Katalog

Yttkseleıt Türkiyenin dünü, bugünü ve yarını hakkında şimdiye kadar gizli ve sakb, kalmış hâdiselerin içyüzünü anlatan bu mühim eseri her Türk münevverine tavsiye ederiz. Yazan: Dr. Ernest Jackh CĞVB Çeviren: P. Kuturman KİTABEVİ 23 üncü yıl Sayı: 800! mhuriyet K U R U C U S U : Y U N U S NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cuznhuriyet, îstanbul Posta kutusu: tstenbul No 246 Telefonlar: Umuml Santral Numaran: 24298. Yaa taleri: 24299. Matbaa: 24290. r 7 Yılı için basi^yP (ffiNI TAKVÎM) 1, (Benim Gözüajie^Ha^peti Muhammed Mustafa) eserinhj£g«makla meşgul olduğu için kendi (Uğyr Puvw Takvimi) ni yazmağa vakit bulamıyan Muallim Fuad Gücüyener dahi beğenrniştir. Bu sebeble her satıcıdan (YENİ TAKVİM) i isteyiniz. i yarşamba 27 Kasım (946 Bakanlar Trakyadaki garnizonları Karar ilk defa Urfada tatbik teftiş için Ankaradan ayrıldılar olunacak, hazırlık başladı Amerikan ajansı bu segahati, Yıınanistandaki çeteler Bu tatbikattan alınacak neticelere göre diğer faaliyetinin hudu.du.muza yaklaşmasile alâkalı buluyor devlet köylerinin tasfiyesine girişilecek Başbakan veSavuıtma Devlete aid olan köyler Bakaıtının sc çiftçiye daflitilıyor Avrupa nasıl kurtulacak? Aniara 26 (Telefonla) Başbakan Receb Peker, tstanbul civan ve Trakyrcakı garnizon'.arı teftiş etm?k üzcre Mılii Savunma Bakam İle birlikte bu •>kşam Ankaradan ayrıldı. Başbakan, trenr Çıftlık lstasyonundan binmiştir. ğine göre, bu seyahat bir hafta sürecektir. ' Hükumet çevTeîerinin, bu gezinin hususî biı» mana taşımadığını söylemeierine rağmen, yetkili müşahidler, keyfiyeü, genişlemekte olan Makedonya kargaşaJıklannm Ankarada vücude getirdığı huzursuzlukla ilgili bulmaktadıriar. Kuzey Yunanistandaki çarpışmalaT ^ittikçe Türk hududuna yaklaşmaktadır. Buradan alman tazı habe lere göre, «Hür Makedonya> taraflaq çeteler, geçen hafta, Pitycm Dedeağac demiryoluna yakm bulunan* Dimetoka hudud kasabası yakınlarında bir taarruz tertib etmişİ€Tdir. Arkan Sa. 3, Sü. 4 te vrupa kıtası, ortaçaçın başma'umat langicındanberi benzerine Istanbul 26 (AJ>.) Associated Press ,, „ raslanmadık bir tehlike ile muhabiri Edwin B. GreenWald bildirıbunın buruna yaşıyor. Yirminci yüıyıl /or: medeniyetini yaratan hayatî kaynaklar Başbakan Receb Peker ile MiLî Sakurumuş gribidir. Bir zamanın maımıre/unma Bakanı Cemil Cahid Toydsmir. leri yerinde şimdi bajku? ynvalan var. Istanbul ve Trakya garnizonlarmı teftnsanlar, taş devrini hattrlatan mağaratiş etmek üzere bu gece seyahate çıklarda yaşıyor. Milletler bezgindir. Kenmışlardır. Anadolu Ajansınm bildirdidi kendini idare irokânından mahrum Başbakan Receb Peker bırakıian halk kiitleleri yabancı işgal kuvvetlerine körükörüne teslim olmuş variyettedir. Endüsrri çalışmalan felce uğramıştır. Diinya pazarlarını ele geçirmek iddiasile bir 'vakitler yarışa çıkan memleketler btıgün en geri bir Hind eyaletinden "daha muhtac haldedir. Damlar kiremidşiz, pencereler