Katalog

CUMHURÎYET '.! l.iil'.îlAi •*'(! 'Ji L'' I \' nrı •;; • j ; j ; s \ • 15 194? Hâdiseler Düsünceler KO1ŞU MEIHLEKETLERDE 3i:tti!iıiitiiuiiH:ı:ııiUı.:..li:.:iiııı>iUI:ıIıiılttiIiiiıiıiiiiUiıiıi!!i: HEM NALINA MIHINA akıjı ucuzlattlğı içia TekelBakar.lığı ve Tekel üraunı müdürluğıi şiddetli bir bombardımaoa uğıadı. Rakının en lyl içki olduffuna inananlar da Tekeli müdafaa ettiler. Hızım kayl>etmeğe başlayan bu Ijki düellosuna karışacak değilim amma Beu <te Tekele hücum edeceğim. Arasıra memleket meseleleri lıakkm nin (On beş gün evvel gayrimenkulün îkinci Dünya Savasımn doğurduğu hat «osyal ekonomik problemîerl ih tar» Azerbaycan hükumetlntn yaşadığı da bu sütunlarda yapt'ğım hasbıhaller tahliye ecileceği kiralayana bildirilmeFakat benim derdim başkadır. DomamiUetlerarası meselelerden biri de Amal ettiği gibi idarî bakımdan bile nok müddet esnasında, radyo ve tasm vnfi tes suyn, yemiş suları gibi hiç kbnsenin den hiç biri, kira meselesine illşenler diğl takdirde mukaveîe bir sene daha zerbaycan meselesi oldu. Savaj, Müttesandı. Zira Azerbaycan, TürkmejnLstan, yukarıda bahsedilenden daha şid SmaHne ragbet etmediği, halkın sağhğıkadar muhitte alâka uyandırmadı. Bu uzatılmış sayılır) ibaresinden sonra fiklerin aleyhlnde inkişaf ettiği »ra'.ar Kaşgay Türkleri ve Fevzistan gibi eya detll ve daha sert olarak, yayip durdu Jve memleketin iktisadiyatı bakımlaalâkanın dış delili, sayısı şimdiye kadar (Bu esasın cirolu mukavelelere şümulü da, ön plânda Sovyet hâkimiyeti altın letler, sırf Fars olmadıklan için yan lar. Bunlar sözle <le lktifa etmeyip A nndsn çok fpydab bir isten Tekel Idaresi elliyi bulan okuyucu mektublarıdır. yoktur) kaydını ilâve etmek icab «der.» daki şimalî Azerbaycan meselesi geli nruhtar idare sisteminden mahrum edil Eerbaycan türkçesinl llk defa olarak neden vaıgeçü? İkinci Dünya Harbi Türkiyesinin bu ti cevabını vermektedir. yordu. Nitekim Birinci Dünya Sava^ı mlçlerdi. Bu eyaletlerde meTkeziyetı mettPblere, matbuata, devlet dalraleripik hâdisesi, yani bina kiralarmı dur Aynı zamanda sayflycli bir şehlr olan Sonbaharda küçük şlşeler içinde TeDün, Halk Partisl merkea Mnasuı<la esnasında, Ruaya Çarlığı Almanlar kar karşı ademi memnuniyet «on zamanlar ne, mahkemelcre ve orduya soktuhr. O durma ve düzenleme ile buna karşı be İstanbuldaki kiracıların bir hususiyeti kelin markasını tajıyan domates ve lirtilen takdir ve tenkidlerin topu bir vardır: Bunların bir kısmı muhteli Esııaf cemiyetleri adına olâlıalı teşek jısında mağlub olduğu zaman dahi öyle karşı devam edegelmiştir. Bütün şarkta vakte kadar yazı dül farsça, konujma den. okuyuculann yazdıklarrnda bütün semtlerde, ekserisi yazlık ikamet yerle ktll'erin temsilcl üyelenle, Partinin ts olmuş, Şimalî Azerbaycan istiklâlinl oîduğu gibi, köylünün Ü2erinde çalıştığı dili tilrkçe ve lbadet dlll arabca olaD vlsne snlarmı görünce, İdare eski karatoprakla münasebeti meselesi, İranda d Azerbaycanlı tarılıte ilk defa olarak rından vazgeçti diye sevlnmiştim. Tekel taribul müfetJti?i Dr. Pazıl Şerefeddin nauğlâklığı ile okunmaktadır. rinde mal sahibidirler. R. Gürel imzasm Barge ve Çoram milletveklli Haseno llân etmiş ve galib devlctlere dsnı$ma ortaçağ nizamlarından kurtulamamıçtır. milli killturUne kavuşturuluyordu. İdaresine telefon ederek sordum ve haAşağı yukan bir senedenberi hüku taşıyan me'rtub, İstanbuldaki mesken Ogaz bir konuşma yapmışlardır. Şeker ğa dahi muvaffak olmustu. Bu defa, yal kınklığma uğradım. ÇUnkü aldığım Azerbaycan demokratlan, bildiğimia * * * ınet merkezinden vakit vakit gelen ha buhrarunda bu gibi kiracıların başlıba ciler. saraçlar, toptancı kasablar, balık İküıd Dünya Savaçı Müttefiklerin le şartlar içinde ve Tahran hükumet reisi Bugün Azerbaycan demokratlan Sov cevab şu obnuştn: berler, idare mekanizmasınm bu karışık şma