Katalog

Eklm 1946 CUMHURİYET Emısiyet kaygısının değeri ovyetler Birliğinin en yetkili şahsiyeti bir kaç gün önce. dünyanın yeni bir harb tehlikesile karşılaştığını sanmadığını söyliyerek milletlerarası siyaset âleminde geniş bir ferahlık hissolunmasına sebeb olmuştu. Siyaset âleminin hcnüz bu ferahlık verici sözleri yorumlamakla meşgııl olduğu sırada Sovyetler Birliği hükumetinin, Boğazlar meselesine dair hükumetimize verdiği cevabî nota ise siyaset âleminin duyduğu ferahhçı adeta kökünden baltalayan bir tesir bıralimıştır. Çünkü Sovyet notasının tenıeli, Sovyet cmniyctini tehlikede göstermek ve bu tehlikeyi önlemek iddiaeıe'ır. Sovyet emniyetinin tehlikede olduğunu iddia etmek, yeni bir düııya haıbinin kopmak üzere olduğunu iddia etmekten farksız değil mi? Alman harb suçluları hakkında veriîen karar Baştarajı 1 inci sahijede hemen hepsi mahtelif hareketlertnden dolp.yı ferden suçlu görfilmüştür ki bunların. baştnda Göring geimektedir. Boğazlar ve Âmerika \ Rekabete kadar? • Gerçi para düştü; fakat ithalât malı • pahalı gelecek diye hayıflanmıyahm. : Rekabet başlıyacak, satıcüar birbiri• ni kıracak, o zaman mallar ibâdullah • beleş olacak. Bekleyiniz! • Hepsi ne inaruyoruz, bekliyeceğiz. : Hattâ yeni gelen mallar pahalı da • olsa aldırmıyacağız, hoş göreceğiz, : Lâkin eldeki ucuz dövizle girmiş : malların yüzde otuz kırk artmasma : Be diyelim?.. • İşte çinko, işte tel, işte elektrik İ malzemesi, işte şu, işte bu! ! Biz buna içerliyoruz. Bunun için • fiat kontrolu diye bar bar bağırıyo: nız. Bajtarnft 1 inci sahifede İlgili çevreler, Forrestal'ın beyanatmın bir hafta evvel hazırlandığmı ve Boğazlar hakkında meydana çıkan yeni anlaşmazlıktan mülhem olmadığmı söylemektedirler. hükumeti tarafmdan ingiliz hükumeto verilmemiş olduğunu sözlerine üâve ederek bahis mevzuu notanm muhtevasının halen Dış İşleri Bakanlığı tarafmdan dikkatle tetkik edilmekte olduğunu belirtmişrir. Son Sovyet notasında Boğazlarm kon Moskovanın izhar ettiği şüphelerin trolunun yalnız Karadenizde sahili bumahiyeti Londra 30 (a.a.) Sovyetler tarafmdan Türkiyeye verilen nota hakkmda Daily Telegraph gazetesi diyor ki: «Stalin'in son demecinl yaptığı ayni gün Rusyanm Türkiyeye bir nota vererek daha şiddetli bir tarzda Boğazlarm müdafaasında bir pay istemiş olduğunu öğrenraek biraz garibdir. Eğer Stalin melhuz herhangi bir harbe inanmıyoısa ne diye ancak bir harb ihtimali takdirinde bir esası olabilecek böyle bir talebde ısrar ediyor? Stalin'in sözlerile Sovyetler Birliğinin hareketi arasında böyle bir ittiradsızlık mezkur demecin manası hususunda zarurî olarak yeni yorumlara yol açacak ve herkes bir defa daha kendi kendisine şu suali soracaktır; Acaba Moskovanın izhar ettiği şüpheler hakikatte ilerisi için beslediği bazı emeüeri gizlemiyor mu?> lunan devletleıi ügüendirdiği ve bu Bo. ğazların müdafaasının Türkiye ve Rusya tarafmdan müştereken yapılması icab ettiği tekrarlanmaktadu. İyi haber alan Londra mahfil'erinde hâkim olan kanaate göre, Boğazlar hakkında ağustos ayının sonunda Moskovaya tevdi olunan İngiliz notası bu müşterek müdafaa teklifi hususunda İngilterenin Rusya ile hemfikir buîunmadığmı göstermektedir. Yunaııistaıuıt Bulgarlardan gördtiğti zarar Konferansın Balkan komisyonunda, Tunada seyrüseferin serbest olmasına karar verildi Londra 30 (B.B.C.) paris Konferansının Balkan komisjonunda İngiliz delegesl, Tunanın bazı bölümlerinde çamurla dolmakta olduguna işaret ederek durum bu şekilde devam edrese seyrüseferin kesileceğini scylemistir. Balkan Komisyonu, Tunada seyruseferin serbest ohnas ve nehrin ticarete açık olması, Bumanya ile yapılacak; mımhedenln yürürlüğe girmesinden sonra Tuna devletlertnin ve Rusya, İngiltere, Amerika ve Pransanın iştlraîıüe bir konferansın toplanrnasına aid Fran6iz teklifi 5 muhalif reye karşı sekiz reyle kabul olunmuştur. Reyin verümesmden sonra Yugoslav delegesi Tuna devletlerinden birinin do lehte rey vermemi§ olduguna dikkati çekmiş, Sovyet murahhası Tunaya aid maddelerin sulh muahedesinden çıkanlmasını istemişse de teklifi 5 muhaüfe karşı 9 reyle reddolunmuştur. • Nürnberg 30 (a.a.) ıiahkeme, tnj akşam yedi teşekkülden her birl hakk.'nda kr.rarını vermiştir. 