Katalog

vvelki güB, öğle sıcağında, Köprüden Maçkaya, oradan da Türbeye kadar gidip gelmek zarureti hasıl oldu. Tramvay ve otobüsle yapüğım bu kısa seyahat bana, İstanbulun damar hastalığına ıığramış olduğunu bir defa daha gösterdi. ^ stokları pahalıya saBeş yıl önce memNakiİ vasıtalan ve insan kalababğı, tabileceğinden eminbüyük bir artık caddelere sığmıyor ve muhtelif Fransız meb'usan meclisindeki müza den Arthur Ramette ile Florimond Her firmanın Japonya ile i; leketimiz di. Alıcılar ise, ihiktisadî tecrübeye saatlerde bir çok yerlerde tıkanmalar kereler esnasında komünist liderler Bonte Savyet Rusyamn Polonyayı arkatiyaçlörını karşdaya sahne olmuştu. Dr. yapması kabil oluyor oluyor. Otoraobil ve otobüs gibi süratli kendüerini tehlikeü addettikleri durum dan vurduğu günü takib eden hafta cak mal bulamamakBehçet Uz tecrübenckil vasıtalan da kaplumbağaya dölardan ku/tarmak için sık sık parîileri içinde Herriot'ya müracaat ediyorlar ve tan endişe ediyorlarŞehrimize gelen malumata göre, 15 si, harb ekonomisinüyor. Şehirdeki otomobillerin. otonin Almanyaya karşı savaş esnasında Hitlerle derhal bir anlaşmaya varılmaağustostan itibaren Japonya ile Birleş nin buhranlı bir anında serbest piyasa man mantık icablarına sadakat göster dı. Bu vaziyette, serbest piyasa meka büslerin, kaınyor.lann sayısı bir misli vermiş olduğu ağır kayıblardan dem sını istiyorlardı. \*ururlar ve devamlı surette 75,000 ölü Bundan bir kaç gün cvvel Fransanın miş Milletler arasmda serbest ticaret sistemine avdet maksadile girişilmiş bir memekrinden ileri gelmiştir. İktisadî nizmasından fayda ummak beyhude i<ü daha arttığı zaman ki bu da, pek uzak Dr. Behçet Uz tecrübesinin ilk gün tîeğildir, nihayet bir yü sonra olacaktien bahsederler. Halbuki son Nürn Türkiye ile müna^ebette bulunmasmı I başlıyacaktır. Böylece, h?r firmanın teşebbüstür. Bu teşebbüs pek kısa sür mevzular, ilk bakışta, ihtısas bilgisine kalabalık berg muhakemesl istatistiklerinden de kabul edemiyeoeğini söylemiş olan baş I Japonya n'e iş yapması imkân dahiline mekle beraber, iktisadî vaziyetimizde hacet kalmaksızın vasat kültürlü bir in lerinde. tüccar fiatlarda hafif bir in ü r . sabahları ve akşamlan san tarafından kolayca anlaşılabilecek dirme yapmıştır. Bu hareket, ümid ver saatlerde, seyrü sefer dıuacaktır. aniaşıldıgına göre, 4 senelik işgal müd ka bir komünist meb'us, Jaques Duclos girmiş olacaktır. mühim tesirler husule getirmiştir. deti içinde Fransız İç kuvvetleri 30,000 dü Almaniarla ilk olarak işbirliğj yapŞehıin meydanlarında ve caddeleHalen cari olan Japonya ile diğer Bu yazımızda, Dr. Behçet Uz tecrü basit meseleler halinde gözükürler. Bir mek ve millî korunma tedbirlerinin daha kişi kaybetmişlerdir. mış olmakla iftihar edebilir. Bu adam memleketler arasındaki ticaret ise yal besinin hangi şartlar eltında cereyan et kan tahlili yaptırmak icab ettiği vakit, ziyade gevşetilmesini temin etmek mak rindeki müşahedelerinıize, hepimizin İkinci Cihan Harbini takib eden gün 1940 senesinin tammuz ayında Thorez nız ham ipek, çay üzerinde devam tiğini ve nasıl neticelendiğini incelemek daima bir lâboratuara müracaat ede sadile başvurulan bir manevra idi. Ni nıüşahedeierine göre, okanmaların ilk lerde birdenbire vatanperver kesilmiş ile birlikte bir beyanname neşrediyor ve edecektir. Japonyaya gidecek tacirler istiyoruz. Geçmiş hâdiseler, istikbal için riz. Fakat iktisadî bir mesele hakkında tekim bir iki hafta sonra, satıcılar ara sebebi yollanraızin darbgıdır. oian komünistler şimdi aynı oyunlara İkinci Cihan Harbinin Fransa tarafm için yeniden bazı kayıdlar konmuştur. istifadeli birer ders teşkil ederler. Dr. teşhis koymak bahis mevzııu olduğu za sında beklenilen rekabetin başlamad'.