Katalog

CUMHUK1VET 2b Ağustos ı'ji't ııımfiııııııımıııııııııjjıııınııınıııııııııııııııııııiiiıı EDEBİYAT IIAVACILIK BAHÎSLERt İstanbulun İstanbullulara gizli kalmış güzellikleri eçen ark?11"1, Amerikan Büyük ElçiUği aefceri ataşelerinden Binbaşı Gllbert Bursley ^TıMııda, Çadırkoşkünde, hanl çu Atatürkün en büyük, en aziz emelle bir hükümdar olmaktan ziyade bir insan Mithat Paşanın muhakeme edildiji tarinden biri milletimize millî şuur ve olarak karşımıza çıkarmaktadır. Eserde rihi köşkte bir kokteylparti Terdi. Bu millî gunır aşılamaktı. Bu gayeye var Osmanlı tarihinin zalim padisah simatariM köşk ile bahçesi, çimdi g»xinodur. mak için en isabetli yolun Türke kendi larından biri olan Sultan Selimin aşk ve Londrada türkçe olarat yayınlanaa ğu hakkıridaü kısmından bajkası, esas uçak satın aldığımız hakkında, aylarea Başta, V*U ve Belediye Reisimla olmak ni tanıtmak, en müessir tedbirin mil siyaset hayatmdaki hareketleri emeller, «Britanya Sanayii> adlı derglnin agustos Itlbarile zat«n malumdur. Belki bu slevvel, İngiliz kaynaklanndan verllen bu teere, İstanbulun tonınnu» simaları, lete kendi mazisini öğretmek olduğuna ıstırablar, tereddüdler, vicdan azabları, sayısında «Havacıükta İngillzTürk Mü parlş haberl de, basına aksetmiştlr ds haber, gazetelerimlzde çıktıgı aaman, kordiplomatik mensublarile aakeri atakanaat getirdi. Bu maksadla etrafına ta gözyaşları ve sukutu hayallerle zenginnasebetleri> ve «Türkiyeye satılan İn benim gözümden kaçmış veya hatuım Cumhuriyet sütunlarında adı geçen u seleri, konsoloslar, Amerikan ve lngiUz tüıçiler topladı, bir tarih kurumu tesis leşmiş ve süslenmiştir. çaklara dair, harb içinde neşredllen İn ajan» ve basın mümessilleri, Yildı» pargiliz uçaklan» baçlıklı lki yası okudum. dan çıkmıştır. etti, tarihî araştırmalar, tarih kongreleri Bundan başka kitabda yarım sahife giliz broşürlerinden bazı malumat top kının bu giiıel ve •erin köşesinde pek *** Bu yazılarda İngiltereyi ziyaret eden yaptırdı. Bizzat araştırmalara nezaret, kadar tutan bir parça vardır ki, değil İngiliz dergisl, Türkiyeye satılan İn layarak azlz okuyucularıma sunmuştum. ho« blr aksam feçirdller. Türk askerl havacılık heyetinin, Türk toplantılara riyaset etti, Tarih Kuru yalnız Yavuzun mizacmı ve hayatını, Bir aralık Amerikan Binbasısı dostuBerüm şaştığım cihet, Türk; havacıhava ataşesi Binbaşı Uluğun, bize satı giliz uçakları, ba§lığı altında ayrı blr muna direktifler verdi, faaliyetine alâka belki bütün Osmanlı tarihinin çok mülığına aid haberlerln İngiliz kaynakla ma sordum: lan Mostjuito (Moskito) uçaklMTndan bl yazada da çu haberl vermektedlr: Dün sabah saat 9.30 da Köprüden Haygösterdi. Nihayet Kurumu kendisine mi him bir cephesini izah etmeğe yaraya Yıldız Parkında bir kokteylparti Tairey .Aüiation kumpanyarile de Ha nndan ve gazetelerlnden alınarak İnglrinin ve bir İngiliz uçak fabrikasmın rasçı yaptı. Umduğu derecede ve nis cak bir görüşün nüvesini ihtiva ediyor: darpaşaya hareket etmek üzere bulunan tarafından vermek nereden aklınua geldi? teknik okulunda çalışan Güney Bporel viland kumpanyası müştereken, Mos liz ve Amerikan ajansları Moda vapurunda, yolcuları bir hayli korbette bir netice elde edebildi mi? Ne «On dört yaşrna kadar utangac bir> Burası fevkalâ4e ruzel bir yer oladlı bir Türk gencinln resimleri vardır. quito uçakiannt, irtenüen tadilâU yap verllmesi ve bizlm kaynaklarımızın İse yazık ki kendisi hayatta iken ona bu «çocuk olan Yavuz, amcası Cem Sulta» ku ve telâşa düşüren bir vaka olmuş, Bu dergide, ayrıca uçak fabrikasını ge tıktan sonra göndermek üzere, Türkiye sanki bunlar, hiç bizi ılgllendlrmlyor dugu lçln seçtlm. Doktor Lutfi Ktrdar bir genc, birinci mevki salonda genc ve suali tevcih etmeğe hiç kimse cesaret «nm Rodos şövalyelerine iltica etme» zen Türk milletvekillerinden, İstanbul hükumetile önemli bir mukavele imza muş gibi lâkayd ve saklt kalmalarıdır. da, İstanbulun mlsaıiri olan tnglliı meetmemiştir. Fakat tahmin edebiliriz ki, «sile neticelenen kardes kavga£indan> güzel bir kadını bıçaklamıştır. Vaka şöyle Askerl eararı fâşetmek korkusu o ka> buslanna feçen mayısta, burada bir $ay Valisinin İngiltereyi ziyaıeünden ve lamtjtır. Britüh. .Aınation Service» Ltd., hayır! Neden? «ve bilhassa Fatih Kanunnamesinim olmuştur: dar içimlze sinmiş ki