Katalog

SIHHf BAHİSLER Ogan ÜNÜN MEVZULARI vapuru birçok yolcu getirdi Eski Başbakan Receb Peker de Istanbula döndü Büyük tehlike: Kolera Yazan: Dr. Kakkı Mısırda kolera vakalarmın gündei Hamburg şehri o zaman suyunu Elbe gune artarak salgının genışk'dığmı oğ nehrınden suzulmemış olarak ahrdı. Burendiğımız şu sıralarda, SağliK \e Sos nun netıcesı olarak bu şehırde kolera yal Yardım Mudjrluğumm bu korkunc bır bonaba gıbı patlamış ve gunde 1000 hastalığın Istanbula gırmemesi ıçin | kışi hastalığa yakalanmış uç ay zarfmgereken tedbırlerı almaita olduğunu da kolerava jakalanan 18 000 kısiden büyuk bır memnunıvetle oğrenmış bu yuzde 42 sı vefat etmişti Halbuki Hamlumıyoruz, hakıkaten, kuçuk bır ıhtı burga pek yakın olan ve gene içme suyatsızlık hastalığın Istanbula g rmesme yunu ajnı şekılde Elbe nehrınden alan Altoona şehrınde yalnız 516 kışi kolerasebeb olabılır. ya yakalanmıştı Bu şehruı içme sulaHastalığın ehemmıyeh bakımmdan nnm fennî bır surette fıltre edılmesı bazı luzumlu bılgılerı bır srava toplavakalarm çoğalmasına mânı oltnuştu. yarak okuyucularımızı aydmlatmayı Koleralı hastaların pıslıklerile kir'efaydah bulduk. nen sularla yıkanan sebze ve meyvalar Kolera, Hındutanda pek eskı zarran da hastalığı naklederler Demek oluyor lardanben mevcud olan bır hastalıktır kı hastahğın bırmcı yayılış yolu su ıleGanj nehnnın deltası bu hastalığın evı dır. SineKİer de kolera mıkrobunu naksayılır: Kalkuta şehrmde hastaliK her lederler; kolera vıbrıonu slneğın parmavakıt gorulur Hındıstanın bu parçasm i ğında uç gun k?dar yaşar. Sınekler pısda mahallî bır bolge afeü bıçımmde lığe temas ettıkten sonra gıda maddehufcum suren hastalık zaman zaman lerı uzerine konunca kustukları majıle buradan yayılmak suretıle salgmıar koîera \ibrıonunu gıda maddelerı uzeriyapmıştır. ne bırakırlar Kuruluk kolera mıkrobu Fransız malıye> • • •' ' • • • Y a z a n : cısı Baron Louıs, yuz kusur yıl once, parlamentoya ılk üefa olarak mılyar1 k bir butçe takdım etüğı vakıt: «Baylar, bu rakamı selâm butçe tasarısı Meclıse gonderılme'kte layınız, zıra bır daha goremıj eceksuıız> dır Bütçe Mudurluğu, senenın gerı ka<İstanbul> vapuru dun saat 14 tedemişü. lan kısnunda, masraf yaratıcı mahıMarsılja sefennden donrauştur İstanTurkıyede, ılk mılyarlık butçe, ge yetteki kanun teklıflerını mcelemekte, bulda sabık Başbakan Rjceb Peker \e çen sene kabul edılmıştır. Fakat 1947 kadro tak'blerıne vıze vermekte ve saresı Ingüteredekı Cerrahı kongîesme masraflarını karşılamak uzere huku fıvatın kanunlara uygun bır şekılde cflıştirak eden sekız kısılık he>et, Şarabmete 1136 215 530 lıra tahsısat verılır reyanma nezaret etmektedir Hakıkatte, cılık kongresı ıçın davet edjen kırk beş h^^et, Parlste toplanan A\Tupa ken, kımse bu rakamı yadırgamamış her uç fonksıyon da luzumsuzdur. Mas>a yardım ve kalkındırma komısvonuna iır. Çunku 1943 ten ıtıbsren, fulî mas raflann kanunlara uygun bır şekude memlekeUruzien ıştırax ecen, eskı A raflar esasen mılyarı aşmış bulunuyor gorulmesmı kontrol etmek, anaya=a dalet Basanı Alı Rıza Turel, Londrada du. 1947 butçesmın hususıyetı, rrulyar gereğınce, Sayıştaym vazıfesidir. Esas top.anan mılletlerar&sı para konferan lık tahsısatın meclısten resmen ısten butçe yururluğe girdıkten sonra, tâli noktalar uzerınde uzunuzadıja uğraş s.na jştırak eden e^kı Maııye Bakanı mesıdır. >k ıse, faj'dasızdır. Çunkü atı alan Nurullah Esad Sumer De\let DemırButçe masraflarından tasamıf, mem>olu konferansına iştırak edeces o^an leketımız ıçın, belkı hiç tahakkuk et Uskudarı geçmıştır. Geriye kalan iş Ilk salgm fLndıstanda 1817 senesınde nun başhca duşmanımr; onun ıçm tozItalyan hejetıle iki Fransız gazetecısı mı>ecek uzak bır umıddır 1938 de ler, teşkılâtı oyalamaktan başka bü başlamış \e buradan Asvanm doğu ta larla nakledılemez Fakat >aş bır halde gelm^ır. Sorbonne'de Turk^eye daır bır kon •nakiada ruzmet edemez. Nıtekım tatraflarına vayılarak 1819 ve 1820 senele u^tuste atılmıs yatak çarşafı ve sılteler Receb Pekerı, Vah ve Beledıve reısı ferans veıen Prof Muzaffer Goker, aıkat