Katalog

'25 ıncı yıl Sayı: 8722 umhuriyet Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu îstanbul No. 246 Telefonlar: Uroutnî Santral Numarası: 24<S98. Yazı l*len: 24299. Matbaa: 24290 SAFAHAT Büyük Şairimizin bütün manzum eserleri, eskiden basılan ve hiç basılmryan bütün şürleri, TürIs*narflerUe, Ömer Rıza Doğrulun hazırl^Hğı şairin tarihi; edebl ükir şahsiyetKÜ." belirten bir mukaddemesile birlikte neçredilmiştir. Fiatı cildli olarak 600 kuruştur. MEHMED AKİF KURUCUSUtYUNUS NADÎ Çarşanıba 24 Kasım 1948 İNKİLÂP KfTABEVl Izahat, Rus elçisinin resmi olmıyan sözlerine taalluk ettiginden ailevî mahiyette bir açıklama addolundu Bir milletvekili, Molotov'un Cumhuriyet bayramımızda Moskova elçiliğimize gelip gelmediğini sordu. Gelmediği cevabı verilince Başbakanın Rus elçiliğine gitmesini tenkid etti Grupunda şbakan H. P. Grupunda D.P. beklenen izahalı verdi mtihim görüşmeler Grup, bütçede milletvekili ödeneklerinin indirilmesini mahiyeti bir kanun teklifi ile MecHsten istemeye karar verdi Dünkü Grupta, Meclise verilen ve 1942 de 33 vatandaşm mahkerae karan alınmadan karşuna dizildiklerinin doğru olup olmadığını soran takrir etrafında konuşmalar oldu Celâl Bayar bu gece Ankaradan aynlıyor Ankara 23 (Telefonla) Demokrat Partı Meclıs Grupu umumî hejetı bugun toplanmıştır. Öğrendığıme gore, Grupta, yerü butçe dolayıs;le ahnması gerekli tasarruf tedbırleri üzerinde goruşmeler olmuş ve bu tedbirlerin baçında, milletvekılleri ödeneklerinin indırilmesi lüzumlu gorülmü?tur D. P. Meclis Grupu, bu hususta bir kanun teklifinde bulunınaya karar vermiştir Kanun tekhfi, Meclise yarın sunulacaktır, Bu teklıfle öderckler zamdan ev Arkası Sa. 4, Sü. 6 da Ankara 23 (Telefonla> Başbakan de ve merakır.ı tahrik edci mahiyette] Hasan Saka, C H P. Meclis grupunun olduğundan hemen ağudan ağıza ya1 bugunkü toplantısında, Sovyetlerin yılmış, sonradan basına da intikall v ıldonumü bayramında büyuk clçi etmiştı. Bu geceyarısı mulâkatjna dauf Lavrişefle aralannda vaki olan gö tafsılâta, \abancı matbuatta da tesai rıişme hakkmda izahlarda bulunmuş duf edilmı^tir. tur. Geceyamına ve neçeli bir ana Benim öğrer.diğıme göre, Başbakan.1 tesaduf eden bu hasbıhalır> resmi bir büyuk elç: ile görüştüğü sırada. b j | nahiveti haiz olmadığı şüphesizdır. bahse nasıi girıklieini anlatmış veJ Ancak görüsme etrsfm işiteceâı sekj Arkası Sa 4, Sü. 6 da ~ Bir iıosV aııuıa dair Berlin cıkmazı İki tarafı hoşnud edecek hal şaresi aranıyor olşevik ihtilâlinin yıldonümü akşamı Ankaradaki Sov>et Elçiliğinde geçen hâdiseye dair çeşidli tefsirler ileri sürülüyor. Kuslar tarafından bize «Berlin meselesi, para mesekarşı giıdükn politikanm değiştilesini halledecek bir formül rilmck istendiğini, bizi AngloSakson bulmakla hallolunacak cephesüıden ayınp eski Tiirk Rus mahiyette değildir» dostlıığunu canlandırmak uğruna gayret harcanacağını, yahud da iki Londra 23 (B.B.C) Ingiltere, A