İngütereden 400 ciyafetl vermemlş mlydl? İngiliz kömür madenlerinde tetkikJer bunlardan birçoklannt kendi pilotlanModa vapuru tam Köprttden ayrılaÇünkü evvelâ bu gibi manevt ve «katli biradere dair olan fıkrasmı öğ> Hakkınıı var; yıldız parka çok fftiyapan Türk madencilik heyetinden de nuı idaresinde daha jimdiden Türkiye uçak satın alıyoruz da bunu bize önce ruhî neticelerin bir insanın ömrü esna «rendikten sonra çok değişmişti...» cağı sırada birinci mevki salonda oturan İngiliz gazetleri ve ajanslan, sonra da •eldir. İstanbulun, hattâ memleketin kısaca bahsedlllyor. ye uçurmustur. sında alınmaîi güçtür. Buna uzun za <... Bu hâdiseden bir kaç ay sonra Se> bir genc, yanında bulunan genc ve çok *** «Yola çıkarılmadan evvel, her uça işte gene bir İngiliz dergisl veriyor, eşsiz füzelliklerini siz, yabancüar bizden roan, uzun mühlet ister. Sonra ban «lim hocasına su suali sormuştu: temlz giyimli güzel bir kadını tokatlaiyi biliyorsunus. Üstad Yahya Kemal Britanjra sana.yiin« reklim yapmak ğın de*eninde, Türkiyedeki jartlara u *Hem de epey tafsilâtlı olarak. alimlerimizin de tasvibile milletin önü< Lala, taht daima ekber evlâda» mağa başlamıştır' Bu garib hâdiseye bir maksadile çıkarüdıgı anla^ılan bu der Kimseye duyurulmaması ve sımsıkı sak gibi ban hassas ruhlar müstesna. Boyacak fekilde baz\ deği^ifclikler yapmak ne serilen ifrata mütemayil tezler bazı «müyesser olur, değil mi?> rnana veremiyen vapur yolcuları vakayı gide havacılıgımıza aid yazüardan <Halanması İcab eden devlet esran ve milll ğazın (üzelliklerinl tcrennüm eden samünevverlerde millî iftihar ve coşkun<Muhyiddin Efendi bu sualin altın> heyecanla takib ederlerken, genc adam vacılıkta İngiliz Türk münasebetlerl icab etmis ve bunlar, hem daha sıcak müdafaa sırlan olduğu gibi, duyulacagı irlerimiz, hattâ görenlerlmiz pek azdır. bir memleketin haua jartlartna uyduluk yerine menfi bir aksiilâmel uyan <da gizli olan korkunc manayı birden> birdenbire elini oebine atmış ve bir bıkıymetinl nin inkişaiı İngiliz Kaynailan Tür rulmus, hem de iyice tamir ve termim muhakkak olan ve duyulan jeyler de Bi>, tabiî füzelliklerimizln dırdı ve tarihe karşı ciddî alâkayı azalt «bire akıl etmiyerek: çak çıkararak kadının üzerine atılmıştır. kiyenin Emrine Amftde vardır. Bunları blrblrinden ayırarak ekseriya siı ecnebilerden ogrenirU. Kılınmıştır» edilmtjîerdir. tı. Atatürk ilmî hakikatlere susamıs bir < Hanedanı Ali Osman ananesi> Meçhul adam elindeki bıçağı, kendisini başlıklı yazıda, aynen çöyle deniliyor: halk efkârını aydmlatmak lazımdır. Hakikaten de öyledir. Nltekim, ceçen Bu nazik is, Manchester yaktnlartnllim dâhisi değil, içtimaî hakikatlere «bunu âtnirdir. Hatırlarda olsa gerekiir ki bu 400 u gün Schell Şirketinin İsUnbuI Şubesl müdafaada zorluk çeken ve mütemadi.Türkiye ve Britanyanm avnai gelifhükmetmeğe ve arnelî neticeler almağa <Cevabuu vermişti. Filhakika taht> yen feryad eden genc kadma gelişigüzel ürümesinde yakın iıbirliği, kendiui en da bulunan Ringuıay'da ve Fairey çağm almdığinı bildiren llk Londra Müdürü Mr. E. H. E, Jones Ue eşinin kutnpanyasının Heaton Chapel'deki ku lıaberlnde, «Türkiyeye satılan uçaklarm Ortaköyde, son derece güzel blr park alışmıs bir yaratıcıhk ve yapıcılık dâhi «ekber evlâda düşerdi. Yavuz düşün> saplamağa koyulmuştur. Birinci mevki ziyade uçak e7idüstrisinde göstervmş:ey /abrifcastna bağîı mühendi* ve tj modası geçmiş eski şeyler olduğu lddia içindeki kösklerinde verdikleri kokteyl ei idi. <dü, Yüzü al al oldu. » ksmara yolcuları arasında bir hayli kor tir. Bu sahada, lantnmıj îngiliz uçak Fakat bu dfthinin harekete getirdiği « Demek lala. dedi. Bizim mukad> ku ve heyecan uyandıran bu tecavüz ve jahrikalartndan Milet Aircraft Ltd., ö çiler tarafından dcruhde edilmtjrir. Bu edilmlşse de öyle deglldlr> gibi, blr ka partide bulunmadan önce ben, bu harifcfrrujelerin astl vazifeıi, Firefly uçak yıd da vardı. Bu kayıd, mide bulandır kulâde rüsel yere ayak blle basmamısilmî faaliyet ve gayretlerin milletin ru «deratımız cennetmekân büyük pederi> .