Katalog

24 Arahk 19«> HESAP Yazan: Dr. Schacht] Setiir Almanya meselesi V nasil halledilmeli ? olandalıların bir taarruzlla günün meselesi haline gelen Endonezya. dünyanın en zen 2 O Cevıren : Dr. O Zeki Torgay Mehmefîi De»'letin itibarı. rarlarmın hakiki ma !•••••• ••••^ı^^ Y a z a n : ^ müli paranın kıyhiyetini canlandır gin yeridir demekte hata yoktur. metine bağlıdır. FaBizzat Holandalıların verdikleri marr.ağa kâfidir. Para rani. kıyrr.etten düş kıymetinin sakatlan lumat, Endonezyanın sonsuz bir haıine mesi. memleket içinmasile tecelli eden olduğunu gösterir. 1595 te ilk defa bu ce iktisadî ve içti7 eylul kararların münbit adalara giden Holandalılar o lamai ahenksizlikler belirmesine sebebiyet viycsinde de zararlı izltt bırakmijtn dan sonra, iktisadi vaziyetimiz süratli manlar dünyanın en büyük denizci devveren bir hâdisedir. Osmanh İmpara Gıda ve ilâç kifayeteizliği, verem ve sıt bir inhilâle sürüklenmiştir. Bütçe mas letlerinden biri olduklar için tedricen tcrluğunda. akça ayarınm bozulmasın ma gib' âfetlerin yayılmas:na sebebiyet rafları kabarmıştır. Tedavüldeki para bu adaları işgal ve istilâ etmişlerdir. dan ileri gelen kargaşahklar, Fatih Sul vermiştir. Ahlâk seviyesinın geriliği. miktarı süratle artmış ve 1947 martında Endonezyanın yüı ölcüsü 1,900,000 kiInşaat iki aya kadar tamamla tan Mehmed zamanında başlamıştır. yoLsuzlukların arttığı, keyif verici mad 998 milyona dayanmıştır. Masraflardan lometre karedir ve Arz vuvarlağının (Bundan sonra Nürnbeıg mahkemesi lim. Çünkü bu hakikaüerin ağırhğını Yeni padişahm cülus alâmeü olarak E dcler istihlâkinin çoğaldığı ve nüfusuıi tusarruf yapmağa muvaffak nin muhtelif safhalarını anlatan ve ba yalnız Aîman mi'.leti değil. aynı zamanolamıyan sekizde biri nisbetinde bir sahayı kapnacak, bu müddet içinde dirnede «vezin ve sıkleti> eksik sikke inkişaf temposunda duraklama husule hükumet, altın ve döviz stoklarının sa lamaktadır. Yalnu Borneo adası Fransa zı hukukî meseielere teraas eden Dr. da, Almanyanın mukadderatının sorum tecrübe yayınlan arttmlacak ler basılması, asker arasmda memnunitışından elde edilen hasılat sayesinde kadar, Yeni Gine adası da, Japonya kaSchacht, hatıratımn bu kısmını, eski luluğunu üzerlerine almış olan galib geldiği görülmüştür. yetsizlik uyandıımıştır. Şehirde çıkan Reich silâhlanma Bakanı Speer'in kendı devletier de duymaktadırlar. İstanbul Radyoevinin inşaatı he büytk bir yangını söndürrnek üzere Paranın eski kıymetinden altıda biri emisyonun milyarı aşmasını önlemeğe dar büyüktür. müdafaasmda söylediği dikkate değer ne kadar düşmesine sebebiyet %'eren en çalışmıştır. Emisyon milyan aştığl vaIkinci Cihan Harbinin Hitler tarafon nüz ikmal edilememiştir. SöylendığiEndonezya adaları grupumın nüfusa sözlerle bitirmektedir.) dan açılması yalnız büyük bir cinayet ne göre binanın tamamlanması ve is sevkedılen asker. hak'.arının çiğnendi ilâsyon (5) bugün kadar bilâfasıla de kit siyasî bir buhran çıkmasmdan kor 75 nıilyondur. Birinci Dünya Harbinâini bahane ederek ayaklaümıştır. Fakanlar, Merkez Bankasımn aktifindaki Tarihte benzeri bulunmıyan Hiîler değil, aynı zamanda korkunc bir aptal tanbul Radyosunun r.ormal bir şevam etseydi, memleket feci bir akibete denberi geçen zaman içinde, nüfus yadiktatorluğunun ancak en modern tek lıktı. Hitler, Alman davasını siyaset kilde neşriyat japabilmesi için iki kat bütün mahzurlarına rağmen, hazi sürüklenebilirdi Fakat talihin yardırm en sağlam kıymetîeri tasfiye ederek te rım ır.isli artmıştır. Bugünkü nüfus kemaksadile iie 1944 te maliye siyasetimizde ehem davüldeki banknot miktarını azaltmanikten faydalanraak sayesinde hüküm kuvvetile halledeceğme inanmıştır. Fa aylık bir zamana ihtiyac vardır. Bıze neye menfaat kazandırmak safeti 100 sene evvelkinden 8 defa daha