Katalog

CUMHLRIYET 7 Kasım 1947 SERBEST SUTUN Hasan AIi Yücele açık mektub Yazan: Hıfzı Tevfik Gönensay îran Baçvekili yarıdan fazlası yı<Davam> adındaki kitabınızm 128 in böyle bir gayeyi değil, sadece Türk ta Mahkemede dün, bir ana ağul, Yazan: » • ^ » • • ^ • ^ • « « Ruslarla hazırianan kanmadığma göre bu ci sahifesinde «Türkçe metinler» hak rihinin bir kıamını teşkil eden Osmanlı birbirine girdi petrol imtiyazuıı kül nisbetinin İngikında Miliî Eğitim Bakanhğına su de%Tini bir facialar devri olarak gösterliz sanayiine tesiri : nulan bir rapor olduğunu ve bu raporu mek amacını gütmüş görünmektedir. Ayazpaşada, Sarayarkası sokağında 20 meclisten geçiremeayrıca gözönüne geIkinei cildin 25 inci sahifesinde Âşık sayılı evde oturan Edvard Koncagül is di. Bir kaç yıl öncs yazanlar arasında benim de bulunduğu tirilebilir. Ölü bir mu kaydettikten sonra aynı kitabın Pasazade tarihinden alınan Sultan Meh minde bir müzisyeni dövmekten sanık hazırianan bu anağırlık olan külün tren ve gemilere biiı131 Inci sahifesinde «sanığın vasıflandır medin Musa Çelebiyi öldürmesi vakası, Emniyet ikinci şube müdür muavini laşma tasarısının meclisten geçememesi rıl sondajlar yapmaktadurlar. ingilizlerin petrol etrafındaki gayret dirdiği fuzuli masraflar ve kazanlarda dıgl gibi (cnemleketin en sahibi salâhi aynı cildin 52 nci sahifesinde Evliya Çe Hilmi Orhon, İkinci şube ikinci kısım dünya efkâruu gene petrola çevirmişyet hocalarının) bu gaflete dtişmeleri lebiden alınan Kara Haydarın idamı hi başkomiserlerinden Şükrü Uraz, Firuz tir. Petrol, gene günün başkonusu ola lerine bir başka sebeb, İngiliz köenürle bu kömürlerden alınan hararetteki nokrinin gittikçe zorlaşan durumudur. Çı sanhklar, ucuz ve bol istihsale ber zacidden «limdir, ve bu sıfata liyakatle kâyesi ve onu takiben gene aynı ınüel ağa karakolu komiser muavini Fehmi rak meydana çıkıyor. Yıllardanberi petrolla kömür arasın karılan kömürler hem miktar, hem de mandan fazla muhtac olan bugünkü sırinin keder verici bir delilidir» yolunda liften seçilen Celâlilerin îstanbul üzerine Er ile polis Osmanın duruşmalarına dün bir mütalea yürütmektesiniz, biraz daba yürümeleri ve İstanbul hükumetile sa sabah Birinci Asliye Ceza mahkemesin daki rekabetten bahsedilmektedir. Her kalitece düşüyor. Harbden önce 250 kışık İngilterede başlıbaşına bir dava rekabette bir taraf mağlub olduğu gibi, milyon tona yükselen yıllık kömür is halinl almıştır. aşağıda 134 üncü sahifede de «Böyle bir vaşları tajviri, bu düşuncayi teyid et de devam edilmiştir. şey varid görülmüyorea, mensub oldu mektedir. *** Celse açıldıktan sonra şahidlerin din bunda da, kömür tam mağlub değilse de, tihsali, bugün 200 milyon tonun altmğu Bakanhğın en yüksek ümî ve idarî Hele müteakıb cildde Peçeviden alınan leniimesine başlanılm;ştır. İlkönce din korkunc rakibinin karşısmda geri çe dadır. Kaliteye gelince, İngiliz kömüOrta Doğuda gittikçe kızışan siyas! faznerciini komünistlikie ilham eden bu Satırcı Mehmed Paşanın, Silâhtar tari lenilen şahid Şarlot, doktor olan Edvar kilmektedir. Modern sanayide yerini ründe kül nisbeti yıllardanberi artıyor. aliyetlerin temel sebeblerini araşturıröğretmenler hakkmda kanunî takibat hinden seçilen Siyavüs Paşanın katil ve dm küçük kardeşine aşı olmak üzere yağ v« benzine bırakan kömüre, son il Buna sebeb, İngiliz kömür işçisinin kö kcn, bunların arasında ve belki başında yapılmalıdır, çocuklarını Cumhuriyet idam hikâyeleri bu düşüncenin doğru gittiği bir sırada Edvardla ann««i Ma tica yeri olarak mesken teshini kalacak mür ocaklarmda eskisi gibi yüksek Orta Doğu petrollarını dikkat nazarına okuLUrına her bakundan yctişsin diye luğunda füphe bırakmamaktadır. dam Koncagülün kavga ettiklerini ve gibi görünüyor. Dünyadaki makinelerin standardda işçılik mehareti verememesi almamak büyük hata olur. Görünen her veren vatandaşlar bunu beklemekte Bütün bunlar «istematik turette bir kendisinin de bu hâdisenin şahidi olarak ve nakliye vasıtalarının çoğu artık, dir. Ingilterenin meşhur iktisad gazete siyasî hareketin arkasmda ifade edilmifcakhdlrlar sanırun.» diye bir de tavsi araya getirildikten sonra artık komis Firuzağa karakoluna gittiğini soylemiş kömürle değil, petroldan çıkan yağ ve lerinden biri, Financial Times, bu ko yen, bu sebebden görünımiyen bir takım fyede