mücssir blr rol oynadıklarmı hikâye çıljar, ayakkabıcılar, berberler, mad?nl hinde oîarak neticelendikten sonra, or nin Moskovaya kadar seyahat etmesi ne Gördüğünüz domateg ve vişne sulan taya İran hâkimiyeti altında bulunan ticesi olarak, «muhtar» bir Azerbaycan yetlere iltiea etmiş ve Tahran ordusu ve çok cepheli işe lâkayd kalmadığını ed'yor. Hattl garibdir ki 1939 dan evvel ganfttkârlar, otelciler, lokantacolarıa gösteriyor. Bugünlerde İse mal sahibi ve şehir merkezlerine yakm semtlerde otu temsilcl bulundurdugu bu toplantı<la Cenubî Azerbaycan meselesi çıktı. Bu hükumeti kurar kurmaz, köylü yığmm Tebrize girmiş bulunuyor. Tebriz cad son kıhc artıklarıdır. Demek ki Tekel İdarcsi, domates ve kiracı vatandaşlar arasındaki ahenksiz ranlar, rıakil vasıtalarınm güclüğü, şe bazı öııemli kararlar alınrtuştır. Tesbit rası, bü^an İran ile birlikte, tâ 1941 den kazanmak için, ilk merhale olmak üzere delerinin, muhtarijietçilerin cesedlerile liği gidermeğe çalışan kararların alm hir meskenlerinin konforu, hlzmet adam edilen dilekler arasında bilhassa cemiyet beri işgal sltmda bulunuyordu. Hatır devlete aid bütün ekin arazisin!, onla dolu olduğu Tebriz meydanlarmda türk yemiş suları için bir meydan muharebesi masından bahsediliyor. Hattâ karar de olmaksızın cv işlerinl başarma... gibi lerln takviyesi, esnaf oxîasının bir mura «ardadır ki, Sovyetler Cenub! Azerbay arasmda taksim etti ve mülkiyetlerine çe olarak basılmış mekteb eserlerinin venni», bn mnharebeyi kaybetmiî va ğil, Millî Korunma kanununun 30 uncu sebeblerin te=îri altında îstanbula göç kıb vaziyetinde bulunması, muhtelif canı i?gale giri^Ükleri zaman, Azerbay verdi. (ikinci merhalede ellerinden alıp ateşe verlldiği hakkmdaki şayiaları, pro elinde kalan son kılıc artıklarım pijasapaganda eseri telâkki ederek bir tarafa ya sürtnüştür. rinaddesinin oldukça etraflı bambpşka bir etmişlerdir. Buna hiç kimse bir şey di hizmetllerde çalışan müstahdemlerin oanlılar {iddetl« mukavemet etmi|, Hü kollektivize etmek için). bırakalım. Fakat maydanda olan iki ha İşin asıl garibi Tekel tdaresinin, bn jkanun yavrulayacağı da ileri sürülmek yemez. Fakat okuyucu bu gibi kiracıla herhangi bir cemiyete bağlanması ve kumet kuvvetleri teslim olduktan sonra Azerbaycan demokratlan, flrincl adun kikat vaıdır: Bunlardan biri Tebrizde meydan muharebesini hayalî ve ramev• tedir. Hâdısenin giriftliğine bakınız: rıa yazlık evlerini blr kaç aylık yazbunlann bafiboşluktan hemen kurtanl bile bu mukavemet devam «ylemişti. Büyük ölçüdeki kanunlar bile ekseriya mevsimi için, şehlrde tuttukları evin se ması, esnaf odalarınm tüccar ve eşnafı Bıîhassa Erdebil, Karadağ, Halhal ve olarak içtima! ve syiasî «hastalıklar» ın divanı harblerin idam kararları çıkar cud rakibler karşısmda kaybetmtş olma.alâkah bir tek vekâlet tarafmdan hazır nelik kirasmm beş, bazan on misli bir ayırması, muamele vergisi yüzünden es Ürmiye bölgesinde devam eden silâhl başında gelen miLdj'et meselesini ele makla meşgul bulundukları; diğeri de sıdır. Çünkü bu savaşta, ortada, rakının aldılar. Tebriz radyosunun (ld muhtariyetçiler ııcuzlamasına karsı ateş püsküren şarab •îanır. Medenî Kanunun ihzarı işi yalnız bedelle kiraladıklanm ve senelik tuttntk naflann çalıştrrdıklan elemanların tekBu bir hakikattlr ki, islâmt ümmet ca tarafmdan kurulmuştur) artık türkçe Binillcri, ve rakı imalinin de şarab gibi ı'Adliye Vekâleti tarafmdan görülmedi istlyenlere vermediklerini anlatiyor. Bu rar 10 kişiye çıkarılması meseleleri üze halk mukavemetinin tenkili üzetine bir çok Azerbaycanlı allelerin yurdla miası fikir ve kanaatinin sarsılmış olma konuşcnaz olmasıdır. ıini? Fakat 1947 de, bir tek kanunun bir nun izale çaresi şudıır; «İstanbulun Be rinde ısrarla durulmuştur. serbest bırakıhnasını istiyen eski rala rını terke mecbur kaldıklan malum