Katalog

Setıir Türk Yunan dostluğunun haberlerj Ilk Türk Uıtiversitesi sağlıyacağı menfaatlerden Bir Yunaıt CUMHURIYET 4 Ekim KİTAB SOHBETLERİ NALINA I MIHINA İ Nazi şefleri hakkmdaki hüliümîere dair ütün dünya halk efkân, Nürnberg mahkemesinin Nazi barb suçlulan hakkında verdiği kararlarla mcşguL Her memleket, her gazete, her ferd bu kararlan kendi kafasma ve kendi siyasi ve ietimaS rengin« göre muhakema ediyor. Adalet yerini bnldıı diyenler var, hükümleri ağır bulanlar, hafif görenler, ha>Tet ve infialle karşıhjanlar var. Beraet kararlan için rezalet diyenler var. Beraet kararını mahkemedeki bolşc\ik hâkimler de beğenmemiş. protesto etmişler. Asırlar boyunca h?.ngi rejimde olursa olsun kendi soydaşlarının hayatına bile hiçbir kıyınet Termiyenler için, asıl olan beraet desil, mahkumiyettir. Bunu medenî dünya. arök eıber bilJyor. burılara maddî bir Son aylar zarkıymet de vermiş ol fındaki neşriyat aiçin birer kulp rasmda cFatih Külliyesi> nin dikkati takardı. Bu minyaçekmemesi müm. :ürü merhum Halil kün değiîdir; İstan• Ethem Bey de, ben bul Universitesi yaymlan arasında çık§ Ressam Nigâri'nin «Barbaros» tan de görmüştük, Cem'e aid olmadığını mıştır, Fatih devri ılim ve fikir hare. maada (Yavuı Sultan Selim, Kanunî kendisine söylemiştik. Pek güzel yapıl'Atina Matbuat Cemiyeunm eski ] edemez. Maamafih, bu mevzuda bir ÖıBolu Ağırceaa mahkemesinde görülen ketlerinl toplu bir halde sıraiayan ilk Sultan Süleyman, İkinci Selim, Şarlken, mış bir İran eseridir. Yan tarafmdaki Bajkanlanndan, Atina h.u*usi mu tısas iddia etmediğim için, sadece en Ankara cüu^eti davasının, İstanbul eserdir. Fransız Kralı Birinci Fransova) resim yazıdan başka arkasmda da minyatü}ıobmmi2 M. Zarifis'in Yunan göze çarpan misallerle iktifa edeceğim: da şimdiki halde son şalıkii olan cFatih Külüyesi», bugünkü Üniversi leri de vardır. Süheyl Ünver, eseiir.de rün bir genc kâtibe aid olduğu yazılı Yunanistan senede 300 bin ton butday tramvay biletçisi Mehmed Gökfiliz, dün vbirlifete geçenlerde temizin temel adıdır; bu sebebledir ki, bu resimlerln tenkidini yapmaktadır. jehrimize geldiğîni yazmif, ve bu ithal etmek zorundadır. Bu ihtiyacını, sabah, İstanbul İkinci Agırceza maiı eser adlandırıhrken, üstünde <Istanbul En çok beğendiği resim Kanunininkidir. idi.» § cCem Sultan» m hayatını ve şiürîctymetti Yunan gazetecirinin mem. esas itiabrite, Amerikadan temin etmek keıneslnde iftina.be yolu ile dinlenilmı? Universitesi tariîıine başlangıc» oldu Kanuninin Te Barbarosun resimleri lerinl ihtiva eden blr başka esîri de tedir. Türkiye müstahsillerinin fazla lefcetimizi ziyareti uesilesile Türk. tir. ğunun tasrihine lürum görülmüştür. renkli olarak basıîmıştır. M Cavid Baysun haarlamıg ve Ahnıed Yunan dostluğu hahkında yazdığ' mahsulîerini komşu ve dost bir memleMaiüsemeye Reşid Mercanın avuia Çünkü Üniversitemizin tesis tarihi, zanKalid Kltabert basmıştır. Başta Bay kete satmalarmı ve böylece Yunanista tı Ceiâl Yardımcı da gelmijti. Zabıt bir yaz%y% da koymııştuk. Buc Nürnberg mahkemesi, suçlan dört (Bursada Fatihin oğulları Mustafa ve Cavid'ln blr çok eserlerden faydalamp nedildiği gibi, «Darülfünumı Osmanî»bu yazvntn b»r çokojayant dtfcfcoi nin gıda derdini taltfıf edecek bir anlaş kâtibi Muzaifer Erkmen istinabe tall nin kuruluş tarthi olan 1845 değildir. Cem Sultan ve rürbeleri) isimli eser, hazırladıgı guzel bir «Cem Sultan» etü kısma a>irdı: fikirleri tiıHva eden'ikinei kısımrv maya varılmasmı istemek, TürkYunan nıatnamtsini okudu ve şaJıMden sorjl Istanbulda bu tarihe takaddüm ederek Doktor Süheyl Ünverin bir tarihçi ile 1 Sulha karşı suikasd, danışıklı dü vardudostluğundan çok mu şeyîer beklemek du: dercediyoruz: de hemen her ilim şubesini ihtiva eden» müştorek telifidir. Bu tarihçi Kitaba flâve edilen şiirler. Cem di plân ve komplo. demektir? Ankarad3 Dr. Neşet Naci Arzanm yüksek mektebler bulunuyordu. Bunlar Zeki Pakahndır. Türkiye ile Yunanistanı birbirine b a | vanmın muhtelif nüshalarınm karşıl=ışh2 Sulha karşı suç. harb hanrhğı Bulgar Işgalir.in a a günlerinde, gar öldürülmesi lıadlscsine dair ne biliyor İstanbulun fethi okabind* kurulmuştu; hyan dostiuğun sadece hissî ifadelerde Eser Bursa Halkevi tarafından çıkarıl rümas! neticeslnde ve Cem''n şairliği andlaşmalan, anlaşmaları ve mületierbî Trakya çiftçikri kendilerini pancar sunuz? Furuzan Büyük, size, buna âa «Darülfünunu tezahür ettiğrnden şikâyet eden birçok bu yüksek ilim mıştır. Önsözünde Halkevi Başkanı hakkında kâfl nkir verecek dfrece ve arası teahhüdleri ihlâl suretile tecavüz, Türk v e Yunanlılar mevcuâdur. Bu gay ziraatine vermişler ve çok memnun edi ir bir şey anlatü mı? ev!