bulunmaktasınız. yon üyeleri vesveselerini kemale götü V» Edvardın müdiriyetten topallıyarak benzinle işliyor. Petrol etrafındaki a nuya tahsis ettiği son bir makalesind? amiller vardır. Başka yerlerdeki siyasî mansız kavganm esası budur. aynen şöyle demektedir: «İşçinin bu hareketlerin arkalarında ne olduğu ayDüştükleri vaziyeti elim, sahibl salâ rüyorlar da Evliya Çelebiyi, Silâhtar karakola geldiğini il4ve etmiştir. Dünyada çok az sayıda büyük petrol aşağı ihtısas standardile çalışması de rıca araçtırılabilir. Fakat, muhakkak lıiyet hoca sıfatına liyakatlerini de keder Mehmed Ağayı hükumet otoritesini sarŞarlotun ifadesile geçen celsede din'verici bulduğunuz bu öğretmenlerin San adamlar gibi gösterıyorlar demekte lenilen Edvardın annesinin ifadeleri a sahası var. Bunlardan biri ve belki en vam ettikçe. İngiliz kömürünün miktar olan bir şey varsa, o da, Rusyanın kuzengini, son zamanlarda keşfedilen ve ve kalitesi bugünkü fena durumunu zey İrsnda Kafkas güneyinde ve Ballercilerine verdikleri resmî veya gayri mana var mıdır? rasında mübayenet görüldüğünden tesayarın dünyanın birinci petrol sahası o muhafaza edecektir.» kanlarda takib ettiği siyasetlerin arkaî bir rapor dolayısile kanunî takiEvet; kabul ediyoruz ki Osmanlı dev düfen Adliyede bulunan Madam Zabel sında petrol davası sırıtıp durmaktadu". ıata duçır edilm«lerinin nasıl hukukî rinin bir çok fenalıkları vardır. Ama siz Koncagül huzura alınmış, iki şahid yüz lacağı muhakkak addolunan Yakın Doİngilteredeki son kömür anketleri, îngudur. Bu saha, Bakudan aşağıya doğru, Hududları vazıh ve muayyen bir millî mesele teşkil edeceğini münakaşa de kabul ediyorsunuz ki »an ve şerefleri leşüriknişlerdlr. giliz kömüründe yüzde 30 a kadar kül bir kol Arabistana, bir kol da Irana gilevzuu yapmağa lüzum gönniyerek de vardır. Ve nihayet her ikltniz de biolduğunu gösteriyor. Hattâ, tektük bazı misakla taayyün eden Türkiyönin, çeMadam Zabel, geçen celsede olduğu ocuklarını Cumhuriyet okullarına her liyoruz ki Osmanlı tarihi, nihayet gene gibi bu celsede de Oğluna karşı ağır it diyor. Oralarda Ingiliz, Rus, Fransız hallerde bu nisbetin yüzde 46 yı buldu peçevirme petrol kaynaşmalarmın ta orkımdan yetişsin diy« veren vatandaf Türk tarihidir. Şu halde her tarih nü hamlarda bulunmuş ve hergün kendisini menfaaüeri çarpışmaktadır. Bu petrol ğu da bildirilmektedir. Bu kül nisbeli, tasında olması, bir tarihî kaderse, o tehli » huıurunda sizinle samiml bir hasbı mun«sinde o »an v« şerefleri bırakrp da dövdüfünü söylemiştir. Edvard, annesi bölgelerine son zamanda bir de Suudî harbden öncekinin çok üstündedir. ke dolu kaynaşmaları dikkatle ve yad« bulunmak istiyorum. katil, idam ve yağma hikâyelerile Türk nin bu sözlerini katiyetle reddetmiş ve Arabistan karıştı. Akdeniz sahilinde, Harbden önce, İngiliz kömüründeki kül kından takib etmek de başlıca vazifeleEvvtlâ, surasuu belirtmek isterim ki tarihinin bir devrini bir engizisyon dev bu yüzden aralarında mahkeme salo Mısır yakmlarmda olan bu petrol bölge nisbeti, ancak yüzde 4 ü bulurdu. Bu rimizden olmak lâzım gelir. komüniat veya komünist hamisi ri feklinde göstermenin eğitimle müna nunda da bir münakaşa gecmiştir. Ma ine Amerikalılar tezelden enterese ol günkü şartlar içinde, İngiliz kömürünün Dr. Nizameddin AH SAV taıuz meselesile kat'iyyen mesgul »ebeti nedir. Ve bütün bunların bir ara dam Zabel, bu arada Edvardın Sen Jo dular. Bugün artık dünyanın baş petrol mihrakı olacak bu komşu topraklar, geAncak Cumhuriyet okullarına ya gelmesile Türk çocuğunun ruhunda zef ve Konservatuardan da kovulduğuniş ölçüde iktisadî ehemmiyet kazanmabirer insan olarak yetişmek amacile hasıi «deceği kasveti sizin tasav^ordan nu iddia ebmiştir. ğa ve bir takım karışık siyasî hareket!V«m eden çocuklarımıza «Türkçe me âciz kalmsnız akla gelebilir mi?. Edvard da bunun üzerin», annesinin ere sahne olmağa başlamıştır. ler> serisinin verdiği terviyevl ve iiEvliya Çelebi gibi, bir çok memlektt şuurundan şüphe ettiğini löylemiş re: Bugün a;ıkça anlaşılmıştır ki, dünyatelkinler üzerinde biraz durmayı ler gezip görmüş, ve fezip gördüjü yer< Babamın intiharından, doktor olan tevcih ve tavsiyeleriniz karşısında lerin canlı tasvirlerini yapmı» bir ada kardefimin de bir bacağının kesilmesin nın ikinci büyük petrol mihrakı olan î aaymaktayım, mın