da bu şekılde tecelh etmektedlr. nnde Afnkaya ve 1823 sencsınde üe uzerınde kalabılu. Gıda maddelerı uzeDT. Lutfı Kudar, Emmjet muduru 5e butçe masraflarımızm sureklı bır artış Butce ve malî kontrol mudurluğunün Rusyaya sırayet etmıştır Ikincı sa g n rinde 56 gunden fazla >a^aTiaz Nehir ba:ı Ataman, De\let DenızvcUaıı Ge.nel teyrı takıb ettlkleTiru belırtmışU. Bu gorduğu ışler arasında en fazla yer Hiııdıstanda 1826 seresmde başlamış \e ve kuyu gıbı durgıın sularda bır sene muduru Yusuf Zıja Erzm, C H P . Baş muşahede henuz muteberdır. Harb yıl alan, memurların maaş vaziyetlerıdır. yaşıyabılır. 50 derecei hararette 10 daburadan Asya, Airıka ve butun Avrukanl Atıî Odül ve Partılıler karşıla ları içınde, batçe kanunlarıle kabul e îunun bınnde, bır memurun maaşı kepaja yayılmış ve 1838 senesınde nıha kıkada olur Adı dezenfektıon ilâclara mıştır vakıt, dılen masraflar yekunu, 249 mılyondan sılmektedır Sebebı sorulduğu yet bulmuştur Bızde, bahusus Istanbul mukavemet edemez. Receb Peker> kend.sıle gorüşen gaze 952 mılyona çıkmıştır Sulhun ılk sene kendısıne Batçe ve Malî Kontrol Müda bırıncı salgın 1831 tarıhınde zunur Insan her yaşta koleraya tutulabılir. tecılere şunları soylemıştır. sı ıçmde, 990 mılyon lıralık bır butçe durlağunden muhasebecılığe gelen bu etmış, Istanbula Rumanyadan denız yo Yorgun, crıde ve barsakları bozuk, çok € Guzel bır seyanat yaptım ve dinıle karşılaştık. 1948 de ıse, 7 eylul ka tezkere suretı teblığ edılmektedır Malıle gelmıştır. Bu bırmcı salgımn Is+an müshıl kullananlar, ve çok alkol alanlar .endım. Şefık kaptanla ços ıyı ahpablık aşı kazaya uğrıj'an memur, ışını gubulda 56 bm olume sebeb oiduğu tah hastalığı almağa daha mustaıddırler. yaptık Kocaman geminın dev kaptanı, rarla'mm bır netıcesı olarak, resmî cunu bırakıp nafakasını takıbe koyuldaırrlere verııen tahsısatm bır mılyar mın edılmektedır. Uçuncu salgm 1846 Kolera hastalığı herkeste aynı şıddette emısıle ve jolculanle en ıçten gelen makta; tezkereler, ıstîdalar, müracaatsenesınde; dorduncu salgm 1863 sene seyretmez; bazan kolera adi bir ^hal bır alâka ııe meşgul olmuştur Yalnız, Ju j u z kırk milyonu aşacağı Malı/e ler, tavassutlar ve davalar birbirıni koBakanmın beyanatından anlaşılmaktasınde gene Hindıstanda başgostermıj, şeklınde başlar, ınsan mühlık bır has donuşte bıraz fırtmaya tutulduk Insan valamaktadır. Bır taraftan mılyonlar su 1848 sertesmde Amenkada gorulmuş ve talığın tohumlarım tasıdığının farkında sakin sakın gıderken fırtınayı gorunce, dır. gibi akarken, dığer taraftan 3040 lıra Kanada, Meksika, merkezî \ e cenubî bıle olmaz; istediği yere gıder, seyahat hayatın ne kadar tatlı olduğunu anlıFakat hakıkatte, bu rakamların bü ıçuı yer yermden oynamaktadır. Fıi eder, boylelıkle gıttiğı yere ve etrafın yor > Amerıkaya yayılmıştır. yuk bır kıymetı yoktur. Verılen tah zulî yere bınlerce dava açılmakta ve dakılere hastalığı verır. Ingilteredekl Cerrahl kongresine JLşti 5isatın kıfajet etmemcBİ, tahmınlerde Bu devrede kolera Istanbujda 1847yüzlerce memur mağdur mevkie duş 48 senelerınde başşostcnnış ve 1S49 Kolera geçırildıkten sonra husule ge rak eden hejet baskanı Dr. Kâzım Is hataya du§uımesı veya onceden duju mektedır. Halbuki carî mevzuata gore, mail Gurkan şunları soylemışur: nulemiyen ıhüyaclarla karşılaşılması; ikincıkânununa kadar devam etmiştir. len muafıyet kısa surer, ancak salgının « Londrada toplanan beynelmllel rnalî sene başlangıcında butçe kanunu maaş derecesım tesbit salâhıyeti tay.ni Bu salguıda 9237 kışı hastalığa tutul devamı sırasında tekrar yakalanma enCeTnuhJ kongresi eyiul 14 te açüdı ve ıle kararlaştırılan masraf hadlerinın yapan mercie ve yanlış bir tahakkuk ttıuş v« bunların 4275 ı vefat etmıştır. derdır. elll altı millet iştirak etü. Bu kongıede, tatbikat esnasmda değışürilmesme za muamelesının mes'u^lerini ortaya çıkarŞımdi koleradan korunma çareleri üKolera, Istanbula uçuncu defa 185455 mak da Sayıştaj'a aıddir. Memurlann damar cerratüsinin son tekanıullerı. ruret hıssettırmektedır. Devletm bir mukadderat, kıdem