sile, bilhassa Birinci Cihan Harblnden Ltek maddesini, yani Millî Korunma ka lediye hududu dahüinde herhangi bir Bunları daha ne gibi haberler takib fabrikatorlan misillu rakibler de yoktur. dur. Cenubî Azerbaycanda Sovyet isgali sonra, Yakındoğuda başlıyan Avrupa edecektir? Türk dili mekteblenien, mah(•nununun 30 uncu maddesini evirip çe yerde kendi meskenl olanlar bir başka Eğer cemiyetler takviye edilecek olurKimse çıkıp Tekel gibi menıleket ölçüivirmek, bundan bir kanun projesi çıkar mesken işgal edemiyecekler, boşalta sa hükumete verilecek verginin 810 devam ettiği yıllar esnasmda, bütün Şi milliyet devri, Türkiyenin Osmanblık kemelerden ve devlet devairiııden de süncle ihtijara yetecek kadar domates malî İranda olduğu gibi, burada da devrini yayıyan Irana henüz tesir etme tardedilecek midir? Sayısı 2000 i bul• mak için Ticaret, Maliye, İktisad, Da caklan binaların anahtarını belediyeye milyon Hra birden artacağı da delegeler suyu ve meyva suları imal etmiyor, Bir | hiliye Vekâletlerinin mümessillerinden teslim etmek suretile hemen tahliye ede tarafmdan ileri gürülmüştür, Onümüz «Tudeh» adını taşıyan «solcu» bir parti mlştir. Demokrasinin en basit kanunla duğu söylenen ve türkçe tedrisat yapan aralık bo snlirı pek seven Hüseyin Camürekkeb bir heyet teşkil edilmiş, üç ceklerdir.» Bu okuyucunun ehemmiyet deki hafta içerisinde Ankaraya gidecek tesetkkül etti. Bu partir.in ana kadrosunu nndan biri olan milletlerin mukadderat mekteblerin muallimleri de divanı harb aydanberi çalışan heyet nihayet rapo»u vermediği bir başka meseleye, O. Nuri olan milletvekili Hasene tlgaz, bu diSovyetler Birliğinin muhtelif sanayi hakkı ve millt hakların ve hususiyetlerin huzuruna çıkacak mıdır? Tedrisatm hid Yalçın üstadımızdan reçetesini abp j^nu Başvekâlete sunmuştur. Gazete ha imzalı yıektubun sahibi temas ediyor: ekler etrafında alâkah makamlarla te merkezlerinde ve maden ocaklarında korunması meselesi karşısmda iranda, farslaşürıldığı, matbaa ve gazeteleıin ya7ia domates suyu yapanlar oldu. Pek :berlerine bakılırsa raporun varc'ığı neti «Böyle bir vaziyette dava, tstanbulun masa geçecektir. Irandan geleaek »enelerce çalışmıj ve Fars olmıyan milletleri Farsla§tırmak kapandığı doğru mudur? Türkçe milli beccretccdiler. Hele şişelere koyun kıfce şudur; «1939 fiat seviyesi realito olmünakale vasıtalarcm çoğaltmak davasıyerleşmlş olanlar teşkil ediyordu. Şi sııretile «İran milleti> adı altında mahlut yetçi gazete neşrine müsaade edilecek şm da pijasaya çıkaramadılar. Gayet kolay olan şerbestçilik dururken kimse tnaktan çıkmış, 7 eylul kararları bu ik na inkılâb eder. Maamafih şehirde de malî Azerbaycanın tâ başlangıcdanberi bir camia yaratmuk zihniyeti hâl>imdir. midir? Bütün sosyalekonomik ıslahata Millî Eğitimdeki toplantı çıkıp da yemiş suyn yapmak gibl ıahBu zıhniyeti taşıyan İran Fars unsuru Dün. 1 lncl Uk okulda, llk okul bs#ög devlet reisliği makamını işgal edenler bir bolşevizm damgası vurularak, bol metli ve masrallı bir işe elini bile sflrme'itisadî olayı tesçil ettirmiştir. Bu vaziyet meselâ Şişliden Beyazıda gitmek, Ada retnıaulerlnln lştiraklle blr toplantı yapıl bile bunlar arasından çıkmıj zatlardan için orada Türk ve Arab diye bir toplu sevik kollektivizatörlerinden farkı olte bina inşaatı teşvik edilirken dört beş dan Îstanbula gelmekten daha kolay ol mif Te okuHard» devam, dislplln meselesl di. Hususî sermaye herşeyden önce kenibaretti. (Bugün dahi aynl durum de luk yoktur. Kaçar stilâlesinin sukutu ve mıyan eli kamçılı azgın derebeylerin di kânnı düşünür. «enede kiralar kaderae kademe arttuıl rnasa gerektlr. (1)> etrafınd» görüçtnüjlerdlr Pehlev! sülâlesinin işbaşına gelmesile . malı ve nihayet kira serbestliğine ulaşılSayısı belki az, fakat çogumuzun ak Şair Mehmed Eminin hatırası anıldı vam ediyor.) kuvvet bulan bu cereyan şu fikir ve pro hâkimiyetl yeniden kurulacak mıdur? Tekeİin kıhc arüjfr domates ve vlşne Harbden bir müddet «wel SovyetleT Türk düşmanı panaryanistlerin hırsma stılan haklkaten enfestir. Son «ünlerde lrna gelmlyeeek bir adaletsizlik vesilemalıdır.