Katalog

r Macar Müsteşrild Dr. KUNOS'un ADAKALE Türk Masalları Adakale Türklerinden dinlenerek toplanmış 19 masal Necmi Seren tarafından Macarcadan tercüme edıimi^tir. 100 kuruştur. umhuriyet 23 üncü yıl , . 7 r Mısır Âyan olup Ömer haşiyelerl Hazreti Muhammed Mustafa !eykel Paşanm eseri taraiından birçok edilmiştir. liradır. AHMED HALİD KİTABEVİ I 9&U q 9 n •PartisiMedis Daha çok ithalat Cumhur Başkanı Inönii de toplantıda bulundular Dünkü içtimada birçok dış ve iç meselelerin konuşulduğu, alâkalı Bakanlarm bu hususta izahat verdikleri anlaşılıyor G a l i b l e r f d e İnönü saat 18 e kadar Mecliste kalarak İhracal primleri de fazlalaşlınlacak Paramızın kıymetinin düsürüleceği jayialan yalanlanıyor KURUCU5U:YUNUSNADİ TelgraJ ve «nektub adresi: Cumhuriyet, istanbul Posta kutusu: tstanbul No 246 Telefonlar: Umuml Santral Numaran: 24298. Yaa Isleri: 24299. Matbaa: 24290. Çarşamba 4 Eylul 1946 KİTABEVİ yapacagız ezen zafer iç bır mulareke şimdiki harb sonu de\ri kadar bir emui. yetsulik, istikrarsızlık havası Içinde geçmemiş, bu kadar oynak ve muvazenesiz olmamıştır. Görünüşe ba. kananız, ayakta tuhınabilen düşman yokhır. Dcmokrasilerin kazandlğı zafer, tarihte beruerine rastlanmadık mutlak bir zaferdir. Dünja sulhunun selâmeti bakımından vaklile her biri bash başına bir lchlike sajılan devletler topjekun ycnılmislerdir. Yenilmek kelimesi burada hakikati iyi ifade ede. miyor: Bu de\letler âdeta ortadan kalk. mışlar, jok olmuslardır. Mussolini'nin sekiz milyon sıingusünden bugün nümunelık bir kaç tane gostcrilebilir m\? Hitler'in Grosses Reich'ından bir i.şaret aradifimız zaman harabelerden ve iskelet haline gelmiş insanlardan baska neye rasllıyoruz? Kudretini Tanrıdan aldığına, yüz kırk milyonluk bir milleti inandıran ve bir emrile bu yüz kırk mil. jıonu jerinden ovnatan Mikado, bugiin Aaıerikan Pasifık orıhıları komutanının karşısında elpençe divan durmuyor mu? Günün galibleri arasmda derin anlaşmazlıklar, temelli nyuşmazlıklar ol. duğunu iki yıldır yazıp duruyorıız. tçinde yasadıjpmız ve kazanılan zaferin parlaklığile tezad teskil eden emniyetsizlik havasını izah bakımından bu bir mâna ifade edebilir mi? Her zaferden sonra ortaklar urasında uyıışmazlıklar ve anlaşmazlıklar gorülür. Menfaatler ve prensipler birbirile çarpışır; ileri. geri pazarlıklarla, az veya çok karsı. lıklı fedakârlıklarla bunlar neticede tnutlaka barı«nr. Muayyen bir devTe boyiınca dünva rahata kavusur. Parti ve Hükumet işlerile meşgtıl oldular Ankara 3 (Telefonla) C. H. P. Meclis gnıpu bugün saat 15 de Büyük Millet Meclisinde toplanmı$ ve bu toplantıyı Cumhur Başkanımız İnönü de tejrif etmişlerdir. Saat On sekize kadar Mecliste kalan İnönü Parti ve hükumet işlerile mesgul olmuslardır. Saat 17,30 da toplantıdan ayrılan Basbakan Receb Peker Ba$bakanlıkta çalısmalarına devam etmiştir. Parti grup toplantısında gförüşiilen meseleler hakkında hiç btr haber sızmamışsa da dahilî ve haricî bir çok meselelerin bahis mevzuu olduğu ve alâkalı Bakanlarm bu hujusta izahat verdikleri tahmin edilmektedir. H Ankara 3 (Tel«fonla) Paramızın kıymetinin düşürülmesi yolunda kararlar alınmak uzere olduğuna dair baz.