Katalog

CUMHURÎYET 24 Eylu! 1946 L Davalax*ımız jr Anayasa "iîe hürfriyet Yazan: AJmcd Hasatâ BÂŞAR IKTIBASLA İsrailiıt gizli orduları hudi ajansınm icraî komitesinden uzp.k tutulmuş bulunmaktadırlar. Bu şekilde kurulmuş bir komitenin, AngloAmerikanlarm, «Filistin, ne bir Arab, ne de bir Yahudi ülkcsi olmamalıdır> yolundaki tekliflerini kab\ıl etmesi tara mânasile iîıtimal dışmdadır. Haganah'yı idare ve kontrol eden de bu icraî komitedir. Haganah, 1939 da «Beyaz Risale» nin yayınlanmasile, Yahudi ajansınm Filistin hükumetine karşı yaptığı şiddetli muhalefet saye.sinde gelişmiştir.'O fündenberi de «Mandater hükumetle yan yana duran bir hükunıet» şeklince bcy güsteren ajans bu Hasanah tc^ckkülünü kckloftirmek için var gücib çahşmıştır. Harb de, bu işi körüklemi?, ajansa büyük fırsatlar vermi=tir. Fili'tine yaptığım son sevahatte bana verilen malumata göre, Haganah'nın bugüa, 70 bin kadar kıta ordusu ile ve yurd muhafızları tavafmdan desteklcnen, seforbcr haiinde 6000 kişilik daimî ve birinoi sınıf bir kuvveti vardır. Bütün bu ordu, bastan başa şalısî silâhlar, hafif otomatik tüfeklor, humbaralarla teçhiz edilmiş ve külliyetli miktarda da cephaneye maliktirler. Haganah'ya asker bulmak hiç de güç bir iş de£ildir. Yahudi bölgelerinde askerKk ve iş görevlcri mccburîdir. Kışla hayatı da gayet sıkı ve znlimancdir. Her bölgcnin kcndisine mahsus bir talim meydanı vardır. Ha^anah tcşckkülünü çocuk oyuacağı sanmak, safdilük clur. Gizli polis teşkilâtı hayrete şayan derecede kudretle işler. Haganah te?kilâtı bugüne kadar hcp^baltalr.ma i?i üe ugraşmıştır. Şimdi ise oir adım daha ilcriye atarak işi öldürmeğe de dökmüş bulunmaktadır. Böyle bir teşekkülü silâhsızlandirmanm hiç de kolay ve kan dökmeden olamıyacağı apaçık meydandadır. Eir de kendi orduları bulunan iki parti daha vardrr. Bunlar, fazia mutedil telâkki ettikleri Yahudi ajansma karşı çahşan ve aşırı derecede müfrit sağ olan şu partilerdir: 1 Hatzohar, yahud Yeni Sij'onist Tekilâtı. Bu parti 1933 te kurulmuştur. gayesi yamız Filistini değil, Maveraüşşcriayı da bir Yahudi devleti içine alıp mcssetmektir. 2 Agudat Israel, yahud Ortodoks Tecridci Parti. Yeni Siyoniît teşkilâtmdan da caha fazia sağ olan bu partinin gayesi, Fibtinde dinî esaslar üzerine kurulmuş br Common^'ealth vücuda gctirmektir. Yeni Siyonist Teşkilâtının mü:adele âleti, Irgun Zvai Leumi yahud Milli Askerî Teskilât diye arulan ve 5000 askerden mürekkeb bir yeraltı kuvvetidir. Gayesini, urr.umiyetle katillerle atbaşı gicsn tethişçi usullerle jürütmeğe çatabiyevî hareketleri fevkalâde incelik ve melvaretle hazırlanmış bulunmak tadır. Stern çetesile Agudat I;rael ara=mdaki bag daha az beiirlidir. Her ikisi de aym gayeyi gütmektedirler. Stern çetesi de öldürme usulünü takib etmektodir. Stern çetesi birkaç, yüz askerden müte^ekkil gizli bir cemiyettir. İşts İsrailin gizli orcularının kısa bir tsblosu... The English Digest'den tercüme eden: HEM I NALINA MIHINA !00 adam öldiiren gsnc serbsst dolaşeyor» u başlığı göriip de heyecana kapıimayımz ve 100 ki. şinin katili olan bir gencin serbest serbest gezdiğini sanmayıruz. Bu, «Üniversiteliler Dergisi» nin son günlerde ellme gecen lemmuz sayfsm. da ckuduğum Osman Versay imıah bir yazının enteresan başbğıdır. Yazmın muharriri, Zongnldaktan Devrek Orman işletmesine gidiyor ve işletmenin müdiirii Ziya Çağlar ile beraber ormp.nda dolaşıyor. Müdür, ona, izahat veriyor: «Bugün bir milletin, medeniyet çemberinden içeri girebilmesi için, arazisinin asgarî yüzde 22 si orman olmalıd;r. Halbuki bizde şu gördüğünüz fundahklar da dahil, bu nisbet ancak yüzde 12 yi buluyor.» Bu sırada yolun kenannda üç k!«i göriiyerlar. Bunlar ormandan kestikleri ağacları acele orele bir arabaya yükle. mektedirler. Müdür, ağaclan kimin kestiğini sornyor. 