sürebildiğini işaret eden Speer, müda kat iktisad davaları ancak iktisad siya veriien rnalumata nazaran, 1 ocak Eiirlarca müddet paranın tağşişine de miyetli bir değişiklik vukua gelmiştir. ğa uğraşmışlar ve harice satılan 70 ton fazladır. Yalnız Cava adasında 50 milyon Bakaru dan fazla altının mühim bir kısmı bu iasan yaşar. faasında, kendi menfaatlerinin de üsj seüle haKtdiiebilirler. Almanyanm iktisa i tan itibaren Umraniye istasyonundan vam edilmiştir. Nihayet Abdülmecid Nurulıah Esad Sümer Maliye devrinde. .kaimei mutebere: nakdiye» olduktan sonra, bütçe açıklarını daralt uğurda feda edilmiştir. tünde olarak, şunları söylemişti: di davEsı deınokrasi sozlerile veya de1 yapılmakta olan tecrübe yayınlarına, Endonezyada 150 muhtelif soy vardır; «Telefon. uzaktan yazma makineleri mokrası «teıbiyesı. verilmekle de ba I bu inşaat tamamlanıncaya kadar gü adı altında kâğıd para ihracına başlan nıağa muvaffak olmuştur. Mali muvaze7 eylul kararlarından sonra, pfcranın 250 dil veya lehçe konuşulur. Müslüman ve radyo emirlerin en yüksek makam şarılamaz. Yiyeceği, giyeceği ve barına nün muayyen saatlerinde devam edi nııştır. Kâğıd para bastırnsak suretile nenin iadesi Lstikametinde temin edilen c'jlıili iştira kuvveti de tekrar düşrr.e^e lar 60 milyonla kahir ekseriyeti teşftil dan en küçük memura kadar doğrudan cak dört duvarı clmıyan bir miCet her lecektir. Umraniye istasyonunun bu Eçıktan kolayca varidat temin edildiğini terakki, paranın dahili iştira kuvvetinin başlamıştır. Konjonktür dairesinin istaetmektedirler ki bu, dünyadaki müslüdoğruya verilmesini mümkün kılmış ve hangi bir siyaset nazariyesinden birçey I neşriyatı daha geniş ölçüde olacak gcren İmparatorluk maliyesi. bu imkânı tekrar yükselmesine zemin hazırlamış tistikleri. iki sene içinde, toptan fiat cia EOP. haddine kadar suiistimal etmiş ür. Bir arahk 993 milyon liraya kadar cndekslerinin 389 can 460 a kadar yük rr.anların dörtte biri demektir. bir çok meşum emirler en yüksek ma anlayamaz. j ve muhtelif seanslar halinde 2 3 tir (1). Endonezyanın yüzde 65 i ormanlarla j çıkan banknot miktarı. 1946 temmu se'.diğini ve paranın memleket içindeki kamdan alındıkları için, düşünülmeden Alman arazisi ycniden tahdid edil ' saat müddetle yapılacaktır. örtülüdür. Japon işgal ve istilâsından zunda 820 milyon liraya inmiştir. Par.ı kıymetinde yüzde 20 nisbetinde bir aifa edilmiştir. Bu teknik vasıtalar yurd mıştir. Birinci Cihan Harbinden sonra Osmanlı împaratorluğunda parar.ın daşların sıkı bir murakabe altında tu olduğu gibi. bu defa da gene tarım bakıkalitesini bozmsk suretile hazineye tedavül hacminin daralmasına müvazi zalış \ukua geldiğini göstermektedir. önce Endonezyanın en mühim istihsaltulınalarıru ve aynı zamanda caniyane mından en değerji olan topraklar kaymenfaat kazandırmak âdeti, mütareke olarak, 1943 te 590 a yükselmiş bulunan Konjonktüv endekslerfnde ithal malla lerinin yüzde nisbeti dünya istihsaline bir çok hareketlerin gizli tutulmasını bolmuştur. Bu kayıb, Alman milletinin scnelerine kadar sürmüştür. Millî Mü toptan fiat endeksleri, 1946 ağustosunda rına ve sınaî mamullere lâyık oldukları nazaran şöyle idi: Kaucuk ri40, çay ehemmiyet verilmediğinden, istatistik Cf20, kopra <730, kinin 190. biber 185. mümkün kılmıştır. Bu suretle idare e iaşesi imkânlarının, önemli nisbette dacadele esnasmda ise. ağır malî sıkınlı 386 ya kadar alçalmıştır. 