ı şayıalarm son günlerde Istanbulda piyasaya da aksettinlmiş olduğu öğrenJmiştir. Yetkili çevrelerde yaptığun tahkikler «ırasında DU yolda verılmis bir kararın mevcud oimsdığı bana kat'î şckılde bildirildi. Şayiaların ihracat sırasmda tatbık edilen primlerin kıfayeti veya kifayetsizliği mevzuu üzerinde yapılmakta olan incelemelerden galat olduğu anla^ılmaktadır. Filhakika dıracat tnevsiminln başlangıcmda bulundugumuz için hükumetçe bu prim Içi üzerinde tetkikler yapılmaktadır ki bu yoldaki çahşmalarrn önümüzdeki hafta sonuna kadar neticeleneceği umulmaktadır. Henüz kesin b'r karara varılmamış olmakla beraber ş';ndi tatbik edilmelcte olan primlerin bir miktar arttırılması ihtimalinden de bahsedılmektedir. Diğer taraftan, hükumetin ithalât için biraz daha döviz tahsisi yolunda kararlar almak üzere olduğu da anlaşılmaktadır. Akdenizdeki manevralar Belgrad ve Sofyamn Yunanistan aleyhine ileri sürdükleri taleblere bu manevraların bir cevab olduğu belirtiliyor bslirtmektedirler. Amerikan Roosevelt uçak gemisile bırlıkte İngıliz donanmasma, mensub bir çok gemilerin bu ay içinde Ege denizinde manevralar yapacağuu kayde Arkası Sa. 3. Sil. 4 te Londra 3 (a.a.) Anadolu Ajansının özel muhabiri büdıriyor: Londrada bugün en mühım siyasî konu Yunanistan plebisitıdır. Kra'ın akrıben yüzde yetmiş ekserıyetle kaolmasını bütür, gazoteler önemle İngilterenin Akdeniz donanmasmdan bir görüniif Milletlerarası durum Napolideki Amerikan filosu dün Yunanistana hareket ettî, uçaklar * gösteri Dörtlerin yarın toptalimleri yapacaklar P lanmaları muhtemel Son ile 24 saat içinde Bevin Byrnes arasında iki görüsme yapıldı ((Türkiyenin sinirleri kuvvetlidir)) Moskovanm girişfiği «i"'r harbi hakkmda mütalealar «Türkler, sinirlerinin çok kuvvetli olduğunu isbat ettiler» ı Washington 3 (a.a.) «Türkiyenın sinirleri kuwetlidir> başlıklı bir maka. lesınde <Washington News» gazetesj bilhassa şöyle demektedir: «Moskova basınındaki bir sürü yaygaralarla Sovyetler, Türkleri kendi taleblerini is'af edsrlerse daha iyi olaca. ğına inandırraak için bir sinir harbine girişmişlerdir. Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Maliye Bakanı Halid Naztni Kismir Bu seferki menfaat ve prensip çarpışmalan zaferden iki yıl geçtiği halde. yabçraak ?o>le dıırsun, aydan aya, haftadan haftaya kızısıvor. Harbin son yılında, Tahran ve Yalta Konferanslarındanberi yeni bir ümidle bailayan her toplantı, daha ağır, daha kötüm. ser bir hava irinde sona eriyor. Bu ıstırab verıci barb sonu durumıınu. kazanılan zaferin biiyiıklüğii ılc izah ermek bir dereceve kadar miim. kündiir. Hitler tehhkesini önlemek amacile silâha sarılan batı demokrasileri bütiın varhklarını ortaya atarak dovüiürken, hisierine fazla kapıldılnr. ileride kendilerini bekleyen bü\ük giiçAnkara 3 (Telefonla) Yeni bütçe lükleri hesaba katmaksızın sonuna ka hazjrhklarına Maaye Bakanhğında dedar çarpişmaktan vazçeçmediler. Makvam edilmektedir. 