Katalog

L. Hourticg: Burhan Toprak SAN'AT Saheserleri Bütün milletlerin sanat tarihi 3 cıld, 700 resim. Fiatı 12 Lira Satıs yerleri: HAŞET, G E S, İNKİLÂP KÎTABEVİ Meclîs istizah takrîrini ittifakla kabul etti Kiııı haklı? emokratik gclişmenıizi normale bağlamak uğruna büjiık gayretler gosteren sayın Yalçın. Ulusta şö>Ie diyor: <'Demokratik hayat memleketimizde başladıktan sonra en muhim bit nokta gbzümüzden uzak kaldığı içindir ki aramızda lasır bazı miınakaşalar çüayor. Beyhude yere yürek tüketip duruyoruz. Şunu iyice bilmeliyiz ki blr demokrasi idaresinde bizim istediğimiz, bizim münasib gördüğiimüz bir şey mutlaka fiile cıkamaz. Biz kendimizi ne kadar haklı görürsek görelim. tekliflerimizi ne kadar makul zannedersek edelim, \ırtınalım. çırpınalım, bağırıp çağırahm, fikrimizi, istediğimizi mutlaka kabul ettiremeyiz.» «... Onun için demokrasi rejimiııde şefin. şeflerin, eksernet partisinin, ekallhet partisinin bir istekleri. bir teklifleri tatbik me^kiine girebilnıck için mutlaka etrafinda bir ekserivrt toplamalıdır \e teklif edilen şey de ajnca, teınel prensiplere uygun bulunmalıdır.» Demokrasi \o'unda sa^ın üstadm Ankara 10 ' Telefonla) en ınühim bir nokta olarak ileri surdiiğiı yukarıki prensipi kabul etme ToKat milletvekılı Recai G6meyc imkân var mı? Nasıl olsun ki relının. Celâl Bayarın eylul buna «hajırı» demek 4îkta*örHi diğı beyanata dair sual ta kendisi demektir. Çoğunlujrun ira bir yanlı? anlayışın düzelmedesi kelimelerile tarii ettiğimiz blr sme sebeb okiu. D P . Genel rejimde düşiineemizi ileri sürerken Başkanının nutkunda. bilha&5a «ben böyle istiyorum, bojle olacak» secimlere dair mütalealar gagibi bir mucib sebebe dayanırsak zetelere muhtelif çekillerde akherkes bize deli der. Bu takdirde setmiş ve çeşidli yorumlara hakkımızda yapılacak en doğru nıua sebeb olmuştu. Bayar, sozlerinde, genel seçur.leri kasdemcle ustalıkla bizi bir taksiye bindir derek. Iç Işleri ve Adalet BaRecai mek ve ordinarius profesor Mazhar kanhkları, Demokrat Partinin elınde Osman Uzmanın. yahud da Fahreddin obnak şartile intihaba iştirakin mumKerim Gökayın şefkatli himayesine kım olabıleceğini, yoksa kanunun behennehal tadili gerektiğini anlatmış. aksi bırakmakrır. Bir halk idaresi elbette her şeyden önce çoğunluğun iradesine dayanacaktır. Yürürlüğe giren, kanunlaşan iradeyi beğenmemek, onu yanlış buluyorsak fikrimizi sb'^lemek, çoğunluğu kendi düşüncemize getirmeğe çabşmak bizim hakkınuzdır. Fakaf bunu ancak demokratik usullerle yazarak. konuşarak, vatandaşları inandırarak yapabiliriz. Hürriyet rejimini benimseyenler arasmda saym Yalcının yukanya aldığım fikirlerine dil nzatacak bir kişi bile tasavvur olunamaz. Zaten üç yıllık deneme hayatımızda da bunlara aykın sayılabilecek bir yazı okuduğumu haürlamıyorum. Ankaja, 10 Telefonla) Şeker meselesi dolayısıle Başbakandan gen soru açılmasını istıyen onerge, bugun Meclıs gündemınm başında ıdı. Fuad Koprulü ıle arkadajlarınm takrırı okunduktan sonra Başkan Rai! Karadenız, evvelâ, gen soru açılıp açılmamasını oya koydır « Kabul olunduğu takdirde gen soru açılacak demektir.» dedı. Muhalif, muvafık, bağımsız butun mılletvekıllerı, bu mesele dolayısıle hukumetin istızaha çekılmesıni ittifakla kabul ettıie£. Başkan, Başbakan