talebe için pek alâka uyandıncı den sonra anneme bu haller geldi. Tıb Amerika, seksen yıldır işlene işlene petcTürkçe metinler» kitabmı herhalde mahiyette olan bu nevi yazılarını bıra bı Adlide muayenesini iaterim.» d«mis rol kuvvetinden kaybetmistir. Orta Do BflttaToft I incı ıohi/«d« çtken, heyectna düşüren Wr kelime ğu, daha el sürülmemij bâkir ve boş davanız dolayLSİle bir defa daha tet kıp da Kara Haydarın bir hamal beygi tir. di müslüman Bayan Cook ile tiyatro var. Tercüme siirlerd* rastladığım «Ehalile, Amerikaya karşı müstakbel raklb etmis olduğunuzu tahmin «diyorum. ri sırtında «iyaaet meydanına götürülekelimesidir, dedun... Dinlenen Jirair ve Yorgi adındaki İki nun makyaj odasmda, karşı karşıyayız. mirilmüminin> di isi kısa kesmek için bu meşhur rek «albediknesinin tasvirinden talebe fahid d« dayak hfidisesi hakkında bir olarak yükselmektedir. Bu bâkir bölgeGandhi, heTkesin kendine göre bir din Sanatkâr, bir yandan çocuklarının makerde, Rusya ve Ingilterenin faaliyetleri •rin meselâ ikinci cildini bir defa da için ne fayda beklersiniz. bildikleri oLmadığını, yalnız Edvardı ka. yajlarını tamanüarken, bir yandan da akidesi olduğunu ve insanı sevdiği Tanaberee gözden geçirmek lutfunu benŞimdi bütün bu katil ve idam konse rakolun kapısı önünde gördüklerini azaml derecelere çıkmaktadır. Bu iki akıcı, pürüzsüz bir ifade ile renkli, ha rısjna ula§tıracak dininin; inananca en memleketin petrola karşı düşkünlükleın esirgememenizi rica ederim, rine adeta bir final yapar gibi Tevfik »öyletnijlerdir. reketli ve hep sanat uğruna adanmış makul din sayılacağını kabul eden bir rine ayrı ayrı sebebler vardır. Bu ikinci cild, Yunus Emrenin bir Fikretin Tarihi Kadlm adlı manzumıBundan sonra sanık vekili müdaiaa hayatmı perde perde gözlerimin önü varlıktır. Bunun üzerine Gandhi bana, Rusya, ne yapıp yapıp muhtac olduğu .zumesinden sonra eski bir Kısası En sinden «lınan: sahidlerinin dinlenilmeti için mehll isbir Kur'an getirdi. Bir de müslüman ne seriyor. iya tercümesinden alınıp «Dünyanm Baıta en ba?ta kanb bir bayrak, temiş ve bu arada Edvardın Sen Jozef hesablanan 60 milyon tonluk yıllık ihtibir kızı çağırdı. Kız bajımm ucunda Bayan Cook, sanat havası içinde yüzen yacını temin zorundadır. Halbuki Rusadılifi» başlığı altında bulunan bir Onu bir kanlı tac eder takib, mektebile Konservatuardan kovulmaaı «Yâsin> i okudu. Üç gün zarfında inbir aileden gelmcktedir. Babası George ıir parçasile başlamaktadır. Bu parSonra hunin yesaiti tahrib... sebebinin lorulman taleblnde bulun ya, 1946 da ancak 22,8 milyon ton petrol dirdiği hatimin sonunda da iyileşmişCram Cook, Amerikan tiyatrosunun rektihrac edebilmiştir. Aradaki farkın büda dünyanın bir öküz, öküzün bir kamuştur. tim. I«te o gündenberi de h«T gün Kurformatörü olmuş, meydana getirdiği ve yüklüğüne bakılırsa, Rusyanın Orta Doı, kayanm bir balık, bahğm deniz, deSavcı, ilk talebin kabulünü, ikinci taan okurum. Bu Tanrı kitabının İngilizce Kahramanlık.. esası kan, vahset ğudaki son faaliyetlerinin *»ıl amili ve ticarî mahiyet taşımıj'an bir sanat tiyel, ve yelin kudret üzerinde duriebin ise reddini istemiştir. tercümelerini tetkik ettim. BeğenmeBeldeler (iğne, ordular mahvet. yatrosunda Eugene O Meill gibi müelbu işteki inad ve ısrarmın sebebi anlagu anlatıldıktan sonra metin üzerinde Bu arada Edvard Koncagül, hâdise dim; ve bugün 14 yıllık bir çalışmadan liflerin eserlerinin oynanmasını sağla'çalışmalar kısmında da çocuğa aynen su Gibi parçalarm bir lise kitabmda yer günü annesine Adliye doktoru tarafın şılır. sonra elimde basılmaya hazır bir Kur'an mış, Charley Chaplio ve diğer aktörsual sorulmaktadır; aJmasını, insan süpheyle karşılamak ıs dan verilen ve bir dayak emaresi %ö Hem Rusyanın yeralü petrol serveti tercümcsi bulunmaktadır. Kanaatimee, «Yukarıki metne göre, dünya neler tıraruıda kalırsa mazur görmeli değil rülmediği bildirilen raporun mahke zannedildiği kadar da bol değildir. Rus lerle arkadaşhk etmiş bir insandır. islâm dininde, Tanrıyı aramak, güzelEski Yunanistanı çok seven, Haydely bu sebebden de ayrıca telâş içindedir. üstünde durmaktadır. En alttan en üste misiniz?. meye getirilmesini istemijtir. berg Ünivepi^esinde ,,Yunan edcbiyatı liği aramayı ifade eder. Sanatkâr da güdcğru bunları sırasile sayıpız.j» , " Zavallı şairin rafz ve küfr