camsız, odalar ışıksız, hastalar ilâcsızdır. Vaziyet bu kadarla kalsaydı, gene iyi dsnebilirdi. Bütün Avrupayı başianbaşa yıkan bir yer"depretni olmuş farzederdik. Bir kae yıl içinde kalkınma imkânlan bulunurdu. Fakat doğudan sökün eden flinlfce vftf M, Avıupa ıntık nlyetini, bötiin mazisile birlikte toprafın altına gömmek hdfefınl giidüyor. t?te bu tehlikeye karşı Avrupa bugün kendini koruma imkânlarından mahrumdur. Açhktan ve sefaletten zayıf düLondra 36 (a.a.) Yugoslavya ile denlz üssü olan Pola şelnine Yugosliv«en uzviyetler nasıl virus hücumlaruıa Yunariistan arasınciakl münascbetîerln ların işgali a'.tmda bı^ıınan komsı topkar«t müdafaasız bulunurlarsa, Avrupa agırlaştı&ına delâlet eden alâmetlerm raklardan bundan boyle yıyecelı ınadkıt'asının Içtimaî bünyesi de öylece bir artma&ı burada endişe ile fcarsılanma'/Cdesi" goiKierilmesıne mâni olunmasını köşeye serilivermiş gibidir. Udır cmrcirriştir. 3una sebeb olarak, Yugosİster ileri veya geri demskrasi mficaYugoslavya notası Yunanlst.arJ. Yu • lav hükumetinln, Unrra gıda maddeledelesi dlye anılsın, ister biiyük devletler gos'av hudud kuvvetlerinln takviye e rlaln kanunsuz*'n3!dlne bir son vermeic arasında emniyet buhranı diye adlandı dUciğincen haberdar etmekttdir. Bu lstemesl ileri surulmektedir. Kral İbnissuud, Mısir Kralı nlsın, bagünkü durumun asıl sebebi arr.da Mareşal Tıto, tngıllz Amerikan i Arkast Sa 3. Sü. 2 de Farnkla beraber Avrupanın mecalsbdiğidir. Kıtfn, eğer kendini »yakte' rutacak deslekierden yana bu kadar zavallı bir hale düsmeseydi, basarışı gerçekleştirmek bu derece güç obnazdı. Açık konuşahm: Demokrasi mücadelegi, emniyet buhranı, görüs ayrılığı *ibi tabirler altında ileri sürülen miitalealar, hep esas davayı örtmek için birer bahanedirler. Bugün kar?ı karsıya çarpısır vaziyette iki kurvet var. Bunn olduğu gibl açığa vurmaktan çekinenler örtülü İbnissüud, büyük Suri«Szlerle bir müddet kavşayı gizliyeceklerini. sonra da gürültüsiizce sona erdireyenin gerçekleşmesine ceklerini sanıyorlarsa, bir daha tekraricab ederse kuvvete hyalım, feci şekilde aldanıyorlar. Iki yıl. lık tecriibe artık yeter derecede gösterdi müracaat ederek mâni kî, ortalıeı elektrikle doldııran bu kavga Izmit 26 (Telefonla) Hatırlarda oisa gene bir kıza tecavüzde bulunduğunu havası. gfalenmeğe calısıldıkça ortaya olacak çıkmakta, günden güne şiddetlenmekte gerek ki, milletvekili seçiminden bir söylemiş, zabıtaya ve savcılığa giderek Beyrut 26 (a.a.) <E1Ravad» gadir. Onun için bos yere zahmet etmiye müddet evvel 16 haziran cumartesi gü ihbarda bulunmuştu. O zaman da bilHnı ve hakikati olduğu gibi göstermekten nü öğleden sonra Izmit Belediye daire dirdiğim gibi, savcılık hârîiseye el koy zetesınin Kudüs muhabirine göre, Süudî sinde seçim hazubklariîe meşgıl olan muş, kızı doktora goalenniş, doktor Arabistan Dış Işleri Bakanlığınm sözkorkmıyahm. Belediye Başkanı Kemal Ozün odasma tarafından