1 Nazi partisi erkânı, HiUerci devletin takrvîyesine lstirakten değü, işgaJ altmdakl memleketlerin AlmanlaştınlMahkumlar son pazar giinünü malarına Içtirak dolayısile ve sanık dua ile geçirdiler Sauckel'in işçi surgünü programuıa eNürnberg 30 ('A P.) Nazi harb suçhemmıyetli bir şekilde yardımda bu luları hakkındaki hükümlerin okunma lunduklarından suçlu addedilme'ite arifesinde Nürnberg şehrinde olaganüstü dirler. Buntian başka siyasî erkân, bilâ tedbirler almmıştır. Şehre giren ve çıhare güvenlik servisi tarafından koırşu kan bütün vasıtalar askeri polisler tana dizilmiş yalıud haV.z tarafından linç rafmdan aranmaktadır. Sanıklarm şecdilmi.ş olan MUttefik paraşütçülerinra hirde bulunan karıları şehir dışma yolarEStırılmasına iştirak etmek suretile de lanmıştır. Sanıklar bu son pazar giinüharb suçu işlemişlerdtr . nü binlerce er ve subay muhafazcsı alÇünkü Sovyetler Birliği, bugünkü 2 Gestapo lle güvenlilc servlsi ve tmda dinî merasimlsrde geçirmişlerdir. dünyanın en büyiik ve en kuvvetli devbsğlı lıudud polis teşiilâ'ı letlerinden biridir ve böyle bir büyük 21 suçlu kimlerdir? dcvletin herhangi bakımdan kendini da mahkum ediTıniştir. Bugün, haklarında ferden verilmîş Devletin gizli polis ve güvenlik ser Bagmakaleden devatn tehlikede hissctmesi, herhangi cepheden kararlar ilân edüecek olan 21 nazi harb bir husumetlc karşılaşmak ihtimaliui visi, bmlerce masumun toplama kamp suçlusu i=im ve vazifelerile şunlardır: mzaJarım atmazlardı. 1921 yılında geIarına gön''erilmesine vasıta olmuştur. ek Türkiye, gerek Sovyet Rusya, bügözönünde tutarak tedbir almak istemeHava Marcşalı Göring, Hitlerin mu8u \ki teşckkül tarafmdan işlenilen :ün hir cihana kiirçı savaş halinde busi, bütün dünyanın sulh ve harb ihtiavini Hess, Dış İşleri Bakanı von Ribsuçlîr sayılacal: gibi değildir. unııyorlardı. Millet olarak ve devlet tnallerini hesablanıası bakımından en bentrop, Hitlerin halefi Amiral Dönitz, 3 S S . teşek'.ıülleri de kat'î olarak Jİarak varlıkîarı inkâr ediliyordu. Anti büyiik ölçiiyü temin eder. Yani Rusya, suçlu görülmiiştür. Bunlar meşgul ara son Alman orduları başkomutam Ge emperyalist millctler üzerinde hayati saldırgan bir düşnıanlığın, kendisine side faal birer zuîüm ve tethiş unsuru neral Keitel, genel kurmay başkanı haklarmı kurtariıktan sonra, bu iki karşı Akdeniz tarafından Boğazlar yoolmuşlardır. Bu teşekküller gerck Yı General Jodl, eski donanma kornutanı devlet, dünya îTsilletleri arasında şerefli lile faaliyete geçmesini bekliynrsa, bu. Amiral Raeder, Holanda nazi kcrr.iseri yapılan mezalimde. gerek topyerlerini aldılnr ve öteki devletlerle nu aıırak iki ihtimalle değerlendirmek Inquart, eski Ankara elçisi von Papen, ama kamplannda tatbik edjlen işksndostluk münasebetleri kurdular. Ba tnümkündür: eski Reichbank müdürü Dr. Funk, ce'.erde medhalâardırlar. sartlar altında ır.kişaf eden yirmi yılhk gencîik teşkiiâtı şefî von Schirach, naBirincisi; Sovy^tler Birliğine karşı 4 S A. tşeekküllerine gelince, bunfaaliyetler inkâr cılilip, o tarihtcnberi ziliğin nazariyatçısı Rosenberg, Himm harb çıkarmak istiyen bir takım unsur arın 1934 tenberi gösterdikleri siyasî imzalanan millciierarası mukavejeler de ler'in muavinlerinden StreichfT, Mü faaliyet mühim olmsdığmdan. mahkeme ların mevcudiy^ti, hiçe sayılarak, 1921 yıiının olaganü^tü himmat Bakanı Speer, Bohemya ve bu teşekfcüllerin suçlandırılamıyacağı zaruretlerine nasıl dönülür? tkincisi: Sovyetler Birliğinin bir te. Moravya valisi Frick, Polonya genel vaıeticesine varmıştır. caviirî siyaset tutarak