Katalog

Şehrazad ve Gülnihal SuUan Şarkın En Büviik Eseri BINBIR GECE NASALLARI Muharrir ve rejisör Vedad Orfi Bengünün salâhiyettar kalemile çok nefis resimli kapaklarla ayrı ayrı üç kitab halinde neşredildi. Kitabcılannızdan arayınız. U Ğ U R K İ T A B E V t İstanbul, Cağaloğlu yokuşu No. 44. 23 Uncü yıl Sayı: 8003 KURUCUSU: YUNUS NADİ huriyet Perşembe 5 Aralık 1946 r I Tercüme: Halid Fahvi Ozansoy üç U j \J Baştan sor.a merak ^fe "ijaKecan dolu, üç gün, üç gscede olup bi'en entes bir roman. 100, cildli 15,0'Jku^s. Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstaabul Pösta kutusu: îstanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24298. Yaa IşlerU 24299. Matbaa: 24290. AHMED HALfOrFflTABEVİ Sıkı Tartış Batı Trakyada çeteler Demokrat Partiıtin fikri: "Biz Sıkı Yönetimi faaliyetlerini arttırdılar bir memleket müdaîaası meselesi addetmiyoruz,, Görüşmelerî Başbakan açtı, Demokratlardan Refik Koraltan, Fuad Koprülü, General Sadık Aldoğan, Halk Partisinden General Fahreddin Altay, Muhiddin Baha, Cemil Barlas ve diğerleri konuştular. Müzakereleri Mümtaz Ökmen kapadı Sıkı yönetim 6 ay daha uzatıldı, Demokratlar muhalif kaldılar Yeni Almanya Ankara 4 (Telefonla) îstanbul,] Edırne, Kırklareli, Tekirdağı, Çanakka I le ve Kocaeli illerınde 1940 ta ilân ve muhtelıf tarihlerde uzatılmış olan sıkı' yrinettmin 23 arahktan itıbaren 6 ay' daha uzatılmastna dair te'kerenin gündeme alınması üaerıne bu^unkü Meclıste harareth görüşmeler ve tartışmalar olmuşhır. Meclıs General Kazım Karabekırın başkanhğında toplanınca sbz alan Başbakan Receb Peker ezcümle demışUr ki : Başbakanın sözlcri < Altı baü ilimİ7de sıkı yönetim idaresi mevcıiddur. Bu idare Karautaym en son verdığı karar mucibınce yakın günlerde altı aylık zamanını bitirmektedir. Bakanlar Kurulu bugünkü durumu mütalea ettî ve sıkı yönetimi tesls etmek icin o zamanlarda rnevcud olan şartlarm bu idarenin altı ay daba uzatılmasını icab ettirecek mahiyetini muhafaıa ettiği kanaat ve karaıına vardı. Bu karara istinaden Kamutayın yüksek huzuruna şimdi tezker«si okunan tekJifi sunuyo Basbakan Yardımcısı Mümtaz Ökmen Demokratların ithamı: (Hükumet Sıkı yönetimi Istanbulda halk miting yapmasm ve istediği zaman gazeteleri kapatsın diye istiyor» Fuad K«prülfi Gentral Fahreddin Altay Refik Koraltan iıtlefikler, Almanyayı isgal edip de her b'ri üç ayrı bblçeje yerleştikten sonra ortaya bir me*ele çıkmıştı: Yermiş miljonlıık bu kalabahğı nasıl idare etmeli? Infriltere île Amerika, bu memlekette kendi an1awşlanna gbre bir dcmokrasi rejiıuj Jtnrulmasını, iktisadi bakmıdan her tiç bolfımİB d* syrılmar bir bütiitı saylımasını istiyorlardı. Polsdara konferansında oldukça uvsal davranan Molotov'a bu fikirleriıii kabııl ettirerek sevinmişlerdi. Fakat aradan birar zaman geçtnce, 3Ioskova hükumetl, öniine sunulan her tekiife bir kuzu masumlnğu ile parmak kaldırmak niyetinde ohnadığını gösterdi. Kendi bolgesine raslıvan Ahnan toprakHrmı öteki böigelere karsı bir demir perde ile kapadı. Iceride dc, AngloSaksonlprın anla\ışma göre deijil, tendi anlayıcma pöre bir demokrasi fcurmsğa başladı. Makine ve fabrika nanıına ne bulduysa sokiip Rusyaya ta«ıdı. Him adanu, mütehassıs, kalifiye i*çi gibi mndsrn endüstri hesabına