Katalog

O İT S H A El E Sovyetlerin istekleri Bevin'in bugün söyliyeceği nulıık merika Dış Bakanı Mr Bvrnes un Birleşik Milletler asamblesine hıtab eden nutu, Amerikanın elbırlığj siyasetine butm kuvvetıle muzaheret edeceğini ve vfırad siyasetini tamamıle bırakmış oluğunu temin etmesi, güven teşekkuluun muvaffakiyeti bakımından en sağım delildi. Bu yüzden butun Birleşik biletler bu nutku hararet ve samıtnıetle alkışlamışlar ve istikbale daha yımsıyen gözlerle bakmağa başlamı;ırdır Bugun de Mr Bevının bir nutuk > lev erek Ingılterenın durumunu «ah > mesı beklenmektedir Gunun haberlerine göre İngiliz kabiesi bu nutka incelemiş ve doğrulamışr ve gene gunun haberlerine göre utkun dokunacağı en muhım meşelerden biri, tngüterenın eski Milletler emiydi adına mandasını deruhde etti* ı ülkelerin, mukadderatını vasilik mecsine devretmeğe hazır olduğuna bllırmesı olacaktır Bu yıuden vasilik meclisinin kurollası ve he başlaması meselesi en ileri raya geçecek vasilik meclisinin kurılajacağı en mühim meselelerden biri, iliştin olacaktır Vasiliğe tabı olacak memleketlerden aksad kendi kendini idare edemıyek durumdi olanlardır Birleşik Milletler anayasasına göre isiliğe tabi olacak memleketler şimkl halde inanda altında bulunanlar ;incı Dünya Harbi neticesinde düşmanın timan topraklar kendilerini idare ien devletler tarafından vasiliğe tevil istenen ülkelerdir Birleşik Milletler releri arasına girmiş olan milletlerse isilik sistemine tabi olamazlar Belki Baştarafı 1 inci sahıfede ınlara bağımsız millet esası üzere rnu Birleşmiş Milletler yasasını yeniden goz mele edilir Onun için rilistının vasilik den geçirmek istıyenlerın oaşmda herstemine tabi olması bahis mevıuu ola kesin bıldıgı Sadak vardır Sadak, herıleceği halde Suriye ve Iubnan gibi kesin bildiği yapmacık ve muraî bir ikiden nıand.iva tabi olan devletler 6esle diyor ki ıkkındı böyle bir muamele bahis nev< Birleşmiş Milletler Teşk IStı buin olamaz yuk devletlerin elinde bir oyuncaktır» Bir ülkenin vasiliğim Birleşik MılletSadaka göre, barışı kurmiK davası rden birine tevcih etmek mumkun ol buyuk devletlerin rollerine kazan kalığn gibi birden fazla devlete tevcih et dırmakla kabildir Sadakın Nadir H, adıek de mümkündür nın, Turancı Tasvırdekılenn son y zıVasilik meclisine gelince bjınun uyp ları Turkıjedeki reaksıyon°rlerın o burı Birleşik Milletler içinde vasilik va vuk devletler arasında ayı ık çıkarak fesınl üzerlerine alanlar İle almıyan barış davasının suya duşrresine bel bağrdan teşekkül edecek ve vasiliğin ne ladıklarını gösteriyor Bu hal onların kilde ifa edileceğini kontrol edecektir eski hastalıklarıdır Reaksıyon°r er olavBirinci Dunva Harbinden sonra yeni ları kabaca tahrikten geri durnuj orlar murgeler edinmek isteyen devletler, Onlar mu emadıyen Balkanlarda anar,ı ı isteklerim perdelemek için manda hukum sürüyor Balkanlarda barış Iımesını icad etmişlerdi Birinci Dun kurulamaz diye gevelejıp dura orlar ı Harbıle ikinci Dunva Harbinin so Bunların acınacak hallerine bakjı ki ı arasında manda altına gııen memle Balkanlardaki olajlar onların söyledik tlerın çoğu bağımsızlıklarına kavuş lerının tam tersini göstermiştir İki gun urlarsa da Birinci Dunva Harbinden evvel Arnavudlukta cumhuriyet ı.