Katalog

umhuriyet 23 üncü yı! Sayı: 8056 KURUCUSU:YUNUS NADI Telgraf ve mektufc adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefonlar: ümuml Santral Numarası: 24298. Yazı Işlsri: 24299. Matbaa: 24290. İKTİSADÎ YÜffÜYÜS Dergisinin 170 inci sayısı çıkjj. Bu sayıda Ord. Prot Şevket l|Bmedalî Bilgişüı'in KANUNLAB ve TİCARÎ AHLÂK adb fevkalâde bir yazısı, Asım Zıhnloğlunun TÜRK ÇAYI hakkında değerli bir etüdü, kooperatifçiliğimizin bir kalkınması gibi kıymetli makaleler vardir. Ticaret anlaşmalarmın tam metinlerini Iktisadi yürüyüs'te bulabilirsiniz. Adres: Cağaloğlu Türbedar So, No. 16. P. K. 656 İstanbul Salı 21 Ocak 1947 C. H. P. Büyük Divanı bugün ile toplanıyor Bafbakan Receb Peker dün sabah tdareciler kongresinl açan nutkunn söylerken * (Bu resim Ankara Foto muhabirimiz tarafından tayyare fle yollanmıstır) Idareciler Kongresi Ankarada toplandı Kongreyi kısa bir nutukla Başbakan açtı, bundan sonra İç İşleri Bakanı konuşulacak işleri anlattı Şükrü Sökmensüerin il idareleri, zabıta ve jandarma teşkilâtı, mahallî idareler, belediyeler, memurlar hakkında hazırlanan yeni tasarılar hakkındaki îzahatı ... . . .. u Divanın iki parti arasındaki münasebetleri düzenlemek için de tetkikler yaptığı anlaşılıyor Bazı şayialar hilâfına bizzat takrir sahibleri de görnşmelerin seyrinden •emnun bulunuyorlar incelemekte olduğu da söyleniyor. Ankara, 20 (Telefonla) «Isabetsizlikte ısrar zararlıdır> başlığile bu akşamki «Ankara» gazetesinde çıkan bir basyazıda deniliyor ki: «Yeni bir kusurcuğu daha, büyütüp, büyütüp, bir bardak suda fırüna koparmak, kusur bulamayrnca icad etmek, hizmrt başında olanlarm başarılarını bir kalemde çizerek geçici kusurlarım veya tereddüdlerini büyük başlıklarla ilân etmek, memk'ket idaresinin aksıyor görünmesinden bayram etmek, bizim saflanmızda çalıştıklan ve başka işlerde bulunduklan zaman bazı meziyetlerini kcçfettiğımiz kimselerin çikmaz yollarda harcandığmı görmek elemile biâ üzüyor. Arkası S. 3, Sü. 4 te AnkarE, 20 (Telefonla) C. H. P. Büyük Divanı yarın (bugün) yapacağı oturumda da bu toplantı gündemınde bulunan işleri görüşmeye devam edecektir. Divan, Şukrü Saracoğlunusa baakanlığında sabahleyin on buçukta toplanacak, takrİTİeri üzerinde konuşulan dört mille^vekili de içtimada bulunacaklardır. Bazı jayialar hilâfma oiarak, bizzat takrir sahibleri de gorüşmelerin seyrinden memnun bulunmaktadırlar. Sızan bazı haberlere göre Parti Büyük Divanında memlekette çok partili bir devrin başlaması dolayısile partilerarası münasebetler konusu üzerinde de müzakereler yapılraaktadır. iki parti arasındaki münasebetleTİn ne Meclis ıçerisinde, ne de dışarıda h«nüz normal bir hal almamış olduğu meydandadır. Bunları düzenlemek için Parti Büyük Divanınm iki partiye düşen vazıfeicri Ankara gazetesinin bir başyazısı . . Poloııya seçimleri O kioci Dünya Harbinin Uk kurbanı (f olan Polonya, Almanyanın yıkılması ' ' üzerine hem kurrulmuş, hem de Rusya ile hududunu tashih ederek, ona \erdiği topraklara mukabil Almanyadan topraklar almış ve bu topraklardan Alınanları atarak yerlerine Polonyalılan > erleştirmekle meşgul olmuştur. Fakat Polonyarun arada vakit bnlup başaramadığı bir iş genel