15.16 yaşlannda bir genc önüne bakavak, «ben» cevahını veriyor. Öteki iki adamın biri «süriicüyüm», öteki de «yükleyiciyîm> diyor. İşletme müdiirü arabadafci kesilmiş ağaclara bakarak ağlar gibi bir sesle izahat veriyor: « İşte, bu gördüğünüz ağaclar, azamî 10 seneliktir. Su arabada 500 ağac >üklüdür. Biz, fundaları büyütelim diye uğraşırken bıınlar giderler, körpe fidanlan keserler. Sakın, bunlar çok ceza görecekler sanmaym!» Açaclan kesen cocuğa «Bunlan ne yapacaksın?» diye soruyorlar. Aldıklan cevab şudur: Fasulya sırığı yapacağım! Muharrir bu cevab karşısmda şöyle jazıyor: «Çocuk gibi büyütmeğe çalışılan bu körpecik fidanlan, işte bu şuursuz kafa, fasulye sırığı yapmak için keâiyordu. O zaman şöyle bir hesab yaptım: 500 ağac onar seneden 5000 sene eder. Bir insan ömrünü vasatî 50 yaş düşünürsek, bu çocuk, şu anda 100 tane adam kesmişti..> Çocuk, muahaze edilince; Ne söyliye; :m bejim, kannn var. Ben cezama razıyım! diyor. Muharrir, bu cezanın ne olacağını da şöyle izah ediyor: «Mahkemede iik cevab: Efendim, araba benim değil, oluyor. O zaman arabanm, sahibinden habersiz (!) altndıgı çin iadesi. Kim kesti? Çocuk. Karar: Yaşı küçük olduğundan beraetine ve kesilen ağaclarm da satılmasma veya çocuk küçük olduŞu için 3 lira para cezasile bu cezanın teciline. «AUah biliyor ya. o ağacları 5bür adamlar kesti; çocuk, ben kestim, diye ortaya çıktı. İşte bu memleket davası bu şekilde zorlukla başarılıyor. Adliyecilerimizin bu memleket davasına dörtelle sarılmalarmı istemek hakkımız değil mi? «İşte 100 adam öldürsn genc bugün ortada dofaşıp dunıyor!> Devrek ortnanlarında 500 fidanı fasui. ve sırığı yapmnk içtn kesen çocnğtın 100 adam öİdürdüğü, genc muhnrririn ırijinal bir buluşııdur. bu hayaB hir hesab olsa dahi orlfida bir gerçek var. ılır ki o da 500 fidanın bir hamlede . altaya kurban gitmesidir ve bu ağac katliâmı. hemen hemen her ortnanda, îattâ yol boylarına dilileıı ağaclar üsiinde ynnıhp durmaktadır. Baltaya, ranan da yardım etmektcdir. Her yıl şuursu» ve zalim baltaya ve ondan daha suur.nu ve daha zalim vançına kurban giden ağarların yerına acaba dörtte bir nlsbetinde ödan yeblyor mu? Ormanları korumak hayati bir memteket davaMdır. Bn davayi istediğimı» eibi yürütehilraek için. iktisadî, cezai, ibtiyatî, terbivevî her «ürlü müessır cdbirîeri almak ramretîle karşı karşı. ja olduğumtıza şiiphe yoktur. isi ikrar! Ithal malları karaborsaya intikal etti, ihracatçılar ise bekliyorlar... Yeni ekonomik kararlarm tatbikına başlanmasmdan sonra piyasada ilk zamanlarda görülen kararsızlık ;.inuii t?mamen gcçmiştir. Buçün gerek ithalât ve geıckse ihracat tacirlerinin r e yapa» caklarını kesin olarak bildik'.eri gö rülmcktedir. İtl 1 ı'ât tacirlcri, bir taraftan yer.i si. pari lere girişirkcn diğer taraftan c'!erinde bulunnn ithal mallarından Hlhassa nıevrudu fazia olmıyanları saklanıa« ı teFcih ehnişlerdir. Bunların :naîiyeti, > bundan sonra geleceklere nazaraa fazia olmad'Ş'r.dan, gerek yeni geleccVıle:le b:r pirti yaparak ayni fiattan satabilmek ümidi, perek'e şimdiden karaborsasını yapmak imkâm ithalâ'çı'arı bu lıarekete teşvik etmektedir. Bu şekilde bir çok itbal rr.aüarının şimdi r;ene el aliınclan satışları vc kar?.bor;a~ı ya pılm'iktadır. Muhalefetin c n kuvvetü fikîr olarakj le bunu ssîlxnak U7.exe baş'nrduŞu ortaya sürdüğü anayasaya aykırı kaj £arb nvetodları bırb:rjacini yalar.layor, nımların kaldırılnası, vatandaş hak!a tezad h r l ' n c * Jrahyorfard: Bunun için rının teminat altma alınması dileklsri Lgarbdan bir . Iâb">ratuar tecrübesi g:bi ne «evet» demiyocek kimse buiunajifay<ialan:iakf şart'îe jtendiTnize/mahsi3 maz. Bunlarla memleketm refaha ulaşfibir inTcı!âl~cı j yol .âzıırtb. Bu yol inkıması, hayat pahalıhğının kaldırılmaii, şiâbeımn ve 'inkı'.âbın ışuıırunu Ves'iohîrkesin mesud obnası gibi temenrîilsr •m:? bir fıMr oîsuninğü|sEycsin<îe buluarasmda bir f^rk ycktur. Sosyal hayaj rabilirdi. Eunun ic'.n de< Atatürkten y l tımızda gerçekl.^şınesi takcürinde kml larra evvel mem^e'ıet ''î.<?ndi eenin «hayır» diyemyeceği şeyieri bir\rinden doğmu1; k u ı t i n c ı ' b i r ükri a:;aiı araya getirip muhalsfete geçmek kâfi flyukarı hazır olaıak inkilâbcıya vermiç ise b:zde bu iş ;nukemmel şeküde ya [\bulunmaliydi. pılır.ıştır. Fakat s?!İ messle bütiin bu En az yüzyıüık hny.iiamız bu sahada çüzel ve iyi şey^ere ne yollarla ve ne klprkmc bir bcşijk ve| fakirlil: içhide ş2ki!İ3r alt:nda gidiloceğijîin belli ol geçti. Kcndimizd»n doesnuş hiç bir fikmasıdır. İşte kurtaııcı muhalefet fikri. rirr.iz yoktu, ve zaman zaman hürriyet yaşayan realitelsri yeni reaMtelerle de haîrrti çektiğimiz, »tııab ve buhrnn jr.