ğı İstanbulda seyrü sefeıi kolaylaştırbaşvuruyorlar. Fransız vatanmın Al dan yaratıldığmdan derhal sona erdi Bu kayıdlara göre ziyaret müddeti 21 Behçet Uz tecrübesi de, iktisadcıların man, bir mütehassısın yardımına lüzum ve bilâkis fiatları yüicseltmek istikame mak, vatandaşiarı rahatça yürümeleman çlzmesi altında ezilmesinde mühim rilmesi gerektiginl ve İnfjutere emper gün olacak; istiyenler, bu müddeti iizerinde daima alâka ile duracakları az duymayız. Bir insarun hayatma mal ola tinde mütesanid bir cereyan belirdiği rini, ezilmek tehlikesinden kornnmasurette rol oynaınış olan bu parti bu yslitslerile diplomatik munasebetlerin temdid ettirebileceklerdir. Japon hü rastlanır hâdiselerden biridir. bileceği için, elinde tıb diploması olmı gbze çarpmıştır. Tecrübe, pahalıhk tem larını temin etmek için, esash çare, gün Almaniarla işbirliği yapmış bulu kesilmesini istiyordu. kumeti Japonyaya gitmek i?tiyenlere yanların haştaya bakmaları kanun na posunun birdenbire hızlanmasile neti yolları genişletmek veya yeni caddeler Harb ekonomisinde, fiat yükselişlerinanların lâzım gelen süratle temlzlen1940 se:.esinin şubat aymda büyük iıer türlü kolay'.'ığı gösterecektir. Yaaçmaktır. Fakat bunu söylemek, ne zarında bir suçtur. Lâkin bütün bir mü»emiş olmalanndan şikâyetçi görünü Alman taarnjzundan bir kaç sy evvel pılacak tediyatta dolar kulVanılacaktır. ni önlemek için, iştira kuvvetinin istih letin refahı bahis me\"zuu olduğu halde, celenmiştir. kat'ar kolaysa yapmak da o kadar güçlâk piyasası üzerindeki tazyikını hafifFiat hareketlerinin serbest bırakılmayor. Fransız komünist partisi tarafından Tacirler, Japonyada ticarî bir anlaş letici tedbirler almak icab eder. Haî iktisadî tedbirler alınırkeıı iktisadcılatür. Milyonlar ve milyonlar ister; sesile, arz ve taleb muvazenesinde «tersine Filvaki Fransız komünistlerinin tarihi yayılmış olan başka bir beyanname maya vardıkları takdirde Japonyadaki neler ve seneler ister. Halbuki âcil bir rın fikrini sormak fuzulî bir külfet saelâstikiyet» denilen vaziyet husule gelak'.a hayale sğmaz değişikliklerle dolu bııhranlı günlerde bile Fransayı mu işgal Başkomutsnhğımn tüccarla fir buki memleketimizde, 1939 eylulünden bugün yılır. Herkes iktisadî hâdiseleri ka\Ta miştir. Fiat yükselişleri karşısında, tah ihtiyac karşısındayu. Yolları itibaren, müdafaa ihtiyaclarım enflâshakkak bir ölüme doğru sürüklemeye ma rrasında tesbit edilen fiata muVadur; açmağa başlasak gene yıllarca seyrü mak iddiasındadır. Hslbuki iktisad ilmi, yonla karşılamak yoluna gidümiş, iştira min hilâfına, taleb azalacağı yerde art1935 senesinden evvel Sovyet Rusya çalışıyordu. Bu beyanname şöyle diyor fakat etmesi lâzım gelmektedir. lıakikatlerle görünüşlerin daima tezad mıştır. Alıcılar, mallar daha fazla paha sefer sıkıntıları devam edecek, eksilkuvveti fazlasını tecride yarayacak te<Jdu: «İşçiler elinizden geleni yapın'.z. VVeimar Almanyası ile aynv yolda yürürIşgal Başkomutanıiğı Japon malları birîer ihmal edilmiş ve idari kontrol halinde bulundukları karışık ve güç bir lılanmadan Önoe ihtiyaclarım karşıla rneden artacaktır; motörlü vasıtaların ken Fransız komünisUeri Almanya lc Tankları bozunuz. Zırhlı birliklerin vüsayısı ile mebsutan mütenasib olarak. hJnde hareketlere girişiyor ve Berlin ile cud bulmasma bütün gayretinizle mânl için dünya piyasalarmda câri fiatları edbirlerile fiat seviyesinde istikrar t e mçvzudur. Zahirî mutalara dayansrak mak üzere, aralarında rekabete girişO haîde başka tedbirlere de başvuryürüteceğimiz muhaieme, çok defa bizi kabul ettiğinden herhangi bir Japon olunuz. Biz sulh istiyoruz.> nıİRİne çalışılmıştır. devamlı surette işbirliğini tavsiye edlmişlerdir. rnak gerektir. Yolların tıkanmasının yanlış yola sürükler. yorlardı. Fransız komünist partisinin bu Fransayı işgal etmiş olan Almanya malının fiatını Başkomutanlık 48 saat 1941 yılında, harb ekonomisi tedbirleSerbest piyasa tecrübesi. bilhassa top mühim bir sebebi de, seyrü sefer nihareket tarzı geniş ölçü.