<Mİnin devamından başka bir şey de Şemseddin Dora hulâsaten diyor ki: miktarda seçilmlştir. 3 Lâ Haye ve Cenevre mukave Püruzan Büyük, hiç bir şey an ğildi. rimemnunlar, iki millet arasmdaki dost ci neticeler almağa muvaffak olmuşlar«Bursa bir sanat ve tarih şehridir, topdı. Bununla beraber, Trakya kurtulur latmamışur. Kendisi, ben Ankarada luğun, her iki milletin de ihtiyacı ve arEserin \esika kıymeti büyüktür, daha ragının üstünde ve altında Türk sanatu Turunc sarısı üzerine viçne çürüğü lelerine aykırı olarak harb suçu, 4 însanîığa kar?ı suç. zularını karşılryan elle tutuüur başarı kurtuhnaz, Yunanistanm şeker fabTİka Askerl YargJtay başkanmm kapısırnda doğrusu baştan sona vesikalardan İba nm en güzellerlni taşıyor. Biz bunları rcngl n»sıl gider?. Modadan anlamam lara yol acmamış olduğunu iddia et Isn olmadıçı bahanesile pancar ıiraa posta eri sıfatıle bulundugum sırada, rettir. Bu sebeble hazırlanması, uzıın zamanın ve ihmalin kurbanı olmaktan ama, pck güzel gittiğini ellrodeki küçüln o? niahkumların bazıları bu dört suçun o da ,orada, yani aynı dairede yazıcı tnektedirler. cük boyla kitabm bu renklerle basılmış dördünü de işlemiş «ddedilerek idama tinden vazgeçilmişti. Şiradi, meselâ her idi. Kendisini oradan tanırım. Reşid senelere sığdırılnbilen çahşma ile kabil kurtaracağız. İşte ilk eserimiz...» olmuştur. Bu sabirh işl üzerin« alıp seBu iddialann ancak kısmen doğru ol iki memleketin ziraat bankaları vasıtaKitab «Bursaya aid tarihî tetkikler»' ln kapağından anlıyonım. mabkum edildiler. iyi amma, bu dört Mercan askerük arkadaşımdır. Hasmet lâmete çıkaran ilim adamı Prof. Doktor duğu aşikânkr., BunUEİa beraber, şunu sile bir «nlaşma yapıp, bir ücret mukaBu kitab bizim Nureddin Artamın juçun dördünü de isliyen başkaları da Orbayı hiç tanımam. Cinayet hâdisesine Süheyl Ünverdir. O kadar ki cFatih ilk sayısı olarak çıkarılmıştır. içinde da kabul etmek lâzımdır ki, kurucula bilinde, Alpuîlu fabr&asmda bu panca dair bir bildiğim yoktur. ikisi Mohmed Zeki Pakalmın, ikisi Dok yeni çıkan şiir mecmuası «Seecade» dir. vardır ki göğüslcri Göring'inki gibi niasrı» nı cOsmnnlı devrinin hayat ve tor Süheyl Ünvsr'in olmak üzere dört rınm tasarılanna göre, bu dostluk, la rı, Y^jnan hükumeti hesabına, çekere tah Hattâ üstünd», eski seccadelerde sık şanlarla dnlu, mağrur ve azametle ge Püruzan Büyülsle birlikte Ankara candamarı> telâkki edea Wr mütefekmanla, muahede metninde yanldığından vil etmek deha doğru olmaz mıydı? Alkıymetli etüd var; üçü renkli olmak ü raslad:ğımız güllü bir gttzel Türk mo lip duruyorlar. Mahkumlardan, meselâ Savcılığma gittmiz mi, gitmediniz nıl? Süheyl Ünver*i bu çok daha geniş bir sahaya yayılacakü. puTIu fabrikası müşterek hududa o ka Füruzan Büyükle birlikte Anka sebebile «Fatih asrının mırlandıncısı» zere de 54 resim... Mehmed Zeki Paka. tifi d« var. Nureddin Artamm («Ar idarna mahkum edilen Dıs İşleri BakaMuahedeyi hazıruyaniar, sadece iki mil dar yakmdtr ki lın Cem'in acıklı havatmı, onun şu gO tam» m tmealyçt» manasma Eeldigini nı Kibbcntrop B tarihinde. snlh aleyra savcıl'ğına giden ben değilim. Ben, olarak vasıflandırmıştır. leti ayıran «deva> nin sona ermesini deze! beytile kapaüyor: biliyor.runuz tatoii..) Şairlik galiba er: hinde suika.sd hazırlar ve banşa karşı Dahası var: Bir müddettenberi, Mar bir çok kişi gibi muhahkemeyi takib «Fatih Küliiyesi» ön sSzlerî, metni ve ğil, fakat her ikl müiet için, siyasî, ikti silya ve Mısır hatünda, her iki mem etmek için içerlye girmek maksadile kuvvetll tarafı.. Onun «Kirkıftdan Son suç isleTken yalr.17 değüdi. Bu suçlaNe BÖkyÜ7İiın!e meh Icalır, ne hurşfü ç sadî ve kültürel sahalarda, hararetli bir leketin vapurculan arasında şidd«tli bir Adüye Sarayı önüııde beklerken, Püru dört formalık resim ilâvelerüe büyük ra.» lsimli çürinde: Ne yeryüzünde Cem kalır, n« Cemşîd rın bazılarında. Alman Dış Işleri Baişbirliği devresinin açıbşını da arzu et rekabete şahid olmaktayız. Buna ne lü zan Büyükle evvelce dinlenilen şahid kıtada 450 sahîfeye yakm kocaman bir Bu yaştan sonra yaalmaB bol bol kanının başka suç ortaklan da vardı ki Pakalının yazıuirından diğcri Şehzade Nazını, şllr, kaflye.... Bdşlerdi. Bu itibarla, neden fanzalanan zom vardı? Ya işbirliği yahud da şid Mehmed Merd