Katalog

f PP H m İ •fc* m *• Şm Bı, C, D, B VİTAMİNLERİ KAT11.M19 Vegâne kuv.i» ^^^^HB T B H I W GIDASI 25 ınci yıl Sayı: 8698 umhuri KURUCUSU: YUNUS NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu îstanbul No. 246 Telefordar: Umumi Santral Numarası: 24298. Yazı İşleri: 24299. Matbaa: 24290 r Boğazın en güzel gazinosu: Tabi! BEBEK YALI G Kışlık salonl en taze balıkl: gun yiyecekl' müşteril' DÜĞÜN ve TENZİLÂTLA ivsimin'en güzel ve bütün zevke uytitiz mutfakla ır. ER osu Pazar 31 Ekim 1943 Statin'in son demecıne Truman^m mukabelesi "Ne yazık ki Sovyet milleti Demir Perdenin arkasındadır ve doğru malumat oraya sızmamaktadır,, I Ankaradaki geçid töreııinde genclik geçerken Büyük bayramın haricdeki akisleri Bir çok memleketlerin radyoları ve gazeteleri Türkiye hakkında çok kararetli neşriyat yaptılar İngîliz radyosuıtda meşhur tarihçi Prof. Toynbee namııta yapılan konusma ile Sir Percy Lorraine'in hitabesi Cumhuriyetçilerin namzedi Dewey ise, Başkan Truman'ı Rusyaya karşı yumuşak bir siyaset takib etntekle ithan ediyor silâhsızlanma Ingiliz Devlet Bakanı Mac Neill, Rusyanın samunı olmadığını söyledi Londra, 30 (a.a.) (byum): Bugün Pariste bir Amerikan gazete muhabiri İngilterenin Güvenlik Konseyindeki delegesi Mac Neill'e Rusların büyük devletlerın silâhlarını üçte bir nisbetinde azıltr:ıalarına dair yaptıkları teklifte ^amimi olup olmadıkları hususunda düşunctsini sor tnuştur. Mac Neill, Tî.uslann bu tekliflerinde, samimî o'.rr.adıkları ka Arkası S. 3, Sü. 3 te Rusya ve NewYork 30 (R.) Stalin'nin Pravdaya vermiç olduğu son beyanat, burada Berlin mcselesini hal için son zamanlarda. belirmiş olan ümidleri soya düçürmüştür. NewYork Timesin Paris muhabiri "yakın kir atide bir anlaşma imkânırua artık mevcud olamıyacağiiıı söylemiş ve Arjantin delegesi Bramuglia'nın kendisine: «Berlin meselesi, muhakkak Güvenlik konseyinde görüşülmelidir» dedişini bildirmiştir. Diğer taraftan Başkan Truman Brooklyn'de söylediği bir nutkunda, harbe mâni olmak için şerefli her vasıtayı kullanacağım kaydettikten sonra demiştir ki: « Dünyada. barış ve hürriyet etrafmda birleçen erkek ve kadınları asla terketmiyeceğiz. Totaliter teca\üzüne kurban gitmelerine meydan vermiyece Arkası Ss. 3, Sü. 1de Bayraıııılaıt yaıtkılar Hükumetimizin misafiri olarak iki | mişteki siyasi hatalanndan ilerisi için gündür memleketimizde bulunan meş siyasi dersler almak kabiliyeüni gö&terhur Ingiliz tarihçisi Prof. Toynbee'in, mişlerdir. Ingilizler, Amerikan isüklil Cumhuriyet bayramımız münasebetile savaşmda, şimali Amerikadaki kploniLıazırladığL^ bi* horrüjnTası, dün ğece îerinHen feragat etmeyi kabullendiler. Londra radyosunda okunmuştur. Pro Gittiği yerlerde lüzumundan fazla kal SofulU, hükumetin bir iki güne fesör, konuşmasma, 1911 senesinde ^ör manın zararlarını Ingilizler tarihlerinaşbakanın açış nutkunu düğü geniş Türkiyeyi anlatmakla başdeki bu büyük felâket sayesinde bğ kadar istifa edeceğini söyledi beğenmedik. Rejimin yir lamış ve bugünkü Türkiyenin, o bü renmiş oldular ve artık, tâbilerini tekmi beşinci