seçim yaparak geçici bir hükumet yerine yerleşik bir hükumet kurmak, kalkınma ve Uerleme işini bu hükumete vermekti. Onun bu >oldaki gecikmeleri, ikide birde, Ingütere ile Amerikanın bu durumu protesto etmelerine sebeb oluyor ve bir taraftan i,enel seçimin yapıbnaması, diğer taraftan muhalefetin en şiddetli muamele ile karşılaşması bu protestolann bellibash mevzuu eluyordu. Nihayet Polonya ev\elki gun genel seçimleri yapmıs ve bunlar, peşinen malum olan neticeyi vermiştir. Iç İşleri Bakanı Şükrü Sökmensüer, Idareciler kongresine riyaset ederken Polonyada genel seçime bilhassa iki cepbe iştirak etmiştir. Biri milli cepfaedir ki Polonya Işçi Partisi, Sosyalist Partisi, Köylü Partisi, Demokrat Partiden müteşekkildir. Mukabil cephe ise Mikolajczyk'in partisidlr ki bu parti müfrit sollar tarafından irticaı temsil ettiği ve ayrıca bütiin irtica taraftarlarile elbirliği yaparak şimdiki rejimi yıkmak istediği, hattâ yabancılarla birlesecek derecede vatan kaygısına aykın hareketlerde bulunduğu iddia olunmaktadrr. Gerçi muhalefet partisi de demokratlığa bağlı olduğunu ve onun hududu dışmda hiçbir emel gutmediğini soylemekten geri kalmıyorsa da, karşı taraf ona inanrnamakta ve muhalefeti 1939 dan evvel Ankara 20 (Telefonla) Patlaauyan Gfiven, hizmetçi Sultan ve kapıcı Izzet Polonyada hüküm süren ve büyük ser kurşun davasına bv^rün de Asllye Üçün eski Ankara Otobüsleri Müdürü HOsnü rnayedarlarla büyük arazi sahiblerinin :ü Ceza mahkemesinde devam edilmis Yeğiner ve adll taiib profesör Behçet temsilcisi saymakta, en haiifl irtica ol tir. Bazı polis memurları ile Dr. Sami k Sa. 2, Sü. I de mak tizere riirlü türlü fena sıfatlan ona eklemektedir. Patlamayan kurşım etrafındaki esrar Doktor Neşet Nacinin katli günü muayenehanesinden kaybolan kurşon davasına dün Ankarada devam edildi Bu kısa izahtan anlaşılacağına göre Polonyada bir sağsol mücadelesi vardır. Fakat iktidar sohın elindedir, o da bu iktidara güvenerek sağı ortadan kaldırmak için var kuvvetile çauşmakta ve bu yüzden Polonya halkınm sağa veya sola dilediği gibi oy vermesi îçin imkân kalmamaktadır. Esasen, Ingiltere ile Amerika gibi garb demokrasilerini hoşnudsuzluğa uğratan amil de budur. Çünkü iktidar mevkiini tutan cephe, memleketin her şeyi kendisine borclu olduğunu iddia etmekte ve mubalifleri. hattâ vatan haini sayacak derecede Ueri gitmekte, binnetice muhalefet hakkında hiç bir tazyikı esirgememektedir. Onun için muhalifler, faşist ve terörist sayılıyor ve bunlann Polonya içinde ve dışında bulunan mürtecilerle elaltından anlaşmalar yaparak, yahud katolik kilisesinin teşkilâtma güvenerek, Polonyayı refaha kavusturan şimdiki rejimi yıkmak üzere hareket ettikleri Hân ediliyor. Bu yüzden muhalefet, tahammül edilmez baskılara ve ıstırablara uğruyor. İngiltere ile Amerikanın, serbest eeçim yapmak lehindeki müdahaleleri yahud muhalefete reva görülen tazyiklere karşı protestolan, muhalefetin yabancılarla elbirliği yaptığma dair deli diye ileri sürülüyor, bu da tazyiklerin aıfmasına amil oluyor. Anlaşılan Polonyarun ötesinde berl«inde teşekkül eden ve hükumetle mücarfeleye koyulan bir takım çeteler de muhrlefet aleyhlndeki propaganda ve tazyiki arttırmağa vesile teskil ediyoriar. Eu çetelerin mevcudiyet ve faaliyeti, o *** Arhut S . S . S Ü . 