verilen raporda herhangi bir Rejim demek muayyen Wr taknn men aüece tanıdığı 15 yaşmda Sertiha Ergü tecavüz hâdiseFİ vaki olmadığı bildiril cüsü, Süudî Arabistanm icab ederse Büfaatlerin disiplin kadrosu demektir. Bu ven isminde bir kız gelnuş ve Istanbul tnesi üzerine Belediye Bişkanı hakkın yük Suriye projesinm gerçeklcşmesine mâni olmak için kuvvete müracaat edebakımdan mütalea edecek olursak, eski da leylî bir okula kaydı için Belediye da ademi takib kararı verılmişti. Hamdullah Cuphi Tanrıöver ceğini söylemiştir. den, birbirine zıd bir çok menfaat sis Başkanından tavassut rica ettiği sırada, Umumî efkârda heyeean ve teessür Emir AbduUah ve Urdün hükumeü temlerinin aynı ramanda yanyana yasaBelediye Başkanmın öte'îenberi şahsî uyandıran bu müretteb hâd'ıse uzerine erkânı tarafından yapılan beyanatm sidıçmı görürüz. Şrnidi demek diinya dedüşmanı olan kırtasiyeci Sadeddin Ya Belediye Bişkam Kemil Oz ile kızın Arkast S. 3, Sü. 3 te ğişmi?. Birbirine zıd iki rejim şu küçüIın isminde bir şahıs, yanma bazı ar babası Receb Ergüven Sadeddin Yahn eük ynvarlağa artık sıgmıyor. Baö kadaşlarını da alarak B e ^ i y e dfire hakkında iftira ve hakaret davası açdemokrasisi ile doğu demokrasisi, karş» mışlardı. Dava dosyası Adapazarı Ağırkarfiya geltp bir bans nizamı üzerinde sine gitmiş, yııkarı çıknış, tekrar aşağıya inerek, daire Snünde toplanan kim ceza Mahkemesine gönderilmiş, dosyayı anlaşamıyorlar. Ve öyle görünüyor ki, Sa. 4, Sü. 6 da selere Belediye Başkanmra yukanda bundan sonra da anlaşanuyacaklardır. O haide Avrupa için hiç bir kurtuluş fimidi kalmadı mı diyeceğiz? Altl yiHık feei bir harbden sonra, yeni D. P. Başkanı Bursada bir bir harb tehlfeesine karşı hiç bir şey konuşma yaptı, sorulara yapamadan durmak Avrupa hesabına •cıkb bir taühtir. fakat ne yaparsmız ki cevablar verdi eğer Avrtıpa medeniyetine bir kurtuluş mukadderse, bu, galiba ancak bir üçünBursa 26 (Telefonla) Demokrat cü cihan harbinden sonra gerçeklesebileP.ixti mensublan Celâl Bftyarı bugün cektSr. Batı demokratlannın gfittüğü poMudanyada ktuşıladılar. İskelede bülitika metodu İkinci Cihan Harbini doyu!: bir kaiabalık göze çarpıyordu. Ceğuran bir unsur oldu. 1939 eylulünde tulâl Bayar, bir müddet Mudanya Part! tulan yol 1933 te yahud 1934 te tutulmnş blnasmda kaldıkten sonra D. P. Vilâyet olsaydı, bu harb çıkmaz ve Avrupa mebpçkam ile birlikte Trilyaya gitmiştir. Ankara 36 (Telefonla) Ahmed Vedeniyeti uçunımun kenarına yuvarlan ziroğlunun sorusuna dair açıklamalar Orada Parti mensublan tarafından karmazdı. şılanan Celâl Bayar, uzun bir görüşmenıhayet bulduktan sonra Meclisin cuHalbukf bugün batı demokratlannı ma gunkü oturumunda üç Bakana yede bulunmuş ve Geçidköyü hâdısesl hâlâ o politfka metoduna bağlı görüyo niden söz verilmesi dolayısile ıç tüzük Arkası Sa. 3, Sü. 6 da ruz. Bu gidişle bunlar 1939 eylulünde üzerinde açüan tartışma devam etmekaldıklan kararı bir gün