> jeleri ileri sürmeğe başlamıştı. Mlllt şalr Mehmed Emln Yurdakulun bu İranhlan kendi vatanlanna <teb'id» meydan vererek Azerbaycanı Azerbaylç işlerimizin, Wç değilse be», on şehri sine de 1940 ta îstanbulun boşaltılma3i eiümUnUn 4 Uncü yUdönümU dolayısüe ttiler. Yüzler ve binlerle, büyük kafi«îtiraf etmeliyiz ki, binl«rce yıllık ta canlılardon boşaltmak için cenuba doğ hususi bir domates suyu piyasaya çıkamizin halkııu alâkalandıran işlorin ön meydan verdi. A. Eşref imzalı mektuba Ünlverslte Taleb* Blrllgl tarafın<3an dün rihe malik bulunan ve Aryan kavminin ru kafileler halinde sürgünler yapılacak nldı. Bu, suln bir domates eımesinde» leler halinde kendi vatanlanna cdönen> u a t 1 3 te EmlnOnU HalkeYlı*de blr lhtllal •afında bulunan bir problem hükumet göre: «1940 yılında İstanbulu boşaltmak yapılmıjtır. BlrlUc baskanınm toplanUyı başka bir şey dfğildir ve domates suyile en mümtaz kısmrm toşkil eden iran milmakamlarını, halk efkârını içgal eyler, maksadile bmlerce aile Anadoluya hicret acınaeıuı tatlben Doğan Can şalrln bayatl bu Iranlılar Rıza Şah Pehlevî tarafmdan leti, san derill Turanlılardan ve Sami mıdır? Yani, Arab fütuhaündan sonra isminden bayka hiç bir münasebeti yokmatbuatunnda buna lâyık olduğu ehem etti. Bu arada menkul ve eşyası •e eterleri etrafmda blr kon'usma yapmış sıcak bir karşılık gördü. îş bilanler, Arablardan tefrik ediliyor ise de, gene tarihe karışmış olan Iraflı bir devlet rur. nıiyeti atf«ierken son bir ay zarfında nın yok fiatına satılışı hâdisesi yanında tır. Muzafıer Afkın Beklr Berk, Babadır ihtısas sahibi olanlar yüksek nıemuriye liaan ihtilâfmdan dolayı millt vahdete haline getirip asırlarca idare etmiş bu Ba satırlan yararken önflırde Tekel bu mesele etrafında aldığım okuyucu boşaîtılan evler de çok ucuz, 1939 be BUrger »Rlre ald blr çok batıralar anlat te bile taym edildiler. Ana yurdlarmda malik değildir; zira Azerbaycanda türk lunan bedbaht Azerbaycan Türkü, kızjl Marrsiniu çıkardığı çok sanatkârane yafelâketten kurtulup bu defa hükumet derebeyliğin, anarşinin, kamınsuzluk ve mektublarından bir kaçmı karar alıcı delinden daha dun bir kira ile icara ve mıslar TO ıllrler okumuılardır, çe, Fevzistanda arabca... konuşulmakta eüle bir başka türlü felâkete sürükle pılmış ve gene öyle basılmış güzel bir rilmişlerdir. * Ankaradan gelen haberler aksızhğın, fakrü sefaletin devam ettiği ve kanun koyucu makamlarm ve şahsiParonk ipliği duvar takviml dıınıyor. Bumin 12 aya 1939 tarihini esas aldıklanna göre 1910 necck midir?. yurdlannı ter dir.> Barb yıllarında pamuk lpllgl lhrac *t devirlerde istemiyerek yetlerin işine yarar düşüncesile burada taki ucuz kiralamalara şamil olmıyacak mahsus yapraklannda 12 Tekel maddeBundan sonra şu teklifler ileri sürülüBunîarın tam zıddmı duyup öğrenmek ketmiş olan ve bugün dtinyanm dört bir mlyeıı Belçlka 1947 yılında memleketimlbahis mevzuu etmeği faydah buluyo demektlr.» Okuyucunun benden latediği kadar sevindirici bir haber tasavvur sinin reklâmı var. Bu maddeler, kanyak, ze blr nılktar 1 6 1 8 numaralarda pamuk arafında büyük cemaatler halinde ya ordu: rum. Ankara purosn, Türk tütünü, sigara, haşey, gerçekten şimdiye kadar kira işi pllğl vereblleceğlnl b.ldlrmlştlr, 1 Fars lisanı, Fars edebiyatı ve îran olunamaz. # şamakta olan bu gibi zümrelerin SovHarbin başlamasından evvel yapümış etrafında kalem İtullaTianlarm iHşmedikserat öHürmeğe mahsus Soket, vermut, tarihi bütün memlekette, bilhassa AzerMirzaBALA ctlerde yetişmiş oîan evlâdları, yurdlaBeyoğlu havagazi iicretlennde kira mukavelelerinde