması beklenen diğerlerinin kaçı müstesna olmak üzere bugün karşısında nasıl davranırsa davransın Gazeteciler Cemn etinin Türk mevcud butun amele teşekküllerine bu asıl vazife partilerle doğrudan doğruya musikisi konseri senenin mahsulü nazanle bakmama < bir bağlılık tesis etmemesi gereken senistanbul Gazetec ler Cem >etı tarafırdan tertıb edilen bu\uk Ti rk mus k s konseri için bir sebeb v oktur dikalara dusuy or Eski devlet merkezi1 saat lote Şehr T >atrosu Komed Kı« II nin münevver işçileri tarafından idare mında ve I n n l r Seçk n b r di 1 e\ cı ku e sının hazır bulunduğu bu konsere sehrımj'in Bir kaç gun evvel neşredilen resmî bir edilen istanbul sendikalarının bu şuavesikaya göre butun Turkıyede 1948 larda sn ası fırkalarla doğrudan doğtanırım ş *az ve se« sanatkarları jtırak et mışlerd r Küme fasını Ejub Al Rıza Şen senesi şubat ayına kadar kurulmuş ruya bir alaka tesis etmemek prensıpıgel idare etmı< değerli ses ianetkarlarımız sendikaların sayısı 49 dur bu rakamın ne dayanan mucadelelen bu vazifenin den sırssıle Azı Şenses Hamıvet Yuceses Turkıve hantası uzenndeKi dağılışına idrak edildiğini göstermek ıtıbarıle «eEkre n Kongar Zehra B 1 r Mefharet Yıldı buyuk u m Perman Sozerı Saf >e Ajla Zeki Çağ bakılacak olursa sendika sav ısı ıtıbarıle vındırıcıdır Siyası fırkalanmız krman Safıve Tokav Akile Artun Mjstaia başta Istanbülun gelâîgı görülür Fakat memleket davalan vanında daha başka Kovancı Muze> en Senar ve Muall» Ya^fr buna bakarak aza sav ısı bakımından işlerle ugıaşırken sendikalarımız tamamuteaddıd b«ste ve «arkılar okumuşlardır Dnlejıcler tarafından buuk b r alaka ile da Istanbülun birinci olduğunu zannet mıle gayrısıvası bir kadro içinde hedefmemehdır Dağılış tablosu üzerinde lerine doğru vuruyorlar Birleşmeden tak b ed en d nku konserde saz ve Fe r . kirla imiz dak kalarca aİK ş anmışl dır biraz durulacak olursa şöyle bir ıhsaı kuvlet doğacağını çok güzel anlayan Bu b ık Türk mus kışı konseri «aat 19 da bı'gı çıkanlahılır istanbul sendikaları, sendıkalararası sona erm st r Şehııler Sendika ^ayısı Aza adedi çalışma ile biri halk efkarına hıtab izmir Valisine dair bir izah eden «bevanname», dıgen Çalışma VeZonguldak tzmır Valisinin fehnmlze geldiğini vazmı« kaletine gondenlen bir «rapor» vucude istanbul ve kendisin n gazetecilere »o>Wıkler n oıl getirdiler Beyanname devlet ve hukuizmir dırm ştık Bu havadise sehven eski izm 1 met adamlarına olduğu kadar Hım Ankara Valisi Şefik Söverin adı karışmıştır Gelen vali veni İzm r Valisi Osman Sabrı Ada dır adamlarına da ders verici bir eda ile Samsun Kendisi İzmırr hareket etmişt r v azılmış olması bakımından bilhassa Adana dikkati çekiyor Şu satırları beraberce mekte haklı mıyız9 Bu memlexet kenbir daha okuyalım «Iütaf etmek mecKırk dokuz sendikadan geri kalan 13 disine karşı gösterilen bu buyuk ıtımabuny etındeyıı ki, bu teşkilâtlardan oa layık mıdır' Bu suallere İsviçreli sendika Kayseri Alersın Bursa ve An beklenilen neticeler halâ alınamamışlerin kendi dar hududlarının o e talv ada bulunmakta bunlara dahil 1836 tır Işın henüz başlangıcında bulunuşusınde yaşayan milletlerin mukadderatı işçi ile butun Turkıyedekı çeşıdlı muz aksaklıkları