Katalog

Sayın halkıınıı GÜREŞÇİLERİMİZÎ UNUTABİLİR Mİ ? Bunu sanmak halkın sevgisinl tanımamak olur. Hasılâtı bir kapaiı salon inşasına sarfedıiecek İsfanbul Giireş Klübüniin E Ş Y A P İ Y A N G O S U 29 Ekimde Çekiliyor ve tehir edilmiyecektir. Bu piyangonun 100 000 ikramiyesi vardır. 25 ıncı yıl Sayı: 8691 umhuriyet Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu Istanbul No 246 Telefonlar: Umumî Santral Numarası: 24298. Yazı Işleri: 24299. Matbaa. 24290 LALELITÂLEBE YURDUJdmıstır Adres: U^T^^pjnctürk KUlUlCUSUîYUNUS NADÎ Pazar 24 Ekim 1948 Ara secim dedikodulan îsmet Inönünün Ankara ilçelerindeki hitabeleri ve yaptıflımız leklit Basmuharririmizin teklifi Ankara siyasî cevrelerinde miisaid intıbalar yarattı Muhalefet de teklifi uygun görmekle beraber hükumetin buna asla yanaşmıyacağını ileri sürüyor v.. (Eski Fırat Ta]e& Yurdu) Cumhuriyetin 25 ınci yılım tebrık eden İnönü vatandaşlara biribirlerile igı geçınınelerıni tavsıye ediyor «Demokratik rejimde siyasî partilerin birbirine karşı fikirler beyan etmeleri memlekette nifak doğurmaz. Hem münakaşa edebiliriz, hem dost kalabiliriz» i Avrııpa ııyaıı! enı bir harbe girismese cesaret edecek kadar olmamakla beraber, Bolşerikîcri Batılı MütMiklere kam küstahlığa sevkeden iki muhim âmil \ardır: 1 Müttefiklerin aşırı barışseverliği u tecavüzi bir harbe atılmaktan son dcrece karmmalan, 2 A\rupada ve As^ada kuvvet muvazenesi bozulduk<an boııra. Ba[ tılı Müttefiklerin hiç olmazsa bir ! kısnunın milli mü'lafaa kuvvetj leri bakîmından bü;uık, hattâ korkunç îaaflan. Bilhassa bu ikinci âmil. Bolşeviklerin a>ak diremelerınde, demokrasilere kafa tutmalannda mühiro bir rol ovnujor. Bir müddeOenberi, kızıl sele karşı, bir birlik vücude getirmiş olan Bah Avrupa devletlerinden ikisini, Holanda ile Fransayı ele alalım. Evvelâ Holandadan bahsedelim Holanda, nüfus itîbarile değilse de, saııayi ve sömürgelerindeki stratejtk hammaddelerin bolluğu itibarile Avrupada hatin sayılır derecede ku\ vetli bir memlekettir. Bu memleket, Holanda Haberleri adh haftalık gazeteye göre, milll müdafaa bakîmından şu kuvvetlere sahibdir: Kara ordusu: Bugün için mühim bir kuvvet telâkki edilemez. Ancak önümüzdeki ilkbaharda birinci tümen İndonezya'dan döndükten sonra, Holanda Avrupa lat'asında bir kara ordusuna sahib olacaktır. Yani bir tek tümen geldikten sonra... Hava ordusu: Holandanın harekâl hava kuvveti yoktur. 1948 sonuna kadar, tepkili uçaklardan mürekkeb ilk hava bölüğunü teşkil edecektir. Bir tek bölük, yani 1012 av uçağı ile. Deniz ordusu: Holandanın Bab Avrupanın müdafaasına tahsis edilebileceği yegâne kuvvet donanması faniş. Fakat, bu donanma da 1 hafif uçak gemisinden, 2 kuruvazörden, 2 muhribden ve 8 denizaltıdan ibarettir. Halbuki müstakbel düşman Sovyet Rusya olduğuna ve kocaman İngiliz donanmasile mühimce bir deniz kuvvetine sahib olan Fransa. arkalanndan Amerika ilk hamlede denizlere hâkim olacaklanna göre, küçük Holanda filosuna, Kızıl filoya karşı hiç denilecek kadar az hizmet düşecektir. Asıl kara ve hava kuvvetleri bakîmından Holandanın çıkaracağı kuvvet, bir tümen ile bir hava bölüğünden iharettir. Yaza