yıldönümünü yük imparatorluktan çok daha kuvvetli rar kızdırıp istedikleri hürriyeti ele geçirmek için zor kullanmalarına meydan vatandaşlara ilân etmek gibi bir ta olduğunu söyliyerek şoyle demiştir: e Bu bahis beni, Türk ve Inşiliz bırakmadan, imparatorluklarının muhlihe kavuşan sayın Saka. mikrofon başında kendi saadetiııden habersiz tarihleri arasmdaki müşabehete işaret telif parçalarına birbiri ardından muheden mühim bir noktaya getiriyor. Ge tariyet vermeğe başladılar.> bir adama benziyordu. Atatürk rek Türkler, gerek Ingilizler kendi geç Arka$\ Sa. 4, Sü. 6 da adını ağzına almaktan âdeta çe Yunanistanda kabine buhranı Filistin meselesi Tren kazasmdan anlatıyor kur "Biraz ötıce sigara ikram ettigimiz arkadaşlar tekerlekler altında kanlar içerisinde yatıyorlardı,, Ankara 30 (Telefonla) Yahşıhan vak'a esnasmda, 8 kişi Ankaraya getiriIrmak istasyonları arasında vukua ge lirken, bir kişi de dün gece hastanede len feci tren kazası hakkında aldığım ölınüştür. Kaza yerinden çıkarüanlardan türaamlayıcı raalumata göre, kaza sıra biri çok ağır, dordü ağır, 35 i de hafif sında katarm sürati 55 Hlometre idi. yaralıdır. Diger yaralüarm durumları Katar 78 inci kilometreye geldiği zamar. nisbeten iyidir. Hâdise şahidlerinin anlattıkları ârızalı dingil birdenbire kırılmış ve iki tekerlek hsttın ortasma düşmüştür. Aynı trenle seyahat etmekte olanlarVagon da gidiş istikametinds sola mey dan Keskin C.H. Partisi kâtibi Mehmed letmiş ve 100 metre kadar sürüklenmi? Ali Gündoğdu hâdiseyi şöyle anlatmıştir. Bundan sonra vagon, hattan çıkarak ür: de\Tİlmiştir. * Hepimiz büyük bir neşe içerisinde Kazanın kat'î bilânçosu şudur: tkisi bu büyük bayramı kutiamak için başdemirjolu personeli olmak üzere 30 kişi Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Giivenlik Konseyinin tâli komiteıi zecrî tedbirler ÜJtedi. Paris, 30 (R.) Güvenlik Kouseyinin tâli komitesi Filistinde savaşm durdurulmasını ve çarpışmaıara devam edecek olanlara karşı zecrî tedbirler alınmasmı tavsiyeye karar vermiştir. Zecrî tedbirlerin tatbik ediunesi îngiltere ve Çin tarafından destiklenmiştir. Ukrayna, rej'ini aleyhte kullanmıştır. Fransa bu hususta I P yini kullanmami|tır. Amerikanın Filistin meselesi hskkında gösterdiği kararsızlık Bnıeşmiş Milletler çevrelerinde endışe uyandırmaktadır. Eski Amerikan Î.Ialiye Bakanı Morganthau, Trumana Filistinden gönderdiği bir meiajda Ingiliz Çin projesi aleyhinde rey verilmesini tavsiye etmiştir. Kararsızlığm seçımlerden sor.ra kaybolacağı söylenmektedir. Marshall Londrada Attlee ve Bevin ile bu mesele üzerinde görüşmektedir. kindi. inkılâbın gerçek hedeflerine dair tek cümle harcamadı. Talsız ve heyecansız sözlerle yüreğimizdeki sevinci boğazımıza tıkayan bir nutuk söyledi. Kendisini iktidara getiren antidcnıokratik şartları hatırlıyacak olursak, doğrusu, Hasan Saka) a da ancak böyle bir nutuk yaraşırdı. İşgal ettiği makanun halkla uzvî ruhî herhangi bir bağlantısı olsa idi, rejimimizin bu yirmi beşinci yıl bayramında o, herhalde biraz daha kımıldar. büyük kütleleri temelinden sarsan