Katalog

ÖCRETMEN KÎTAPLARI GENEL ÖĞRETİM METODU YazardarCEVAD DEM1RAY, IBRAHIM ÖZGÜR Necati Eğıtim Enstıtıısu Oğretmenlerınden Eğitim Enstitülerı mufredat programına göre hazırlanmış, ayrıca Köy Enstitülerile öğretmen okulları programlan gdzönünde tutulmuş, İlk ve Ortaokul öğretmenlerinin de faydalanmaları düşünülmüştür. Fiatı 300 kuruş İstanbulda Satış Yeri: İ N K I L  P K I T A B E V I 24 üncü yıi Sayı: 8423 umhuri KURUCUSU: YUNUS NADÎ \ Telgrai ve melctub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu İstanbul No. 246 Telefonlar: Umunıl Santral Numarası: 24298. Yazı İşleri: 24299. Matbaa: 24290 f ŞAKA ME CM UASI Bugün sıze kış ortasında nefis bir BAHAB SAYISI veriyor. Bugünkü t Salı 27 Ocak 1943 Ş A K A ' yı çok beğeneceksiniz. Dün şehrimize gelen ve bugün Londraya hareket edecek olan Umum Müdür: "Pariste İngütere, Fransanın kararını doğru bulmadığmı ve kendi parasını verilen rakamlar doğrudur,, diyor Oiğer taraftan ( 0 . P.) Marshall plânı meselesi için Netlis tahkikatı açılmasını istetaeye karar verdi, İzmit Demokratlarımn kongresinde de bu i | konuşulacak Hazine ü. Müdürünün Frangın düşürülmesi dün verdiği demeç endişe ile karşılandı Amerikaya gıdecek olan Hazin* Umiştir: mum Mudürü Said Ergın, Ankaradan « Türk hükumetinin, MarshaU plânı ?ehrimize gelmiştir. Said Ergin, bugün bahsindeki noktei nazan judur: AmeIngiliz Havayollan tayyaresile Londrarikanın Turkiyeye yardım etmesi, içinya muteveccihen hareket edecektir. Ude bulunduğumuz jartlar dahilinde kamum Müdur, Londrada bir kaç gün çınılmaz bür zanırettlr. Amerikalılarkaldıktan sonra Washlngton'a giderek dan, ihtiyacımız olan mallan, bedelini alâkadarlar nezdinde, Marshall plâmnın dolar veya altınla ödemek suretile saTürkiyeye aıd kısımları üzerinde Watın almağa, Türk hükumeti bütçesi shington Büyük Elçımiz Hüseyüı Ragıb muktedir degildir. Baydurla beraber temaslarda bvüunaMarshall plânı, ne blze yapüan 100 cakür. milyon dolarhk askerî yardımlarla, neı de Milletleraraa Kalkınma ve Imar Umum Müdür Londrada, sterlln hakBankasından ahnması mutasavver olan kında raevcud ticaret ve tediye anlaşkredi ile doğrudan doğruya alâkab de' malarınuz hususunda alâkadarlarla kar ğildir. | şılıkU göruşmeler yapacaktır. Said Ergin, hareketinden önee kenMerlüte takrir vermesi ve bugün Izınit Pariste toplanan 16 lar konferansının, da, Marshall plânı fle doğrudan doğdisile konuşan bir arkadaşımızın muh kongresinde konuşması beklenen Arkası Sa. 4, Sü. 1 de 1 telif suallerine aşağıdaki cevabları verAhmed Oguz düşürmeyi düşünmediğini ilân ediyor Öyle mi? Şöyle mi? arshall plânı meselesinden doğan vaziyet, iktidar partisine karşı muhalefete yeni bir biictun mevzuu kazandırdı gibi görünüjor. Mali takatimizin içerije ve dışanya başka başka şekillerde aksettirildiğine, hükumetin samimiyetten daima nzak kalmayı tercih ettiğine dair sert yazılar ckuyoruz. Demokrat Parti Başkanı sayın Celâl Bayar da evvelki gün Eskişehirde bu mevzuu ele aldı ve ekoromi sahasında «üç çadırb bir aşiret reisinin bile» bn derece sakat ve bilgisiz davranatnıyacağını iddia etti. Muhaliflerimize bakılırsa gerçek mali imkânlanmız Amerika Birleşik Devletlerine olanca «çıkhğile vaktinde anlatılabilseydi, şimdi