binalarm bir baş leri bu nokta hakkmda «Ankara komis!)ira, pipo tütünü, sofra tuzu, likör, şabaycan, Kürdistan, Fevzistan, Blücistan rina «kızıl fikirlerlet dönmüşlerdi. ka ıkmci ve üçüncü... ye ciro edilmemesi yonu» nun d'kkatinl cclbetmck, yani yapılacak tenzilât (1) M. Nizameddin Tebrizli, «Bugünkü rab, av fişekleridir. Çoğu tütün ve içW e Türkmenictanda teri'ic edilsin. «ıüKim bir mesele teşkil etmezdi. Bina verilecek yüzde arttırma nisbcti kararDolmibatç« Gaztıanesl, L<taubiıl Havaİkinci Dünya Sava;ından biraz evvel 2 Azerbaycanın ve Fevzistanm bızı Azerbaycan davası», İstanbul 1946, sahi gibi derece derece insan sağlığına rabolluğu ve refah, işgal edılen gayrimen larmın 1940 yilına da teşmilini temin ey gazl fabrlkasının yaptığı glbl ac sarllyatta Tahran hükumeti bu unsurlar arasındcn halisi (yani Türk ve Arab olanları) fe 77. rarlı olan bu maddeler arasında domates ulunanlara ucuz havagazl tar'tfcsl tatblkl kul içine başka kiracılar almmasını icab lemektir. ve yemiş sulan gibi biç zararsız, hilâkis suikasde kadar giden munr çalışmalar (•) Arablatan Pevaistaınnın farslar taFarslarla meskun merkezî îrana göçuaklunda Istanbul Beledlyeslnln yaptığı etürmediği gibi Maliyece bastınlan •afından verılmiş etnik adıdır. Nitekim çok faydah maddelerin bulunmaması, ülsün ve yerlerine Farisistsndan Farsbenuz cevab vermeralşttr Bunun keşfetmiş vo esash tedbirler almağa Eğer hükumet meTkezindelti komisyo «ebebl. karar verecek olan ldare 'heyetlnde mecbttr kalmıştı. kuntrat kâğıdlarının matbu kısmının \zerbaycana da bazan Türklstan denl b«Tii tekrar bu bahsi ele ııimağa scvketti. ar getiriHp oturtulsun. ikinci maddesi de kiracıların bu işi dü nun henüz suret veya hulâsası matbuat kccriyet temln edLlememesldlr. Bugünlerde «Tudt'h» rusça Massa denÜen ve bizde Tekel, sanki, sadece sıhhate manr şeyyor. M. B. 3 İran, yenl slyas! ve lktısadt esasşünmesine lüzum bırakmazdı. Edib Ergi sahifelerinde intişar etmiyen raporu bir arlsten geleceS olun ldare heyetl başkam (••) Meceüei siyasî ve edebl musav ler yapmakla mükellef imiş giW. kemHlrra g&re eyalet ve vilâyetîere taksim e «yığın» diye t€flreüme edilmi$ o'.en imzalı mektubda bu nokta pek derdli bir gün zira bu gibi rapoTİar yeşil masalar le blr çoîunluiun temia edllecegl umulrusça bir kelimenin aynen tercümesidir. edtllp Azerbaycan, Horasan ve Arabis •er «AyeDde», sayı 89 (1920), Tahran «Inden başka kimsenin yapmadığı ve bn lisanla hikâye ediliyor: «1944 ve 1945 se da yapılır ve gene o masalarda bulun maktadır, gidlşle de yapmıyscağı ve yapanuyacağı Böyle bir partinin sanayisiz.ve «prole an (*) tetılahlan meydandan kaldı 928. nelerinde yapılmış iki kuntrat kâgtdı durulur elimize geçer, yahud bu rapora pek faydah bir işi omuzlarından silkip Bira may&sı da karaborsada •ılsm. taryasız» olan Cenubî Azerbaycanda, nın 2 nci maddeleri karşılaştırılırsa gö dayanılarak hazırlanacağı rivayet edilen Pasti ve bazı tatlıların lınallnde kul4 Haydud ve yağmacı (?) Arab ve Yerli Mallar Pazarlan mağazalan atmışhr. rülür ki Maliye, 1945 senesinde bu yeni mesken kanunu projesinin B. M. nılau blra mayasını almak uzcre ECn guıı bilhassa köylüye dayanmak isteyeceği Türklerin düinden olan coğrafl lsimler kime verilecek? Nitekim Azerbaycan Tekeİin ıprot, soda, domates suyn ve maddedeki ciro edilemez kaydını kaldır M. inde müzakeresine şahid olursak ka •rde Tekeı ldareslnln Bomontldekl blra beklenebilirdi. Mülg» Yerll Mallar Pazarlarınuı Anka yemiş sulan gibi şeyleri, lnhîwra tâM mıştır. İşgal edilen gayrimenkullerin nun koyucuları müşahedelere davet et abrlkarma müracaatlar artmAktadır. Sa şartlarına u> an bu partl, adını «Azer arslaştınlsın. ı l^tanbul ve tzmlrdekl mağaza.laxınm eynı zamanda ikinci, üçüncü... şagillere mek maksadile daha ba?ka hâdiselerden ahın e ken saatlerlnde fabrtkanm önünde baycan