Katalog

28 Ekim 1946 CUMHURtYET " ON »* Veto meselesi n veto meselesinin ehemmi yetini anlamak için şöyle bir misal tasavvur edelim: Büyük devletlerden biri kalkmış ve küçük devletlerden birinin toprağına saldırmıştır. Küçük devlet derhal Gü venlik Konseyine nıüracaat ediyor ve konseyin mütecavizi hemen durduracak tedbir almasını istiyoT. Güvenlik Konseyi de toplanarak davayı görüsüyor ve görüştükten sonra o büyük devlet aleyhinde karar veriyor. Fakat bu karar verildiği sırada o büyük devlet veto hakkmı kullamyor, ve o zaroan konseyin bütiin çalışmalan birdenbire felce uğruyor. verrtiği kaıarlar boşa gidiyor! Işte veto meselesinin bugünkü durumu bu mahiyettedir ve bu mesele bu durumunu muhafaza ettikçe küçük milletlcri büyük milletlerin tasallutttndan kuriarmağa imkân yok gibidir. Son günlerde bu meseleye fazla önem verilmesinin en bellibaşlı sebebi budur. Birlesmiş Milletler .Genel Kurulunda memleketimizi temsil eden başmurnhhas ve Büyük Elçi Hüseyin Ragıb Baydur da dün bu meseleye temas etmiş ve noktai nazarınuzı açıklamıştır. Başmıırahhasımız veto hakkının herhangi bir anlasmazlıinn haiHnde engel olmasma müsaade olunmaması Iüzumu üzerinde durmuş ve San Francisco'da temsil edilen milletlerin veto hakkınm, ekserivet hükmünün kanun sayılması şartile kabul etmiş bulunduğunu belirterek sözlrrini şöyle hiiirmisür: « Veto hakkının bu kaideye bir istisna teşkil etmesine hiçbir sebeb yoktnr. Bıınunli beraber bir intikal devresi için bu hakkı tamamile ortadan kaldırmak imkânı bulıınnmyorsa, hiç dejjilse bnnun mümkün olduğu kadar az kullamlmasını sağîıyacak çareleri arastırmalıyız.» Başpıurahhasımızın bu tavsiyeleri, Bivleşmiş Milletîer Knruluna karşı beslenen güveni kat kat kuvvetlenâireeek, küçük milletlerin durumuna daha çok fazla deijer verilmesini sağhyacak mahiyettedir. Doğrusu, bn veto hakkı; yaptığını bnzmaHan ve kurduğunu yıkmaktan farksız bir şeydir. Büyükler içinde tahakkiim sevdarında olaniar bu hakka güvenerek nice niee milletlerin haklarını çiğniynr ve bu mületler ses çık"»rmak bertaraf, bnynn eğraek zorunda kalıyorlar. Bu milletlerin haline bakanların iclevine güven mi, güvensîzlik mi giıeceğini tahnıin etmek güç olmasa geTcktir. Onun için ekserivet hükıuünün kanun sayılmasım tenıin etmek, hiç değilse bu veto hakkının mümkün olduğu kadar az kullamlmasını sağlamak, hem Birlpşmi? Milletler Kurulunun is görebilmesi, hem millederin emniyet hissederek yeni kalkııunaya dört elle sarılmnları için zamridir. Bu > Ü7den veto hakkı meselesine karşı hissohınan infial umıınıîdir ve günden güne artmakta ve şiddetlenmektedir. Birlcşmiş Milletler Kurulu bu meseleyi halle muvaffak olduğu takdirde, muhakkak ki, milletlerarası hayat daha fazla düzenlenecek ve milletlerarası hayatta kanun saygısı daha fazla temelleşecektir. Yoksa haklı veya haksız olsun kabadayıca bir takım himayelere güvenmek devri devaın ettiKçe dünya işleri sağlam bir düzene bağlanamaz. Onun için Türk başmurahhası, Birleşmiş Milletlerin en esaslı derdlerinden birine temas etmekle ve bu derdin bertaraf edilmesini istenıekle, hem Birleşmiş Milletlerin gaye ve hedefini tam samimiyetle desteklediğimiri göstermiş, hem ıslahı gerekleşen en esaslı kusuru belirtmiştir. Bu kusurun bir an evvel ortadan kalkmasile, yeni dünya nizamı sapsağlara bir şekilde kurulmuş olur. Milletlerarası münasebeîlerin İ düzelmesine kimler engel oluyor j Baştaraft î tnci aahijede söylevini mevzu olarak ele alan <Observer» ezcümle şunlan yazmaktadır; «Bugün içinde bulunduğumuz durumu Mr. W. Lipmann, <Sovyet emperyalizminin genişlemesini önlemek hususunda Amerikan hükumetinin faal bir rol oynamak kararı» diye tarif etmişti. Bu karar son altı ay zarfında dünya diplomasisinde derin değişiklikler husule getirmlş, fakat İngiliz umumî efkârı bunu pek az farketmiştir. Şuurî veya gayrişuurî olarak, hepimiz Birleşik Amerikariın 1918 de olduğu gibi gene Avrupadan çekileceğini ve bitklnleşmiş bir Avrupada tek başımıza Rusyanın karşısında kalacağımızı zannetmekteydik. Şimdi, dünyarım her tarafında, dört hürriyetin ve Atiantik demeei davaBinm yalnız bizden değil. şüphe g5türmiyen b!r çekilde Rusyadan da kuvvetli bulunan bir devlet tarafından müdafaa edildiğini görmekteyiz. Bundan başka, Am«rikanm bugün Avrupada Ruslarm genişleme hareketine karşı müdafaa etmekte olduğu prensipler, uğruna harb etmiş olduğumuz prensiplere de benzemektedir.