merika ve Fransa hukumetlerı, Guven" jıl önceki sinir barbine yeniden h u lık Konseyi başkanı M. Bramuglia'ya ] verileccğini işitiyoruz. Bir neş'e Celâl Bajarın son rcsimlcrinden biri Berlinde kullanılan para hakkında s o ânının sebeb olduğu bir kıiçük hârulan suallere, aşağı yukarı birbirinın discciğin bu kadar gcniş tefsirlerc tıpkısı olan cevablar vermişlerdir. Sov < >ol açmasına gerçi hajret edebiliryet Rusya da cevabmı vermış bulunu» dik. Fakat cici ünilormaları. murassa yor. apulelleri ve gbğüslerini süslejen Bunun uzerine başkan Bramuglia,, sıram sıram nişanlarile Sovyet rejimi Berlin meselesinde methaldar olmıyan alb devlet delegelerini davet etmiş ve sayın temsilcilerinin çehrelerini göz önüne getirince herhangi bir farazi Arkast Sa. 3, Sü. 2 de . Ankara 23 (Telefonla) Bulgarlar \ yeyi imkânsız saynıak doğrusu güç yakaoiııyor. Sınnalar içincle pu.van olan tarafından pusuya duşürulerek landığı sanılan ve hududun sncak 50 , bu baylan bir Napoleon gencralin 40 metre içinde tevkif edüdıği bizzat j den, yahud da antikominform pak Bulgarlar tarafından ifade edılen suba i tma imzasını koymuş bir Mihver yımız hakkmda hükumetimizin enerjik şefinden ayırdetmek için insan çok teşebbüslerde bulundufunu bıldirmışDiğer taraftan bütçenin vaktinde çıAnkara 23 (Telefonla) Butç« kozahmet çeker. Smıfsızbk ihtilâlini tım. Dış Işleri Bakan vekili Tahsin Bemisyonunca aynlan tâli komıte, çahş kıp çıkmıyacağı meselesi de ortaya aottK yılda bu hale getiren Zamanm kir Balta, bu hâdise hakkında bu gece maİ3rına devam etmektedır. Bu sene tılmıştır. Hukumst, bütçenin jilbaşma bsna şu izahatta bulundu: terfiler durdurulduğu takdirde mühım kadar çıkması arzusundadır. Bu suretle sonsuz kudreti önünde hayrete düTruman ile Marshall, bir tasarruf elde edıleceği şeklinde bazı bir çok kırtasî muamelelere lüzum kal« Bulgar Hariciyesi, 25 mart 1948 şerken, kafamızdan esen bütün famutalealara da tesaduf olunmaktadır. rr.ıyacakbı. Komisyon üyelerinden çode Sofya elçiliğimize bır nota vererek, dünya için faydalı bir raziye rüzgârlanna karşı bağnmm ğu, bütçenin, kabil olduğu kadar esasİJ Vapılan incelemeler, her d&irede meusteğmen Mustafa Şengurun 23 mart Londra radyosu, Prenses açmak ihtiyacını da tâ yüreğimizkonuşma yaptılar murlardan çoğunun, bulunduklan de şekilde ir.celenerek mümkün olan t a akşamı, Kervansaray bolgesinde Bulgar den duynyoruz. recenın iki derece üstundeki maaşı al sarruf tedbirlerinin almması için zama Elizabeth'in Krala vekâlet topraklarma girerek tarassuflda bulunWashmgton 23 'a a.) (Afp) Başmakta oîduklarmı göstermıştır. Terfi na ihtij'ac olduğu mülâhazjsındadırlar. etmesi ihtanalinden Bununla beraber Türkije ile Rus duğu sırada, hududdan 30 40 metre j kanlık sekreteri Charles Ross, basına ler. kifayeti ve liyakati görülenlere de Bunun için de bir aylık geçici bütçe yamesafede tevkif olunduğunu bildırdı. ya arasında iyiye veya kötüve