Katalog

ARDA lh. i/e tafcdır edı/m htr firtjg ttt/iye/> gândtnlirO 25 ıncı yıl Sayı: 8697 umhuri Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kuhısu tstanbul No 246 Telefonlar: Urnumi Santral Numarası: 24298. Yaza Işleri: 24299. Matbaa: 24290 DEMOKRAT KOI lstanbul BEBI LILERE t Ocağı, KURUCUSUîYUNUS NADf D.P. ROZtff ERİNİ Cunarlesı 30 Ekim 1943 istiyen taşra teş' 6 kuruş bed' meniaatsız Brır. eşsız Inönünün hitabesi: « Büyük ve aziz Atatürkün hatırasını minnetler ve saygılarla anıyoruz)) kutlandı Ankaradaki geçid resmine C. H. P. ve D. P. muazzam kafilelerle katıldılar Şeref tribününde her iki partinin de fiili başkanlarile birlikte bulunan Cumhur Başkanı, sık sık kafilelerin bayramını kutladı ve tribün önünden vakarla geçenler bu kutlayışı «Sağol» diye karşıladılar Büyük bajramdan Istanbula aid intıbalar: Taksıradeki geçid toreninde ordu geçerkcn İstanbuldaki tören ve şenlikler de güzel oldu Ankarada bayrantt İnönü hitabesini irad ederkeşl TB Celâl Bayarla Hilmi Uran Meclis binası önünda Ankara 28 (Telefonla) Cumhuri na gidıyorlardı. yetın 25 inci yıldönumü, Ankarada geHer İKI partinin vilâyet tenuilcileri, çen senekilerden üstıin bir heyecanla mısafirlerinı, şehrin kapılarında karşıkutlamyor. Bilhassa partilerın geçid re ladılar. Muhtelif heyetler de, ozel trensimlerice katılmak için Ankara ilçele lerle gelmekte olanlara «hoş geldinız» rınden gelen on binl«rce vatandaşla şe demek için garda bulunmakta idıler. Partilüerin toplanmaları hir, şimdi büsbütün kalabahk ve coşi u n bir manzara almıştır. Attan, arabaDemokratlann kiraladığı trenlerden dan başlıyarak, otomobil, otobüs, kam biri 1130 da Polatlı istıkametınden, dıyon ve trenlerle sabahın erken saatl« ğeri az sonra Kırıkkale tarafından geldı. r nden itibaren gelen kafileler, başken Idsa zamanda Ankaragücu sahasmda muazzam bir Demokrat kalabalığı tete akın etmeğe başlamıştı. Bu seferki akının hususiyeti, g«len cemmu etmişti. Aynca bir takım peralerm. iki ayrı siyasî karargâhta toplan kende kafileler de bu tarafa gelmekte umhuriyetimizin 25 inci nıaları idi. CH.P. liler, 19 mayu stad iüler Bu vatandaşların, C H.P. için tubayramını kutlarken pek yomuna. D.P. liler Ankaragücu sahası Arkas\ Sa. 4. Sü. I de tabiî olarak hepimiz, gözlerimizi geriye doğru çevirdik ve bu 25 yılın bir bilânçosunu yaptık. Bu bilânçonun lehde olduğuna şüphe yoktur. Cumhuriyet rejimi hesabına kaydedeceğimiz en büyük başanlar arasında. en başta «Atatürk İnkılâbı» adını \erdiğimiz bü>ük manevi harale gelir. Ondan sonra Cumhuriyet devri, 23 yıl müddetle Tiırk sulhunu muhafaza etmekle iftihar edebilir. Cumhurij etin 25 yılı, yakın tarihimizin en uzıın banş devresi olmuştur. 33 sene süren İkinci Abdülhamid devrinde, biri 187778 de, diğeri 1897 de iki defa harbettik. Paris. 