geldiler. Fakat polisler cilddir. Eserin (İstanbuhm alınmasmdan Dedigine, hele kırkını thenüz> geç onların imzaları da, Ribbentrop'un imdostlük muahedesinin, bu çeşid bir iş detli rekabet yollarmdan ikincisini, a onları da içeriyo sokmadılar. Püruzan evvel Türklerde ilmî varhga bir bakış) Mustafanın haystıdır. Ünver'inkiler Lse birliğine mebde teşkil etmemiş olduğu çıkça ve istekle seçmeğe imkân var Büyük, polislerle bir şeyler koauştu. mevzulu ilk 'a'lı muknddeme mshiye Cem Sultanm resimleri ve her İH çeh mlş olduğuna da bakılmamalı^ır. Ercet zasınm janında. ted ve İnkâr edilemez tindedir. İstanbuiun fethile beraber ea zadenin türbeleri hakkındaki sanat e cnun öyle deyişlne bakılmama'a, bir şahid ve clelil gibi duruyor; fakat suali vâridi haürdır. Filhakika birçok mıdır? Kendi menfaatlerimizi tefrik « Bir polis memuru içeriye girdi, tekrar mie tahvil ve her birinde birar Sli mek tüdleridir. Cem Sultanm Bcllini tara«Ömrürı» deki şöyl« d«yişine bakılma imza sahibleri rindanda Ribbetıtrop'un yerlerde, birçok kimseler bu sual üze demiyecek ve hakikl bir işbirliğinin in dışarıya çıktı. Püruzan Büjükle neler teb medrese tesis edilen küiseler, yanında değildir; 16 ekirode ipe çekirinde durmakta v* bu mevzuda çeşidli kâr edilemez faydalanm göremiyecek konustulslannı biimiyorum. Bundan son bütün tesislerile Fatih Küliiyesi fasıliarı (ından 1430 de lıenüz 21 yaşında iken lıdır: i lirken de yanında bulnnmıyacaklardır. yapılıp altmdaki şüphell imza ile Behra o ve Mehmed Merd, Adlive Sarayı Şu yanan »amdanı dinleadiıiver fikirler yürütmektedirler. Bununla be derecede gözü kapah mı hareket ediyokitabın ilk yarısmı teşkil ediyor. ikinci Von Fapen'in beraet karan almasmzadm kopyası olduğu söylenen minyaönünden uzaklaştılar. Şa açık per.cereye perdenj fer raber, dostluk muabedesinin 2ü tarafa ruz? kısım bizzat Fatih Suİtan Mehmede ve dan sonra, onu bir defa Almanlar, bir tür, pek nafis bir ş«kild« ve renkli olada hiçbir menfaat sağlamadığını iddia Şahid Mehmed Gökfiliz, şimdl Bolu onun ilmî şahsiyetine, etrafında toplanan İki memleket arasmda ticarî münaGüleceksin bana hüngiir hüngür defa da Avusturyalılar sigaya çekrnek rak basılmıştır. etmek yersiz bir cüretkârlık olur. sebetierLa lüzumsuzluguna kani olmuş da yalan yere şahi&likten mulıakenıe âlimlere ve zamanmda yapılan ilmî müBn karanbk odadır. işte omür! istiyorlarnuş' Desenlz* ihtiyar diploma§ Muhtercm Oiman Ferid Sağlam, Vi edilen Füruzaa Büyükls adliyeye gide r.r.kaşalara tahsis edilmiştir. İki millet arasındaki dostluğun her iki ve bu yüzden herhangi bir münasebet tın bütün hayatı mahkemederj nıahkeAnkara Etnografi Müzesinin «mek'i tarafa sağladığı menfaatlerin en mühim ihtimaluü önlemeje matuf tedbirler al nin kendisi olmayıp Mehmed Merd olBir ifik vurmıyacak çehremlıe; <Fatih Küliiyesi» yalnız ilim aclamia müdürüdür, eski eserler ve tarih üzerin sneye sürüklenmekle geçecek. Fakat Albenzerliginın zni o derece aşikârdır ki üzerinde ısrar mış durumdayız. Meselâ arzu eden her duğunu tekrarla, Isim Her geçen jün yeni bir gölge bî» nnı ve tarihçileıi değil, o devri ve Fa deki tetkiklerile tanınmıştır. Cem Sulta lahına şukretsin ki evi, barkı maliytci yanlış blr intıba uyandırmıs olabileceetmek lüzumsuz olur: İçinde yaşadığı hangi bir ecnebinin serbestçe memletihin şahsiyetini öğrenmek istiyen her Kitabın en gönül alıcı kısmı Tikk! Schacht gibi işgal bölgesinin doğu taımız bu buhranlı devirde, muahedenin ketimize girerek ihracatçılanmızla iste ğirü, Püruzan Büyük Ankara Yargıta münevveri alâkadar edecek bir kitab na aid olmadığı fıkrindedir. Kerdisi, her iki millete de temin ettiği emniyet digi gibi anlaşmalar yapmasma müsa yında Lutfi Hakcri ve Kadri Emre ile dır. Bu eser okundugu zaman Fatüıin resmi Cem Sıütana atfeden F. P. Mar veznile yazılmıç rübailerldir Hele Nu I rafında deâil. reddin Artam bunlan «Duyuklar» diye ı hissi, bizler için en kıymetli hediye ade ediyoruz da aym hakkı piyasala konuşurken, kendisinin hazır buîun askerî delıası kadar ilm! şahsiyeti önün tin'l şahsan tanımıştır. Dedi ki: Idama mahkum olan suçlulan öteki maoığını sozlcrine katmıştır. « Bu zat İsveç sefareti ikinci kâtibi adlandırmış olmasaydı!.. dir. Bu hediyeyi bizlere verenleri tak rımıa mükemmelen tanıdıklan için bizdtinyaya çbıırif rmek için hazırlanan celde de hayranlık dujulacak, hele onım Neticede; istinabe dosyasınm Bolu taassub düşmanliğı, güzel sanatlar aşkı, idi. Bir takım eski eserleri toplar