Demokrat Partisi» şekline tahvil 5 Farsçadan başka dilde konuşul KÜçüfc Sanat KooperatUlertne verlunesl maddsler olmadıklan îçln, kendi çalısma maması İçin resml tedbirler alın;örülen kalabalığın sebebl pek az lstlbsal teşciro edilmesi hâdisesi ise 1945 te çokbahseden bir çok okuyucu mektublarına •d.Un mayanın fabrikadan kilosunun 25 çin Dokumacılar Kooperatlfl Bnşkanınm kadrosundan kapııuşan ettiğinl bilîytılgl altındaltl heyet dün akjam Anka nım. Fakat bnnun asıl saikı, hususî t*arttı. Çünkü mal sahibleri yirmi sene gene avdet edeeeğiz. Bu mektublardaki curuşa alınıp " 5 0 kuruşa aatünıasıdır. Bu kil ed€«ı içtimaî ve siyasî ihtilâfları ele sın. (••)>. îstifade etügimiz aynl «Ayende» mec aya harcket etmlştJ:. Heyet Aniarada 8U şebbüs sahiblcrinl ıtıemnnn etmektir. denberi ciro muamelesini meneden kun zengin, renkli bilgüer, bazılarını d«stek tlbarla jehrlmlzde küçük çapta blr maya aldı. erberkla temaslar 'yap«caktu:. Dlger ta Halbukî bn sahada gazoz ve sodartan trat kâğıdlarım farkına varmaksızın im liyen vesikalar, mahkeme kararlan ve :araborsAcılıgı türeml» bulunmaktadır. Bundan bir müddet 5nce tstanbulda muasının 1112 nci eayılannda üzerin •aftan Yerll Mallar Pazarları magazalarının e daha sarahatle durulan, Arab ve za etmişler, böylece mal sahibleri bilmi sair malumat İkinci Dünya Harbinin bu partiyi müdafaa zımnmda intişar e Tilrklerden ibaret «daiml tarihî lcomsu acaylcllere TerUmes'nl lsteyen fabrlkator. baska hususî teşebbfis yoktur. Tekelîn Ticaret Odasınm bir izahı domates ve yemiş suyn îşlndeld rakiblemuharib olnııyan Türkiye^indeki bu küyerek kiracılar eline bir ihtikâr vasıtası Saym gazetenlzln 1 3 ooak 1017 tarlhll den bir broşürde bu hususta deniliyor da Ukllflerlnl Sanayi Blrllğl ldare hearı>, tngiltere ve Rusyadan ibaret «gevermişlerdir.» Eğer mahkemelerdeki ih çük hâdisenin, yani kira bedellerini 3ü.ıh.is:nda OılmrUk ldaresUe lthalât taclr ki: yetlne bCdlrecekler ve ldare heyeU cuma ri, dediğim mııhayyel ve namevcnddnr lcl komşulardan> daha müthlş düşman gtintt bu tekllîlerl tetklk edecektlr. Bana. ve ben o kanaatteyfan ki böyle olmakta tilâfların mühim bir kısmının bu yüz ayarlama işinin nekadar güc, karışık, erl arasıijda çıkan lhtuaTlar uzerlna bazı «Ingilizler ve Sovyetler lranı işgal etelâkki eden yazılar. resmi İran gazete lcller bu meselede Kuçük Sanat Koope devam cdecektir. jozlsyonları yeniden düzenllyen yenl blr hele ideal bir sosyal adalet temini zaviden olduğu bilinmeseydl okuyucunun mesalslnden bahsedilmektedlr. tiler. Azerbaycan Sovyet işgalinde kal ve mecmuaJannda., tarih, cografya ve atlflerl İle müşterek carekett d» kabul bir kaç müşahedeyi mübalâğalandtrdığı yesinden ne kadar çapraşık olduğunu amlsyonun Tekel, hustısî teşebbüsü memnnn etHalbukl lşln haktkatl şxıdur dı. Sovj'etİ€T bu defa halka mütearriz ol edebiyat kitablarmda tekrar edilip dur tmektedlrler. düşünülebilirdi. Fakat vaziyet maalesef göstermektedir. Bununla beraber Türk Bu glbl Uıtll&îlan ötedenberl telklk* me m:yarak. mülâyim divrandılar ve Azermek istiyorsa, rakı imal'nı serbest bıSarhosluk yüzünden birbirine hukuk politikasmın bu çapraşıklık karşidu. Bu vadide vürütülen temsU flkri mektub sahibinin haklı olduğunu gösmur bulunan v» (Dalml eksperler heyetl) rakmalı, emsaline nisbetle hem nefi», termektedir. O halde bir sual; Kuntrat suıda irkileceğini zannetmek de doğru unvanını taşımakta olan heyetln çaîısma baycanı felâketten kurtarmak için ku kısnıtnı de tatbik edilmişti. girdiler kâğıdlannı yeniden bastırsn Maliye Ve değildir. Elverir ki Üim, devlet adamlari na ald blr tallmatname hazırlanması vn. rulmuş olan Demokrat partiyi faaliyettşte Kızıl Demokratlar bunlardan bol Sanyerde, Çayırtmşı meyhanealnde o t u hem ucuz olan şarabcılığı ilerletmek nakâleü, 1945 te neden bu değişikliğe lü le matbuat mensublan, halk