5;kı bir çalışma ile sadlan, Hitler'i ve nazizmi yok etmekti, bütçe projesi btr av içinde aşağı yuAlmanyayı da toptan silip süpürdüler. karı hazulanmış clacaktır. Tahsıiâtın Mussolîni'yi ve fasizmi devirmek isti yil sonuna doğru tahminleri bir hayli yorlardı, İtalyavı da ku*a nenzettiler. aşacağı anlaşıldığından bütçenin açıkJapon emperyalbmine karsı tabanra sız hazırlanabileceği snlaşılmaktadır. çekmişlerdî, arada .'aponjayı da alnın. Almacak bazı tedbirlerle son aylarda dan vurdular. Derankrasi rejimine bağ ithalât da artacağmdan gümrük gel'r. lanmif, mületlerarası samiraî isbirliğine lerinde de fazla1 ık olacakür.. taraftar bir Almanvadan. bir Italyadan. Mcmur aylıklarına yapılacak zamlayahud da bir Japonyadan bir kudret olarak istifade etmeie bugünlük imkân yoktur. Şu veya bu şekilde bir işe güc'u yeter bir hale gelebilmek için bu milİetler, dışandan yardım grirmek şartile, daha yıllarca ç=»lımak znnındadırlar. Bütçe hazırlıkları ve memurlara zam rın önümüzdeki yılbaşından itıbaren tatbik edıleceği malumdur. Bu hususta ne düşünüldüğü hakkmdaki sualime cevaben Maliye Bakanı Halid Nazmi Kişmir bana dedi ki: « Memurlarm geçlm seviyesini düzeltecek bir zammm yapılması mukarrer oîmakla beraber bu yolda ele alınacak ölçünün kat'5 şekilde ıfadesıne şimdilik imkân yoktur Bu ancak yeni bütçe durumunun görülmesine bağhdır.> Londra 3 (a.a.) Britanovanın siyesî muharririnin, yarı resmî bir kaynağa bildirdiğine göre, son 24 saat zarfmda iki gdrüşme yapan Ingiliz Dış Işleri Bakanı Bevin ile Amerikan Dış Işleri Bakanı Byrnes, milletlerarası durumu ve Paris konferansının çahşmalannı göz den geçirmişlerdir. Bu görüşmeler, ö nemli bir mahiyet arzetmiştir. Bu arada Fılistin meselesinin de görüşülmüş olduğu haberi yalanlanmaktadır. Dort büyük devlet dış işleri bakanları Molotov'un Moskovadan avdetinı muteakıb, muhtemelen perşembe günu tekrar tnplanacaklardır. İzmirde son secimden doğan iki dava D. P. ye mensnl? İl Genel Medisinin yeni iki azası Osman Kapani ve Haydar Dündar dün muhakeme edildiler îzmir'3 (Telefonla) Vılâyet Umumî Meclis seçimlerınde seçimin düzenini bozdukları ve propaganda yaptıkları ddia edilen, bu meclisin yeni azasından ve DP. Vilâyet Müteşebbis heyetinden Haydar Dündarla avukat Osman Kapani bugün saat on altıda meşhud suçlar kanununa göre nöbetçi Asliye Ceza mahkemesinde muhakeme edilmişlerdir. Adliye binası büyük bir kalabahkla Arkası Sa~ 3, Su. 5 te Maliye Bakanı "Zammın tnikdarını tesbit yeni bütce durumunun görülmesine bağlıdır99 diyor Tramvay ve Yeni Umum Müdür, münakale işleri hakkmda izahat veriyor Garbî Trakyalı ve Oniki adalı Türklerin feryadı «Cumhuriyet» e yollanan iki mektubda sulh konferansının toplandıği bugünlerde bu Türklerin mukadderatile alâkadar görünmememizden acı acı şikâyet ediliyor istanbul Elektrık, Tramvay, Tütıcl İdaresi Umum Müdürlüğüne taym edilen Ibrahim Kemal Baybora, dün bir arkadaşımıza şunları söylemiştir: < İşe yeni başlamam dolayısile ye. Dün birisi îzmirde, birisi de Bursada lunduklan topraMarda insan muabulunan iki okuyucumuzdan birer melesi görerek haıkları gözetilir. Istilâ nl ve toplu bir malumat veremiyece» Mr. Byrnes mektub aldık. Bunlardan biri Garbî Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Arkası Sa. 3, Sü. 1 d e Trakyalı, diğeri Onikiadalıdır. Her ikisinin de imzası ve adresleri idarehanemizde mahfuzdur. Evvelâ Garbî Trakyalı okuyucumuzun mektubuna göz gezdirelim: «Siz gazeteciler bütün dikkatinizi iç siyaset üzerinde toplamış, dışarıda Basın suçlarının cezaları neler olup bittigini unutmuş