Katalog

CHalil MenteşJtnn Jiaiıralan^ Vatan tehlikede iken Meclisi Meb'usanı ihtiras bürümüstü Lutfi Fikri Beye: «Düşman hadudn Tatam topa tntuyor, bu vaziyette dahilî buhram teşdide nasıl çalışıyonuuuz ?» diye sormuştum. Bana şn cerabf vernıijti: «Azâfm, sizî dernrnek içm ' bu bir f;rsattn\» 11 Hükumet bir taraftan İtalyaya muktazi cevahı vermekle beraber meseleyi diğer devletkrin nazarı dikkat ve insafma arzeylemiş ise de cümlesini bitarafhklarını muhafazada sahitkadem buldu. Eoma h.iikum*ti İngiltere, Fransa v« Eusyanın ruhsatı tasaUutunu evvelden haiz olduğu gibi Fas meselesi dolayısiie düveii mezkure ile şedid muhasama halinde bulunan Almanya da lehimizde müdahalede bulımmak vaayetinde degildL Anavatanla bağları kesilmiş, vesarti Ise büyük devletlerden birmne karşı hiç mesabesinde clan Trablusgarbda hiç bir khnse müdafaa imkânma kani dsİjildi Kıtaaü top menzili haricin« çekip r son derecede müdafaada sebat «dilmesi Sçin fırka kttmandanma verilen ilk emri alabibnek için beyeti vükelâda bile müşküiât çekmiştü. Fakat inkılâbı ya.pan azmü iman oraya da feyzini yetiştirdi. Berlinden ataşemiliter Enver, Paristen Fethi Beyler Trabhısgarba koştuklan gibi Mustafa Kemal, Halil, Süleyman Askerî, Abdülkadir, Veli ve Mümtaz Beyİ€T de her tehlikeyi göze elarak onlara iltihak ettiler. Türkün kuvvetli iradesini knmanda kudretini, Aıabrn kavmî ve dinî asabiyetile mezcederek şeyhkâr bir mukavemet kurdular. îtalyan askerîerini sahîlde îstihkâmlanha tıktılar. Hele Enverin Bingazide yalnız cüret ve cesaretile değil, kudreti tanzim ve teşküile yaptığl »eyler her rnilletin tarihine şeref bashşolacak derecede yuksektir. Sadrıazam millet kürsüsünde Enverden sitayişle bahsederken. «Bütün millet bu gence mmnettardır» demisti. Vatarun bu cüretkâr ve fedakâr evlâdları bir seneden fazla devam eden bu parlak müdafaalarile dünyanm hayret ve takdirini üzerimize yeniden celbetrniş, mağrur düsmanı da svlh talebihe m«cbur etmiştı. Osmanlı hükumeti murahhası Said Halim Paşa jle îtalyan murahhasları Fusinato ve Volpi Lozanda müzakereye başlamıştüar. îtalyan tnurahhasları .Maksad Trabîusgarb ve Bingazinin ilhakını ilân değildir, her Iki tarafın şeref ve menafiini tel!f edecek bir formiil bulmaktır> demişlerdi. (A. Debidur. S: 190). Bu arada, Meclisi Mebusanı maalssef İhtiras bürüdu. Vatan tehlikeye düşünce herşey onundur. Hak da, hürriyet de, »ııal da; can da... Memleket düşman taarruzuna raaruz olduğu zanıanda her ferd nefsanî ihtirası ve infiallerini. hu6usî menfaat ve içtihadlarını iskât île bir hedefe bütün eehdü gayretini tevcih mecburiyetindedir: Vatanı kurtarmak... Bizde maales?f aksi oldu. Başta Lutfi Fikri ve Rıza Nur Boyler cldukları halde muhalif mebuslar harb felâketei ihtiraslarınra tatmini için istismara koyialdular. Devletin yıiılışında millî meniaatlerini arıyan hıristiyan ve müîlüman bilcümle iftirakçı anasır da kendilerine muzahir oldu. Bilhassa Rum mebus1arı bu müzaherett« çok gayret gösterdiler. Zira o sirada Girid meselesi had devrine girmiş, Yunanistan ile de harb tehlikesi beMrmeğe başlamıştı. Rıza Nur Bey, (Hürrîyet ve îtilâf nasıl doğdu, nasd öldü?» unranile ahiren neşrettiği kitabmda Rum mebuslarile fırkasınm münasebetini şöyle izah ediyor: «Hürriyet ve ÎÜlâf Fırkasınm Rum Meşrutiyet kulübîle müvasebeti vardt. Bu Jcuîüb fırkanın mesaisine iştirak ediyordu. Biz de bu kulübün ismini dahi kaldırarak tamamile fırkaya kdlbetmek fikrinde idik. Rumlar iptidalan bu fikrimize mümaşat etmişken ve biz de onlarfa yapUğxm\z itiîâ/ruııne şartları mucifaiice inavarak fırkanın merkezi u•mumî azahklarından iki yer boş oraya onlardan iki Rum, aza iken bilâhare gelmeyip çekilmişlerdi. Rumlar mesa.iml.zde bize yardım ediyorlardı.t sıl çalışıyorsun?» demiş;» Maalesef kendisinden şu cevabı almıştım: «Azizim sizi devirmek için bu bir fırsattır, fevtedemeyiz.» İttihad ve Terakkinin içinde de Bolu mebusu Habib Bey gibi zahid ruhlu mebuslar, hocalan tophya'rak bir huib yaratmakla nıeşgul idiler. Bu terübat ve tahrikât mebusanı hükumete mesncd olabilecek halden çıkarıyor ve meclis kürsüsünü