Katalog

Buyiık Şair Te\fik Fikretin ölırez eserleri DİKKAT! Rubab.ı Şikeste Fi: Rubabın Cevabı Fi: HaJukun Defteri Fi: 500 K. 30 K. 100 K. Hazırlıyan: Halid Fahri Ozansoy SaUş merkezi: İst. Ankara Cad. No. 121/1 ARICAN KİATBEVİ Milletlerarası ihtilâtların baş gostermesinden korkuluyor Receb Pekerin seyahatini bahis nevzuu eden bir Atina gazetesi diyor ki: "Türkiyenin dostlnğn Yunaıüstana Trakyadaki hndudlarından 200 kilometresini boş bıraknak inkânını veriyer» Başbakan Yunanistanda Tra|«yaya Seçim mazbataları itiraza dtırum mtişkül gitti uğrayan mil Receb Peker ve Savunma Bakanı askerî garnizonları teftiş edecekler Trakyada tetkik ve garnizonları teftiş etmek maksadile şehrimize gelmij olan Başbakan Receb Peker ile Millî Savunma Bakanı Cemil Cahid Toydemir, Ordu Mufettişi Orgeneral Huri Yamut ve refakatlerindeki diğer zevat dün sabah saat 9.15 te otomobillerle Çatalca istıkametine hareket etmişlerdir. Başbakanın geceyi Çatalcada geçireceği, bugün Edirne ve Kırklareli istikametind« teftişlerine devam ederek gece şehrimize döneceği zanndilmektedir. Başbakan yarın öğleden sonra vilâyett* gazetecilerle bir konuşma yapacaktır. * * * Istanbul 28 (a.a.) Başbakan, 30 kasım cumartesi günü Istanbula dönmüş bulunacaklar ve aynı gün saat 15 te vüâyette gazetecilerle gorüşeceklerdir. Her dilden bütün Türk gazetelerinin bsşyazarlarile ayrıca her gazeteyi temsil eden bir veya iki yazarın toplantıya gelmelerini, Başbakanlık Hususî Kalem Müdürü rica ediyor. J 23 Uncü yıl Sayı: 8003 KURUCUSU: YUNUS NADÎ u r i yet Cuma 29 Kasım 1946 r T?rcan Yareıcı: H. Basri Erk ILIK İŞLERİ iallik 10 dan fazla kanun, talimatnameleri, karartütaleaları, tamimleri, nameleri, ;tay kararlarını, tefYargıtay "v? ıhlan, notları, sirleri, tevidir. bulda Cihan Ankara kitabcı tıhr. Telgraf n mektub adresl: Cumhuriyet, tstanbu.1 Poeta kutuau: tstanbul No. 248 Telefoolar; Umumi Santral Numarasu 24298. ?aa İjleri: 24299. Matba*: 24290. Meclis komisyonu dün Zeki Rıza Sporelin tutanağının kabul edilemiyeceği neticesine vardı Burhan Cahid Morkaya ve Senihi Yürüten îçin Millî Savanna Bakanlığından cevablar alınmasına karar verildi, diğer tutanaklar tastik edildi Ankara 28 (Telefonla) Tutanaklan inceleme komisyonu bu sabah da toplanarak çalışmalarına devam etmiştir. İ3tanbul milletvefali Salamon Adato hakkındaki itiraz seçim tutanağının Büyük Mıllet Meclisınce tasdikrndan sonra yapıldığından inceleme komisyonu bu iş üzerinde herhangi bir karar almamış \re evrakı Büyük Mhllet Meclisi başkanlığma iadeye karar vermiştir. Dün de bild.rdiğim gibi Abdurrahman Münib Bergan ile Edirne milletvekili Bahaeddın Ofütmen ve bütün Muğla Arkası Sa, 4. Sü 1 de « Ortaşarkta karışıkiıklar alkanlarda tehlikeli bir takım eerginliklerin havayı kapladığı bu sırada Ortaşarkta da bir takım hu/ursuzluklar ve karışıklıklar başgöstermekte, ve bunlar çok jçeniş b'r sahayı kaplamaktadır. Çünkii İranda bir takım dabilî çarpışmalar