elbette bir daha tfdır. Halk Partisine mensub ve tüaiik tekrarlamak zorunda kalacaklardır. Gene i^lerinde yetkili sayılan bir milletvekllikan gövdeyi götürecek, gene sefalet ve nln bu husustaki mütalealarını dün bilBnhkesirde CKP. deki istifalar hakkında Bahkesir II İdare Kurulu Başknn dirmiştlm Ahmed Veziroğlu da buna NADİR NADİ vekili a\oıkat Niyazi Akyürekten bir ArVast Sa 3. Sü. 4 te karşılık olarak bana bu akşam şunları telgraf aldık. Akyürek, telgrafında toplu söyledi: istifalar hakkındaki hab€Tİn doğru ol« Tarafımdan yapılan sorulara Bamadığını bildirdikten sonra yalntz II kanların. lüzumlu gördükleri cevablaıı I Amerikan Başkanı Hasan Kaptanoğlunun, bazı vermeleri üzerine mlllet kürsüsündn şahsî işleri dolayısile başkanlıktan çetekrar söz aldım. Bu cevablar hakkında İzmir 26 (Hususî surette giden arkakildiği belirtilmekte, Parti Müfettişi daçımız bıldiriyor) Izmiri gayriresmî gertken açıklamalarda bulunmuştum. Recaı Gürelin kongrelerde meşgul ol surette ziyaret eden Akdeniz Amerikan O günkü oturuma başkanlık eden Tevfık duğunu ilâve etmektedir. PjKret Sılay benden sonra söz lstlyen filosu komutanı Koramiral Bieri'nin kuBnkanlara: <Sual sorulmuş cevablar Aynı mevzu hakkmda C. H. P. üye mandasındaki Fargo kruvazörü, Ranverilmış ve Sual sahibi kendınce lüzumlerinden Lutfı Kıral da gönderdıği tel dolph tayj'are gemisi. Perry muhıibi ve Cemal Nadirin büyük lu gördüğü açıklamayı yapmıştw. Bu grafta bu mevzu hakkında beyanatta Donner çıkarma gemisi bu sabah saat renkli karikatürü 8 de limacdan ayrıldılar ve Marmarise Arkan Sa. 4, Sü. 3 t« bulunmadığını bildirmektedir. Ahmed Yezirofln Amerikan ajansmın verdiğî ıc Belgrad Atina münasebetlerinin nazik bir safhaya girmesi Londrada endise uyancîırdı Ankara 26 (Telefonla) Sayıları mühim bir yekuna balığ olan devlete aid köylerin tamamen tasfiyesine karar verilmiştir. Bu köyler topraksız veya az lopraklı çiftçilere verilecektir. Devlete id köyler bilhassa doğu bölgelerinde karakteristik bir manzara arzetmektedir. Bunlarm köylüye dağıtılması ve sakinle. rinin toprak sahibi olması iktisadî bakımtlan olduğu gibi kültür sahasmda da faydalı net'.celer verecektir. Oğrendiğimize göre, bu karar ilk defa Urfa ilinin merkez ilçesüıde tatbik edilecektir. Toprak işlen genel müdürlüğü juradaki devlete aıd 20 köyde yapılacak dağıtmalar için hazırlıklara başlamıştır. «Rusyanm yakın bir Bu köylerde çalışacak toprak komisyongelecekte baskısını art. arı yakmda Urfaya hareket edecektir. tırması ihtimali vardır» 'ecrube mahij'etinde oln bu tatbikattan ilınacak neticeler gözönünde bulunduruUrfayı ve eivannı gösterir harit» Londra 26 (a.a.) Bundan üç hafta arak yurdun diğer taraflarmdaki devlet işlerde çahşacak komisyonların sayıları kadar eyvel Boğazlar hakkında bir suöylerinin tasfiyesine geçilecek ve bu arttırılacaktır. reti d« İngiltereye verilen Sovyet notasmın Boğazlar meselesinde Rus hattı ha» Arkan Sa. 3, Sü. 