ihtiras zehirlerini milleün bünyesine akıtacak bir musluk haiîne koyuyor ve millî beraberliği yıkıyordu. Meclisi resihten başka selâmet yolu kalmamıştı. İndî ve hissî fikirlerle 35 inc maddeye kcnulan tahdidat bunu da imkânsız bir hale koymuştu. Hükumst mezkur maddenin tadilini teklif suretile feshi icraya teşebbüs etti. Muhalifler insidadı muzakere manevrasile bnna mâni olmak istemişlerse de, hükumet bu tarn hareketle, ihtilâfta ısrar "edilmekte olduğunu arzederek Âyandan fesih için muvafakatini aldı. Yapjlan intihabda Meclisl Mebusanın esbabı feshinden müteessir olan efkân umumiye hükumet fırkafina müzahir olmuş, İttihad ve Terakki büyük bir ekseriyetle yeniden meclis sahnesinde yer alm;ştır. Fakat intihabatta diiçarı herfmet olan erbabı muhalefet ihtilâl vesaitine tevessül «ttiler. Bir taraftan sabık Arnavud mobuslardan VeliçtirinH Hasan ve Üsküb mebusu Said Hosa vasıtasile, İsa Bulatin ve Yakovalı Rıza Bey gibi Arna\Tid rüesasmı elde ed?rek Arnavudlan yeniden isj'arja sevkettikleri g;bi ordu zabitanın. dan bir kısmmı da (Halâskâran) unvanı altında siyasete +ahrik ve bunlardan diğer bazılarmı Manastırda dağa çıkarrr.ak suretile siyasî buhram bir askerî ihtilâle kalbettiler. Rıza Nur Bey kitabında (Halâskâran) meselesinin sureti ruhurunu şöylece tarif ediyor; <Sadık Beyde ve /ırfcada Mç iimiHtrrJz kahnannştt. Memleketin ahvaline göre çaltfinaJc da Idztmdı. Sinohda inen/i bulunan Yakovalı Rıza Beyle göriijmüş ve Arvavudlzıkta hükumeti isJ.nt edebilecek b'.r ktyam yapilması için kendisile karar vernüş ve besalamıştım. Merhumu kaçırmak teşebbüsiinde ücen ıfjolunup memlcPetine gitmiş ve vüdi üzerine kıyam hareketine Bey ve d'ğer Arnavud mstn.mn.'n bu çekiidp tadMİ tsicnll'vordu. dan bazılarile •nıuhabere ettim. Rıra Muhtar Acar, taltmatname mokama snlahi1927 usul kanunu yürürlüğe girdikBeyle muhaheremize t'asttaltk eden E et vermlîtır. Bu sebebledlr kl evvelce ka ten sonra pratik hayatta ruhuna, hattâ ?nm Bey delâletile Bci/i, Prcns Sa ımm blrmde yakılacak iken eklnıiıı on (metnine aykırı formaliteler ihdas edilbafmddin iîe tevıata koymuf, o da Rt oklzlcde yakılr.ıasını İlân ettlk demljtlr. di. Kanunun koyyduğu bnzı formaliteBurhan Felek bu takrlrln sağiık cncü lere kanunun vermediâi önem verilireo Beye paraca muovenct «tmi^ti. Famen! tarafından totklkl Ue çeşidll s kat {m paraları Emin B*y suiistimal et~ akvirn ajlarına göre soguk samanlan tcs ken, difer taraftan onun e3aslı addettiği tnij, bunu da Üsküb mebusu ve isyan It edlîip bıınun vosatisl alınnrak ona gore formaliteler unutuldu. Hatalı münferid tatbikat tckrarlana tekrarlana teamü rüeıasından Said Hoca bize biklirmişti. kaJorirerierln yakılacarı zaman tesbit takrlr sağlık ve mülkiye haline geldi. Teminat diye teminatı kalBu esv.aia zabitandav, Tayyar, Tahsin, dllmelldtr, ncümenierine havale edılmlitlr dıran, lüzumsuz yere yargılama masrafKasım ve Najiz Ejendiler (cümleti ArŞchrln en raühln ve hayatl blr lht'.yac lannı hadden aşırı artıran, işi lüzumnavvd) ve arkadaşlan, merhum. A'iya roev7UU olan süt ve ekme": İşi lcl zinin i/apmtj olduğu hareketi taklide* Jlrer komlsyon tcşkllı hakkındakl ş tekltf suz yere uzatan bu formaliteler lamanla kanun hükrnü imis gibi telâkki olundu dağa çılcmıştilor, ve bu esnada birkaç verllmlştlr Bir misal vermek bize faydalı görünzabit Istanbvlda bir grup teskil etmek Şehir Meclisi azalan Partide toplandılar fikHnâe old\ıkahından bunlann üç, beş Şehlr Mecllil azalan dünfcü toplantıyı Bir küçüğün yaşını tayin, rüzalı ara•efikleri namttıa, erkânuıarb binbaftla müteakıb O. H. P. bölge mufettlşl Şera. rından Arnavud Kemal Bey, Prens Sa feddln Fazıl Bürgenlu davetl üzerine Parti zinin smırlarını tesbit, velhasü fenne bahaddin Bei/e gelmiş ve jikrini söyle k'llâyet merkezlnde blr toplantl yapmiftar tealluk ettiği sanılan her meselede bu lır Bu toplantıda Partl rrıüıettlşi lle Gene! mijfi. Prens, beni, Mahir Said ve Ke lleclls azüları arasında tanışma olduktan hususta bilgisi olduğu farzediien kişilermal Mithat Beı/leri davet etmiş, bu hu sonra sehre ald basn meseleler Uzcrlnde