da yeter, kısa da!... Fransaya gelince, bir zamanlar dünyanın en mühim askerî devletlerinden biri olan Fransanm da savaş gücü bakîmından ne halde olduğunu Figaro gazetesi şöyle anlatıyor: «Bugün elde hizmete hazır insan mevcudu, techiz edilabilir mi ve yarım düzüne tümen hemen seferber edilebilir mi? diye kendi kendimize sorabiliriz. Monet plânı, 1952 den önce bir süâhlanma programını gözönüne almamıştır. Söylendiğine göre, terjkili uçaklarla hafif tanklarm ilk nümuneleri inşa edilmişse de. harb biteliberi, Fransız ordusunun yeniden teslih ve teçhizi için umumiyetle hiçbir şey yapılmamıştır. Görüvs'îunuz ki, Fransız ordusunnn ilk hamlede altı tümen seferber edip edemiveceği bile belli değildir. Yeni tepkili uçaklarla hafif tanklann da yalnız prototip denilen ilk örnekleri. nümuneük ve mosturahk olarak yapıhnıştır: fakat. bunlarla mücehhez hava birlikleri ve zırhlı kıt'alar yoktur. Kızd çarîar. Ba*i Avrupa devletlerisin bu askerî zîsriannı pek ivi bUiyorlar ve pek haklı olarak da CUîinnjRİYET Ankara 23 (Telefonla) Ara seçımlerde işfirak nisbetini fazla gdscrmek için yapılan ka'îunsuzluklara daır ihba. 'ar, birbirinı tskıb edıyc D.P. merüezıne bugun de :elen raporlar seçım kai'ununun bir çok hukumcrıne rıayet edılmedıaın: ; a t e r e n mısaüerle dnudur tç I=leri Eakanınm şıfı'li tamımı ise. bu arad • 'âlâ günün cedikodusu 'alindedir. Bu hava için4 e ş?7etemizin bugün yap •%ı tekhf, Ankara siyasî cvrelerirde umumiyetle 'b?Iar yaratmıştır. Nadır Nadi, bu"ünkü başyazısında ortaya koyduğu 17mu'le alâkadarları bir denemeye davet edıyordu. İç Işleri Bakanmın tamımıni sadece kdtuye yor maktan bugün için musbet hiç bir netice elde edılemiyeceği bir çok çevrelerde zaten teslim ediliyor. •Cumhuriyet» in tekUfi, bu tamimi beyhude yere mütemadiyen hırpalamak ye^ine ondan faydalanmak imkânlarını araştırmaktadır Bugünkü basyazımızda İç îşleri Ba kanından. böyle bir denemeye imkân sağlamak maksadile her hangi bir( ilin, her hangi bir kaç ılçesine aid seçmen listeleri suretlerini, kendisine muracaat eden bir siyasî partiye bir gazeteye ve kanunî Arkast Sa 3 Sü 5 te Ara seçimler hakkındaki şikâyet ve itirazlar Demokrat Parti Ankara İli bir beyanname neşrine hazırlanıyor Parti, seçimlerde 9 türlü yolsuzluk yapıldığı hakkında delillere malik olduğunu ileri sürüyor Ankara, 23 (Telefonla) Demokrat Parti Ankara îl İdare Kurulu, ara seçimde tesbit ettıği yolsuzlukları bugünlerde bir beyanname ile umumî efkâra bildirecektir. İl İdare Kurulu Başkanı Üzeyir Avunduk, bu münasebetle bana şu izahlarda bulundu: « İlimizde 17 ekimde yapılmış olan ara seçimin cereyan tarzı ve vardırıldığı netice hakkında şu yolsuzlukları tesbit etmış bulunuyoruz: Arkas\ S 3 <?