il e ithamına Neticede mahke«tet müdafaa şahidle Dünyanın «n meşh.ur petrol iktisadcılaüzerinde Öıfİsas:l!ya:p'mi4İ olafİ Bayan zelliğin yaratılmasınfc Tenrı İle is orrından Dr. Pogue Chase Natiönal Kitabda bu parçanın arkasıhdan gehe sebeb olan şu mahud Tarihi Kadim rini dinlemeğe ve mevzuubahis raporu taklığı yapan varlıktır. Binaenaleyh, aynı Kuaaı Enbiyadan alınan Yusuf ve pıanzumesinin bir lise kitabmda yer al da mahkemeye getirtmeğe karar vererek Bank'ın mütehassısı ün tahminine gö Cook'un babası, Yunanistana giderken r« bu miktar 1000 milyon tondur. Yani, dört yaşındanberi raksa çalışmakta olan bir sanatkâr obnak sıfatile, bir yandan Züleyha kıssası gelmektedir. Bu parçada masını neden tabit buluyorsunuz da na oturumu talik etmiştir. Rusyanın bugün muhtac olduğu 60 kızını da beraber götürmüştü. Orada sanatımla uğraşırken, bir yandan da Züleyhanın Yusufu nasıl odasına çekip hoş görenleri elim vaziyete düşmüs samilyon ton hesabile bu servet Rusyaya eski Yunan piyeslerini yeni baştan can islâmî düşüncelerime ayak uydurmamda kapıları bağladığı, nasıl nefsine kığı yıyorsunuz.. tarafsızlığmızın bu delili Karadenizde kış tarifesi ancak 17 yıl yetecektir. Bu 17 yü, göz landıran baba3inın faaliyetîcrini gören. hiç bir tezad, ihtilâf yoktur, olamaz. rarak iltifat ettiği ve keyfiyetin nasıl keder verici değil midir?. Denlryolları İdaresi Karadeniz hattında kl| Zira islâmiyette din, sanat ve fennin şehre fâsolup Züleyha adınm aşlfteliğe Hele Londradan döndüğünüz zaman tarifesini bugünden itlbaren tatbik edecek eri açıp kapaymcıya kadar geçer. Rus 14 yaşlarındaki Bayan Cook, gözlerinin birbirlerile gayet uygulu bir şekilde petrolu için ikinci tahmin olarak ileriye tir. Yeni t«rif»de bir degişiklik olmamakla çıktığı tasvir edilmektedir. önünde yepyeni bir ufkun açıldığını öğretim elemanlarından bir kaçının sierabcr vapurların limanlarda bekleme müdsürülen bu da İngilizlerin tahminidir, gördü, yeni bir ilhamm nobetile ürper bağdaştıklarını görmüş, anlamış buluEdebî hiç bir kıymeti olmıyan ve dil yasî yazılar yazdıklarını görünce Meeti oldukça uzatılmıştır. 3000 milyon tondur. Bu da, 50 yılda tü di. Kendisi bu duyuşu iki »ebebe yoru nuyorum. bakımından yerine, aym asra aid, daha murin Kanunu mucibince bunların siyaHacı getirecek vapurlar kenecek miktardır. İki tahminin de or yor ve şöyle anlatıyor: muvafık örnekler konması pek kolay o setle meşgul olmalanna mânl olunması Hindistandan sonra ne yaptınız? Hacc* gıtmlç olan vatanda?Iarımızl getirlan bu metinlerin mekteb kitablarında için Başbakanlığa tezkereler yazdığmız mek üzere Ciddeye giden İzmir ve Aksu va tası alındığı takdirde, Rusya, çeyrek 1 Yunanistanda duyduğum. bize Hindistandan sonra NewYorka ne yeri vardır ve hele kız ve erkek halde devrimizin en teessüfe »ayan blr urları bu limandan bugün hareket edecek asır, nihayet 30 yü sonra petrolsuz ka göre, şark mosikisi ruhumu açtı, ge gittim. Tiyatroya intisab ettim. Beş yıl lacaktır demekür, ntuhtelit sınıflarda okunmasının sağla siyaset dedikodusunun Türkçe metin «rdir. Boj olırak kalkacak Aksu vtpuru nişletti. Şark, benim sevdiğim, meftun çalışarak dansör ve dansözler yetijtirRusyanın uzun vadeli petrol ihtiyacı olduğum bir ülke idi. Çocukluğumda. dim. «Leyletilkadr» adile bir opera hayacağı fayda nedir? Bunu sizin takdire ler vasıtasil* okula ve dershaneye gir BeyTuta ugrıyacak ve yolcu alacaktır. Karabük fabrikasımn istihsalâh azaldı bir tarafa, kısa vadeli, yani hemen bulhesine müsaade etmeniı saşılacak bir kadir olduğunuza katiyetle eminim. Şehrimlz» lelen malümsta göre. Karabük gün temin edilecek petrola ihtiyacı var California ufuklarınm ötesinden Çin raa zırladim. Bu cserim öylesine muvaffaFakat her nedense Türkçe metinler şey değil midir?. bed ve pagodlannı görürdüm. Daha u kıyet kazandı ki, mesaimde lüzumlu Demir ve Cellk rabrikası istihsalâtını mükitabında bu nevi teklifsizce ve öğretBilirsiniz ki bütün Türk çocukları im miktarda düjürmüj ve lmal ettigl mal dır. Rusya bugün 22,8 milyon ton çıka fak yaşlarda iken bile. bu modern me olan daha köklü malzemeleri araştırıp menle öğrenci arasında bulunması za Atatürke karşı en candan bir sevgl İle emenin büyük blr kısmınm fiatlanna yü« rıyor, 1950 de, 35 milyon çıkarmağı ikti deniyetin üısanı olmadığımı anlamış bulmak için islâm sanatınm kaynaklarıruri olan disiplini renclde edecek ma bağlıdırlar. Onu, memleketin yalnız bir de 25 nisbetinde blr zam yapmljtır. Aynı cad plânına koymuştur. Fakat, plânın tım. Şark şiir ve edebiyatına karşı de nı gidip ziyaret etmek benim için en hiyette lâübalice söylenmiş yazılara faz kurtarıcısı olarak değil, adeta sahsiyeti fabrlka Bulgaristandan demir ve çelik mıl gerçeklesmcsi için harab olan ve yıpra rin bir iştiyakım vardı. 