muzır gösterebilir na karşı gösterdikleri alâkanın derecesi sendika azalarının sav ısı 40 818 e çık Türk işçisi kadirşinas ve haksever olni ta in etmedikçe bir cevab veri emez maktadır Bu teşekküllerden bazılarının duğu için hiç bir zaman menfi zihniBugün isviçreliler Avrupanın ve butun aza miktarı henüz belli olmadığına gö yetle hareket etmeyi hatınndan geçirinsanlığın derdlen ve davaları karsısm re bu sayıyı elli bine çıkarmak mum mez Ancak son günlerin ban hadiseoa nasıl bir tavır ahvor bunlar hak kundur leri ışçıvı buyuk. umıdsızlıge düşürmüş Bu tablo karşısında Türk içtimai po bulunmaktadır Bu umıdsızlık belki de kında ne dusunuvor ve ne gibi bir vac zifenin kendilerine du tugunu sanıv or litikasının gelişmesi namına sorula ak memleket hesabına bir muvaffakıy et1 0 lar Gelecek mektubumda bunu anla bazı sorgular vardır Once sendika an sızlıge sebebiyet verebilir m z kendilerine aza olabilecek olanları tacağım Hilmi Uran hastaneye yattı İşçi ve iyi bir vatandaş olarak butun hüsnüniyetimize rag men korktuğumuz netice tecelli ederse bunun günahı hem Çalışma Bakanlığına hem de Türk işçisine yüklenecektir» Beyannamenin bu kısmı Sendikalar Kanununun neşnnı takıb eden heyecanlı teşekkül anlarının neden devam etmediğim çok güzel belirtiyor Sendika uhrevı davaların tekkesi olsay di hiç bir menfaat gutmeksızın akın akın çorbasını için ege ve zıkırlennı yapmağa gelirlerdi Türk işçisi sendıkava bu yaşadığımız dünyanın el ile tutulur boğazdan geçer hanedeki çoluk çocuğu ısıtır ve sevindirir menfaatleri için girmektedir Eğer bu menfaatler elde edilmez bilâkis ferdi tarzda elde edilmiş olanlara «bevanname» nın gösterdiği sekide manı olursa o zaman 5018 savılı kanunun boş bir şekli olarak olu bir halde kalması tehlikesi başgosterecektır En vesveseli ve vehimli okuyucuyu bile ikna edecek hakimane bir zıhnıvetle yazılan bu bevanname gibi on yedi sendikanın ıs beraberliğinden çjkan raporda her turlu siyası endişelerden uzak bir duşı nce ile kaleme alınmıştır Bevanname 5018 sayılı kanuna havatıvet telkin etmeğe çalışırken rapor 3008 sayılı iş Kanununun «kıtab» dan «hayat» a geçişi temin edecek çareler ve tadiller üzerinde duruyor Bu çareleri ilende bir başka musahabemizde ele alacağız Alâkalı resmi makama bu sırada gönderdiği anlaşılan rapor iş Kanununun Türk amele havatı realıtesüe ayarlanması vazifesini ifa ettiğini gazete haberlerinden öğrendiğimiz bir komisyonun işine yarayacak mahiyettedir Eğer böyle bir heyet faaliyetine devam ediyorsa Tur kıy enin en buyuk şehrinin en münevver işçileri tarafından idare edildiğini memnuniyetle gordugumuz istanbul sendıkalan mumessıllerıle işbirliği etmekten herhalde istifade edecektir Zira gerek bevanname ve gerek rapor «aşağı» dan ve «alt» tan .vukarı» ya doğru serpilecek bir Türk içtimaî siyasetinin gerçekten doğmakta olduğunu bilhassa raporu kaleme alanların tamamıle gayrısıyasî, fakat baştanbaşa içtimaî adalet kaygısı ile dolu tecrübeli rihmyetlennden istifade ânını yaşadığımızı ihsas ediyor Ancak bu doğuştan ve bu andan istifade ettiğimiz takdirde Türk sendikacılığı hem sendika sav ısı ve sendikalar bırlıgı ıtıbarıle hem sendıkalan adedce zenginleştirecek ve