ân takalan mandalı ülkelerle Mihver edilmiştir Yugoslavya ve Arnavudluk'a vlctlenle ortaklarından alınan mem cumhur jetin ilanı sözde, Balkanlarda ketlerın mukadderatı yem kararlar rahatsızlık yaratıyormuş klemektcdır , , , , , , , „ , D Yukarıda dediğimiz gibi Filistin manRahaUız olanlar kimdir' ışıesınaltında kalnn memleketlerdendir I olanlar yaınız demokratının ge Rahfatsız ljan sömürgeleri ise mukadderatı ta den korkanlar bunu ıste*Tuyen,°r ve vun etmemiş ülkeler arasındadır Fi Balkanların gerçekten hur yaşamalarını Eahatsız o an ar tinin mukadderatı bahis mevzuu ol arzu etmıyenlerdır ıgu sırada çok muhım münakaşalar Sadaklardır Turkıyedekı reaknjönerler Balkanlarda monarşisi, faşist re mıku bulacağı suphe götürmez Çunku Arab aleminin en belli bash lerın kaldırılmış olmasına .acıdAlar m deflerinden biri Fıhstmın de biran açıktan açığa söylemekten çeKinmıvor•vel mukadderatuıı tajın etmek ve lar Yalçın ah vah ederek «arını baırada da bağımsız bir Arab devletinin şını yolujor Yalçın meselâ Istan o u da ırulmasını sağlamaktır Buna mukabil Yugo lav Kulübünde Kral Petro nun vonıstler de Fılısünde brr lahudı dev resminin yerine Balkanlarda mu=tevı kurmak üzere butun propaganda lıje karşı mücadele açan ve kanrimanca bekelerını faalıvete geçirecekler \e aovuşen Mareşal Tito nun portresi asıldığı için küplere biniyor Bu olay Yalıfuzlannı kullanacaklardır Italvanın sabık sömürgelerinin vası çının kim o dugunu an atmağa yarar ruu tavın etmek de kolay olmıvacakTürk reaksıjönerleri bir yandan BalÇunku talıb olanlar arasında Sowet kanlara dil uzatır ten ote yandan da r Bırhgı de bulunmaktadır Sovyetler Balkanlarca Turkıyenın po ıtık ismin rlıgının Trablusgarb vasiliğini ıste k hd taşı olduğunu iddia ediyor ar Tur7 esı ve Kızıl denize inmek ıcın de im kıje hangi politikanın kılıd •'•aşıdır Scrin araması yüzünden kopan munaka maga ne hacet Yalçın, Balkan ardaki demokratik ülkelerle konuşmak istemilarsa henüz hatırlardadır Hulasa, Mr Bevının bugünkü nutku yoruz, diyor Kendilerinin Balkan arda ortava çıkacak olan vasilik sistemi do tları bulunduğunu itiraf0 edıjor • vasilik meclisi butun dunvavı alaka Yalçınların dostları kımleroır Or Lirin ndıracak meselelerin bahis mevzuu ol dostları kendi millî menfaatlerini tehasına sebeb olacak ve bn meseleler likelere atmış en iğrenç kimilerdir Bu faşist döküntüleri arasında Bosna Müsı safta yer tutacaktır lümanlarının celladı olan MJıaı ov 15 ve ö R D Bu gar halkının basma felaketler getiren Fıloflar olduğunu sojlersek bunda Sıcilyada çeie harbi şaşılacak bir şey yoktur Roma 16 va a ) Dun akşam alman TurİLj edekı reaksıyonerler Balkanıberlere göre Sıcılyadakı haydud .ra vşı yapılmakta olan hareketler bir larda kendi pol'tıkalarını müdafaa edeBılıjorsunuz ki te har oı hal mı almıştır Dunku gun ceklerim söylüyorlar rfmda asilerin tepelerde tutmuş ol Balkan savaşları esnasında Tu k e Yunan stanı yalnız ba=ma bırakarak kajk arı mevzilere karşı mak nel tüfek » top atehleri artmıştır Uçak ve zırhlı derin dalga'arma terkettı Türkiye \ u jsıtalar da kul anılmıştır Her ıkı ta goslavyaya da yardım için kılını tıl° kıpırdatmadı Bu milletler uzun zamandan fta zayiat vardır Battarafı 1 mci sdhıfede I letler teşkilatındaki tartışmalarda kenbenzer bir teşebbüste bulunup bulun1 dişinden beklenilen hedefi gerçekleştimıyacogı sualine Türk başmurahhası şu recef JII ümıd edıjorum.» 14 uncu madde Birleşmiş Milletler cevabı verm ştır « Şüphesiz hayır' Türkiye bakı teşkilatının milletler arasındaki genel lefah ve dostane münasebetleri ihlal mından bu mesele rnevcud değildir» edecek mahıv ette her hangi bir vazıveı Cavad Açıkalının ve Vandenberg in muslihane bir surette hallenmek iç n t°db rler tavsiye edeceğini derpiş etdemeçleri Londra 16 ( a a ) Turklyenln Lon mektedir dra bujük elçisi Cevad Açıkalın Buta«İlk adımı Rusya atmalıdır» nova ajansının mahabırme japtıSı b°Londra 16 (a a ) Brıtanova ajanyanatta Birleşmiş Milletler teşkilatı ı lının Birlenmiş Mil etler ıezdındekı mudaki Türk murahhas heyetinin Mr habiri yazıyor Bevın le Mr Byrnes e ve Rus murahBirleşmiş Milletler Genel Kuruluna haslarına Türk topraklan üzenndDİii iştirak eden Türk murahhaslarının SovRus İsteklerinin esaslarını ç orillen de jet basım ve radyosu tarafından ilen liller veecegi hakkındaki haberleri ya suru en istekler meselesini ortaya koylanlamış ve «bu haber asılsızdır» ae mak hususunda hiçbir niyetleri yo'ıtur miştır Diğer taraftan Amenka Dış iş Ancak Rusyanın yapacağı resmi bir teleri Bakanı Mr Byrnes bu mesele has şebbüs Türk murahhaslarını Genel Kukında en ufak bir yormada bulunmak rula mukabil tekliflerde bulunmağa tan imtina e*miş yalnız Amerikan mu sev kedebılecekür Turkıve kendi toprahhaslanndan ayan üjesi Vandenberg, raklarından bir santimim terletmemek şunları söylemiştir kararını muhafaza etmekle beraber «Şu « Iran ile Rusya ve Ttirkije ile Rus anda her turlu hareketten ıçtınab etj a arasındaki ihtllAflara Birleşik Ame mek» arzusundadır Bunun sebebi ¿e tarafından müdahale edilip edil sadece bizzat Rusyanın resmî hiçbir memesi bu İhtilafların, esas ltlarlle teşebbüste bulunmamış olmasıdır TurBirleşmiş Milletler teşkilâtının yetkileri kıyenin Iran gibi hare i et edeceği hakdahilinde bulunup bulunmadığına bağ kındaki tahminler şiddetle reddo unlıdır» m aktadır Mr Vandenberg şunu ilâve etmiştir Basın ve Yayın Genel Müdürü Nedim < Keza bu hususta anayasanın 14 Veysel ilkin bugün demiştir ki üncü maddesine ve bu maddenin bu me« Her ne de olsa Birleşmiş Milselelere ne şekilde tatbik edileceği has letler Teşkilatı daha henüz kurulmuştur kındaki tefsire bağlıdır Bu maddeyi ve