ve geçımleri üze•enelerinde Marsilyadan ge'en Fransız zerinde duralım: penlsılinin cerrahideki tatbıki ve kalbMemlekete hastelığın gırmemesi için den çıkan damarlar uzerınde vapılan yıllık malî ıcraat programı olarak ha rinde takdır hakkı, bütçe mudurlüğıi •skerlen tarafmdan getırılmışar. Dorduocu salguı Istanbula 1865 tanhinde hancden gelecek şuphelı kımselerın melıyatlar üzermde goruşmeler oldu zırlanan butçe, yenı tahsısat kanunla nun nüfuz ve kudretini son derece artMısırdan gelnuştır. Beşıncı salgın 1871 tecrıd edılerek buyuk apteslerının bak Kongrede Turk cerrahlan dort defa soz rıle sayısız retuşlere maruz kalmakta tırmaktadır Fakat obür taraftan, b'r senesmde başgostermış ve 1872 senesı terıyolojîk muayeneye tâbı tutulmaları aldı ve temennilerinl büdirdi Gelecek dır. Hesab devreeı kapandığı vak.t, senelık malî icraat programı halinde sulsrının sıkı bır kongre Anıerıkada NewOrlearı da top butçelerın ılk şekıllerini tamamıle kay çıkarılan butçe adım başmda tashihe nin ılk aylarında nıhajet bulmuştur. lâzımdır. Şehır betmiş olduklarını gormekteyiz. He uğramakta, masraf tahminlerıle tediyai Nıhayet Istanbulda 1907 senesınde gene surette kontrol altına alınması, kus lanacaktj > men her yıl, aynı vazıyet tekrarlan kolera zuhur etmış, bu da Rusyadan ma \e ıshal vakalarmın da ehemmıyetle maktadır. 1937 de butçe kanunu ıle 231 Hıcaza gıtmek uzere gelen hacılarla tetkık ve mutaleaları ıcab eder. ÇeşmeÜniversite Rektorleri Ankaraja mJyon lıra tahsısat kabul edılmış, fagelmıştır. Tahtakalede Kebabeı hanın lerden su dolduran'arın ellennı sabunla gittiler da ıkı hacmın hastalanmaları uzerıne yıkamalan temın edılmelı, memba suyu Istanbul Ünıversıtesı Rcktoru Ord. Prof. kat masraflar 310 milyonu geçmıştar vaktınde hastahk teşhıs olunmuş ve *dolduranlar, sakalar, bunların nakıl va Sıddık Samı Onar. Teknık Umversıte Rek 1940 butçesının masraf kısnu 268 milLnan tedbırler sajesmde bu ılk ikı sıtaları çok dıkkatle daıma kontrol o toru Ord Prof Te\fık Tajlan dun akşam yon ıken, kat'î hesab netıcesi 546 mılhareket etrmşlerdır. Bugun Mıllî yon lıra uzerınden kapanmıştır. 1943 vakadan ıkı ay sonra meydana çıkan lanmalıdır. Çeşme, memba ve terkos Ankaraja Egıttm Bakanı Reşad Şemseddm S rerın suları sık sık tahlıl ettırılmelı, ve halk on ikı vaka ı!e salgının onu alınmış^r haşkanhgında japılacak bır toplantıya An butçesıne 486 mılyon lıra tahsısat vebu tahlıUerm netıcelerınden haberdar kara uruversıtesı ReK'onı Ord Prof Şev rıldığı halde, munzam maerailar 600 Kolera b.r çok defalar, bılhassa 1911 olunmalıdır. Şahsî korunma, salgm esket Azız Kansu da ıştlrak edecek ve oğre mılyona yaklaşmış ve ödeme yekunu ienesmde NewYork lımanıra kadar nasında kaynacnarmş su ve çıy sut ıç tım u\elerı talımatnamesl etrafında gorusumılyarı aşmıştır. geldığı halde alman sıkı tedbirler saye memek, pışmemış hıç b j şe>i ve bılhas leccktır. Son on sene ıçinde, yalnız bir defaya sınde Amcrıka ıçine nafuz etmeğe mu sa taze sebze ve meyva ve mıde, barsak Turk Tıb Cemijetinin toplantısı Turk Tıb Cemıvetı 7 ekim 1947 salı gunu mahsus olmak uzere, butçe rakamları vaffak olama*nıştır. bozukluğu yapabüecek pasta ve emsali eaat 20,30 da toplanacak ve doktor Cevad ıle hazıne hesablannın bırbırini tuttuHacılarm Mekkeden donerken bu has gıbi uzerine sınek konabılecek şeylerı Sargın tarafından c.ld hastahklarılt vıtağu goze çarpmaktadır. 1945 haziranmtahğı anavatanlarına nakletükleri eskı yememekle mumkundur. Nehır suların mınlerın munasebetlerı hakkında bır konfeda yururluk mevkıme giren 7 aylık bütda ve yuzme havuzlarmda ban>o yapdenberı malumdur. Kolera zacrıanımızrans \eruecek. doktor Huseyın Salor, Strepda Iranda, Hınaıstanda, Java ve Fılıpın mamak smeklerle mucadele etmek de tonucın ıle tedavı edılmsş tubeTkuloz me çe ıle hukumete 603 mılyon lıra tahRusyada, harbden sonra, Sovyet vaadalarında mahallî olarak mevcuddur. alınması lâzım gelen tedbırler meya nıngıtı, doktor Zı>aeddm Maktav da Rıno sısat verılmış ve hazın* hesabları yallarıngo sKİerom mevzuunda konuşacaklar nız 600 7 mılyonluk bır masraf yeku tanseverhğının methıvesını yapmak, Bu hastalığın amilıni 1883 senesınde nındadur. oır nu ıle kapanmıştır. komunıst ıdeolojısıni yukseltmek ve Koch evvelâ Mısır, daha sonra da HinKolera aşısı insanı üç ay kadar hastaElektrik İdaresinden bir temenni 1945 yedı avlık bütçesinin hususiye kuvvetlendırmek gıbı ıkı taraf.