onunla kendi ihisi Frank, işçi komiseri Sauckel, eski Görülüyor ki. «aym Sovyet hükumc5 Nibayet Reich kablnesi, Genelfira«laıını tatmin etrnck. ve buna mudış bakanlardan von Neursth, tinin nntası, üzer>>ıde uztınboylu dıırulakırmay ve yüksck kumandanlı'i teşekkabil kendisine karşı vukuu muhtemel kül olarak her türlü töhmetten muaf Reichbank müdürü Dr. Schacht, radyo cak, düşündürücü delillere ma'.ik buher karşılığı önlemek istemesi. tutulmuşlaTdır. Mahkeme bunJarın suç sözcüsü Fritscte ve Hitlerin en yakın lunmaktan bir hayii uzaktır. Bu notaya arkadaşlarmdan Kaltenbrunner. vereceğimiz cevahın geçen defakinden Acaba Jbu iki ihtimalden hangisi doğ lu o:an üyelerinl şahsan t a ü b etmeyi farklı olmasına imkân göremiyomz. tercih et.mist.ir. rudur? Karşıdaki asırlık zihniyet değişmertiği Yargıç Lawrence, bu dört teş^kkülün Diinyada cevablandırılması en çüç müddetçe de hükumetler arasında nnta suçlu olduguna dair kararlarvn okunolan sual budur. Çünkü bu sualc \erialışverişlerinden miisbet hir netice çıkamasmı mahalli saatle 17,35 te bitirmiş Baştarajı 1 inci sahijede lccek olan cevablarm hepcine, «minî bileceğine hiç inanmıyoruz. tu.. şir arasına tesadüf etmektedir. menfaat» kaygısı hâkimdir ve millî NADİR NADt Tahran, 30 (a.a.) Iran genel kurFerdî suçlara dair karar bugün menfaat kaygısı. hiç bir ınakul delil tamaylığmdan bildirildiğine göre, Buşir nımaz. Bilâkis millî menfaat, tedatüî veriliyor gereklerle tecavıizi icablan birbirine Nürnberg 30 (a.a.) Saat 18.30 da, limanmm yarısı henüz âsilerin eîlerinkarıştırarak hepsinden bir dava icad yavgıc Lawrence otunımu yarın saat de bulunmakta ise de bunlar, hükumet et'er ve bilhassa büyük devletler bu da 9,30 a taîik etmiştir. Şimdiden anlaşıldı uçaldarı tarafmdcn bombalanmaktadır. vaları bir şeref, hir izzeti nefis meselesi ğına göre her san;k hakkında kararlarm Üç deniz birliği Basra körfezinde faayaparak bütün bu ihtimallerin gerekle okunması yarın saat 13 e kadar sürecek. liyete geçmiştir. Buşir . Şiraz yolünun yarısında burini birden ger<;e!deştirnıek yolunn tut tir. Bundan sonra sanıklar bir müddet nıağa meylederler. için mahkeme salonunu terkedecekler lunan Hazerun bölgesinde hükumet kuvvetleri teşebbüsü ele alarak bir çok dir. Fakat bütün bnnlann. hakikî mahiyeti 10 dakika sonra yüksek mahkeme sırtları işgal etmişierdir. Ankara 30 (Telefonla) İberya Krallıiç bir vechile gözden kaçmıjacağı tekrar toplanacak ve ayakta duran büGüney aşiretlerile müzakeTeye gire için, durumu hattâ rnillî menfaat kay yül: haıb suçlularmdan her biri yargıç cek olan heyet uçakla Şirazdan Tahra liği Birliği Baçkanı Denigro Varella tagısmdan da mücerTed bir kavrayışla tarafından çağırılarak hakkındaki ka na hareket etmiştir. Hükumetçe gönde rafından Cumhur Ba^kanımız İsmet InöInrelernek mürnkündür. rar okunacaktır. Mahkeme heyetir.in rilmiş olan bu heyet öğleüzeri Tahran nüye gönderilen bir mesajda, Amerika ve Ingiltere yanında Avrupa kıtasının Muhakkak olan bir nokta bugün Bo. yemek için bir saat ayırarak saat 14 te da bulunacaktır. Heyetin bütün üyeîebatısmda barışı korumağa muktedir bir ğa7İaıın Sovyetler Birliği için herhanıji kararını bildirmesi imkânı da vardır. ri derhal Başbakan KivamusSaltana ; Şurası mulıakkak ki kararlann okun ile temas edeceklerdir. Gürtey Eşiretlc temel teşkil eden îspanya ve Portekiz bir snretle bir tehlike kaynağı veya b r Krallıklarmın yeniden ihya edilmesi için tehlike yolu olmadığıdır ve olmasına da ması bir saatten fazla sürmiyecektir. rinln scçükleri temsilcihrin bu heyete refakat ettikleri salâhiyetU bir kaynak J çalışmakta^ olduğunu ve barjşsever milimkân bulunmad^ıdır. Herhangi bir İdama mahkum edilecekler letlerin şefleri ve ileri gelenlerile yapıtehlikenin Boğaılar yolile Sovyeter tan bildirilmektedir. Nürnberg'de asılacaklar lan istişarelerin büyük bir alâka ve semBirliğine teveccüh edebilmesi