*e bir Rus plânı haziran 1941 de birden Sovyet Rusya ile içinde bi'direcektir. Yalnız, Japonya. rinin muvaffakıyetsizlikle neticeleneceAynı hal, Dr. Behçet Uz tecrübesi es rak mahsulleri fiatları üzerinde tahrik zamlanna riayetsizliktir. Profesyonel Ue ilglli bulunuyordu. olan anlaşmasını yırttı ve Vermacht d?n mal alabilmek içir Japon hükume ğini gösteren ilk slâmetler belirmiştir. nasında bir d*fa daha tekerrür etmiş edici bir tesir yaratmıştır. Refü Saydam ve amatör şoförlerle ath araba süren. ünden lisans alınması lâzımdır. İkinci bir cihan harbini hazırlamakta Ckrayna buğday depolarım ele geçirmek Fiatlar sinsi bir artış seyri takib et tir. Kontrol tedbirlerinin gevşetilmesile, hükumeti, en mühim ziraî mahsullerin ler ar2sında, bu nizamlara riayet ederıolan Kremlin behemehal bu harbin batı üzere taamıza geçti. miştir. Piyasada ma! darlığı balşamış fiatlarda başdöndürücü bir yükseliş baş fiatlarmda istikrarı muhafazaya çahşmış ler pek aztır. Bu yüzden en geniş cadistikametinde vukua gelmesini diliyor Fransız komünistleri yeniden cephe tır. Stok iddiharı, spekülâsyon, ihtikâr kmıştır. İki ay içinde pahalıhğı önle ve kısmen muvaffak olmuştıj. Fakat delerde, meselâ Atatürk Bulvarmda ve bu yolda direktifler veriyordu. degiştirdiler. Stelin'le birlikte Almanyave karaborsa inkişaf etmiştir. mek ümidleri kaybolmuş, büyük vur 1942 den itibaren, ziraî fiatlarm da harb bile tıkanmalar oluyor. Yalnız buralar. Mauricc Thorez 1934 senesinde şöyle ya karşı döndüler ve böylelikle yeniden Şislide Türkbey sokağında 29 numaralı evvatanperverler safhasında yer aldılar. de orur%n ve geçenlerde ölen kocasımn ar Hükumet, 1942 yılına kadar. fiat yük gunlar yapılmış ve yeni harb zenginleri konjonktürüne karşı mukavemeti tama daki tıkanmalar kısa sürüyor; Karadiyordu: selişlerini iktisadi realiteye aykırı mün türemiştir. köydcldne benzemiyor. Bütün nakil mile kırılmıştır. Thorez, Moskovadan ayrılarak vatan dıkasından hastalanıp yatalak olan Zabel adın« Ancak bir tek parti (komünist vasıtalarını kullananlara seyrü sefer partisi) proleteryanın diktatöryasını şında toplanmakta olan De Gaulle'cü da bir kadın evinde orunırken akrabasından ferid ve ârızi birer hâdise olarak telâkki Ticaret Bakanı, arz ve taleb muvazeBilhassa belediyelerin ekmek ihtiyamümktin kılar. Zaferi evvelce, harbin lere iltihak etti ve Fransanın kurtulu Bedrof, Hrant ve Karnik gelerek kadına mü etmiştir. Ernisyondaki artış dolayısile nesini tekrar tesis etmek suretile mal cını karşılamak üzere istihsal mmtaka nizamlarını öğreterek bunlara riayet him bir meblâğ gösteren bir borc «enedinl en fazla tesir icra etmis. oldugu njenı şunda bu parti jDirden ön safta mevzi imzalatmak istemişlerdir. Zabel de bu vazi fıatların yükselebileceği hakkındaki raü tedarikindeki gtiçlüklere nihayet vere larında birbir'.erile rekabete girişmeleri, ettirmek lâzımdır. alarak FYansız iç kuvvetlerinin bütün yet karşısında aynı «okakta oturan vekili t£İealar müsbet bir nazarla karşılanma bileceğini hesablamıştı. Ludwig von hububat fiatîarının haddinden fazla yükleketlerde elde edebiliriz.> Fakat bu işi yapacak seyrü sefer meKirkoru çağırtmış ve bu ijin haliini iste mıştır. İdarî murakabe rejimini kuvvet Mises de, Dr. Behçet Uz gibi, harb es selmesine sebebiyet vermiştir. Büyük murlanndan Galatasarayda ve Kara. Bunun için de kızıl ihtilâle sahne ol şeref payesini kendisinde topladı. lendirmek ve genişletmei suretile akması beklenllen o memleketin harbe zaHalbuki bu günlerde en fazla sözü miştir. nasmda serbest piyasa mekanizmasının çiftçiler, hacıağalar ve mutavassıtlar aşırı köyde çalışan bir kaç ehliyetlisinden Bedros, Hrant ve Karnik aynı tehdidi Kir söklıkların önlenebileceği zannedilrtfiştir. yıf girmesi elzemdi. Komünistler gTev geçen başka bir komünist lideri olan maadasınin kalabahğı akıtacak bilgiden normal vazifesini görebileceği kanaatin derecede zenginleşmişlerdir. ler sayesinde bunu elde edebilirlerdi. Marcel Cachin 1942 senesinde bir be kora da savurmuşlarsa da vekil buna şidve karar süratinden mahrum oldukla1942 temmuzunda, Dr. Behçet Uz Ti dedir. A*ıcak ştı farkla ki; iktisad prodetle itiraz etmiştir. Bu vaziyet karşısında üç Birkaç hafta içinde köylere sel halin rını görüyorum. Sonra. meselâ KaraAyrıca milli müdafaa bütçesl zayıflatıl yanname neşrediyor ve bu beyanname akraba birlik olmuslar ve Kirkorun agzını caret Bakanlığına geldiği vakit, mura fesörü Ludwig von Mises, malî tedbirtnalı ve harb imalâtı durdurulmalı idi. gestapo tarafından bütün Paris halkına