Katalog

r umhuriyet T 7954 KURUCUSU î Y U N U S NADİ Telgraf v» mektub adresi: Cumhurlyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefonlar. Umuml Saatral Numaraaı: 24298. Yan İalerl: 24299. Matbaa: 24290. Fransızcadan Türkçeye k 30,000 kelhnelik İzahlı ve Misalli SÖZL En yeni lugat kitabıdır. yeni terimleri gösteren llftve edilmistir. Cildli Salı 8 Ekim 1946 Ahmed V Halid Barış konferansı dün Milli Eğitim Bakanı yeni son safhasına girdi kararları anlatıyor Sıra Almanya Nrl. Smuts diyor ki: "Konferans biterken meselesinde korkuların artmasma sebeb olmıyahm,, tılh konferansnun çalışmalanm , çabuklastınnak için alınan tedbirlerin netice vennesi ihtlmali, sulh muahedelerinin genel heyet tarafmdan hemen tetkikine başlanması ve Italyan andlaşması tizerinde konu?tnalara girisilmesile kuvvetlenmektedir. Ronferansın evvelce tahsis olunan günler içinde işlerini bitinnesi kararlaştırılmıs, hattâ sulh muahedelerinin herfcirine ajTilan günler belli olımı? ve söylcnecek söz miktarı da bir ölçüye baglanmış olduğu için, a>ın on besine varRiadan bütün çahşmalann son bulması, \e Birleşmis Mılletler genel toplantısım ypniden geciktirmeğe lüzum kalmaması Umıılmaktadır. Moskovadan dönen Molotov Öğretmen yetiştirme sistemimizde yapılan tadilât nelerdir? da toplantıya iştirak etti 1948 ile 1950 arasında Türkigenin her şehir ve kasabasında ortaokul açılmış olacak | pılan şeyin mahiyetlnin tamamile ve | vuzuhla anlaşıünamıs olduğunu gcisteren bazı yazılar da çıkmıstır. Bu yazı'arda ilerl sürülen fıkirler hakkmda Millî Eğitim Bakanlığında ne düşunulduğünü öğrenmek istedik Bu i?e memur , ettiğımiı arkadaşlımıza Bakan şunlan ' söylemiştir; Ortaokul tahsili 1 Alman son kararlprm neticesi c1 larak 1948 den 1950 ye kadar geçecek iki yıllık sür« içinde Türtayenin her şehir ve kasabasında beş smıflı ilkokulu bitiren Türk çocuklarmdan her istivena kendl kasabasında ve cvınin yanında orj taokul tahsili görmek imkânları sağ'.ai nacaktır. Bu sııretle ortalama 12 yaşında ilkokulu bitiren çocuklar 1516 yaşma j kadar yani bir işe ve mesleğe gırebüme ' cağma kadar sokakta veya evAe kalmı| yacak, bugünkü hayatın çehirii vatan ArUast Sa 2, Sü. 1 de İtalya. Rumanya, Bulğaristan ve Macaristanm ödeyecekleri tazminat miktarlan tesbit edildi Sabık Mibvercilerle yapılacak andlastnaların hazırlanması ve bitirilmesi iizerme bir taraftan Birlesmi? Milletler topianbları başhyacak, diğer taraftan da Dortler arasında Almanya ve Avusturya meselelerjnin müzakeresi ve neticelendirılmesi en büyük bnemi kazanacaktır. Almanya ile Avusturya meselelerini gorüşmckten ve neücelendirmekten ilk tnaksad, Almanyada bir merkezl hiikutnet kurulmasını sağhyacak tedbirleri Konferanc toplanü haünde almak, sonra Almanyanın dojftı ile batı arasında bir çekişme ve çatışma sah Londra 7 (B.B.C.) Banf konfe temsilcisl Maresal Smuts söz almıştır. nesi olmasına mnni nhnaknr. ratısı bufim 6ğl«den aonra ıon Safha Mareaal Smutı, doğu T« oatı devletleri Alman} ada yenl bir merkerî hüku sına girmiştir. Umuml heyet bugün öğ arasında birlik ve müsamahanm ehem tnet kurmak meselesini, Amerika Dış led«n sonra saat on yedide Ingiliz Dı? oldTiğunu söylemis ve 21 milletin temtsleri Bakanı Mr. Byrnes Stuttgart nut İsleri Bakanı Bevin'in baçkanlığmda tcp