4 U Yeni Fransız kabinesi nihayet dün kuruldu Millî Müdafaa Bakanlığı komünistlere verilecek, fakat müsteşar ve bakan muavinleri komünist olmıyacaklar Ankara, 20 (Telefonla) Birinci İdareciler Kongresi bugün saat 10,30 da Polis Ensütüsü konferans salonunda toplanmıştır. Büyük Millet Medisi Başkanı Kâzım Karabekir, Başbakan Receb Peker, Bakanlar, Yargıtay, Danjştay başkanlartle, Bakar.lıklar ileri gel«ıl*tİTiin hszır bulunduğu kongrenin açılış oturumur.da İstiklâl marşmdan sonra, Başbakan Reoeb Pekerle Iç işleri Bakanı Şükrü Sökmensüer kongrenin toplantı koMoskova 20 (R.) Be» yıllık plânm nulan etrafinda birer söylev vermişlerhayata tatbikı üzerinden bir yü geçmesi dir. munasebetile Devlet Plân KotnisyonuKongre başkanhk divanı için açık nun bu bir yıl içinde yapılan işlere dnir oyla yapılan seçimcle Danıştay başkanı yayınladığı rakamlara nazaran çeşidli Ismail Hakkı Güreli başkanhğa, g e ^ l sanayi mahsulleri istihsalâtmda plân İstanbulun bağımsız milletvekili: «Ben rakınm müfettişlerden Avni Doğan ve Abidin yüzde 77 den yüzde 110 a kadar değUen pahah olması fikrinde sabit kalacağım» dedi Özmen başkan vekilliklcTİne ayrılmış nispetler dahilinde taxbik edılmiştir. lardır. Gene Plân Komisyonunun yaymlsîdığı Ebedî Şef Atatürkün hatırasına hürrakamlara göre birçok sanayi mahsulAnkara 20 (Telefonla) Büyük Milmeten bir dakika ayakta saygı duruşu let Meclisi bugün Feridun Fikri Düşünleri istihsalâtmda 1945 yılına nazaran yapıldıktan sonra da kongreye sunulpn selin başkanlığında toplanmış ve istanyüzde 100 den yüzde 161 e kadar bir arkonuları incetemek için aşağıdaki ko bul bağımsız milletvekili Doktor Adnan tış görülmüştür. Fakat zıraî mahsullermisyonlar seçilmiştir: Adıvarın rakı fiatları hakkındaki sözlü de iş değişmektedir. 1948 yılında bil1 II ve bucak idareîeri komisyonu, sorusuna Tekel Bakanı Tahsin Coşkan Arkası Sa 3 . Su ' '<> 2 Genel emniyet ve zabıtanm tev karşılık vermiştir. Doktor Adnan Adıvarın önergesi şu hidi komisyonu, Arkası S. S, S3. 5 te soruları lhtiva eylemekte idi: «Son günlerde gazetelerde rakı flatlannda litre başına iki lira kadar bir indirme yapılacağına dair havadisler çıktı. Bir de bu havadisi teyid eder tarzda Tekel Bakanmin beyanatım gördük. Ondan sonra hâlâ halkm ve gazetelerin ağzmda bu fiat indirmesinin sebebi münaLondra 20 (A.P.) Ortaşarktaki sikaşa edilip durmaktadur. Alkollü içkiyasî durumu gözden geçiren «Times> lerin, bilhassa rakınm, sınh! ve içtimaî gazetesi yeni TurkUrdün dostluk pakzararlarına karşı bu içkinin tedarikinin tına temas ederek şöyle demektedir: kolaylaştırılması için verilen sebebi kâfi «Arab devktleri tamamile mustakil Adnan Adırar görmek kabil d°şildir. Binaenaleyh bu olahberi orta doğunun sükuneti üzehususta hükumeün kürsüden bildireceği leştirmelidir. Ayakta, barda içki içmeyi rinde büyük bir tesir icra etmişlerdir; diğer mühlm sebebler var mıdır? Yoksa önlemelidir> demiştir. bunun için, Türkiye artık bunlara karşı böylece indirmeden sarfmazar edilmiş Evvelce istanbulun pek mahdud ye lâkayd kalamaz.