hükumetimiz içinde bocaladığı güç duruma kat'iyen girmiyecekti. Birbirini tutmıyan samimiyetsiz yollara saplaıup kalınmakla büyük hata işlenmiş, fırsatlar karmlnuştır. ,, w. Ekonomi ve finans alanında muhalefetin şiddetli teııkidlerine ihtiyac duyduğumuz meydandadır. Beklediğimiz tenkidlerin en hakhlan da şüphesiz bu mevrularla ilgili olanlandır. İdeoloji bakımından Halk Partisinin ikiz kardeşi sayılan Demokrat Parti. şimdilik ancak iktisadî ve mali tatbikat aynlıklannda kendi şahsiyetini gösterebilecektir. Onun için, biz şahsan, kısır ve romantik siyasl edebiyat nümunelerile uğraşraaktansa, Demokratlann, ekonomi bahislerinin müsbet çerçevesi içinde verimli olmaya çalışmalarını elbette tercih | ederiz. Amerikada hükumet mahfilleri karardan: a Milletlerarası işbirliği plânına indirilen bir darbe,, dige bahsedigorlar Paris 26 (a a ) «LPS» Fransız liye Bakanı M. Dene Mayer, bir fc konferansı esnasmda serbest piya nasıl işlej'eceğüıi izah etmiçtır. Fransız ihracatçıl^rı, kazana dolar veya Portekiz parasınm yürde el*| lisi ile serbest piyasada satış yapabilece ler, geri kalan yüzde elliyi de, re kur üzerinden Fransız para istikrar şekkülüne devredeceklerdır. Diğer raftan sermayelerin devri ve Fıansay gelen seyyahlarm memlekete brrali tarı paralar gibi ihracat mahsuîü raryan kaynaklardan temin edilen To tekiz parası ve doların muamelesi. best piyasada yapılacaktır. A lün içiı de. serbest bir piyasa olabilecektir Ser» pe5t piyasadan satrn alınan Portekiz pa" rası ve dolarlar, ithal edilen mallarıı bedelini karşılayacak ve hiıkumet ' müsafidesini veya ithal liFansı alrnai suretile harice sermaye olarak gondertj 'ebüecektir. Portekiz parasiîc dolarmi Arkan Sa. 3, Sü. 5 te j Kâzım Karabekir ortadoğudaki dtin sabah vefatetti manevraları Haber büyük teessür uyandırdı, cenaze İngiliz IWSIHJ, Tiirkiyeyi merasimi yarın Ankarada yapılacak sıkıştıracak bir kıskaç hareketinden bahsediyor Büyfik Millet MecHsl Reîsl evvelld gün öğletistü kalbinden rahatsızlandı, krizler gittikçe ku \vetlendi, yapılan bütün tedavilere ragmen kendisbıl knrtarmak mümkün olamadı | lngilterenin müzakereleri Fakat şimdiye kadar okuduğumuz hücumların hep geçmişteki hatalar etrafında dönüp dolaşmasını doğru bubnuyoruz. Bir tenkid manah olabilmek için geriye .baktığı kadar ileriyi de gösterebilmeli, vatandaşın hâdiselere dair objektif bir bükiim edinmesi imkânuıı sağlıyabilmelidir. Hele Marshall plânı gibi, bizim tek taraflı j olarak hiçbir zaman tasarruf edemiJ eceğimiz Avrupa ölçüsünde bir dava bahis mevzuu edildiği zaman. muha ı liflerimiz biraz daha dikkatli olmnk. •Kâzıtr. Karabekirin Millet Meclisi riyasdzlerini ve fikirlerini daha geniş set kürsüsünde son resmi: Emekli General, geçen kasımda Baskanhğa seufuklara çevirmek zorundadırlar. çilince milletvekillerine teşekkür ediyor On altı Avrupa milletinin dört yıllık kalkınma ihti> aclanna dair cetvelîef hazırlanırken Türk hükumetinin bir takıın hatalar işlediği ve sırf bu hatalar yüzündcn bugünkü vazijete yoj açıldığı şimdiye kadar ortaya atılan muhalefet iddialarile isbsf edilememiştir. Marshall plânı son jti.Iini Paris konferansında alacak değildi. Bu, VVashington'da karariaştınlecaktır. Ve