ve Kemal SUih SEL lâdlara dair de bir FÜTÜ ajans habcrdis ederiz. UMn rekabet ve harb sene erin peşlerinden koşmamız gereken lerini takib eden sulh ve karşjlıklı em kimselerden esirgiyoruz. Buraöa müba Ağırceza mahkemesine yollanması ka ileri fikirleri beş asır evvelisi için inaleri geliyor. Ingiliı veya Amerikah celnılmıyacak kadar garib gelecektir. Falârilar gelecekrni$. Bir ingiliz garcteniyet devresi, her iki memleketin de diileri kasdpdiyorum. Volos, Kavala ve rariaştırılmıştır. tih, tesis ettiği Külliye ile, idaresinl bizsine göre, İngitiz hapishane servisinin millî gelirlerinin mühim bir Jasmını fe Selâniğin meşhur Türk tüccarlan, maatMareşal Fevzi Çakmak rat üzerine ahn'şçasına meşgul olmuşidam işlerinde tecrübelerile tanmnuş 20 da ederek takib ettikler silâhlanma ya teessüf Yıman piyasalanm ziyaret edetur. O kadar ki müderrisler (yani projehrimize geliyor mütehassıs cellâd nzman bir haftadannşının tahdid edilmesi neticesini ver rek alışveriş yapmak hakkına malik deIstaubul milletveklll Marejal Fevzl Çak fesörler) liyakaUeri bizzat Fatih tarafmber) Hitlercilerin idamı için hanrltklar miştir. Sadece denizler üzerindeki re ğillerdir, aynı şekilde eski Istanbullu ve yapmışlardır. Hususi surerte imal edikabet ve bahriye kuvveüerinin fazla zmirli Yunan tüccarlarının Türkiyey« mak yann saba^ıkl trenle Ankaıadın şeiı dan denendikten sor.ra, kürsü sahibi orimlz? gtlecektlr labiliyorlardı. Bu alâka ve hirr.ayeyi halen ipler Almsnyaya gönderilmiştir. 77 laştrrılması uğrunda sarfedilmesin* rı girmeleri memnudur. Bu yüzden ticarî yatınm sonuna kadar idame ettiren FaSıbhat Müdürünün tetkikleri ygşınclaki ccllâdbaşı, İngilteredeki şeaza gösterilen büyuk mebliğlar M bl münasebetlerimizi, bu işi becerebilrneSaglık ve Sosyal Yr.rdım müdürü Dr. tihe (İstanbul Üniverîitesinin ilk rekmetli vazifesinde münakaşa götürmez zim gibi nisbeten yaşlı olanlar bu sa leri ihtimali olmıyan ehliyetsiz kimse Falk Yargıcı dünden Htbaren llfc, orta ve törü) sıfatını vermekte bata yoktur. ı bir üstad olarak tanınmaktadır. hadaki rekabeün ne derece şiddetli ol er Idame ettirmeğ* çahşmaktadırlar. llselerdc sıhhl tefttşlere başlamıştır Bu duğunu hatırlarlar her iki milletin Mübadillerin bu iabil seyahatlerinin nrada tajebeye verllen yemekler de kontroi Cellâd bulmak için bu kadar araşörSüheyl Ünver hem doktor, hem resbütçelcrinin mühim biı kısmını yemek Lozan muahedesi icabı menolunduğu maya, bu kadar külfete ne hacet! Dasarrdır. Tıb Fak'iltesinde olduğu gıbi. te idi. Dostluk muahedesinin imzasır. leri sürülebilir. Buna karşılık, Lozan Besim ömer Paşa büstü ha genc öyle cellâdlar vardır ki bu 77 dan sonra, her iki millet de> bu mu muahedesi âkidlerinin, bu maddeleri Bugün saat ] \ de Uasekt hastaneslnde Güzel'Sa'tıatlar Akndemisinde de kürsü yaşmdaki adamın bütün hayatı boyunca : sık sık rasladıftıazzam meblâğları faydala ve verimli iş yazdırdıkları zaman, Türkiye ile Yu Beslm On.er Paşa biistUuün açılış törenl ?ahib .dir. Bu s idam ettiği adamı bir gün içinde öteki r^ Beledlye, doîctor mız eserlerinin mevzuu iki ayrı istikîYazrmızı bitirmeden evvel, rollerinin dünyaya göndermişlerdir. Onlar, beraet lere kullanmak imkânlarını kazanmış nanistan arasmda bugünkü sağlam dostŞehir Dram Tiyatrosu, seneierdenberi bu torene davet etme;<telir mette veyahud da her iki istikameti bir devam ettirdiği güzel bir an'aneye uya küçüklüğüne rağmen dikkati çeken iki lardır. Her i2d milletin iktisadî geliş uğun gelişebileceğini tahmin etmedikedenleri biîe temizlemek ateşile yanıp leştirmiş haldedir. Eserleri arasindan rak mevsimi bu yıl da Shake^peare'in kabiliyetli aktöre işaret etmek Isterız. Pamuklu satışları niçin mesi üzerinde pek iyi tesirler bırakmış erine işaret etmek lâzımdır. Aksi halIâalettayin alacajum bir kaç isme, ister bir eserile açtı. Bu defa seçilen trajedi Bunlardan biri, tok v« erkek sesüe, dururken 77 lik ihtiyan rahatsu etmeolan bu tasarrufa, muahedenin iki mil de, bu dostluğu da Lozan muahedesidurduruldu ? nin manası mı var? her geçen gün biraz daha üerdyen Ca. lete sağladığı culh ve emniyet devresi nin ruhuna aykırı olarak kabul etmek Yerll Mallar Pazariannda serbest olarak. seniz, birlikte bakaiım: (17 nci asırda cJül Sezar> dır. hekim Salih Efendi ve aşkm tedavisi), nin de tabiî bir neticesini ilâve etmek gerekir. Artık mevcud olmıyan bir du satüma^a başlanılan basma ve kaput bezl«Jüi Sezar> dâhi İngilizin, içinde bir hid Saffet Irgat, diğeri de