hürriyet aşkı ile biraz coşar, hiç değilse sesine daha sıcak bir ton vermesini bilirdi. Ankara radyosunda hükumeti tenkid Fuad Umay, hükumetin Çocuk Esirgeme Kurumuna karşı alâkasızhğııtdan radyoda acı acı sikâyet etti Londra, 30 basına beyanatta bulunan Yunan Başbakanı, Sofulis hükumetinin bir iki güne kadar istifa edeceğini bilda bir hasbıhalde bulunan Kırklareli dirmiştir. Başbakan. kabinesinde Baş milletvekili Fuad Umay, çocuk da bakan Vekili olan Sofocli Venizelos vasından bahisle, hükumetin bu mev ile bir anlaşma zemini bulunamaımş. zudaki alâkasızlığından acı scı şi olduğunu kaydetmigtir. kâyet etmiştir. Zenginlerin de bek Venizelos ise bu akşam Kral Paul'u Arkası Sa. 3, Sü. 7 de Arkası S. 3, Sü. 3 te Bir öğrettnenin tazminat davası Diyarbakır, 30 (Hususîl Yedi aydanberi Bakanlık emrinde bulunan Diyarbakır Lisesi felsefe öğretmeni Faik Muzsffer Amac tarafından. eski Millî Eğitim Bakanı Sivas Milletvekili ReşaJ Şemseddin Sirer, Millî Eğitim Bakanhğı Müfettişi Mesud Erginsav ve Diyarbakır Lisesi müdürü Ahmed Özbey hakkmda on bin liralık bir zarar dâvası açılmıştır. Dâvacı, Asliye Hukuk Yargıçhğma verdiği dâva dilekçesinde; Millî Eğitim Bakanınm esash tahHkat yaptırmadan kendisini 2531&18 tarihinde BakanİLİc emrine aldığını ve bur.dan dolayı hsksız olarak maddî ve manevî zarar gördüğünü kaydetmekte, lise müdürü Ahmed Arkası Sa. 3, Sü. 7 de • Bu nutuk bir yana bırakılırsa. Ankara, 30 (Telefonla) KuruCumhuriyet bayramı. şlmdiye kadar luşundanberi ilk defa olarak Ankaeşi görülmemiş bir heyecanla kut ra radyosunda bugün, hükuuıctı tenlandı. Aynı heyecanı belki bir de kid yollu bir konuşıru yapılm!§.tır. Cumhuriyet bayramı dolayısııe Çofa onuncu yıldbnümünde de duymucuk Esirgeme Kurumu adına radycşuzdur. Fakat o zamandanberi geçen on beş yıl cumhuriyet sevgisini ve hürriyet şuurunu ruhlanrruzda daha da kökleştirmiş, rejime candan bağlanan yeni nesiller büyümüş, yetişmiş, gürbüzleşmiş. Onun için bu seferki bayramın iç ve dış havası daha dinamik bir hal aldı. Kutlama töreninin nizam ve intizam aksaklıklannı tenkid etmeye ıtıccburuz. Dar sokaklanmıza tiyatro dekoru gibi zafer takları kurmak, küçük meydanlarda geçid resmi yaptırmak gibi eski huylanmızdan hâlâ vazgeçememişiz. Kalabalıktan çiçek tarhları bozuldu, Belediyenin buıica masrafla yetiştirdiği çimenler ezildi. vatandaşların üstü başı yırtıldı ve geçid töreni iyi yapılamadı. Dün, üstadımız Abidin Daverin de yazdığı gibi böyle büyük ölçüde merasimler için hıısusî bir meydana ihtiyacımız var. Hürriyettepesindc mi olur. başka bir yerde mi olur adamakıllı geniş bir meydan bulnıalı ve orasını geçid resimlerine elverişli bir ştkilde düzenlemelidir. Yoksa İnömı gezisindeki çiçekleri her yıl yeni bastan dikmek anîuyasından kurtulanııyacağımız gibi, eserimize şanımıza lâyık muhteşem törenler yapmak imkânından da hcp mahıum kalınz. Fransız heyetile dün Mecliste yapılan konusma Milletvekillerimiz Fransaya, Fransızlar da Türkiyeye dair karşılıklı sualler sordular Heyet azâlarının Türkiyeye aîd intıbaları Hava Kurumunun Motör fabrikası