>! fi r>ı Bâlâ 23 (a a ) Cumhjr Baskam İsnıet înonü seçim bol°eleri olan Ankaranın ilçelerini dolaşmak üzere bu sabah saat 9 da otomobille Çankayadan hareket etmislerdir. Cumhur Başkanı yolda Beynam köylüleri ve öğrencileri tarafmdan hararetle selâmlanmışlar ve saat 10,15 te Bâlâ'ya gelmişlerdir Bâlâhlar İnönüyü büyük bir hararetle ve sevinc tezahürlerile karşılamışlardır. Ankara Valisi Avni Doğan da Cumhur Başkanımıza burada mülâki olmuştur. İnönü halkala beraber doğruca hükumet dairesi önüne eeîmıs ve burada Bâlâhlara hitab etmıstir. Inonü demıştir ki: c Günaydın hernçerilerim, bugün Cumhuriyetin 25 inci yılını sıze tebrık etmek için geldım. Üç dort gün sonra bütün memlekette resmî törenler başhyacaktır. Bu ba%Tarr.a kendi seçım dairemde hemşerilerırale konuşarak başlamak istedim. A r f c a s i Sa 4. S ü 1de Filistinde savaş tekrar başladı Bütün cephelerde şiddetli çarpışmalar oluyor Londra 23 (BB.C.) Füistinden gelen haberlere göre, mütarekenin ılânından 24 saat sonra Arab orduları üe Yahudıler arasında çarpışmalar bütün cephelere sırayet etmiştir. Gtmeyde Mısır şimalde Suriye ve Lübnan, guney doğuda da Arab kurtuluş orduları il« Yahudi birlikleri arasında çarpışmalar şiddetle devam etmektedir. Gıineyde Yahudi uçaklan Lübnan köy Ierini bombalamışlardır. Siyasî komisyonda Paris 23 (R.) Birleşmiş Mîlletie» siyasî komisyonu, bugünkü toplantısında Filistin meselesini gelecek hafta bugune talik etmeye karar venniştir. Amenka, Arab devletleri lehinde oyunu kullanmıştır. Inonü Ankarava vardığı gim kendisini karşılıyanlar arasında bulunan Araerikan Yordım Heyeti Kara Baskanının elini sıkarken Ticaret Bakaıtı yanlış kararlardan bahsediyor «Geçmiş senelerde olduğu gibi 100 binlerce liralık balığın denize dökülmesine sebebiyet veren kararlar bir daha verilmiyecektir» Aydın 23 (a.a.) Guney batı Anadoluda yaptığı tetkik gezisinden dün akşam 21.30 da Aydına ddnen Ticaret Bakam Cemıl Saıd Barlas Anadolu Ajansı muhabirine seyahatınin sebebi ve edındiği ıntıbalar hakkında şu demecde bulunmuştur: « Bu havaliyi bilhassa görmek ıstiyordum. Çunkü burası öyle bir istihsal bölgemızdır ki bura mahsulleri tamamile harice ihrac edilir ve mukabüinde döviz gelir. Geçen yıllarda mahalhn hu susiyetini tamamıle bilmıyerek verılen kararlardan doğan ve Bakanlığım zamanında uzayıp giden şikâyetleri mahallinde tetkik etmek ve ihrac rejımimizde icab ederse burarun hususiyetine göre değışiklıkler yapmak üzere bolgeyi baştanbaşa dolaşüm, memlekeün kromu ile dolar, balık, sünger, susam ve tutün mahsullerile türlü döviz temin Arkast Sa. 3, Sü. 2 de Fransada çarpışmalar oluyor Bir ingiliz gazetesi Fransayı haata bir memleket olarak vasıflandınyor D. P. nin Boyabad ve Yalvaç mitingleri Celâl Bayar, Yalvaçtaki nutkunda da umumî seçimler üzerinde durdu Yalvaç, 23 (Hususî) D P. Genel Başkanı Celâl Bayar ve arkadaşları, bugün Yalvaça gelmişlerdır. Otomobilleri, Yalvaç yakınında yüzlerce bisikletli ve ath tarafmdan çevrilmiş ve şehre, önde bando, arkada binlerce Demokrat Partıli olduğu halde girilmiştir. Kalabalık her adımda büyumüş. kurbanlar kesilmiştir. Bayar, Demokrat olan belediyeye gıtmiş ve bir müddet istirahat ettikten sonra balkona çıkmıştır. Belediye önünde bınlerce Yalvaçh toplanmıştı. Arkast Sa. 3. Su 2 de Vâkıf Çakmvj Dil Kongresi toplandı Dünkü içtimada Dil Kurumunun çalışmalarma taraftar ve aleyhtar olanlar fikirlerini anlattılar. aleyhtarların kahir bir ekseriyet teşkil ettikleri görülüyordu Ankara, 23 (Telefonla) Yüce Di vanda mahkum edildikten sonra takıb edılen ve tevkifı