doğbahsediyor demeçte bulunarak Baskan Truman'ın | ü , otomatık olarak senelerir.i dolduran pılmasını maaşlarm ve luzumlu ufak teBunun uzerine derhal konuvu, lâyık olru gelişebilecek bir mesele bulun duğu ehemmiyetle ele alan hükumet, 2 I Marshall ile Avrupa, Asya \e butun lara âmirleri tarafmdan yapılmıştır fek masrafların ödenmesini uygun gördunyadakı milletlerarası vazı>et hak Butçe masraflarmı, bu durum da hayli mektedirler. Kış rr.evsirri olduğundan. duğundan bizim haberimiz >oktur. nısan 1948 de Bulgar Harıciyesine Sofva j Arkası S 3. Su. 3 te kabartmıştır. Bazı komisyon üyelerı bu gecikmenin bir çok faaliyet sahalaHattâ. eğer yanhş duşünmüyorsak, elcibğimiz vasıtasıle bır nota tevdi Pttı | Ise, bir kısım memurların böyle iki ds rmda te«iri olmıyacağı ileri sürülüyor. boyle bir mesele Rusya ile İngil Bu notada, subayımızın pusuya duşurece üst maaş alırken, bu sene terfi 3u suretle bütçe, 1 şubattan itibaren tere veya Amerika arasında da olma rulmuş olduğunu anlatan deliller bil' edeceklerin haklarmı alamamalarmı tatbika konulacaktır. Bu noktai nazarm. dırıldı ve Bulgar notasındaki iddia aymalıdır. Boyle bir mesele, olsa olsa Tahsin Bekir Balta, Meclis kürsüsiinde doğru bulmamaktadırlar. Bu cihet he korr.isyonda çoğunluk kazanacağı saancak Rusya ile banş dünyası ara nen kabul olunsa dahı. işin alelâde bir nılmaktadır. nüz karara bağlanmamıştır. sında balıis konusu edilebilir. Tür hudud vakası olmak lâzım geldiğı, bu j madığını, olsa olsa bir yol şaşırması itıbarla meselemn. bu gibi munasebet bahis mevzuu olabileceğıru, devam eden kiye de, demir perde dışındaki bülerde mutad olduğu uzere hudud ma teşebbuslerimızle Bulgar makamları tün bteki devletler gibi, barış düıı karr.ları tarafından mahallinde halh ge nezdinde tebaruz ettırdık ve tabii, suyasının sadece bir parçasıdır. Bu roktıği, bu yapılmayıp da subayımızın bayımızın ıadesini istedık. dünya ile anlaştığı gün, Rusva. uzak Sofyaya goturulmesinin, hâdisenın bir Bulgar Hariciyesi, 10 nısan 1948 tayakın her milletle beraber Türkhe tertıb mahsulu olduğuna delâlet ettiğj rihh mukabıl notasında, yapılan tahki Medinenin kahraman müdafiî, katla Mustafa Şengurun Bulgar kanunile de çözülmeye muhtac hiçbir bc'irtıldi. bugün toprağa veriliyor Adı geçen subayın. at üzerinde ve larma aykırı hareket ettiğıne dair dehltlâvası olmadığını görecektir. resmî elbise ile tevkif edüdıği, bizzat ler elde edildığini ıleri surerek, subaÖlüm haberini, dun teessürle bildirUç yıldanberi yer>üzünde gbze Bulgar makamları tarafından ifade edıl jımızm mahkemeye tevdiinin zaruri oldığimiz "Medine mudafıi Korgeneral Öcarpan sinirlilik. şüplıe ve tereddüd dığme göre. subayımızm bu kjyafetie duğunu ifade etti. Kanaat verici olmı msr Fahreddinin cenazesi, bugün saat havasını barışçı milletlerin yarattı herhangi bır gozetleme ve bılgi edınme yan bu iddiaya karşı da subayımızı kııı 10 da Taksim Talimhane, Aydede