için, yeni Nürnberg 30 (a.a.) Bugün buradapati ile karşılandığını, Cumhur Başbir tecavimin dünyayı silip süpürmesi, ki mühim kaynaklardan sızan bir takım Ânkarada bir kadın iki kanımızın da İberya Krallığı Birliği teşve arada Türkiy^yi de ortadan kaldır şayialara göre öliime mahkum olan bükilâtına alâka ve sempati göstermelerini erkeği yaraladı ması icab eder. Bugiinse ne böyle bir te yük harb suçluları evvelce söylenildiği rica etmekte ve bir de el yazılarile bircavüz, ne de bu kuvvette bir müteca gibi Berlinde değil Nürnbergde idam Ankara 30 (Telefonla) Altındağ liğe ithaf edilmiş fotograflarmı istemekviz yokfur. Boğaziarda tam bir hıızur edikceklerdir. mahallesinde bir kadmla, beş erkek atedir. ve emniyet hüküm sürmekte ve milrasında bir kavga olmuş ve erkeklerNürnberg tarîhî bir gün yaşadı letler, sulh başarıları için bu deniz yo. Londra 30 (a.a.) Bugün Nürnberg. den ikisi ağrr yaralanmıştır. Hâdise General Eisenhover Avns?;urlundfln faydalanmaktadırlar. Boğazlan de nazi harb suçluları hakkında okun şöyle cereyan etmiştir: Beş arkadaş evzorlayarak Rusyaya tecavüz edecek u mağa başlanan mahkeme kararı 35 bin lerine giderlerken bir evin penceresinya ve İtalyaya gitmekten zak yakın hiç bir tehlike buluritnadı keliınedir. den Irfan Tızm adında bir kadm bunvazgeçti ğını söylemek bile fazladır. O halde çSSon anda herhangi bir hâdise olma ların üzerlerine kova ile su dökmüştür. Londra 30 Ca.a.) Frankfurt radyoze çarpan müfrit emniyet kaygısının ması için hususî tedbirler alınmıştır. Kendisine küfreden adamlara kızan kasunun dün akşam verdiği bir habere sebeb ve hikmeti ne olabilir? Nürnterg şehri filen kapatılmış bulun dm, dışarı frrlamış, kapmın önünde dugöre halen Almanyadaki Amerikan îşmaktadır. Terhis edilmiş olan askerler ran bir demir parçasıru eline geçirerek Yukarıda dediğimiz gibi bunu açıklagal bölgesini ziyaret etmekte olan Amak en güç iştir. Fakat bu kaygının bile hükmün okunması bitinciye kadar beş arkadaştan ikisini kafalarmdan ağır merikan Gen?lkurmay Başjsanı General 1 halis muhlis bir bahane olduğunu söy şehirde kalacaklardu . Dört dilde olan surette yaralamış, diğer üç arkadaş lcaç E?senhower, evvelce tasarladıgı gibi Alemek de bir mubalâğa teşkil etmez. Bu hükümleri tercüme edenler sıkı bir mu mışlardu'. Etraftan yetişen polisler ka vusturyayı ve İtalyayı ziyaret ctmekten dmı tevkif etmişler, yaralıları hasta vazgeçrr iştir. müfrit emniyet kaygisı, kıırdkunı hi hafaza altında çahşmaktadır. Yolları muayyen yerlerde kesen as neye kaldırmışlardır. kâyesinin tıpkısidır. Fakat bugün dünyada hüküm süren kanun, kıırd kurrt kerî inzıbat mem'jrları geçmek istiyenBirleşmiş Milletler genel Adnan Menderes ve Fuad kanuu değildir ve onun için emniyet lerin vesikalarmı dikkatle muayene etKöprülünün İzmirdeki hırv ifratlan, tecaviiz sevdalanndan farksız rr.ektodirler. Şehrin kapılarında kuruluna gidecek kalmakta ve aynı tesiri yapmaktadu. cahmc dolu Alman ctobüslerile gelen tetkikleri delegemiz • Netice, şudur: Miifrit emniyet kaygıları yolcular, itirazlanna rağmen ctobüslerîzmir 30 (Telefonla) Sehrimizde Ankara 30 (Telefonla) 27 ekimde meseleyi halletnıek bakrmmdan bir de den indirilmekte ve bunlar her kor. donda seferî teçhizath polis memurları NewYork'ta toplanacak olan Birleşmiş bulunan Adnan M«nderes ve Fuad Köp. ğeri haiz olmadığuıı göstermektcdir. tarafmdan muayene edilmektedir. Milletler Genel Kuruluna Ahmed Şükrü rülü tugün de Demokrat Parti ocaklarmda tetkiklerine devam etmişierdir. ömer Rıza DOĞRUL Büyük istasyon binasmın etrafmda Esmer delege olarak gidecektir. Teşekküller, hangi cürümlerden suclu görülüyor? sık sık buna benzer hâdiseler görülmektedir. 