5 te Boğazlar meselesi İngiliz gazetelerinin son yorumlan Türk Yunan ufuklarında M\m öliiın dalgası «Türk ve Yunan milletlerinin baka endişesi cnları yardımlaşmaya sevkediyor» Eski Biikreş Büyük Elçimiz Hamdnllah Saphi Tanrıöver ile bir mülâkat Balkan meselelerinin, her tamandan fazla endışe uyandırdığı bugünlerde bir muharririmizi esid Bükreş büyük elçimize göndererek, ona bazı s\talıeT sormağı faydalı gördük. Tanrıöver, Balkan milletleri arasmda hususî tejebbüslerle bir yaklaşma vücude gctirmek için (1930) da Atinada toplanan konferansa iştirak etmişti. 13 sene Bükreşte memleketimizi temsıl etü. Türk Yunan dostluğunun bizira aramızda en imanlı taraftarlarmdan biridir. Uzun senelerdir yazılarile ve hitabelerile bu fikre hizmet etmişür. Balkanlarda, komşunıuz olan memleketierde her gün daha kötüye doğru uıkijaf t<den vaziyetler, Türk Yunan dostluğu, memleketimizi ziyaret ettikten sonra Atinaya dönen bazı gazeteeilerin neşriyatmdan dolayı bir sarsıntıya uğradı mı? Dış I«Ieri Bakanlığı Umumî Kâtibi Feridun Cemal Erkin Izmit Belediye Reisiıtin açtığı iftira Ürdün Krallığı ve Türkiye Feridun Cemal Erkin, Cumhnr Baçkanımızın bir tebrik mesajım uçakla Kral Abdullaha götürecek Geçen haziranda Belediye Reisîni ziyaret eden bir kiz yüzünden çıkan dedikodulu davanın durusmasına dün baslandı Ankara 26 (Telefonla) Urdün Krallığırun Türkiye Cumhuriyeti hükumetince tanınmış olduğu malumdur. Bu vesile ile Urdün Kralı ile Cumhur Başkanımut arasında telgraflar teati edilmişti. Oğrendiğime gore bu resmî formaıitelerden harıc olarak Dış Işleri Bakanhğı Umumî Kâtibi FeTİdun Cemal Erkin, Kral Abdullahı ziyaret etmek üzere Urdüne gidecektir. Erkinin Cumhur B::şBu gibi meseleler etrafında İstanbul kammızın bir tebrik mesajmı hâmil olmilletvekiline bazı sualler sorduk. O duğu ve bugünlerde husufî bir uctkla Arkası Sa. 4, Sü. 1 i» Ankaradan ayrılacağı anlaşilmaktadır. Meciistehi hâdise Kendisine söz verilmemesi yüzünden Demokratların Meclis içtimaını terk ettikleri Ahmed Veziroğlu, haksızlık yapıldığında ısrar ediyor C Bayar Bursada Dost Amerikan filosu dün hmirden Marmarise gitti Amiral Bieri, Valiye mesajında: «Hararetli karşılama ve dostluk tezahürleri ve cömerdce muamele bizi teshir etti» diyor Balıkesir G. H. Partisinde YARIN KAZAZEDELER! fiiosundan Perry mnhribi Izmir limanına girerken bareket ettıler. Filo ile beraber Tün.a Ankaray1» kadar refakat edecekiir. Seviroli misefirlerimizi teşyi etmek miral Necati Ozdeniz ve Amerikan deniz ataşesi VVan Mater de gitnnişlerdir. üzere sabaM«yin kaiabalık bir halk kütTümamiralımız ve ataşe, Marmıristen lesi sahillere toplanrmştı. Saat 8 d« evtayyare ile Ankaraya döneceklerdir. velâ Fargo hcrcket etti, onu sıra il« Eğer programda bir değişiklik olmazsa Randolph, Donner ve Perry takib ettibizzat Amerikan amiralı, aksi takdirde ler. Halk, dost filoyu, açıklarda kayboSa 3, Su. 5 t* yüksek rütbeli bir subay, kendilsrine