zamanla kalitece de olgunlaştıracak azalarının çoğalması yönünden gelişmeğe başlayacaktır IV Kanunlan neşretmekle her ışın olup bittiğini düşünmek gafleti, hukukî hayatımızın her sahava şamil derdlerınden biridir Bizde en yeni bir tedvin mevzuu olan iş ve işçi hukukıyatını bu hastalıktan kurtarmak lazımdır Mev zuun yeniliği ve tabir caizse ananesızlıgı, biraz dikkatli ve basiretli olduğumuz yanı «alt» tan gelen sese kulak verdiğimiz takdirde çalışma hav atımızı duzenleven mevzuatta «kıtab» ile «hayat» 1, «kanun» ile «şe niyet» i, eskilerin ifadesıle «satır» ile «sadr» 1 mumkun olduğu kadar ahenkli kılmak bahtiyarlığı elimizdedir Kaldı ki iş havatına aid kanunlarımızın tatbıkatıle alâkalı taraflardan bin dikkatimizi de çekıvor Bu dikkat çekişten istifade etmesini bilelim Mesud bir dugun İstanbul İran vıskonsolosu Cevad Behnam ile iskenderun İran konsolosu NimetuUah Falanın kızı Bayan Tahıren n dugunlen dun ak'am Istanbuldakı konsolosluklar erkanı ve verli ecnebi birçok güzde zevatın huni rile Iran konsoloshare» nde yapılmıştır Yeni evlilere saadetler d lerız SANTA IU1UKILMKU MHlTÜtlıUll (Her foırsie Şafttır) NAŞİRDİ İLACI rafa baktılar Yaşh^ası daha tecrübeli gurunuyord 1 Ben kuvruk u«tunu tercih ederim Sız nereye buy ıracaksınız' Berlenız aceran m beyefendim "Vıusaade ederseniz yanınıza oturayım Hiç tavyareye binmediniz mı 0 Hav ir binmedim bev efendi Benciniz kayığa da bınemem Kuçukkfn bindim ama s mdı affedersiniz merkebe ae bıtıpm orum Ona ben de binemiyorum ama tayyaıe HAYADA Nereden böyle' Izrrurden Onu bılıvorum Izmırın neresinden' izmir Palastan Garson musun izmir Palasta' Havır beyefendi müşteriyim Müşteri Allah ıslah etsin Anladık Izmıre neden gıttın' Haa Okumava beyefendi Kimin canına' Yok mevlud degıl Beyefendi Izmırde mektebe mı başladın' Hayır beyefendi okula başlamadım Türkçe konuş ne okumaya gittin' Konser beyefendi Ha1 Demek sen sanatkârsın' Estâfurullah beyefendi Haddimiz mı 7 Bizimki amatörlük Yoksa Fazla gevezelik edeceğine altına bak' Beriki telâşla kanapenın altına bakar Ne var altımda bev efendi' Ne bileyim ben Sen farkında degıl mısın' Vallahi bev efendi değilim bendeniz birinci defa tayyareye bınıvorum kırk bir Av ete 1kursı okudum ufledım Ayol tavvarenm geçtiği yerlere bak' ^aa Beyefendi çok yükselmişiz farkında değilim Bazıları öyle o'ur Yuk elış bir şev degll Sonra im* pek tatlı kaçmaz Aman beyefendi Ne kadar yüksekteyiz şu aşağıdaki yer neresi' Manisa galiba Aman bev efendi o kadar kuçuk mu koskoca vılâvet merkezi Yakından buyuk gorunvlr „ SOHBET! Amanın biz gökyüzüne mi çıktık ınna fetahnfi Sus çocuğum içimizde aptestlı \ar apt etsiz var Benim başım donuvor' Ne tarafa donuyor beyefendi'» Deh mısın ayol™ baş dönmesinin tarafı olur m u " Bendenızınkı donuyor da Acaba nerelerdeyiz' Sorsak bir kere (Kamarota) efendi birader nerelerdeyiz' Havada bayım Yaa Havadayız demek (Ercumende) beyefendi aman Izmırde başıma bunal geldi ki sormayın'» Ne oldu Saçkıran mı oldun' Htyır beyefendi Bir hususi topUntıda şarkı okuvorlardı «Hay bıco bıco leblebıco1» diye bir şarkı var, onu okumaya baş'adılar Benim yanımda da şark vilâyetlerinin eşrafından biri var K»ra yağız bıyıklı gözlen sürmeli