Hasan Sakadan ıstızahın gunu hakkındaki fıkrini oğrenmek istedi. Hasan Saka kursuye geldi; ezcümle dedi kı: « Demokrat Partıli arkadaşlarımızın, şeker mevzuuna müteallık olarak zam dolayısıle verdıkleri istizah takrirıni kabul etmek suretıle hükuınete bu konuda meseleyi umumi efkâr öniinde tenvır fırsatını verdiğinizden dolayı arzı şükran ederım. Meselenin, elımizden geldiği kadar bır an evvel gün Arkası Sa. 3, Sü. 4 te J 25 ınci yıl Sayı: 8709 umhuri Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu istanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290 Hayat Bilgisi ve Toplu Öğretime Uygun Yazan: CELAL S! LEK Çocuklara okumayı s ve öğretmenlere birçok kol; sağlıyacak biricik kitab Mıllî Eğı Bakanhğınca İLKOKULLARA Y. ;cı KITAP olarak kabul edılmişti •den 5 inci sınıfa kadar her sın: itabı ayndır. Her birinin fiatı 80>teıtıstur. YENİ OKUM ABI KURUCU5TJ: YUNUS TODt Perşembe I i Kasım 1943 GÜVEN YAYINEVU İstanbul Başbakan Meclisin bu kararına teşekkürle pazartesiye kadar hazırlanacağını söyledi Şeker meselesile alâkalı diğer üç sözlü soru takririnin de gene pazartesi giinü görüşiilmesi kararlaştı Ankarahlar dün sabah akın akın Ataturkün muvakkat kabrini ziyarete giderlerken Koalisyon kabinesi kurulacağı şayiaları Celâl Bayarın bir mıtkumıtı yanlış anlasılmasından çıkatı mesele dün Mectiste mevzuu bahsedildi Başbakan ve Celâl Bayarın sözleri Diinkii Mecliste cevablandırılan sözlü sorular Tarım Babam, Zirai Kombinalardaki yolsuzluklar, Sağlık Bakanı da Dinar Sıtma Savaşı > olsuzluğu hakkında izahat verdiler Dün bütün yurd Ataturku andı Ankarada muvakkat kabri ziyaret edildi, Istanbulda, diğer şehir ve kasabalarda törenler yapılarak hatırası taziz edildi Buyük Ataturkün 10 uncu ölüm yıl<3or.umu de Istanbulda, koyu bir matera havası ıçmde geçmiştir. Şehir, onun olumunun her yıldönümünde olduğJ gibi r.eşesini kaybetmiş, 3 dakikahk ihtiram iukutuna davet eden düdükler çalınclıktan sonra caddeler ve sokaklarda jer yer ağlıyanlar görülmüştür. Bu millî yas gunumuz dolayısıle Err.inönü Halkevi salonurda tertiblensa ıhtiîalde Buyuk Mıllet Msclısı başkan vekıllerınden Cevdet Kerım tncedayu Vsli ve Belediye reisi Lutfı Kırdar^ C H F "ü başkariı Dr. Esa<î IHıru, milktveWIerin<5»n Sadi Bekter, operator M, Tnal Ali Rıza An, Emniyet müdirıi Arkası Sa 4. Sü 1 de Ankara, 10 (Telefonla) Meclisin bugunkü gündemini, munhasıran sözlu soru önergeleri teşkıl ediyordu. Bunlardan bir çoğu çıkarıldı. Heşad Aydınlınm, Zıraî Kombinalardaki yolsuzluklara daır ikı sbzlü soru ötakdırde halkm, sandık başm nergesine cevaben Tarım Bakanı ıda kendi hakkını koruyacağmt zahlarda bulundu Aydınlı, bu izahkaydetmiştır Arkası Sa. 3. Sü. 5 te . Kristal gazinosundaki beyanatın yanlış anlaşıbnış çekılleri, hemen ertesi gün, yukarıya kaydettiğim esaslar dairesir.de tavzih olunırustu. Buna rağmen C B P . nin ifrat kanadmda bulunanların, bu meçten hayli alındıkları müs ve bir koalisyon kabinesi kurulması derpiş edıldiğıne Goreli hamledılmiştir. Baa çevrelerde bu yorumlann, mahud müvazaa iddıasmı destekleyici olarak kullanıldığı Dünkü basın toplantısında goniluyordu Arkası Sa. 3, Sü. 2 de | delegeler, Unesco'nun sulhün Unesco'mın topiantıları bu gün baslıyor korunmasındaki rolünü anlattılar