şu anda bir mesele ortaya atmak bizzat ben kaleme aldım ve hatırlıyo usule aykırı düşer Hattâ sonraları da rum ki San Franciscoda çok hararetli meseleye girişecek olan asla Turki} e bir müzakereden sonra anayasaya ko olmıyacaktır ilk adımı Rusya atmalınulmuştu Bu maddenin Birleşmiş Mil da:. Rus radyosunun Türk basınına hücumları Birleşmiş Milletlerde İran işinin uyandırdığı endişe Baştarafı 1 tnet sah fede ha atmıştır Çunku Tahran hükümet nin Londratfaki i r i n murahhas heyetini» İh* lafı güvenlik konseyine tevdi etmek tal matını vermiş olduğu kati olarak oeremlmiştir Hukukçular şimdiden bir yol bulmağa calışıyorlir Acaba ortaya atılan mese¡p tetkik olunabilir mi? Çünkü güvenlik konseyi henüz çalışmağa başlamamıştır Hattâ böyle bir meseleje konsey tarafından el kamılıbilir mi» ÇüruU teşkilât genel s»kreteri henüz tayin edilmerustır ve yakında tayin edileceğe a» benzememektedir Londra 16 (a a ) Bııtanova atansmın B rlcşmıs Milletler muhabiri şunları yazmaktadır Birleşmiş Milletler Genel Kurulundaki Iran murahhasları Azerbaycan işi hakkında guvenlıt konseyine yapılacak te=ebbus üzerinde ingiliz ve Amerıkan temsılcılenle temas halindedir MurahHa«lar Londradakı SovjH heyetle temasa geçmemişlerde de, Vıdyuş^y ouraja vaktırde geldiği takdirde şahsı ve doğru an dogruva bir muracaıtm yapılma1;! mümkündür j. • i, * . , , Brıtanova ajansının muhabırıle goruşen bir ingiliz sozcusu «daram saatten saate değişmektedir» demekle iktifa etmiştir z na varmak ve yeni b r tesvacır ışını Sozcu be ki de meselenin je tarvenı dunja teşkilatına yuklem°kten çek nmek ıçm îulıslerde sarfedılen gayretlere tebnıh etmiş olacaktır Durum saatten saate değişiyor Başmakaleden devam Ieme almıştı Bu başmuharrir de memur değildi. Fakat yazıda ileri surdugu fi kır, kapı kulu zihniyetinin tehlikeli bir örneği ıdı Bir kısım ekonomik müesseseleri yeni yeni devletleştirmeğe basla yan Ingılterede, ilk sosvalıst tedbirler bundan yuz kusur yıl once 1824 te ko alısjon yasağının kaldırılmasıle alınmıştır 1824 \ılında biz Yeniçeri Ocağını henüz lağv edebilmiştik Ondan sonra yuz yıl müddetle her turlu içtimaî yeniliklerden uzak bir yarı müstemleke hayatı yaşadık. Ulaştırma işlerine varıncaya kadar her ısımız yabancı sermayesi ve yabancı şirketler tarafından goruruluyor, milletimiz durmadan somuruIuyordu Bir sosyalist cereyanını reklı kılan şartlara kavuşmak şöyle dursun, millî benliğimizi henüz yem kavrıyorduk Cumhuriyetten sonra giriştiğimiz devletçilik hareketim de hususî sermavenın yetersizliği karsısında ele aldık ingiltere, halk sırtından kâr temin eden buvuk müesseseleri de\ letlestırıp halka malettnek, böylece umumî refahı derece derece artırmak ı«hyor Onun yapmağa çalıştığı devlet sos\ alızmıdır Biz ise devlet kapitalizmi ile işe başlamışızdır Çalışanların kendi menfaatlerini korumak için herhangi bir teşkilattan mahrum bulundukları bir verde sosyalizmden nasıl bahsedilebilir7 içtimaî ılerlevışe olcu sayılabılmek