ştirerek bu dileklere hahikat çeh ıçiüde kaldı.Ş nız vakit, .riiva susamış resi verecek yollardan ibarettir ve bir bir üdam .sevki tabusiie gözlerimiz garçok şeyimizi kendbinden beklediğimiz ba ı;evirdi,> ve or.ıdan/hazır ne bulmuş ve onun igin oru kuvvetlendirme|e İEck fikir, ırsa'tine; .kumaş, hürıiyet mecbur ol."îuğumuz muhalefette eksik ââet.'kanun 51i' ve bu'lıeps ; ni mübaıek c'an şey de budur. ve murrterem ^sy'.^r gibi, tanıyarak haMuhajefet bii'lin bu iyilikleri sadece' yatımıza zola r.iale'mek tccrübolerine bir «hürri>;t» ve b'r «iyi niyet» mese! girişmckten baaka b r şey düşünmedik. lesi olarak kabul ediyor. Onca bu ga; Kencîimizi küçak ^ciı•en ve hiç bir ?e;elere varma yolları bu ksdar b2sit ve} yimize inanmıy^n aşağılık duy:;usunu f harekete imkânlar o nisbette bol ve kolaydır.; da yenmek !s h'm inlülâbcı geçtikten,sonra, rr^mlckotte hazır hiç'.ıir tlk hareketinde büyük başarılarla bui yolun açılıverdiğini sanan muhalefet,! kurtancı iikir buîa'nayınca, kendi irahâdiselerin sonra ters bir akış çizdi|ini! desini ve kararlavnı herfeyin Cstünde görünce hayretler için^a kalmıştır. GeJ tuttu V9 bu suretle garblılasmak dava; çen yazımda da söylediğim gibi, bu du< mızîa garbh gibi W r olmak ideali birrum hâdiselerden derhal şahısları mesi birile uzlafa'.nıya.ak hayatımızda büul tutarak fikir yerine şahı?ları hedeff yük ve ac:kh bir îe/ad başladı. îşte bübaçarısızlı^ımızm tanıyan bir rnücaJelî taktiğine doğru' tün h.üsranlanvnızr.1, muhalefeti sürüklemek İ3tidadındadır. sebebi buradan \değrnu.?tur. Huzurîuzluk ve memnuniyetsizliklerimize sebsb olan şeyieri basit bir hürriyet messlesi halıne koymak ve bunu da kolayca elde «îd'lebiHr sanmak ben. ce muhalefetin en zayıf tarafıdır. Bu fikir kendi realitolerimiz dışmda garb markalı kopya bir hürriyetçilik fikrine bağlanmaktan, yani işin en kolay, fakat en maksada uymıyan tarafmı tutmaktan dogmaktadır. Durum bu merkezde olunca mvıhalefeti anayasa üzerinde JSrarla durmağa götüren görüşün b'le, hayatımızm dışmda blr şey olarak kabulü zarureti vardır ve iş bu cepbeden tutulduğu müddstçe bu en basit ve en haklı dileğın dahi gerçeklîşmesi imkâm yoktur. Muhalefet anayasanm tam yürürlüğe pirmesi ve ona aykırı kanunlarm kaldırılması dileğir. lodir; yani serbestçe cemiyet kufmak, serbestçe neşriyatta bulunmak gibi haklann tamnmasını !stiyor. Çiinkü anayasamıza göre bu hürriyetler hiç bir suretle hududlanamaz. Hzlbuki kanunlarla bu tahdidler yapılmış, tatbikatta »se bu hürriyet hemen yok edilecek kadar ortadan kaîk tnıştır. Objektîf hir Inceleme yapmak Iin bu hürriyptlprin ne vakit ve ne =ibi sebeblerle crtadan kalktığmı gözf'iıüne almak lâzımclır. Acaba bu aykırmk ve hürriyetlerin hududlanması ne vakit olmuştur? însafla ve so|uk':anlı!ıkla durunıu :ncelersek göriirüz ki bu hâdisenin ba.jlaneıcı 1923 te Atalürkün önderliğile £İri?ü*imiz «in'..uâb yolile hürriyet» davasils berabcrdir. Inkılâb davası crtaya atıldığı gün Pnayasa ile korunan hürriyetlerin hud'iJlanrnası kendiliğinden ortaya çıkrnijiır. Cemiyet kurrr.anm kontrol altına alınması, hattâ kurmsğa müsaade eailr"eme=i, bütün topluhıkların iktinar cmrinde bulunmaM ve bunlara yalmz intfbatî vazifeler verilmesi, fikir ve sfiz hürriyetinin raratlı bir ?ey gibi tan:nmaji gibi hârli(=eler ?on <;?n?İ3rin ıçi değildir. İlk inkı. lâb adımirtı attıgımız zamandanberi bu prsnsipler ana/asadaki mutlak hürriycte raSmen hay^7ımıza girmiş ve zamanla yerle^e yer'.eşe anayasa bir taiki tezad bsrafta, hsyat öbür raber yaşamış, durmuştur. Acaba, bu r.eden böyle olmuştur? Bahis çok uzundur; fakart her uzun batiis g'bi yan!