> beyanatta bulunarai demiştir ki; « Eğer iyi niyetlerle karşılaşırsak muvaffak olabileceğiz. Fakat ortada iyi niyet olmazsa. işimiz Allaha kalmıştır. Çok sabır, müsamaha ve anlayış göstermek Iâzım gelecek. Bu işlerin daha çabuk görülmemiş olmasuıa esef etmiyorum. Eğer engeller görünür bir hale gelmeden aeele ile hareket etmiş olsaydık fena bir barış elde etmiş olurduk. Fakat zorluklarm meydana çıkmasma mâni olmıyarak bunlara açıktan acığa göâüs germeğe. daima devam edebilecek, hig olmazsa bir çok seneler sürecek bir bariş ümidi doğacaktır.> Bevin sözü Dış İşleri Bakanları konseyl toplantılarına getirerek, barış andlaşmalarmda bulunması veya bulunmaması ileri sürülen hususat hakkında Paris konferansmm karar ve tavsiyelerinin ir.celenmesi lâzım geldiğini söylemiş ve demiştlr ki: « Bu konsey aynl zamanda andlaşmalar akdetmeğe, Finlandiya, Rumanya, Macaristan, İtalya ve Bulgaristan meselelerini halletmeğe çalışacaktır. Şayed bunda muvaffakıyet elverirse dünyanm büyük bir kısmında asayiş temin edilmiş olur. O zaman miişkül mevru olarak elde yalnız Alrr.anya ve Avusturya meseleleri kalır.» Andlasmalann akdi için nekadar ıaman lâzım olduğu hakîcmdaki bir suale Bakan bu husıısta keramet sahibi olmadığmı söylemişür. Düşiinmek ve söylemek Baştaraft 1 tnci sahifedc dır. : Söyliyenlerimiz ve düşünenlerimiz : var. Yokluğundan şikâyet edemeyiz. : Fakat™ • Fakat düşünmeden söyliyen, dfi• şünmediğini söyliyenler olduğu gibi : söylemeden düşünen ve düşündüğü• nü söylemiyenler var. Bunun ikisi • de zararlı. İ Şunları birleştirsek, düşündüğüİ miızii söylemeğe ve düşünmeden söy: lememeğe alışsak artık. j 3Ialum ya, demokrasi samimiyet : rejimidir. bep beraber söyliyeceklerdir. Bundan sonra Başbakanm açış nutku dinlenecektir. 29 ekim salı günü saat 12 de İstasyon tepesinden 21 pare top atılacaktır. 20.30 da da istasyondaki yerden toplar atılacak ve bütün şehirde bir ihtiram duruşu yapılacaktır ki, bu an, Cumhuriyetin ilk ilân edildiği amn 23 üncü yıldönümüdür. Gece isaer alaylan yapılacaktır. Bugün öğleden sonra bütün resmî ve hususî müesseseler tatile başhyacaklar Şehrimizdeki hazırlıklar Birleşmiş Milletler Teşkilâtı ve Türkiye Başmaka'.crlen dervm. İran Şahının doğum yıldonumu Baştarah 1 inci sahMe&e tngiliz muhaliflerfle hükumet arasındaki nezaketi Moskova anlıyamıyor Moskova 27 (A.P.) tngilteredeki işçi hükumetinin «tngiliz imparatorluk menfaatlerini vikaye siyasetinden tek bir adım inhiraf etmediği> hususunda 'hurchiUin beyanatile Dış İşleri Bakanı Mr. Bevin'in bunu tasvib etmesi, «Pravda» gazetesi tarafından ehemmiy'etle bahis mevzuu edilmiş ve Ingilteredeki sosyalist aleyhtarı bir adamla sosyalıst ççi hukumetir.in Dış İşleri Bakam arasındaki münakaşanın nezaket ve yumuşakhğmm dünyanın hayretini celbettiği tebarüz ettirilmiştir. Rus gazetosine göre bir seneden fazla devam eden İngiliz işçi hükumeti zayıflamamış, bilâkis kuvvetlenmiştir. Gazete, ChuTchiU'ln Bevin'e karşı minnetarlığını kendi dış siyaset geleneklerinin muhafazası neticesi olduğunu kaydetmektedir. Styonis) teşküâtında nihayet ihtilâf çıktı Ba$tnraf\ 1 tnrf nes'ün. Başkan Truman'm Filistin siyaseHni tasvib ettiği hakkındaki bey?natır.ı asabiyetle ve acı tefsirlerle karşılamışlardır. Istiklâl partisi bir tebliğ neşredcrek Irak halkını, IngilizAmerikan emperyalizmi ve iğfalkâr bir poHtikanm neticelerini protesto etmek üzere umumî bir greve çağırmıştır. Avrupadaki Rus kuvvetlerî Londra 27 (a.a.) «Sunday Times» in iiyasî yazarının bildirdiğine göre, Rıısranın Avrupada işgal etmiş olduğu memleketlerde halen iki yüz tümen bulunduğuna dair Churchill'in yapmiş o'du ğu beyanat Londranm siyasî mahfillerinde yalanlanmamaktadır. Bu tümenlerin teçhizatı hakkında yürütülen tahminler muhtelift'.r. Almanyada takril^en yiiz, Rumanyada otuz, Avusturyada yirmi, Macaristanda yirrai tümen bulunduğu ve geri kalanın