•aralama hâdisesi nihayet vapur kama nemli bir rol oynamaktadir. En güzel larını bahriyede kuüanmak üzere tadü mış ve blr gazete «Bize lşe yaramaz u tım. hunda derin ve seri akisler uyandırma «miz Fatih Sultan Mehmed HanA Ka» misal, Türkiyede dünyanm en modern rotları ve bazı yoleularm müdahaleleve tarrîir etmek ise de, onlar son birmıs olmasının bir üçüncü sebebi de var «nunnamesinde yazıldığı gibidir. Ya> B. Vafi Emlne aid oldugrunu öfrendlile eli bıçaklı adamm yakalanmasile BO €İ\ava tün«li» nin infast için malzeme kaç ay içerisinde, Britanya Hava Kuv çaklar mı veriyorlar?> diye bir başlık dır ki o da bu gayretlerin edebiyatın zık!.. koymuştu. Bu kayıd karşısında blle ğim bu korudan o aksam seyrettiğinı nin gönderilmesini ve injaat ijl«rini, na ermiştir. ve santtın yardımından mahrum kalmış vetlerinin Orta Doğuda tafit ve ulaş kaynaklanmız sustu. Ve blz Türk ha Boğazın ve Anadolu kıyılannın manzacMuhylddin Efendi konuşmanm böy> Yapılan tahkikat neticesinde, müteca Türk Hava Kurumu, Eğitim BakanUğı tırma uçaklan olarak kullanacağı 60 olmasıdır. cle bir maceraya dökülmesinden müte> vacılarının lşe yaramaz uçaklar alaeak. rasını tasvire kalkışsam, yazdıjımı ilkve bu ingiliz Jcumpanyosının beraberce Nasıl bir tarihî vakanın milletin ru «essir olmuştu. Söyliyecek sey bulamı> vlzin, Kasımpaşad'a Arabacılar sokağın nezaret altında bulundurmalartdır. Havn tan fazla bomba uçağmda lâzım gelcn kadar Işlerinl bilmez olmadıklarını ya önce kendim beğenmem ve bu sıcak yaz da 18 numaralı evde oturan ve bir tihunda iz bıraktığını gösteren en bariz «yordu. Yavuz acı acı güldü: zarak haberin o kısmırun manasızlığını gününde bir hayli terleyerek karaladıktüneli, tayyare imalâtında uçaklann ha tadilâtı ikmale muvafjak olmujlardır. delil bu vakanın edebiyat sahasındaki « Pederimiz Bayezid Hanın ömrü» yatro kumpanyasmda aktörlük eden Ih vaya fcarjı mukavemetlerini denemtk larunı kâfid sepetine atarım. O efsane* «Türkiyeye sattlan 400 tayyare ara belirttik. ian isminde biri olduğu anlaşılmıştır. tezahürü ise, bir milletin ruhuna bir «ne dua edelim, dedi. Pazla konuîmalc lyl olmadığı kadar vi ffüzelliii ancak Tahya Kemal gibi İsiçin kullanıhr. İngilterede, tayyared sında Spitfire Mosquito, Beaufighter ve tarihî hakikati aşılamanın da yegâne «Hocası genc şehzadenin ruhundaki» Tedavi altına alınan genc kadının da lik mefctebinde bulunan bir Türk öğ daha başka tiplerde uçaklar vardtr. fazla susmak da İyi değildir. Esrar var, tanbula ve Boğaza âşık, üstad bir şa* yolu edebiyat yoludur. îlmî netioeleri «isyanı farkedememisti. Bu hâdiseden» Feriha admda bir tiyatro artisti olduğu rencirine her türlü teshilât gfaterttmekesrarcık var. Esran gizleyellm, fakat irin nefis mısraları tasvir ve ifade ede*** ve tarihî hakikatleri milietler için an tsonra Yavuzun biraderlerine karşı» tesbit edilmiştir. tedir. Türk hava kuvvetinin, talim •mak Britanya Sanayil derglsinin Türk as esrarcıgı, başkalarından önce değilse bilir. cak edebiyat benimsenebilen, organik «eski sevgisi kalmamıştı. Onları şımdi> Geçenlerde. Amerikan Haberler Ofisl sadile Miles tMaster* uçafclannı kul kerl havacılıgı hakkında verdlğl bu ha bile ,hiç olrnazsa onlar söyledlğl zaman, bir hale koymağa muktedirdir .edebiyat «kendisine karşı bir rakib olarak gö» landığ» malumdur. beri naklettikten sonra, raemleketünlzl blz de artık glzlemlyellm ve halkı ay Müdürü Mr. Damon, memleketimlze gene suretle ve ne şekilde tecelli ederse yordu... (S. 4243). llgilendlren bu malumatm da taze ve dınlatalım. Bunun büyük faydası var len Amerikan deniı heyeti sefl Amiral etsin, efsane, masal, destan, sarkı veya Hükumetle anlaşma ıJhgenekon» adlı dergide çıkan blr yazlHerman ile arkadaşlarını bir akşam, eFatih Kanunnamesine terettüb eden yeni olmadığını okuyuculanmıza hatır dır ve hiç blr zararı yoktur. türkü şeklinde... Tâ 1939 ythnda, TürJrfye hükumetile vinde yemeğe davet etmiş, Amerikan A.D. mesuliyeti bir tarafa bırakacak olursak Jan dolayı hükumetln manevt »ahsiyetinl latmak isteriz. Hattâ İngiltereden 400 Pek acele yazılmıs olan Faruk Nafi ki bunun izahı tamamile ayrı bir dava iahklr ettikleri iddiasile bir müddettenberi yapılan andla§ma mucibince, bu hükudenizcilerile Istediğim gibi görüşmem haklarında takibata glri;ilen mecmua sahibl met, «Magister» uçaklart için, Mite* zin «Akın» ı ile pek genc bir kalemin teşkil eder yukarıdaki tatırlarda ne !e neşriyat müdürti Nurullah Barıman İle için, beni de davet etmek nezaketini mahsulü olan Yaşar Nabinin «Mete» si güzel bir ruhî aydınlatı» görüyoruz! >u yaıınm muharriri