7 8 yaşlarında büyük bir emel ve gaye teşkil etti. Bu reme âlmak üzere Tiearet Odamıı vasıtasile laca yer verilmistir. efsaneleşmiş blr kahramanı gibi sever yapılan bütün tekllflerl lstihsâl azlıgından nan petrol kuyularının süratle teçhizi iken Iran sairlerinin tercünjesini oku niyetle de, sırf hedefime varmak maklâzımdır ki, bunun İçin yerli ve ecnebi Aynı cildln 42 nci sahifesinde gördü ler. Bütün memleket evlâdlarının da dolayı reddetmistlr. dum. sadile, 1940 da bir «gazete muhbiri» hümakinalere ihtiyac vardır. Bunların teğümüz Köroğlundan ve 71 inci sahife Atatürke karşı böyl« bir hisle bağlı olCiddeden gelen bir hacı uçagı 2 Yunanistan, benim için emellerimi viyeüne bürünerek Türkiyeye geldim. minine de zaman ister. İşt«, Rusyanın sinde tesadüf ettiğimiz Karacaoğlandan duğu kanaatindedirler. Ama ben, yaradılış itibarile gsuzeteci Adanaya indi son zamanda gösterdiği telâşlı Ortaşark gerçekleştirebilecek bir yer oldu. Orada Çocuklarımızm bu samiml duygulan alınan manzumeler de böyledir. Ciddeden hacılan geören bir Lübnan uçağl rastladığım sanat âbidelerindeki güzel değıldim, olamazdım. Nitekim Türkiyeye politikası, bu şiddetli tazyikin bir netiDaha fazla teferruata düşmekten sa iftihar edilecek bir şeydir ve hakikaten havaların bozuk olması yuıünden dün İsçıplak ayak motifi beni ziyadesile sar ayak basınca da bu yalancı gazetecilicesidir. kınarak sahifeleri çevirelim. Şurada yüz hürmete lâyıktır. Halbuki sizin müdafa tanbula gelememlg ve Adana tıçak «lanına dı. Vazolardaki nakışlara ve heykel sa ğimi bir tarafa attım. Asıl meslekten inmiatir. Rusyanın yavaş giden petrol istihsali kırk birinci sahifede Hüseyin Rahminin asmı yaptığınız Metinler serisinin ikinci natma dayanan danslar hazırladim ve dem vurmaya başladım. Lâkin künse Takalanan eroinciler ile, Orta Doğu denen bölgelerdeki pet«Kadınlar vâızı» Isimli bir hikâyesi var. cildinin 181 inci sahifesinde Atatürkün kulak asmadı. O sıralarda 2 numaralı bunlar 1927 festivallerinde gösterildi. Cihangirde Susam sokağında 8 »ayılı evde Bir camide kadınlara vâzeden şeyh Kü Nutuk adlı kitabmdan alınmış bir parça oturan Halil 11* Minas ve Oktayın eroin »at rolların süratli artışı karşılaştırılırsa, Dünya Harbi gailesi her tarafı sarmıştı. Hindistanda da uzun müddet buçük Efendinin ağzından kitaba geçen su var. Bu parça Atatürkü mebusluk hak tıkları haber alınmış ve beyaz zehir taücı Rusyanın kapısınm önündeki bu Orta lunduğunuzu söylüyorlar? Türkiyede bale kuramıyacağımı anlakmdan ve vatandaşlık hukukundan mah Isrı klsa blr taklbden sonra tuçüatü yaka Doğuya hangi gözle bakacağı anlaşılır. satırları beraber okuyalım; dım. bunun üzerine memleketin her Evet, Yunanistanda bir kaç yıl Rusyanın ve Orta Doğunun petrol istlh«Oğlun tiyatroya gider, gelinin o dar rum etmek istiyen bir kaç mebusun lanmıjlardır. Minasın üzerinde 4 büyük, Okkaldıktan sonra Hindistana gittim. Bü tarafırı dolasarak, intıbalarımı yazdığım tayda 10 büyük 8 küçük paket bulunmus. peştamal gibi çarşafın içinde uzun ök yaptıkları bir kanunî teklife karşı mü Halilin cvinde yapılan aramada da 100 gram salleri şöyledir: tün Hindistanı dolaştım. Hind raksîa şiirlerimde topladım. Hele Bursadaki şarünileyhln kendini müdafaa yolunda 1946 1951 çeli potinlerle Kalpakçılarbaşmda fink hk blr paketle 25 bOyük paket eroin ele rına karşı duyduğum alâkanın sebebi, Nilüfer çayına o kadar hayran oldum Rusya 22 milyon ton 35 milyon ton atar, kızın komşunun oğlu ile nâmele j söylediği sözlerden lbarettir. geçirilmiştir. bunların dint oluşu idi. Bu rakslar, ruh ki, kendime bu ismi seçtim. Ortadoğu 32 milyon ton 91 milyon ton fir, beslemen manavm çırağile cilvele j Nutuklan arasında hakikaten çocuktktisadl nyanif ta vecd uyandıran, güzel fikirleri söy Türkiyeden de İrana gittiniz değil »ir... j larımiz için binbir ders alınacak o kadar 8 yıldır intijâr halinde bulunan «tktlsadl