Katalog

um uriyet I 800 Esad Mahmud Karakurt ANKARA PRESI Aşk HPEgran^gfctan sevgısı Casusluk • btıraif^Saadet romanı çıktı. Vlatı M l ^ d l i s i 250 kuruştur. KURUCUSUîTOmiS WADf devam ediyor arasuıda şiddetli ıtıuhavereler, tartışaalar geçti asm tasarısmı Konferansta Bulgar ve Telgraf ve mektub adred: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanTJul No. 248 Telefoalar: Umuml Santral Numarasu 24298. Yaa tsleri: 24299. Matbaa: 24290. Salı 17 Eylul 1946 Dün 5 saatte ancak 5 madde kabul edildi, Komisyon Bulgaristan aleyhindeki bu maddelerde Demokratlarm fikirlerinden Yunan isteklerini kabul etti de istifade olunarak tadiller yapıldı İlk söz alan Tokad milletvekili Nazım Poroy oldu, üç çeyrek saat möddetle gazetelerc karşı ağır hücumlarda bnlnnda, Denokratlar ve Halkçılar Yugoslav isfekleri Yugoslav delegesinin tecavüzkâr bir demecine cevab veren Amerikan Ayanı Connelly: «Tıieste meselesi ikinci bîr Danzig olmamahdır» dedi Psrte 16 (».*.) Bulgartstan arazi komisyonu bugün fl^leden aanr* toplanmı$, geçen cuma günü vukua. gelen hâdl$e h&kkındakl münaJcaşalar» devam etmiştlr. Komisyonnn karan 9aris 16 (AP.) Bugün barış konferansmın, Bulgaristan arazi ve siyas! komisyonu 5 e karşı 8 oyla, Yunanlstanın Bulgaristan aleyhindeki isteklerini nazarı itibara almağa karar vermiştir. Yunanistan, Bulgar arazisinden bir parça ve askert bakımdan emniyet altına alınmış hudud sarüan lstemektedir. Yugoslav delegesinin demeci Parta 16 (AJ>.) Bugttn îtalyan slyasl komisyonunun toplantısmda SÖK alan Yugos1a.v delegesi KardelJ, tecavüakâr htf' demıeode bulunmu? v« cAkdeniz etrafına agır bir demir perde» cekmege uğraşan garb devletlerlnln ladeoe bu mmtakadaki hukui ve menfaatlerinl korumak gayeslle Sovyet lsteklertn« mubalefet ettiklerinl söylemisttr. KapdelJ, bir saat müddetle, Yugoslav isteklerlnl Izah etmişttr. Bu teklife göre, Trieste gümrük lslerl, malt ve diplomatık bakımdan Yugoslavya İle birle Arkasx S. 3, Sii. J t« Yeni tedbirler beklemeliyiz aramızı ve nmumiyetle milli ekonomimizi dünya şartlarına uydurmak maksadile hükumet tarafından girişilen çesaretli banıle inkişaf yolundadır. Vakıâ bn teşebbüsün muvaffak olup olamıyacağı hakkında şimdiden kesin hükümlere \armak doğru dcğildir. Teşebbüs yeni. dır ve pratik sahada karsılaşılan tepkilerin ncticesini anlamak için az çok bîr zaraan geçmesi lâzundır. Ancak, memleket ekonomisinl bir çıkmazdan kurtarmak amacile elealınan tedbirlcrin mdsbet inkisafını gormek için de sadece passif bir bekle. tne politikasına bei bağlamakta fayda goremeyiz. Iktisad kanunları htikume. tın veya meclisra değil, tabiatin emrindedir. Herhangi bir karara veya tedbire başvururken onlan iyi bilmek. müm. kün ve muhtemel hâdiseleri inceden inceye ölçüp biçmek, beklenmedik İn. kişaflara yer bırakmamak gerektir. Hükumetin kararlanndan sonra piyasada bazı değişikliklcr oldu: Altın alu cıları çoğaldı, ithil maddelerinin ve bir kısım ihrac mallanmızın fiatlan yükseldL Bu değisikliklerden ilk