ı bır prodıstanda keşfetmıştır. Vırgule benzedı lıktan korur. Verdığı muafıyet aşılandık Topkapıda, Ma ta ceddesmde 1482 numaü, Nurullah Esad Sumer, Mahye Ba paganda>a hız verılrruştı. Son bır ıkı ay ralı elektrik lambası gece 24 ten sonra sonğmden ısmıne kolera vıorıonu denılır. tan altı ay sonra kajbolur Bu muddet Hastalığın membaı koleıalı msandır. sonunda tekrar aşılanmak lâzımdır. Ko durulmektedır. Mahalle sakınlerınden aldı kanı ıken hazırlanmış ve tatbık edıl zarfında ıse Sovvet propagandası bır ğ mız bır mektubda, bu lâmbanın sabaha Mıkrob ( hasta ınsanın buvuk aptestınde lerayı Hindıstanda mahvetmek, bu has kadar yakılması ve buna zaruret oldugu mış olmasıdır. Iktısad doktorası ver tek hedef uzerınde toplanmıştır: Rus ve kusmuğuno'a bulvnur. Salgtn mın talıktan kurtulmanın vegâne çaresıdır. bıldirılmekte ve Eıektrık Idaresınden rıca mış ılk Malıye Bakanı olan Nurullah radyo ve gazeteleruıde mutemadıyen, Esad Sumer, malî sıyasetimize yeni bır Sovyet kadın ve erKeğinrn ustunluğu takasmda sağlam gıbı gorunen msanların Bu ırtsanî vazıfenın japılması ıse bu olunn aktaaır. Lstıkamet vermeğe çahşmış, enflâsyo uzermde durulmakta ve her turlü yahastahk amılim taşıdı.darı gosterılmış memlekete sahıb olan hukumete düşer Hiır Fikirleri Ya>ina Cemiyeti nu durdunnuş ve haıtçe kanunu ile bancı tesın aleyhinde bulunulmaktadır. tir. 1912 senesmde, 13 612 Mısırlı hacıkuruldu Ancak, muhim bır kavuşak noktası Bu arada, batı memleketlerırun sanatı tatbıkatı arasında ahenk yaratmıştır. nın buvuk aptestlerım muayene eden Hur Fıkırlerl Yayrna Cemiyeti, dun Vilâolan Mısır kmanlarına, Kızıldeniz sahıl >ete beyanname ve nıramnamesını verrniş» Fakat kendısuıden sonra, işler gene tenkıd olunnıakta, Sovyet sanatkârlarıPotteoın, bunların 40 mın sağlam gıbı lerme uğramak mecbunyeünde kalan bu suretle resmen teşekkul ebnıştır Cemınm bunlardan uzak kalmaları için çalıeskı haline donmuştür. gorundukleri halde kolera amilıni taşıhacıları gondermemek çaresi artık du jetın reıshğıne ordmaryus profesör Ali Fuad şılmaktadır. Meselâ, Pıcasso, vaktıle dıklarını tesbıte muvarfak olmuştur. Nurullah Esad Sumer tarafmdan el nasıl nazi Gobbels'm hışmma uğradiyse, şunulemese bıle memlekete donecekler Başgıl seçılmıştjr Idare hejetine de 8 zat seHastalığı taşıyanlar Portor ıle hafıf çılmıgtır de edılen neüoe, butçe kanunu ıle ko bugun de kızıl Aleksandrov'un tenkıdhakkmda sımrlardan geçerlerken çok vakalar gozden kaçmak suretıle hastalıEminbnü Halkevi temsillerî nulan esaslara tatbikat esnasmda ria lerıle karşılaşmıştır. tPravda» gazetesi genış ve pek dJtkatlı sıhhi muayeneler ğın yayıknasına sebeb olurlar. Em nonu Halkevi temsıl kolu, uzun la yet mumkun olabıleteğıni gostermektatbıkınm ıhmal olunmaması; iızermde bu husustakı bir yazısında dıjor ki: mandanberı hazırladığı (3> perdellk {Herkes Kolera hastalığmın mikrobu suda u duralacak ve ne pahasına olursa olsun Kendı Yerıne) komedısıle 3 ek m 1947 cuma tedır. Butçe tatbıkatı dığer seneler zar«Sovyet sanatımn temiz havası baügununden itıbaren yenı yıl faalıjetıne baş fmda aksamış ve tahmmlerle tahakkuk nın kokmuş burjuva sanatmdan gelen nın muddet yaşar ve koleralı hastaların kesın yapılacak onemlı bir meseledir. la>acaktır Temsıller her hafta cuma ve cuapteslerıle pıslenen sular salgınların Bu ışte kuçuk bir kusur ve gecıkme, rcartesı gunlerı saat 20 30 da verılecektır eden masraflar arasında derin bır uçu salgın hastalıklara tutulmak tehlıkesınrum belırmiş ise, bunun mes'ulıyetı, dedır. Çokmek uzere olan bu sanatı Pimeydana gelmesine sebeb olurlar. 