29 (Bırleşmiş Mılletler radyo kenin jhlâlinden evvelki hatlara çe\ir1908 de başhyan Meşrutiyet devri S U ) Guvenlık Konseyı, bugun Filis mek çok guçtu. Sovyatler, Siyoniâtleise. harb bakımından rekor larmış tın raeselesini tekrar goruşmus ve Ber rin noktai nazarını müdaiaa etmişler hr. İsyanlar, ihtilâller haric 1911 dc nadotte un tavsiyelerjle İngılizÇın tek ve IngilizÇin teklifini desteklemiyeİtalya, 191213 te Balkan. 191418 de lıfinı rafa kojnıuştur. tngilizÇin tek ceklerini bildirerek Arablarla Siyonistlıfi, Fılısünde mütarekeyi ihlâl eden lerin doğrudan doğruya anlaşmalarını Biruıci Dünya Harbi. 191923 te İstaraf aleyhinde zecrî tedbırler tatbikmı tiklâl Harbi ile 1911 den 1923 e ka istıyordi!. Fakat bu teklıf, pek iyi kar teşvık etmislerdır. *dar, tam 12 yılımız. pek kısacık fa sılanmarnıstır. Çünku Siyonıstler. son Bunun üzerine yapılan teklifleri tetsılalarla harb içinde geçmiştir. 24 günlerde kazandıkları askerî muvaffa kik etmek üzere bir tâli komıte kurultemmuz 1923 te Lozan Muahedesile kıyetlerden faydelanmak istiyorlardı muştur. Komite. teküfleri tetkik ettiksulha kavTiştuk ve 29 ekim 1923 te ve oruarı bundan vazgeçirerek mütare ten sonra raporunu verecektir. Cumhurij et ilân edildi. Böylece Cumhuriyet devri, 25 jıldır fasılasız bir banş devri olmuştur. Bu arada. İkinci Dünya Harbi gibi biitiın dünyayı saran bir ateş ve ölüm kasırgası, aziz yurdumuzun etrafında dönüp dolaştışn halde. Cumhuriyet rejiminin yüzde yüz bir Türk siyaseti takib etmesi sayesinde, Türk banşını yakmak imkânmı bulamamıştır. tşte bu itibarladır ki, Cumhuriv etimizin en büyük başanlarından biri de. bajrışi muhafaza edebilmesi olmOştur. Cumhuriyet rejimi. bu vatanı baAnkara, 29 (Telefonla) Geçid kımsız ve harab. bu milleti harb resmme katılacak Halk Partılıleri talerden yorgun ve bitkin bir halde şıyan trenlerden birısi. bu sabah 8 e doğru Yahşıhanla Irmak arasında 78 buldu; 25 yıl içinde millî müdafaa. ıncı kılometrede seyrederken tüyler iktisad. irfan, demiryollan, sağhk, ürperticı bir kaza olmuş, facıa bir sanayi, ilâ ve ilâ, millî hayafan bii anda 32 kişının ölümüne ve 83 kışitün sahalarında büyük ilerleme haın nin yaralanmasına sebebıyet vermışleleri \aparak birçok eserler \ü tir Bu müessıf kaza haberi Ankaracude getirdi. Bunları inkâr etmek. da büyük bir teessür uyandırmıştır. Tren, saat 6 yı bıraz geçe Çerıkli nankörlük olur; kendi kendimizi inkâr etmek olur. Butün bunları ıstasvonundan hareKet etınıştı. Yol25 Cumhurij et yılınm bilânçosunun da, vagonlardan birinin dingılı kırılmış, arkasındaki üç vagonla birlikte kazanc hanesine kaydetmek ve yoldan çıkarak devrilmiştır. Derhal yapüklanmızla memnuc ve müfte Ankaradan ve Kırıkkaleden imdad hir olmak hakkımızdır. Fakat, aynı katarları gönderılmış, hemen yarısı ABİDİN DAV'ER ağır olan yaralılar, Ankaraya taşıngösterir kroki mm Arkaaı Sa. 3, Sü. 4 te Buşlaıdır. S yaıali da yolda öldüİün Geçid törenine C. H. P. liler 35000, Demokratlar ise 50000 kişi ile iştirak ettiler Fransada