da Bulgaristan ve Polnny?daki münaksle hatlarına yerleştirlmiş oldtığu zannedilmektedir. Bu ne bereket! BastnraU 1 Inc 1 t Meğer Amerikalılann tecaviiz plânlan varrra}! " Moskova 27 fa.a.) Sovyet radyosu spikeri Madam Çernaya şunlan söylemiştir: ı Milletlerarası konferansm. bir takım milletlerin topraklannda yabaneı birliklerin bulunması meselsmi kssin olarak halletmesi lâzımdır.» Madam Çernaya Amerikan birliklerinin dünya memleketlerlnde 432 askerî Ü3 işgal ettiklerini bilhassa açıklayarak sözlerine şöyle devam etmiştir; < Amerikan birlikleri Çin, Güney Amerikanm bazı ülkeleri, İzlanda, Groenland, Filipinlerde düşman olmıyan memleketlerde ve Panamanm stratejik noktalarmm yüzdıe ellisinde bulunmaktadır.> Sovyet spik?rl, Amerfean mürteci matbuatı yayınlarına lstinad ederelc Amerikanm militarist ve tecavüzkâr plânları olduğunu isbata lüzum bulunmadıömer Rıza DOĞRUL ğıru söylemiç ve demiştir ki: « Dünyanm bir takım memleketleYeni bir yanardağ rinde bulunan yabancı birlikler meseMoskova 27 (AP.) Uza'kdoğu Rus lesi halledilmedikçe, küremizin barış ve yasınm münteha noktasında Kamçatka güvenliği temin edilmiş olmıyacaktır.> da butunan Kluçi yanardağımn ekim Bevin'in Amerikaya bareket 23 tenberi faaliyette bulunduğu bildiederken söyledikleri rilmektedir. Bu yanardağ indifa halinde bulunan Avrupa ve Asya voikanLondra 27 (a.a.) İngiltere Dış İşleri larınm en büyüğüdür. Bakanı Mr. Bevin Amerikaya giderken Veziriâzaın Mustafa Pasaya ise hiç itimadı yoktu. Onun ikiyüzlü bir politika takib ettiğini biliyoT, hattâ Ahmedle muhabere etmesinden bile şüpheleniyordu. Niyeü İstantula davet ettiği oğlu Süleyman gelince harekete geçmekti. Fakat bu fikrini Sinan Paşadan başkasına söylemeğe eesaret edememişü. Şüyu bulmasmdan korkuyordu. Ferhad Paşaya bile söylememişti. Yalnız Yeniçerilerin talimile yakından alâiadar oluyor, ordunun ihtiyaclarınjı temin etmeğe çahşıyordu. Kaduga meydanmda inşa edilen konağa bile bir gün olsun uğramamıştı. Sinan Paşayı yanmdan bırakmıyür, onun mâkul mütalealarına büyük ehemmiyet veriyordu. Sen bize lâzımsın paşa, artık Bosnaya gitmeğe lüzum yoktur. Gün gelir beylerbeyi olursun. Diyer€'k iltifat ediyordu. Kefe Valisi bulunan Sülejonan Çele bi, babasmm davetini alır almaz süratle İstanbula gelmiş ve gizli bîr mülâkattan sonra Topkapı saraymda hazırlanan bir daireye yerleşmişti. Yavuz, 28 temmuzda ordunun hazırlıklarmı ikmal etmiş ve 2 temmuz 1512 de Üsküdara geçmişti. Yakub, Istanbulda ve Süleyman Çele üzere Çukurovanm her tarafına mıştır. Müteşebbislerden. Türkiye d^mir ve çclik fabrikaları umum müdür muavini Selman Kaptanoelu, Ereğli m3n5ucat fabrikaları müt'ür muavini Turaud Akkaş, Adana Ziraat Bankası müdürü Zi}a Alaçam, Çukurova Parr.uk Tarım Satış Koiperatifleri umum müdürü İbrahim Kuİutan ve serbest orman mühendisi Fehmi Güresin ve bunları t«şviklerile destekliyen büyiJklerimiz elele vererk, yönetim kurulu merkezi A dana ve iş sahası Tarsus olmak üzere Yeşilyurd Tarım ve Barır.dırma Kooperatifi adfjla bir Ttdcp'eratif kurulmuş ve faaliyete geçilmiştir. Kooperatifin sermayosi 1,000,000 lira olacak ve 30 ser.e müddetle dovam edccektir. Şimdilik senede 800.000 ökaliptiis fid?nı yetiştirecek genişlikte, Tarsusts §€hir civarmda fidanhklar kurulvnasma başlanmıştır. Müebbed hapse mahkum eski bir Yunan Başbakanı öldü Atina 27 (a.a.t Alman işşa'.i es nasmda Yunan Başbakanı olan Jean Rallis, askerî hastanede ölmüştür. Rallis, mahkcme tarafından müebbed hapse mahkum çdilmiş ve birkaç haftadanberi hasta olduğundan askerî h3 5taneye naklolunmuştu. Alman işçileri Stalin'e protesto gönderdiler Dus?eldorf 27 (a.a.) .D.P.D.» Alman ajaıısımn haber verdiğine göre Sovyet işgal bölgesinde bulunan Zeiss fabrikalarmdaki ATman işçüeıi Stalin'e bir telşjat eekerek Alman fabrikalarmm fökülmesini ve teknisyenlerin zorla götürülmelerini protesto etmişlerdir. devletinin temsilcisi, vetodan beklenilen neticenin, yani Birleşmiş Milletler anayasası prensiplerîni kuvvetlendirmek üınidinin gerçekleşmedîgini söylemiş ve onun yerine Emniyet Konseyinde, üçte iki, yahnd beşte üç çoklnk sisteminin ikame eclilmesinl