Altın kaçakçılığı ve taç giynte törenine çağırıhtııyan elçi Dünkü Mecliste bir milletveküinin sorduğu suallere Dış İşleri Bakan vekili cevab verdi Ankara, 10 (Telefonla) Osman Nurı Konı (İstanbul) nın Dış Işleri Bakanhğı memurlanndan bırısmın yapmış olduğu altın kaçakçılığı ıle La Haye'de yenı Kralıçenin taç gıyme torenme ıştırak ettırilmememizın sebebı hakkındaki sözlü sorusuna cevaben Dış İşleri Bakan Vekılı Tahsın Bekır Balta, Meclisin bugünku oturumunda izahlarda bulundu. Könı, altm kaçırılan kuriye çantasımn, La Haye, Bern ve Paris Buyük Elçılıklerımizin mıihürü ıle mühürlü olup olmadığını da sorarak bu cihetın de bilhassa tahkık mevzuu yapılmasmı lüzumlu görüyordu. Tahsin Bekir Balta, kaçakçılık hâdisesinın 2 eylulde La Haye Elçisinın telgrafmdan öğrenildığini, Dış İşleri Bakanlığma salâhiyet veren kanuna dayanılarak memurun merkeze çağırıldığını, 25 eylulde Bakanlıkla alâkası kesılmış olduğunu, tahkikat ve TürkItalyan ficaret Doğtt Batı gergiıtliğini anlaşması Eminönn Halkevinin dün geceki manzarası hafifletmek için O halde üstadla niçin anlaşamiyonız? Bu bitmez tiıkeıımez, artık dinleyenlere de usanç vermeye başla^ an uyuşmazlığın sebebi nedir? Kendi payıma, demokratik usullerden zerrece uzaklaşmaksızın düşündüğiimü şuracığa kısaca işte bir di>ha yazıyorum! Evet, demokrasi bir çoğunluk rejimidir. Fakat çoğunhık gökten zenbille indirilmez, halkın reyile kazamhr. Bu da iyi bir Seçinı Kanununun doğru dürüst tatbikile belli olur. Seçim Kanunu, ihtiyacı karşdamaz veya iyi tatbik edilemezsç o zaman gerçek olduğunu anlamak şoçleşir, halkm içine şüphe girer, tejrii mekanizmaya karşı güveni sarNADİR NADİ Arkası Sa. 3, Sü. 4 te ! Maraş hattınııt açılışından intıbalar J Paris, 10 (a a.) Moskova rad Truman'ın görüşmeleri ihtimali Biryosu bugün ilk defa olarak Truman leşmiş Mılletler mahfıllermde derın la Stalin arasmda bır mülâkat im bir alâka uyardırmıştır. Burada hükânlarından bahsetmıştir. Moskova küm süren kanaate göre ikı tarafın şahsî mümessıller gondererek bır radyosu bu hususta demiştır ki: takıbat için lâzımgelen malumatın anlaşma çaresi aramaları mühtemelc Bazı Amerıkan muhabırlerıne istendığinı, bunların kısmen gelmış dir. göre, Amerıka Cumhur Başkanı, mılolduğunu, kuriye çantasımn mühurletlerarası meselelerin barış yolu ıle Be\az Sarayın tekzibi lerı hakkında kat'î bır şey soyliyehallini o kadar istemektedır ki, şayed miyeceğıni, zıra çantayı, Fransız 10 (a a.) (United Stalin Moskovadan ayrılamıyacak bır memurlarının açmış ve daha da bıze Press): Beyaz Sarayın Basın Sekvaziyette olursa, Truman'ın Sovyetvermemiş olduklarını kaydettı. ler Bırliğine gelmesi imkânsız de reteri Eben Eyers, Başkan Truman'ın İlgıli sefırler hakkında mühür meKongrenm toplanmasından evvel Sta ğıldır.» selesınden tahkikat açılmasına geA.P. ye göre, Moskova gazeteleri lin'le görüşmek nıyetinde olduğu lınce, ortada hiç bır delıl ve emare bugün bır Amerıkan gazetesine at hakkındaki haberlerın tamamen aolmadan böyle bir yola gıdılmesi, fen Tass'ın verdiği bir haberi ıri sılsız olduğunu soylemiştrr. Türkiyeyi yabancı memleketlerde puntolarla neşretmişlerdir. Bu haber, temsıl eden şahsıyetlerden bızzat Başkan Truman'm Mareşal Stalin'le devletin şüphesı olduğu zehabı uşahsî bir görüşme