grevler sona eriyor Son hâdis«lerde 700 kişi tevkif edildi, 200 polis ve asker yaralandı Cumhuriyetimizin 26 ncı yılına girerken Truntan'ın milletimize mesajı n Konsey dün de rılıstın ışmı goruştu İngiltere Kralı George de İnönüye bir mesaj yoliadı Cunhunyetınüzin 25 ıncı yıldonumu, | dun şehrimızde günduz ve gece hararetli ve coşkun sevınç tezahurlerıle kutlanmış, bu munasebetle hemen her semtte şenlikler japümış, müsamcreler verdmiştır. Bu mesud gunun lâyık olduğu ehemmıj etle kutlanabilmeobü temın maksadıle bdtun Istanbullular ellerınden gelen her şeyi yapmakta teredud etmemışler, şehri en ucra koşelerinden tutun da belli başlı caddeleıine vanncaya kadar, bir gelin odası gjbi süslemekte âdeta bırbirlerıle yarış etmişlerdır. Baştanbaşa bajTaklarla, zafeı taklarile, turlu tertıbatla süslenmiş olan guzel lstanbul, bayramı bu goj; alıcı dekor içinde, Cumhuriyetin 25 inci \ıl dönumüne lâyık bir şekilde kutlanuştır. Paris, 29 (R.) Askerî birliMer kuIzdihamdan baj ılanlar zej d«ki maden ocaklarırun hepsini eleIstanbullular, dun sabahın erken sageçumişlerdir. Grevcilerin büyük bir atlerinden itibaren kadın, erkek, çokısmı yeniden işlerinin başına dönmeya luk çocuk kauleler halınde buyuk cadbaşlamıştır. 15 000 grevciden 7.000 i şimdelere, bilhassa büyük geçid resmınin yapılacağı Taksim meydanına doğru a diden madenlerde çalısmaktadırlar. Grev kın etmeğe başlamışlardrr. Saat 8 de hâdıselen esnasında 700 kisi tevlaf e Taksün alanına çıkan caddeler halkla dılmiş ve aynı hâdise'.er sırasuıda 200 dolmuştur. Meydandaki töreni ve geçid polis ve asker yaralanmıştır. Pazartesiden itibaren bütün Fransada resminı yakından görmek isteyen bir kısım meraklılar da gece saat 4 te ge eleiktrik sarfıyatıru kısmak için tedbirlerek civardaki gazüıolarda yerlermı al lere başvuru'acaktır. Mağaza vitrinlerinin ısıklandırılması yasak edilmiştir. mışlardır. Taksim meydanı ve alana bakan bü Sınema ve tıyatrolar da ısık ilânlarını tün caddelerde törenin başlamasından kaldıracaklardır. Arkası Sa. 3, Sü 5 te Komünistlerin tahrikâtı Paris 29 f a a ) (Ünited Press) lşçi teşkilâtına meisub elemanlar komünıstlrrin tahriki ile, milletlerarası deniz ve kara seyrüseferini sekteye uğratmaya te"=ebbus etmijlerse de polis kuvvetlerinin ve askerî birliklerin maden boleelerınde mudahaîede bulunma£i sayesinde bu hareket önlenebilmiştir. Demiryolu işçileri sendikası komünistlerin teşviki üzerine yabancı mem Arkası Sa 3, Sü. 1 de Yunanistanda sskı yönetim ilân edildi Mahkemelerin salâhiyetleri arttırılacak, çetecilere karşı savaş şiddetlendirilecek Londra 29 (B B C.) Yunanistan ileri sürülen teklifin, Rus blokunun muKralı Paul tarafından bu gece ımzala halefetine rağmen, kabul edileceğı annan bir emirname ile bütun Yunanis Iaşılmaktadır. Dün Visinski gayet ağu: tanda sıkıydnetim ilân edilmiştır. Mu bir nutuk söylemiş ve diplomatık huhabirlerin kaydettiklerine