rilcilerine hitab ederek, barışm tesisi kunda ileri siirmtt» *e bnnu vücuda ge lanmif, az sonra Moskovadan dönen va jçin »arfettücleri gayretlerin cdaha bütirmek devrinln artık hulul etaniş oldu yeni talimatı hamü bulunduğu «öylenen yük boğuşnıalara baslangıç> teşkil etğuna inandıgını sovlemişti. Çunkü Al M Molotov da muzakerelere iştirak et memesini ve anlaçrnalannı tavsiy* etmiştir. tnanyayı bugünkii keşmekes içinde sü mijtir. Bugünkü toplanbda Amerikan deleMareşal Smuts, bjgün anlaşma yapıtesije bırakmak, diinyanın ilerisi bakı Arkas\ Sa. 3, Sü. 5 te tnından ancak bir tehlike teskil edecek, gesı Connally'den »onra Kuzey Amerika belkj de Almanyayı birçok ideolojilerin re onlan destekliyen elemanlann çaüştna sahası japacaktır. Bu manzara daha şimdiden go>e çarptnakta ve Almanya içinde peyda olan >eni politika hayatı. bu yoldaki gplistneleri teşvik edecek mahiyette gbrül«nektedir. Bu yenl politika bayatının arzettiği tnanzarada komünbtlik, sosyalistlik, hıristijan demokratlık, liberal demokratlık çeşid çeşid yollar takih ediyorlar. Bir taraftan komünistler malum istikalneti tuttuklan balde sosyalistlik milletlerarası elbirliğini teşvik edijor, hıristijan demokratlar tasarruf hakkmı. din müesseselerini, sanayi ve araziyi eskisi gibi korumak için uğraşıjor ve liberal demokratlar eski Alman orta Einıfının artıklarını derleyip toplatnakla tneşgul oluyorlar. Ankara 7 (a.a.) Memleket ihtiyaa. nm hükumeü öğretm«n yetıştirm« slstemdTniad« eeaslı bazı düzeltmeler yap. mağa «evketmlş olduğu malumdur. Bu cümleden olarak şehir öğretmen ofcullarınm bazıları iki yıllık bir devre içinde eğitim enstitüleri haline getirilecektir. Bugüne kadar çehlr öğretmen okulları ortaokul mezunlannı almakta ve üç yılık bir tahsil güresi içinde beş sınıfl: ilkokulun hocalığrna hazırlamakta idı. Eğitim enstitülerl ise liselerin v« bugünkü öğretmen okullarınm mezunlarını alacak ve iki yülık bir tahsil süresl içinde yalnıt ilkokulun defil, ortaolculun da müresimiş, Cumhur Başkanı, C. H. zlk,dil dı?ında beden terbiyesi ve yabancı kalan bütün derslerıni okutmağa yetkili hocalar olarak yetiştireP. ve D. P. mümessilleri cektir. Bu d*Sişiklığin neler sağlayacağı ile görüştüler mütehassıs muhitlerd* anlaçılmıj ve memnunluk uvandırmıştır, Ancak son Adan* 7 (Telefonla'» Cumhur Başgünlerde baa Istanbul gaaetelerind«, yakanı Ismet İnönü bugün saat 2 45 te özel trenlerile Merslnden fehrimİT» gelmlştir. Istasyonda memleketin ileri gelenlerile büjKik bir halk kütlesi taraftndan karşıalnmıştır. Cumhur Başkanrmız doğruca C. H. Partlsine giderek orada he'r Iki partinin mümessillerile görüşmü» ve bir müdd'et istirahat etmişlerdir. Saat 16 da Partiden aynlan Cumhur Başkarumız Erkek Sanat Enstitüsünü, Adalet saraymm Te Karşıyakada lnsa edilnıekte olfut Zirat Donatım Kurumunun atölj"*sine gitmişler ve izahat almışlardır. İnönü akçam yeme§ind« Belediye nın, parti salonunda çereflerıne verdığı ve D. Partililerin de davetii oldukları ziyaiett* hazır bulunmuşlar v« geceyi orada geçirmlşlerdir. Arkast S. 3. Sfi. 3 te Adaıtadaki tetkikleri Rpşad Şemseddin Sirer Amasya ve su baskınları Çubuk kazasının on dokuz koyn stılar altında kaldı, Amasyada bir köy tamamen harab oldu Sinob yangınına dair yeni tafsilât de bir felâiet geçirmifl, ssJ •ugrayaralc btitün köyü sular însanca kayıb yofcsa da W y J harab olmuştur. Kizılay, bu Arkwn Sa. 3, Sü. 2 de \ bugün Dün Ankaradan aynlan Mareşal, garda toplanan halk tarafından ht>r*rH\* alkulandı İzmirde yargılanan on dört Demokrat Ankara. 