öğretmen Fahriye Yı Aircraft Ltd. jirmasmdan bir imalât göstermistL Oturdugu köşk, Rnmellhigibi eserleriri açtığı çığır kuvvetli mu Osmanlı tarihini gölgelendiren en çirkin lanoğlu dün îkinci Sorgrı Hâkimliği tarafın lisanst elde etmif bulunuyordu. Motörsarında, Robert Kolejin evlerinden biri tevkif edilmişlerdir. !er, ham maddeler ve tatnamlanmtf afcharrirler tarafından takib edilmiş veya lekelerden biri olan idi. Fakat büyük Kolej binalannın « şehzadelerin dan Nurullah Barımanla Tahriye Yılanog'unun sam, ayni zamanda, «jig» ve âleiler kuvvetli muharrirlerin yetişmesine ve idamı> meselesi bu satırların ısığı alönünde değil, geride ve Hbara doğra, luhakemelerine önümüzdtki hafta içinde hep bu memleZcetten gönderilmt} ve bu sile olmuş olsaydı Büyük Atanın halis tında adeta daha masum bir renk ka Aiırcezada bajlanacaktır. kuytu, tenha bir yerde idi. Eşsiz güzelsayede, Türkiye hükumetinin Kayteri rıiyeti ve kıymetü emeli daha semereli zanıyor, bir meşru müdafaa vaziyeti, liğini daha önce, görmek şöyle dursun, Valinin verdiği emir fabrikaunda ve bildhare, Türfc Hava bir surette gerçeklesmiş olurdu. aklıma bile getirmeroiş oldnfuro bu bir cihanşumul kanun halini alıyor. Vall vt Beledlye Reiıi Lutfi Kırdar dün *** mevkide, Boğazın bir parçası, etrafı saBöylece bir çok padişah simaları naza Topkapıyı giderek Topkapıdan Aksaraya Kurumu tarafından Etimesudda, bu ran ağaçlar arasından akşamın sisleri rımızda kısmen beraet ediyorlar. doğru Tramvay tdaresi tarafından lnja etti «Aîagister» lerden büyük tnifcfarlarda iDünya tarihi içinde devrimiz nasıl sive ataca karanlığı içinde, bir ressamı Sultan Selimin hayatında ve siyase rilmekte olan v» Londratstanbul »sfaltın» mal ttmek kabil oltnujtur. 1943 yılvnda, yasî bakımdan cumhuriyet ve demokradahll bulunan yolun in;asının lüratle biti Ttirfc hüJcumeti uçak imalâtını tamamtn veya şaiiri mestedecek kadar muhtesem tinde rehberlik ettiğini gördüğümüz ei devri ise, şüphe yok ki edebt bakımrilmesi lçln emir vermistir. Türk Hava Kurumuna btrafeınca, bübir güzcllikle görünüyordu. Bu KÜI^re dan da bu devir şiirin, destanın değil, bir prensip de «nizamı âlern» mefhutün desen ve plAnlan da bu müesseteTecrübe karan çam kokan cennet bahçesinde zaman roman nev'inin saltanatı devridir. Onun mudur. Romanda Yavuzun bir çok ye devrefmifti. Etimesudda yapılan uzaman bülbüller sakıyordu. Mr. Damon, Otomobil ve ttiger nakil vasıtalarının K6piçindir ki eski epik eserlerin iia ettik idam emirlerini bu mefhum uğrunâ rüden giderken Galata Bıhtımını, avdette ise ça.klar fimdi hükumetin havacılık o gittikçe ilerlettiğl türkçesile, leri içtimaî rolü bugün tarihî roman verdiğine sahid olmaktayız. Cemiyet mi Necatibey caddesiru takib etmeleri için bir fcullarında istitnal «diltnefctedir. Şimdl bülbüIlerimJz, bir kaç h'afta esas, ferd mi meselesi... «Yavuz Sultan lardan beklemek pek tabiî bir şeydir. ıccrübe kararının tatblkına baçlanmıjtır. evvelki kadar ötmüyorlar, dedij baharın Benlm kanaatimce dünyanın yeni bir rin« müsaade etmeseler bile böyle biı Sanatkâr bir muharrir tarafından yazıl Selim ağlıyor» romanında dostluk, vefa Bu esnada Türfciye Ulajttrma BafcaDayak hâdisesinin muhakemesi başında, bülbül sesinden geceleri uyumış bir tarihî roman bir millet için en hislerine de büyük yer verilmis ve Cihangirde oturan Edvard Koncagül adında m olan Bay Şükrü Koçak, \J945 yılın harbe tahammülü yoktur. Çünkü yeni federasyon kurulacaktır. ir tahsın Firuzaga karakolunda ve Emniyet da, Türfc Haua Kurumunun Bajkant st bir harb çıkacak olursa bütün dünyayı 4 Işgal kuvvetleri: Rusya, Ingil yamıyorduk. 2engin bir milll şuur ve millî gurur Türklüğe has birer meziyet olarak gösBo|azın güzelliklerini göstermek İçin. terilmiştir. Mutlak vefa ve fedakârlık Müdürlügünde bir kısım memurlar tarafın İatile, Ingütereye gelerek Miles Aircralt kaphyan mületlerarası bir mahiyet aia tere ve Amerika, Rus hududlarına kakaynağı olabilir. dan dövüldüğünü lddia ettiğini ve bu huhep ecnebilerden ve bilhassa AmerikaYukarıdaki fikirlerin bende tazelen timsali olan Yakub Bey tipi • romana ustaki tahkikat evrakının Savclhkça ikmal Jcumpanyaîtnın Reading'deîci uçafc jab cağı muhakkaktır. Sonunda da bir sulh dar bütün Avrupadan ku\'vetlerini çelılardan misal getirişim, ne N'vlon gibi mesine Feridun