göre, çeteci dudları aşmıştır. Bugün de Arnavudluk, lere karşı savaş ciddilendirilecek ve as Yunanistanı, Arnavud topraklarını ıskerî mahkemelerin salâhiyeti artacak tilâya hazırlanmakla itham etmiştir. ür. Bugün beyana*ta bulunan Kanada deSiyasî Komitede müzakereler legesi, Vişinskinin dünkü sözlerini ceLondra 29 I B B C ) B B C . nin vablandırmiş ve Rus delegesine hitab eBirlcşmiş Milletler nezdindeki özel mu derek «vicdandan bahseden siz misinız?> İabiri, siyasî komitede Yunanistan m« diye sormuştur. Balkan tahkik heyetinin selesinin görüşülmesine dair şunları raporunu Türkiye de desteklemiştir. büdirmiştir: Delegemizin sözleri «Siyasî komitedeki müzakereler taTürk delegesi Devrim, Balkanlardaki hammul edilmez bir hava içinde devam m.evziî ihtilâfların dünya sulhunu tehefmektedir. Bu müazkerelerin neticesi did ettiğini, tarihin gösterdiğini kayise evvelden bilinmektedir. Balkan ko detmiş ve şöyle demiştir: misj'onunun vazifesine devam etmeri « Tehlikede olan yalnız Yunan isiçin İngiltere ile Amerika tarafından tiklâli değıl, fakat dünya sulhudur> Mütarekeyi ihlâl eden farafa zecrî fedbirler tatbik edilmesine dair »eklif Tâli Komileye havale edildi İngiliz Kralı Altmcl George Baskan Truman Âmerikanın bize verdiği iki harb 80 subay ve erbaşımız bu gemileri almak üzere Amerikaya hareket ettiler Perşembe akşamı Yeşiıkdye gelen iki «Constellation. tipı uçak, Amerikan yaıdımına dahil harb germlerini getıre:ek olan 80 subay ve erbaştan mutesokkıl heyetknizi hâmilen dun sabah 10,30 da Amerikaya hareket etmişlerdir. G den subay ve erbaşlar, bize son defa verilmiş olan, iki harb gemisinı getıreceklerdir. Ankara 29 (a a.) Cumhuriyetin yirmi beşinci vıldönümü münasebetile Birleşik Amerıka Devletleri Başkanı Truman, Ankara radyosile vaymlanmak üzere Inonüye ve Türk mılletine htıa Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Ankara civarsnda feci bir trcn kazası oldu den vefat edenlerin sayısı 40 ı bulmuştur. Bunlardan ikısı demıryolu tnemurudur. Hâdise dolayısıle seyahatten vazgeçen dığer yolcular, ayn bir katarla yerlerine çevrilmişlerdir. Vaka mahallinde miıtehassısların tetkıkleri, vagonların ahşap olmasının fazla zayiata sebebıyet verdığıni gostermiştır. İlk tetkıkler, hâdısenin herhangı bir kasid eseri olmadığım meydana çıkarmış, Cumhuriyetin ılânından 10 yıl once yapılmış ve geçen mayısta Eskişehir atölyesinde tamirden geçtniş olan 35 yaşmdaki ahşap vagonun arka dingilinin sağ başının kırılmış olduğunu göstermiştır Maktaın, takrıben beşte bir kadaı Arkas\ Sa. 3, Sü. 2 de ( Fransız Parlamento Heyeti A Geçid reşmine katılacak H. P. lileri taşıyan trenlerden birinin üç vagonu devrildi, 40 vatandaşımızı kaybettik> 75 de yaralı var Ankarada bulunmakta olan Fransız Parlamento heyetinin evvelki gün Cumhur Başkaru İnönu tarafandaa kabul edildiğini yazmıştık. Resim, heyet azasını İnönü ile bir arada aostennektedir.