parlak bir (İstanbul ve Boğaziçi ressnmı Ali nln. karaborsacılax taralından lâzımdır: Her iki mület kendilerini milli ruma aid bir muahede maddesine har şı'.ması ve Bursa Valisiuln de adeta iapınebze de melodram bulunan ve bu su istikbal vadeden Muzaffer Aslandır. müracaatl Bey), (Mahya ve mahyacılık), (UygurMetin Toket kaynaklarını geliştirmek imkânnu ka fiyen itaat etmeği. günün mübrem ih Uzerlne tenzllfeth panıuklulan^ Ekonomt retl« büyük halk kütielerirıi tesbir eden larda tababet), (Şerefabad), (Hindiha • •* . zanmıştır. tiyaclartna uygun bir şekilde hareket et Bakanlığınca satış'.arı durüurıılnıııj Te dün risalesi), (Istanbulda malul dilenciler, ve eserlerinden dcğildir. «Jül Sezar» da Yerll Mallar Pazarlan viâyete müracaat ene ateşil bir ajk, n« müthiş bir kıskanç. Bu sene çevrilen yeı u filmler Bütün bu menfaatlere rağmen, gerek meğe tercilı mi edeceğiz? üerek Eakanlıkça verllen kaar muclblnce ressamı Proziosi), (Tıbbî folklor)... ilâh. hk, ne insanları mahveden küçük ihtiHerhangi bir dostluk gibi, TürkYu perakende pamuklu satışlannm perakenYeni sinema mevsiminin bilhassa yerÜ Türkler gerekse Yunanlılar arasmda raslar vardır. Buna mukabil, halk psi filmciliğimiz bakımmdan çok verimli oTürkYunan dostluğundan azamî fayda nan dostluğunun da, ancak samimî bir feci bayiler vasıtsslle yapılmasına tavassut Süheyl Ünver'in son haftalar içinde kolojisi şimdiye kadar b«lki de hiç bir lacağı anlaşılmaktadtr. Memlekeümizde temin edibnemiş olduğunu iddia ed«n şbirliğinin iki millete sağlıyacağı ban edllmeslnl lktemişUr. Bu sabah saat i(i da vtlâyette blr top iki yeni eseri daha çıkmıştır. Bunlar piyeste bu kadar mükemmel jekilde fihncilik hâlâ, gayet iptida! şartlar aller mevcuddur. Bu iddialar yerindedir. menfaatlere dayanmadan gelişemiyeceYa, memurlardan gayri Dolambaclı yollara sapmadan kabul et ini idrak etmek lâzmıdır. Dostluğunun lantı yopıiacai ve şehrln her senıtlnde ba dan biri «Ressam Nigâri» dir. Ressam tasvir olunmamıştır. O halk ki, bir gün tında çahşmakta devam ettiği halde bu yüer ıcflJecektlr, tNigâri» yi değilse bile onun yeni pulla Pompt'yi alkışlar, ertesi gün Sezar"a yıl, öteki senelere nisbetle pek verimli mek zorundayu; ki TürkYunan dostlu ıymeti benim için gün gibi aşikâr olan Yerll Mallar Pazarlarımn ellnde 40 t l n rımıza da intikal eden <Barbaros> esedeğişmez gelirliler tapar, daha ertesi gün Brütüs'e hay olmuştur. Onümüzdeki aylar içinde gösğu ili hedefleri aşmı? değildir. Milli Türk efkârı umumiyesine hitab ederken metreden ae blr mlktar basma kapııt bez faaliyetlerimizin her sahasına şamil ha azamî derecede samimî olmağa çalışı vesalre kalmıştır^ Bunlnr da bayllere verl rini tanıdığmızı ve hatırlıyacağınızı zan randır ve aradan bir gün geçmeden terilmek üzere on beş yerli ülm hazırne olacak? nederim. Antonyüs'ün peşinden koşar. O halk lanmaktadır. Bunlardan bir kısmı taorum. Bu itibarla, dostluğumuza ehem lectktlr. kikî bir i^birliğinin faydalı neücelerini Devlet memurlannaı maaşlanna Ressam Nigâri'nin asıl ismi «Haydar» ki, bir avuç para için, bir saat e^vvel mamile bitmiştir, diğerleri de tamamtasavvur etmiş dejpliz. Dostluğumuzun miyet verenieri ikaz etmek zorundayım Memleketimize gelen göçmenler dır, eski tezkeroler ondan «Nakkaş yapılp.cak zammm miktarı kesin selanmak üzeredir. bugün, tarihf Ankara anlaşmasırıı sağlıyacağı menfaatlerd«n istifade etMtmleketlmlze lltlca eden göçmen ırk. Haydar» diye bahsederler. Bir başka alkışladığı adamı, bir saat sonra 1&netler; en küçük menfaatler uğruna Ipek Film ürması tSenede bir gün» kilde tatarrur edip de buna aid cetmek istememi? veyahud da edememişiz mzahyanlarm gayelerine ihanet eder daşlarınaizın yurdun muateiif taraflarır.a vel gazetelerde neşrolunduğu giinden şöhreti de «Haydar Reis» tir. Çünkü en asil hisleri fcda etmekten çekin adlı fihni çevirmektedir, Sema Film urumdayız, ve millî şeflerimizin çiz nakll 1?1 devam etmektedlr Bu göçmenler dir. Frrsat çıktıkça güzel cümleler sarTürk hududuna girdtklerl andan ltibaven Nigâri «Ere bir hüner yeter» diyenler rr.ez. Dâhi İngiliz, bu psikolojinin bas cDomaniç Yolcusu» na çalışmaktadır, itibaren bizzat gelerek, telefon edefetmekte, güzel hisler ifade etmekte is miş olduklan siyaset yolunda devam etsevkedlleceklerl yere kadar ylyecek ve Içe den değildi; bir çok deniz muharebelesahn«nizde geçen m€V And Film «Dağ Masalı» nı hazırlamakta rek. mektub yazarak idaremlze yüztical ediyoruz. Buna karşılık, bu fırsat