1946 senesindeki iktisadi vaziyetimiz lerin para kıymetindeki eriyişi aksetti kapok 170, palmiye yağı 125, kalay lara rağmen. Ankara hükumeti enflâsdilen devlet teşkilâtı, bir müşahid için rslması demektir. Buna mukabil Alman Dundcn itibaren Karadenizden hamsi yona başvurmadan harbi tamamlamağa ümid verici idi. Toptan fiatlannda görü rebilme kabiliyeti hakikatin hayli al 115. perrol %3. bir telefon merkezindeki teller gibi, halkı say:ca azalmamıştır. Çünkü harobahğı akını ba;lamıştır. Sadece dün 50 Holandalıların Endonczyaya yaUrdlkharicen sistemsiz bir karmakanşıklık de nüfusça veriien zayiat, doğudaki yu bin kilo hamsi bahğı rutulmuştur. Bunlar muvaffak olmuştur. İki Cihan Harbi a len ucuzlama, hayat pahalılığmın tedri tmdadır. ları para. takriben 500 milyar Fransı* cen azalacağına bir alâmet teşkil ediyor vasmdaki devre zarfında da. dünya paarzedebilirse de hakikatte devlet teşki valarmdan sökülüp atılan milyonlarca ihrac edilmektedir. Para kıymetinin maruz kaldığı dörYunan ve İtalyan motörleri limanda us raları istikrarsızlık içinde yuvarlanır du. İhracat maddelerinrn ucuzladığı bir düncü buhran, 1919 bütçe tasansı ha frangıdır. lâtı dahi aynen telefon gibi bir mer Aimanın ana yurda sığınmalarüe telâfi Endonezyanın scrvet kaynakları hakken. Türk lirası kıymetini muhafaza et devrede, diğer memleketlerde bariz bir zırlandıktan sonra başgöstermiştir. Biı kezden ve bir iradeye göre icîare edil ecümiîtir. Bugün için esarette bulunan kumru balığı bekleraektedirler. topladığımız nvştir. Sterlin, dolar ve frangm küçük pahalılık dalgasının başlaması, dünya buçuk milyara yaklaşan masraf bütçesi kında başka escrlerden miştir. Eski diktatörler tâ'i derecedeki milyonlarca insan evlerine döndükten Yeni Jandarma Komutanının piyasalirile aramızdaki fiat ahenksizli ve vergilere zam haberi, fiatları tahrik malumata göre de, feyz ve bereket tamemleketler paralarını da sürükliyerek makamlar için dahi yüksek vasıflı ve sonra Almanyanın nüfusu, tabii Avustcftişi müstakil olarak harekete kabiliyetli turya haric, takriben 70 milyona varaIslanbul Jandctrma Komutanhğına tayin düşmelerine mukabil, 1939 senesine ka ğini tedricen tashih edici bir tesir husule etmiştir. 1949 bütçesi tatbik mevkiine şan bu adalar, yılda 700 bin ton nebat] adamlara ihtiyac gösterirlerdi. Halbuki caktır. Yani daha dar bir araziye daha edilen Albay T«vfık. dun Jandarma Alayı dar Türk lirasırun dahilî iştira kuvve getinnekte idi. Dünya konjonktürünün girdikten sonra, haftalardanberi psiko >ağ ihrac ederler. Çok miktarda tütün, bölük ve karako'Jannı teftiş ederek Jan tinde ve döviz kıymetinde nisbî bir \s lehimize dönmesi ve elimizde 20 tona lojik tesirlere tâbi olarak kabaran pa bilhassa puro tütünü, 270,000 ton pirinç, modern teknikten isüfade eden dikta çok insan sığınacaktır. darmalara öğüdler vermi?. ve son zamanlar tikrar temin edilmiştir. yakın bir altın stokunun birikmiş bu halılık dalgasının daha ziyade kuvvet 70,000 ton kahve. kakao, 80.000 ton çay, tör, bu gibi bir ihtiyac karşısında buYıkılan evlerin ve fabrikaların yeru daki hâdiseler hakkında nazarı dikkatlerini lunması, para kıymetinde ehemmiyetli lunmamaktad'.r. En küçük teşkilât şu c'en inşası, hara'o olan şehirlerin tekrar celbetmiştir. Cumhuriyetin çejTek asırlık tarihçe bir fedakârlığa zaruret kalmaksızın ik lenmesi beklenebilir. Çünkü Keynes, l'üyük miktarda pamuk, yalnız Cavada belerini dahi makine gibi kulianmak inıarı ve milyonlarca muhacirin yerleşsinde, para siyasetinin başlıca dört buh tifadî muvazeneyi kısmen iade etmek Hansen ve Higgins gibi iktisadcılann 1 milyon 750 ton şcker, gene yalnız CaTicaret Ofisi, müdahale satışı için müşahedelerine göre, bütçe masrafla vada 400,000 ton kauçuk, 85 milyon ton İçin hattâ sadece haberleşme vasıtalarj thiLmesi davası zamanla başarılabileranla karşılaştığı göze çarpmaktadır. hayvan mubayaasına da başladı fırsaünı kazandırabilirdi. nnda husule gelen artış da, enflâsyon petrol, 1 milyon tondan fazla kömür. dahi kâfi gelmiştir. Bunun neticesi o cektir, fakat Alman nüfusunun artması îlk buhran, hesab bilânçolannuı bozulEt Komitesi üçiincü toplantısını dün VaPara meselelerinde karşılaştığımız ü ve pahalılık