nihaî safha\a da henüz vanlmamıştır. Buna rağmen biz. partisiz bir vatandaş olarak, muha | lefetin geçmişe aid tenkidlerini bir an için aynen kabul edelim. Diyelim ki. eğer Saracoğlu hükumeti ve sonra Peker hükumeti tuttuklan yoldan başka bir yol seçselerdi bugünkü güç durum meydana gehnezdi Şimdi. içimizi burkan bir nokta var: Güç olmakla beraber bugünkü durum içinden çikılamaz bir şey değildir. Acaba bundan sonra nasıl davranmaîıyız ki kayıblanmızı en kısa zamanda giderelim ve ne zamandır hakkettiğimiz müsbet çalışma hayatına bir an önce kavuşalım? Gerçek ten, karşımızdaki büyük davanın asıl can alacak noktası buradadır. Türkije, ancak bu noktayı çözebildiği zaman rahata kavuşacak, iç ve dış düzenini sağhy acaktır. Yazık ki bu hususta muhalefet çevrelerinden aydınlatıcı hiçbir söz işitemiyoruz. Bütün tenkidler geçmişin artık bir daha ebediyen içine girilemi>ecek olan karanlık koridorlanna çevrilidir. Mütemadiyen: Gazine ve Harire ile komünist cenneti (!) kaçaklarından diğer üç Türk, dün aksanı göçmen evinin önünde Şu yapılmamahj dı, bu japılmamalıydı! .Galatasaray» vapuru, yükhyeceğı gün sonra, tavfalaıdan biri, kerestelerin Denijor. Bazan: kcresteleıi alıyor ve çarşamba akşamı arasmda ıki sarışın adamın bulunduNADİR NADİ Köstence limanından aynhyor. Gemi, ğunu farkediyor. Kaçak yolcular, der Arkan Sa, i, Sü. 6 da iki Arkaa\ Sa. 3, Sü. 4 te Rumen karasulanndan çıküktan Ankara 26 (Telefonla) ^ Büyük Millet Meclisi Başkanı General Kâzım Karabekirin bu sabah saat 10 da vefatı haberı, şehirde derhal ?ayi olmuş ve teessıirle karîilanmıştır. General Kâzım Karabekir, dün gaat 15,30 sularında kalbinden rahatsızlanmıştır. Ük rahat•sızlık, hafif şekılde olmakla beraber, saat 17 de bajlayan kriz pek az fasıla ile tekrarlamı^ ve General Karabekir biitün geceyi rahatsız olarak geçirmlş, yapılan bütün tedavilere rağmen, sıhhat heyetinin resmî raporunda da kaydedildiği gibi bu sabah saat 10 da hayata gozlerini yummuştur. Bu haberi duyan bütün dostları, merhumun Kocetepedeki ev'ine başsağhğına gitmişlerdir. Bayan İnönü, BaşbakaS Hasan Saka, Başbakan yardımcısı; bütün bakanlar, Meclis Ba?kan vekilleri; C H P . Meclis Grupu Başkan vekilleri, idare ânıirleri, Diyanet işleri Reisi; b r çok milletvekilleri; Ankara Valisi ve Emniyet Müdürü de gidenler arasmda idi Demokrat Parti namma Enis Akaygen ile Basri Aktaş da, merhumun evine giderek ailesine taziyelerini bil Arkası Sa. 4, Sü. lde Yediğimiz ekmeklerin yüzde altmış beşi çavdar! Fırıncılar dün Ticaret Bakanına dediler ki: «Eğer verilen unların % 65 i buğday olsaydı sizlere francala gibi ekmek yedirirdik» Ankarada yapılan tahlfl netlceslnde de ekmekJlk unların yüzde elli buğday, yüzde elli çavdar ve arpa olduğn anlaşıldı Şehrimizde bulunan Ticaret Bakanı Ticaret BakanaBn, Esnaf Odasınm esMahmud Nedim Gündüzalp, dün ssst nafı tatmin edip etmediğini, bugünkü 18 de İstanbul Esnaf Odasma giderek, statünün esnafnı derdleıini karşı'.ayıp esnafın derdlerini dinlemiştir. Arkasi Sa. 4, Sü. 3 te IngUtere Maliye Bakanı Stafford Cripps Sir lîcaret Bakanı dün, Tntum Bankasınm açılı? töreninde Rumanyadan kaçıp gelen Türkler ingiliz Dış kleri Bakanı Bevin Londra 26 (a a.) Times And Lide