adamları pek llesl Ticaret Bakaclığı tarafından Istan lerinde serbest bıraktılar (1).» bol İMifade ettiler. Azerbaycan Türkü an Mebme'd, Hasan Te Muhlddln adımla sıl ikrL'adî bir raruret ise, domates ve Şimalî Azerbaycanda Çarlığa karşı 50 nün ana dllindea mahrum edüdlgini, ç arkadaa, îçklnln teslrlle kaygaya tutuş yemîş sulannı da bol bol yapıp bunlann zum gördü? Eğer Vekâlet, Borclar Kanu girift olan hâdiseyi her j'anile gözönüne jul Ticaret Te Sanayi Odatına verllmlj Te hazırlanarak Oda meclielne yıllık siyasî mücadele tarihlne malik uşlar, kavga sonunda Mehmed, Hasan ve içeride ve dışanda istihlâkLni arttumak nunun kiracıya ciro hakkını tanıyan alsmlar ve işbirliği etsinler. Bilhassa Allmatname mahva mahkum bulundııgunu, mtllî Muhlddlnl • v d l edtlmlj bulunmaktadu . agır «urette yaralamışür. Tarabulunan Millî Demokrat partisi mensubkanun yapıeı «kiracı smıfı> veya «mal 259 uncu mpddesine tatbik tmkânı vermevcudiyetlnl korumak İçin mllll dev lılar Beyoglu hastaneslne kaldırümı«lar. da memleket sebzeciliği ve yemlsçiliği !çln o kadar faydah bir iktiiadî zaruretları, hattâ sosj'al demokratlar ile Ras Dr. Naci Doğancmın ölüm meği düşündüyse bunu neden 1939 dan sahibi zümresl» nden birini diğerine terlet kurmak zaruretinde kaldıgınu «muh Mehmed yakalanmıştır. tir. Tekel, gencliği bepsi sıhhate muzu gibi düşünmiyen en eski komünistler çok evvel tatbik etmedi? Nihayet her cihan korumak gibi inhisarcı ve sakat yıldönümU bile, çoktan kurşuna dizilmişken, «neispirtolu Içkiler yerine, vitamin kaynağı hangi bir unutma yüzünden 1945 senesl düşüneelerden uzak kalarak realiteyi Taptığı hayırlarla tanılan memleketlmlzln sebze ve yemiş snlanna nlısünrsa, milseçildiyse, halkm «kuntratta esasen ciro olduğu pibi görmek ve karşılamak cesa kıymetll kulak doktonı, Hasekl hastanesl dense» cenubî Azerbaycanda «faal'.yetlct ve memlekete büyük bir hizmet etmiş sertablbl Nacı Ooğancıyı bee sene evvel lerinde »erbest bırakılan> Azerbaycan edilemez kaydı vardır» tarnndaki alış reüni göstermelidir. lUgUn TazUesl başmda kaybetmlştlk. Bu demokratlan, Müttefiklerin îranı boçaltohır. kanlığını düşünerek keyfıyeti halkın acı yıldönUmünde arkadagımıza Allahın mak zamanı yaklaşınca «muhtariyet» vukufiina başka yollarla arzetmemeli (1) Bu noktaya, bir kaç «y evvel terahmetlnl tekrar dllerlz, hareketine geçtiler. miydi? Okuyucu çok etrafll olan ™*k şekkül eden «Gayrimenkul mal sahibleri Yukarıda içaret etttğimlr giM «bu Turfanda sebzeler tubunda çöyle diyor; «Hava parası âde E>erneği» nin beyannamesinde d« temas ti kızıştıkça kiracılar daha az hava pa edümişti. Beyannameden, okuyucumuz Bu kıa havalann müsaid gitmeslnden muhtariyet» taraftarlarının istifade etralı bir binaya naklediyor, kendi otur R. Gürelin nasü haklı olduğunu gösteren lolayı bu haftaya kadar güney lllerlnden melerine müsaid siyasî ve içimaî «hasolan ya» sebzeler artık gelmez ol. lal'klar» mevcuddu. duğu meskeni daha çok hava parasile şu satırlan naklediyorum: «Adalarda, eelmekte muetur Geçen hafta başlannda jehrtmlze ciro ediyor.» O halde? Bu hususta hu Erenköy. Ycşilköy, Kadıköy, Bakırköy lasulye Te patııcan gelmekteydl, Fakat Pehlevi sülâîesi tranda hâkimiyeti ele 19 uncu fasikülü de zengin mündericat, kukî bilgisi olduğu anlaşılan okuyucu de; elhasıl bütün banîiyöde bir kaç ev karlı gUnlerde geien eebzeler çok rarar aldıktan sonra, o zamana kadar devam YALNIZ İKİ KAFTA İÇİN bir çok resimler ve dört renkli bir «Bir gayrimenkulü ciro etmek, ona olan leri olanlar da gene şehirde eskl otur görmUB, yolda donmustur, Kar bagladık eden feodalite sistemine nihayet vermiş ihtiyacm zail olduğuna açık bir delildlr. dukları meskenlerde 939 icar bedellerile tan »onra îstanbula yenl gelmeğe başlayan ve memlekette kuvvetli bir merkeziyet ilâvesile çıkb. İhtiyac z?il olunca malm asıl sahibine oturmakta ve sayfiye dediğimiz yerler furfanda taze baklanın da arkası kesU kurmuştu. Fakat bu merkeziyet ve ıslaGecen hafta gerek demlryollle g e ir.tikal etmesi lâzımdır. Bu yüzden Millî deki köşklerini de buılerce liralarla iste mlştlr rekse Taporl» gelen muz re portakallardan Konınma kanununun 30 uncu maddesi dikleri gibi 9 geneye yakm bir zaman da blr kisıru sandıkiardan donmuş olarak dır kiraya vermektedirler.