tıkıyarak bir sandık odasına sokup bir hayli kabe teşkilâtile piyasa arasındaki mü lerle piyasada ihtiyacdan fazla iştira de akan para, hayat seviyesinin yüksel köyde çalışanlar arasında işbirliği yok. etmemiştir. İstihsal tesis rur. Biri ^geç!» işaretini verir, öteki O vakitler Fransız meb'usan meclisin dağtılıyordu. O zamanlar cadele ümidsiz bir safhaya girmişti. Bir kuv^'eti bırakılmaması lüzumunu zarurî mesine hizmet Almaniarla dövrrtüşlerdir. Kirkorun feryadını işiten komşular. key çok malların pahalılanmasını önlemek ve vasıtaTtırını ıslah etmek ve köy haya durdurur ve aksi istikanıeüen gelen de komünist üyeler tarajından söj'lenil işbirliği yapan komünistlerin organı hir şart olarai ileri sürmektedir. Dr. tını kalkındırmak için hiçbir şey yapıl vasıtalara yol verir. Çatışma ve tıkanmiş olan bazı sözler bu siyasetin takib Humanite gazetesi bu beyannameden fiyeti zabıtaya haber vermişler ve miiteca imkânsızlaşmıştı. İhtiyac maddelerinden vizler celbedilen polis tarafından yakalanBehçet Uz ise, malî tedbirlerin, kredi ecildiğini gösteriyor; bahisle şöj'le diyordu: «Fransız işçileri, mışlardır. çoğu piyasadan çekilmiş ve karaborsaya şartlannın ve iştira kuvvetinin arz ve mamıştır. Fazla para, fuzulî ve hattâ ma olur. Ziraat Bankası önündeki çîvili «Askert bütçe için beş para vermiye Marcel Cachin'in sesini din'.eyiniz. ÇünYediği dayağın tesirile muhtelif yerlerinden intikal etmişti. Kontrol ve tevzi siste taleb muvazenesi üzerindeki tesirlerini zararh ma!öadlar uğrunda israf edil geçidin başındakinden başka Galataceeiz.» (Mauriçe Thorez). miştir. kü o ses mantığın sesidir. Yabancıîarın yaralanan Kirkor Pembeyan, Şişli Hastane minin vazifesini görmek kabiliyetinde daki nıemuriar yayalan hiç düşünmez. dikkate almamıştır. «Komünist parti mensubları, ordu ef emri altında bulunan tethişçilerle işbir sine kaldırılarak tedavi altına alınmıştır. olmadığı açıkça göze çarpıyordu. 1942 sonbaharında. hükumet tekrar ler. Sanki onlar. yalnız nakil vasıtalaradı içine katılıp kanşıklıklar çıkartma liği yapmapnız.» Vatariseverleri «tetİdari kontrol tedbirlerinin kifayetsiz kontrol sistemine dönmüş ve bu sefer rını geçirmekle vaziteli imişler ve sanMesai primleri indirildi Dr. Behçet Uz, muvaffakıyetsizliğe l'dırlar. Onlan bu yolda harekete davat hişçilikle» itham eden aynı komünis: Denizyollrrı îdaresinde çahsanlara çimdiye mahkum gözüken idarî murakabe siste liğini anlamış bulunması, Dr. Behçet Uz varhk vergisi tecrübesi başlamıştır. Fa ki yayalan korumağa mecbur değiller. ediyorum.» (Mauriçe Thorez). gazete 13 temmuz 1940 senesinde de kadar verilmekte olan yüzde 50 mesai primi lehine kaydedilmesi gereken bir nokta kat «rüzgâr gibi geçen> Behçet Uz tec miş gihi. Seyrü sefer nıemu.rlarına kamine beymjde yere bağlanmak istemeKomünist partisinin organı olan Hu şöyle demişti: «Alman askerlerile Fran \üzde 10a indiıilmi£tir. dır. Buna mukabil, üç yıl süren bir harb rübesinden yadigâr kalan pahalıhk de labalık ve <Iar şehirlerdcki usulleri miştir. Bir defa da, tatbik edilen sistemanite gaaetesi de halkı isyana davet sız işçileri arasmda samimi temaslar Siyasal Bilgiler Okuluna kayıd ve enflâsyon devresinden sonra diğer vam etmiş ve yüz binlerce aile daha öğrettncli ve bu memurlarin zeki, görriin antitezini denemeğe teşebbüs etgünden güne artıyor. Memnunuz. Birediyordu: «Havaya karşı korunma maşartlan değiştirmeksizin piyasayı ser ağır geçim şartlnrına katlanmak zaru rüşü kuvvelü ve karar sürati sahibi oL. ve kabul şartlan miştir. Müsbet netice vermiyen bir ilâniplarıpa itina etmeli. Seyrü 9«4er işrevraları yapılırken sokaklara inip nü birimizi tanıyallm.> Her sene olduğu gibi bu yıl da Siy.nsal cın dozunu arttırmaîttansa tamamile best bıraimca ne gibi tesirlerle karşı retile karşılaşmıştır. mayişler yapınız Gece alârm işaretieri lerüe meşgul 6 ncı şube müdürü K e " Bılgiler Okuluna oğıenci alınacaktır. Okula #** lsşacağını tahmin edememiş oiması, ağır v?rildiği vakit evlerinizde ışık yakıp pagirraek için bir seçme imtibanı yapılacak ve vazgeçmek, bazı hallerde makul sayılamal tetkikatta bulunmak üzere Italya. Tekel Bakanı iyileşti Fransanın bugünlerde geçirmekte ol adaylar kazandıkları başarıya göre parasız bilir. Dr. Behçet Uz da, piyasayı serbest bir hatadır. tırdı çıkarmız.