mek rolümüzü unutmaktayız. Tıpkı gü ceklerl resmi makamlar taraTından temin lerce okuyucumuz müracaatte fctulunrinde gaza etfi, iyi bir denizci idi; hattâ ka bir sim seyre'ttiğimiz •Koryolanüs» te ver dır, Halil Kâmil Fihn cToros Çocuğu» dular. Bunların hepsinin endişesi blr larm tabil neticesi olmak gere*ken faa ahlarını dualarile affettirebileceklerine olunmakta ve mevcud Tasıtalardan lstlfade sonraları tersane kâhyası bile oldu. nu tamamlamışür. «Sonsuz Acı» Şark «mutekid» ler gibi, muahedenin cUirllmektedlrler liyetler karşısuıda mütereddid kalmaknoktada toplanıyor: Bereket şairliği de vardı, yoksa na mlşti. uhunu tamarnile ihmal ederek sadece tan kurtulamıyoruz. Bu tarihî piyesin mevzuuna işlerken Film, «Yanık Kaval» Birlik Film, «Yummdan kalan ni?ana bile şüphe ile ba Hüiumetimiz büyüi blr bastret Peynir fiatlan alabîldiğine varnı Yıkamazsm» Elektra Film, «Seven Lüzumlu olan sadece siyasî işbirliği şekle ehemmiyet veriyoruz. kacaktık. Şairliği sayesindedir ki onun Shakespeare, tarihe tamamile sadık kai Ne Yapmaz> Atlas Film, <Evlâd Acısı» ve hakJîaniyet eseri olarak devlet yükselîyor Siyasî münasebetler sahasmda oldumamıştır. Fakat mevzuun, Shakespeare değildir. iktisadî sadaha da işbirliği yapmemurlannın maaşlarvna yttede elli Istlhsai mevsiml olan baslr&n hayatı ve şahsiyeti hakkında şuara tezgibi iktisadî ve kültürel saha aylarında T10 Ura olan nlsan fevkal&de kerelerinden malumat toplamak kabil için ne ehemmiyeti vardır? O, bir çok istanbul Fihn, «Kara Koyun> Halk Film, zam yapacaic ve onlarm çektikleri mak zorundayız. Dostluğumuzun menfave en «Düğün Günü> ve «Büyük İtiraf> Ansıkınüyı nisbeten azaltacak. Fakat atlerini kütleler muvacehesinde de aşi arda da samimî bir işbirliği kurabil markalar' 21 llrayı bulan beyaz peynlrlerin oldu: 1494 te doğdu, 1572 de öldü, seksen piyeslerinde olduğu gibi bunda da Plü kara Film tarafından hazırlanmaktadır. kârlaştıracak olan böyle bir işbirliği, iki mek fırsatım kaçırmağa devam etmemiz tenekesl bugün Iitanbulda toptan 20,5 Ü sene yaşadı. Büyük babası «Şatrancbaz tark'ın «Hayatlar> mdan bol bol 11Son yıllar içinde beyaz perdenin iç diğer değişmsz gelirliler ne olacafc? raya çıkmıştır. Halbuki bir »y evvei flat Abdülkadir» diye meşhurdur. Öylesine ham almıştır. Eî?erîri başhca dört kah timal hayatımızda ue kadar büyük bir Evet, okuyucularımizın hakkı var. nfilleti birleştiren bağlan aağlamlaşhr TürkYunan dostluğu hesabına hakikî 21.5 l l r a l d | . ir cürümdür. M. Zarifıs ki Fatih Sultan Mehmed «Şöhreü Arab, ramanı vardır ve bunlarm, şahıs ola yer kazandığını, durmadan dolup bo Henüz kendileri için bir şeyler söymış olacaktır. istanbul soguk hava depolarında halen Acem ve Rum'a yayılan» bu şatranc us rak en ehemmiyetsizi Sezar'dır. Dâhi şalan sinemalar kâu derecede isbat et lenrr.i>'or, konuşulmuyor. Bunlann Bir devletin siyasetinin, o dev!etin Sandal gezintisinde kaybolanlar 11O,O(K> teceke beyaa peynir olduğu bl tasını İstanbula getirtti, iltifat ve ihsan İngiliz, Sezar'dan bahsederken yamız mektedir. Anaıdoluda da sinema artık arasında hususî müesseselerde çahllrmektedir Yalnız Edlrne bUEhancslnde malî durumile ayarlandığmı kabul ederbulundu 60 bln teneke peynir vardır, Buna rağmen da bulundu. O da gerçekten ustahğmı tanrılarm hakikl tanrı olduklarmı ve bir ihtiyac haline girmektedir. Anadolu şanlar, resmi. yan resmJ dairelerde ken faydalı iktisadî münasebetlerin de, tTç gece evvel, Tedikuleden klraladıtları buztanelerdekl mallar plyasaja çıkarJma gösterdi ve çoğu oyunlarda zafer üstün tanrıhğa 5xenen tnsanlann, zaaflannı müstahdem ve işçi sıfaüle SuUanımuhtelif devletler arasmdaki siyasî mü acda:ia gezlntlre çıkan vs lzlerl kaybolan m a k ^ Trakyalılar Istanbula çok az einemalarının hepsi mükemmel şekilde de kaldı. «Nigâri» nin dedesi gibi, baba görenlerin nazarmda ne kadar gülünç çalıjmakta, bilhassa türkçe filmler çok lanlar. yardımcı öğretmeıüer, yabannasebetlerin gelişmesi üzerinde inkâr ükrü U? ranmdati kadını buJunmuşla göc dçrmektedlrler^ olduklarmı belirtmek ister. Sempatik iyi iş yapmaktadır. Bu bakımdan sine cı ve azlık okulîan ogretmenleri gibi edilmez bir tesiri olduğunu takdir et dır. O gece denlzdsn « i m d ^ lmdad» eesKaçar peynlrlnln İhrac olunabllecegl ha. sı da şatrancda mahlrdl. Tezkereler Nigâri'nin ressamlığını kahraman Brütüs'tür, diğer bir kahta macılık pek kârh bir ticaret addedil muhtelif meilek erbabı dahil.. n"ıek lâzımdır. Dostluk ve his bağları