21 harb uçlusunun korku ile akibetlerini bekledikleri adalet sarayınm etraıinda emniyet tedbirleri alınmıştır Mitralyözlü otomobiller, orta büyüklükte tanklar ve askerî polis müfrezeleri görünmektedir. Huzursuzluk içinde bulunan Alman halkı, bu saatlerif geçen sene galib Amerikalılarm gelmesini beklerkerl geçirdiği saatlere benzetmektedir. Fransızlara göre ııotasfliıclaki Sovyet tezadlar Notanm bir kopyası verildi Paris 30 (a.a.) Boğazlar hakkmda Rusyanın Türkiyeye vermls oldugu nota, Fransız basınının gozünden kaçmamıştır. Pakat gazetelerde vâsi mikyasta yer a'an mühim anayasa meselesi dolayısile. bu mesele hakkında basin ancak buîrtin yorumlarda bulunabilmiştlr. <Le Mencîe» gazetesi bu akşam şunlngiltereye lan yazmaktadır: «Doğrudan dogruya olmamakla beraber, Sovyet notaa, îngiltere ve Amerikaya hitab etmektedtr. Pakat bu notanm ehemmiyeti, yeni hiç bir şey ortaya atmıyan metrüade değil, yaymlanması esnasındakl durumda bulunmaktadır. Sovyet hareketinin vasfı mümeyyizi, stalin'in tantanalı beyanaUndan bir kaç gün sonra gelmesindedir.> Londra, 30 (a.a.) Reuter'in siyasî muhabiri bildiriyor: İngiltere Dış İşleri Bakanlığı sözcüsünün bugün bildirdiğine göre, Türk hükumeti Boğazlar hakkındaki son Sovyet notasının bir kopyasını İngiliz hükumetine tevdi etmiştir. Sözcü, bu notanm metninin şimdiye kadar Sovyet Yuanistanın Bulgarlardan gördüğö zararlar İrandaki isyan İberya Krallığı Birliği Başkanıiidan Cumhur Reisimize gönderilen mes^j Baştarafı 1 inci sahifede edilmiştir. B u lazla'.ık, Belediyenin satacağı kendine aid bir takım arsalar ve sigorta şirketlerinden alınmakta olan tfaiye sigorta primlnin bir misli artırılması suretile temin edilecek ve gene bu para itfaiyenin eskimiş olan vesaitinin yenilenmesine tahsis edilmiştir. Merauıar arasında tenkihat yapılmamakla beraber azamî tasarrufa riayet edilmiştir. Hükumetin yapmağı düşündüğü maaş zammı için yeni bütçede bir şey ayrılmamıştır. Zira böyle bir kanun çıkığı takdirde hükumet bütçesine Belediye ve Hususî Muhasebe memurları için de zam konulacağı umulmaktadır. Vilâyet seçiminin yenilenmesi dolayıile Daimî Encümende mülhakatı temsil ^den üç üye yerine de bugünkü oturumda yeniden seçim yapılacaktır. Şehir büfçesi Çimento çuvallarından alınan depczito ücretleri indirildi Ankara 30 (a.a.) Ekonomi Bakanığmdan tebliğ edilmiştir: Çimentoların ambalâjında kullanılan çuvallarian alman depozito ücretleri 1 ekim 1946 tarihinden mer'î omak üzere .şağıda gösterdiği vechile indirilmiştir: 1 Çimento fabrikalarma sipariş veen üşteriler jüt veya pamuk çuvallarla rapılacak sevkiyat için ton başına 10 ira depozito yatıracaklardır. Sevkiyat 1 numarah jüt veya pamuk »rbalarla yapıldığı takdirde depozitoarı çuvallann geri gönderilmelerine kadar aynen muhafaza edilecektir. Sevkiyat 2 numarah jüt veya pamuk uvallarla yapıldığı takdirde 10 liranın > lirası depozito olarak muhafaza edile»k, 5 lirası da çuvallann geri göndeilmeleri beklenmeden derhal iade ediecektir. Sevkiyat 3 numarah jüt veya pamuk uvallarla yapıldığı takdirde çuvallann ;eri gönderilmeleri beklenmeden 10 lira smamen iade edilecektir. 2 Bilumum çimentoların satış fiatarile çimento satışlarına müteallik 19/ 81945 tarihinde ilân edilen diğer hu;uslar kemakân bakidir. Yunan murahhası Politis, Yunanistanın Bulgar işgaline uğramak yüzün den çektiği zararlardan bahsetmiş ve şu malumatı vermiştir: Yunanistan Dulgar işgali yüzündeş şu zararlara uğramıştır: Ölü ve maktul 30,000, guney Yunanis • tana kaçan mülteciler sayısı: 150,000, Bulgaristana sürgtin edilenler: 40,000. Baştarafı 1 inci sahijede Bulgarlar tarafmdan Yunanistanda tün mağazalarında yeni fiatlarla satıç ka edilen zarar ve tahribatı M. Politia yapılacaktır. Satış'ar bugünden itibaren >n aşağı 985,469,993 dolar olarak tah ' Berbest buakılmaktadır. min etmiştir. Pamuklu dokumalarda yapılan fiat indirmesi ortalama yüzde 15 olmakla beraber bazı çeşidlerde yüzde 30 u bulmaktadu, Meselâ basmalarda bu şekilde yüzde 30 tenzilât yapılmaktadu. En ziyade harcıâlem olan çeşidlerden kaput bezlerinin metresi 100 