yaratan bir hâdisedir. Ma 55 bin ton kalay istihsal edilir. Bu mem larak aldığı emri. düşünmeden ve ince meselesi daimî bir soru içareti olarak li ve Belediye Ba;kan Vekili Haluk Nihad ması netictsinde zuhur etrrjştir. Lozan lemeden tatbik eden yeni bir memur ti kalacaktır. Pepcyinin bajkanhğında VllSyette yapmıştır. muahedesinden sonra hazırlanan ilk çüncü buhran, bu beklenmedik anda liye Bakanının emisyona başvurulmadı lekette 7 buçuk milyon baş sığır vardır. Em'one7jada 1 milyar tonluk demir Tâli Komisyon, canlı ve et halinde kendisi gümrük tarifesi 1929 da tatbik mevkiine patlak vermiştir. Istiklâl Harbinin sar ğı müddetçe bütçe açığımn enflasyona pi meydana gelmiştir.» Fakat çok daha mühim olan mesele ne teslim edilecek hayvanların, perakendeci vermiyeceğine madeni bulunduğu hesablanmıştır. Ay«Büyük bir sanayî devleti mevcud girmiştir. Yeni kanunla gümrük vergi sıntılarına, hesab muvazenesinde beli ve pahalılığa sebebiyet oı ihracata pazarlar bulunabilmesidir. dükkânlarda tayin edifeıiş fiatlarla halka takabiliyetlerini. ilrrini ve tecrübelerini, lerine ehemmiyetli ^amlar derpiş edil ren sıkıntılara ve dünya piyasalarında dair beslediği kanaat, iktisad ilmi ile rıca zengin nikel. manganez, gümüş ve Mallarımıza mahrecler tcmini, Ikinci tışını deruhte edenlerin yaptıkları müracaaltın ınadcnleri de vardır. Son olarak da diğer devletlerin' fevkinde silâhlanmak diğinden, tüccar ucuz tarifeden fayda ki büyük iktisadî çöküntülere mukave tenakuz halindedir. atler hakkında Komiteye malumat vermiş \e Cihan harbinden evvel de daimî bir. Holandanın bu sömürgeden sağladığı maksadile. yalmz bir kaç yıl soferber bundan evvelki toplantıda tesbit edllmiş olan bnarak memlekete kabil olduğu kadar met eden Türk parası, yeni kurulan biı derdimızci. Dış pazarlar bizim için çok esaslar dahilinde Ofisle anlafma yapmak hükumetin iktisadi şartları yanlış tak(1) Abdurrahman Vefik. Tarihi Ma kazancı göstermek için 1936 da 1 milfazla mal sokmağa çalışmışür (2). eder ve aynı zamanda elindeki insan âeta kapalı kalmıstır. Durum gelecekta dir etmesi yüzünden, 7 eylul kararlari li, istanbul 1330. yon 600 bin tonluk ithalâta mukaMl 9 malzemesinden faydalanmayı da bilirse, taşka mı olacaktır? Harb dolayısile sar isüyenlerin mevcudiyetlnl anhyan Komite. 192429 arasında. senelik ithalât mikyapılmış ilân üzerine müracaat edenlerle Süleyman Sudi, Usulü Meskukâtı nıîlyon 700 bin tonluk çok kıymetli ihbuna mukabil diğer milletler de avnı sılan mali durumiarmı düzeltmek üiere mukavele akdine Ofisi memur etmijtir. Ti tarı 193 milyondan 256 milyona yüksel le kıymetinin yarısından fazlasını kayOsmaniye ve Ecnebiye, istanbul 1311. racat yaptığını da ilâve edelim. zaman içinde kendi teknik kabiliyet diâer rakib sanayi devletleri kendi ih caret Ofisi. hazırhyacajh mukaveleler: imza miştir. Buna mukabil 1925 ten itibaren betmiştir. (2) Namık Zeki Aral, Döviz HukuAçık denizlerde şiddetli fırtınalar geYukarıda Holandalıların Endonezyaya lerini insanlığın refahı ve ilerlemesi racatlarını sağlamak istemiyecekler mi c"an evvel gözden geçirilmek üzere Komi ihracatın azaldığı ve 192 milyon liradan ku, Ankara 1945. takriben 500 milyar Fransız frangı yauğrunda kuîlanadururlarsa, silâhlanmış dir? Almanyanm daha ucuz fiatlarla dış teye Eevk edecektir. ]55 milyon liraya indiği görülmüştür. çircn bir geminin meşakkatli bir yolcuYakmda Ofis adına İstanbula ge'.ecck hay(3) Overseas Economic Suı'ey: tırt'ıklarını söylemistik. Onlar, işte bu luktan sonra kıyı sularma kavuştuğunu olan devlet bütün dünyaya hâkim rla pazarlara nüfuz etmesine müsaade edevan partilerinden giindelik lüzum ve 2ar\:r3t Irracatın sönük bir seyir takib ettiği ve yeni bir kaptanın idaresine tevdi e Turkey, London 1948. 