istemiştir. Arjantla İran Başbakanı Moskova radyomarahhası, anayasanın tadil ve ıslab» sundan şikâyet ediyor hnsusunda vetonan kallanılmasma da Londra 27 (B B.C.) Tahrandan bilitiraz ederek hıınu «mantıksızlık» diye dirüdiğine gore. İran Başbakanı Kavavasıflandırmış; vetonun, ilk defa haksız rr.ussaltana bu g€fe verdiği bir <j€mecde bir tarzda kullanıldıgı zaman, Birlcşmiş Rusya ile İran arasmdaki münasebetleMilletler teşkilâtının ilga edilerek yeni rin dostane olduğunu bildirmiş, fakat bir esas fizerinde knrulması lâzım gelMoskova radyosunun son zamanlarda diçini ileri sürmüş; «Birleşmiş Milletler dostiuğa uymıyan bazı neşriyatta bulunçıkmaz bir yola girdikleri takdirde, tam duğundan şikâyet etmiştir. hareket serbesfligimize dönmeğe mecbur olacagız» demiştir. Bulgaristandaki seçimler Cenubi Amerika devletlerinden ŞUi de, veto hakkının şimdilik kaldırılmaLondra, 27 (B.B.C.) Bugün Bu 1 sma taraftar olmamakla beraber, büytik ?aristanda yapılan söçimlerin kat'î nedevletlerin bu haklarını mümkün oldu | ticesi henüz almmamış olmakla bera ğn kadar az kullanmalarını istemiştir. ber, S^fya radyosunun verdiği bir haGorülüyor ki veto hakkı, nmumiyetle bere göre, şimdiye kadar alınan netiho? görülmediği ve Istenilmediği gibi, celer tkomünistlerin zaferini» cağiadıbunun şimdilik devamı fikrinde olanlar ğını ve vatan cephesinin kazacmak'a da. soiistimal edilmemesi fikrindedirler. olduğunu göstermektedir. Veto hafckını, hiç olmazsa, büyük devDiğer taraftan, Moskova radyosu Bulletler, kendilerinin doğrudan dof ruya; caristanda seçimlere büyük bir alâka veya dolayısile. fakat yakından ve el al j gösterildiğini ve iştirak nisbetinin pletmdan llçili olduklaıı meselelerde kul bisitten daha fazla olduğunu lanmamahdırlar. Çünkü aksi takdirde, ^r zaten mülıim mescleler ve harbler büyükler yüzünden veya büyüklerin teşvi Roma elçimiz itimadnamesini kile çıkaca|ı için, onlarla ilgili davalaverdi rm halline imkân yok'.ur. Hele barışi > Roma 27 Ca.a ) Türkiye Büyük Eltehlikcye düşüreoek bir eebir veya oebir tchdidi. bir harb tehlikeşi karşısında çisi Selim Sarpjr, dün İtalyan Cum'nur veto hakkı degil, coklnğun kararı vazi Başkanı De Nicola'ya itimadnamesini . .. , , , „. . . Milletyete. . h^kım olmalıdır. Bırlesmış ,.,,, . '| ta.:rî]tn etmiştir. , De Nicola, bundan sonra itimadnamel teşiilâtı ancak bu şartla yaşar; yokler sini takdim çdcn Efeanistan Orta Elçisi sa veto kanseri onu öldürür. Birleşmiş Milletler teşkilâtının bir zâ Muhammed Akran'ı kabul etmiştir. fı da, azgınlık edecek devlctleri yola Partinin Çanakgelirecek bir polis ve jandarma kuvvekale vilâyet kongresi tine.yani crdiıya henüz sahib olmamasıdır. Gerçi, icabında Birleşik AmcrikaCanakkale 27 (Hususî) Vilâyetimiz nın bütün kuvvetini tejkilâtm enuine 1 dahilinde Demokrat Partinin ocak, na, na vcreccği anlaşılcyorsa da, dünya ölçü j hiye ve kaza kongreleri çok hararetli sünde bütün devleîlerin mütecavize nlarak nihayete ermiştir. Bugün kazadeğil; bir teşeUküle, yalnız Amerikanın | lardan qe!en murahhasların iştirsklerile karşı kcvrefler göndermesi lâzımdir. A İstanbul millitvckili Faruk Nafiz Çamlımerikada efkân umumiye bir gün de bslin bR.şkan'ığmda vilâyet kongresi akğişebiür; dünyayı düzeltmek yalmz bize ' dedilmiştır. Partiye aid umumî meseleler mi kaldı, direbilir. Onun i;in, bir Bir ! komısulr'uktan sonra dileklere geçilmişleşrniş 3IilletIer ordusu teşkili icab eder. tir. Dilek'.erden bilhassa Dînizyollarmm "" " ' Bu ordunım. şu veva bu mcmlekctte yı muhitİTiizde yclcu na";liyatındaki akğmak yapıp üsicnmesinden ziTade çün saklıklar, bu yüzden halkın çektiği sıkü bu halli çok güç bir meseledir teş kıntılar, tüccar eşyasmın bu şartlar kflâta dahil, bütün milletler, mütecavize icinde harab olması, bu yüzden vatankarşı. ilk hamlcde sevkedecekleri kara, j clsşlaın mağduriyeti, i^kelesizlik, orman deniz ve hava kuvvetlerlnin miktaruu kanunu, secirn kanunu, yol parasınm tavin ve taahhüd etmelidirler. Bu knv : fazlahğı, Biça kazasmda hastane açılmavetler, her milletin nüfus ve harb giifü ' sı, on bir kazası bulunan vilâyetimizde ile mütenasib olmalıdır. Böyle hemen , hir lise p.