den oy alınması bir teamül hukukususta çahsmağı kabtıl edip ctmtt/cce* faydalı göruşmeler yapılmıştır. dur. Herkesin bildiği bir şeyde bilirğlraizi sormuştu. Cümlemiz kabul et~ Bu tcplanulaıın luzum aasıl oldutça ve kişiden oy almması tatbikatta yalnız iştik. Çalısrrağa başladık. Prens, îabitle :erek nıeclb toplantılarına devam ederken leri beyhude geciktirmekle &almıyor: rin yazdığı programı \slah ve ikmal et erek'e tatll zamanmda devam ettlrllerek çok kere adaleti de şaşırtıyor. Bir taraf genel mecll?in çalı$malarıns yardımcı blr ır.iş ve hanesinde jelâtinle baitırmişft. mesil taklbı kararlaştınlmı;tır. Ikl mantıksıj mülâhazalarını saat bilirkişilerin Prens bu hususta 5000 Ura kadar sar devam eden toplantıdan sonra' Partl mü ileri sürünce mahkemece yapılan, nijetmiş, hastlı terübat mükemmel ya ettlşl tarafîndan Genel Meclis azalarma hayet yeniden ücret ve masraf takdlrile •ay vcrl.mis.tlr. Hukuk usulü muhakemeleri kanununda gerekli tadilâtı yapmak için Adalet Bakanlıgı tarafından kurulmuş bir komisyonun Ankarada çalışmalarına devam ettiği malumdur. Makalemizde, kanunun tadilinde gözönünde tutulması Harb yıllarında tatbik edilen deniz gereken esaslara dair düşüncelerimizi tasıt vasıtalarınm mecburî mükellefi anlatıyoruz. yeti kaldırıldıktan sonra iömür tavıaEalen yürürlükte olan hukuk usulü sından kömur nakliyatı isi aksadığın rnuhakemeleri kanmumuz 1925 tarihü dan ve büyük şehirlerdc kömür dar Isviçrenin Nöşatel Kantonu UEUI kanubğı başladığından armatorlarla köroür nundan, ve 20 mayıs 1898, 1 hariran nakli işi için bir anlaşmaya varmak 1909. 22 mayıs 1910, 20 şubat 19U tarlhmaksadile şehrimizde yapdan gorüşme lerinde tadil edilmiş olan Alman usul ler bir neticeye varamamıştır. Bir ta kanunundan ve Fransız usul kanunu raftan da durum giyet ciddî ve müs projesinden tercüme ed'.lmişti. Ancak, tacel olduğundan görüşmekre Ankara tanzim edilen kanunun ihUyacımıza daha uyun oîmafi için mohaz kanunlara da devam edihnesi takarrür etmiîtir. Bütün armatorlar dün akşam Anka nazaran bazı farklı hükümler de kabul raya hareket etmiştir. Ankarada yapı edilmişti. Yeni usul kanunumuî yürürlüğe gilacak görüçmelerde Ekonomi ve Ulaştırma Bakardan da buiunncak ve kö rince, bir hayli talbikat hataları oldu. mür nakliyat işinin bir daha aksama Kaçınılması kabil olmıyan bu hatalar ması için esaslar tesbiüne çalışılacaktur. yüzünden kanur.un yürüyüşü ak^adı. O Halen çehrimiıde Kömür Tevzi ve zaman bütün aksamp.lann sebebîeri fcSatıs Miiessesesi depolarmda hiç kömür vicre gibi sosyal hayat şartları farklı bir yoktur. Bu yüzden bir aydanberi is memleket kanununun aynen Türkiyede tihkak sahiblerine kömür verilememek tatbikmda arandı. Yabancı kanunlar hazır elbieye benaetildi. Na^ıl ki biririn tedir. Halbuki havzada 70 bin tonluk ölçüsüne löre yapılmış elbise vütrudee bir stok vasıta bek'emektedir. onJan farklı değer birine uymazsa bir Şimd.ye kadar Istanbulda 60 bin is memleket için yapılmış bir kanunun da tihkak sahibi kömür almıştır. Daha kö di£er bir memleketin ihtiyaelannı karmür alacak 20 bin hak sahibi vardır. şılıyamıyaoaSı iddia olundu Ger^ekte, îc ra ve iflâ'; huk\ı!:u kitıbımızda da yazdıijımız gibi, maharetli bJr terzinin iyi cins kumaştan yaptıŞı bir kostüm acemi bir terzinin yarlış aldığı veya tatbîk edemediğı ölçü üzerine kötü kumaştan yaptığı bir knstüme nazaran daha ucuz, Şehir Mecllst dtınkü toplaEtısında'oduu daha rahat, daba zarif; hem de matluba vo konıür lbtlyacının temlnl hakkmd» beş daha uy™un olıır. üy» torafıcdan vertlen takrtr üzerine BeYarfîilimalaıda aksamalarm sebebleriediye Iktısad madtlrü Kadrl, bıınun İçin ichrimizde bulunan On.ıatı umum müdurü ni 1927 kanununun ihtiyacımıza uygun le temaslarda bulunarak bol mll.tarda o olmamasmda bulanlar iddialaruıda hakdun ve kOtnür getlrtllmeslne çalışlldığını h göriildügü icm bu kanunun bnzı madbilrilrmlştlr deleri 1031 yılında tamamen prat;k düş Kmlnöciı Ktymakamlı^ı binn^ı nkmalcta. Iş sa.