ış snlaşılması tehlik?si göze ahnTisk îartüe kisaca söylenebi!ir: Çünkü Ata'Mrkün bir s<?ziş haHnde rsa'.itelerimize ve .htiyaclanmıza tam uv^un şekilde \»iri?t'ği inkîlâbcı hürriyet harekîtile, onu jf€rçekleştirmek üzsre anayasa İle (iavandığı hürriyetç'lik f'kri teıi halinde idt de or.dan.. Bu cüuınlrrd?ki tah'.i'.lirimde bir d#fa daha dokunduğıiTi cıbi, Atatürkün Inkilâb yolile T'Jvk'.yovi earbhlaştırmak ve garbh bir hürriyete ulaştırmak ideali1923 hürriyet ir.kıl:bımızja yani Üstiklâlirr.izi Jcaıandj3I1T1ız için geiçek manada ilk hürriyıît hareketimizde bir taraftan anayasa, hürriyet fikrini getirdi, fakat öbür taraftan inkıljbm ancak bir seziş haiinde kalan şuuru ise buna her zaman inkasını çevirmflja temayül etti. O jekilde ki cumhuriyct rejiminin bir çok ana.vasıflan serbest seçim, hür düşünce, şu ve bu fikirle hareket arasındaki bu 'tezadm müsaade ettiği ölçü ve harekete ı engel oîmamak kaydile. yaşıyabllii. Bundan şu mâna çıkarılmalıdır: Türkiye 1923 te bir zümre diktatorasına teslim edilmiş değildir, Bilâkis ilk gerçek hürriyet har>kctine, tarihinin en müstesna bir şelısiyetinin önderliğile ve en uygun şartlar altında girişmiştir. Şu halde o tarihte bcşlanan hareket tamamen doğru idi, faka^ hayatm doğru bulduğu bu hareketı, kitab desteklemiyor, ona rlüşman oluyordu. Kitab, anayasadu; hareket ise inkılâbdır. inkılâbın bütün kusuru kendi kitabım ortaya koymaması. Avrupada tahsil etmiş Ağaoğlu gibi hürriyetçiler tarafınhazırlatıan ana. dan tercüme ya'sayı kcndine k:tab olarak kabul etmiş bulunmarıdır. Bir kere hareket böyle başlaymca anayasanrn istediği her türlü hürriyet fikrile, inkılâbın istediği hareket ve hürriyet fikri ilk günden ifibarcn bhbirile çarpışmağa baçlad'., ve bunılan dolayıdir ki anayasaya ayk:rı kanv.nlar ve tatbikat dnğdu. Şu halde bugünkü dâva anayasaya aykın kanunhnn dcğmasile değıl, fakat inkılâbın Jayanacağı bir kitab ya. ratsmıyarak iezişlerle yakaîanan dojru yolun, şahsî irade vc kararia güdülmeŞe çalışılmasından doğmuştur. Kitab yaratamıyan inkılâbcı, peygamber dalıi oİ5a muvaffak olamaz, Kitabsız peygamborler, gcçıci Zc'manlarda kavimlorine feraMık veron vcllar göstermiş olsalar bile ne ese^eri. ne de kendibri yaşıyarnamıştır. Kaldı ki Yirminci asırda, bu k'dar mad'U ve ileri bir dünya içinde, hiç kimsedcn epki peygamberier dbi ihtiras dı?mla kslmasî, dünyayı unutarak All?h frt'ıisi olması bek ] er.emez. Iş bir kere şahsî irade ve ikti dara bağlanınea bunun en tehlikesiz sonu, bizim ge'Mrâu'miz hayat olması lSzımgelir. Tarihte başka hiç bir memlekette biîimkine benziyen şartlar al. tmda kitabsız bir inkılâb hareketinde sahsî iktidar s'steminin bu kadar ez zararh gecmiş old'iŞu gösterilemez. Bunun dışında b!r çik iyi şeyler de yapmış olmamızı, hareketi idare edenlerin ve inkılâbımızda vaıife alanlarm vatansever ve idealist o'mak bakımmdan her merpleke'ten df.ba Ueri olmalarına borcluyuz. Gayriniz&mî Yahudi orduları Filistinde hâlâ faaÜyette bulunmaktadırlar. Haganah Cemiyeü İngıliz askerî kuvvetierinirı harekâtını sekteye uğratmak maksalile yaygın bir sabotaj savaşına girişmiştjr. Stern çetesi gitgide airtan sayıda rehineleri tutup kaçırmaktadır. Sokaklarda Inîiliz subaylanna katilce hücumlar yapılmaktadır. Bu ise tahammül odilmiyecek bir durum arzetmektedir. Bu Ğurumu gözden geçirelim. Muayenemize de aşırı derecede kuvvetli, kudretli beynelmilel bir teşokkül, Yahudi ajansı ve bunun dikiate şayan siîâhı Hajanah ile başlıyacağız. Yahudi ajansınm kökü evleviyetle Siyonizme dayanır. Siyonizmin takdire şayan gayesi, Filistinde Yahudi haikına âmme hakları ile elde edilip sağl.macak bir yuKİ yaratmaktır, yahud yaratmaktı. «Yurd» kslimesine dikkat ediniz. Dünya Siyonist teşkilâtınm teşriî heycti, alelâde zamanlarda, en a n iki yıkla bir toplanan Siyonist kongyesidir. Siyonİ3t teş'.ulâtmdan tamamile apayrı bir hüviyet taşıyan Yahudi ajansı, yeni bir üremedir. Siyonist teşkilâtı 1929 yıUna kadar, bu Yahudi ajansınm vazifcİhrrcatçılar, para kıymstinin cleyis rini görme/.te ici. O yıl yapılan bir anrpe:inden istifade edcrek iîk partide [rşma ile, daha genişlctilmiş ve Siyobüyük satışlar yapmak için bir çok te nist olmıyan'aım yüzde elüsini içine şebbÜFİere ş»ir:miş olmakla berabe. he. alacak bir Yahudi ajansı kuruklu. nüz neticesini alanamışîardır. K"aspn İşte Yuhudi ajansı bu suretle meydaaranan maddcler için e":er mal mev na gelmiş oldu. Zamanla, Siyonist olcud olur.«a ihracda miiskii'ât yoktur. n:ıyan üycleri, gitgide Si}onist gaycleMe?elâ btığday her yerd?n aranmak ini beniııiîediîer. BöylelikJe bütün nitadır. Yalnız Toprak MahnıllfTİ Ofif=i yet ve malcsadlara rağmen, genişleülnin esasen Inçiliz lira.