için Turkıyenın her tarafmda aranmakta olan Vâkıf Çakmur, bugün Kiliste yakalanacağı sırada teslim olmuştur. İç İşleri Bakanlığına gelen raaAnkara 23 (Telefonla> Tanm Balumata göre Vâkıf Çakmurun gızlendiği sanılan yer, sıkı bır tarassud kanhğı Ue Zingal Şırketi arasındaki altında idi. Çakmur. şimdilik Kılıs davanın mürafaasına, Danıştayda bugün de devam edildi. Bugünkü müraezaevine konulmuştur. faada söz alan şirket avukatlarından Necati Vaiım, Bakanhğm istinad ettiği bilirkişi raporunu tanzim etmiş olan Orman fakültesi doçentlerinden Faik Tavşanoğlu, Fehim Fırat ve Fikret Saatçioğlundan müteşekil heyete itiraz etti. Bu zevatın, Tanm Bakanlığına bağlı memurlar olduklarını, iaşe ve ibatelerinin, mezuniyet halinde geliş ve dönuşlerinin resmi vesaitle temin edildiğini, rapordan evvel ikisinin, müddeti dotoadan profesörluğe terfi etürildiğini ileri surdü. Adalet Bakanlığının bu mesele için hususî hâkim tayin ettiğini belirten avukat, bu hâkimin, Tarım Vâkıf Çakmur, dütı Kiliste Tarım Bakanlığile Zingal teslim oldu Sirketi arasındaki dava Şirket avukatı, Adalet Bakanlığının bu mesele için hususî hâkim tayin ettiğim söyledi » Bakanlığına telgraf çekerek bilirkişi listesi istediğıni, mahkemede kaza vazifesi gdrdüğu halde rapora, onnanda tetkikatta bulunmuşçasına, imza koy Arkası S. 3, Sü. 3 te Fransız Başbakanı Queille (Telgraflar 3 üncü sahifemizde) Fransız Parlamento heyeti dün şehrimize geldi Heyet Başkanı, bu seyahatin iki memleket arasındaki miinasebet bakîmından büyük ehemmiyeti olduğunu söylüyor Misafirleri getiren uçak bir kaza geçirdi Ara seçimlere aid tekzib ve tavzihler basladı Dünkü kongreden intıbabr: Adnan Adıvar başkardık kürsüsunde ve kongrede bulunanlaıdan bir kısmı edıbler, şairler, muharrirler, öğretmenler, münevverler ve yüksek tahsil gencliği taafından doldurulmuştu. Bunlar arasında Dil Kurumunun bütün çalışmaUsvib edenlerle yenilesmenin ıadece zamana bırakılmasıru istiyenler bilhassa göze çarpıyorlardı. Bu yüzden, daha başlangıcda salonda elektrikli bir hava sezilmekte idi Nitekim konuşma^ Arkast Sa. 4, Sü. 6 da Istanbul Muallimler Birliği taranndsn tertib edılen Dil kongresi, dün saat 14 te Eminönu Halkevinde açıldı Salon, lisarumızın son yenileşme hareprofesörler, Arkası Sa. 3, Sü. 4 te keüle yakından ılgilenea Ara seçimler oldu, bittı. Bu seçimlerde her defa olduğu gıbi biz, hâdiselen en bitaraf ve en doğru bir şekilde tesbite çalıştık ve gene her defa olduğu gibi alâkalılardan. neşriyatımıza karşı tavzıhler ve tekzibler başladı. Basm Kanjnuna gore. neşrine mecbur olduğumuz bu tavzıh ve tekzıblerde ( ) ile geçılen yerler, vâki muracaatımız üzerıne İstanbul Cumhuriyet Savcıhğının, neşrini muvafık bulmıyarak çizdiği uygunsuz lâflardır. Bolu Belediye Başkanınuı telgrafa Fransız Mıllî Meclısi Turk Fran parlamento heyeti ve Paris Büyük Belediye Başkanından su telgraiı aldık: sız grupuna mensub Sosyalıst Par Elçımiz Numan Menemencıoğlu dün Pıerre Olivıer saat 12,20 de özel bir uçakla Yeşilköy «Gazetenizin 18/10/1948 tarihli nüsha tisi saylavlarından Arkası Sa. 3, Sü 5 te Arkam, Sa. 3, Sü. 7 de Lapie'nin başkanhğındaki Fransız