ıtblcrl blna d»hillnde ş?msıye lle do şüncelerle tadil olundu. Bu tadilât, işleaîmnktadırlar. Verllcn bir takrirde bu bJ rin yüruyrışrınu hıılandıracnk yerde ternanın tacılr; Utenllmckts ldl. Bcledtye ınn sine olarak yava=laltu Otuz yıla yakın avlnl Acar yer temin e<llyoruz Kayraa avukatlık hayatımızın bizde bırnktıgı kamlıBı oradan çıkaracas;ız Ondan sonra intıbaa pöre davaların irtenildiği kadar bina te.ırtr odllpc"ktlr Malum olduju j çabuk neticolendirilmemesinin, yıllarca re bira Evkafındır demış; bu merza rlndp haıaretll müzakereler olmuş ve Bur beklendikten sonra, bazan gerçcğln bile yüzlerce han Feıeeln tAnlajıhTOr blnayı tcrke Bçıklanamamasının sebebleri rt«r«k ba«ka yerc gldeceâi Rlca cderjm. yıllardanberi dünyanın muhtelif yerlcEm!ni3iıu Karmakan.lı»ı emsalinl gördufiü rlnde edinilen tecrübelerin mahsulü omü3 gibi olmasın da nynl bölgede ve hal lan yabancı kanunlardnn Türk kanunukın kclaylıkla giriphilecet;! bir yer na nakledilen esaslar değil,' bilâki' demlştır. güz?l, üzerinde knfa yormndan asıllarm. Virllpn blr takrirde de kalor'ferler.in muayycn blr tarlhte değll, hararet derecesl dan farklı olarak kabul edilen hükümler duşttigft zatnanlarda yakllmvsı İçin t»ll ve b'lhnssa lomiil usul hukukudur. Kok nakliyaü Sehir HUKUKİ BAHİSLER haberleri Hukuk Ustılü Muhakemeleri Kanunu tadil edilirken Yazan : Ord. Prof. Armatörler dün akşam Ankaraya gittiler CUMHURtYET 23 Ekîm 1946 MIHINA Hakh bir dilek agün süranumu, Universite Talebe Birliğinin Fatih Medresesinde barınan genderi adma ErtnfTUİ Giingör imzalı hir mektuba tahsis ediyorum: \e aıkadaşlarım Universite Talebe Birliğinin Faüh Medresesinde harınmaktayız. Hepiıniz de Üniversitenin çeşidli fakültelerinde talebe olup, malî vaziyetimiz bozuk olduğundan, 25 ocak tarihindenberi Kızılaym verdiği tahsisatla C. H. P. Erkek Talebe Yurdunda öğle ve akşam yemeklerini yemekteyiz. Bugün Yurd idaresi, tahsisat tükendiğinden 23 ek:m çarşam'ca gününden itibaren biae yemek verilmiyeceğini ve eğer yeni bir tahsisat gelirae bunu bildirecğini ilân etti. Kızuaya, çok mü»kül bir ânırruzda bize elini uzatmak âlicejıablığiDi gösteıml? olduğundan, cidden Hiinnettar olmakla beraber, yeni ders yihnın başlamasından birkaç gün önce tahsisatın birdenbire bilinmez bir sebeble kesilmesi sarılan yaraları yanda bırakıvermek gibi acı geldi biıe. Böyle 120 Üniversitell gencin bir köşede unutulması siz de takdir edersiniz ki. cemiyet hesabma çok hazbı bb şey ol'a gereİc. Arkadaşlarımiun arasmda ailesinden hiç bir maddi yardun gönniyen kimseler bulunduğu gibi, görenl«in elbıe de ayda ancak 10 ilâ 15 Ura geçmektedir. Belki baa kimseler bu vaziyet karşısmda: «Madem ki bu gencler Üniversiteye kadar gelmiş münevver insanlardır; binaenaleyh dırarıda öğleden sonralan çalışıp ro»i»etlerin! temin etsinler., diyeceklerdir. Bu muhakeme tarzı gerçl dış görünüş bakımından doğru olarak kabul edilebfllr. Fakat işin esası anlaşılmca nekadar hazin bir manzara ile karşılaşıldığı kolayca farkedilebilir zannmdayım. Bir resmî dairey* İ8 içln müracaat ettiğimiz a man: .Askerliginizi bitirmemijsiniz ve a:.ni zamanda talebe=inlz. Aldığırr.ız emra göre size iş veremeyiz.» diyorlar. Hususî rnüesseselerde is« hiç iş bulunmamaktadır! Bu vaziyet karşısmda bizler iki gün conra tekrar 25 ocak 1946 tarihinden önceki tcıklı ve cidden utanılacak vaziyete dönmüş olacağıı. Bunun daha ne gibi neticeler doğuracağı hususunu sizin tak dirinize bırakıyorum. Sizden küçük is^ ürhamımız, eğer mümkünse kısa bir zamanda bu vaziyeti ilgililerin dikkat nazsrlarına sunuvermenizdir.» Fatih Medresesindeld IJnîversitell gender adına yanlmı$ olan bu mektnbu aynen neşrettikten sonra fazln bir şey ilâvesine lümm çörmüyornm. Talnıı bn genclerin dileklerinde haklı oldnğumı söylemek isteıim. Malî durumlan müsatd olmıvan Üniversiteli fenclerin yüksek tahsillerini ikrnai etmek için, ne rahmçtlere katlandıklanm bilirim. Mekfnbda yazıldığı çibi onlara .Dışanda oğleden sonra çalışıp maişeüerinl temin ediniz> demek kclay ve bir bakışta doğrn İ!