=ı ve doiara ?omiş Yahudi ajan.31, dünya Siyonist teçre âyarlanan fiatları şğ kiiâtınm işlerini kabuUenmiş oluverdi. hububat ve bakliyatta fp.zla ış yoktur. Yahudi ajansınm üç organı: Meclis, carî komitesi ve icraî komitssidir. IcOlşrvnluk imtfhanı vermiyenler aî komitenin merkezi Kudüste olmakla Univ^rsîteye girt?mivecek eraber, Londra ve Washingtonda da MiUI Ej'tiiı Bakinının baçkanlıgmda Kubeleri vardır. Bugün icraî komite, üAn\nrat1a tnplanan Ünlvcr«it*lrrarası Oenel yelerini yalnız ve yalnız Filistindeki sol Kurul t"planiı«:r.a Iştlrak eden çehrtmtz raktiitclcrl dekanları dün dönmüşlprdlr. ve merkczin dört partisinden seçip almaktadır. Bu partilerin hepsi de «BiltRektör do bir kaç güne kadar gelcrektlr. Dün olgunlu* imtlhanarını veremiyen j more programu adı verilen programı talebplcrln Unlversltpye alınacakları habcrl desteklemektodirler. Böylelikle, Siyonist şayl olur olmaz bazı genclcrin lmtlhan poiitikasmın nasıl deryalar kadar bir laMna glrmediklerl gdrülmuştür Halbufcl bu haber Ankarada Gcncl Kurula lştlra: dtğişikliğe uğramış olduğunu öğreniyocden Iktlsad Paköltcsl Dfkanı ve Rektör ruz. Biltmore programınm vargısı arvoklll Omer Cel&l Sarç tar&fından yalau tık bir «Yahudi yurdu kurmak, yaratlaumıştır, nıak» değil, Filistini de içine alan bir Yahudi «Commonwealth. i vücuda geÜniversite haftası Bu yıl tınivcrsite lıcftfisının Sıvasta a tirmektir. çılması dolayıslle Ankıra ÜnlversitPFl RekDört Biltmore partisi şunlardır: törü Şevket Azlz Kansunun başkanlı'.mtla 1 Mapai, yahttd Filistin Yahudi İşçi on klştlik btr profesörler heyetl Sıvasa hareket etmişlprdlr, Partisi. Ajansm icraî komitesi başkcıru Denizyollannın bütçe ve kadrosu Ben Gurion'un partisi olan, Mapai, FiKadro vc Den'zyollannın ] ! ) | ~ bütçesl listinde en fazia büyük Yahudi partisietrafında Bakanlıkla tomn ctmck üzere An dir. Gayesi. kütle muhaceretile bir Yakaraya glıicn Mustafa Nurı Atıl başltanlıvjında'îl lıeyct şehrimlre dönmüştür. U hudi Sosyalist Coınmon'.vcaltlı'i yaratmum Mlldur muavlnlerlnden Mustafa Nurl, maktır. dün gazetccllere> Ankaradaki temasları 2 A: Umumî Siyonistler Cemiyetl. hakkında çunlnrı saylsmiştfr: Bu Doktor WeLmann'ın partisidir, ve « Dtnlzyollan Idareslnln 1017 b ü t ç e . sl. 301ü yılı bütçoslne nUbetle 5 mtlyon Mapai ile sıkı bir surette iş ortaklığı \\x% arttırıltraş ve fakat memur kadroların yapmak tadır. da hiç bir doC'lşiklik yapılmamıştır.» 3 B: Umumî Siyonistier Ce;r.iycti. İbrahhn Hoyi Usktidardaki yangın fahkikafe ÜsJcüdarda büyük blr yangın oldugunu ve 13 evra tamamen kül hallna gelUl?!nl cun ynzmıştık T.n'îin. Bağlarbaşının Selâmlall mahal'e"îlnde Trablu3 sokngında VllttorFaya ald ÜQ katlı evln blrlncl katından ç'.kmıştır, Çok şlddotll esmekte olan rüzSfirın teslrilc yangıa kısa blr zamanda büyüyerpk etrafa yayılmıştır 8usuzlu)t yüzüadcn gltgide btr âfet hal'lni alan alevler. tam bastırılmak üzere lken Lftzarlye ald •H numaralı evln çatısında büyük blr lnfllâk oln.uş ve yansın yenlden büyümüştür. DUn sabah saat .1 te yangın söndürüldüf;ü zaman 13 ev tamamen yanmış buunmaktaydı. Tiyatro Çocnk Tiyatrosu ve Ses Opereti Bu yıl on üçüncü yaşına basan Şehir Çocuk Tiyatrosu yeni mevsime ehemmlyetli bir değişiklikle girmektedir, bir tecrübe devresinin ilham ettiği bu de. ğişiklik çocuk tiya'.roiunun bundan sonra çocuklar tarafmdan yalnız çocuklara oynanması kararıdır. ödemiş şilepi hakkmda verilen izahat îsveçte lnşa e<li!en Ödemiş slleplnln ıncmlokete ceidikten sonra uzuııca bir 7amandarberı llmanda atıl öir vaslyc'.tc cur ması nazarı dıklıati celbetmeSteür. Düu bu durumun sebeblerl ha';kmda Dr\let Dtr.'.ayollarl Işletmeslnden salâhlyet sai'.ibl bir «at şu lzahatı vermiştlr; <: Odemlş şlleplnln ümanda durraasinın idari vo teknlk bazı sebeblerl vardır. Şllepln tescil mııameles! murettebatmın tanzımı ve bazı dahlll tertlbatının l!:n;all bu müddet znrfmda yapüdı, Bir taraftan da şllope kftrlı blr iş aramaktaydık Bunu da bu'dıı!: Ödemiş Zo:ıgu!da!ctan pik demir yükleyerck Isvcçe gütürecektlr t Douıiş İçin de hamule temin edllmlştlr. Ödemiş uzun blr seferden geldiğl ve gene uzun btr sefer? gldeceğl İçin yarln tstlnyeye gldcrck Doka glrecek ve havuzlandiKtan sonra Zocguldağa gidecektlr.