için, bir nizam daha önceki nizama kıyasla/ her bakımdan ustun ve ileri olmalıdır Halbuki devletçilik alanında giriştiğimiz teşebbüsler her zaman bu neticeyi verememektedir Madenlerin devletleştirilmesi, bir aralık hususî İşletmeleri aratacak kadar verimsiz, aksak ve bozuk neticelere yol açmıştır Endüstri faaliyetimizin bir çok kollarında da acemilikler gösteriyor, bunun zararlarını çekıvoruz. Gene bir gün, politikacı bir vatan daş Biz sosyalist de oluruz, hatta komünist de oluruz Fakat işimize kimse karışmamak şartıle' Dıverek son derece tuhaf bir dusunce ilen sürmüştü ilk bakışta manası anlaşılmıvan bu cümle, gerçekte kapı kulu zihniyetinin tam bir ifadesidir Ustad, kendinin ve kendi gibilerinin durumu değişmesin de varsın halk su veva bu iktisadî sisteme ayak uydur mak zorunda kalsın ne çıkar"» demek istiyordu Akide opportumzmı nın bu derecesine hayret etmemek mumkun değildir Iırmı yıl boyunca başardığımız ileri hamleleri zaman zaman aksatan, dünyayı hayrette bırakan parlak eserlerimiz j anında gene dünyayı hayrette bırakan donuk ve kotu işlerimize yol açan, işte bu asırlardan miras aldığımız ve bir türlü kökünden söküp atamadığımız kapı kulu zihniyetidir Millî yükselişimizin son tılsımı, o zihniyeti yere serecek kudretli elde saklıdır Opporiımizm ve kapı kisin sosyalizmi Yüksek Ticaret Okulu Okulun 63 üncü yıldönümü dün Millî Eğitim Bakanının istirakile kutlandı Bajtaroft 1 inci sahıjede Sayar yıldönümü munasebetıle 83 yıl once kurulmasına teşebbüs edilen, fakat ancak 63 yıl evvel «Hamıdıye Ticaret mektebı> adı ¡le gerçekleşen okulun geçırd gı tarihî gelişmevı anlattıktan sonra bugünkü duruma geçmiş, bugunku talebe sayısını bildirmiş ve demiştir ki « Millî Şefimiz yurdumuzdaki tlesret ogretım nın temel kurumu olarak vasıflandırdıkları okulumuzun harb sonu ihtiyaçlarına göre yemden düzenlenmesi isteğinde bulunmuşlardır Bu değerli işaret üzerine Millî Egıtım Bakanımız Hasan Alı Yucelm başkanlığın da yapılan profesörler kurula toplantısında okulumuzun yeni gelişme planına gofe düzenlenmesi için gerekl kararlar alınmıştır Yurd içinde ticaret öğretimini yaygın bir hale getirme amacı gozonunde tutularak bu işle görevlendirilen kurul ve komisyonlar sürekli çalışmalarını bitirmişler hazırlanan plan ve projeler Millî Egıtım Bakanlığımıza gönderilmiştir Bu projelere göre okul, yurdumuzun uç onemh alanına ryı vasıfta insan yetiştirme odevını üzerine almış bulunuyor 1 Her turlu özel ticaret teşebbüslerinde kurucu ve işletici elemanlar 2 Bankalar borsalar, sigortalar ve benzen kurullarda işletici ve denetleyici elemanlar 3 Dev et malî ve iktisadî işletmeleri için yüksek vasıfta memur ve elemanlar Okulun bu görevlere yeter sayıda, yüksek değerde yetkili elemanlar yetıştırebılmesı için teşkilatında ve öğretim metodlarında geniş olçude değişiklikler yapılacaktır > Mudur bundan sonra demiştir ki < Bu ogretım metodlarının uygulanması ve gerçekleştirilmesi ancak malî fedakârlıklarla