Dün törenle açılan fabrika, Kurum tarahndan hava kulüblerine hediye edilecek uçakların motörlerini yapacak. IVIillî Savunmanın istiyeceği motörleri de imal edebilecek Ankara 30 (a.a) Türk Hava Kurumunun Orman çiftliği yanındaki motör fabrikasının açılış töreni bugün saat 15 te yapılmışfir. Fabrika müdürü yüksek makine miihendisi Fikret Çeltikçi, fabrikanın diğer tesislerimiz gibi bizim için çok kıymetli olduğunu, hiç bir vergi ve miikellefiyetle değil, sadece Türk milletinin ananevî millî hamiyetinin bir eseri olarak meydana geldiğini ve fabrikanın Türk gencini uçucu yetiştirme davasında en kuvvetli ve sağlam bir temel taşı olduğunu söylemiştir. Daha sonra fabrikanın hedefinin mem leketin çeşidli köşelerinde açılmakta olan hava kulüblerine kurumca hediye edilecek uçakların motörlerini imal etmek olduğunu söyliyen fabrika müdürü. ihtiyac hasıl olduğu takdirde Millî Arkası Sa. 3, Sü. 2 de açtfiğı c Haydarpaşa Yerem Paviyonu dün açıldı Halkın. bu büyük günümüze karşı gösterdiği coşkun alâka göğiis kabartıcı idi. Manzaraya bakıp da cumhuriyetin artık bu milletle iyiNADİR NADİ • Arkası Sa. 3, Sii. 4 te Fransız Parlâmcnto Heyeri, Meclis Başkanı General Fuad Cebesoyla Ankara 30 ıTelefonla) Fransız Parlamento Heyeti ile milletvekillerimizin bugün Mecliste yaptıkları müşterek toplantı, karşılıklı olarak, çok mühim tnevzuların ele almmasına yol açtı. İçtima, Meclisin Kitablık salonunda yapıldı. Meclis Başkan Vekillerinden Feridun Fikri Dü«ünsel, 17.15 te topiantıyı açarak. hiçbir kaydı ve hududu Amerikada, en fazla talebesi olmadan karşılıklı olarak her konuda olan memleketler Çin ve sydınlatıcı raalumat ıstenilebileceğini belirtti. Türkiyedir Paviyonun uzaktun görünüşü Birçok milletvekilinin sorduğu sualAmerikanın Columbia Üniversitesi ler tesbit edildi. Haydarpaşa Nümune Hastanesinde Hastane Başhekimi Dr. Kâzım Lakay, rektörlüğüne seçilen General EisenhoFransızlar da buna mukabil, bazı nok wer için yapılan büyük törende İstan yeni inşa edilen yüz yataklı ilâve Ve davetiilere «Hoş geldiniz!» dedikten lalar ve meseleler hakkında millerve bul Üniversitesini temsilen hazır bulu rem Paviyonunun açılış töreni dün sa sonra, Vali ve Belediye Reisi Dr. Lutfi killerimizden aydınlatıcı cevablar ists nan Ord. Prof. Ömer Celâl Sarç, dün at 16 da yapılmıştır. Törende, Vali ve Kırdar, söz alarak, Sağlık Bakanı Drdiler. Bun'arın başında, Türkiyed« uçakla şehrimize dönmüştür. Profesör Belediye Reisi Dr. Lutfi Kırdar, Sağlık Kemali Bayizitin mühim işleri oldudevletçilik ile serbest ekonomi mevru Sarç. bir arkadaşunıza, sehayati hakkın Müdürü Dr. Faik Yargıcı, Hıfz^sıhha ğundan. torende •bulunamadığmı söylelarınm halihazırda ne durumda oldu da şunları söylemiştir: Müessesesi Müdürü Dr. Nureddin Onur, miş ve memleketimizde vereme karşı ğu geliyordu. İkinci sual. iki memle€ 11 ekim pazartesi günü yapılan doktorlar ve basın mensubları hazır bu açılan mücadele hakkında izahat ver Arkasx Sa. 3, Sü 5 te ~ Arkan Sa. 3, Sü 5 te Arkasx Sa, 3, Sü. i te lumnuçlardır. Amerikadan dönen bir profesörümüzün anlattıkları