500 milyar frangı ileri sürerek gene bilir.» cckler midir? Bütün bunlar hiç de u lere göre teskilâ'landırılacak perakende sa 2929 da. yeni gümrük tarifesinin kanun d) Konjor.ktür Mecmuası. Temmuz cumhuriyeti tekrar kendi sömürgeleri •Bu harb uzaktan idare edilen rokcî mud verici değildir. Almanyanm tediye tışların baslaması beklenmeksitin Ticaret neşredildikten bir kaç ay sonra tatbika dildigini farzediniz. Bu yeni kaptanın halinc'e bırakmak istiyorlar. L'nutmaler, ziya kadar sürate malik olan uçak fcilâr.çosunda müvazene sağlamak mak Ofisince şimdiden toptan can'.ı mudahale sa başlanması. ithalâtın azamî haddine e kumandayı ele alır almaz bölmeleri aç Eylul 1948. (5) Toptan fiat endeksleri, paranın mak lâzımdır ki Holandalılar. bu 500 lar, en yeni sistemde denizaltıları, he fadile tanzim edilen üç veya daha fazla tışları yapılması karar altına shnmıştır. r ; şerek dış ticaret açığmm 100 milyon mak suretile sığlık yerde bulunan geTicaret Ofisi. dün İstanbul piyasasmdan lirayı Eşmasma sebebiyet vermiştir. Ay miyi kumanda köprüsüne kadar suya iştira kuvvetindeki değişikleri gösteren milyar frangı Rene Endonezyada kazandefini bizzat bulan torpiller, atom bom yıllık plânlar karşısında tebessümden 400 kızılkaraman koynnu satın almak suretile mışlardır ve gene Endonezya sayesinbaları ve nihayet çok korkunc neüceler başka çare kalmıyor. ni tarihlerde satın alman demiryolu şir batırdığını tasavvur etmek, 7 eylul ka ölçü olarak itibar edilmiştir. derhal müdahale mubayaasına başlamıçtır. riedir ki Hoianda zengin ve müreffeh verebilecck olan bir kimya silâhınm ketlcrinin takfitlerini ödemek zaruretile Terfi eden öğretmenlerin Dava bugün de mevcuddur. Davanın hir menıleket olmuştur. Bımf'an sonra karşılaşılması da. hesab muvazenesi ütfikâmülü ile sona ermiştir. Gelecek halli ise bu defa Almanyanın değil, biyeni bir 500 milyar frank daha ilâvc etnıaaşlan zerinde menfi bir tazyik yaratrmştır '3>. harb ister istemez, insan dimağır.ın bu ; mek için, orasmı sö.nüışe baline getirMil'i Eğitim Bakanhğı. 5242 sayılı Ir.tıbdk Parsmızın k;ymetinde terlricî bir düşme icadlarının korkunc tesirleri altında bu U kis galiblerin elinde bulunmaktaduv Bu davanın halli içtimaî olduğu kadar, Karununa gorc. şehrimizdeki 1071 iikokul lemayülü belirmiş ve 1924 te 871 kuruş nıck İJtivorlar. Şiırdiye kadar kazandıklunacaktır. Harb sanayii beş on vıl r.hiâki bakımdan da bir zarurettir. Mil öğretnıeninin ayhklarını birer derece art üzerinden muamele gören İngiliz lirasıları yctişmez mi? Bu mcmleketin halkı En büyük takvimcilerin, âlimlerin, şairlerin, (ilozoflann, içinde aynı süratte roketlerin hatlâ Terfi eden öğretmenier, yeni yonlarca insanın açhktan ölmesine göz tırmıştır. da. kendi tnpr"klarının servetinden ve dereceye före olan maaslarını ocak ayır.dan nın fistı 1123 kuruça çıkmtştır. Bu vazikıtadan kıtaya atılmasıru mümkün kıyumulamaz. Çünkü içtimai tehlikeler itibaren almaya ba^hyacaklardır. kendi alın *rl?rinden biıaz faydalanmütefekkirlerin, doktorlarm, muharrirlerin, hilcâyecilerin, yet kaışısmda hükumet «resmî döviz lacaktır. Bu sanayi atomu parçalamak hududlar. aşmak istidadına maliktirler. masınlar mı? mub=>vaalarım durdurmuş, haricî borcKok kömürü darbğı suretile, belki on kişi tarafından kulla Dava malî bakımdan dahi halledilmek idare adamlannın 2500 î aşan muhtelif mevzuda Kok kömurü darlığından bazı resmi dai lar mukaveleîini tatil etmis ve ithalâtı nılan bir roketi meselâ NewYork ü zorur.dadır. Bugünkü Almanya galib kıymetli sözleri ve faydalı yazılan zerine gönderebilecek, gece ve gündüz devletlerin ianelerile yaşamakta, ya relerdcki kaloriferler yarım gun yakılmak daraltmağa çahşmıştır. 