yapılabilir Masrafa başta istanbul Belediyesi olmak üzere şehrin mail kurumları ticaret evlen Ticaret Odası ve Ticaret Borsası kendi bütçeleri nısbetınde iştirak etmelidir istanbul şehri kendi ticarî karakterine yakışan zenginlikte modern öğretim araclarile bezenmiş bir yüksek ticaret okuluna sahıb olmalıdır > Bundan sonra d ğer hatibler soz a'mışlardır Gençlerin tezahürü arasında son olarak kürsüye gelen Millî Egıtım Bakanı Hasan Ali Yücel teknik öğretimin programlaşması ve kanunlaşması tarihi olan 1941 denberı muhtelif illerimizde 16 yeni ticaret lisesi ve orta okulu açıldığını, halbuki o tarihten evvel memleketimizde ancak 6 ticaret okulu bulunduğunu, bu suretle ticaret ve ekonomi alanında memlekete gereken elemanın yetiştirilmesine buyuk önem verildiğini yakında Ankarada bir uçuncü yüksek ekonomi ve ticaret okulu açılacağını, ticaret öğretiminde sade fikirle iktifa edilmeyip hayatta tatbuatına yer verilmesi lâzım geldiğini söylemiştir Bakan bu münasebetle salonda bul maT öğrencilerden kaçının hanede çalış ıgını anlamak istemiş ve çalışanlara e! kaldırtmak suretıle saymıştır Elde edilen sayının az olduğunu halbuki okulda öğleye kadar ogretım yapılmasını kabul etmexteki maksadının öğleden sonraları da öğrencilerin iş yerlerinde çalışmalarını sağlamak olduğuna işaret ederek «Eğer hayatınız musaıdse çalışmadan vukse'î öğretim yapabılıyorsanız, sın tebrik ederim Eğer evinizdeki bir ihtiyar ninenin veya babanın tekaüd maaşına sığınıyorsanız yüreğim sızlar Bunun üzerinde müsteşarla birlikte duracağım Tekrar ediyorum Kimseye yuk olmadan okuyunuz. Ticaret okulu müfredat programının birinci maddesi budur > demiştir Bir müddet daha öğrencilerle karsılıkli konuşmadan sonra toplantı bitmiştir Bundan sonra Bakan Müsteşar Vali ve okul ogretım heyeti müdürlük odasında toplanarak uzun müddet, ticaret öğretimim ilgilendiren çeşıdli meseleıer uzer'nde hasbıhalde bulunmuşlardır Bu meyanda yeni mekteb binasına yer olarak istanbul Erkek lisesinin yanındaki Çıftesaraylar arsası münaslb gorulmuştur MUSIKI Eminönü Halkevi çalışmaları Halk arasında batı muzıgı sevgilini uyandırmak ve yaymak maksaoıle Halkevlerımız otedenben takdire değer bir faaliyet gösteriyordu Bir zaman ar daha ziyade dans ve eğlence muzıgma inhisar eden bu faaliyet, zamanla oıgunlasmış ve ustun seviyelere doğru yükselmeğe başlamıştır Bilhassa Eminonu Halkevi bu hususta çok verımh ve başarılı bir yolda yürüyor Şef h a l ter Gerhardtın idaresinde kurulan yaylı sazlar orkestrası her bakımdan kuvvetli bir teşekküldür Pazar guru, kalabalık ve seçkin bu dınl°yıcd kütlesi onunde verdiği konserle, Emınonu Halkevınm kuçuk fakat özlü orkestrası tam bir başarı kazandı On sekızınd asır italyan k âsıklerınden Vıvaldı nın konçerto Grosso su üzerimizde adeta bu sürpriz tesiri yaptı Gerek Kra, gerek ifade bakımından sanatçılar olgun bir muvaffakiyet gösterdiler Yaylı sazlar refakatinde bir doubîe konçerto ola Jc bestelenen bu