dergisi «Iran, Türkiye ve Yunanistan» başlıkh bir makalesinde ezcümle çunlan yazmaktadır: «Doğu Akdenlıdeki ve Ortadoğudaki Rus stratejisinln gaye3İ, nçlarmdan birisinin Yunanistanm, dığerinîn ise Iranın üzerine kapanacagı ve arada Türkiyenin rahatsız olacak bir {ekilde a kışacağı büyük bir kıskaç hareketini başarmaktır. Ruslar Yunanistan ve Iranda sağlanacak olan bir muvaffakıyetin, Türkiyeyi, Ruslarm Çanakkale üzerindeki talebleri ve Kars ve Arda Arkast Sa. 3. Sü. 2 de ••••• Ege tütün piyasası dün sabah' açıldı Fiatlar, vasati 250255 kurnş arasındadır, dün 4 milyon kilo tütün satıldı Daha az memurla daha çok iş Devlet teşkilâhnda asgari kadrolann tesbiti yolıındaki çalışmalar iki ay içinde ikınal edüecek ve çalışma şekilleri yeni kararlara göre düzenlenecek Erkek kıyafetine girip Köstencedeki Galatasaray vapuruna gizlice biıten iki geısc kız ve üç erkek ıteler anlatıyorlar? mahkum edilen zavallı Türkler Birçok Türklere de sözde hüku. meti devirmeye kürek cezası teşebbüsten verildi Belgrad 26 (AP.) Dün bir Skoplje nıalıkemesi, Türk ekalliyet teşkilâtma mensııb dört kişiyi, devlete ve halka karşı hareketlerde bulunmak suçu ile itham ederek, kurşuna dizilmek suretile olüme mahkum etmiştir. Bunlardan maada 5 kişi 20 sene ağrr küreğe ve diğerleri de 8 seneden 15 Arkan Sa. 3, Su. 6 da Ankara 26 (Telefonla) Devlet teşİzmir 26 (Telefonla) Tütün piya 250255 kuruşTi baılmaktadır. En büyuk kilâtmda azamî süratle iş çıkaracak as» saaı, bir iki istisna ile bu eabah Egenin rolü Amerikalılar oynamıştır. Yalnız gari kadroların tesbiti yolundaki çalışher tarafında açılmıştır. Sati^lar, kal Arkan Sa. 4, Sü. 7 de Arkan Sa. 4, Sü. 3 te * buıüstü tütünlere inhisar ettiği için bugünkü fiatlar, normal ve piyasanm Istikbalini gösterir mahiyette Bayılmamaktadır. Tekel İdaresinin bazan çekimser, Lazan müdahaleci ve ekseriya fa3?dah bir rol oynadığı görüîmüş, meselâ Amerikalılar Akhisarda 300 kıınıştan fazla vermezken Tekel, fiatları 325 kuruşa çıkarmiftır. Buna mukabil Ödemişliler, Tefcelln mtlzar köşesine çekildiğinden, tütün alıeı'arınm 220250 kuru? arasmda küçüJ: mubayaalarda bulunduktan sonra bir raeçhulü beklemefe başladıklanndan ve 10 balya tütünden bir balyayı iskarta olar&k ayırdıklanndan şikâyet etmekte «Müstahsilin elinden tutmak lâzımdır> demektedir. Egede bugünkü fiatlar 220325 fcuruş arasmda temev\üç etmiştir. Vasatî fiat, Tam sekiz saat sokak ortasında kalan ölü Cankurtaran gelinceye kadar son nefesini veren seyyar satıcınm cesedi oradan bir türlü kaldırılamadı Komünizmle miicaIlkokul dele için gencliğin öğretmenlerinin kararları ntaaşlan Kanun tasarısı cumaya Mecliste görüşülecek Millî Türk Talebe Birliğine bağlı olarak teşekkül eden «M.T.T.B. Komünizmle Mücadele Komisyonu», bir aydanberi devam eden calışmalarını bitirmiş ve bir raücsdele programı hazırlamıştır. Bu programa göre, Türk milliyetçiliğine aid edebî ve ümî kitablarla komünirmin mahivetini açıklıyan eser'.er yaymlanacak, radyodan Istifede edilecek, Türk Aıfco« 5a. 4, Sü, l â# Ankara 26 (Telefonla) Özel İdareler len aylık alan ılkokul oğretmenle' iran Mıilî Eğıtim Bakanhğı teşfclâtına Arkan Sa, 3, Sü. i te Cesedin bali ve başı ucunda bekleyen karısı î üncü