1P3C senesinde de, kambiyo muameleleri kontrol altına hiç bir suretle duyulup sezilmiyen ro bancı devktlerin paralarile geçinmekte tadır. tslâm tarihinin, Din tarihinin, Türk tarihinin, Odun satışı hızlantlı almmak suretile, paranın dış kıymeti ket yalnız bir kaç saniye içinde bir mil cir. Galib devletlerin vergi mükellefleri ; Amerikaya giden denizciler Belcdıye Başkan Vekili H. Nihad Pepeyi \e Fun'î b r şekilde eski seviyesinde muhîAvrupa tarihinin, inkilâp tarihinin en parlak sahifeleri . yon insanı öldürebilecektir. Muhtelif bu yükü daimî olarak taşıyamazlar. Belediye Başkan Muavini Nâzım Arda. Be faza edilmiştir. Amrrikada t?dii edilmekte o'an € g?miye memleketlerin âlimleri, insanları \e Bundan dolayı mükellefler. Almanva lediye mııtemedi tarafından yapılan odun nezaret edecek 6 başmakinistten nıurekkeb En büyük mütehassıslann hazırladığı, her sene aldığınız hayvanları mahvedecek müstevli hasta davasmın hallini hükumetlerinden isti satışır.ı tetkik etmek üzexp dun depoları İkinci buhran, 1939 eylulünde. hükuheyet. dun uçak'.a Amerikaya hareket etgszmişlerdir. Halk, bu odunlara rağbete ba^ metin fazla masrafları enflâsyonla karlıklar neşrine ve bir böcek harbi ile düş yeceklerdir. miştir. lamıştır. İki gün zarfında 240 çeki odun şılaması neticesinde başlamıştır. Memman memleketin bütun mahsullerini Bir İsveç gencrali geliyor Fakat işgal devletleri Alman milleti satılmıştır. Bugünlerde yeniden mühim yoketmek imkânına malik bulunmakleketimirdeki vergi tatbikatını mükelİsvec Kıyı Kuvvetleri eski Komutanı Genin geçinebilmeM için u?un müddet mtktarda od on eelmesi bekîenmektçdir. tadırlar.» lefk varidat daireleri arasmda bir meyneral Duglas'ın. e;i ile memleketinıize geyardımda bulunmak istcseler dahi Ald a h a büyük b i r itina ile y a k ı n d a çıkıyor . . . . İçkili ycrlcr için larife «Dünya teknikleşmede ilerledikçe man milleti davanın bu şekilde hallindan rr.uharebesi haline getirenler, haricceği ve on be^ g\ın müddetle ka'arak. İnhisarlar İdaresinin içki fiatlarına yaptığı Eurss. İzmir ve Is'anbul'j ziyaret edsceği buna karşı muvazeneyi sağlayabilmek den hiç bir zaman memnun kalamıyabin ilk aylarmda devletin malî itibarım zamma uyularaic içkili mahaller için hazırhaber aîınmışîır. ortaya koyacak tedbirler almaktan çeiçin ferdlerin serbestisi ve benlikleri caktır. Ba.=ka!armm ianesile geçinmek '.anan yeni tarifelcr alâkahlara verilmiştir. Muamele Vergisi I kinmişlerdir. Müdafaa hizmetlerinin ihkuvvetleştirilmelidir. Bundan dolayı bu ahlâkan yıkıcı olduğu kadar siyaseten Türk Musikisi Konseri Çimcntolu diş nıacunu defterlerinizi almadan tiyac gösterdiği tahsisatı. Merkez Banmahkeme gelecekte insanî olmıyan de tehlikelidir. Bu hsl içtimaî birliğin | Çamhcayı Guzelleştirme Cemiyeîi tarsfmSağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğu. nibir kere yeni tabettiğimiz defterlerimizi görünüz. harblerin vukuunu önlemeğe ve insan ve siyasî shlâkın tahakkuk etmesine °n yasaya sürülen bir diş macununu satıştan kasından temin edilen avanslarla temin dan uzun zamandanberi hazırlanmakta olan ve memlekstimiz:'i en mejhur scs ve1 saz lar arasında müşterek yaşamayı sağla gel olduğu gibi bir çok karışıkhklara ve menetmiştir. Süğhk Müdurü bu hususta etmek cihetine gidilmiştir. 1938 de 193 Satış deposu: İNKİLÂP KİTABEVİ san'atkâılnrmın ic'irak edecakleri Sİİ7" bir milyon lira tutan tedavHildeki banknot Surüarı soylemiştir: mağa yardım etmelidir.» kargaşalıklara sebeb olabilir. konser. ö:iumLizdeki giinlerde verilecfktir « Bu diş macurıunun lâboyatusrımızda hacmi, 1944 te 960 milyon liraya kadar Almanya meselesi Çocuklara faydalı kitab Uhlilirü yaptırdık ve içerisinde çimentoya yükselmiştir. Devletin piyasaya müteBundan dolayı Alman millctinin kendi Hatıratımn bundan sonraki kısmmda benziyen bir madde btılduk. Bu bakımdan madî surette kâğıd para sürmesi, fiatHitler'in geride bıraktıklanna temas kendini yaşatabilmesi için mutlâka ikti satıştan Tî^rnecilnıiştir.1 ların