Fazıl Tülbendcinin son güzellik ve sevknlilik veren unsurlardan edilerek eanık memurlar hakkında lüzumu ri^asınt gezmis, gene 1945 de Türk hü muahedesi imzahyarak bir müddet için keceklerdir. Yalnız, Almanyada bir dır. Bundan başka romanda Osmanmuhakeme karan verildiğini bir müddet ev Jcumetine mensub bir Jıavacıltfc Jıeyeti rahata kavuşmak yerine, bütün dün miktar asker bırakılacaktır. Bundan bir Amerikan modasına uymak, ne de aylarda çıkmıs olan «Yavuz Sultan Seernebi dostlanm oldnfunu yazarak bölim ağlıyor> (1) adlı tarihî romanı vesile oğullarına bir nevi hanedan gayesi, bir el yazrmstık. Bu dayak hâdisesinin muha yenidcn Jnfliltereyi ziyaret ederek bu yayı saran bir anarşi ile karşılasaca sonra, Rusya, Avrupada iktisadî birlibürlenmek içindir. Bir gazetecl, pek çok emesine 28 ağustos perşembe günü saat 14 te i?birliğini bir mertebe daha ileriye gö ğız. siyasî ideal ananesi izafe edilmiş ve ğin kurulması için yapılacak teşebbüsoldu. Birinci Asllye Ceza Mahkemesinde bajlanayere davet edllir; mesleü icabı bir çok türmüjtür. Bizde tarihî roman nev"i edebiyatımı bunu devam ettiren Yavuzun büyük :aktır. Ruayanın yayılma siyasetini önle lere davet edileeek ve Rusya A\Tupa ecnebi dostlan ve tanıdıklan da olur. emeli de «savaş boylarını şenlendirmek» zın en zengin şubelerinden sayılamaz. Yaralanan aroele öldü Miles Aircraft Ltd., Türfciyed* «Afa mek, hattâ daha şimdiden ba|lamış olan nın muhtelif yerlerindeki komünist par Bu, tefahüre deger bir şey degildir; hela Gerçi son edebî devrimiz esnasında Ah şeklinde ifade edilmiştir. Istinye doklarında amelelik yapan Safl gister* uçaklarınm imaline yardım et istilâ sahasını tahdid etmek için Ame tilerine bu birliğin teşekkülün* mâni benlm gibi 39 sene bu meslegin yıllanmed Refik gibi, Turhan Tan gibi «roTabiî bütün bunlar daha fazla derin dında bir amelenin kazaen bajına beton tikten maada, Türk Hava Kurumuna, rikarun yapacağı teşebbüslerde, bu iki olmamalarını tavsiye edecektir. roışlanndan biri lçin. Maksadım, tsianmance> tarih nev'inde genis bir okuyu leştirilebilir, daha kuv\'etli hatlarla is ir direğin düştüğünü ve za%'allının bu yüz5 Rusyaya yardım: Bundan sonra, bulun ve Boğazın en güzel yerlerinl ecprototip uçafelartntn imali için malzrme devletten birinin muhakkak kayıdsız, cu kütlesi kazanmağa muvaffak olmuş lenebilirdi. Fakat okuyucunun tefek [en ağır »urette yaralandığım yazmıştık. altalimanı Hastanesine kaldırılan Safi, dün, hi eöncîermijtir. Şimdi bu prototip şartsız teslimini icab ettirecek bir va Amerika, Rusyanın iktisadî kalkınma nebilerin bizden iyi arayıp bnldüklannı, muharrirlerimiz yetişti. Fakat rotnan kürüne ve hayaline esas olacak kadar ldığı yaranın tesirile ölmüjtür. Adalet Doksına da yardımda bulunacaktır. bizden ziyade bilip sevdlkierini ve mnîerden bir kaç enteresan model ortaya ziyete düşmemek lazımdır. lastırümıs tarih tarihî roman değildir. çizgiler ve işaretler mevcud. oru Rahmi Seyisoğlu eesedi muayene etmls, Ruslarla uyujına siyasetime yanaşa hakkak bizden fazla zevkinl sttrdüklerin! çtfcanlmt} bulunuyor. Geçen yaz Etilömülmesine iztn vermişrlr. Feridun Fazılın romanı ise rotnanlaştıEserde edebî meziyetler de var. Dk mesudda, Mil«» «Messenger» modeHnin mayız, Avrupayı ve Asyayı Rusların Hüllsa, Amerika, Sovyet tmparator göstermektir. rılmıs tarihten ziyade tarihî roman nev sahifeler okuyucuyu hemen dramatik Kansını yaraladı hâkimiyetine bırakamayız. Fakat onUzun yıllardanberl İstanbulda oturan luğunun genijlemesine karşı koymalı, Beykoıda Çiftehavuzlar mahalleıtnde Ay göstertleri dahi yapılmtjttr. Daha bajine yakındır ve bu sıfatla ele alınmağa ve çok hareketli bir hava içine sokuann kayıdsız, jartsır teslim olmalamu blr İngiliz gazetectsi, geçenlerde bana, ka Miles uçaklannın da Türk Devlet alıdere lokağında 17 numaralı evde oturan Kızılordunun, Rus hududları içine çeliyıktır. yor. Yıldırım hızile koşan süvarilerin Receb, karısı Naciye İle bir is meseleslnden Havayollannda kuUontlmast ihtinvali istiyerek de aradaki ihtilâfı genişletkilmesini istemeli ve bunun için gayret İstanbul Için infrilizre ve fransııca müEn güç edebt nevilerden biri olan ta nal sesleri, en ufak bir anlasmazlıkta avgaya tutuşmuslardır. Bu kavga nrasında memiz doğru oljnaz. Onun için, Ruşya pek kuoretlidir. sarfetmelidir. Fakat bu