ikisi hakkında hükumetin önceden alınmış tedbir. !eri olduğnnu görüyoruz. Ziraat Bankası vasıtasile piyasaya bol altın süriilerek fhtiyaca cevab verüiyor. Maliye Bakanı, bu hususta hiç bir endişeye yn olmadığını, devletin elinde bütün taleb. leri karşılayacak kadar altın bulundu. ğunu temin edtyor. Pıyasa isba haline gelinciye kadar bu harekete devan» edildiği takdirde, devlet, fiat mekanizmasına hâkim olmak ve para değerinin yeni çizilen hat üzerinde tehlikeli kay. malar yapmasına engel olmak imkân. lanna malik bulunacaktır. Diğer şartlar dcğişmediği müddetçe bu mekanizma He tedavüldeki banknot miktannı devamlı bir kontrol altında tutmak ve ihtijaca göre para piyasasını daraltıp genısletraek de mümkündür. İthal maddelerinde basgösteren flat yükselmesine kanşı da, ithalâtl kolay. laşhrmak suretil» hiikumet Snleyici tedbirler düşündüğünü îspat etmiştir. Şimdiye kadar hususî müsaadelerle ve çok mahdud döviı imkânlarile memlekete giren ithal mallan bundan böjle daha büyük bir serbestlikle plyasaya arzedilecek, tüccar arasındaki rekabet zamretleri yeni para ayarlanması yüzünden ortaya çıkan flat farkının müs. tehlik aleyhine daha ziyade bondması. na engel olacaktır. Ancak, bunun böyle olabilmesl Içln diğer şartlann değişmemesi, bu aradR ihrac maddelerile iç piyasada sarfedilen gıda maddeleri flatlannm artmaması şarttır. Halbuki, hükftmet tedbirleri yü. rürlüğe girdiği gündenberi ihrae mad. deleri fiatlan fizerinde kendini gösteren jükselme temavülü devam edip gidiyor. Bu vaziyeti hiikumet acaba önceden tahmin etti ve gerekli tedbirleri aldı mı? Şayed aldıysa bugünlerde onların tatbikım beklemeliyiz. Çünkü ihrac maddeleri fiatlan iizerindeki yükseliş bu tempo ile yürüyiip gitüği takdirde, millî ekonomimizi dünya şartlanna uydurmak maksadile aldığımiB tedbirlerin hepsi birden suya düşecek, ortahkta feci bir hayat pahalılığı başgösterecek, ihrac mallanmızı gene kimse almıyacak, ddviz sıkmtımız artacak, ıthalât imkânlanmız günden güne azalacak ve memleketimiz eskisinden daha karanhk bir iktisadi çıkmaza saplanıp kaiacaktır. Mütehassıslann kanaatine göre, bu hali önlemek için, kontrolu hükumetin elinde bulunan ekmek gîbi, şeker gibi esaslı gıda maddeleri fiatlarında hissedilir bir ucuzluk temini lâzımdır. Halkın başlıca geçim kaynağını teskil eden maddeler, eskiye kıyasla daha kolav elde edilebilir hale geldiği takdirde ihrac maddeleri fiallarmm da bunlara ujarak bir miktar inmesi, hiç değilse daha fazla yükselmemesi beklenmelidir. Bu metodla aynca para hacmini daraltmak ve marazî fiat sıçrayışlarını da frenlemek mütehassıslarca müınkiin gorünüyorBiz, Peker hükumettnce çîrişilen ee. BaretÛ hamleye, muhtenıcl ekonomik Tokad milletvekili Nâzım Poroy Ankara 16 (Telefonla) Bugün saat on beşte Feridun Fikri Düşünselin baçkanlığında toplanan Büyük Millet MecIisinde Basın Kanununda yapılan değişiklikler üzerindeki görüşmelere devam edildi. Otunun saat 20 ye kadar sürdu ve tasarının ancak beş maddesl kabul edildi. Bazı