eksik olmadıği gibi, Arab âleminin mubtelif biilgelerinde de çeşid çeşid hâdiseler vukubul. makta ve bu hâdiselerin, tehl'keli dıırtlmkr doğıırmak . istidadında oldıığu göze çarpmaktadır. Bu hâdisclerin en mühimmi Mısirda Yiıkubuluyor. Burada İngiltere ile anleşmak ve yeni bir muahede yapmak meselesl, iki cerejan vücude getirmiştir. Bnnların birini hükumetle ona güvenmekte olan parlamento terasil ertiği halde diğerini hiikumet dışındaki Vefd partisile gencITc hareketi ve işçi teşekkülleri temsil etmektedir. Son jrünlerde bu iki taraf birbiri aleyhinde şiddetli kavgalara gir'şmiş ve hiikumet nizam ve asajişi koruyabilmek için mühim tedbirler alraak mecbnriyetüıde kalmıittr. Mısır genel oyunun İngiltere ile yapılacak muahede karşısmda iki cepheye ayrılmış olması. ve iki cepheyi barıştırmağa ve birleştirmeğe imkân bulunmaması, Mrann siyasî istikrara kolay kolay varamıyacağını ve yeni kalkınmasını EÜratle hızlandıramıyacağım göstermektedir. Halbuki Muırın biitün hayat ve istikbali bu kalkınmaya bağlıdır. Diğer taraftan Fil'stin meselesi e^ki durumunu, biitün vahanıetile muhafaza etmekte ve yuvarlak masa konfcransının yeniden toplanması bcklcnınektcdir. Arayerde biijük ve birlesik bîr Sıırive kıunıak yolunda bir takım sesler yiik«elmiş, fakat her nedense bu cerejan bir çok itirazlarla karsılanmıstır. : Büyük b r Sııriye kurmakfan mak'îad Suriye ve Ürdiinü birlesrirmek, ileride Filistini de bıına katmak, hattâ miimkün olıırsa Lübnanı ba Suriyeye eklemektir. Suriyeliler, I.übnanlılsr, Vrdünlülcr ve Fllfetinliler, bribirinden ayırd edilmiyccek derecede birbirine benziyen, birbirine bitişik sahalarda yasyıan, aynlıklan yüzünden herhalde zarar gören birleşmek sayesinde herhalde bmiik ist"fadeler temin edecek olan ki'nselerdir. Böyle olduğu halde bunların birlesmîğe yanaşmıyarak ayrı ayn yasamayı tercih etmeleri ve birleşmek tesebbüslerine karşı gelmeleri, hayretle kar«ılanacak bir haldir. Biitün maddî ve manevî sebebler. bunların dııvmadan birleşmelerini ve birleşmenin sağlayacağı kuvvet ve kudretten faydalaıunalarını gerekleştirdiJH halde bunların ayn ayn yasamayı tercih etmeleri neden ileri geliyor?. Niçin Kral Abdııllah, büyük bir Suriye kurulmasına taraftar olduğu halde Suriye bunu reddediyor ve Süudî Arabistan, icab ettiği takdirde buna kuvve<ile mâni olacağııu söylüyorf Osmanlı devletinin eski Arab iilkelerinde hükiim sürmekte olan cereyanlar, gözönüne getirilirse, hakikat kolaylıkla anlaşilır. Osmanlı devleti ramanında Hlcaz, Hafimilerin elinde idi. Bugiin ise Hicazda güudiier hüküm sürmektedirler. Buna mukabil Irakla Ürdiin Hasimilerin elinde dir. Suriye ile Filistin de Hasimilerin eline geçecek olurlarsa, bunlar bir hayli kuvv etlenmis, belki de Süudilerle ugTaS2cak ve onlan da Hicazdan çıkarmağa tesebbüs edecek hale gelmis olurlar. Bu yüzden Süudf Arabistan, büyük Suriye cereyanına şiddetle mnhalefet etmekte ve icabında silâhlı kuvvetle