> Birkaç gündenberi rahatsız bulunan Tekel yaya gönderilecekti. Her .nedense bir duğu devamh buhranları, grevler vası yatılı veya yatısız ögrenci olarak kabul edi bırakmak suretile fiat kontrolünün akSerbest rekabet şarltarmın teessüs Fakat 1935 senesinde Laval, Moskova tasile destekliyen bu parti efradı ara îeceklerdir. Seçme imtihanına girmek için Bakanı Tahsln Coşkarı jyileşmiştir. Bakac, türlü gicemedi. Bu zatı, dar caddeleriedebilmesi için, satışa arzedilen mal henüz evinden çıkmamakla beraber Teke'e ya gitti ve orada Stalinle bir dostluk sında şimd'. temizleme ameliyesine baş clgunluğunu vermiş olmak, sıhhatinin oku samasından ileri gelen mahzuriarı kalnin çokluğu bakımmdan îstanbula benmiktarmm fiilî taleb hacminden fazla aid içlerle evir.de meşgul olmakt^dır. anlaşm&sı imzaladı. Birden komünist vurulacağını gösteren emareler mev mafa ve mecburi hizmete elverişli bulundu dırabileceğini ümid etmişti. ziyen Londraya göndermek daha doğru olması lâzımdır. Piyasada mevcud mal Kandilli Rasadhanesi büyük ler vatansever kesildiler, Almanyanm cuddur Thorez ile Duclos partinin di ğuna diiir okı;l idaresinin göstereceği bir hasol'ir. Piyasa faaliyetindeki arızalar. başlıca stokları halkın alabileceği miktardan az bir zelzele kaydetti Fransa için bir tehllke olmadığını. çün ğer nıüfrit ferdleri tarafından burjuva taneden rapor almış bulunmak ve 25 yaşınKalabalık saatlerde ath Erabaların dan büyük oimanıak lâzımdır. üç nokta etrafında toplanıyardu. Tüccar, ise, fiatların pahahlanması tabiî bir hâ Kandilli Rasedhanesi dün saan on a'tıyı kü bu memleketin askerl bakımdan çok lıkla itham edilmektedirler. KOJTI kobüyük ve izdihanılı caddekrden ve tesbit edilen fiat üzerinden malını sat<;lli iki dakika 34 saniye geçe. çok şiddetli Okula girmek için aday yazımına 21 ağusdisedir. 1942 yılında, ithalât ve istihsal zay.f bulunduğunu belirttiler. Fransayı. müni.stlerden olan Marty, Mauvais ve tosta başlanacak ve 6 ekim günü saat 12 ye mak istemiyordu. Bu yüzden. halk ih hissedilir derecede azalmış bulunuyor bir zelzele kaydefmiştir. Zelzele bölgesinin Karaköy gibi dar meydanlardan geç. zayıf bir halde tutarak Almanyaya karşı Cssanova partinin son Strasbourg top kadar tstanbuldan uzaklıgı 4350 ki'.omerredir. Zel melerine müsaade etmemelidir. devam edecektir. Ker.dilerini kaydet tiyaclarını karşılıyamıyordu. Satışa ardu. Tedavüldeki iştira ku\\eti 1939 dan zelenin orta Asyada \iıkııbuîduğu ve büyük ealdırtmaya çalıştılar. Bütün hareket lantısmda bu yolda konuşmuşlardır. tırmek istiyenler Ankaradski Siyasal Bilgile^ Tramvaylar varmanların kejTfletine zedilen mal miktarının kifayetsiz;iği, fiberi üç misli artmıştı. Tüccar, elindeki hasara febebiyet verdiği tahmin edi'mektedir. leri yukarıda zikrettiğimu Stalin plâOkuhı Müdürlüğüne, İstanbulda Yüksek Öğgöre, bazan öküz arabası gibi gidiyorLeon Mauvais tarafından söylenilmiş reîim Okıılu Müdürlügiine başvuracaklardır. atların yükselmesine sebebiyet veriyornına uygun görülüyor. Komünist partilar. Basamaklarda duruyorlar diye halk sinin bu ikinci tarz hareketini, 1939 seolan nutukta parti teşkilâtının kuvvet Imtihanlar 6 ekim pazartesi fiünü eaat 15 te du. Ticaret Bakamnın o vakit gazetebaçiıyacak ve 9 ekimc kadar devam edecek lerde çıkan demeclerina göre, murakabe ve hattâ polislerle bile münakaşa edilendirilmesi icab ettiği belirtilmektedir. nesir.de imza edilmiş olan Alman Rus tir. İmtihana girilecek dersler şunlardır: yorlar. Sonra, tramvay arabalannda gevşetildiği takdirde müsaid fiat bulan paktı yeniden degiştirildi. 