çılması büyük kongreye arzemüdahsleye hazu bir ordunun varlıgı, dilecektir. Yapılan vilâyet idare heyeti mütecavize bütün Birleşmiş Milletler seçimir.de Şemfedd'n Camoğlu, Mehmed caniasına dahil devletlerle, yani aşağı Topçubaşı, Mehmed Erol, Hüsameddin yukarı bütün dünya ile çarpısmak mec Eriç, Ahmed Renda, Yunus Terzioğlu, buriyetindc kalaca&ı kanaatini verereŞi Ahmed Acar seçilmişlerdir. Kongre muiçin, onun sojnıkkanlılıkla veya çılgınlık rahhasları Atatürk anıtına bir çelenk Ia kolay bir zafer ümidine kapılarak bir kojTnuşlardu. harbi göze aldırmasmı çok güçleştirir. Partt idare heyeti tarafından murahBirleşmiş Milletler teşkilâtının bu iki haslar vilâyet ve Halk Partisi ileri gezâfı da ortadan kalkmadıkça, bu cihan lenleri davet edilerek samimî bir şekilşümul teşkilât tekâmül etmiş sayıla de yemek ziyafeti verilerek kongre ABİDİN DAV'ER mesaisine nihayet verilmiştir. mesini bir zaaf eseri olarak te'âkki <"diyorlardı. Sirtan Paşa çadıra döndüğü zaman âdeta ağlamaklı olmuştu. Sultanım, bunlar edeb haricir.e cıkarlar, söz dinlemez, nasihat an«amazîar. Cümlesile, Padişaha vaziyetin ciddî olduğ'.mu anlattı. Yavuz, yerinden süratle fırladı. Varalım, bir de biz nasihat ede lim. Olmazsa elbet tedibi cihetine gi deriz. Dedi. Ferhad Paşa ile Sinan Paşa. Padişahı yalnız başma askerin arasma bırakmak istemiyorlardı. İkisi oirden: Aman Sultanım, askerin arasma katılmak dcğru değ;Wir. Hüdanekerde başmıza bir felâket gelirse.. Diye Padişahı ikaz etmek istediler. Fakat Ya\aız gibi bir kah.Tamanm korkmasma imkân yoktu. Vezirlerin taleblerini reddetli: Kullarımla ruberu müzakere eyleroek isterim. Çadırmdan çı!ctı. Yeniçerilerin çadır kurduğu mmtakaya geldi. Yüksek sesle: Bu ne itaatsizliktir. Cülusumuzda da ajiıi haltları ettiniz. Akıbetiniz vallah fena olur. Dedi, Yeniçeri ümerasından üç kişi atıldılar: Sultanım, sen Sipah kullarım himaye edersin. Halbuki onlar cülus sırasmda kışlalarında otururlardı. Bu sözlere Selim fena halde kızdı. Biz cülusumuzu kimseye ınçdyun değiliz, Yıkılm karşımdan. Diye bağırdı. Yetişen cellâdlar, kafa tutan bu üç kişmin derhal işini bitirdiler. Bu idamlar, diğerlerini sindir meye kâfi geldi. Zorbalar, Yavuzun şaknva gelen trrafı olmaflıSım derhal anladüar. SLpahiler ise fazla şımarmak yoluna sapamadılar. Cünkü onlar da fora halde korkmuşlardı. 31 temmuzda Sinan Paşa, harb plânı üzerinde bazı değişiklikler yapıiması nı ileri sürdü. Koca bir ordu ile Bursaya girmenin muvafık olmıyacağmı, bunun hem halk ve hem de asker naznrmda fena karşılanscağını, halbuki Bursaya gönderileoek ufak bir nışdar kolu.un Şehzade Alâeddini buradan atacağı gibi, takibe de girişebiloceğini söyledi. Yavuz da aşağı yukarı bu fikirde idi. Biraderi Aflir.edin nazarlarını Bursaya çekmek, orada istirahat ediyormuş gitd davranarak birdonbire Amasyaya yüklenmek istiyordu. Fakat bunun da mahzurları vardı. Şohzade Ahmedin bu plânı anlaması ihtimali daima mevcuddu. Pek doğru söylersin paşa, ordu ile Bursaya girmek maslahata uygun değ:ldir. Bir pişdar gönderelim. Ferhad Paşa acaba bu iş için münasib olur mu? Sinan Paşa, Fernadm aîker^k bilgisine ve meharetine inar.mıyordu. Halbuki orduda Malkoçoğlu Tur Ali Eey gibi, Rumelideki akmlarda pişmiş, cesur ve atılgan bir zat varken Sinan Paşayı göndermek doğru değildi. Ferhad Paşa kulun bu işi baıaramaz. Maîkoçoğıunun tecaribi fazladır. Onun t'mrinde süvariler sevki bizi neiiceye tez isal eder. MütaleasiTida bulundu. İArkası var) ha!esi olduğu yolundaki rivayetler ortaya çıkmadan yatışmadı. Hattâ Huslar, IngilizIran petrol şirketi menfaatlerinin korunması için bu bölgelere binlerce İngiliz askerinin de gönderümiş olduğunu iddia ettiler. Bevin, Irandaki ingiliz menfaatlerinin barış ve refaha bağlı olduğunu ve İngiltere ile Rusya arasında çıkan her anlaşmazlığa Ruslaruı sebeb olduğunu tekrar etmek mecburiyetinrle kalmıştır. Zira. İr.ciliz hükumeti, Moskovadan herhangi bir cevab gelmediği halde, meselevi aydmlatmak için elinden gelen bütün gayreti sarfetmiştir.» Şehrin elektrikler ve bayraklarla tezj'ini tamamlanmıştır. Yarın sabah vilâyet binasmda saat 9 dan itibaren vali, tebrikleri kabul eayat pahalılıfı hakkında lâf decek ve saat 10.30 da Taksim Cumhuedilnıek zamanı geldi. Bunu riyet meydanına gidileeektir. Burada, bir kimseyi tenkid için degil. vali, İstanbul Komutanile birlikte as tesirli ve zararlı bir duruma çare bnkerî kıtalan teftiş edecek, bundan o,,, l l u n s n n diye yazmak istiyorum. Ben ra.