kuruştan 75 kuruşa, basma 130 kuruştan 100 kuruşa «Ben, şahsan, barışa doğnii Indirilmektedir. gitmekte olduğumuza kan2< Bugün ithal .nallarmın aynı çeşidleri bu fiatlara nazar.in daha pahalı ve pabulunmaktayım» tarlarm dışında basma fiatı 170 kuruşBerÜn 30 (a.a.) General Bsenhota olduğu için mağazalara büyük bir tehacüm olacağı ve bilhassa karaborsacı wer, bugün, Berlinde verdiği kıaa bir laîuı bu malları ele geçirmek için gayret hitabede ezcumle şunlan söylemiştir: « Aklı başında olan her insan dün ' gösterecekleri muhakkak görülmektedir. Bundan dolayı Yerli Mallar Pazarları yarun yeni bir topyekun harbe dayana ' müessesesi müdüılüğü bazı tertibat al mıyacağını bilir. Ben şahsan barışa doğmiş ve Emniyet müdürlüğünün yardı ru gitmekte olduğumuza kani bulun»' maktayım.> mını istemiştir. Ucuzluk başlıyor Gl. Eiseıthover'in yeni beyanatı General Mac Arthur, Cumhur Başkanhğma namzedliğini koymuyor Tokyo 30 (a.a.) General Mac Arthur, Birleşik Amerika Cumhur Başkanhğma namzedüğini koymıyacağı ve siyasî bir ihtirası olmadığmı, yalnız Jajonyanm işgalini iyi bir surette devam ttirmek niyetinde olduğunu söylemişir. bir divanda bu mesele müzakere edildi. Divana kabul edilenler arasında Ferhad Paşa (1) Defterdar, Şehzadenin hocası Halimi Çelebi, Yakub, Şahin ve Ahmed Beylerle Osman vardı. Osmsn gibi genc bir delikanlının böyle mühim bir müzakereye davet edilmcsindeki sebeb;. Selimin onun cesaret ve fedakârlığına hayran ohnasmdan ileri geliyordu.. Selim, fikirlerini açıkça ifade etti: Allahın inayetiîe Edirneye dühul eyledik. Kadılar artık burada bizim namımjza hükmederler. Maiyyetimiz oldukça ziyadeleşmiştir. Muradımız, hakkımız olan makama yükselm<=ktir. Pederimiz ihtiyarlamış, hacı ve hocalarm ilkaatı ile amel eylemeğe başla mıştır. Vezirler, devleti bildikkri gibi idare ederler. Himmet ve hamiyetii adamlar bir kenara atılmıştır. Serhad boylarmdâ üç, beş yüz seThadkulundan başka kimse kalmamıştır. Vilâyetlcrde naehil eller icrayı hükumet eder. Anadoluda Şahkulu başkaldırmıştır. Biıa. derlerimiz payitahtta siyaset ahzü itasma kalkmışlar ve orasını pazara döndürmüşlerdir; Veziriazam, ortanca biraderimizle beraber yürür, devlet böyle mi idare edilmeüdir? İstanbula yürümeği isteriz. Herkesin fikrini beyan cylemesini arzularım. Ferhad Paşa da dahil olmak üzere. huzurda bulunanlann hepsi Şehzadenin fikirlerini itirazsız olarak kabul etmişler ve: Keramet buyurdımuz efendimiz, Demişlerdi. Yalnız tedbirli bir adam olan Halimi Çelebi düşünüyor ve Şeiızadenin fikirlerine iştiıak etm:yordu Hocanm sükutuna canı sıkılan Selim: Lala sen ne söylemezsin? Tecaıübün bizden fazla. Deyince Çelebi kelimelerin üzerine basarak: Doğru söylersin Şehzadem. Fakai bu kadar az bir maiyetle İstanbul üzerine yürümek, felâketi intac edebilir. Arkast var (1) Şehzadenin Semendire sancağma tayini sırasmda paşa olmuştur. 5 haziran 1511 de Edirne en mühim günlerinden birini yaşıyordu. SeÜm, şehrin bir kaç saat uzağında ordugâh kurmuş, sabahı bekliyordu. Yann şafakla beraher şehir teslim olmadığı takdirde hücuma geçecekti. Şehir ise tesîim olmak niyetinde değildi. Istanbuldan yardım ve imdad be'kliyordu. Yakub ve arkadaşları şehrin kuytu bir yerinde Şadi Beyin tavassutile tedarik ettikleri hayli zamandanberi metruk bulunan evin alt katmda topianmış, geceyarısmdan sonra ne yapacaklarını en ufak teferrüatma kadar kararlaştınyorlardı. Yakub, herkese vazifesini verirken emirlerirü bir keıe daîıa tekrar ediyordu: Geceyarısmdan sonra Şahin Bey on arkadaşile saraym kapısma gidecek ve kapıyı zorlıyarak içeriye girmeğe çalışacaktır. On kişi ile bunun b?