23 ağustos Komünistler Fransaji yeniden kar:şıkTürkçe kompozisyon ve edebiyat, yabancı ve elektrik tellerinde fik sık arızalar 1939 anl&şmasile Stalin. Hitler'in dost hklara sürüklemek için parlamento mü dil, matematik llise edebiyat kolu mezunla tüccar malını piyasaya sürecek, ar2in oluyor. Bu sebebler yıizünden tramluğuniı kazanıyor ve bunun üzerine de nakaçalanna ihtlyac görmediklerini de rının bilmesi lâzım gelen bahislerden), psi artmasile rekabet başhyacak ve rekabet vaylar duruyor» yollar tıkanıyor. BunFransiz komünistleri Almanyamn pro belirtmişler ve «sokak, fabrikalar, işçi koloji. sosyoloji ve mantık. Türkiye. komşu neticesinde de fiatlar düsecekti. n.emleketler ve büyük devletler cografyası. ları da önlemeli. Tramvayları raümkün pagandasını yapmak vaziıesini deruhde lcr> bunlar bizde yeter, demişlerdri. Neticenin istenildiği ve umulduğu gibi yeni ve yakın çağlar tarihi ve Türkije Cumolduğu kadar süratle yürütmeğe bakedij'orlar. Almanya ile Fransa arasında Şimdi bütün bu anlattıklanmızdan ne huriyeti tarihi çıkmaması, iktisadî hâdiselerin her zamalı. nauhakkak bir harb mevzuu bahis iken tice çıkaralım: Almaniarla lşbriliği Kasablar Cemiyetinin kongresi bunlar Fransanın mağlubiyetini hızlan yapmaktan sanık Laval'Ier, Darnand'lar, Dar yollarda otomobiller, kamyonalr, toplandı dırmak için ellerinden geleni esirgemi Bucard'la kadar bu adamlar da suçlu bazan cadde ve sokağın her iki taraLise ve yüksek tahsil talebesini, yorlar. Istanbul perakendeci kasabları senelik konfında sıra sıra duruyorlar ve ortada değiller mi? Bir kısmını sehpaya göndetalebe velilerini. müteahhidleri, gresi dün Eminönü Halkevinde kalabalık bir kalan daracık kısımdan tramvaylarla rirken. diğerlerini meb'us seçen Fransa sanayi erbabmı, tüccarı, avukatFransa, tanksız ve zırhlı birlikleri az esnaf kütlesi huzurunda yaplmıştır. Gizli oyla da karşılaştılar mı hiç bir nakil vasıbir halde İkinci Cihan harbine girdiyse halkı bütün bu hakikatleri bilmemezük yapılan seçimde yeni idare heyetine Nuri lar ve diğer serbest meslek mentası geçemiyor. A\*ruparfa olduğa gibi bunun bir bakmdan mes'uliyetini Fran ten mi geliyor? Partisinin menfaatleri Menemenci. Ali Eti, Bayri Çağlar. Hüseyin sublarını ve bütün iş adamlaruıı ayın tek günlerinde yolun yabıız sasız komünist partisi taşımaktadır. Bu ni her vakit vatanınin menfaatleri üze Özçelik, Kemal Ünel, İrfan Tuluay. Refik yakından alâkadar eden bir kitab Karabaytugan, Celâl Aday, Kemal Yandık, ğında, çift günlerinde de yalnız sohınparti harb imalâtı ile uğrasan fabrika rinde tutmuş olan Maurice Thorez bu Aleko Takas ve îzak Baruhel seçilmişîerdir. gün felâkete sürüklemiş olduğu Franda durmak usulü kabul edilmelidir. larda devamlı surette grevler çıkartmış Akşamları vapurlarına ko*an yayave baltalama hareketlerine harbin ilk sız milletinin vekilligini yapıyor. Ramazan 12 Çarşamba günlerine kadar devam etmiştir. Haltâ lan ezilmekten korumak için Eminönün Almanlara karşı savaşa Moskovadan baa vesikalar, bu gayretkeşüğin harb istirak etmiş olan bu adam hakkmda deki durak yerile Köprüye ve Boğaziçi bsşladıktan sonra da devam ettiğini ve Fransız meb'usan mecllsi koridorlarıniskelelerine giden kısım arasmda bir 1 Yazan: Mahir ERKMEN Almanyanm Rusyaya saldırmasından da dolaşan dedikodulardan birini zikreçivili geçid yapmah; buraya bir de § Tevzi merkezi: Kiiltür Kitabevi < sonra sona erdiğini ispat etmektedir. deceğim: seyrü sefer memuru koymalıdır. Bir millet, bir memleket davasuu bütün derinliğile anlatan bir kitab. İstanbul, Ankara caddesi No. 44 1939 senesinin eylul ayında Aimanya, «Komisyon görüşmelerinden birinde Vasatl | 13.20 17.16 20.28 ] 22.19 | 3.51 700 sahife, fiaü 600 Krş. Fiatı 150 kuruş. Ezani | 4.52 | 8.48 \ 12.M ' 1.58 I 7.23 Polonyaya taarruz etti ve İngiltere ile komünistler Doubs mületvekili Marki • ^ 1 ^ 1 ^ ^ R E MZİ K İ T A B E V İ Fransa Itükumetleri de yapmış bulun dö Moustiers"yi kapitalist olmakla itham duklan taahhüdlere riayet ederek ü eımislerdir. dan dökülen gölgelerle, gölgelerden yüiçüncü Reich'a harb açtılar. Bu tarihten Marki de şu cevabı vermiş: Arpa suyuna dair selen serinlik .sohbetin zevkini arttıritibaren komünist şeflerinjn takib etmiş Kapitalist degilim. Şu anda müthiş dikça arttırdı. O kadar çok şey komışoldukları hattı hareket şayanı dikkattir. bir para sıkıntisi içinde bulunuyorum. Bilmediğini öğrenmek, görmediğini tuk ki, inanmazsıruz, o bira boUuğrinHakkında tevkif emri verilmiş olan Şatomu satmaya karar verdim. Bir alıcı görmek iyi şey. Ama dünya geniş, zada, sudan bi'.e bahsettik. İçimizden biri, komünist partisinin şefi Mauriçe Thorez çıktı. 