î«;e yanyacak k'mi bulduysa gözünün yasına bakmadan alrfı, Rusyaya götürdü. Bııs bölgesindc oturan Almanlann baska biflgelere gitmek şöyle dursun. bir şehirden ötekine seyaharlerini 1)ile yasak etti. AnjjloSaksonlarin her türlü sikâyetlerine ve ısrar. lanna rağmen tuttuğu yoldan caymadı. Rnsyaya mcram anlatamıyacaklarını gören İn?ilİ7İerle Amerikaiılar, nihayet kendi boigelermi birleştirmeğe karar \crmis bulunnyoriar. Bcvin ile Byrnestin beraberce imzalndıklan bir anlaşma>a göre, her iki bblge ekononıik bir bütün olarak idare edilecek, Almanyanın kalkınması icin de bu memlekete borc para verilecektir. Ingilizierin i?galindeki Alraan toprakları, lcine Ruhr havrasıtu da alan bir endüstri mmtakasıdır. Amerikalılarınki daha liyade Tirante elverisüdir. BSyleiikle iki bölgenin birbirini tamamlıyaca|ı re hem Ingiltereye, hem d e Amerikaya cok ağır basan yar* dım yiikünü bir, mikfar hafifleteceği umulııyor. Dünyaya hâkim olan poliKka şarilannın «arurî bir neticesi saydığımu bu vazivet bizce ancak bir merhnledir. Kur%*etle lahnıin ediyoruz H AngloSaksonlar bu yaptiklarile yetsinmiyecekier, zamanın ba<kı«ii altında daha ileriye giderek Almanyanın toparlanmasma yardjm edecekler, ileride kuvvetlî ve hağımsız bir Almanyanın yeni bastan diinya sahnesinde boy göstermesine çalışaeaklardır. Bngün Inçiltere Ue Amerikayı en çok iiıen, murazene kurucn bir kara ordusundan mahrum buiunmalarıdır. Aimanyayı topyekun ortadaıı kaldırırcasma yenmiş olroak şimdi en riyade bu iki memleketi pismanlığa süriiklcmiş görünüyor. Çiinlvü en bü>ük rakibinden kurrulan So%ye* Rusya, her hareketile onnn yeriai doldnrmağs gayret eder gibidir. Karsısında, kendini daha ihtiyatlı bir polifikaya zorlayacak bir kuv^et görmedıkce baska bir yol tutması Rusyadan npsıl beklenebilir? Bıırada hatıra gelen en mühîm sual, AnçloSaksonlarm Almanya meselesini çöımek yolunda fazla gccikip gecikmedikleridir. Şaka değil. Alman miileti feci bir şekilde yere serilmistir. Nasıl. hiç bir tnukavemei görmedigi için fazla kuvvetlenen Hitler, bir giin «Dnr!> denmekle durdurulamadıysa, simdi de kendinden geçen mecalsİ7 bir Almanya «Ilaydü. detnekle çabncak kalkinamıyacaktır. Almanyadaki fiç bölge böylece Ikîye fcıcîirildikten sonra bir mühira mesele daha ortaya çıkıyor; Bu bölgelerden hanjisi ötekine tesir edeeek? Almanya, sosyalizmin ve komünist lelsefcsinin vatanıdır. Hitler'den önce bu menüeketteki solculaiın sayıçı her yerden fazla idi. tngilizlerle Amerikahlar De kadar da çahşsalar, kendi bölgelerin Istanbulda yayılan zararlı (ikirlere dair Neclisin gösterdiği hassasiyet Yunan Bulgar hududundaki Ortaköyde toplanan çeteîer Yunan arazisine giriyorlar Hat boyunda (aaliyette bolunan çeteler rayları söktükîerin!?en iki tren yoldan çıktı, çeteler bir köyü daha işgal etüier . . (Atiaa husu*î muhabirimiz teltizle bildiriyor) bULG&RİST SCırtAALı ruz. Bu teklif aynı bölgede sıkı yönetlmm bu seferki müddetlnin bitiminden itibaren yeniden 6 ay daha uzatümasını istemek yolunda dır. Vaziyeti mütalea ve taTîdir buyuracafc" olan yuksek Kamutayın bu altı illik bstı bölgresinde sıkı yönetimin yeniden 6 ay müddetle uzatılmasına karar vermesini rica ediyoruz, Refik Koraltamn itiran Başbakandan sonra Refik Koraltan söz aldı