tehlikeli, pa kemmel bir sehir rehberi hanrladıfrını rihi romarun müellifi aynı zamanda kınlarından fırlayıp parıldayan küıcların ir arahk Receb bıçağını çekınij, Naciyeyi ile Amerika araşmda hangi şartlarla söylüyordu. Eserinln müsTeddelerinl 4 motörlü de Havilland «Gypsy Que bir «ulh vaziyeti tesis edebileceğimizi halı ve zor tazyikı yaparken bir elin görmedim amma bana öyle geliyor ki âlim, mütefekkir ve sanatkâr olmak sar şakırtısı A. Durcas Pere'in romanlarını nüteaddid yerlerinden ağır «urette yaralaıstır. Yarah kadın Haydarpaşa Nümune de de vazih ve tatbiki kabil bir anlasen> ve Miles .Afarathon> un turbojet kararlaştırmak ve askerî kuvvetlerimizi tiledir ki kıymetli eserler meydana ge andırmaktadır. bu meslekdaşın hazırladığı rehber, eğer Hastanealne yatırılmıj, Receb yakalanarak yanl tepfcili »ekH olan ArmstrongSid buna göre idame ve inkisaf ettirmek, ma teklifi bulunmalıdır. tirebilir. Fazla olarak milll tarihten alınEserin romanesk ciheti büyük nisbet akkında takibata başlanmıştır. basılırsa, muhakkak ki tstanbnlnn, şimBu jartlar, Rusların pek hoşuna git diye kadar İstanbnllulara meçhu! ve nuş bir mevzuu seçen bir romancı za te Trabzonlu Aspasyanın aşkile temin deley «Mamba» modeUerinden oldukça dünyanın kalkınmasına gene bu jartBir tavzih miyecektir. Fakat bizim ne istediğimi Slxli kalmış, bir çok güzelliklerini bize man ve mekân içinde millet şuurunu edilmiş. Hattâ Yavuzun, babası Bayeedilmtjrir. ara göre yardım etmek lâzımdır. Hikmet Balkaner adında blr zatın ne ken büyük tniktarlarda «iparif kuvvetli bir sekilde nefsinde duymus zidi hal'etmek üzere ordusile birlikte imle, ne allemle hiçbir münasebeti yoktur. «Gypsy Queen> tamamile madenden yazi ve bundan başka bir şey istemedi de tanıtacaktır. *** ve beslemiş olmalıdır. ğimizi açıkça öğrenirlerse mukavemetİstanbula girtnek için istical etmesinin 3u zatın adı ile adımın bazı yerlerde ka pılma, yüksek kanadlt bir tnonoplan oAmerika, Rusya ile şu şartlar altın leri azalacak ve sulhun nasü temin Şüphe yok ki tarihe sadakat tarihî bir sebebi de bir an evvel Aspasyaya ıjtırıldıjını öğrendim. İltibasa mahal kal lup, müteammim u« kullanıjlı bir desen mamak üzere tavzihe lürum gSrüyorum. romanın en tabiî sartiarından biridir. kavuşmak arzusudur. Alfred de Vignyedilebileceğini öğreneceklerdir. C.H.P. tstanbul tl tdare Kurulu üzerinden yapılmif dört aded Gypsy da bir anlaşma yapabiiir: Cehalet veya lâübalilik değil, ancak ti nin «CinqMars» adlı tarih! romanmda 1 Uzak Doğu: Çinde status quo Bu sulh şartları makul ve yapıcıdır. Bajkâtibi ve tstanbul Vllâyeti Queen 71» motörile teçJıiz edilmijtir. Genel Mecll» üyelerlnden tiz bir aanat romancıya bazı teferruatı olduğu gibi burada da kahramanın siyaBu motör, verim t)« güvenliği arttır muhaiaza edilmelidir. Yani, iki ta Arr.rikanın bu teşebbüsünün bütün tstanbul Gazeteciler CemiyetiHikmet Balkan değiştirmek hakkını verir. mak maksadllt harb tenelerinde gelif raftan hiçbiri ne Kızd Çine, ne de Avrupa milletleri ve Ingiltere tarafınsî emeli hissl emellle birleşmektedir. dan destekleneceği de muhakkaktır. Bu nin büyük Türk musikisi konBir tarihî roman, roman olmak bakı Romanda seven ve sevilen başka kadın Balzac'ın «Les Chouans» romanında ol tirilen bütün j/enilikler» thriva etmtk milliyetçi Çine yardım etmiyecektir. 2 Orta Doğu: Amerikanın Türki destekleme Amerika için mühbndir, mından roman nev'inin bağlı bulundu lar da var. Hepsi de Rum veya Italyan iuğu gibi okuyucuda kesif merak ve tedir. De Havilland «Gypsy Queen> mttseri yarın akşam veriliyor ğu bütün edebî şartları da tahakkuk et kadınları. Şüphesiz Osmanh devri ha ıeyecan uyandırmak üzere »anatkârane rertebatından maada, 18 yolcv. ve 245 ye 11» Yunanistana karşı giriştigi yar çünkü Sovyetler Birliğine karşı, nerede Bir aydanberl husust bir komite tarafınremlerin yabancı kadınlarla dolduğu, tirmek mecburiyetindedir. r surette «inşa edilmiş» kurulmuş kilo bagaj tajır vt menzili 806 kilomet dım taahhüdlerinin, Boğazlar, Türkiye biteceği bilinmiyen bir Haçldar Sefe dan itina İle hazırlanmakta olan büyük Türk Fakat iyi bir tarihî romanın müellifi soyların ecnebi kanına maruz olduğu aziyetler ve anlar bulamıyoruz. Fakat redir. Fakat, 13 yolcu «e 233 kilo yük ve Yunanistan hududları üzerindeki ih rinde Avrupa memleketlerinin