Görülüyor ki, Rus istihsali bol bol leyen, terihl bir geleneği olan soydandı. mi? güzel parçalar dururken onları bıraka yürüyüs» mecmuası müessisi Selinı Cavid artamıyor, Orta Doğu istihsali beş yılda Çocjklarını Cumhuriyet okullarına Alelâde kabare zevk ve heyecanlarma rak Atatürkün kutsal şahsiyetini vatan Yuman «tktisadl uyanif» adl İle liyasl, ık üç misli artıyor. Evet, İrana gittim. Orada, tercüher bakımdan yetişsin diye veren vatan j vasıtalık eden neviden değildi. Işte bu melerinden öğrendiğim bir çok çocukluk daşlık hakkından ıskata çalışan kötü bir tı»dl gündelik blr gazete çıkarnıa£a baııaHalbuki, Orta Doğu mernbalannın en daş!ara> şimdi sizinle beraber soralım, \ kasdı gene çocukların önüne sermekte mıştır. Tebrik eder. muvaffakıyetler dileriı. büyük sahibi îngilteredir. İngiltere pet ülkededir ki, raksm. sanatm en asili rüyalarım, farsça şiirleri okuyup öğrescaba evlâdlarının sııut sıralannda bu ve onları adi politika ihtirasçılarile karYeşilay dispanserinin rol işind» enerjik tedbirler almaktadır. olduğunu fakat fena ellere düşmüe bu nerek birer hakikat halinde karşıma perdebirunane sözleri dinlemelerinden şı karşıya getirmekte nasıl bir eğitim faydalı çalışmalan İngilizlerin Iraktaki petrol borularl, lunduğunu anlamaya başladım. çıktılar. memnun mudurlar, ve çocuklarının bu Bu arada din mevzuuna da derinden faydası olduğunu anlamak itiraf ediniz Ye;ilay disptnseTİ çahjmaların» devam et Kerkükten Akdenize kadar bir kaç bin Aiganistanm eski harabelerinl re nevi yazılarla iyi bir terbiye alarak yemektedir. Salı günlerl saat 10 dan 12 y» kadar derine ilgilendim. Edindiğim bazı hari İranın her köşe bucağını dolaştım. Ruki güç blr şeydir, kiloınetre uzunluğundadır. Fakat, Mutişeceklerine inanıyorlar mı? Dr. Atıf TUDC, çarşamba günleri saat 10 dan kulâde tecrübe v« intıbalar sonunda da han sanatkâr ve her sanatkâr gibi de Sayın Yücel, 12 ye kadar Dr. Mehmed Kâmll Berk dahi sul petrolları artmış, borulara yenileriBir de bu metinleri okurken talebenin Bu kitablar hakkmda verilip sizin an liye hast«lıklarından, per;embe günleri taat nin ilâvesi lâzım gelmiştir. Eski boru müslüman oldum. Bu vesile ile »unu kaprisleri bol bir muhitle karşılaştım, herhangi bir sualine maruz kaîarak bun cak şimdi görebildiğiniz 65 öğretmene 15 ten 1( y« kadar Dr. Mukadder Okan «lnlr lardan biri Hayfaya, öteki Trablusşama öğrendim ki, islâmlık fena, yersiz tefsir ve isin en ideal tarafı çahşabilecek enları açıklamak mecburiyetinde kalacak aid raporların hiç birinde Türkçe me hasUlıklarından mustarib olanları muayen» iniyordu. Bunlar 12 şer inçlik 2,54 san edilmis; sanatm düşmanı; bilhassa raks ğin, serbest bir saha buldum. Bunun bir muallimin düşeceği elim vaziyeti tinlerin komünistlikie uzak yakın her etmekte ve muhtac olanların ilâcları c«mltimetre 1 inç ti. Bugün artık bunlar kâfi sanatınm düşmanı olarak gösterilmiş üzerine, Iran hükumetinde vazifelendiyetçe meecanen verilmektedir. Her gün saat lu'fen siz düşününüz.. hangi bir alâkası olduğuna lşaret bile 18.30 dan 18 e kadar «ağlık memuru Vehib gebniyor. Beheri 16 inçlikten yeni bo ti. Ben bu yersiz tefsiri kabul etmiyor. ğün Iç Bakanlığı Tiyatro Kolu MüdürI?te Türkçe metinler kitabmın arzet edilmemiştir, diyorsunuz, bundan tabii Dağasar cnüracaat edecek bllumum hastaların rular eskilerin yanma seriliyor. Bunlar, islâmiyetl âlemşümul manasile anlayolüğünü yaparken, bir yandan da, tecrüenjeksiyon ve asılarını meecanen yapacaktiği terbiyevi manzara budur. Bu man bir şey olabilir mi?.. 1949 dan itibaren işlemeğe başhyacaktır. rum. be mahiyetinde «yaratıcı çalışmalarıma> tır. Koleraya kar;ı savaşta yer alan Yesllay zsrayı daha başka misailer getirerek daBir kaç öğretmenin, Bakanlığın em dispanseri her gun saat 1718 araıında ra Böylece, Kerkükten Akdenize şimdiye Gandhi'nin müridi de olmuşsunuz? devam ettim. Evimde husust surette bir ha fazla netİ3ştirmeğe de imkân vardır. ri üzerine verdikleri bir raporda tandaşlara «|i tatbikına ba?]amıstır. kadar yılda 4 milyon ton miktarmda a Doğrudur. Üç yıl Gandhi'ye mü bale kursu açtım. Kimseye de bir sey İstediğiniz zaman size aynı kitabdan ve bu kitabîarda komünizmin kokusu kan petrol, iki yıl sonra 13 milyon ton ridlik ettim. İşte din hakkındaki tetkik söylemedim.» Türkçe metinler serisinin diğer cildle sezildiğini