^., ^^.. U w .v..^ ^ ^ ~ . u ^ . . . = . . sonra resmi geçid başlıyacaktır. Saat 12 de ı k a m d a n korkto|um kadar kaplandan 21 pare top atılacak ve Edirnekapı şe j k o r l s m a m . Size bizim gazetenin tahidliği ziyaret edilecektir. biî alâkalı yerlerden alarak neşretHalkevlerinde merasimler yapılacak tijji bir küçük listeyi buraja tekrar kotır. Vali ve Belediye Reisi tarafından varağım. Bu liste kuru gıda maddeieringece Taksim Belediye Gazinosunda bir den bir kaçnun bir buçuk ay içinde ne kadar pahalılandığını göstermesi bahıbalo verilecektir. mırıdan çok önemli ve korkuludnr. Ağustos sonunda Bogön 6065 3032 l'eşi! merclmek 60 3637 Kırmızı mercimek 73 3032 Ruru fasulye (çalı) 125 6870 Denneson fasulye 5850 2829 l'fak fasnlye 80 3540 Ankara sont>ahar at yarışlarmın al , j l l i e 30 1415 tınci hafta koşulan dün Hipodromu Bıkln 45 25 dolduran kesif seyirci kütlesi öniinde 80 4546 muvaffaiıyetle yapıldı Koşular çok gii Nohud (İspanya) Şimdi bu rakamlan gördükten sonra zel ve heyecanlı oldu. Bühassa haftanın eu mühim koşusu olan büyük İngilizle artık «son alınan iktısadi tedbirler» in rin Zıraat Banka.sı koşusunda Levend neticeleri hakkında anket yapma^a hiç Karr.tepe mücaöelesi seyircilere heye defilse iç piyasa, bakımından lüzum canh dakikalar yaşattı ve netioede Ka görmem. yeni hükumet her şeyden evratepe yardımcısız koşan Levçndi an vel hayat pahaulığına çare bulacağım cak bir boyunla geçmege muvaifak ol vadetmişken, aradan üç ay geçmeden du. Çiftenin ciiğer ayaçında tahmin et gıda maddelerinden başhcalannda bir tiğimlz gibi Hulya rahat bir şekilde ga misline yakin bir pahalılık kaydedilmeiib geldi. Diğeı koşularda da malum. fa si, kayıdsızlıkla karşılanacak bir hâdise voriler kazandılar. Yalnız Arab tayla degildir. Bu yükseliş nedendir? rınm koşusunda hafif kilosundan fayBunu mütaleadan evvel şn alınmış d.alanan (Şahin) koşunun favorisl Alolan iktısadi tedbirleri bir daha göınnsibi geçmeğe muvafîak oldu. den geçirelim. Kcralmn teknik neticeleri: Bunîarın başında paramıım dış piyaBirinci koşn: Üç ve yukan yaşlı tngilizlertn handl [ s a a a nctölatılması maddesi ^elir. Bizim dlkapı. Mesafesi 1800 metre. bu tedbirden bekledigimlı şey, normal Roket blrincl, Sürtük ikincl, Kontes tiearete başlamak ve bu çare Ue evvelâ üçüncil. bir türlü dışarıya satamadığunız ihrac Müddet: 1.57 dakika. Bltiriştekl fark: m a îlarımıza müşteri bulmak, difcer tatkl boy, bir boy. Bahsi müsterek gan t a f t a n bu müşterilerden alacaiumz döyana: 245, plâseler: 180 390 mıruş ı ^izicrle dışarıdan içeriye mal sokup piv r ^ di yasayı ferahlatmakt». Elimizde lstatisIkinci koşu: u k l e r o ı m a d l & 1 i ç i n e v ¥ elce saUmadığ^Uç yaşındaki safkan Arab taylarmın ml7l maUardan ne kadarını sattık bilmihandlkapı. Mesafesi 1600 metre. varsa, v o r u r r L Y a l n l I m u h a k k a k bir ^ y Şahin birinci, Alnasib ikincl, Çelebi ' dışan piyasada paramız ucnzladı diye. ttçüncü. i jhracatçılar maUanmızın Hatlanna Müddet: 1,58 daldka. Bitirişteki fark: j I a m l a r yaptüar ve flatlan yfikselttiler. Bir buçuk boy, bir boy. Müsterek bahis B e n bunu bundan bir bnçuk, tti ay evganyana: 415. plâseler: 170 165 575 ' vvel ba sütunlarda yaıdım ve ihrac için ba sütunlarda yazdım ve İhrac için eı kuruş verdi. ' fiat tesbit etmeyi teklif ettim. labiî t\üncü koşu: kıtıpiyoz bir gazetecinin lâkırdılarına, ^,, , kulak asan olmadı. Gıda maddelerini tki yaşındaki İngiliz taylanmn (Dum ihrac etmeyin dedim. Onu da allupmar koşnsu). Mesafesi 1200 metre. dıraıı olmadı. İçeride azamî fiat ve fiat Hulya blrincl, Adaü İkinci. Sanlav ükontrolu teklif ettim. Onu da kimse çüncü. dirılemedi Müddet: 1.17 dakika. Bifiristekl fark: Bundan bir İki ay evvet bn bahisleri İTarım boy, bir buçuk boy. Müşterek bahîs ganysr.a: 220, plâsçlere: 120 120 ileri sürüp tüccarımızm mallarını pahahlandnmasından şikâyet ederkeo ır.