miidahale ederek buna karsı geleceğini söjlemekten çek^nmemektedir. Yani Hasimilik ile Süudilik rekabeti. bibük bir Suriye kurmakta kendisi için tehlike görmekte ve onun îçin buna kar. si gelmektedir. O kadar ki bu yoldaki teşebbüsler, biraz ileri götürülecek olursa, Arab âlemi içinde bir harb kopacak ve bu harb Arab âleminin istikbaüni tayin edecektir. Bu harbin ergeç kopmaçınm mııkadder olduğunu söylemek, zannederiz ki bos bir kehanet teskil etmez. Çünkii hüyük bir Sııriye kıırmak lehindeki tesebbiisIer durmıyacak ve onun iç«n günün bir!nde bu kanlı macera basgösterccektir. Buna mâni olacak tek çare, Arab reillî şuurunun daha fazla gelisme^i bugün bahis mevnıu olan rekabetleri böyle bir maceraya karM ReİPcek derecede ortadan kaldıımasıdır. Bu ise. kolay değildir ve Arab âlemiıin bu tekâmül ssfhasına varması uzun spnelerden sonra mümkün olacaklır. *** Âsiler? Selâniğe giden Vardar vadisini kontrolları altına almak istiyorlar Rusya, İranı protesto etti Azerbaycan meselesi tekrar alevlendi Selânik şehrinin deni/ckıı gorıınuşu Atina 25 (Hususi muhabirimizden) Yunan'standa vazğıyet gittikçe daha aiyade fenalaşmaktadır. BusjJİn uraumî efkârm d'kkati iç harbin en feci şeklinin ej;an etmekte olduğu ku/ey Yunapistana çevrilmiştir. Memleketin şimalinde Yunanîstanm dijindan desteklenen komünist çetelerinın faahyetı pek tabiî olarak halk arasında şıddeth bir endişeye sebîb olmaktadır. Sekiz »y evrel dımaılj^btı gibi baf lıyan vakalar son haftalarda muhtelif ceph*l«rde gdrülen hâdı*elerle hakıki bır buhran doğurmuştur. Hkonce sağcı çetecilerle bunları destekliyen hiıkumete karşı bir harekît g • ' Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Burhan Cahid Morkaya Kavamussaltana'nın Rus elçisine verdigi kesin cevab Halk Partisinin yaydığı tamim ve Demokratlar «Seçim mazbatalarının Mecliste miinakaçayı mucib olaceğını evvelden tahmin etmek için bu mazbataların muallel cihetleri olduğuna bizzat C. H. Partisince karar verümiş bulunmak icab etmez mi?» konu ele alınarai: her hangl bir partinln kencu t«şkalâtına şu veya bu şekilde tamim yapmasımn tabii olduğu kaydedılmekie beraber adı geçen tamlmin 18 kasım tarhmi taşımasından bazı netıceler çıkarılmslrta ve şoyle denilmektedir: «Şımdl her akU selim ve iz'an sahlbmden soruyoruz: Bazı İstanbul milletveklllerlne aıd seçim mazbatalarının Mecliste münakaşayı mucib olacağııu ev\elcen tahmin etmek ıçın bu mazbataların muallel cihetkrl olduğuna blzzat C. H. Partlsince karar verllmiş bulunmak İcab etmez mi? Aksi halde munakaşayı mucib bir nokta kalır mı?> Zeki Rıza Sporcl Senihi Yürüten "D. P.,, nin Necllsîeki darumu Hikmet Bayur, DemokratIann bugünlerde bir karara varmak zorunda olduklannı yaııyor Ankara 28 (Telefonla) Demokrat Partmin Meeliste hasıl olan dumm üzerinde btıgünîerde bir karara varmak zorunda olduğunu lieri süren Hikmet Bayur .Dikkat» te çıkan başyazısında ezcümle dıyor ki: cBu vazifeyi bugünVü çok ağır şartlar içinde yapanlara Bizanslılık ve vatan. hainl'ğı damgası vurmak t^k particılik: zihnıyetinin ta kendisidir. Ne uykusuzluk, ne de hıç bir şey kamutay kür?