cadğını iddia etmek imkânsızdır. Bu maksadıle hareket etmesinin imkânı ol Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Arkası Sa. 3, Sü. S te arada bütçesinin yarısından fazlasını Dünyanın her tarafından, Filistine dişine sebeb olarak bunların Filistinde millî savunma ihtiyaclanna harcımuhaceret devam etmektedir. Türkiye dıahomasız evlenebilmelerinin mümkün >an Türkije de saldırganhk hevesini den de Filistine gitmek istiyenlerin ade olacağı gösterılmektedir. Dıtiyar kadmyatıştırmak uğruna Amerikadan >ardi, hergun biraz daha artmaktadır. Dün lar kendilerine gidiş sebeblenni soran dım göruyor değildir. San Fransabahtan akşama kadar Emniyet mü arkadaşımıza: cisco toplanhsı sıralannda patlak « Onu Allah bilir. Şimdi yalnız gitdürlüğüne müracaat eden 301 Musevi İngiltere Kralı Altıncı George verip bugiine kadar devam eden vatandaş, Fılistin, Italya ve Fransaya (Telgraflar 3 üncü sahıfemızde) Arkası Sa. 4, Sü. 7 de büyük krizin biricik üfleyicisi, ne gitmek için pasaport istemişlerdir. \azık ki Sovyet Rus>anın kendisinGene dün sabah Türk bandıralı Peyk den ibarettir. Baltık devletlerini. vapuru 400 Musevi vatandaşı hamil olarak limammızdan Ha>faya mütevecPolonvayı ilk ağızda yutan, sonra cihen hareket etmiştir. Akşam üzeri bir punduna getirip Rumanyayı, kalkan Fej'yaz motörü de 130 Musevi Bulgaristanı. Yugoslavy ayı. Arnaile limammızdan aynlmıştır. vudluğu, Macaristanı, ÇekoslovakMuseviler ,kadın, erkek, çoluk çocuk >ayı demir perdenin içine alan. bir arada gittikleri «diyarlarda» çok barış dümasına karşı sonu gelmez şeyler» bulacaklarını ümid etmektebir Eİnir harbi açan, iki bııçuk yıldirler. Sabah kalkan Peyk vapurunda, ciır bircr tokat gibi milletlerin j ü kadmlann çok fazla bulunması, bilhassa nazan dikkati çekmiştir. Kadınlarm giviıne saMirduğu \etolann saMsı caliba >irmı dokuzu bulan devlet, Sovyet Rusvadan başka hangisidir? Bulgar hükumeti ile aramızdaki mesele Dış İşleri Bakan vekili, Sofyada idaaa mahkun edUen Tiirk snbayı hâdisesini anlatıyor Bütçede tasarruf Âmerikanın kararları Bu sene terfiler durdurulursa mühim bir tasarruf «Ide edilecagi ileri sürülüyor, fakat Bütçe Komisyonunda buna muhalif olanlar da var Ingiltere Kralının rahatsızhgı Fahreddiniıt cenaze töreni General Ömer Harice Yahııdi akını hâlâ devam ediyor 530 Musevi, vapur ve motörle dun şehrimizden ayrıldılar Iktisad Kongresinde diinhü çaltşmalar Komisyon toplantıları çok hararetli oldu, vergi reformu komisyonunda gelir vergisi taraftarları ile kazanç vergisi taraftarlan arasında çetin münakaşalar cereyan etti Belediye ucuz kömür buldu, satacak adam bulamıyor! Ha>b sonunun \adettiği ilk ümid ışıklarına sanîarak Birleşmiş Milletler toplantısma gittiğimiz zaman. biz, hcr mîllete olduğu gibi Rusya* a karşı da dostiuktan baska nasıl bir clır ?u bebliyebiliıdik? Bütıin emelimiz hir an once barış dunjasının kurulmaM. bunca yıl ıstırab ceken milletlere