ve ezcümle dedı ki: Gündeme baktığımız zaman böyle bir tekhfın yuksek huzurunuza geldiğine dair bir işarete raslanmıyor. Bunun gündomde bulunması ve yüksek Meciisin ıttılaına daha evvel arzedılmiş olmasmdaki faydayı buradan tekrara lüzum görmüyonım. Vatandaşlara anayasanın sağladığı hakları tad'l ettiği için s'kı yönetim önemli bir konudur ve ne gibı ahvalde kurulabileceği anayasamızda tasrih edılmıstır. Sıkı yönetim karrtrı yurdda iht'lâ! tehhkesi görülür veya Arkas\ So, 2, Sü. 4 te Atina 4 Son 24 saat iolnde çetecilet faaliyetlerini yeniden arttırmışlardır. Gazeteler Makedonyada vesair bölgeler» de yapılan çetin çarpışmalara daır taf=i« lât vermektedirler. Bu arada gazeteler, Yunan Bulgar hududunda ve sose üzermde Ortaköy kaâabası civsrında modern silâhlarla teçhiz edilrrıiş çetelerın mevcudiyetıne işarct et"".ekteiirl?r. Esir edılen bir çetsci, kendilermin Yugoslavyada talim gördukten sonra, Yunan» Yugoslav hududu sıkı bir surette gözal Arl<a3\ Sa 3, Sü. 5 te İki Bakanhk aleyhine Aklımızın ermediği Danıştayda açılan davalar bir işimiz daha! Silâhsızlanma meselesi ve Rusya Molotov, Veto hakkmdan vazgeçtiğini bildirdi. Ulaştırma Bakanı Şükrü Kocak ve İJeMeı ii»\,t\olHrının eski Umum Müdürtt Ferruh Şahinbaş karşıkarsıya Ankara 4 (Telefonla) Devlet Hava Yoüan eski Umum Müdürü Ferruh Şahinbaşın Ulaştırma Bakanhğı alejbine açtığı davaya bugün Danıştay Beşinei Daııesinde bakıldı. Ferruh Şahinbası avukatı Saffet Ne7İbi, Ulaştırma Bakanlığmı da birinci huku^ miişaviri Ziya Meriç temsil edivordu. Femıh Şahinbaşın avukatı dava sını şöyle anlattı: « Müve'tkilım son hükumet tebeddü lünde 7 ağustosta yeni Bakanı maVade kuracaklan demokrat rejiminin aşm solculuğa kaymıj acağından emin bulunamazlar. Buna karşılık Rus isgal bölgesindekl Almanlar, Mosko\anuı da yardımile pekâlâ sola me>ledebileceklerdir. Yarınki Almanya hangi ideoloji btikametine doğnı vüriijecek? Bu devlarda taşıdı, halkımız, bunlara karşı en büyük sempatisıni gösterdi. Büyüklerimiz, muzaffer çocuklanmızrn almlarmdan öptü. Yurdda bu samiml tezahürler devam ederken, yabancı memleketlerde de Avrupa şampiyonasmm Türk güreşçileri tarafmdan kazanılmasırun akisleri, hâlâ devam ediyor, Türk sporu ve dolayısile Turkiye hakkında, bu sürunlara sığmıyacak kadar geniş medıhl«r dolu makaleler neçrediliyor. Biz, şimdi, bunlarla iftihar ediyoruz, göğüslerimizi kabartıyoruı. Kazanılan zaferle iftihar etmekte haklryız. Fakat yalnız iftihar etmekle vazifemizin bitmiş olduğuna hükmedersek, vazifemizi yapmamış olur ve yakın bir istikbalde sukutu hayale uğrayabiliriz. 1947 nisan ayında Pragda, Avrupa grekoromen güreş şampiyonası yapılacak Çctelerin faaliyetlerde bulundukları batı Trakyayı ve YunanBulgar hududunda silâhlandırıldıklnrı Ortaköy kasabasımn bulunduğu mevkii gosterir harita İraıtâa iç fiaf b başladı Tebriz radyosu, Azerbaycanhlarla hükumet kuvvetleri arasmda savaş ha.hla.4iğını ilân ediyor Lordra 4 (B B.C.) Tebriz radyosu, bu aksam, Azerbajoan şeh Pi=everı r.amına bir resmi teblığ neşretmış va .Tahran. hükumetınin ku\vetleri Azerbaycan hududundaki karakollara hicuriı etmiştir ve iki taraf arasında muharebe devam etmektedir. İran Başbakanı Kvamussaltana verdiği sözü tutmadığ; i^' dahilî bir harb