maddeler üzerinde bir takım tadiller de yapıldı. Vakit geciktiğinden Meclisin yarın (bugün) de saat on beçte toplanarak görüşmelere devam etmesi kararlaştırıldı. Bugün tasarının konuşulmasına başlanırken Tokad milletvekili Nazım Poroyun soz alarak ve bazı neşriyatı i'erı sürerek yaptığı şiddetli hücumlar salonda sinirli bir hava yarattı. Fakat sonra hava yatıştı ve maddeler üzerinde çalışmış olan DP. mületvekillerinin RÖrüşlerinden de faydalanılarak muzakerelere devam edildi. Dunkü toplantının hatiblerinden fiçü Adalet Bakanı Mümtaz Ökmen Bugünkü oturumun tafsiâtını blldiriyorum: TürkiyeIsveç havacdık mukavelesl Celse açıhnca Dıs İçl«ri Bakanı Hassn Saka kürsüye gelerek Türkiye ile Is\'eç arasındaki havacılık mukavelesinin tasdikma dair tasarının, komisyonun da teklifi üzere, acele görüşülmesini rica etti. Tekhf kabul edildi ve tasan kanunlaştı. Cavid Orahn teklifi Bundan sonra Basın Kanununda değişiklikler yapan tasarının görüşülmesine geçildi. Maddelerin müzakeresine başlanılacağı sırada Seyhan milletvekili Cavid Ural bit Snerge verdi. Cavid Ural bu önergesinde adalet komisyonu teklifinin müzakereye arzolunmasını istiyordu. Adalet komisyonu sozcüsü Şinası Devrim kürsüye gelerek dedi ki: Arkası Sa. 2, Sii. i te tstanbul milletvekili Fuad Hulusi Demirelli Filomuzun manevraları Paris konferansında Csolda) Bulgar Müslüman mümessili Huseyin Alief Sholef; (sağda) Bulgar köylü mümessill Todorof Akdeniz ve Amerika hakkında bit tefsir (A.P.) bildiriyor: «Bulgaristanîn batı hududu haklandaki Harb gemilerimiz Amerikan siyasetinin Türkiye ile İzmirden ayrıldılar Yunanistana aid esaslan Bir Izmir gazetesi Türk • İngiliz manevralarının başladığını bildiriyor ı Wallace ısrar ediyor Mr. Byrnes de yakında bir nutuk söyiiyerek Amerikamn siyasetini izah edecek Londra 16 (B3.C.) Washingtondan gelen haberlere göre, bugün yapÜğı tatilden geri dönen Mister ^allacei Arfeast S. 3, Sü. 3 te Kabineye girecek yeni simalar Başbakan yardımcılığına ve Devlet Bakanlıklarına kimlerin getirileceği bugünlerde befli olacak Ankara, 16 (Telefonla) Kabiney» dahll olacak Devlet Bakanlarlle Başbakan yardımcılığına kimlerin getirileceği bugünlerde belli olacaktır. Şimdiki halde en ktıvvetli ihtimal Adalet Bakanı Mümtaz Ökmenin Başbakan yardımcılığuıa getirilmesidir. Hamdullah Suphi Tanrıöverin kabineye girmesi de kuvvetle muhtemeldir. Mümtaz Ökmenin yerine Adalet Bakanlığına getirilecekleri söylenenler arasında Faik Ahmed Barutçu ile Münir Birselin isimleri vardır. Izmîr 16 (Telefonla) Donanmamız Amerikan teklifi Washington' ım Türkiye ile Yunanistanı desbu sabah İzmirden ajTilmış ve sahilleri teklemek hususundaki kat'î azmini belirtiyor» dolduran halk tarafından heyecanla teşyi edilmiştir. Burada çıkan bir akşam NewYork 16 (A.P) Associated hallinde s&z sahibı olmak istediğini bir gazetesinin verdıği ve tahkikıne imkân bulunamıyan bir habere göre Türk ka Press diplomatik yazarı Glenn Babb kere daha ve en knt'l şekild* belirtmiş. Hr. ra