ü130 kuruş verdi. nakaşaya karışmış olan bir tüccar oku» Dördüncü koşu: öd Üç ve yukarı yaştaki safkan tngilizle yucumuzun son günlerde bana gönderrin (Z'raat Banka;ı koşu) su, mesafesi diği, Isviçrenin Türkiye ile çahşan bir 2400 metre. | licaret evinin mektub kopyasından alKaratepe birinci, Lever.d ikinci, Ho I riiğun gu Satırlara bakın: lirasmm ucuzlatılmasınm hiç varda üçüncü. Fettan dördüncü. M' ; ddet: 2.38 dakika. Bitiıişteki fark: Bir değilse bugüne kadar hiçbir amelî teboyun, bır boy. Müsterek bahis ganyana: siri obnamıştır. O halde daha evvel iç (Karatepe Mine ekürisi) 325. plâsele piyasada fiatları frenlemek ve tanzim re: 175 140 300 kuruş vcrdi. etmek için lâzım gelen tedbirler almBeşinci koşu: madan bu mühim kararın ittihaz edilDört ve yukan yaçtaki safkan Arab mesi sebebi ne olduğu anlaşılamamaklarm (Me1cn.k koşu) su. Me=afesi 3500 tadır. Belki piyasanızda bazı maddelemetre. Tarzan birinci, Tufan ikinci. Ma. rin fiatları bir müddet sonra isükrar şallah üçüncü. bulacaktır; fakat biz bugün fiatlarda Müddet: 4,15 dakika. Bitirişteki fark: Pahalılık bahsî H Ankara at yarışlarınııı neticeleri Ürüncll ve dördüncü ko?Jİar arasm biziır. size hangl maddede olursa olsun ,ki çifte t»hi=te Hulya (Karatepe siparl, vcrmemiz ankansız ° l a c a « ^ Mne) konbinezonu 8İ0; beşinci koŞu | Şeker: Bu huîustakı tavsıyelerınızi V üzerir.deki ikili bahiste (Tarzan Tu lâyık" olduğu ehemmiyetle karşılıyoruz. Fakat mpatteessüf teklifiniz bize çok pafan) kombinezonu da 870 kuruş verdi. Reşad KU^AN halı geldi. Z?ten Isviçrede şeker vaziyeti sizin memlekette zannedildiği ka• dar zayıf değildir. Gerçi bu madde biAntakyayı basan sellevin I zim memleket için kontenjana bağlanFakat denizlerasırı ithalâtımız. yaptığı büyük zarar ,....,.... .. , i hn husustaki ihtiyacımızı hem de ^ ^ Antakya (Hususî) On beş g.nden ( J '™ ^ / kik a r ş ı l a m a ğ a beri ilimizin her tarafında şıddeth ve ! fayet etmektedir. Bu böyle olurken şe^na muaıu . fasılasız bir şekilde devam eden yağkeri daha pahalıya sizden ithal etmemurlar bir çok bak;mlardan büy'jk çapta zararlarm meydana gelmesin? se mizin mantıksız olacağmı siz de takdir beb olmuştur. Ysğmurlar dolayısile bil edersiniz. Bununla beraber ^Bern» de yaptığıhassa Amık ovasmda henüz kaldınlmamış OIÎTI harmanlar sel'.erin önüne katı mız yok'.amalarda Isviçre hududuna larak yok olmuş bir kısrrıı da h^rman teslim 100 kilo şekeri 70 Isviçre franj'erinde filizlenmeğe başlamıştır. Şehri gına almaya müşteri bulunabileceği nemizde, bazı evler, duvarları çatlayarak, ticesine vardık. Bunu da, malumat olyıkılarak ve damları akarak hasara uğ sun diye size bildiriyoruz...» 68 kuruştan 70 İsviçre trangı 48 Türk ramış; zaman zaman Silpiyüs dağından lirası kadar bir şey tntar. Halbuki biinen seller beraberkTİnde getirdikleri kaya, çakıltaşı ve küm yığınlariîe zim şeker ihrac fiatımiTin 100 kuruş cadde ve sokaklan geçilemiyecek biî iken devalüasyonla birlikte 150 k u n r a hale sokmuşlsrdır. Şoseleri birbirine yani İsvicrenın verdiği fiatm üç roisbağlayan bir çok köprüler de yıkılmış lhıe çıkarıldığım biliyorum. Tabiî bu tır. Antakyanın ortasmdan şeçmekte liata şekere talth çıkmıyor. Belki çıkıolan Asi nehri bir metre yükselmiştir. yor ama henüz dunya piyasasile temaYağmur, sağanaklar halinde hâlâ de sa geçemiyen bazı müşkül durumuaki müşteriler. vam etmektcKİir. Hulâsa: Paranuzm dış piyasadaki kıyHürriyst heykeli 60 yaşında metini realitelere uydurmak hnsusundaNewYork 27 (a.a.) NewYork li ki tedbir yerindedir, Buıuın yanında: tnanının. methaünde bulunan v« Fıansız A) içeride fiat kontrolu, heykeltraşı Bartholdi'nin eseri olan HürB) ihrac mallanmızın fiatlarının tesriyet Abidesi bugün 60 yaşına basmıştır. hiH, C) Gıda maddelerinin ihracına müsaÖlüm Florlna eşralmdEn n e r h u m Isrr.all Beyin ade edilmemesi, D) Devlet elindeki pıda maddelerinin oŞlu VE ınerhum Hii«nü Paşanın damadı, Fatıh Kaymakamı Buştil Ulkenin dayısı meselâ sekerin derhal ucuzlatılması, cğlu yedet subay Cemal Tanaym babası, E) İhtikâr