Ameri musikisi konseri yarın akşam 21 30 da Harayrıca çok kıymetli bir rol ve bir vazi bir devirdir. Fakat gönül isterdi ki ro 'eridun Fazılın romanında «ürükleyici ve bagaj taçıdtğı «unanda, bu tnenzil tilâflan halledeoek bir anlaşmaya var kayı tutacaklanna pek ihtimal verile blyedekl Açıkhava Tlyatrosunda verilecektir. Şef Eyyubî All Eıza Şengelin idaresindekl fe dahi ifa edebilecek mevkidedir: O da manda Aspasyaların, Yorgiyaların, Mar unsur maceralar değil, bir insanın mu 1613 kilometreyi bulur. Azamt «firari, mak gayesile yapıldığını belirtmek ve mez. Bilâkis, bitaraf kalmalan, müdaİstanbul Türk Musikisi SanatkSrlan Cemltarihi, millî tarihi ifadelendircnek ve yaların ve Donnaların yanında bir Türk .adderatıdır. Hayatını ve kaderini ta 1900 metre yükseklikte, uçarken, taat bu anlaşma ile, Boğazların emniyetin halemize eaıgel olmaları ve davamızı yeti »zası tarafından Tanburi Büyük Osman kadını siması da bulunsun. üslublandırmak. :ib ettiğimiz insan kahraman, cesur, te 370 kilometredir. Isletm* masraft de Sovyetler Birliğınin kendi menfaat desteklemeleri büyük bir ihtimal dahi Beyin Nijaburek faslı lcra edileeek ve bunu müteakıb memleketin en güzide 12 solisrl Filhakika bir sanatkâr tarihi tefsir , Tabiî olarak eserde en bariz şahıs hiddet ve şiddet sahlbi olduğu halde fimdi imal edtlmekfe olan bütün buna lerini de gözetmeye hazır olduğumuzu lindedir. muhtelif eserlerinl okuyacaklardır. Bu konetmek hakkına maliktir. Millî tarih san Yavuz Sultan Selimdir. Ikinci derece yerine göre hassas, bütün muzafferiyet müjabih uçaklara ni»betle, azdtr. Ftt bildirmek lâzundır. Yapılacak yeni anAmerika, böyle bdr sulh teklifinde sere lstlrak edecek sanatkârlar şunlardır: atın tefsiri süzgecinden geçtikten son deki şahısların hemen hepsi gayet silik. jrine, kudret v« saltanatına rağmen vaki; 17 yolcu tafidtğı zamanda, yolcu lajmaya göre1, sulh zamanmda Boğaz bulunacak olursa bütün Amerikan halMuallâ Gökçay. Muallâ Yakar, Safiye Tokradır ki milletin ruhunda yer eder ve Fakat Sultan Selimi bile iyice «göremi lazı anlarda zavallı ve yalnız, ruhumu baştna 1 mil (1512 metre) için; bu mas ardan geçds serbest olacak, harb za kı hükumetin dıj siyasetini tasvibde ay. Safiye Aylâ, Hamiyet Yüceses. Müzey>en bir dinamik amil haline gelir. yoruz». Yani müşahhas ve maddî mev a yakm bir insandır. Bundan dolayıdır raf 1,15 peniden ibarettir manmda ise burası Birleşmis. MilleÜe birleşecektir. Vakıa bugün de millet, Senar Isıl. Zehra Bilir. Mefharet YıHırım, Nectnl Rıza. Zekl ÇaŞlarman, Aziz Şenses. Bu tefsir keyfiyeü asla tarihî vaka cudiyeti iyice tasvir ediletnemiştir. :i onun saltanat tahtını ele geçirmek hükumetin dış siyasetini desteklemek Ekrem Kongar, udî Edib Ertan, Artaki Can' *Marathon> modeli ise, uçakta flnem rin kontroluna vterilecektir. ları değiştirmek, hakikati bozmak ve Victor Hugo'nun «Notre Dame de ııısusundaki gayretlerinl, Şah Ismaille !i bir değiîiklik yapmadan furbin üni2 Avrupa: Almanya siyasî bakımdan teyse de bu, pek sathidir. HalbuH, 5 dan, Necati Tokyay. Sadi Isılay. Hakkı De*Oun'ileştirmek suretinde tezahür etmez. Paris» si gibi «erlerde bir muharrir ılan mücadelelerini v« Mısırı fethetmek bir merkeze bağlanmıyacaktır. İcab e nümüzdeki tehlikeli günlerde Ameri man. Nobar Tekyay. Kemal Niyazi Ceyhun, teleri yerlestirmeğp müsaid yani tepAleko, Mustafa Sunar, Nuri Duyguer. BurBilâkis tarihî bir seciyeyi canlandıran tarafından tarihî şahıslara nasıl bir ikin olundaki sebatını tamamile benimsikili motörle dahi isliyebilecek tarzda derse, Almanyanin batıdaki üç bölgesi kan milletinin hükumeti daha derin, haneddin Ökte, Nihad. Şerif İçli. Salâhaddin bir ressam veya bir tarihi vakayı te ci hayat bahşedilebümiş olduğu düşü oruz. bir federasyon hallnde birleştirilecektir. daha esaslı bir şekilde destcklemesi lâPınar. Kadri Şençalar. Ahmed Yatman. Hüstersim ve imal edilmijttr. İste «Afaratrennüm eden bir bestekâr gibi bir ta nülürse, bu tasvir zâfını kusur saymaTekrar edelim ki «Yavuz Sultan SeRuslar, kendi bölgelerindeki Almanla zımdır. nü Tüzüner, Fikret Kutluğ. Cemal CünbüŞ. rihi romanın müellifi de vakalarm ha mak mümkün değildir. Filhakika «Ya lim ağlıyor» romanmın en kuvvetli ta hon> un bu hususiyetinden istifade e rın bu federasyon bölgesine geçmele Vecdi, Necdet Gezen, Emin