üsünden bu biçim konuşmavı mazur gösteremez. Surekli uykusuzluk olsa olsa uzun bir dmlenme için irin almayı ve o da yetmezse istifa etmeği makul, meşru ve hattâ zarurî kılar.> Gebe olmadan çocuk doğuran kadın Hâdise adliyeye intikal etti, sahte çocuğun babası ve dava edilcn doktor hâdiseyi anlatıyorlar Son zamanlarda bir babaya karısı tarafmdan kendısinm olmıyan bir çocuğun maledilm?k istenildığı ve bu hususta bir doktorla iki hemşirenin bu neticeyi temin eder mahiyette rol oynadıklan şeklinde bir iddia ortaya atılmıştır. Muhtehf safhalar geçiren bu iddia nihayet Adliyeye intikal ettirilmiştir. Şimdi bu iddianın hakikate ne dereceye kadar uyduğu kesin olarak belirülmek üzere tahkikat İstanbul ikinci sorgu hâkimliğince genişlehlip derinleşt'rilmektedir. iddia mevzuu etrafmda Istanbul Sağlık müdürlüğü de tahkikat yapmaktadır. Ortaya at'lan iddiaya göre Tahtakaiede Menase hanında 35 numaralı yazıhanode ithalât tüccarlığı yapan ve Taksimde. Talimhsnede Recebpaşa caddesindeki Ege Palas apartımanınm 5 numaralı dairesinde oturan Ahmed Temizkanın karısı Fatma Temizkan, koeasının Arkası Sa..2, Sü. 1 d a Petrol arama işleri etrafındaki dedikodular Maden Tetkik ve Arama Enstîtüsüne menfi mahiyette raporlar veren mütehassıs Mr. Mac Son ile hükumetten petrol imtiyazı istiyen Mr. VValter'in aynı şahıs olduklan iddia ediliyor Ankara 28 (Telefonla) Tutanaklarl ıceleme komisyonu raporları muhteııel olarak onumüzdekı hafta sonlarıtıa loğıu Mecbste goruşulecek ve kesin ai3ra bağlanacaktır. Bu oturumun haaretli tartışmalara sahne olacagl şuphesız sayılıyor. Demokrat Parti mahfılleri C. S . P. :onc' s'kreterliğinin, daha komisyonun ur karars varmamış olduğu günlerde Pişevarî tı teşkılâtına yaptığa bir tamiml de le aîarak netlceler üzerinde tartışmaTahran 28 (a a) Reuter muhabiri ar İçin evveldfn zemlnin hazırlanmak bildiriyor: slendığine işaret ediyorlar. Dün Azerbaycan Genel Valisi Dr. CaYann çıkacalc olan «Başkent> te bu vid tarafından «bu eyaletle merkezî hükumet arasındaki anlaşmalann nrtık muteber> olmadığına dair yapılan beyanat neticesinde Irandaki buhran, en hâd şeklinc girmiş bulunmaktadır. Iran Başbakanı Kavamussaltana, derhal harekete geçmiştir. Başbakan, Dr. Cavide bir telgraf çekerek Iran kıtalarının Azerbaycanda yapılacak seçimlere nezaret etmek üzere bu eyalete gireceklerini bildirmiştir. Bu mesajda şunlar ilâve edilmektedir: «Azerbaycan milisi tarafmdan yapılmak istenecek herhangi bir mukavemet, Demokrat Parti Baçkanı Celâl Bayar Arkası S. 3. Sü. 3 te lün saat 19.10 da Yalovadan şehrimize donmüştür. Köprüde kendisini Istanbul Demokrat Parti erkânı ve Eskişehir milletvekili Emin Sazak karşılamışlarlır. Celâl Bayar, gazetecilere, seyahatinEndekslere göre toptan eşya len metnnun olarak