ve karaborsa cürümlerine eskl Tekel Ahırkapı Müdürluğünden emekli çok sıkı cezalar tayini, lâzımdı. ve son zamaalarda ticaretle müştagU Bunlar olmadı. Piyasa yani madraRECEB KÂNt TÜNAY haz serbest. Istediği şeyi istediği fiata nıüpt^tâ olduğu rahatsızlıktan kurtuJami™ sarmak niyetinde. Fiatlar yükseliyor yarak dvn öğle üzerl hayata gozlerini kadiye herkes de telâşta. Daha fazla yukpamıştır. Oenazesl bugün KadıkBy C°vlzliki Güneş selir korkusile ahm hararetlendi. soKaı; ı ı numaralı emmeu tuuumaiius. ı Bunu önlemek lâzım. Nasıl önlenir? nu:ııa;itu Kadıköy Osmanağa camlmds ikindt namazı Elbette muhterem ekonomi mütehassıs^ ^ S ; T S r e d d e k l ^ biz de hatırınma geîenı soylıyelim: ^ îun.z bunu bizden iyi bilirler bunu bizden iyi bilirler * * * Her şeyden evvel gıda maddeîeri ihBeyazıfl der£iarrJanndan ı^.^u,,. „ „ . d a n k e «; p dısarı mal satamavız. Ondan merhum müdcrriî Mustafa Pevzi E:"endi eşı ve mehum 'j merh'am n t m d u r d u r m a k g e r e k . B i 2 boğaz.mızFıhr;ye Ardan ^*e PakUe IÇel, Sermha Kosonra fiat kontrolu. rur p\ıad Abazaoğluı Muammer OııroasVe son bir söz: Fiatlar böyle giderse lcanı Sara Abazaoğluj Veclhe Perkerin va. hükumetin iki ay sonra memurlara yapUdeleıl saühatı nlsvandan mayı düşündüğü zam tamamen tesirsiz EMİNE ABAZAOGI.U kalacaktır. Benden söylemesi. 2G ekim o ns günü Irtiball dan baka eylemlş re 27 ekim pazer günü Sahrayl Cedld mezarlı^îcĞtijcl ^îedfenl mahsusuna defnedllmiştir CBnabı Hak garilcı rahmet eyleye. AUesl efradı * * * üçaklı merhiım Hamzaoftlu All Bsyln oğlu ve A.âeddın T^rldoğlunun yeieni YAVÜI Ğ Tefrika: 71 binin emrinde kalıyordu. Osman, Şahin ve Ahmed Beylerle Mürteza, 'hususî bir vazife Ue Anadoluya gidiyorlardı. Dördünün de kusağı düka altını ile dolu idi. Yavuz, Üsküdardan harek«"te geçtiği günün akşamı ordusuna Bursa üzerirıe yürümes:ri emretti. Ayrıca §«hzadelerin vaktile Cem Sultanın yaptığı gibi yabancı rnemleketlere firarma mâni olmai üzere yirmi beş kadirgadan mü rekkeb bir donanmayı Anadolunun cenub ve batı sahülerine gönderdL Do nanmada vazife alanlar arasında Hı risto kaptan da vardı. Ordunun ilk konckladjğı yerde Ye niçerilerle Sipahiler arasuıda ihtilâf başgösterdi. Yeniçeri ileri gelenleri Padisahın, Üsküdardan hareket edildiği SULTAN SELİM Yazm: Feridun Fazıl Tülbentçi zaman Sipahilere: Siz benim en sadık kullar'msmız. Diye iltifat etmesinden ileri geliyordu. Yeniçeri elebaşları bunu îıazmedememişler ve: Biz sadakat göstermedik mi? Selim Hazretleri kılıçlarımızın gölşe3İnde tahta cülus ederken Sipah kulları nerede idi? Gibi sözler ortaya çikarmışlardı. Hattâ gece, Padişahm çadırı civarmda gürültüler bile olmağa başladı. Bunlar Selime «Haberin olsun, senin Padişah'.ığın bizimle kairr.dir» demek istiyorlardı. Yavuz, ihtilâfm halli için Sinan Paşayı Yeniçerilerin ileri gelenlerlr.e gönderdi. Fakat Sinan Paşanm ara bulmak içuı yaptığı bütün gayretler boşa ç;kmıştı. Zorbalar, Padişahın elçi gönder A M C A B E Y VE K U R U L A R ! . . a •iw.!; l vı; . . . Şu fasu^eye bak^ ,0 ten her ?arr.an Ijidlr ama gıda fi , 1r. e çıktı! . A Tevekkell degil, son a t a r ı müstesna!.. gürüerde fcecdllerlnl nlm«tten sayan yazarlar Ta şu n.srclmete!., 32 idi, B."i oldu!. A İsabet!, K'.yıda, köşede mercimegl fırma verenler belkl biraz azalır!.. Batlaya ne buyurulur?. \5 ken 30 a fırlad!'.. A Tab!t fırlar. Demokraîl diye bütün bakla stoklarını barcadık!.. Şakayı bırak bütün kuru sebzeler böy'e'. A, tşln ketüluğO kuruların yanında ya^lar da Dcmokrat Partl ocak kongrelerlne düa d3 devam edllralştlr Ekserîyet hasil olmadığıudan tehlr cdılen Fatıhte Şehzadebaşı semt ocağır.ın kongreslle Hasiöyde^ HalıcLoğlu^ Tattımde Bulbül Beyazıdda Çarşı, NECATİ HAMZOĞLU Şshremininde Fatmasultan ve Dsküdarda •27 ekim ]i»1*> pazar sabftiıı vetat etmiçtlr. Inkılâb stmt. ocaklarmın feongrelerlne düa Cenazesl bugün lklndl 'vaktt Buyukadadaki saat onda başlanmış^ ycnl İdare heyetlert, canjide kılınara& defnedHecektlr. Allabtan , bir üst kongreye gönderllecelt delegeler sealleslne sabırf kendislne rahmet dUerlz ! çilmlş ve lstekler dlnleallmlştlr. 3. FELEK Demokrat Parti kongreleri