> lşçi sigorlalan primleri Çalıçma Bakanüjı Işçl Sigortaları Kuruma 15 kazalarile mesleltl hastalıklar ve ar.alık Elgortalarına ald primleri zaman'pda ödsmıyen İş yerlçrlnden bu primleri yüzde cn fazlası ve yüzde beş faUı.e alacaktır^ Bu şeklın tatbıkına etlm ayının 21 lndea İtibaren başlanacakur. Busüne kad£r bazı İş yerlerinden yanlışlıkla alnmış olar yüzde 10 fazia ve yuzıie teş fe lzlerln bundan sonrn ödeyeceklerl prlnılere karçılık tutulması Çalışma Bakaaiiâmdan bıldlrllmlştir. Is yerlennln her ayın prlmlcrlnl ertesl aym l ' ı ine kadar ödeylp 21 lne kadar bordrolarmı vermelerl lktı/a etmekıe beraber aym 21 İne kadar tedly^yapanlardan ayrıC3 cezi alınmaması takajrür etml^tlr. SADİ TEK Tlyatrosu " Bu gecs: Büyükdere Beyazpark'ta (SÜTKARDEŞLER) V di 3 p r e o vl ed Yarm goce: Küçüksu PARK Gazinosunda 40 ton tenek« Teneke kutu lmal edenlere verlimclc üzcre Vilâyet emrlne yenlden kırk ton teneke verilmiştir. Qöîeük Deniz Fafisnkalan Genel Mudürülğünden : Çırak okulu 1946 1947 dersleri 25 eylul 946 çarşamba günü başhyacağından sınavda kazandıkları kendılerine büdirilen yeni öğıencilerin bu tarihte Gölcükteki Çuak Okuluna gelmeleri. (12061) Bu Akşam S Ü M E ^ Sineniasında GİNNY SİMS ve ALAN CURTÎS yaratılan tarafmdan TEHLİKELİ filmi ' gösterilmeğe KADIN başlanacaktir. İki kadın bir poker kartı üzerine kendi kalb ve aşklarını oynuyorlar. İki saatlik hiç unutulmıyacak nrükemmel bir komedi. Yerlerinizi evveiden aldırımz. Daima Istanbul Yann YI L P Î Z 7 Yıldız, 15 haikı na beğendirmek emelile ali"amJ3ın itibaren SİNENASI paşa Nunıune hastanesinde yapılan azaml seselert Istanbul Tlcaret ve Sanayi Odasin tsdır. Gün geçtikçe gelişen ve halktan itlna ve tedavllere rağmen kurtarılamıyarai dcn ayrılıp Sanayi Odcısına bağlanacak görcVüğü rağbete mukabele için hiçbir dün gçco henüz 13 yaşında hayatının b a . lardufedakârhktan çekinmiyen Ses Tiyatrosu harında rahmeti rahmana kavuşmuştur. Bakır şilepi önümüzdeki mevsim için de büyük haSıvasta ucuzluk Cenazesl bugünkü salı günü hastaneden Tamlr dolayıslle uzun müddet havuzSıvas fHusus!) Illmiz ve çevresinde zırlıklar yapmıştır. İlk temsil edilecek larda btkletllen Bakır «ilepi 2S eylul cu kaldırılarak Kızıltoprak Zühtüpaşa cftmlinbu yıl nıahsul geçen senelers ııazaran çok piyes «Kelebek» adll bir eserdir; bu emartesl günunden itibaren Karadenlz se de öğlo namazını mütcakıb Sahraylcedide verlml! ve bereketll olarot elde edlldiğlnd»fnedi:ecektlr. ferlerlne ba5İayacaktu seri «Yosma., «Tornist?.n>, «Sırat KöpKöprüdeu 11,(0 ta kılkan. Tapura Kadı den buğday fiatları günden güne düşmek rüsü», «Bukalemun». «Sarhoş Mehtab», tedir. Buna muvazl olarak arpa ve merciFethi Tahsinin mezarı ziyaret kcy lskelesinden gldiş dönüş otobüslert mek fintlarında da düşükiük vardır. «Istanbul Efcndisi», «Atlı Ases», «DoOlumucün 7 ncl yılddnümü münasebe temln edllmiştlr^ Ekstra buftdaylar 2 0 2 1 . az cavdarlı mal mino», «Fındık Fatma., «Sarmaşık», «Atl'.s nıerbum Fethi Tahsin Br.§aranuı dost * * * lar 171?, arpa 1213 ve merclmeğin kiarkr.daş!arı ^2 eylul pazar günü mer. lago» gibi operetleı takib edecektir. losu 242*ı kuruştur Belrdiyemiz bu duTüccar Tanl Vaslliyadis pederl tr.ımun kabrlnl ziyaret ederek aziz iıatıraKuvvetli kadrosunda Hikmet Kararum karşısmda ekmek flatlarında klloda sını anmışlardır. APOSTOLOS VASİLİYADİS 2 kuru3 tenzllât yaparak 2S kuruşa nark gözlü, Handan Karaokçu, Vahi Oz, Vevefat etti. Ccnaze meraöiminln 21 eylul vermiştir dad Karaokçu, Zeki Alfan, Şahin Tek, Yeni futbol ve sportif komitelerile l'MH salı günü saat 1G,°.O da Şlşli Rum Şçhnmîze ve Be bağlı Yıldizell llçesl Tevhid Bilge gibi sevilen ve tanılan sarrezarlık kllisesinde yapılacağı teessürle ceza heyeti seçildi çevrelerinde şeker paccarı istih=alâtı zürBeden Terblyesl ümum Mudurlüğü Mer bildirUir. ram yüzünü güldürecek derecede çok ve natkârlar bulunan Ses Tiyatrosuna yeni • îstlşare Heyetinln son verdiği kararia 3 Cenaze levazımatı D Dandoria rlrrlidlr Şimdiden lstlhaal başlamıs bu mevsimde başarılar dileriz. nıuhtellı ojanlıklardâkl tertlb komltelerl lunmaktadır. Metin Toker seçımlerl dün bölse merkezinde yapılm>.