artmasına sebebiyet vermiştir. eden Dr. Schacht, Nazi idaresi altında 6adî çareıer bulunnıalıdır .Bu çareler Bir basın dâvası neticelendi Millî korunma tedbirleri. Koordinasyon Almanyanın ilim, teknik ve sanat ba askerî raferlerle ve ülkeler fethetmekle Ankara M:lletvekili Falih Rıfkı Atayın. kararları. Behçet Uz tecrübesi ve varlık kımından hemen hiç bir ilerleme kay sağlanamaz. İktLsadî dava haüeriildiği hakkındaki haysiyet kırıcı neşriyatından Meşhur Alman Çocuk Yazan (Wilhelm Hauff) dan dilimize nakleden detmediğini söylerrıckle beraber bu takdirde bütün AvTUpada umumi hayat dolayı Tasvir gazetesi aleyhine açtığı dâva vergisi gibi fiat artışlarını önlemeğe (Recai Bilgin), Tanesi 50 Kr. İst. Ankara Cad, No. 143. matuf mevzuat ve icraat, mutlak birer neucelenmiş. gazeıe yazı 15leri müdurü. 6 zamanla kendiiiği ıden düzelecektir. rejimin yukarıda da kısaca söylenenay hapse ve agır para cezasına mahkum olifıâsla neticelenmiştir. Paranın iştira içtimaî ve iktisadi sahada bilhassa teş Resm: adları ne oiur=a olsun. bütün si muştur. kuvveti tedricen düşmüş ve toptan fiatkilât bakımından bazı faydalı tarafları yssî sistemler libera'.izme doğru gideYıldınm cezasına çarpiınlan ları 1943 e kadar takriben altı misjj cektir. Mılletleraraıincia müşterek hagörüldüğünü yazmaktadır. yükselmiştir (4). şoförler yat meıhumu yenidsr. dcçer kazanaDr. Schacht, Birinci Cihan Harbinin Son zanıanlarda sevTüsefer kazalarının olduğu gibi. bütün facialarile Ikinci caktır. Enflâsyon, memlekette korkunc bir artması dolayısi'.e Emniyet Altıncı Şubs Müİktisadi dâva halledilmeniği takdirde, Cihan Harbinin dahi Uctisadî zorlukdürlüğü, yıldınm cezalsrını tatbika başla israf ve mesuliyetsizlik zihniyetl yaratBir çift eldiven hâkim olduğu mıştır. mıştır. Resmî dairelerin faaliyetinde gölardan doğduğunu ve Alman milletinin demokrasinin dünyaya FAYDALI Son 24 saat içinde yapılan kontrollar ne rülen aksaklıklar, ahvali adiyeden sayılde sırf geçirdiği darlıklar yüzünden yolundaki iddialara rağmen. insan kütbir hediyedir ! Hitler'in peşine katıldığını ileri sürerrk lelerini esaretle, barbarlıkla ve propa ticesinde 67 soför hakkında yıidırım cezası mağa başlamıştır. Pahalılık, halkı g«kesilmiş ve kendilerinden 335 lira ceza tah çim sıkıntısına düşürmüştür. îhtikâr ve «Almanya meselesi adını verdiği bu nanda ile idare etmesini bilen zorba si! edilmiştu. eistemler bütün Avrupayı kaplıyacakkonuyu ele almakta ve şöyle devatn etDiğer taraftan 32 joför hakkında da muh karaborsacılık. mal darlığıru müzminleştirmiştir. Devlet müesseseleri de, istır. Açlık içinde kıvranan poletarya küt telif 5uç!ardan zabıt tutulmuştur. mektedir: fihsal ettikleri mal ve hizmetlerin bedetelerinden insanî yaşarr.a tarzı bekîemek Bueün de gene Birinci Cihan HarHakem Fikrete yumruk atan line zam yapmak suretile, piyasa ile abinden sonraki aynı durumda bulun bir hayalden ibarettir. futbolcu tevkif edildi İktisadî çareler nasıl bulunacaktır? maktayız, şu farkla ki, şimdiki durum Bir müddet evvel Karagümrjk Stadı.ıda deta pahalılık yarışına çıkmışlardır. EnIkinci Cihan Harbinde işlenen cinayet Her şeyden evvel iş imkânları bulunma oynanan Defterdar Elektrik maçında bir flâsyon ve pahalılık, halkın sıhhat seler yüzünden çok daha elimdir. Bu ci lıdır. çünkü işsizlik sadaka ile yaşa hâdise olmu; ve hakem Fikret Kayral. DefSevinç gecesidir. terdar futbolcularından Adnanın vurduğu nayetlerin sorumluluğu Hitler'e, dola mak. gayrimemnun yaşamak, suiistima bir yumruk neticesinde ölmüştür. yısile de Alman milletine düşmektedir. le kaçmak ve ruhan ba=kı altmda buFutbolcu Adnan. dün sabah Adliyeye veFakat iktisadî davaların halli bakımın lunmak demektir. Sonra. iaşe imkânlan rilmiş ve İkinci Sulh Ceza Mahkemesinde dan bu sorumluluğun önemi yoktur. bulunmalıdır, çünkü