lertnln aksetmes!, açıltta daîgalar teslrlle berl üzerlne bazı' stokçular, malUn elleolan sahntıda kadtnm Urlcerek haykirm». rinde toplamaktadır. Bu ytiden Paranın ayarlanması yüzünden halk nazarmda, bu bağların sağladığı sından llerl gPldlği öğrenümlştlr. Her !Wsl 170 kurus olan kaşar psynlrlerl geçen »y öve öve bitlremezlîr. «Zamanınm lkln man Kasiyüs'tür, dördüncü kahraman mektedir. flatına kazarclanndan bir kısmmın iştlra maddî menfaatler nisbetinde kıymet ka de sonradan sahllln baçka bir' kısmmda kUods blr Ura otomlş ve 270 kuruşa sa ci üstad Behzadı idi. Yaptığı çehre da Sezar'ın dostu Antonyüstür. Eser, Duble edilmiş Arab filmleri Anadolu öyle hayranlıkla karşılamrdı Sezar'm en parlak devrile başlar. Ga!kuvvetlni kaybeden bu sınıf mensubzanır. Halbuki, dost milletlerimize bu karaya çüıp yerlerine dcnmOşlerdlr. tılmaga başlamıştır piyasasmda en çok aranan filmlerdir. lan, yılbaşmdan itibaren tsessüs edeIstacbul eoğuk hava depolannda 20.000 ki en meşhur Çin ressamları gelip gor ya fatihi kendisine teklif edllen impara Fakat esefle söylemek gerektir ki, bu çeşid menfaatlerden istifade imkâmnı Üniversiîeve 20 asistan ahnacak seydiler asılları zannederek canlı mı di torluk tacmı reddeder. Fakat onun issıra kaçar peynlrı vardır. cek yeni hayat standardı karsısmda sağlamak yolunda hiçbir şey yapmamış tefîi dümbelekli, göbîkli, ağlamaldı filmBu Ben? Istanbuı Oaiversltesl Tıb Fabüsbütün güç btr duruma düşeceJcler olduğumuzu itiraf etmeliyiz. Fazla ola Mlltestn j 2. Hukuü Faiülteslne 1, tktıssd Gerçek gazetesi hakkmdaki dava ye dokunacaklardı, hel« yaptığı güiü tibdadmdan şikâyetçi olanlar, tralarına ler yeni yeni gelişmekte olan sinema Onun için. kendilerine tercüman olarak, iktisadî rekabet cereyanlarrna ka Fakültesine 2, Kdeblyat Paktllteslnîn mui «Oerçek» gazeteslnde çıkan «Slyasl rr.ah. bir büîbül görseydi, kendisini gulistan Brütüs'ü de alarak bir komplo hazırdolayısile ternaşa zevkini soysuziaşkumlar, serlevhalı makalenln muharrlrl da sanacak ve nezarı ahu zâra başlıya larlar/ v« Sezar1! Kapitol'd« Sldürürler. tırmaktadır. Senelerce şarkın mistik kül rak yetkili makamlardan onlann da pılarak memleketlerimiz arasmda ticarî tellf bölümje'lne F, a^iatan alınacaktır Azlz Zlya İle gazete neşriyat müüürü £sad caktı!» düşünüldükl?rtns dalr bir söz, blr Malıir Antonyüs, halkı kendi tarafına türü altında kalan Anadolunun rağbemünasebetlerin gelişmesine mâni teşkil Kongre AdU aleyhlerlndekl halk ürerlnde tahrlk Doktor Süheyl Ünver'in ressam Nivaid bekliyoT ve bu şekilde ftdilâne eden tsdbirler de aîmış oldugumuzu kanmura MütekBîdinl Askerlye c?myletl yollu teslr uyandırıcı neşriyat davasına, gâri hakkmdaki tetkikata A. Thalasso celbeder, genç Oktavyüs'le birleşir ve tini sanat yolu ile değil, o mistik ruhla bir fcesebbüsun geclkmiyocetinl fcuvRomadan kaçan suikasdçılarm ordusu kazanan bu filmler ticarî zihniyetle bul etmeliyiz. istanbul Iklncl Sıkı Yönetlm marıkemeslnvetle umuyorua. ö ektm 94 H cumartesl gflnO saat 14 te ce dün sabah devam olunmuştur Dünkü sminde bir Fransızm Pariste bastırdığı nu Filipi'de yener. Brütüs ve Kasiyüs çevrilmiş, teknigi ve sanat anlayışı düBu tedbirlerin, her iki memleketin ay«L'art ottoman> İsimli eserde gördiiğü Kongre akdedtlpceknı çeşid ihrac mallarrnı başka piyasa Harblyeds Orduevlndeaall azaların teşrlfleri celsede. bu y&zısma dalr Azla Zlyadan daha bir fıkra sebeb olmuştur. Çünkü bu için, tek kurtuluş yolu, 81ümdür. Pi şük eserlerdir. tir Cemiyete kayıdlı bazı lzahnt alındıktan sonra, muhakemenln yes, Shakespeare'in hemen bütün dramlara sürmek mecburiyetinde olmaların rtca olunur Bu «ene çevrildiğinl duyduğumuz on devamı, Kld'.a makamınm dosyayı tetklkle eserde (1874 senesine kadar Türkiyede larında olduğu gibi cesedl«Tİe dolu bİT Türk Yolu 22 yaşında Günden.; dan doğduğu aşikârdır. Fakat bu çeşid esastau mUtaleasım hazırloması İçin, ne resim vardı, ne ressam!) kabilinden beş yerli film, bilhassa bu bakımdan lzmltte günlük olarak lntlşar etmekt? sahne ile biter. 