1892 onune geçüemıyecek tehlıkelere kapı Bıletler Ev Buro'îundan tedarık edılebıhr. senesinde Hambuıg'da zuhur eden sal ! açar ve memleketımızı yalnız maddeten Milletlerarası Demiryollan Kongresi devletın malî icraat programını hazır casso ve Matısse gıbi şekılci Fransız gın buna en guzel bır mısal teşkıl eder ! değıl can kaj m yolıle de zarara sokar. ressamlarını kendısıne manevî baba ola9 ek nıde jehnmızde toplanacak olan M 1 lamak mevkimdekı teşkilâta aıddj. letlerarası Derrurvolları Konfera^ının buMasraf tahmınlerile hazine hesabla rak tanımıştır. Boyle bır sanatın sosyatan hazırlıkları sona ermıştır Evvelce de rınuı bırbırini tutmaması, bütçe hazır list realizmile yanyana yaşamasına mübildırdıgımız gıbi konferans, Yıldızda Şale lığına sırf idarî bır formalite gozü ıle saade edılemez.> koşkunde toplanacaktır Devlet Demıryolları Genel Muduru Ga bakılmasmdan ileri gçlmektedir. BütBu yazı ile, Sovyet ressamlarına yeni llb ve Genel Müdur yardımcısı, kongreve çe siyaseti kuvvetli bir maliye teknı bir talımat verılmış oluyordu ve bunun aıd işlerle raeşgul olmak uzere bu hafta ğıne, sağlam bir iktisad kulturune ve uzerine artık, onların, batı resım tarzııçlnde jehrımıze geleceklerdır Ulaştırma Bakanı Şukru Koçağın nutkıle açılacak doğru bir konjonktür istıhbaratına ih nı terkedıp, Lenın'le Stalın'ın muazzam olan konferansta, Mületlerarası tren ve ta tiyac gosteren bir mevzudur. Halbuki tablolannı yapmaktan, flus koylerınden Yarın nefÎ3 bir sayı daha çıkarıyor: Ertugrul Şevket, Doğan rıfe meselelen, Stockholm ve Istanbul ara memleketimızde, bütçe servisinin rolu manzaralar çizrnekten başka bır şeyle sında aktarrrasız seyahat imkânları müza aslî gayesınden tocerrüd etmiştir. Ba uğraşmalarına imkân kabnıyordu. Nadi, Deli Ozan, Rasid, Hamdi Varoğlu, Münif Fehim ve kere ed lecektır. Konferansa istirnk etmek <Pravda> daki bu yazı, Sovyet Sanat uzere uç kışıden murekkeb bır Italyan he kanlıkların masraf bütçeleri haziran Ramizin en giızel eserleıini okuyunuz. yetı d ın şehrımıze gelmiştir Dlğer mılletle sonuna kadar Maliyeye tevdi edılmek Akademisi tarafından verılen emir uzere mensub delegeler de bır kaç gun içınde gerekırken, ancak eylul ortalaruıda ha rine yazılmış, ve ondan sonra hemen sehrımızde olacaklardır zırlanmaktadır. Maliyedeki mesai bir butün Sovyet gazetelerinde <burjuva Zeytin mahsulü çok bereketli kaç gün içinde tamamlanmakta, aıas sanatımn formalizm, naturalizm gibi Bu sene zeytın mahsulu, geçen yıllara na raf kalernleri klişe halinde hazır cet turld tezahurlerıne karşı mucadele açılzaran bol ve lyidlr. Muameîe vergısinin kal vellere geçirilmekte ve aoele bır kon ması ve yaratıcı sanata ıdeoloji ve siyadırılması mustahsılın oldugu kadar mustehlütm de lehıne netıceler vermıştır Şehri trol ve âvarlama amelivesmden sonra set ılâvesi lâzım geldıği» ileri sürülmeğe başlanmıştır. mlzdekı zeybnyağı tacırleri, >enl mahsulun ıstihsale başlandığı tarıhten itıbaren fıSovyet Muharrirler Birliğinln yeni atların ineceğmi, hattâ 150 kuruşa kadar genel sekreteri Aleksander Fadeyev auşeceğıni «oylemektedırler. eosyalist realıznıini «devrimızin yeni ınDunvanın en guzel hı<âyelen * Yaşar Nabı 150 Krş. Cumhur Başkanlığı orkestrasının Meralddanna Müjde: ean varlığuıın ıfadesı> olarak tarif ediTurk ede'oıyatınm en guzel hikâyeleri Yaşar Nabi 150 İstanbul Senfonik Orkestrası refayor. Ona gore, bu tarz sanat clnsanın Dı^an Şıırı Antolojısı Vasfa Mahır 100 katile vereceği büvük konserler canlı timsalini ideal olarak ele alacak ve Halk Şurı Antclojısi Eflâtun Cem Guney 100 Cumhur Başkanhğı orkestrası onumuzrealıteyi gosterecektrr.