şAvrnpaya gidecek W^K tır. Evvelce lkl Uyeden lbaret olan futbol tertıb ltoıniteslt kulublerin mevcudüne g o . TÜCCAR ve TALEBELERE ro dokuza çıkarılnjigtır Dün yapılan toplantıda yeni heyet §u üyelerden teş^ll 1 Nazil'.i fabriksmızda mvcud tekriben 16 ton üstübü ve 9 ton helezon edilmlştir; Ulvi Tenal fGalatasaray) H a y . telefi 14/10/946 pazartesi günü saat 15 te fabrikada açık arttırma suretile sarı Irdel rBeşiktaş)^ Zlyi Ergük fEle'ktrlk), Konuşmayı pek çabuk elde etmek Hamdi Canko (İstanbulspıor). Ruşen fBeytılacaktır. isterseniz, sırf mükâleme derslelerbcyl) Omer Ipek fDavudpaşa) Kamran rimize devam edebih'rsiniz. 2 Nümuneler ve şartname fstanbulda Sümerbank Satmalma Müdür(Alfmdar), Ferld (Topkapı) > Tarıi /Bo Lisan Miiteh. Prof. ANJEL ğazlçl). Bu intlhab lklncl kUme kuiüble. iüğünde. Izmirde Ege mmtakası Satmalma Müdürlüğünde ve fabrikada görürlnln büyük kulübiere karşı bir zaferi olaBahçekapı Selâmet Han. ^ lebilir. (122131 rak fcarşılanrmştır Ayrıca yapılaa ceza neyetl seçlmmde 8eşlktaştar. Neomeddinle Anadoluhişarmdan Fu'ıd Bamazan Adlan kazanmışlardır. A Ş M Sportit oyunlar tertib heyetine de Fenerbahçeden Muhtarla Veradan Lutfl scçllMemlrketimİ7İn dah! Memleketbnizin yegâne halk o^işlerdlr. ses sanatkârı türküleri okııyucusu Şehir Çocuk Tiyatrosunun ilk seyirYangımn neden çıktitn ve Lazarlnln cvmdc lı:fl!fıfc edca maddenln ne olduğu cileri bugün, liseyi hattâ Üniversiteyı hakkmda tahklkat yapılmaktadır bitirmiş genclerdir., Tiyatroya karşı eencliğin gösterdı'Si alâkada bu güzel Boğazdaki kazanın tahkikatı rr.ıiılurarı onünde vukua gelen ve 3 teşebbüsün hiç bir tesiri olmadığını ^'.nin bosjulmaslle netlpolenen vapur söylemek haksızlık olur. Fakat itiraf saııdal çarpıjmısmın tahklkatına devam cdllmektcdir. Knzanın sebebi tam olarafc edelim ki Çocuk Tivftrosu hakikî gayeblt edilememekle berabcr sondalcınm sine' varamamış ve eün geç'ikçe bir nelhınall yüzünden llen gedıyi tanmln edll vi nezih operet halıni almıştır. Büyükr.ıcktedir lerin rol aldığı bu temsillerde, büyük seyircllerin ekseriyette olması bunun en Bozulan sokak lâmbalan Dlranyolunda Elçkl Yurdu sokp.gındakl gürel deülidir. 11* numaralı sokak lâmbası üç g?rcd1r Önümüzdeki mevsimden itibaren ar.mamaktrdır Dort, bcş sok°.£ın kavşak ilkokul Çocuk Tiyr.trosunda Bu parti, umumî siyonistlerin s?ğ kailkokul i'crlııe koııulmuş c!an bu lnmbanın bozul talebelerl rol abcaklardır. Şehir tiyatn^cımı teşkil eder, Mapai'in sosyalist bütün blr mp.hallenin sokak. mıış veçhelcrinden maada prograımndaki bütarını karaulıkta b!rcvkmıştır Eloktrik Ida rosu rejisörHiğü ^azetelere bir ilân vetün maddelerini ocsteklcr. rerek tiyatroya, dansa ve musıklye here5İnın nazarı dlkkallal çekerlz 4 Mizaçi, yahud Dinî Siyonist Parvesli küçüklcrin t'.yatroya alınacağmı Tatar Güzelinin katli davası tisi. Gayesi, nizam, kanun yolu ile IsTatar gıi/ell nanıile maruf Sulhlyeyl ö! bildirmiştir. dürdü';ü icidlasılc mtıhkemeye verilen bakrail ülkesini tekrar ele geçirmektir. Dünyanm hemen her yerinde çocuk Bu suretle görüvoruz ki, daha fazia l:al Ibralılmin duruşmasına dün Blrlnci tiyatrolarmda jocuk'arın rol aldıklarıAyırceza mahkemesinde devnm cdllmiştlr. mutedil, Biltmore aleyhtnrı partiler YaDunkü oturumda^ çajınlan jahldlerden nı duyuyoruz. Shakespeare gib dâhüe''u taneil dlııIenllrolşUr ilk olarak dlnle rin eserlerl bile çocuklar için sadeleşoılen Sulhıycnlu koeası Hadl Irmaklar cl tirilmiş, hattâ bunlardan birinin tercüE R R I N E R G U N nayet gece^l eve geldlğl zaman karısımn ce mesi Ankarada büyük muvaffakıye'.le cdlnt sanıtık oda=ında bulduüıunu söyle. temsil olunmuştur. Küçüklerin, kendi ile ml?tir. Dnrnm adında diğer bir şahld Bul yaşlarmdakl arkadaşları tarafmdan oyE C D E T B A Y T O K lıiye ila İKİ sene eivel münasebette bu nanan piyeslerden daha çok hoşlanmaNişanlandılar. undujunu a n l a t n ı ^ Şehremlnl polls ka akolu komis»ri Sald de yapılan tahklkat ları pek tabiidir. 