4 nülyon frank teklif ediyor. İs man dar. Çok şey bilmek için çok g*zfabrikanın; biraya su kanştırdığmı idİsviçreye kaçıyor ve orada gizli bir rad mi: Muarice Thorez» meğe ne vakit müsaid, ne nakid. Yazdia etti. Fabrikanın nüktedan müdürü; yo istasyonundan istiîade ederek Almanmadan gezmeğe de el değmiyor. Ömer COŞAR büyük bir ciddiyetle bucu tekzib etti. yaya karşı çarpışmakta olan Fransız Geçenlerde bir ahpab, gazetecilerden işçilerile askerlerini isyana davet edi Katlyyen yanlıs.! Bizim biramız şikâyet ediyordu: MEVLİD yor. Fransız hükumetinin tavassutu ile katıksızdır; o kadar katıksızdır ki içinde Be birader, siz ne zevzek adamlar zetir. Anlamayajıın da olur a bu ya£ira yürüyor. Biz arkada. Fabrikanın, İsviçreden çıkanlan bu zat, memlekesudan başka bir şey bulunmaz! Sevgili eşim ve babamız Adll Tıb Usına, diyordu. Gözünüze aksaklık gibi mk terane hangi makamdan? diye soanlatmaktan bıkmıyan, izahat vermektile ölüm dirim savaşına girişmiş olan mum müdürü Dr. îîalid Tekinin azda görünen, kulagınıza sakat gibi akseden Peki, ya şu piyasadaki acı bira ldten usanmıyan güleryüziü, enerjik müracağı tutar. Almanyanm başkentine gidiyor ve o ruhuna ithaf edilmek üzere ölümünün bir iş görcünüz veya duydunuz muydu, diasma ne dersiniz? Ahali şi^ây&tçi. dürü aramızda Ha anlatıyor, ha anlaSonra, bizim bütün marifetimlz, her rada bir müddet kaldıktan sonra Sovyet kırkmcı gününe tesadül eden 1 agustos yaradana sığmıp çala kalem veriştiritıyor. Kâh anlar gibi oluyor, kâh anla Biralar acı çıkmağa başlamış. zaman aksak şeylere dokunmak değilRusyaya iltica ediyor. Kendisinin Fran 947 cuma günü ikindi namazım müteBu iş nükteye sığmıyacağı için, Hlkyorsunuz. Önünüzde telefon var, çevirin dir ki. Dagarcıgımızda, kendimize göre, mış gibi baş sallıyoruz. Sizin anlıyacağılirse biranuı lâiile olsun serinleyip asr.dan Juan Sambtat ismile ve sahte bir akıb Teşvikiye camil şerifinde Mevlid met Yüzatlı sahici izahat verdi: ııumarayı, bulun ilgili makamı, sorup mütevazi aferinlerimlz de vardır. Bunnız, Amerikaya tetkik seyahatine çıkmış yılmak kabil. İspanyol pssaportu ile kaçtığı tesbit e okunacağından, kendisini seven. tani< Harb içinde, dışarıdan şerbetçi anlayın işüı aslını, ondan sonra, helâli lar, gönülden kopan, samlmî şeyler olheyet azası gibi filân bir şeyiz. dilmiş bulunmaktdaır. Kahveler, sigaralar, fıkralar, nüktekullandak. ve arzu edenlerin teşrifleri rica o hoş olsun, yazın. dukları için veren kadar, alanı da mem ler filân, İsmail Habib dostumuz, ina Yukarıdan kazanlara dolan arpalarm otu getirtemedils, yerlisinl Aynı partirün ileri g«len şahsiyetlerinYerli şerbetçi otu, biraya pek gelmiyor. Tekin ailesi Tavsiye güzel, bir de, işleyen telefon nun eder. Bugün, bu aferinîerden bir dma sulu şeylerden lâkırdı açıyo'r. El yolunu takib ederek. şişelerin kapıdan Şimdi, gene birahk şerbetçi otu getirttanesini, Tekelin bira fabrikasına, bir bulsak, o zaman nurun alânur! Ama, lerimiz mendillerde, gözîerimiz müdür çıktıkları yere kadar, arpalarla «haşir rneğe başladık. Harb içinde, her sey gibi neyleyeyim ki gazetecilik başka, tahki tanesini de fabrikamn müdürü Hikmet odasının vitrinindeki çizme boylu boş neşir», indik. Fabrika müdürü, yalnız tadı kaçan bira, şimii halis kekremsilikat memurluğu büsbütün ba^ka. Tepe Bey oj'.umuza hediye edeceğim. bira bardakJannda, dilimiz damağımıza çalışkan, işinin erbabı adam değil, psi ğini bulurıca, adı acıya çıktı. den tırnağa aksamakla meşgul işleri, Cjezıp görmeğe vaktimiz olamiyor de yapıçarak, acı acı gülüyoruz. Rüyada, kolog da. Bııharı, kazanı bol dairelerde, yazmada nevvel incelemeğe kalkarsak miştim. Bir kaç gün evvel, bu kaide. çağıl çagıl akan şelâlelerden, kana kana bu sene bira istihsalinin yüzde şu ka Sivri bıcaklar PANTHOL, Amerika ve Avriıpa da kalemi, kâğıdı bırakıp kapı kapı teftişe nasılsa kendiliğinden bozuldu. Esmer su içme taklidi yapar gibi bir