şarılmasma imkân yok. Fakat birdenbire şaşıran saray hademeleri, Şehzadenin ordusile şehre girdiğini zannedecek ve dışarıya çıkmaktan korkarak içerîde knlacaktır. Bu suretle şehri müdafaa ede^eklerden mühim bir kısmı eksil. miş olacaktır. Ahmed Bey on beş kigi iie kale kapısma giderek burada kargaşalık çıkarmağa çalışacak ve muhafızları şaşırtacaktır. Bize gelince geriye Tefrika: 45 Yazam Feridun Fazıl Tülbentçi kalan heş arkadaşla hapisaneye giderek içeriye gireceğiz. Şahin Bey, Yakubun sözünü bitirınesini belîlemeden atıldı: Hepsi iyi, iyi arnma Yakub Bey, siz nasıl hapisaneye gireceksiniz. Orasmı topla yıkmaya imkân yok. Yakub, gavet soğukkanlı cevab verdi: Elbet de yok. Fakat biz kaleyi yakacağ:z. Şahinin ağzı, bir karış açıldı, h a y . retle: Taştan kale nasıl yanar? Yakub, ge'vrek bir kahkaha attı. Görürsünüz nasıl yanar. Kapmın kenarmda ufak bir kışla vardır. iki gündenberi etrafı çahçırpı ila doldu. rulrcustur. Hapisane muhafızlavmdan biri sayesinde bunu halletük. Geceya. rısmdan sonra oraya giderek kışlayı ateşliyeceğiz, Herkes, can korkusuna, mal korkusuna düşereik oraya koşacak Hattâ kapıdaki nöbetçiler bile. Çünkü onlarm da bütün eşyaları bu ahşab kışlada. Biz de bundan istifade ederek yalmkılıç içeriye saldıracağız. Ondan sonrasını Allah bflir. Peki, muhafızlar nasıl haberdaı edilecek? O da halledilmiştir. Malum ya bizim Yenişehirli Mürteza, iki gün evvel meyhanede sarhoş olarak kavga etmişti ya. Kolcular, onu yakaladıkları gibi bir temiz dayak attıktan sonra buraya getirdiler. Halbuki Mürteza, sarhoş fîlân değildi. Kavga çıkarmasını ben söylemiştim. O, şimdi içeridekileri ayaklandırmıştır, bile. Şahin, arkadaşma sevgi ve takdirle baktı ve: Şu eskl Serhadkulu süvariîeri zorlu adamlar vesselâm, dedi. Bu suretie hem arkadaşını ve hem de kendisini methetmiş oldu. O geceyarısın dan sonra herkes vazifesi başına git mek üzere dağıldı. Şahin Bey, bütün zorlamalarma rağmen, saray kapısın dan içeriye girefnemiş ve kapmın ö nünde kanlı düellolar olmuştu. Buna mukabil de Içeridekiler dışarıya çık mağa cesaret edememişlerdi. Yakub Beyin plânı ise muvaffakıyetle tatbik edilmiş, sokağa dökülen nıahpuslar, Yakubun arkasma takılarak kale kapısma doğru yürümeğe başlamışlardı. Ahmed Bey daha akıllı hareket etmiş, kale kapısmm muhafızlannı Şehzade Selim tarafına imale etmişti. Şafak söker söînnez, Seüim, ordusile Edimeye girdi (6 haziran 1511). İlk iş olarak hükumet sandıklarına vaz'ıyed edildiği gibi yeni hâkimler de tayin olundu. Edirnenin kolayca işgali, Şehzadenin ihüraslarmı şahlandırmıştı. Acaba buradan İstanbul üzeririe yürüyemez miydi? Maiyet halkı üç bini geçmişti. Ayrıca üçer beşer iltihak edenler de oluyordu. Ağustosun sonlanna doğru toplanan A M C A B E Y VE DEFTER, KALEM!... Kapanacak mağazalar Yerli Mallar Pazarlarmm tasfiyesi için verilen kararın tatbikına bugünden itibaren başlanacaktır. Bugün istanbul ve yurdun muhtelif yerlerinde 18 mağaza kapanacaktır. Istanbulda yalnız BahçeKahire 30 (a.a.) tElahram> gazetekapı, Beyoğlu mağazalarile yalnız Bey. inin haber verdiğine göre kabine buhkoz fabrikası kunduralarını satan Ka anı, İngilizlerle yeni ittifak muahedesiraköy mağazası kalmaktadu*. Aksaray, i'\ müzakere etmekte olan delegasyonun Eyüb, Ada, Üsküdar, Kadıköy, Beykoz azifesine son vermiştir. Zira, istifasını ve Beşiktaş mağazaları bugün açılmıya ermiş olan Başbakan, bu delegasyonun cak ve bir hafta içmde muamelelerini efi idi. tasftye edeceklerdir. Binaenaleyh, Mısırın istikbaldeki vaBu mağazalarm merourlarmdan kadro ziyetini tesbit edecek olan, yeni kabi dıçmda kalacaklara bu hafta tebli=;at nedir. Kral Faruk, bugün istişarelerine yapılacaktır. Açıkta kalacak memurlanm etmektedir. Bunıuila beraber, Krarm miktarı yüz elliye yakındır. ın dayısı ve eski Kral Naibi Şerif PaYiinlü kumaşlar da serbest bırakıldı Harb yıllarmda bir el koyma kararile anm yeni millî birlik kabinesini kurithalâtçıdan yüzde 95 i, perakendeci mağa teşebbüs ettiği jddia edilmektedir. teşkiiâtı olandan yüzde 90 ı ve terzilerden yüzde 50 sinin Sümerbank Yerli Doğum Mallar Pazarlarıma ahnmasma karar Türkiye Garanti Bankası Sekreteri