22/9 946 sonunda Sulhlyenln haflfmeşreb blr kadın Çocuk tiyatrolarmda en güç çeyleriduğunun anlaşı'.dıî'im söylemlştir. Şahld den biri uygun piyeîîer bulmaktır. Yelarak celbedılen polls lklnci şube memurarından bazıları da^ fcüçük kızın 14 me ni bir kararla lşe girişen tiyatromuzun gelişi güzel murun arasından İbrahlmi seçerek o gece temsil edeceğl eserleri Kızım Zahlreye muvaîfakıyetll amellyat Sulhlyenin evlnde görduğü adamın bu ol kimselere yazdırmayıp çocuk psikobyopan sayın Dr Profesör Naşid Erez ile ugunu söyledrrlnl anlatmıçlardır jisinden ve pedagojisinden anlayan hastalıgı esnasında candan blr alâka ile Muhakeme. diğer ş&hidlerln celbl İçin kimselere hazırlatması, hattâ yabancı tedavl etmis olan Dr. Blnbaşl Kazım Arısan allk edilmiştir eserlerden istifade etmesi şayanı tavsive Ouraba hastanesl astEtanlarından Dr. Kurulacak Sanayi Odalan F.ıhamet Akozan ve diğer aslbtanlara> başycjir kanaatindeyız. Öğrendiğimize göEkonoml Bakanlığı teçkllât kanununun hemşire j hemşlre ve hastabakıcılarına bu teşebbüs muvaffak olduğu taksalâhiyete dayanarak nıuhtorem gazetenizle teşekkürlerlmin lb Bakanlıği verdiyl dirde ilkokul çocuk tiyatrosunu, ortarurdım rjjuhtellf yerlerinde kurulacak Salâğım rlra ederlm, Babasi; General Küşad Yazlcıoğlu nayl Odalan İçin bir nlzamname tasarısı okul tiyatrosu takib edecektir. Çocukhazırlanmaktadır Tasarı yakmda Bakan larırm sanat sahasır.da gelişmesini isEşl; Albay Abdürrahman Ercm ığa gönderllecektlr Aynl zamanda tetsik tiyen ana ve babalarm bu güzel hare;dllraekte bulunan Tlcaret Bakanlığı yeni ket i destekliyeceğine hararetle inamteskilât kanunu tasarısmdan «Tlcaret va yo ' z. Devlet Demlryollan 9 uncu Işletme yol Sanayi Odalan» lbaresl yalnız «Ticaret On.üfettlşlerlnden Bay Fikret Açanın oğlu d a l a n , şekünde değlştirilecektlr Gclatasaray son sınıf talebeslnden 1567 Stnayl Odalarınm blrlnclsl îstanbulda Uç senedenberi faaliyette bulunan Ses kurulacaktır. Istanbul Sanayi Odasının teç | Operet Tiyatrosu 28 eyîul cumartesi akFAHİR AÇAN I I kfed blr deniz kazası neticeslnde Haydar ı\ Tesekkür r Tekel mensublarına nederr çocuk zammı verilmiyor? Tekelde çalışan okuyucularımız'.n birçoğundan aldığımız mektublarda bütün devlet dairelerindeki ;Tı€murlarm, yarıresmî müesseseler müstahdemlerinin faydalandıkları jocuk zammitıdan Tekel İdaresinde ça'::şanların istifade edemediklerjnden şikâyet olunmaktadır. Tekel de yarıresmî müesse'seler bankalar ve^aire gibi, hattâ bclki de onlardan fazia devlet teşkilâtı kadroîu içinde bulunduğuna jjöre Ttkel mensublarmm bu mahrumiyetinin bir yanlışlık, bir unutma neticesi olduğura kaniiz ve ilşi'.i'erir; daha fazia mağdur kalmalarma mey j dan verilmeden telâfisi yoluna gid: 1 leceğinden emin bulunuyoruz. j ölüm ^ . S S ^ n « S LZTmütl . " ^ « l««n yeni sezonunu aÇmak FRANSIZCA Sümerbank Istanbul Safı^slma Miidürüiğünden: Tü'* Tarih Kurıiinu '•? F'va^ v!lay?ti adma arkeclojl doçenti Dr Tahsln Ozsüv.ırı baştomhgındaki heyetln blr aydanberi Sı vasta yaptıgı t i r i h l araştırmalar metlcesinde msşhur Sıvaa kalesinin | bin senelifc blr maziy^ sahib olduğu anlaşılmış ve bura'ia yapılan ka.T.lsrda Hiti»l?rın kale tlzerinde yerlestlkleri tetbit edllrr.lştir. Sıvas Kalesinin tarihi Dahilive Mütehas«ısı 0r. A. RIZA Maçka TEŞV1KİYE Bayu sokak 44. Telefon: 85012 Her gün hastalarmı saat birden itibaren kabul eder n m BEŞIKTAŞ BAHÇESINDE SAFİYE AYL ve AEKADAŞLARI K I BU BUYUK MUSANERE Fevkalâde filmini gösterecektir. Rüyada g(!rdüğünü; ve rmkikatte hiç görmediğiniz bir temaşa . . . PA N AME RİKAN Bütün Cenubî Amerikanın kendi şarla ve danslarile . . . Atraksiyon, 2 Orkestıa. Burdurdar. bildıriidigine göre, Suludere mevklinde dört sene evvel cereyan edan blr kız kaçırma hâdisesinden dtıirü çıkan bîr ka\ga sonunda Hasan ile Etem adında tki klşl Abdu.lah ve Hlmmet adında lkl k'.şlyi tabanca İle aiır surette yarp.lamışlar ve ağatıeyslnln lmdr.d!na koşan Abdullahı.ı kızkardeşl Sultanı da beyulnden çok teh llkell blr surette yara!amış!»rd;r Abd'T'ıtı ı ile Hlmmet kaldınldıkları hastanede öl j Burdurda cinayet SUZAN YAKAR ve ARKADAŞLARI Tekrnil kadrosile v e A D A L E T E M İ N E b i r l i k t e T e l : 82000 CÜMHÜRİÎET Nflshu» 10 burujtui Abone Şeraiti Bü dyn* Üc »ylıK H'H Bartt ıçio t • » Yegâne Halk San£.tkârımız ISMAİL DÜMBÜLLÜ 15'«1 2HiC 3i7<"c«nısw • 2«fıc • 64ÜP « D i k k a t zÖnder]i*»D «vnık r««m