7 (Telefonla) Son Ikl gilrj rüce kflyü IçJnde çiddetll yagmurlar ve seller yü baskınma ründen baa yerlert su basmıs. bu arada basmıstır. Jubuk kazasının 19 köyü de yer yer tamamile sular altırrda, kalmıştır. Amasyanm Ye Vilâyet Meclis seçimleri günü cereyan eden hâdisenin muhakemesinde avukatlar dün müdafaalarını yaptılar urun bir müdafaada bulunmuş ve ezcüm le şöyle demiştir; « Mukaddes seçim hakkmı kulTanan halk, neticeyl tecessüs etmekte haklıdır. Meden! metnleketlerde bu manzara h<r zaman görülebilir. O mmtaka ticarethane mıntakasıdır. Sele pazar gecesi ol Arkas\ Sa. 3, Sü. 5 te Başkan Troman İranda durunt Filistin davası, İngiltere ve Amerika Truman, Attlee'ye yeni mahrem bir telgraf gönderdi. Amerikalılar, Truman'ın isteklerini tasvib etmiyorlar Izmir 7 (Telefonla) Viliyet m«clisi seçımlerinin yapıldığı akşam Beled'.ye binası önünde toplanarak tecemmüat kanununa 'aykın hareket etmekten sanık ' 14 Demokrat Parti mensubunun nruhakemesine bugün asliye ikinci ceza Yenilen ve ezilen Almanyada belirmiş mahkemesinde devam e<3ilmiştdr. Sanıkolan bu sijasî faaliyetler gunden güne ların avulcatlarından Muhiddm Erener tnkişaf ettikten başka, işgal roıntakalarındaki duruma grire de şekil almaktadır. Onun için Sovyet işgal bölgesinde sosjalist birliği (yanl birleşmiş komünistlerle sosjalistler^ vaziyete hâkim göründukleri halde İngiHz ve Amerikan bolgelerinde hıristiyan dcmokratların mevki sahibi oldnkları, hattâ ek'eriyete hâkim bir dummda bulıınduklan göze çarpmaktadır. Almanyada yeniden bellren bn siyasi faaliyetin merkezî bir hükumetin kıırııl. Oiasile yeni bir hız kazanarağı şiiphe götürmez. Gerçi bu vaziyet Müttefıklerln Almanyayı kontrol etmek işlnî gevşetmelerine sebeb olmıyacaktır. Çünkü bu kontrol unın bir zaman sürecektir. Fa. kat Alman siyast faaliyetinin gelişmeei, Almanyanın, sulhçu demokrat olatak yavaf yavaş kendi mukadderatını ele almastnı kolaylaşüracak ve bu meselenin Dörtler arasında bir takım rekabetlere ve ayrıhklara yol açmaima mârıi olacaktır. Bununla beraber bu me. Eelcnln kolay kolay hallolunacağını sanmak da beyhudedir. Ancak Müttefıkler, rneselenin halll Ü7ertndeki a>Tilıklarını bertaraf ederek Almanyayı silâhsızlandırmak ve nazilikten kurtarmak işint tnüşterek bir program dairesinde dü. eenliyecek olurlarsa, eok mübim adunlar •tauş ve sulh davasını flerletmeğe yardım etmis olnrlar. Sabık Mihverdlerle sulh muahedelerinin imzası Uzerine Müttefıklerln öniine dikilecek olan bu miihim ve btiyiik raesele, bütün Avrupanın snlhunu kararlaştiracak ve blr çok sıkmhlann ortadan kalkmasma, hattâ brr çok gallelerin kendiliğinden hallolunmasına yardım edecektlr. Bir Londra telgrafına göre İranda seçim yapılmasına Rusyanm tazyiki üzerine karar verildi Tahran 7 (a.a.) Hükumetin yakında seçtmlere başlanılması hakkmda rermi« olduğu karar userine siyasi çevreler bu kararla R\ısya Dıs îşleri Bakanhğı orta doğu kısmı sefl Sichev'in İrana seyahaü arasında bir münasebet gör. mektedirler. Rusyanın tazyiki Londra 7 (a a.) Tahran'da bulunan