Ongan, Süleyman , (Magazine Dtgesf'ten) Ergııner, Şükrü Tunar, Gavsl Baykara. Hükiki amillerini, ruhların derin sırlarını vuz Sultan Selim Ağlıyor» romanının afı insanî tarafıdır. Kitabı kapadığnnız dilerek, perraneîeri işleten iki aded seyin, Kenan Esemenli, Yorgo. Fuad. keşfetmek için gayret sarfeder, aynı za edebî bakımdan en büyük kusuru bu :aman millî tarihimizin bir kahramanı Armstrong Siddeley «Afamba> motörü Konserden Bonra îstanbulun muhtelif semtmanda tarihte cnevcud çirkinlikleri, dur. Yalnız şahısları değil. dekorları, a karşı hayranlık ve muhabbet duy yerleştirip «Ttırbojet» Mamba tnodeli lerine tramvay ve otobüs servisile Kadıköy meydana getirilmi?fir. Bunun, tnürettegölgede bırakmak veya daha koyu manzaraları da göremiyoruz. Eserin maktayız. ve Boğa7in muhtelif iskelelerine bir vapur batından maada 18 yolcu ve 245 kilo çizgilerle çevrelemek, millî güzelliklerin gözlerimize kitab eden tarafı çok zayıf. tehsl: edilmi?tir. Eserin ilml tarafı hakkmda hüküm 9 > \v~~.r bagaj yani normal yükü ile 1242 kiloüzerine renk ve ışık vurmak suretile Romanın bir ikinci kusuru da üslu ermek, eserdeki teferruatm tarihî haNOT: Vapura girlş konser davetiyesiledirHİÇBİRİkİTAP BUKADARi sanatkâr müellif milli tarihi estetik bir bunun kâfi derecede edebî olmayısıdır. iikatlere uygunluk derecesini araştır vıetre, normal seyir »ürati i*e, 3000 " JALÂKA GÖRMEDI.. \ kalıba sokar. «Fazla konuşmak istemediğini anlatmak mak tarih mütehassıslarına aid bir iş metre yükseklikte uçarken saatte 420 İngiliz edebiyatmda tarihî roman nev istedi» gibi cümlelere sık sık tesadüf tir. Biz şu kadaruıı söyliyebiliriz ki ge kilometredir.» 'UİÇBİIl H0MAN BUKADAR inin üstadı Walter Scott tarihî simaları ediliyor. Lisana gelince, muhaverelerde ek metin içinde, gerek çizgi altında Bu yazmın dört motörlü Gypsy Queen Kanser kongresine iştirak etmek üzecanlandırmak ve sürükleyici maceralar Onaltıncı asrın konuştna dili mümkün zikredilen tarihî eserler ve vesikalar ve ve fcepkili Mamba modellerlnden oldukça re Amerikaya gitmiştir. Hastalarını blr nakletmekle kalmamış, denilebilir ki olduğu kadar aksettirilmeğe çalışılmış. •erilen müteaddid izah ve notlar «Ya büyük miktajlarda sipariş edilmiş olduOrtaçağ tarihinin, feodalite hayatının ve Bilhassa muzariin ikinci cemi şahsmm ıruz Sultan Selim ağlıyor» romanının ay müddetle kabul edemiyecektir. Haçlı seferlerinin felsefesini de yapmış o zamanki şekli oldukça ıttıradlı bir şe saslı bir emek mahsulü olduğu intibaını F O T O S A B A H ' ta kilde kullanılmıştır. ve estetiğini çizmiştir. ermektedir. DÖNVAYI ALTÖST MUhim Evrak Kopyalan (Beyoğlu) « Ne susarsız, neden hlcab ederİste Feridun Fazd Tülbendcinin «YaFeridun Fazıl Tülbendcinin, şekil ve vuz Sultan Selim ağlıyor» isimli romanı siz» (S. 305) lanat hususlarına biraz daha ehemmiyet BİR'iBOMANPtR !.T Nüshası 10 kunıştuı. Fakat müellifin kaleminden kaçmış 'ermek şartile, edebiyatımızda tarihî rollml veya edebî meziyetlerinden ziyade Jhtiva ettiği görüs ve tefsir yiniliği ba pek raodern tabirler ve konuşma şekil man sahasmda bir isim ve bir mevki ARIf'BOLATKİTABEVİ'' AboneŞeraiti ^ f e »£ kımından alâkaya değer bir eserâir. lerile de karşılaşmaktayız: Biı ayhk 300 Kz. 600 K» sazanabileceğine ve bize bir çok müRoman Sultan Selimin aehzadelik zama« Affedersiniz... Fazla heyecana ka kemmel tarihî romanlar vereceğine eÜç aylık 800 * 1600 » AHı aylık 1500 • 2900 ı Bindan ölümüne kadar hissi, siyasî ve pıldım...» (S 15) min bulunuyoruz. Senelik 2800 > 5400 >. askerl hayatını anlatmaktadır. Romanın Adile AYDA D İK K A T itminden de anlaşılacağı gibi, müellif Şurasım inkâr edemeyiz ki «Yavuz Gazetemlze gönderilen evrak ve yazılar btae Yavuzun bilhassa hassas, beşerî Sultan Selim ağlıyor» romanının sü(1) «Yavuz Sultan Selim ağlıyor» HAZIMMÜLEYYİNEFEBVESAN neşredlltln edllmesln lade olunmaz. tarajlarını tanıtmakta, Fatihin torununu rükleyici bir tarafı var Vakıi messlâ 1211 Akba Kitabevi. llânlardan mesuliyet kabul •dUmcs. Tarihî roman Yazan: Adile Ayda İngilteredeıt satm aldığımız Moda vapurunda bir 400 uçak hakkında kadın bıgaklandı Bir tiyatro aktörü, bir aktrisi evvelâ dövdü, sonra yaraladı Tevkif edildiler İKTIBASLAR Amerika Rusya ile nasıl anlaşabilir? Yazan: Walter Lippmann Prof. A. Tevfik Berkmari CUMHURİYET MEYVA TUZU FRUTD50L