1 H?sab raporunun okunmaeı Te ye ylU19'10 7* kalmıştır rekabetlerden daima bir üçüncü şahsm yurd için hayırh olacaktır. Kendi film olan «Türk Yolu» ftrkadaçımız 22 yaşiB» kalem yürütülmüştür Jîer şerde bir hayır *** fayöalandığını göz önünde tutarak, bu nl sene bütçesinln tasdlkl, mlştlr Vüâvet g?,zetelert içinde en gülerimiz ne de olsa. bütün teknik kuvardır, derler, bu şerrin de bize yalnız Reddedilen siparişler 2 ItJare heyetl seçlml. ve canlıaı olan Türk Yolunu tebrlk e rekabeti, bizleri birbirimize bağlayan Muhsin Erhığrulun sahneye koyduğu surlarına rağmen bize, Arab filmlerin«ressam Nigâri» yi değil, hattâ (Osman, Hükumetln yeni ey.onomlk kararlan ve dostluk hislerile daha iyi bağdaşabileeser, sade, fakat güzel dekorlar içinde, den daha yakındırlar. Şimdiye kadar der başanlarının devaaunı temennl ederiz. bu meyanda lthalfttçı blrUklerlnlo kaldırü Kalender, Nakşî Mehmed Bey, Levnî) cek bir işbirliğine kalbetmek lâzımdır. masr.e şimdiye kadar lthalât tnallaına tat gibl ressamlarımırın da monografilerini itina ile temsil olundu. Sezar rolünü H. çevrilen yerll filmlerin tam ve mükem stüdyo sahibinin Türklyedekj sinema btk edllen flat kontrolu da kaldırılm.ştır. kazandırmak gibi hayrı olmuştur. Çün Kemal Gümen oynuyordu, Brütüs'ü mel olmayışı, milli kabiliyetsizliğimizden ticaretinl ellerinde tuttuğunu bilmek kanaatindeyiz. Meselâ hemen hePakat^ bu kontrolun kaldırılmn^mdan sonmen bizlerin inhisarımızda olan tükü Süheyl Ünver bunlan da yakmda Hâdi Hün, Antonyüs'ü Talât Artemel ziyade, bu filmlerl çeviren sermayedar acıdır. Bu stüdyoiann teknik imkânr» İstanbul müracaat büroauna verlllp tün ve kuru üzüm mahsullerini, beyneleanlandırıyordu. Her zaman komedi arın ticarî zihniyetinden Ueri gelmek arı, iptidailiğin son haddidtr. doğrudan doğruya Tlcaret Bakanlığına neşredeoeğini eser'nde haber veriyor. miJel piyasaya müştereken arzetmek yoŞüphesiz ki milletçe çok kabülyetll§ Nigâri, ressamunızm şiirdeki mart salmesinde gördüğümüz Reşid Güızap. tedir. Yeni çevrilen filmlerden büyük göaderllen bazı slparlşlerdekl flatların ne lunda uyuşmamıza ne mânidir? Millî Edebiyatta, sanatta, harbde ve poli dünya plyasalaı> ne de son yspıidn mü lâsıdır. Âli meşhur e^eri «Menakıbı hü Kasiyüs rolünde, temsilin başlarmda bir iısmının aynı zihniyetin kurbaru yiz. Sanat anlayışımız asla geri degilmahsuüerimizi ihrac edenlere, dış piya tikada ve her sahada şöhret kazaumış masll siparişlerln flatlarlle telif edllemlye nervoran» da otıu *Selimi Saninin tns hiç fena değildi. Sami Ayanoglu da e olduğunu öğrenrnek bizi mütees3İr edi dir. Mazisi ve külturü olan bir mille* salarda tatmin edici fiatlar bnlmak im bütün Türklerin hal tercümeîerini ıe cek derecede yüksek olduğu Bakanlıkça virini yapmış olan Nakkaş Haydar den serin büyük rollerinden birini yapıyor yor. tiz. Ancak fllmcillk para ve malzem« görtllmüştür. Bunun üzerlne Bakanllfc flat kârunı, ancak iki memleket arasında simlerile bir arada gösteren bu eser, kontrolu oünamakla beraber bazı alpartş mekle maruf Reis Haydari» diye kayde du. Sezar'ın karısı rolünde Şiikriye Filmdlik para ve malzeroe içidlr; bi ışidir. Sinemacılarımiz da Üearet zihni» samimî bir işbirliği kurulması sağlaya bütün orta ve lise talebeleTİ için en ler bu flatlarla kabulüne lmkan görme der. Müze müdürü Halil Ethem merhum Atavı, Brütüs'ün karışı rolünde Sa zim sinema tacirlerl bunu bilclikleri hal vetinin yanıbaşında sinema sanatma hiz« iüzumlu bir kitabdır. Nefîs surette mlş ve reddetmeğe başlamıştır bilir. «Elvahı Nakşiye koleksiyonu» nda on miye Hün'ü seyrettik. Amatörlerden de memlekettekl anîayışsız sinema rağ met endişeslle de hareket ettikleri gü» Bu hareket tarzı Ticaret Bakanli dan bahseder. Fakat Barbarosun otantik müteşekkil figüran kalabalığı, eserin betini istismar ederek az masrafh kötü | Türk fümciliği hududlarımızı aşacak Bu işbirliği sadece bir sahaya inhisar cildli olarak bütün kitabcılardan ve bayilerden tedarik edilebilir. Yedi Gün Sının flat kontrolu olmasa da lthaiat is resmile onu bize tanıtanlarm başmda en güzel sahnesi olan Antonyus'un nut filrnlerle bire yüz kazanmayo, iyi film | hattâ bir millî gelir kaynağı dahi ola(*) Birinci makale 30 eylul tarihli neşriyatmdan olan bu kitabln fiatı lerlnde flatların normaj ve rnakuı Hat jelen zat mtizemizin şimdiki üstad mü ku sahnesind* h«rhald« biraz daha az çevtrip normai kazanca tercih ediyorlar. bilec«k istidaddadır. çerçe^eslnln aşılmasına müsamaha etmiyesayımızda çıkmışür. <9) liradır. Mevcudu azalmıste. 'ccglnl göstermektedlr dürü Tahsin Özdür. 'gürultu U« ağlıyabllirdl. stanbuldaki, garajdas bozma bir iki' S. K. istifade edemedik Yazan: N. Zarifis Yeni bir istiıtabe Ankara cinayeti davası için dün bir şahid dinlendi Falib Küliiyesi Ressam Nigâri Bnrsada eski eserler Bir şiir mecmuası Yazan: Kemal Salih Sei TİYATRO ve SİNEMA Şehir Tiyatrosunda Jül Sezar Türk Meşhurları Ansiklopedisi