=e de. böyle genclerden bana müraeaat edenlere «iş» yerine .nasihat> veya «teselli> vennekten başka bir şey yapamadığımı düsünüyorum da çalışacak I? bolmanm hlç de kolay obnadığım kabul ediyorum. Otıun için, bu müracaat karşısmda onlara «çalışınız da hayatınızı temin ediniı. diyemiyor; ilgililerden bn çenclere yemek temin edecek tahsisatın bu'unmasını rmenni ediyonım. Tahsîl için çalışan eenclere vapılan yardun, en hayrrh ve isükhal içia en verimli yardımdrr. Mustafa müller afesine olarak, çoklui, suiniyet sahibi davacılann 1jine yarar. tnce sekâlı hilekftr davacılar is adamlan da ] leklerine uygun bir tedbiri kanunun kı tabiî olarak saklıdır. Yargıtayın usul kanununun yanlış tat I metinlerinden bin bir mana çıkararak biklerine karşı reaksiyon gösterdiği bir j kr.bul ettinnenin yoiunu bulabilirler. bulabilirler. Münftrid bir buluş diğerleri tarafından emrivakidir, Yargıtay Tîcaret dairesine arzolunan taklid olunur. Her kurnaz iş «damının bir mcselsde, bilirkisi mülkiyeti muha bulabildiği kaideler birik« birike yepfaza şartile satılan bir külüstür otomo yeni bir usul hulruku doğar. Bugünkü teamül hukumuzla mücadele bilin glınde 25 lira kazandığını, yani aynı yılda satış bedelinin dört misli için Yargıtayın yüksek otoritesi yetmesafi kâr temin «ttiğini beyan etmişti. mektedir. Kanunlarla, usul hukukunun Aklen kabulüne imkân olmıyan bu rapo .esas prensiplerine uymıyan teamüller ru asliye yargısı. şüphe yok, teamül hu düzeltilmei, kuvvetli müeyyidelar konkukumuzun tesiri altında kabulde tered mak zarureti vardır. düd ctmedi. Yargıtay Ticaret dairesi 1946 Iyi ve çabuk, azmasraflı bir adaleyıhnın, ilk aylarında bu kararı bozarken tin sağlanması için, yepyeni bir usul yargıçlarm, bilirkisi tarafından esen ha kanunu tanzimine ihtiyac yoktur. Büsveya göre beyan edilen oyun esiri ola bütün yeni bir kanun da çabuk anlamıyacaklarını tebariiz ettirdi Derin bir çılamıyacak, ruhuna aykırı teatnüller bilgi mahsulü olan ve teamül dışjnda vücud bulacaktır. Doğrusu, mevcud k«ba";it ve cazib bir üslubla vazılan bu nunumuzun prensıplerine sadık kalıp karann gcrekçe;ini okuyanlar Yargı yanlış anlaşılmalara sebeb olan tercüta\in teamül hııkuku ile mücadele için me halalarım düzeltmek, teminah katkuvvet sarfına mecbur oîduğunu an merleştirmek, ve fakat hem işi beyhulartar. de uzatan, hem de teminaü hayall bir MeJenî hukuk münas*lb'?tlerinde çok hale getiren formaliteleri tadil, suiniteamüller feyizli olup, haika kanun'.a yetle mücadeledir. Pek yakında, bu esaslar dairesinde rın d^r çerçevesin«ien çıknıak için çareler sağlar kanunların zararh tesiıle usul kanununu tadil edecek projenin riııi azaltır. Fnkat, usul sahasında tea hazırlanabileceğinl ümid ederlı. Reşid Belgesay 3 .•90 Şehir Meclisinde dünkü harareili müzakereier Yunanistan Nektubları: Yunanistanda çalışan yabancı çeteler (Atina husnsî muhabirimiz yazıyor) Atina (16 ekira) Çetelerin faaliyetinden yana, Yunan hükumetini ve millctini en fazla düşündüren şey bunlann hareketlerine yabancı çetelerin de iştirak etmekte olmasıdır. Haricden gelen bu çeteler kendilerini yerli gibi göstcrmekte iseler de, Yunan milletine yabaneı unsurlardan teşekkül etmiş bulunuyorlar. Bunlar NOF adı verilen teşekküle mçnsub çetelerdir; bu teşekkül. gayelerini. Yunan EAM teşekkülünün Slav şubesi perdeîi alhnda gizlemektedir. Bu'.oarca adı (Naroden Osfo Boditclen Fıont) olan NOF, jmnancada (Millî Kurtulu? Cephesi) demek olan EAM ile ajnı manayı taşır. Yunanistandaki Slav azınlığın Yunan hükumet makamlarmdan zulüm gördüğü bahanesile, eski Bulgar Makedonya Komitesi tekrar teşkil edilmiş, yeni takmdığı NOF ismile silâhlı çeteler vücude getirerek, Kastorya, Florina, Vodina gibi hâlâ on on beş bin Slavm bulunduğu bolgelere dağıtmıştır. NOF çeteleri, Makedonyada. daima konünist çetelerden evvel göziiküp faaliyete geçmektedirler. Yunan hükumetinin elinde mevcud malumattan anlaşıldığına göre, bu Slav teşekkülünün Ueriye matuf hedefi, yukarıda adı geçen bölgeleri Yunan devletlnden ayırmak v« Yugoslav Makedonyasına ilhak etmektir. Sırf bir tesadüf eseri de olsa, şu eiheti kaydetmek gerektir ki; geçen sene NOF komitesile bu komiteye mensub çeteler ortaya çıkar çıkmaî. Mareşal Tito, Yugoslavya ile Sovyetler Birb'ği arasındaki dostluk ve işbirliği andlasmasını imzalamak üzere Moskovaya yaptığı seyahatte, bir demeçte bulunmuçtu. Gazeteciler, Yunanistandan toprak istekleri olup olmadığmı Mareşala sormu?lardı. O da, kesin olarak: Hayır, diye cevab vermişti. Fakat, Yunan Makedonyasındaki Slavlar hakkında sorulan suali, de aynı derecede kesin olmak tizere. ?u yolda cevablandırmışti: «Eğer bu Slavlar, Yugoslavya Üe birleşmek isterlerse, bu Isteklerirj geri çevirmiyeceğiz.