dondüğünü, fazla fiatlan 386,8 iken 7 eylul karar 'orgun olduğunu söyliyerek otomobille :vine gitmiştir. lanndan sonra 412,9 oldu Celâl Bayar geldi kurulu toplantısma iştirak etmiştir. Celâl Bayar, kongre halinde tolpanmış olan semt ocaklarından birinde de hazır bu Arkasi Sa. 3. Sü. 6 da yeni barem İktisadî devlet teşekküllari memurlarının zamdan sonra alacakları maaslar Ankara 23 (Telefonla) Devlet Demiryolları Idaresinin ayrı baremı o'duğundan bu ıdare, devlet memurlanr.a aid zam esaslarma gore yer.i barem hazırlamaktadır. Kstraa bütçeli diğer daırelerin Tnemurları de 'let pıemu''rı gibi zamlardan faj'dalanacaklardır. 3659 sayılı kanuna baglı iktisadî devlet itşekkulkrile diğer müesseseler m«mu Arkası Sa. 4. Sü. 1 de D. P. Başkanı Bursada, yapılan bir topîantıda iş ve işçi meselelerile seçim kanunu hakkında sorulan suallere cevab verdi Hayat pahalılığı Bursa 28 (Telefonla) Celâl Bayar dun geç vakit Inegolden şehrimize dönmuş, Demokrat Partide yapılan idare Zelâl Bayann Bursadaki beya n atı Adanada kötü propaganda yapan iki genc yakalandı Sümerbank memurlan olan gencler adliyeye verildiler Adana 28 (Telefonla) Şehrımiz si.'il emnijet memurlan kötü propaganda aptıkları iddiasile bugün iki işiyi Adiyeye teslim etmişlerdir. Hâdise şudur: SümeTbank Adana Çırçir fabrıkasmda muhasebe memuru Ziya Akalın ile ıımerbank Satınalma Müdürlüğünde te=ellüm memuru Mustafa Enver Erşan, iki gece evvel Dokumacılar Semdikasının «tski istasj'ondaki merkezine gitmışler, burada amelelere hitabede buToptan eşya fiatlarındaki yükselişi lunmuşlar, sendikanm manasını ve gagbsterir bir grafik yesini sormuşlar ve onlarla münakaşaya Ankra 28 (Telefonla) Ankara ve başlamışlardır. Bunlardan Mustafa EnIstanbul geçinme endekslerinde ağus ver, memlekctin içlimaî nİ7amı aleyhitostanben hafif bir artış gorülmektedir. ne kötü propaganda yapmağa başlamış 1938 yılı vassüsı 100 olduğuna gore ar ve sözlerı orada bulunanlar tarafından tış nisbeti Ankarada 238,5 sularında tesbit edilmiştir Her ikisi de bu suçla verilmiş ve Mustafa Emer iken ekım sonunda 309,2 ye çıkmıştır. Adliyeye Arkası Sa. 4, Sti. 2 de tevkif olunmuştur. • Kanıan dağı petrol arama sahası ve petrol arama kampı Ankara 28 (Telefonla) Yurdumuz.hernmiyetkTi ü?crinde ısıarla durmakta daki petrol arama işleri etrafında De ve haltâ bu cevabların bir barajı yıkanizli millelvekili (bağımsız) Refad Ayileıı sürmektejdı. dmlının ortaya bazı sorular atmış olBazı çevreleıde g*"ii)ş bir ılgi uyardıduğunu bildirmi^tim. Reşad Aydın'.ı bu ran bu suallor uzerıne bugun venı b?zı sorular üzerinde açıklamaya girışnek iddialar ileri süri'lmu^tur. Reşad Ayten şimdilık sakındığı, sadcce cevabla dınJının sorularını blraz da açık'avıcı Arkası Sa. 3, Sü. J de Arkas\ Sa. 3, Sü. 4 te rını beklediğinl bildirmekie beraber e Yapılacak tensikatta bir yanlıjhk var galiba!.. Vaktile bizi devlet dairelerine dolduranlar i^ten çıkanlaçağına bizler cıkarılacağız!»