verilip o zamandanberi bu şekilde tat Bay Zeyyad Krom ve «şi Bayan Rizan bik edilen ithal malı yünlü kumaşların Kromun bir erkek evlâdı dünyaya geltamamen serbest bırakıldığı ihtalâtçı miştir. birliklerine bildinlmiştir. Kendilerini tebrik ederiz, ' Bu şekilde bundan sonra yünlü kumaş ithal edenler bunları hiç bir ta'nÖlüm de tâbi olmadan satabileceklerdir. Böyle Eskl Bihhlye reisleTinden doktor tbralıln) bir kararın verilmcsi birkaç aydanberi Paşanın kayınbiraderi kara yüzbaşılarınbeklendiğinden son dört, beş ay zarfın dan Arîı Doğanm kayınpedert emekli Mada gümrüklere gelen yünlü elbiselik llyo müdür]*rinden Kemal Aktunaı Ziral kumaşlar çekilmemiş ve mühim bir ye Donatım Kurumu müşavirlerlnden Macid kuna baliğ olmvıştu. Yeni kararın ve Snne^ Ipeklş Pabrikaları müdürlerlnden Kftmil rilmesi üzerine gürnrükte kumaşı olan Tülmen SldaJ deniz yüzbaşıarındaa Fazıl tüccardan Hayrl ve Muammeî lar dün adeta yarış ederce^ine bunları Bayraksalan Merkez ve Is Bankası me« çekmeğe teşebbüs etmişlerdir. Yalnız murlanndari Sablt, Belkls ve Tekeı tütün kıymetlerine yüzde 44,5 zam görmüş o eksperlerlndeıı Mchmrîd Kutun dayıları, lan bu kumaşların pahalılığı alâkadarla flna Lâboratuvarı Bahlblerlndan \ İnci ko, lordu eczacılanndan eraekli Tarbay rı düşür.dürmekte'lir. Gümrüklerde buALİ RIZA YİĞİTMAN lunan kumaşların merre kıymeti şimdi ^0991fi tariîıînde Tefat etmlştlr Cena» 3540 lira arasmda bulunmaktadır. zesı Kadıköy Baharlye caddesl Sokullu so^ Içnk 1 n\ımaralı erlnden bugünkü salı gü. nü kaldırılarak ögle namazı Osmanağıt camünde kılındıktan sonra Karacaahmed ı plle kabristanmda Hakkm rabmetln» tev» dl edilecektir *** Istanbıılun tanıamış zahlre ve yomurta taclrlerlnden « L I R w HAMDİ DELEMEN tutulduğu hastaliktan kurtulamıyarak Karamürsclrte Hakk'.a rahmetine kavuşmuş. tur. Cenazesl bugilnkü salı günü kaldıniarak Karamürselde makberi mahsusuna dafnedtlecektlr^ Merhuma Allahtan rahmet vc knclcrLİ allesin* sabırlar dileriz • "ı unru Sıyis: çık'a . Bu sayıda Kırım harbl^ Merridabılc Bazı hususattan dolayı dün kaldırılamıhsrbl. dünkü va bugünfcü İtalya Trakya yan doktor Illerim)zı Kız Oğretmen Okulu, Karactger HAYREDDIN COŞKIJNSES'in hastalıkları Frausanın kurt\üuşu Dört büyükler lklncl Paris tpplantlsı Krupp cenazesl bugün Fatib camllnde öğle namaStraus, Plerre Lotlt îbal«uucl ve diğer zı kılınarak Edirnekapı kabrLstanma defbendler vardır Yüz tadar reslm Te renlüi ncölle^ektlr. bir tablo ile süslüdür. Turduu en tanınmış bllglnlerinln eseri Bayan Vartanuş Deınirciyaa Bay Ohanolan «Aylı}: Aasiklop^fil^ başlı başına bir nes Dsm!rciyan Bay ve Bayan Peniamln ı kütübhanedlr Evinlze ve çocuklarmız?. Sıice^ kardeşleri olan alacağınız en baş ?ser<lir Bay ARBİS DİMCİYAN m istanbul Beşinci Icra Memurluğun '.•asa bir hastaliktan sonra vefat ettiğiöl ve cetsazî merasiminln bugün salı 110dan: (944,354) 940 saat 15 te Gedikpaşa Surp Ohanne3 Bir borçtan dolayı hacizli olup paraya Ermenl killsesinde İcra olunacağını teesçevrilmesine karar v€Tİlen döşeme tah sürle bildirirler. Işbu Llân hususî davetiya yerine kaimdlr. tası ve lataları, 7 ekim 946 pazartesi Cenaze levazrmatçısı Garbi3 Cslll günü saat 11 den 12 ye kadar Çakmakçılar Valide hanmda 93 numarada açık arttırma ile satılacaktır. Muharr.men kıymetinin % 75 ini bulmadığı takdirde ikinci arttırması 11 ekim 946 cuma günü ayni maha'da ve yukarıda gösterilen saatte icra edilecektir. Üstün Spor gazetesi Isteklilerin mahallinde hazır buîuna 7 ekim pazartesi çıkıyor cak memuruna müracaatleri ilân olu ır. (126»8) Mısırda kabine buhranı devam ediyor ANSIKLOPEDI Kimln varsa All?.h b sını blztmkinl bu sene okula ftaş'lattıt Amcabey.^ Eeksen defter aMık... . . Bakalım çapkln bunlala neler yazacak?. A. Her halde karaborsaya bedclua yazacastırl, E K T İ S A D ve T İ C A R E ANSİKLOPEDİSİ 3 üncü fasiküîü de Ç I K T I Bu eşsiz eseri mutlaka araymız.