yaralarmı sarma imkâııının \erilme*i, insan kütlelerinin ılaha insanca bir ha\ata kavuşturulabilmesi idi. Ne yazık ki. daba ilk günlerden itibaren kulağımıza bozuk sesler aksetmeye başladı. Sayın komşumuz Sovyet Rusya, her iyi niyetli teklife avak diretiyor, tahakküm ihtirasma smır biçilemiycn bir istilâcı devlei Büyük bir dolandırıcılık tesebbüsü Uvdurma bir hajırsever dernek (!) adına 20 ekipin muhtelif yerlerde iane toplamakta olduklan anlaşıldı Bu kazanclı işi üzerine almaya yalnız bir kişi talib çıkmıştı. o da dün kömiircülerin tazyikı neticesi talebinden vazgecti Kongre heyeti umunıi\esi ve vergi refornıu komisjonu dünku içtimalarında fıkııler ilmî bir çehre içinde çarpıştı. Hatibler sozlerını bitirdıkleıı zaman sık sık alkıslandılar ve taraflar topladılar. Ahmed Hamdi Başarm tezi Komıs\on, Husnu Hımmetoğlunun başkanlığında saat 15 te Etıbba Odasında toplandı. Vergi reformu mevzuunda takıb edılecek yol evvelce tesbıt e Arkast Sa. 4, SO. 1 dt Tıirkiye Iktisad kongresinin ikinci ye kadar larşılaşlığımız, duvduğumuz umumî topantısı, dün saat 10 da Emin ve bıldı^ımız derdleri tekrar etlıler. Oğleden sonra, tesbit edılen üç me\ onu Halkevinde, Salâhaddin Sanverin zuu müzakere edecek oİ3n komı^yonlar başkanlığında yapıldı. ilk olarak kürsuye gelen Muhlis Er toplanarak faahyetlerine de\am ettı'er. dener devletçılık, dış tıcaret rejımi, ver Mevzu itıbarıle vergi reformunu tetkık gi reformu mevzularını ele alarak, u ve bır netıceve başla\ acak komis^ onun NADİR NADİ zun bır konu?ma yaptı. Bundan sonra muzakeresi, beklendığı şekilde elektrıkb bir hava içinde cereyan etti. Muhtelıl Arkas\ Sa. 3, Sü. 4 te konusan 14 üyenin hemen hepsi, şimdi Ankara 23 (Telefonla) Son zamanlarda hayırsever derneği maskesı altmda kurulan bazı dernekler içir», memleketm muhtelif yerlerıne gönderilen tahsıldariar vayıtasile geniş mikyasta para toplandığı ve netıce itibarıle de venı bır sekılde doland'.rıcdık yap.!dığı gorulmu' \e Ankara Zabıtası. b j nususta uyanık bu unmak luzumunu Arkast Sa 4, Sü. Ide Ankara 23 (Telefonla> İstanbuldo n'ahrukat satışmm, formalıte yuzündcn gecıktiği yazılmıştı Durumu, Ankarada Bakanhkla teraasta bulunan Istanbul Vaîi vekili Haluk Kihad Pepeyıden sordum. Bana şu izahatı verdi: . Cumhuriyet gazetesinde bu haberı o'.ur okumaz, telefonla. Belediye Başkan muavıni Nazım Arda^ı buldum ve muteneale bır anlaşmaya varılmıssa adıiıa hemen imzalanrnasını sdyledim N. zım Arda satısı tanzım edecek tacırlerın, Beledıyeye muracaati gazetelerle üân edıldiğı halde ancak uir ki^inın buna yanastığım ve bu zatm da, halen Adapazannda bulunduğunu ve cağırılı? mukaveleye bağlanacağını =o"led'. A? zahrnetle oldukça kazanc t^mın edecek clan bu aracılığa fazla İ5teılı bulunmaması c'ıkkatimizi cek'nckıea^r. Tarırr ' Bakanhğımn isletrrclerden temin etü | ği odun ve komurün piyasîdan ucuz o Arkası Sa. 4, Sü Ide İstanbul Vali vekili Haluk Nihad Pepeyl