çelışan insan. ye yapılan sorgusunu müteakıb tevkif edilAlman milletinin Avrupada yaşıyan mek ve geçinmek mecb'jriyetir.dedir. Fa miştir. Kömürden zehirlenen işçiler milletlerden en fakirinin hayat seviye kat bu yiyecekler başka milletlerin iaşe Beşiktaşta TürkOstro Şirketine aid ttitün sinden daha üstün bir hayat seviyesine ve çahşma imikânlarını daraltmamahdır. kaloriferdeki ârıza dolayısile yamalik olamaması gibi nazarî taleblerde Cihan piyasalarmda diğer sanayi memle deposunda kılan mangal kömüründen sekiz ijçi zehirbulunmak kolaydır. Nazi ideolojisine ketlerile rekabetten çekinilmelidir. Bu lenme alâimi göstermistir. 500.000 den alacağınız nefis bir İngiliz kumaşı uyduğıı idn Alman milletine, bir ceza nun için de bulunan çareler, Almanyar Derhal Etfal ve Beyoğlu hastanelerine nak200.000 kadar onu hiç bir şey sevindiremez. ledilen işçilerin lâzımgelen tedavileri yapılolarak 3000 kalori yerine 1500 kalori mn dahi iştirakile, bütün sanayi dev100.000 Galatasaray, 261. verilsin. denebilir. Fakat iktisadi dava letleri tarafından tatbik edilmelidir. mıştır. 100.000 80.000 lar acaba bununla halledilecekler mi? Dâvanın halli vazifesi yalnız AlmanyaBir kravat 125.000 Şu halde, neden Bay Rockfeller'in ah ya bıraküamaz, Bulunan çareler bütün f KÜÇÜK HABERLER ^ 200000 hediye ediniz! lâksız olmıyan Bay Smith'ten daha yük sanayi devletlerinin iştirakile tatbik 200.000 • * • İSTANBUL vapuru bugün saat 12 de sek bir hayat seviyesi olmalı, diye bir sahasına konmalıdır, çıkacak güçlükler 250.000 Batı Akdeniz seferine çıkacaktır. sorgu hatıra gelebilir. Durum bu gibi 200.000 * KAZANLARİNDAKİ sızıntıyı tamir için gene elbirliğile ancak bu sayede gide500.000 ahlâk ölçülerile düzelecek mi? Bilâkis, tstinyede havuzlanan «Büyükderei vapurunun rüebilecektir. 500.000 istihlâkin herhangi bir yerde azalm:ısı, tamirl bitmi; ve gemi. Boğaz hattmda sefer400.000 Bu çareleri düşünmek ve bulmak için lere baslamıştır. neticede cihan ücaretinin aleyhine o500.000 * C. H. P. Samatya Bucak Kongresi, yamüzakereye girişmek imkânı ne zaman lur. S0O.O00 ıın saat 20 de Aksaray Tramvay Deposu bulunacaktır? Dâvayı yalnız takdir 400.000 Eğer cihan iktisadiyatının canlanması karşısmdakl Tecsddüd sokağındaki C. H. P. 500.000 YENİ BİB SES ısteniyorsa, ahlâka dayanan bu gibi edebilen değil. aynı zamanda insani Fatih İlçe Merkezi binasında toplanacaktır. 500.000 kontenjanlardan sarfınazar edilmelidir. yollardan halletmeye istekli ve azmetNylon çorap Ahlâkın iktisad siyasetile karıştırılma miş devlet adamları bulunduğu gün. bu SEFER 23 CUMA 245J0OO sı yüzündendir ki, Versailles muahede imkân da hâsıl olacaktır. Çünkü dâ26 Arahk 1948 tarihinden itibaren LÜZUMLU ZJJÖOOÖÖ si iflâs etmiştir. Bu muahede Almanya vanın halli birbirine eklenen çarecik• 5 | CE 1 türkçe neşriyatıns başlıyacaktır. 3 lerle değü. bilâkis muazzaın bir e=er nın iktisadî davasını halletmemiş. bilâbir hediyedir I > J Kısa dalga 43.99 metre 0 kii çıkmaza sokmuştur. Versailles'dan halinde. büyük cesa.retle ve sıkı bir Orta dalga 460.3 metre birjcyler öğrenemedikse, Ikinci Cihan işbirliğile mümkün olacaktır. Dâvanın 7.24 12,14 14.33 16.45 18.24 5,36 Vasati Pazar sabahlan saat 8 de, Salı ve Harbinin önümüze koyduğu hakikat halli çareleri de mevcuddur. 7,28i 948 12,00| 1,39] 1 2 , 5 1 • Ezani , | 2,39 Persetnbe akşamları saat 19,30 da. (S O N) lerden ibret dersi almamızı umud ede İstanbul radyosunun neşriyatı haberleri TUrk parasmm kıymeti TnTTftlFItlIIIIIılIllillIlilIltllllillllllllIliMl lıllllllllllillllilllllllllli İKTİSADİ BAHİSLER HEM NALINA M1HINA Endonezya bir hazinedir H Dr. Feridun Ergin Dün 50 bin kilo hamsi bahğı tuttıldu YILIN ANSİKLOPEDİSİ Buyuk Saatli Maarıf Duvar Takvimi FABRIKÂLÂR CÜCE MEMİŞ MAYER YILBASI GECESİ K ORTA ŞARKTAN İSRAİL RADYOSU •s. • r 1 M/IYER