> îhtiras Meclisi Mebusan sahnesini o derece istilâ etmişti ki İtalyanlar pavitahtın kapısını topa tutarken muhalifler ekseriyet fırkasile hükumet sandalyalarmı taksim ile meşgul idiler. Ekseriyet zâf gösterdikçe onların hücumu artıyordu. , İnsan oîarak çok sevdiğim Lutfi Fikri Beye: .Sen Avnıpada okudun, hürriyet hududunu takdir edersin. Düşman hududu vatam topa tutarken millî tesanüdü yıkmpğa. drhilî buhram teşdide na 1328 senesi mayıs ve haziranmda Istanbuldaki (Halâskâr) zabitan Maltepede, şurada burada lçtimaa koyulmuştur. Mahmud Şevket Paşa meThumun gevşeklik göstermesi ve Arnavudlukta hir fırkamız zabitanmdan muhaliflerin damı ğfaline düşmesi ekseriyet fırkası meha. ılinde müşarünileyhin Harbiye Nezaretinden çekümesi lüzumuna dair bir kanaat husule getirmişti. Istifasmdan ıir gün evvel Meclisi Mebusandakl riyaset odasmı teşrif etmişti. Ekseriyet rüesasmdan bir kaç zat da Paşanm vürudünü müteakıb geldiler. Merhum onara hltaben: .Fena yapıyorsunuz, fena apıyorsunuz. Kimmiş o çapkmlar ki gelip beni makarnımdan atacaklarmış, bırakuıız, gelsinler ve görsünler> demişErtesi gön istifası vuku buldu. (Arkası carj ş lran Şahmın doğum günü Iran Şfhln.5ahı Alahazretl Humayıanl lohammed Rlaa Pehlevl'nln doğum yıl:önünıU nıünasebetile Istanbul Iran onsolosu başkonsolosluk blnasında o«i lm 016 eum&rtesl günü ogleden evvel saat dan 10 a kadar Iran kolonlslnin tebrifc. crlnl kabul edecek tir, Moskov» büyük elçülğlne tayln olunan ofya elçsmİB ralk Zihnl Akdur dün aabah olyadan jehrtmize gelmlştlr, Eçlye Soı yadakl matbuat ata^emlz relakat etmcktedlr. Yeni büyüi elç^ Ankarada temaslarda ulunduktaa sonra razlfesl üaşına gldeektlr. Moskova Büyük Elçimîz başka bir ehlivukuftan oy abnaktır. Halbuki kanun, yargıcı, fenne tealluk eden her meselede değil, «mesaili mahsusa ve fenniyde», yani umuml hayat tecrübesile biünmeyip özel bir etüd sayesinde bOinebilen meselelerde bilirkişilerden oy almağa mezun etmiştir. Taraflann her meselede hayat tecrübesi olanlardan konsüitasyon geürmek hak Millî Savunma Bakanı jehrîmizde Millî Savunma Eakanl Cemll Cahld Toy. lemlrı Ankaradan şehrtmlıe gelmlîı dün \t Beledlye relsi Lutfl Kırdan »lyaret tmlîtlr. Film Romanları Sizi her cihetçe tatmm edecek zenginlUıte mükemm«l bir eserdir. I I I I Sinema ve film meraklılan I I İsf^hul Halkına Miijde !.. I" Pangaltıda yeni açılacak olan \ Vak<t reTlklmlz> dünkü g&yısUe 21) yaşını tlrmlş^ 2 0 yaşına basmıştır Arkadaşımızl ebrlt eder, memleket hizmetinde uzun öurler dllerlz, Fatlhte. Sebzecl sokağmda Cemileye ald 30 numaralı evden dün sabaha karşı yangm çıkrcıştır. Alevler kıs» blr zamanda bü yOmü» ıe Muzaffere ald 32 nuroaralı ev Ue Mehmede ald 34 numaralı evleıe »lrayet etmlçtlr, Yangmm netlceslnde 30 »• 32 numaralı evler tamamen 34 numaralı ev de kısmen yanmıştır. Ya'ngınm mangaldan iiçrıyan kıvılcımdan çıktığı anşıiaıalc talıkikata bagl&nllmıştır, Eczacı GeneTal Eyüb Sabrl Bülgün vefat etmlştlr, Cenazesl dün Kadıköyündekl e. vlnden askerl meraslmle kaidınlrmştır. Be. yaaıd camllnde Uılndlyl müteakıb namaa kılmdıktan sonra Edlrnekapı şehldllğlne defnedllnujtlr, Uerbumun allesme baçsiğlıgı dllerlz. Vakit refikimiz 30 yaşmda Fatihte iki ev yandı € î Sinemasının TURKIYE NEDEN HARBE GİRMEDİ? Roosevelt'in oğîunun Ifşaatı Türkiyede flk defa olarak YARIN Çıkacak İlk müstesna filmi General Eyiib Sabri vefat elti MİLLET'te V I V I A N E R O M A N C E HHDIII FÎLM ALKAZAR Bugfln Matînelerden İtibaren Heyecan Korku İhtiras Çay kameleri veriliyor Vi'âyetten tebliğ olunmuştur: 1 104R kasım ve aralık ay'.arma mahsu^ çay ve kahve karnelerl Beledlve merkez bUro<;ut.dan 23 eklm 916 ve Halk Dagıtma Blrılklerlnden 2> eklra 0A6 euma gBco dağıtıimaya başiacacaktır. 