Elınde kehribar başlıklı bir gumuşlu cıgaralık Rakıvı bardakla içiyor Belinde de tabanca Bu şarkıyı işitince bana Bu ne hava 9 bir sormaz TU 0 Ne diyeceğimi şaşırdım Hemen Vallahi Hacı bevefendı1 Adeta bahar havası İnsan şaşırıyor Böyle kış goıulmus şey degıl Çiçekler açh Bizim bahçedeki şeftaliler bile Hattâ baklalar baklavalar, oklavalar 1 Sen saçmaladın kurban Ben «ana om sormadım Bu okunan ne hava' Haa' Efendim bu ga ıba bestenı•ax falan di e ışı kapattım Aman bev efendimiz Bendeniz fena oluyorum içim ığıl ığıl oluyor Tut kendini Tayy are böyledir Bak bak aşagıva Nedir o samurlu su beyefendi? ' Yazan : Beyefendi şimdi kalkacak m ı ' Tabu Bu gürültüler nedir biliyor Artık vakit geldî Yolculaı ellerinde musun 7 "ant^larıle ta\yareve gıdıyoılar Içıerın Kuru gurultu beyefendi Kulakasíi ıxı de kao n var Tabı gene "i t di raaj m Gazeteler ma omu alınız. •ekiz de erkek Yooo Oğlum ban bak Gazetelere Yolcular sıra olmuş turna kalan gibi c ırka arkaya gıdıvor Er a kada uz r a 1 uotma B n gazet cıyıır > ? Yaaaa' Öyle mı oeyeft dı A*î 13 >oylu yağız gene rır adam Gri pa'rounun } akasını kaldırmış başını omaz der iniz Kiminle müşerref oluyorum Ercumend E\rem etına çekmiş muıldanarak vuuvur Aa Te=ekkjr c'e im ^evefend )nun onundc de tıknazca ayo'vlarını lıAh ne ıyı oldu beyefendi Doğru u •aıı dışarı basarak vuruyen olgun ya'ta >ır adam Herkes birer birer tavı a e av w bev efend cıgım bendeniz korkulen içeri girerken bu sondan ucıncı g° yorum Şiirdi bu ta yaıe uçacak mı çersiniz' en volcu dondu arkadakme Lear Sız buyurun b°n soı ra gırcccam Biz de ıcınde mı olacağız0 Aman beyefendi pek ri"a ederim Hav ir bizi sonra gebp a c"3k Ayol Yok yok Sız b ıyurjn' s«n sırsıklam aptalsın B»nd°nızın haddim mı efendim Tefekkür ederim bev efendi Bana Gır efendim gır B»n ujur tutiı 5 c doğduğum zaman da ovle demişler ha'a umcıur Tayyarev hep on cır'rım \aaa h bendeniz de son bınevım böyle gidiyorum Bir turlu akıllı adam tfcsırı vapam yorum F tgele gonlum Ikı kışı birden guemevız Yooo Daha hareket etmeden go Gireriz beyefendi beno."nız cılırul bulantısından bah tınıye im jmdır Buy urun Ve koluna {irerek ¡kışı kapıva geldı Ha\ır onu demek istemedim beyeer fakat ıkısı birden giremediler Bu ftndı Yanı gonlumu rastgc 3 ¡captıu«fer yuzvuze donup denediler Yaşlı yorum da Eyvahlar oUun Ay ay... Bessı içende bunların haline bakan 1 > yefendi yer aşağı gıdıyorl rarota Ne söylüyorsun oğlum... Yer awjı Oğlum ne bakıyor un' P»k ver gitmiyor, biz yukarı gidiyoruz. toLarınuzdan da ıçeıı girelim Ah beyefendi Conım pek tatlıdır da Deyince kamarot ıkı inin kollarına Olabilir apıştı Genci bağırdı Yuregım de vufka Aman «zızım v j A^ım va' Ayol sen adam rnsın börekçi duk Nihavet girdiler Kaıavagz g«nc mut Kanı mı 9 ası! mırıldanıvordu Herkes istediği gibi Allah omur versin beyefendi ipek l Bunlar birer kere şöyle et S1. T0 Burhan Felek Ay bevefendı benim başım donuyor başım degıl de midem donuyor Bırak şimdi onlarla uğraşma. Bende şeker var biraz Aa1 Hay Allah cezasını versin şekerci Galıbde ezmelerim kaldı Nasıl etsem (kamarota) telefon var mı efendi birader Var eferdım Nerede? Yeşilköy meydanında Şaşaladı Haa' Ev et ben onu demiyorum. Burada