acıklı ha dar arttırıldıgıru, yeni yapılan binanm, yeni ke?fedi!en • Asil Pantotenik* Cinayetleri önleyici tedbirler arasında, ç:kmamız icab eder. Dedik a, evvelâ dostumuz Besim Koşalay, Feleğin şu limiz var. Üstadın meşrubata müteallık önümüzdeki yıl tekmil bira ihtiyacmı ç üzerinde müessir Vitamini vakit yok. bizim fidan boyîusunun değil, kamburu fıkralan bir türlü haklkat olamiyor ki! karşılıyacak kadar mal çıkaracağım, da bazı vilâyetlerde si\Ti uçlu bıçak yapüılk saç losyonudur. ha şimdiden elde devamlı surette büyük ması yasak edilince, bıçakçılar şikâyete Hem, bu dünyada herkesin bir vazlfesi nun dalgın bir zamanına rasgetirmlş. Nihayet, gene onun teklifi ile, ekvali bir stok bulunduğunu söyliyerek içimizi başlamışlar. S5vri uçlu bıçağın bir çok elinden yarım gün çalıvermlş Bu yar.m var, a kuzum. Bizimki de, gördüğümüef'ale çevirme karan verildi. Önce fabişlerde kulknıldığım söylüyorlar, eğer ferahlatıyor. günü Bomonti fabrikasını gezip, bahçerikayı ziyaret. İsmail Habib sabırsızlazü, duydugTamuzu, akhmız erdiği kadar bu yasak devam ederse bıçakçılık sanASiT PANTOTENİK. saç aaküJmeslteef. de buz gibi bira ile öfcle yemeği yiyerek myor. <A canım, şunun bira içilen yeKızgın buharlı dalrelerden buram atmın söneceğini, bir çok ailelerin peyazmak. Haklı isek, ıısuldendir, ilgili suken ağarmamn kattyen «5ni>>e geçer ve geçirelim dedl. rinden işe başlasak» diye terter tepi buram tüterek geçip, kutublar kadar so rişan olacağını iddia eiiyorlarmış. başta yeni saç reşakRülun* M t V ı verr. sar. O haklı ise, gene usuldendir," tekzib Koşucu kılavuzluk edince, adamın a niyor. Dinleyen kim? Pabrikanın şiarı ğuk buz depolarında bir hayli diş takıreder, bu sefer biz susarz. Böylece, geçiSivri uçlu bıçakla ne gibi işler görünip gidiyoruz işte. Onu yazma. ' aklın yeğı adeta yerden kesiliyor. Otomobilde besbelli şu: «Sabırla koruk helva, dut dattıktan sonra, İsmail Habibin hâlâ lür, pek bilmiyorum, erbabı değiUm. ermez; bunu yazma, aslını bilmezsin. beş kişiyiz. Besim «kapaym gözlerinizi» yapragı atlas, arpa bira olur». Merdi devam eden: «Bira içilen yer, bira içi Yalnız, son zamanlarda o kadar fena Peki, ne yazalım? Varakı mihrü vefa mı? dedi; kapadık. «Açın gözünüzü» dedi; venlerden çıktık. ambarlardan dolaş len yer» teraneleri arasmda, Bomonti ışler görülmeğe başladı ki bıçakların Lâf aramızda, zaten bizjm yaptığımız açtık. Bir de bakt:k, matbaA ile Bo tık. uçurum kadar derin kazanların bahçesine ulaştık. ucunu kutleştirmek farzoldu. da bundan başka bir şey değil. Şunun monti arasındaki mesafeyi bir hamlede içini seyrettik. Dört yanımız arpa dolu. Bomonti bahçesl o gün bize cenııet Şimdi dava şu: B:çaklann unı küt ol' şurasında, kızgın güneşten şekvacı a aşmışız. Şirin bir odada, güleryüziü in Kurusu var, yaşı var; ıslatıhp saç sakal bahçesi gibi geldi. Şehrin s':cagı oraya sun da, bıçakçılık mu sönsün; si\Tİ bıkoyuvermişi var. gustos böceei gibi, kendi kendimize vı sanlar arasındayız . kadar ulaşamıyor galiba. İleride, cavul çak yapılmasına tekrar izin verilsin de. t Hoşbeş. î î a ı a cehennem. Bereket rerzırdayıp duruyoruz. Bırakın yakamizı İsmail Habibin elinde tesbihi eksik. tulu bir aile: bizim masanm, şiir ve e aile ocakları mı sönsün? ra^ttü*rtTrIı" * * " m Allah aşkına da, bildiğimiz gibi, doya sin, şehirdeki cehennem değil, Boaıon Dili damğaına yapışa yapışa «bira içiîen debiyatla teknigi çok güzel mezceden Keyfiyet, bıçakçılara, bir de bu 5edoya ötelim. Anlayan, belki saza ben deki şubesi. Hani, baypnlık filân ge yer, bira içilsn yer» teranesile öni çsae yanpaa tempo tutuyor. Ağaclar kilae sorulsa fena olmaz sanırun. Sehir Tetkikler ve Düsünceler haberleri Bir iktisadî tecrübeııin Türk Fransız münasebetlerinin kesilmesini istiyen Japonya i ÜIIIIIIllllIlitiiiIElillIiIlIlltilIIIIIIIII1111I1111I1111IiIIII1L111III1IIİ1LJ! CUMHLRİVET I'emrouî GUNUN NEVZULÂRI NALINA Damarları hasta şehir su Fransız komünistleri... ticaret beşinci yıldönümtt Dr. Feridun *mm* Yazan: Ergin Üç zorbanın marifeti i.HAKKI TONGUC C Egitim yolu ite CANLANDIRILACAK ÇALIŞMA HAYATIMIZ Yazan: Hamdi Varoğlu