ifade ettiklerinden dolayı on rişilmesini tavsiye buyurduğunuz öğret akmağa başhyacaktır. İngilizler, bu ve tetebbularım da bu sıralara rastlar. Bayan Cook, Tahranuı en iyi aile kızrinden daha başka misailer de gösteımek ların kanunj takibata duçar edilmelerini menler, maksadla, Hayfa limanmı iki misli bü Bir ara, oruc rutmakta idim. Derken larından toplayıp yetistirdiği bale, Tahs:'retile bu imkânı da hazırhyabilirim. tavsiye eden siz değil misiniz?.. Şu hal1) Dini ve din kitablarını tehzil, yütüyorlar. İngilizler, dünyanın uzak haftalarca müthiş blr nöbetîe yandım. randa bomba gibi patlayıp; muazzam Şimdi müsaade buyurursanız eserin de Bakanlık makammı işgal ettiğiniz bir 2) Ahlâk kaidelerine saygısızlık, yerlerinde de petrol bulmak için terti Bir gün, Gandhi benl ziyarete geldi. bir muvaffakıyet kazandığını görünce siyrsî kanaatler bakımından arzettiği sırada bu kitablara dair verilecek rapor3) Bir milletin tarihî şerefini inkâr. bat almışlardır. Bahama, Paua, Hindis Dini akidemi sordu, ona: üç buçuk yıllık emeklerinin boşa gittsbloyu da çizelim: Ve nihayet kahramanhğı bir vahşet tan, Amerika ve Avustralyada harıl halarda bu yolda bir mütalea yürütmenln Çocukluğumdanberi benl kendisine memis olduğunu anlamıs. Sanatkâr, Evet, hakkınız var, kitabınızm 133 ün neye mal olacağını, bırakmız da öğret şeklinde göstermeyi slstemli bir surette yarattığı eseri için İran musikUinin cü sahifesinde dediğiniz gibi Osmanlı menler takdir ederek ihtiyatîı hareket takib eden bir kitab hakkmda müsbet muhtelif makamlarında, halk rakslabir mütalea yürütmezlerse bunu tabii etmeyi maslahata muvafık görmüş oldevrinin şan ve şerefleri yanında yıkırında «Zurhane> denilen binalarda Iran bulmamaniz iddia ettiğiniz tarafsızhkla mını hazırlıyan fenalıkları da vardır. sunlar. jimnastiklerinde ve sürleTinde en kuvMaamafih şimdi davamız komünistlik telif edilebilir mi?.. Edebî ve tarihî eserlerden çıkararak o vetli temeli buhnuj, altı yılda topladığı Kitabınızm 152 inci sahifesinde sekiz hakikatleri bugünün gencliğine bol bol davası değildir, ve raporu veren öğretbütün bu malzemeleri Yunan kompogöstermek bir eğitim metodu olabilir. menlerin sizi komünistlikie veya ko sene stiren Bakanhğınız ecnasında kazisyonu ve modern beynelmilel bale Fakat Türkçe metinler, sizin düşündü münistlerin hamisi olmakla itham etmek nunların size verdiği salâhiyetleri bir tokniğinin hamurile yuğuraralc, Şehir ğünüz tarzı takib etmiş değildir. Türkçe niyetinde bulunduklarını da zannetmi kere bile kötüye kulhnmadığınızı ve Tiyatrosunda seyretmekte olduğumuz metinler kitabına nazaran Osmanlı devri yorum. Dava, Türkçe metinler kitabın 153 üncü sahifesinde de sağa ve sola ayIran balesini vücude getirmiştir. baştanbaşa bir katil, idam, yağma ve da görülen bir temayülün hiç bir tariz nı muameleyi edip tarafsız kaldığmızı Baledeki sanatkârların da hassas, işkence devridir. Eğer Osmanlı tarihinin kasdı olmaksızın mücerred bir surette scylüyorsunuz. miistaid ve esere ruh veren, kendi kenbu katil, yağma ve 'dam hikâyeleri hiç ifadesinden ibarettir ve siz de kitabı saBu hususun aksini ispat edecek misaldiîerinden bir şeyler katan bir haslet olmazsa hilâfet ve saîtanatın ilgası olay hife sahife tetkik etmediğiniz için bu ci ler bulmak hiç de güç bir şey değildir. larını talebenin daha iyi anlamasına ya heti görmemiş olabilirsiniz. Bunu siz de pek iyi bilirsiniz. Baki sıhtaşımaları, eserini büsbütün parlaklaşrar bir manzume haline sokulabilseydi tırdığını söyleyen bayan Cook, ayrılmak Fakat elim bir vaziyete düşmekle, ho hatte olmanızı dileyerek saygılarımî Biletler bugünden itibaren gişede tuavvur ettiğiniz faydayı temin etmiş calık sıfatlarını keder verici bulmakla, sunarım sayın eski Bakanım ve aziz üzere elini uzatırken: Oİmak bakımından bir değçr karanmış ge.fletle, suiniyetle, cehalet'e itham ettidostum. Balemizi dost ve komşularımıza •ayılabilirdi. Halljuii J^tinler kitabı. ğiniz ve nihayet haklarında takibata gi1 göstermek isin biür misiniz ki neden. üıhı Tevfik GÖNENSAi Sehir Günün Iktisadî Hâdiseîeri haberleri Petrol rafında Bir dayak davası son çarpışmalar ••MHIHIIIIimillilüHülHilill !J Uim! Li I i II! IMIilHill!! i i ?ii ij i i! iiij:" Elektriksiz kalmak lehlikesine karşı bir leklif un, kömürsüzlükten İstanbulun elektrik cereyanmdan malırum kalması