> midir?, rinde bulunan bu gibi içki yerlerinin «Times», Suriyenin pakt hususundaki Bu soru önergesindeki hususlara Tekel şimdi hemen bütün şehre yayılmıs bu endişelerine temas ederek, Türkiyemn Bakanı Tahsin Coşkan tarafmdan radyo lunduğunu, birçok kimselerin bir iki şhııdi her ikisi de Haşimî krallıklan daki konuşmanm esaslan dahilinde ve burada, birkaç tane de diğer bir yer olan Irak ve Urdün ile müttfeik oldurilen karşılıktan sonra önerge sahibi is de içerek eve bu suretle gitmekte ol ğunu ve «tam bir birleşmenin> ihtimal tanbul bağımsız milietvekili doktor Ad Arkasx S. 3, Sü. 3 te Arfcnsı Sa. 3, Sü. 2 de nan Adıvar verilen genîş izahata karsı teşekkürlerini kaydeyledikten sonra soönergesini vermeğe saik olan sebebleri bildirerek içki yasağınm gerek bizde ve gerek diğer memlelcetlerde tatbiPolony» köylü partisi Uderi katmm tam bir muvaffakıyetsizlikle neMlkolajczk tieelendiğini söylemişör. istanbul milletvekili, İçki yasağı taraftan olmadığını, ancak içkiyi tahdid etmenin mümkün olduğuna kuvvetle inandağını söyliyerek içkiyi tahdid etmenin örneğinin Ingilterede görüldüğünü, orada içki içme ve satılma zaman ve mekânmm tayin ve tahdid edilmiş bulunduğunu belirterek: «içkiyi sokakta içmeyi mümkün olduğu kadar güçJL * % 1 * H ^. «^^% f^^^^Jı *% £ A v« 1 #4 \ ^j Rakı fiatları meselesi dün Mecliste görügüldü Rusyada kıthk Fiatların ucazlatılmasına muarız olan 1948 ya aîd yayınladığı rakamlar * Adnan Adıvarın sual takririne Tekel Bakanı cevab verdi Turkiye Ürdün dostluk paktı ve İngilizler Polonya seçiminin akisleri Yataklı Vagonlar İdaresiie yapılan anlaşma İdare, üçnncü mevki yataklı vagon da işletmeği kabul etti rine Amavudlukla ingiltere arasındaki anlaşmazlık Güvenlik Konseyine intikal etmiştir. Meselenin gündeme girmesi bahis mevzuu olunca Sovyet temsilcisi itiraz ederek iki tarafm müzakere yo lile bu meseleyi halletmesi icab ettiğioi söylemiş, Ingiliz temsilcisi de buna Mikolajczyk Müttefiklere imkân bulunrmdığını anlatmıştır. Rerapor verdi Londra 20 (a.a.) Haber almdığma ye muracaat neticesinde 10 muvafık rcy gdre, Polonya köylü partisi lideri Miko Ue meseUTiin gündeme almması kabul Vincent Auriol, Cumhur Başkanlığına seçildikten sonra Leon Blum ile beraber lajczyk Ingiliz, Amerikan ve So/yet el olunmuştur. Rusya, müstenkif kalmış Telgraflar 3 üncü. $ahlfede Arktut S. 3, Sü. 2 de tır. Varşova 20 (a.a.) Polonya genel seçimlerinin gayriresmî neticeleri şunlardır: «Demokrat» hükumet bloku 99.014, Mikolajczyk köylü partisi 16,671. lhtilâfın Güvenlik Konseyinde görüşüîmesi kabul edildi Amerika, memnuniyetsizliLondra, 20 (BB.C.) îngiliz temsilğini iktisadî tedbirlerle cisi Sir Alexander Codogan'ın Güvengösterecek lik Konseyine gönderdiği meitub üze İngillere Polonyayı tanımaktan vazgecmeyi düşünüyor Arnavudluk ve İngiltere Hatlarmuzda bugün işliyen yataklı vagonlardan biri Yatakh Vagonlar Idar^inin hü2îumetle yaptığı anlaşma esaslarına göre idare, 948 senesine kadar behemehal 25 fazla araba tedarik edecek ve hükumetin göstereceği ihtiyac nispetinde daha da fazla araba getirtecektir. Bu suretle ErzurumDiyarbakır vesaire gibi hatlarda yeni servisler açılacaktır. Hükumet, idareden üçüncü mevkı yataklı ArKası i . 3, Su. < U