> Turk Ycnıl k Ş J n Antclojisi Ya,.ar Nabi 100 dekl hafta içınde şehrıırıze gelecek ve IstanMEMLE3CETTE İLK DEFA Evvelâ edebiyattan başlıyan bu cerebul senfonik orkestrasıle koronun iştırakıle Otuz Eeş Yaş Cahıd Sıtkı Tarancı 100 OLARAK BÜYÜK SALONUNve şef Cemal Reşıd Re\m idaresınde üç buyanın, şimdi resimde ve mimıaıde de Csj^n Zaman Zıya Osman Saba 100 DA ÇOK MUSAİD FİATLARLA >uk konser verecektır Bu konserlere Uç yuz taammümü için çalışılıyor. Bu arada, Kcdm (Panaıt IstraU"den) Yaşar Nabı 100 kusur sanatkâr ıştırak etmektedir Bu ltıHAZTR GÖMLEK SERGİSI geçenlerde Briıkseldeki mimarî kongrebarla konserlerm verıleceğı Saray sıneması Mılll Savaş Hıkâjekrı Yakub Kadri 150 AÇTI. 6inden donen Rus mümessili Alabyan, sahnesıne ılâveler japılrnaktadır KonserleIMçreh Roberson (JRWy=5ten) Yaşar Nabı 100 Ismarlama atelyelerinde dikilmiş rm tanhleri 8 9 ve 12 ekim olarak tesbit mimaride milletlerarası bir üslub takib TT.ce>1ızı Koruyunız (Dr Hemmerdınger) 100 yüzlerce çeşid Ingiliz ve Avrupa edılmıştır. Bu konserlenn uımımı provalaedilmesini şiddeÜe tenkid etmiştır. AyHer Cerç Kız N°ler B lmelı 7 rına yarından sonra başlanacaktır Dr Ce\ad Bılge 75 poplinlerinden GÖMLEKLER, nı zamanda Sovyet Mimarî Akadecnisi PİJAMALAR, ÇOCUK GÖMİki vagon arasında kalarak oldü V A B L I K Ekim Sayısı Çıkmıştır. başkaru olan Alabyan'a gore, batı AvMakınist tbrahım Iphkçının idaresindeki bır LEKLERİ, YERLİ ve AVRUPA rupa mimarisi millî karakterini kaybetmarşandız Sırkeci garında manevra yaparken KRAVATLARININ bütün desenV A R L I K Y A Y I N L A R I miştir ve bab memleketlerinde terakki Huseyın solmus adında bıri, ıkı vagonun lerini bir arada görmek fırsatını Erasından geçmek ıstemış ve tromponun aolarak kabul edılen yeni üslublar hakiAnkara caddesi 80/1, İstanbul kaçırmayınız. lasında sıkışarak ağır surette jaralanmıs ve katte inhıtattan başka bir şey değıldir. çok geçmeden olmuştur Adres: BAHÇEKAPI SELÂMET «Mıllî karakter> davası sade sanatta Hâdıse hakkında savcılıkça tahkıkata baçHan 1 inci kat No 2, Tek Kollu m m ^ m m m Y E N Î i L K S Ü P E R F I L M I değıl, daha başka sahalarda da ileri lanmifjtır. Cemal Gişesi karşısında. Eurulmektedır. Meselâ, «Pravda> da Bir müvezzi mahkum oldu Şepılov ımzasıle çıkan bir yazıda «hasta Kasımpaşa postanesı memurlarından Fık' Çocuk Hastalıkları Mütehassısı • ret, zımmetme 850 ^ıra geçırmekten Euçlu ruhlu radyo, basın ve sinemalarile, olarak verı'dıği Toplu MıPi Korunma MahSovyet munevverlerınm murteci zümDr. CEHAD TAHSİN GÜRSON kemesınce 1 sene 6 ay hapse mahkura edılresini zehirlemeğe ve bu suretle Sovyet ırışür 2 ile 7 yaş arasında vatanseverhğini zayıflatıp milletm ruDün geceki yanşrın «CONFİDENTIAL AGENT, hunda bazı kapitalızm unsurlarını canDun gece saat 2120 de Galata Kemeraltı Sınema âlcmmın rakıbsız âsığı • CHARLCS BOYER landırmağa çalışan yeni emperyalistlere cadde=ıroe Alı Funda aıd <*\de bır yangm Yeni çıktı. Fi 200 Krş. Umumî Son gunlem en cok sevıîen vıldızı : LAUREN BACALL çıkmış ve uçuncu, dorduncu katların içı ile karşı mucadele» lüzumundan bahsedıl çatı >andıgı sırada yetışen ıtfaıve tarafınAkademı mukâfatını kazanan Yunanh yıldız • K^TCfA PAXINOU satış yeri: IŞIt. KITABEVI mektedir oan sondjnlmuşrur. ^angının neden çıknun sınema dunyasına hedıye ettıklerı en buvuk zafer. Hk bakışta Marx ve Lenm'ın fikirI İstenbul ve bütün kitabcılar | tjgı henuz anlaşılamarmstır. Bîitce masraflanmıt on senelik isıkişaf seyri a Bir kaçakçılığa dair EIE NALINA I MIHINAJ Dr. Feridun Ergin İKTIBASLAR Rusyada yeni bir temizleme hareketi ewYork'tan Sermed A k . turk ünzab uzun bir mektub „ ^ aldım. Bu mektubda Bakır \apurile yeni alınan gemilerın Amerika>a gonderilen murettebatı ve butuu jolcuların, NevvYork gumıuğünde, pek sıkı bir muajeneve tâbi tutulduğundan bahsedıliyor. Bu muavene o kadar sıkı yapılmıs kı, diplomatik pasaportlarla Amerika>a giden Şukru Esmerle eşinin arasmdakı fark yüz ve onlarla beraber sejahat eden bir zatnılyonları bulmaktuı bavulları didik didık edilmiş, Hacı ta ve devJetın harBekirin lokum kutuları bile karıştirılcadığı para yekumış. Şukru Esmerin taühinden midir, nu ıktısadî bır faynedir? 1942 ekiminde NewYork"a ajak da Kazandırmaksızın basügımız zaman onun çantaları en sikı mutemsdıjen kaodrmaktadır. ve sıkıcı bır gumruk muavenesme tâbi 1939 danberı pahahlık ve devlet raas tutulmuştu, Diplomatik pasaportuna ve rafları vekdığe^me muvazî bır yukse Londradaki Amerika sefirinin kolaylık lış seyrı takıb etmıştır. Bu vazıyetm gosterilmesini istiven mektubuna rağmes'ulıyetı de butçe sıyasetıne aıddir. nıen.