tehlikesinden bahsetmis ve akluna gelen bir tedbiri bugün yazacağımı goylemiştim. Bu tedbirin ne derece tatbik kabiliyeti olduğunu bilemem. Çiinkü yüksek elektrik mühendisi, hattâ alelâde elek| trik uslası bile değilim. Yazması ben! flen, teknik bakımından tatbikı inıkanı i olup ohnadığınl tayin etmek de Elektrik j Idaresinin mütehassıs mühendislcrin! dcn... Geçea yıl, ingilteredeki Amerikan harb gemilerinden 8 tanesini satın almıştık. Bunlar, haziranda limanıırıa gelmlşler ve benim bir tekliflm Üzerine 1 temmuz Denizcilik bayramında Kalamia koyunda demirliyerek halka gösterilmişlerdi. Bu 8 gemi, Amerikanın Raven sınıfı aramatarama ve refakat gemilerindza* dir. Dördünün isimleri Ç vc diğer dördünün adlan E harfile başladığı için bunlar, bizim donanmamızda Ç ve E sınıfı aramatarama gemlleri diye auılır. Bu gemllerin her birinde 3500 beygir kuvvetinde bir çift Dizel elektrik ınotörü vardır. Yazın. gemileri gezerken gene ve kıymetli Tuğamiral Rifat Özdef, bunlardan yalnız ikisinin motörIerile Istanbulun elektrik cereyanuıı temin etmek kabil olduğunu soylemişti. Bu 7000 beygir kuvvetindeki dört motöriin ne kadar elektrik takati temin edebileceğini ve bunların istihsal edeceği elektriğin Silâhtarağa fabrikasından şehre verilen cereyana katıhp katılamıyacağını bilemem. Bunları ancak erbabı bilir. Ben yalnız Kabata?ta Tekel binasının yanında, eski Elektrik Şirketi tarafından muvakkat bir elektrik fabrikası kurulduğunu ve lfllj te ilk elektrikli tramvaylarin bu fabrikadan alınan cereyanla işletildiğini biliyorum. Bu yardımcı fabrika şimdi kaldırılmıstır. Vaktile bu fabrikadan olduğu gibi, şimdi dc gemilerden elektrik ana kablolarma bir hat bağlıyarak cereyan vermek mtimkün olduğunu samyorum. Tetkik edilecek cihet zanmmca sundan ibarettir: Acaba bu gemilerin bir kaçını, îstanbulun kömürsüz kalması ihtimalini önlemek ve kömür tasarrufu temin etmek için muvakkaten, yardımcı olarak kullanmak kabil midir? Elektrik İdaresi bu ciheti mühendislerine bir tetkik ettirse fena olmaz. Eğer teknik itibarile bu, mümkünse hüku met, donanmadan bu hir kaç gemiyi ayınp yaza kadar, istanbul için elektrik cereyam teminine memur edebilir. Bunlar mazot yaktıkları için de akar sarnıç gemisi ve Amerikadan yeni aldığımız ve nihayet iki aya kadar limanımıza geIecek olan biri büyük, diğeri orta tankerden faydalanarak kâfi mazot tedariki de nıümkün olur. Mazot kömüre nisbetle çok ucuz ol* du^u İçin döviz tasarrufu da sağlanır.. Tcklifim, bazıları Halicde bulunan ba Kemiİerin hemen bu lşe tahsisi değildir. Tetkik edilsin, bunlardan istifadeye imkân varsa ve bunun için bazı teknik tertibler alınmak lâzım geliyorsa bunlar hanrlansın. Devamlı bir fırtına yü7iindan kömürsüz kalmak tehlikesi başgösterince, hemen gemilerden istifade edilsin. Dr. Nizameddin Ali Sav 3 İran bale heyetinin kazanclığı muvaffakıyet İş Bulma Kurumunun faaliyeti Ekim ayı içinde fehrimizde bir ije yerleıtirilmek üzere İs ve İşci Bulma Kurumu Müdürlügüne 1335 kişi müracaat etmis. bunlırdan 1305 i i?e yerleştirilmiştir. tşe yerle*tirilenlerin 831 i erkek, 177 si kadın, 297 «i gene kız ve erkektir. 6 bin ton fındık ihrac edildi Fındık Tarım Satıs Kooperatiflerl Birügi dıs memleketlerle yaptığı anla$m«y« binaen 20000 ton lç fındıktan 6 bin tonunu ihrae etmiştir. Bu harikulâde güzel roman YARIN ÇIKIYOR BüKin kitabcılardan arayınız. Fiatı 300 kuruştur. NEBİOGLU YAYINEVI istanbul DÜN OLDUĞU GİBÎ, BUGÜN DAHİ... ETERNA ve ARLON Saatleri zarif, hassas ve dakik oluıları itibarile. Isviçre saatlerinin en kı>Tnetli evsaflarıîe mücehhezdirler. MERINOS YUNU Satın almadan evvel mutlaka E R G Ö N LTD.den teklif isteyiniz. Çınar Han, Merkezbank karşısı Galata. Telefon: 44087 11 Kasım S A L I akşamından itibaren ŞEHİR DRAM Tiyafrosunda Yalnız iki hafta için Rönfgen Diş Filmleri Piyasada son zamanlara kadar yokluğu duyulan Dupont Röntgen diş filimleri vürud etmiş ve ihtiyaç sahibi diş tabiblerine tevzi edileceği öğrenilmiştir. ' (1561) ilk defa'Türkiyeyi seçtik?. Çünkü Türk halk ve seyircisinin münevver v« tenkid sahasmda ileTi bir varlık olduğuna, her söz ve ikazlarımn bizler için en kıymetli bir teşvik vesilesi teşkil edeceğine inanmış bulunuyorduk ve şimdi de saydığımız bu sıcak ve muhabbetli hava ile bu inancımız büsbütün artmış, kökleşmiştir, dedi. KRAL LİR İbrabim UO1İ