başlamıstır. Onun iy bütün Azerbaycan halkını silâh3 saı' mağa davst ediyor ve hududu geçen her jandarma ve askerin mutıaka imha edıleceğine and içiyorum» demiftir. Tebr'z radyosunun bu neşriyatını mii ' teakıb Tahran radyosu da nesriyat yapmış ise de harbin başlamı» oldu&und'm bahsetmemiştir. Fakat arad=ki gergmiiğin azamî dereceye varmış olduğu zat?n malumdu. Bir taraftan Avrupa şampiyonu olan güDün Danıştayda eski Havayolları Umum Müdürünün Ulaştırma reşçilerimizi kucaklarken, öbiir taraftan güreş faaliyeti tahsisatını kısıyoruz Bakanhğı aleyhine açtığı dava ile Sağlık Bakanlığı aleyhine Avrupa güreş şampiyonlarmı, yurda tır. Stockholm galibleri, Pragdaki miıaçılan diğer bir davanın görülmesine başlandı döndükleri vakıt. bütün genclik omuz sabakalara da iştırak edeceklerdir. Zan nediyoruz ki, Avrupa grekoromen gureş şampiyonasına daha fazla millet girecek ve müsabakalar, beiki Stockholm karşılaşmalanndan daha çetin olacaktır. Serbest güreşlerde Türk takımını mü Arkası So. 3, StL 4 te İzmire yük boşaltmadan Istanbula dönen gemi Hâdise, İzmir tüccarları arasında hayret ve hoşnutsuzluk uyandırdı mında riyaretle tebrik ediyor. Hemen NewYork 4 (R) ertesi gün müsteşar telefonla müvekkilime, yeni Bakanın kendisıle çalışmak Birleçmiş Milletler arzusunda olmadığım, ya istifa etme Kurulunun siyasî kosini. yahud da tekaüdlüğünü istemesini mitesi bu akşamkı bildiriyor. Müvekkilim istifaya 6a, teka toplantısmda M. Mo üdlüğünü istemeğe de sebeb gbrmedi lotov'un, Sovyetler tarafradan ğınden eğer Baknnlıçm yapacajı bir Bırliği şimdiye kadar tumuamele varsa kanun karsısında boytulmakta olan harenunun kıldan ince oldrğumı ?öylüvor. ket tarzından geni= 24 ağustosta Zat Weri ve Sicüden gelen bir avrılık teşkıl ArJc<w« So. 3, Sü. 2 de eden demecini dinlemiş ve bu demeci çok iyi karşılamışletin politikası nasıl bir yol tutacak? Görülüjor ki orta Avrupaya hâkim tır. Reis Manole=': nlan davalar, dünyanın istıkbali üzerin tarafmdan, ilk d«f& Mololov de hirinci dereccde rol oynıyacak kadar o'arak «Sovyet Bırmübimdir \e Ang'oSaksonlar bu dava iiğı Başbakan muavini» diye takdim olunan M Molotov, Sov^etler Birliğinin, lar üzerinde nekadar düşünseler jeridir. Arkaa\ S. 3, Sü. 1 d« NADİR NADI Molotov'un demeci iyi karçılandı, siyasî komite Ispanya meselesilr meşgul oldu Tutanakları itiraza uğrıyan saylavlar Komisyon Abdürrahman Münîbin tutanağını kabul ettiği halde bazı C.H.P. li milletvekilleri aleyhte bulunmağa hazırlamyorlar Ankara, 4 (Telefonla) Tutanakları inceleme komisyonu raporlarının Meclısin bugünkü topJantısmda görüşüleceği malumdur. Zeki Rızanm durumundan başka îstanbul milletvekili Abdurrahman Münib Berkanın durumu üzerinde de görüşmeler açıîacağı anlaşüıyor. Komisyon, Abdurrahman Mürubin tutanağmin kabulüne karar vermiş olmakla beraber bazı CHP. li milletvekıllerinin komisjonun bu husastaki ka Ark<u\ So.. 3, Sü. 7 de Tırhanın Ozaktan görünüşiı Izmir 4 (Telefonla) Pazartesi günü rnccburiyetinde kalmıştır Bunun iki seIstanbuldan limanımıza gelen Tırhan bebi vardır: vapuru, Istanbuldan Izmir için gctirdığı Birı, dün sabaha kadar devam e370 ton tüccar eşyasmdan muhim bir den fasılasız yağmurlardan dolay] tahkısnunı jıkartmaian Istanbula dönmek Arkasi Sa. 3, Sü, 6 do