^ fkinci Cıhan Harbı başladığı vajet, Bana bu mektubu jazan Turk genci, Mıllî Mudafaa masraflannı karşılıyacak yenı varıdat kaynajdarı aranma Bakır vapuru jolcularile murettebatlrun mış ve Merkez Bankası avanslarına bu derece sıkı bir muajeneye tâbi tnbEşvurulmuştur Fakat enflâsyonun h tulraasına çok uzulmuş; mektubunda bu atlar uzeTindeki tesırlerı, resmî daıre ara^tırmalara, vapurun eski bir seferinlere verılen tahsisatın ıştıra kuvvetı o de bir gemicinin eşyası arasında bir arak değıl, sadece rakam olarak yufc miktar ha^has çıkması sebeb olduğunu selıne~uıe sebebıyet vermıştır. 1939 vazıvor. Bu defa da bır gemicinin kun1943 arasında Mıllî Mudafaa masraPa dura tabanları arasında jarım h'ore (225 rı 105 mıKordan 542 mılyona çıkmış gram kadar) afvon bulunmuş. Gene, tır. Toptan tatlarmm 1943 dekı paha bu munasebetle Amerıkaja gonderilen hlık nisbetı ıse, harbden oncekı devrs Turk denızcılerinın düvkatle seçibnesiye nazaran yuzde 590,1 dır. Bu vazıyet, ni jazmaraı istivor. Hakkı var, >abancı memleketlerB Mıllî Savunma Bakanlığına verı'en taiısısatm, 193943 arasında, 450 mılyon gonderilen dcnizcıler ıtina ile seçıbııe. artmasına rağmen ıştıra kabıhyetıni hdir. Ojle japıldığını da sanıjorum. takrıben yuzde 10 msoetınde kaybetu Fakat bu yüzlerce kisi arasında, bırinın ğıni gostermek*edır Hakıkatte, bır da veja ikısinin, para kazanmak hırsıle ıreve verılen tahsısat mıktarı ruçoır baslarını belava sokmagı goze aldırmışey ıfade etmez Asıl olan, bu tahsisa vaıağım onceden kestirmeğe imkân var tın temsıl ettığı ıştira kuvvetidır. Mem mıdır? leketimızde ıse, harb ıç.nde Mıllî Mu1930 da ben, Ankara vapurile Mısıra dafaa emrjıdekı tahsisatın ıştıra ku/veti artacağı yerde azalmıştır. Bu ıtı gidi.voıdum. Vapuruınuz, îskenderiveje barla, harbın memleket ekonomsı uze vardıgı zaman, polisler geldi Aziz kaprındekı akıs.erı, de^let masraflarının tana «Gemiji arajacağu. Afjon olduartmasına ve butçe muvazenes.mn bo ğunu haber aldık» dediler. Aziz kaptan, zulmasma mazeret teşkıl edemez P a vola çıkmadan butün mürettebatına bihalıhk, butçe açıkları ve enflâsyon; rer birer tenbib etmişti: münhasıran malıye siyasetınin ıktısadî Afyon kaçakçıhğı yapmağa kalkışmuvazene uzerındekı tesırlerını takdir mayın, Mutlaka vakalanırsımz. Sonra, hatasından doğan birer netıcedır. hapse atarlar; 5 sene Mısır hapisanelerınde surunursunuz. Malıye Bakanlığı, 1944 e kadar, e Onun için bir şey bulamıv acaklannmisyonun pahahlık yaratmıyacağmı ıddan emin olarak Mısır polisine, buyudia etmekte ıdı Netıoesini gorduk. Etıım, arayın dedi ve ikinci. uçuncu kapkârı umumiye ve alâkahlar, pahalriık tanlara da, polıslere her turlu >ardımı ve buhran sebeblerını daıma başka sahalarda aramıslardır Bu"tce sıva^etının yaptnalarını emretti. Polisler, hiç bir yeri aramadan; doğru ıktısadî vazıyetımızdeki mes'ulıvct hıssesi hemen her zaman eozden kaçmışhr. kazan daıresine indiler ve ellerıle koyHalbuki ısabetlı teşhis, muvaffakıyetli mus gıbi bır kuşeden bir miktar af>on bulup çıkardılar ve ateşçi, yahud kotedavınm ilk şartıdır. murcu olan ıkı kisıvi alıp goturduler. Aziz kaptan, gıderlerken bu bedbalıU lara: Ben size sovlemedim mi? Işte belanızı buldunuz, dedi ve afvonları nereden aldıklarını sordu. Pırede bir herif gemiye geldi. Bunları bize sattı \e bize komurlerin arasına saklajın. Kimse bulamaz, dedi. Biz de cahillik ettik. Ona uvduk, cevabını verdıler. Ben hajretler ıçinde kabnıştım. Bu ıki zavalh cahıl gemicinin kaçakçılık ettıklerine değıl, polıslerin sanki bu afjonları ellerıle koymuş gıbi bulmalarına şaşmıştım. O zaman Aziz kaptan işın içşuıunu anlattı: lerıle, vatanperverlik ve mıllıv etçılık Afjon kaçakçılığı ve aynı zamanda mefkurelerırun nasıl bır araya geünlehabercihgı vapan bir şebeke vardır. bıleceğı duşunulebılir. Fakat, RusyadaBunlar, bojle cabil ve saf gemıcileri kı bu yen* temizleme hareketmm asıl kcndırır; juksek bir bedelle afjon sasebeblerı bılınırse mesele kendıhğınden tarlar. Sonra, Mısır polısınin şefi olan ga>et vazıh şekılde anla?