telefon \ ar m' Henüz almadık Beyefendi bu devirde telefonsuz da yaşanır mı 7 (Cebinden bir kutu çıkararak) kişniş şekeri buyurmaz mısınız' Şekerim var dedik va' Isane şekeri mı beyefendi' Bir tane lütfeder mısınız' Burada veremtm Ben biraz rahatsız olmağa başladım Aman bevefendı altın damlası takdim edeyim Sen altını damla damla mı harcı y orsun' Hıhı Allah omur versin bevefendı Rumızlı lakırdı buvurursunuz Avyy Bu neden bovle Aaa beyefendi bizim altımızdakı o kirli bev az şeyler ne' Bulut oğlum Gaııba Manvas golü Çok vukarıda mıyız acaba' Epeyce yüksekteyiz, Yuz metre var mı? Fazla Ikı yüz. Yok canım çok fazla İki bin Ondan fazla Yirmi bin Amma çıktın Sende de hiç arşın endaze yok m u ' Mağazada metre kullanırız beyefendi Metre ile alır veririz. Uç bin metre kadar vuksekteyız. Ne tuhaf şey beyefendi Aman bey e fendi bir ricam var Zatıâlınız Allah ömürler versin şair şuera bir zatsınız. Bir beyit var Birinci mısraını biliyorum ikincisini bir turlu hatır ıyamıyorum Nedir o balcavım' «Meyanından haber sordum dedi ol gözleri ahu> İkinci beytini bilir mısınız' Onu ben de unuttum Ama sözün gelişine göre pek korcalamasan daha Otekı birdenbire fırladı» Nereye' Biraz ısım var beyefendi Kamarota doğru koştu O da arkada bir ver gösterdi Gitti kapıvı kurcaladı içer den kıhdlı olduğu anlaşıldı. Şakaklarından ter dokmeve bağladı Nıhavet bıı pencere onune oturup rüzgâr deliğim vuzune çevirdi Çingene k&rugunde den 11 ta lar gibi yuzunu evire çevire hava alırken Muttasıl jerinde kıpırdanıyordu Belki de kapalı olduğu için tayyarenin ıçı pek de ıyı kokmamava başladığından cebinden ko onya şişesini çıkardı Başına vuzune ve acayıb c ey panta onuna doktu Otekı ebınden bir kuçuk şişe çıkardı Içırden haooe kadar bir hap aldı Onu da yuttu Rengi uçnıu tu rat ayakj olları yaparlardı beyefendi Bu sırada kamarot geldi Boşaldı Buyurun' dedi Otekı de acı acı gülerek Sız buyurun lüzum kalmadı, (deyip aşağı bakınca) eyvah beyefendi altımız su Ya düşersek. Düşmeyiz Ağzını hayra aç oğlum Ya düşersek bevefendı1 Ben yüzme de bilmem Nereden de bindim Korkma bir şey olmaz Bak ¿«elıyoruz işte şu ortası kuleli bina var >a' Evet Oıası Yeşilköy Aa1 Ne çabuk geldik beyefendi Bakırköy nerede kaldı? Orava daha varmadık Sende bir tuhaflık var Neden o ' Efendim geldik diye içime feıhhk Degıl de Nasıl scyhyevım beyefendi tarif edilemez ki Ay ay beyefendi Bir devrildi Arran aman. Duvara bakın Ağaçlar Evler Aaa Tren Ay basım donuyor Bana bir fenalık Gonlum Kuzum Tut kendini iniyoruz Tayyarenin kuyruğu yere değdikçe beriki verirden sıçrıyordu Nihayet uçak durdu Kapılar açıldı îlkonce kara yağız gene çıkmak için fırladı Şair gazeteci Ayol dur beraber gidelim Bev efendi1 Bendenize musaale \esılkoyde bir hamam vardır Pek temizdir de Orava bir gideyim Ayol evine gidip r«hat banyonu ılsana Eve gıdıncıve kadar Hem hamamın halı başkadır bey elendi Ke e >abun Halvet ter AUaha ısmarladık o«y efen di Şair sordu Guie guie Ama yavrum sen ta> Ne haber delikanlı biraz sıkıldın 'areye binerken bir daha . 1 ¡alıba Birbirinin sqzunu işitemediler Birisi Teşekkür ed°rım geçti beyefendi hamama gitti, otekı konağa ücdadımız olsaydı, bu tayyarelere hayB FELEK