2 Çay ve kahve karnelerlnl her jahıs veya dalre ve müessese mut«medlerl evvelcs ekmtlt karnelerlnl aidıklan yerden alacak. lardır. 3 Bledtye merkee bürosundan karnelert alacak olan dalrs ve müessese mjt«medlerl 23 ektm 946 cargamba günü »abîi. hından ltibaren her gün H5O) dosyaya vermek tizere doaya sırasına gore müracaat edecekJetdlı, 4 Mahsublarını yaptırmamîş olanlar da karnelerl alırtcen mabffubları japtıracaiüa/dır, ÖLÜM EVİ Paris barlarında başhyan ve Mahkumîar Adasında geçen bir aşx. ihtiras ve fedakârlık dramı. Defalarca seyredebileceğiniz, göz yaşlan akıtacak hissî bir aşkın acı akihetL (Lady İn The Death House) LİONEL ATWİL JEAN PARKER MEVSİMİN CEY EN MÜSTESNA FlLMi Maden Soyguncuları RUSSELL HAYDEN Fevkalâde güzel kovboy. LAN Fakat, Yunan Makedonyasındaki Slavlaruı infiradcılık faaliyeti, bu demeçten daha evvel başlamıştır. Şu farkla ki. başlangıcda, daha uzak bir mazide olökığu gibi, isteklerini Sofyaya tevcih ediyorlardL O tarihte, kendilerini Bulgar zannediyorlardı. bugün de böyle zannettiklerine eminim. Şimdi, bunlara, ayrı bir nka mensub bulunduklan, Makedonyalı olduklan telirn ediliyor; uydurma muhtariyete sahib Makedonyamn başfehri Uskübe göz dikmeğe icbar ediîiyorlar. Işgal zamanmda bu Slavlar pek fazla faaüyette, buhınmuşlardı. Almanlarla İtalyanlar Yunanistana ayak basıp da, bab Makedonyada Bulgar kıtaları gözüktüğu zaman, Slavlar, kendileri için «kurtuluş> »atinin çaldığını ve anajurdlan Bulgaristanla birleştirikcekkrini sandılar. Milliyetçi teşekküiler halinde Sofjadan gelen Bulgariarm idaresi altınd atoplanıp mahud emrüyet kollarını vücude getirdiler; Makedonyanın o kısmmı işgal etmekte bulunan İtalyanlar, bunları, yerli <?unanlı halkm tepkisine ve taarru2İarma karçı bendi ;mniyetlerini sağlamak işinde kullandıax. Bulgar teğmenl Kalçef'in emrl altmdakl komitacılardan teşekkül exlen bu kuvvetlerin başına sonradan Bulgar genelkurmay başkanı olan, halen Bulgaristanm Parls elçüiğini yapan General tvan Marinofu getirdiler. Bu kuvietlerin Yunan haJkı aleyhlndeki icra« atı, YunanbJarın ötedenberl bildikleri Bulgar mezaliminden başka türlü şeyler değildi. Kalçefln ve Florina mevki kumandanlığındaki Îtalyan yüzbaşısı Ravali'nin Atinada gorülen muhakemesinde, emnlyet kollannın, kökünü kazımağı akıllarına koyduklan Yunanlılara karşı yaptıklan zulümler tamamile meydana çıkmıştır. Hergünkü faallyetlerinin bilânçostı, adam vurmalar, cinaetler, kasabalara ateş vermeler, kadmlarm ırzına tecavazler gibi facialarla doludur. Bu cinayetlere, yerli Slavlardan da bir çoklan iştirak etmis, bunlar; Yunanîstarıın kurtuluşundan sonra, kalacaklarmı anlayıp, çetelerle ve emniyet knllarile birükts Yunan topraklarım terketmişlerdi. Hududu geçemiyen!er, yahud geçmek istemiyenler dağlara uğındılar. Sonradan, hududların ötesinde bulunan eski hempalannın yardımile, eözde Slav kasabalarını müdafaa etmek üzere çeteler teşkil ettiler. Bu çeteler, ecnebi yardımmdan faydalanacakiarmı anlar anlamaz taarruz hareketlerine başlamakta gecikmediler. Programları ve gayeleri, yukanda zikredilen bölgelerin muhtariyete sahib Makedonyaya ilhakını kolaylaştırmak İçin bir muhtariyot hareketi yaratmaklır. Gerçekten, yabancı yardunından da hiç bir zaman mnhrum kalmadılar. Yunan hükumeti bu hususta çok kat'î vedkalara maliktir. Bununla beraber. çahsî kanaaitme göre, çetelere ecnebi yardımmın hangi trraftan geldiği pek belll değildir. Çeteleri, Mareşal Tito hükumetinin desteklediğini ve cihazlandırdığmı zannetmiyorum. Mareşal, Inglliz işçi parüsi saylavlarmdan SolleyHn Belgrada yaptığı son seyahatte, kendisine, Yunanktandaki çetelerin faaliyetile ilgisi olmadığı yolunda teminat vermekle, belki de hakikatl söylemiştir. Çeteleıin hareketlnl destekleyen, sözümona muhtariyete sahib Makedonya devleti hükumetidir; Bııl^ar komitesine mensub eski simalar, 1908 de Osmanlı mebusu olan Dimitri Vla<5of, Lazar Kulyerevski ve daha bazı kimseler, o hükâmetin r.