> ıra meselesı ıçm Azerbaycanda neler olııyor? C. H. P. Merkezinde okayiîcu mektııbları diinkii toplantı Kızıl felâketten kurtulan bedbaht Azerbaycan Türkii bu defa Yazan: Profesör Fındıkoğhı da îran hükumetinin eüle bîr başka felâketemi siirükleniyor? Esnaf cemiyetleri mümessilleri, birçok dileklerde bulundu Tekeİin kaybettiği savaş! > > r t : 1 Bu Akşamdan İtibaren TİYÂTROSUNDA ŞEHİR KOMEDİ İSTANBUL Ansiklopedisi j REBEKA Muharririnin son eseri Millî Piyango bugün çekiliyor MU1I Plyangonun 15 ocak çeklllşl An. karada saat 14 te yapılacaktır Ikramlye kazanan nurraralar Ankara radyoslle bugün 23 te, yorın da 13.30 da yayınlanacaktır. Bugün saat 14 ten sonra yurdumurun hiç blr taraımda bu çeklllşe ald b'Jet aatıgi yaFilmıyacaktır, Ç«f O, Kbek ldare^lnde Brsea Bwlng akordeon orkestrası bu mevelra llk konserlnl 2 2 ocakta Terecektlr. Orkestra 3 0 enstrUmantlst, 6 •ollst Te 4 okuyucudaa mlltefekklldlr, Nişanlandığı gün attan düşerek kotürüm olan güzel bir kızm gönül acıları. Ingilterede geçen iç harblerin heyecanlı romanı. 250 kuruş. AHMED HALID K İ T A B E V İ KRÂLIN GENERALI Erses Sving Orkestrası TIPKI ANASI GİBİ.. KÜÇÜK ŞEHİR IYI Yazan: Cevad Fehmi BAŞKUT ÂRKADÂŞ Bir Defa Daha Yardımımıza Hazır! Bütün hayat adamalrmın aradığı, her istediğimizl blze veren iyl arkadaa MUHTIRAU HATAT TAKVİMt yeniden ve son defa olarak basıldı. 340 sahife, en lüzumlu yazılar, yedi renkte 6 harita ve mükemmel , muhtıra defteri. Gayet nefis bir cild.. 125 kuruştur. M E R K E Z İ : İSTANBUL MAARtF KİTABHANESİ Edlrnekapıda, blr arada oturduklan evln sahibi Nurlyl bıçakla öldUrmektea nıaznun Idrlslo, kendislae bu sırada er eahlblnln kollannı tutmak svıretlle yardımdan maznuu karısı Hedlyenln muhakemelerl »ona ermek üzeredlr. Istanbul blrlncl Agırceea mankemeslnde bakılan bu daTamn dunkU celseslnde SaTcüık lıer lklslnln de cezalandırılması. ancak, müaterek oturduklan eTl, hâdleeden üç ay evvel satın alan Nurlnln ı kan kc»a klracüarını, evden çıkarmak İçin sürekll olarak taclz etmeslnln, aynt eamanda o gun her lklslne de tokmakla Turmasının cezayı haflfletlcl sebîb sayılması lsteğlndo bulunmuştur. Muha kemenln devamıı müdafaalar lçln'kalmıstır. Taksim Beledlye Oazlnosu, Avrupanın en tanınmı» «anatk&rlarını İ«tanbula getlrmege devam ediyor. Meşhur Fransız sariıcuı Anne Chappelle'dea sonra, haber aıdıSımıza göre, gene maruf Fransız »an. atkârları Parodlst Geo Dorlls ve dansöz Lona Blt« pek yakıntla Ege vapurlls şeh.rtmlze gelecekler ve önümüadekl cuma akşamından ltlbaren Takslzn Beledlys Gazlnoru salonlarmd* «anatlarını gostermeğe ' baslıyacaklardır Edirnekapı cinayetinin davası James Hilton Vahdet Gültekin Asırlardanberi devam eden «İnsan muammasını» türlü garib ruh hallerini anlatan ve bu arada kuvvetli çehreler ve sahneler çizen unutulmıyacak bir romandır. ARİF BOLAT KİTABEVt, 3 Llra İki maruf artist çehrimize geliyor r Türk mizahının en büyük, en güzel mecmuasi İstanbul umuml bayü: REMZİ BtLGİ Ankara caddesi No. 42/1, İstanbul CUMMURIYET Küshası 10 kuruştur senedir beklediğiniz ve beklediğimiz TÜRK FİLMİ YARIN AKŞAM Abone ç Blr aylık üç aylık Altı aylık Senelli Türklye Harlo 600 KT. 1600 » 2900 » 5400 » İPEK ve SARAY Sinemalarında birden SALAMON ARSLAN AVINDÂ! Büyük boy 15 kuruş Bugünkü Sayısmda ÜÇ RENKLÎ SİYASÎ KARİKATÜR: 2S0O > 300 Kr. 800 > 1500 » D i kka t 3az?t<>Tnlze gönderllen evrai TB yazılaı edilmesln lade olunmaz