muhabirlerin bil<3irdiklerin« gSre, s«fimlerin yapılması hakkmda Şah tarafından verilen karar Rusyanın tazyikile alınmıştır. Rus^ra, durumun müsaid olmadığı yohmda ileri sürülen mazereti kabul etmemlştir. Mare;ahn tstanbula bundan evvelki gelisinde treade alınan bir resmi Yann 3 üncü sahifemiz'ie Beraet eden Schacht tekrar tevkif edildi Papen ve Fritsche aleyhinde Almanlar taradndan açılan davaya da başlandı Tahran 7 (a.a.) Asi kabilelerin ŞiVashington 7 (a.a.) Bafkan Truraz'a hücum etme& için yaptıklan büman, Ingiliz Başbakanı Attlee'y» yeıd tün teşebbüsler, hava kuvvetleri tarabir mahrem telgraf çekerek Yahudi'emdan püskürtülmüştür. Diğer bölgerin Filistine muhaceretlerin* <ferha] A . r k a s \ S . 3, S ü . l d e müsaade «dilmesîni istemiştİT. Bunun, Ingiliı v» Amerikan devlet adamları araaında açık bir görüş teatisinin ba?langıcı olması ihtimali vardır. Her ne kadar, Ingilizlerin, Filistine yüz bin Ya Arkası Sa. î , Sü. 6 da Asüerin hücumlan püskürtüldü N'ürnberf kararmdan sonra karısile görüsen ve dün tekrar tevkif edilen Doktor Schacht Elhasd Almanyada yeni blr siyasi haStuttgart 7 («.a.) Schacht, Stııtt Papen ve Fritsche'ye karşı açılan dava yat belirmiştir. Bu si>asî hayat yabancı ba^iamışür. gayeler İçin değil. fakat yenl Almanya gard'da teşkif edilmiftir. nın İTİ knrulması için kullanılırsa beTki Beraet edenler aleyhine yeni dava ölüme mahkum edilenler de dflnyantn en mühim sulh ve harb Nurnberg 7 (AP ) Askerî makamNümberg 7 (a.a.) Nürnberg'deki davası baUedilmi? olacakör. Naılleri tetnizleme komitesi baskanırun larm bugun bild'rdikler.n« göre, Mutte Arkan Sa. 3, Sü. 2 de bUdiıdigi&e gftre, Schacht, Von Ankara, 7 (Telefonla) HükuiMtin aldığx son malî kararlar üzerine, elierınde bulundurduklan dö\nzi yeni rayicle deği^tirmek için bankalara m ü . racaat edenler birdenbire artmıştır. Ancak, bir karaborsa cilvesi olmak üzere^ dahıldeki dolar piyasa^mın bazan hu kumetuı tayın Ktiği fıattan çok dahi aşağıya düştüğü de gorülrnüştur. 1, 5, 10 ve 20 dolaılık küpürier de ğiştirilmekte, daha fazlası Merkez Bankasınca satın alınmamaktadır. Ellerinde yüzluk ve beş yüzlük dolar saklamış olanlar arasında bunları tesml rayicden 100 lira noksanına satmak istiyenler de görü'.müştür. S n gunlerde Ankarada bir oteîci âe <> Merkez Bankasma müracaatle üç bm dolar bozdurmak istemişse de, clrnde'd paralar 20 dolarlıklardan fazla olduğu için bıma imkân gömlemerai§tir. Ellerinde dolar kalan karaborsacılar Yeni O k Elçisi İstanbnlda Elçinin iki taraf ticarî münasebetleri hakkmda demeci Çekoslovakyanın yenl Ankara elçisi ıl. Kolovrat, şehrimize gelmiştir. M. Colovrat, Park Otelınde kendısıle göüşen bir arkadaşımıza şu demeçte buunmuştur: Çekoslovakya ile Türkiye araıriüaki münasebet, her zaman olduğu ibi, bugün de gayet ıyidir. İki dost •nemleketi birbirine bağhyan münase«tler daha "ziyade ikti^adidir. Türkiye !e Çekoslovakya ticarî bakımdan bir. lirine ihtiyacı olan iki memleketür. îızın ham, bizim rramul maddclerimiz ıu ticaretin esasını teşkd etme'ited'r Bundan uç ay evvel sizden tütun satın Arkası Sa. 3, Sü. 5 te 1 On iki kat yünlü elbisen var ha?.. Halbuki nüfus bacına yılda bir metre yünlü kumaş düşüyormuş!.. Inanma kız!.. Eğer öyl« olsaydı şimdi şehir niifusunun dörtte üçü çıplak g«zerdi!..