kuvvetlerile Türk ve ingiliz deniz yazıyor; Birleşik Amerika hükum«ti, doğu Amerikan elçisl Mr. Caffery tarahn. hava kuvvetlerinin iştirakile bugan büAkdenizin harb sonrası meselelerlmn Arkası Sa. 3, Sü. 2 de yük manevralara başlanmıştır. Türk İsveç dostluğu Isveç sefiri dün limandaki İsveç gemismde vflâyet erkânı fl« basm mümessillerinin davetli bulunduklan toplantıda bîr httabe irad etti Profesör Ali Fuad Başgil İnsan Haklarını Müdafaa Cemiyeti Porf. Ali Fuad Başgil gayri siyasî bir cemiyet kuruyor îstanbul Üniversitesi profesörlerinden Ali Fuad Başgil «Insan Haklarını Müdafaa Cemiyeti» isminde gayrisiyasî bir cemiyet kurmak için hazırlıklara ba=lamıştır. Profesör Ali Fuad Başgil bu hususta kendisile görüşen bir arkadaşımıza etrafh malumat vermiştir. Profesör Başgil, yeni eemiyetin adımn bazı gazetelerde «Insan Haklannı Koruma Cemiyeti» olarak çıkmasma temasla demiştir ki: « Kuracağımiz oemiyetin adı, insan haklannı koruma değil, müdafaa cemiyetidir. Koruma ile müdafaa etmek aynı bir iş olrnadığı gıbı bu haklan koruyabilmek bir sivil teşekkülün kârı da de Arkası Sa. 2, Sü. 1 de Bulgar Kralı Simon'la annesi ve kızkardeşi ve on üç kişıden ibaret olan maiyetleri Mısıra gitmek üzere bu sabah hususî bır trenle Sofyadan şehrimize gelecekler ve doğruca Aksu vapuruna gidersk hazırlanmış olan kamaralara yerleşeceklerdır. Eski kral ve Ankara 16 a.a.) Başbakan Receb durumu üzerinde duran Başbakan söz annesi dışarıda lumse ile temas etm.>ePeker bugün öğleden sonra Büyük lerine şöyle devam etmiştir; ceklerdir. Vapur bugün saat 11 de haMillet Meclisinde misafir Yunan gaze< Türk . Yunan münasebetlerlnde reket edecektir. tecilerile görüşmüştür. Arkası Sa 3, Sü. 2 de A r k a n S a . 2, S ü . l d e Başbakan gazetecS misafirlerin Kamutayda basm kanunu değişikliği görüşülürken bulunmalarmın iyi bir tesadüf olduğunu söyledikten sonra: < Yunanistan bugün bîr çok güçlukler içerisind«dir. iyi günlerimizde nasıl beraber seviniyor idiysek sıkmtılı günlerd* de, birbirimizin ıstırabmı duymak aramızdaki derin dostluğun icabıdır> demiştir. Türk Yunan dostluğunun mıgün'sü Başbakan ve Dıs İsleri » » » Bakanının beyanatları Eski Bulgar Kralı Türk topraklarmda Eski kral, bugün şehrimizden geçerek Aksu ile Mısıra gidiyor Yunan gazetecileri dün Medis Başkanı, Başbakan ve Dış İsleri Bakanile görüştüler Yerli Nallar Pazarlarımn tasfiyesi 1000 memur açıkta kalacak, bunlara ikramiye verilecek Yerli Mallar Pazarlarından yapıhııası sı takarrür eden degışiklik ve tasfiyenin anahatlan çizilmiştir. Haznlanan esaslara göre Yerli Mallar Pazarları çu şekilde bir tasfiyeye tâbi tutulacaktrr: 1 Yerli Mallar Pazarlarmdan 11 tnin gerek toptancı ve gerekse perakendeci kısımları bu ay nihayetine kadar ' ~ Arkast Sa. 2, 50. 2 de fiT r^ NADIR NADİ Arhuı Sa. 3, Sii. 4 te Isveç sefiri, vilâjet erkânı, basın mümessilleri ve gemi kaptanı ile birlikte Yaruı 2 nci sahi/emizde Kadın beni Amerikalı zannetti saliba!.. «Ay lav yu» mu dedi?.. Hayır, borc para istedi!..