ıhr. ve afjon kaçakçüığına karşı mucadele Batı sanatı ve fikirleri abhinde açıeden Ingiliz Russel Pasaja bır telgraf lan bu mucadelenuı bsşlıca sebeblermçekerek fılân genude; filan adamların den bırı, Ruslara, Sovyet hukumeünm şu kadar afjon aldıklarını telgrafla bilmılleüerarası ısbırlığı sahasmdan çekıldırirler. Hattâ bunu gemınin neresinde mesmı haklı gostermektir. Ikmcısi, Sovsakladıklarını da ihbar ederler. Bovle yet vatandaşlarında komunızm akides japmaktan menfaatleri de \ardır. Mısır nın sarsimasma karşı tedbır almak lupolisinden ka^akçılığı ihbar ettikleri tumudur. Uçuncu bir sebeb daha vardır ıçin mukâfat alırlar. Iste bu ıki zavalu, ki bu da Kızüordu askerlerırun, Avrupa butun tenbihlerime, ihtarlarıma, ıkazmemleketlerinden edındıkleri musaıd larıma rağmen, bu şebekenın kurbanı intıbaları sokup a t a a k ve onların batı oldular. En az 45 yıl bapse mahkum devletlerıne karşı yakınhk duymalarma olacaklardır. mâni olmaktır. 3 GÖMLEK ve KRAVAT Bugun Rusyada, milleti Batının tesirlermden uzak tutmak ıçm hakıkaten buyuk bır gayret sarfedıldığı goruluyor. Meselâ gazetelerde «Sovyet halkı arasında, en ılerı medenıyet ve fikrın mensubları olduklarını hâlâ idrak edemıyen bazı kımselere» karşı sık sık hucumlara geçildiği oluyor. Bu yazılara gore, «onlar kendı vatanlarının şereflı mevkiıru tebarüz ettırmek arzusunu duymıyan ve Sovyet vatandaşmı burjuva dunyası msanlarının üstune yükselten millî vakardan mahrum buluran kimselerdır» Sovyet muharrirleri, bu gıbi fıkirlerı ileri sürmekle, büyük bir tezada düştüklerini herhalde idrak etaekten uzaktırlar: Hakikatte mucerred sanat ve sürrealızm gıbi cereyanları Pariste ve daha bir çok şehirlerde komünıstler ortaya atmışlardır ve onlara gore, bu tarz sanat, bir burjuva cemiyetinın düştüğü hercumerci ve inhitatı aksettirmektedır. Halbuki, Moskova komunistleri aynı tarz sanatı burjuva dünyasının ıfadesı sayıyorlar! (The Observer'den) Y. SCHEFFER ve R. ROLLAND Bu>nak blr tijatro turnesıne çıkmış olan Theatre de la Comedıe des Champseljses arüstlerınden Rene Rolland ve Theatre Natıonal du Palaıs de Chaıllot artlstlennden Yvonne Scheffer, dün İstanbul vapurıle sehrimıze gelmisler, Frcnsız sefareti ve Kontlya idaresı erkânı taafından karşılanarak Tokatlıjan cteline mısafır edılmişlerdır Artlstler onumuzdekl hafta İçınde şehrimızde Maksımde yalnız üç temsıl verecekler ve Izrmr i'e Ankaraya da uğrayıp temsıller vererek turnelerine devam edeceklerdır MDALLA W. D. ÎÜCEE ile S UT T ON 1,10 '1947 l\ NevvYork'tan aldığım reektubu okujunca bu eski hâdıseji hatırladun. Amerikava gonderilen 200 den fazla denizci arasında tabiatile cahil tavfalar da vardır. Ne kadar itina ile seçerseıuz seçiniz; ne kadar nasihat cderseruz, ediniz; bunların arasında afjon vesaire kaçakçılığı ederek beş on dolar kazanmak hırsına kapılan kıt akıllılar da bulunur. Onlar, Amerikan gumrukçulerUe poüslerinin bu gibi isleri kolavca meydana çıkaracak kadar, vazifelerinin kurdu olduğunu duşünmez ve işte boyle jakalanırlar. Nitekun bizde de kaçakçılık yapan yabancı gemiciler yakalanmıjor mu? Gene şukretmek lâzımdır ki Bakır mürettebatile beraber 300 e jakın Turk denizcisinden valnız bır tek afjon kaçakçısı çıkmıştır. Bu mektubda başka bir bahis daha var. Onu ayrıca jazacağım. Fransız Komedi yıldızlan HAKKI DİKKAT»^ TAŞRA BAYİLERİ Haftalık ve 15 kuruşluk «Doğan Kardeş» ve yakında çıkacak hat talık ve 10 kuruşluk «Kuçuk Kardeş» çocuk mecmuaları üe «ATLEÎ iergısının taşra sevkıyatı bundan ^oyle ıdaremızden japılacağı ıçm ıparış vermek ıstıyenlerın aceie ^ağıdakı adre=e muracaatlen 'uzunu .lân olı nur REMZI B1LGILI \nkara Cad 421 istanbul Nişanlandılar. Bu Akşam L A L E' de CÜMHURİYET Nushası 10 kuruşluı VATAN ve ASK YENİ KOLEJİ Bitirenler Derneğinden: ^bone îjeraıti Biı a>'ın ÇOCUK BAKIM! Derneğımızm 25 ekim 1947 cumar'esı Uç ı t M IhlH 1 Ö(H f gunu Park Otel salonunda vereceğj *aI.MH. V4IM t 'WM . nışma çajma aıd daveüvelerı butun uve ıene \* D 1 KK A 1 akada 5 ıarın Idareden almaları ııoa ı?etemeoı ıen er avrals vt vazııaı olinur. nesrertlısir ertilmMlr larte olunmaı Dern«k Başkanı Celâl Tovaar nukiyc ıtır iiıt Kı Harlc .çlr