üİşi ciddî tutmak gerek! fuzlu şahsiyetleridir. NOF çeteleri. Uskübclen ve Manastırdan geliyorlar. TaIrnzası ve adresi idaremizde saklı kibe uğraymca oraya sığınıyorlar. bir okuyueumuz yanyor: Lâkin, NOF teşkilâü. Yunan Makedon«Cumartesi günkü gazetelerde (et yasının batı şimalini Yunanistandan a fıatları) başlığı altında bir haber yırıp Yugoslav Makedonyasma ilhaka vardı. Bunda sade İstanburun et ihcalışırken bunu açıkça söylemeğe cesa tiyacını temin için 20 vagon lâamret edemlyor; Belgraddaki okulu gaze ken bütün memleket ihtiyaclaruıa telerin bir müddet evvel yaptıklan tavancak 30 vagon tahsis edildiği yasiyeye rağmen, yabancı memleketlerden zıhydı. En sonunda da belediyenin husus! yardım istemeğe de teşebbüs bir ay sonra ete nark koyacağı ilâedememiştir. Müdafaa ettiği yeni davave edilmişti. nm »ukuta mahkum olduğuna kanaat Bu, öyle bir haber ki başı nihayegetirdiğini, bu hal, açıkça gösteriyor. tine uymuyor. Navlunlar artar, kâfi yunanlılarm, bu cihetten hlç şüphelerl miktarda vagon bulunmaz, belediye yoktur. Yunan topraklarmda kalan, jon seneler zarfında Yunan devletine ve talimatnamesindeki eezalar beş on Yunan halkına karşı çok düşmanca ve misli fazlalaştırılmaz ve kcmtrollar çok zalimce hareket etmiş olsn Slavla muntazam yapılmazsa narktan ne rm, pek yakında, Yunan topraklarım fayda hasü olur? Bu kadar yıldır, kaç &ere nark koterke davet edileceklerinden de şüphe etmedikleri gibi, Almanların Çekoslo nuldu, kaldırıldı. Biz, hep eti kasabvakyadan ve Polonyadan, Macarlarm ların aralarında karaılaştırdıkları fîÇekoslovakjadan kovulmalan bir örnek ata yedik. Iste, meyvacılar ve sebteşkil etmekte; yukarıda da soylediği zeciler için tayia olunan kâr hadmiî gibi, sayısı on, on beş binöVn fazla leri işi de meydanda. Pahalılık, eski olmıyan bu Slavlar meseleslni d« aynı hamam. eakı tas devam edip gidiyor. şekilde halletmek hakkmı Yunanlstana îş ciddî tutulacaksa tutulsun, yokvermektedir. Bu hal şekli, ayni »ıman sa, yukarıda dediğimiz tedbirler alında, Yunanistanla komşuları arasmdaki madıktan sonra nark koyup rsemî iyi münasebetlerin kuvvetlenmesin* ve otoritenin kıymetini de düşürmiyeBalkanlarda barı?m yerleşmeslne büyük hizmet edecektitr. r N. ZaHfto Beçlktaşta Şalr Nedlra K>kaiınâa 33 e&yıll evde htımet gören 18 y&tıcda Gönül Beyaa. balkon kenarındakl duvıra çıkan evin kedislnl lçer!y« almak lsterken balkondan fszlaca earkmış ve S metreden bahçeye düşmüçtür. Ağırca var^ılanan kız, Şlşll Stfal hastaneslne yollaamntır^ Kediyi tutmak isterken tlk okullardail yoksul çoeuklara yanfım lemlyetlnden, Cemlyetlnîlzü) 648 yılı konjreaı 38 eklm 046 paaartesl günü saat 14 te cemiyet merkfjl olan At'.amataşındikl 23 üncü o. kuld* yapUacagından &ayın ayelerlmlzln teşrlîlerl. Kongre SUAULİ CEVABLI Balıktan zehirlenenler Sultaoabmedde AJemdtr eaddeslnde Ha. mld Tam»r apartımanında otunn Nazlle llo Samarjada Hacı Evhad matıalleslnde Hacıplrl sokağında oturan fbraîılnı palamut baîığı yerken as sonraı «hlrlenme »;âlml göst«rmlçlerdlr. Her lklsl de hajtsn». ye göîMlerUmlşlerdir. BâlıS baklyeal, tahlU ettlriler«k rapor alınacaktır, Çocuk Bakımı ve Beslenmesi Dr. Şükrü Şenozan tarafından ingilizce 15inci tab'mdan dilimize çevrilen bu kıymetii eser ürinci defa basılmıştır. Her kit3bcıda bulunur. Datıttm yeri: UNİVERSİTE KTTABEVİ Fiaa 250 kurus. OtomobO altında parçalanan genc Şoför Mehmed Atakm iüaresindekl 2SO7 nunıaralı taksl, Atatürk bulvanndan geçerken Oodekl btr kamyonla blslklet yan;ına glren Fehml adında 18 yışınd» blr genc* çarpmıstır, Fehml, musadema neUoealnde otomobllln aJf.na dufmUs ve tekerlekler araamda bojı parçalanarak derhal ölmüştür. Şoför Mehmed Atak yakalanarak hakkında kanun! taklbata baflanılmıgtır, CUMHURİYET Nüshası 10 kumşrar. Abone >craıtı îçm için Elt ayıık 3OO & 600 Kr. tJO aylık 800 » 1600 » Parçalanan motör 15(X) » 8900 » Dün sabah saat 8,30 da Besikta* lskelesl Aitı «juk 23(X) » 5 4 a ) » önünden geçmekt» olan Pethl TekUşa nld Senellk Mr motor karaya otuıaıai parçalaomıstır. D i k k a t Oasetemlze gonder'.icn evrafc ve yaz'.lM Yunan adliyesine Jrsşjb yermek. zorunda Motöıda bulunanlardan Mazhar> Hamt ve