görunüBundan önceki harbierde, zaferden sonra galibler arasında pazarlık ve arttınlıyor, yeni tasarının yorsunuz. Dünya milletleri sulh masasmın basındadırlar. Hududdar yeniuyuşmazlık mücadeleleri fazla uzamaya Mecliste müzakeresi çetin den çiziliyor. Azlıklaruı mukadderatı başladı nn iaraflar eski düşmanlarını bir koz olarak ileri sürer ve bu stılhun tesbit ediliyor Bu arada Garbî Trakolacak hem çabuk, hem de nisbeten adaletll ya Türklerini dünya hatırına bile gebir şekilde kurulmasma yardım ederdi. tirmiyor. Ne hacet siz Türk gazeteciAnkara, 3 (Telefonla) Adalet Ko leri dahi böyle bir mesele olduğunu Bugün vâkıa aynı rnetodun gene denenmisyonu bugün toplanmıştır. Bu top hatırlamaz görünüyorsunuz. O Garbî diğini görüyoruz: Her iki taraf kendi lantıda yeni basın kanununun konuşul Trakya Türkleri ld ne memle&ete nııntakasındaki Alman halkını kazan. duğu bildırilmektedir. Komisyon, yarın kabul edilirler, ne de bugün butnak için oldukça miihlnı bir gayrel da toplanacaktır. Basın kanunu tasarısı harcıyor. Italya, AngloSaksonlar tara. uzerinde'ki çalışmalar bir an evvel bifından resmen himaye ediliyor. tirilip Mecliste müzakereye başlanacakFakat neye yarar? Avnıpada bugün tır. Bu müzakerelerin çok çetın olacağı hiç bir milletin yerlnden bmıldayacak şimdıden tahtnin edilmektedir. haide bulunmadıgını bibneyen var tnı? Yapılan yardtmtar, sadece insanlık baHükumet, tasarınm gcrekçesinde kımından ora halkını tatmin edebilmeb. şöyle demektedir: ıstrrablan blraz olsun dindirebilmek .Basm ve yayın anayasamıza göre, fijçin gene senoicıre devam etmek lâ. kır humyetının sahası dahilıne gırmiş zımdır. Dünkü celsede maznunlarbulunınakla beraber hareket mefhumuNADlR NADİ nun keyfemayeşa hareket etmek oldan bir kısmı tekrar Arkasi Sa. 3. Sü. 4 u mıyacağmın nazara almması ve nasıl ki sorguya çekildi ferdleım hürriyeü başkasının hürrıyetınin başladığı noktada nıhayete ıığraIrkçılık maksadıle gızli cemiyet kurmakta ise, basın ve yaym hurriyetınin mak, el altından faalivette bulunmak ve o suretle mutalea edilmesi lâzım ge!ebundan başka muhteîif kanun maddeleeeğı bedıhî hakıkatlerdendir. rine aykırı haroket etmek davasmdaki Vatandaş hıhriyetine saygılı devlet muhakemeye; Tstanbul Ikmci Sıkıyöingilterenin en yeni uzak mesafe jolcu uçaklarından biri harekete hazırlanırken ve millet menfaatlermc hadim buiun netım mahkemeîinee dün de sabahlan ' «Ingilte. A\Tupa Havayolları Şırket:» Auna ve tstanbulla Ankara arasmda dukoa, basının yapıcı bir kuvvet o'.du aksama kadar de 'flm olunmuştur Mahkeme heyetı; Reis Tuğgenerai Londra ile İstanbul arasında yeni bır muntazam seferlere pek yakında başH t"unda şuphe bulunmadığı gıbı bunun Cemal Nadirin büyük Dünya Barııuış, barış!.. senis İhdas etmlştir Ingiliz tayjarelerı ] yacaktır. İlk bır tecrıibe olmak üzere aksıne hareketin de yıkıcı bir kuvvet Yaşar Yenıcı "e askerî aza Tuğbay renkli karikatürü Arkast Sa. 2, Sü. 6 da Londradan harekftle MarsOya, Roma,| Arkas\ Sa. 3, Su. 5 te Arkası S<ı. 2, Sü. 5 te Barış Dişini sık, geliyorum!., Istanbuî'Londra hava seferleri Yeni Basın kaııuııu iki şehir arasında doğru hava postaları ihdas edildi. ilk sefer 7 eylulde yapılacak Irkçılarııt muhakemesi ı• YARIN SİHİRLİ SSSE!.