yapmak üzere yandıracağını kaydetti. Moskovaya gelebileceğini bildirmekLondra, 10 (B.B.C.) Batı Al te, fakat Sovyet gazeteleri bir müLa Haye'deki teşrifat meselesi hak kında da izahlarda bulunarak, bu manyadaki İngiliz ve Amerıkan as talea yürütmemektedir. türlü törenlere büyük elçilerın ça kerî valileri bugün Rhur sanayıni A P. nin Paristen aldığı bir habere ğırıldığını, bizimkı orta elçı olduğun Almanlara ıadeye karar vermişler göre, Başkan Truman yakında Gedir. İleride hür bır Alman hukumeti dan sırf bu merasime mahsus olarak neral Marshall'la görüşecek ve Rustörene büyük elçılık pâyesi ıle işti kurulduğu zaman bunların ferdlere ya ıle dogTudan doğruya konuşmalar rakinin bildirildığmi. fakat Holanda mı, yoksa devlete mı aıd olacağını yapmak meselesi de bu görüşme sı Arkası Sa. 3, Sü. 2 da rasmda gözden geçırilecektir. Mak Arkası Sa. 3. Sü. 2 de sad doğu ile batı arasmdaki gerginlığı hafifletmektır. Paristeki Amerikan kaynaklarına gore General Marshall ıki hafta sonra Amerıkaya dönecek ve o zaman Amerika ıle Rusya münasebetleri etraflı bir surette tetkık edilecektir. Stalin'le Dci gündenberi şehrimizde bulunmakta olan Bırleşmış Mılletler Eğitim, Bilim ve Kültür teşkılâtı (Unesco) temsiltaleri, dun muhtelif gruplar halinde şehrı gezmişlerdir. Sabahleym saat 10 da yirmi bir kişilik bir heyet, Taksım Cumhuriyet abidesine, Ataturkün 10 uncu ölüm yıldonümu munasebetile, bir çelenk ko> Arkası Sa i. Su 6 da Truman'la Stalin arasında bir mülâkat ihtimalinden bahsediliyor Yeni anlaşma dün Romada imza edildi Iki memleket arasında 15,387,000 sterlinlik karşılıklı ticaret yapılacak Roma 10 ( A P ) Bugün Turkiys ve İtalya, A\Tupa ekonomık işbirliğınde onemli bir ilk adım teşkıl eden, bir ekonomik andlaşma imzalarmşlardır. İki memleket arasında akdedilen ve takriben 140 milyon Türk Urası veya 30 milyar İtalyan Ureti tutarında olan andlaşma bır karşılıkh ticaret ve tediye andlaşmasıdır. Arkası Sa, 3, Sü. 3 te Rtıhr sanayii Almanlara veriliyor 1 Fransa. bu kararî protesto etti * 4 üncü Türk Tarih Kongresi dün acıldı Cumhur Başkanı, İngiliz Arkeoloji Enstitüleri ve Milletlerarası Şark Tetkikleri Gemiyeti Temsllcileri açılış lörenînde bulundular Anterikadan geıtıi mubayaası işine dair rapor Müfettişler ilk mübayaa , heyetinin yolsuzluk yapmadığı kanaatine vardılar Vapur mubayaa etmek üzere Amerıkaya gıden Fuad Zincırkıran heyetının bazı yolsuzluklar yaptığı ıhbar edılmış, bunun üzerıne AmeriCumhur Başkanı, Meclis Başkanı, Başbakan, BakRlar ve kaya ikı malıye müfettişi gonderılGenelkurmay Başkanı kongrede mıstı. Oradaki vazıfelerinı tamamladıktan sonra yurda donen mufettışAnkara, 10 (a a ) Dordüncü j Bakanı Tahsin Banguoğlu bir söyler, hazırladıkları raporlarmı ılgılı Turk Tarıh kongresi bugun Ankara levle kongreyi açmıştır. makamlarma vermışlerdır. Unıversıtesı konferans salonunda ilk Türk Tarıh kongresinin bu açolıg Arkası Sa. 3, gjj, i d& , v , SSBma ye MiUİ Bsüiö.1 " Arkas\ 5Aı h Sjiı 5 te smda işletmeğe acılmıs \e Maıa.lılar < g.un buyuV sevmç gösterileri yapmışlardi, Resounuz, BayınKöprüağzı Marsş cemiryolu hattı b\^ syın 6 ^.. U a *...?, ^^....... Bakanı Kıhad Erımi kordelayı keserken ve trene kavusma kayuşma sevincı seyincı ıcinde olan Maraşlüarı gostermcktedır.