eserde birinci ve ikinci keman partilerini tutan Romano ile Ülkü Delmanı çok beğendik Pürüzsüz ve kuvvetli bir tekniğe sahıb olan iki sanatkar, şef Gerhardtm ustaca ıdaest altında eserin butun haşmetini ortaya koymasını bıldıler Yem Macar bestecilerinden Andre Hayoşun keman konçertosunu Ulku Delman, buyuk bir kudretle çaldı. Modern keman tekniğinin inceliklerinden faydalanarak fakat katıyyen zıgan üslubuna kaçmaksızın yarattığı bu konçerto ile Hayoş Macar müziğine değerli bir eser kazandırmış oluyor Yaylı sazlar orkestrası Beethoven'den, Grıeg den ve Moskovskı den s»çme dıger parçalan da muvaffakiyetle sona erdirdi. Ikına kemanların başında bulunan Vohak Aslanyan, birinci viyolonsel Alalemyan, birinci viyola Kavafyan gibi cidden seçme artistle den meydana geldiğini gördüğümüz bu ya\lı sazlar orkestrası istanbul nalkraı her bakımdan tatmin eden, büyük bir ıntıyacımızı karşılayan bir teşekküldür. Eminönü Halkevını tebrik eder, tuttuğu hayırlı yolda aynı heyecanla yürümesini N dileriz. Karadenizde şiddetli fırtına inebolu 16 (a a ) Dun gece den zde peryazdan ba ajan fırtına şiddetle devam etmektedir Ankara Anafarta ve Tır ian vaımrlan fırtınadan iş vapamamışlardır Mendirek içinde d°m rlı Av ancık limanına aıd Kısmet motoru harara uğramışla da kurtarılabılını tır Karla karışık jagmur yağmaktadır ben Baıkan antantının üyeleri idi ve b rbırlerme karsı ittifak baglarıle bağlı id ler Şimdi Alman emperyalzmı ez 1dıkten sonra yem baştan kurulan Ba1kan milletler Türk reaksıyonerlermın hoşuna gıtmıjor Onlar bu "=avaşta kavli mucerred halinde biz de ter dok uk diye geveze ık edıj orlar Onların bu gev ezelıkleri hiç şuohesız dahildeki halk yığınlarının memleketin ağır durumundan ve gazete erin bu konu etrafındaki yayın ar ndan, alakalarını başka taraflara çekmektir Aşikardır ki gürültüler gevezelikler Balkanlarda ne barisin sağlamlaşmasına, ne de dünyanın istikrar bulmasına yarar O'aylar açıkça gösteriyor ki TUTJÎ reak sıyonelermjı kırlı entrikalarına aldırmadan Balkan m leferı genis tarihsel ve demokratik yol uzermde arkalarına bile bakmadan yuruyo r 'ar> Baştarafı 1 inci sahıfede essur duymaktadır Çurkü bu destek Norveçin Rusyanın elinde basit bir oyuncak olduğu şay'asmı doğurmuştur Norveçliler diyorlar ki eğer M Lıe, herhangi bir grupun adayı bulunsaydı bu ta «lirde kendisinin Amerikalıların elinde b r oyuncak oMuğu söylenebilirdi Zira bir müddet once Amerikan Di? İşlen Bakanlığı adaylığını koymayı :abul edip etmıyeceğmt kendisinden sormuştu Kuşların Atlantik denizine Norveçin kuzeyinden ulaşmak niyeti olduğu hakkında ileri sürülen telkinleri M Lie, nfial hissıle karşılamıştır Sovyet kıtalan geçen sonbaharda hiç tereddud göstermeden ve muayyen günde işgal etNADİR NADt miş oldukları Norveç topraklarını boşaltmışlardır M Lie Norveçin ne bir kimsenin elmde oyuncak ne de bir k m Baştarafı 1 inci sahxfede senm aleti olmadığını teyld etmiştir sısatın son kısmı bitirilmek üzeredir Erzurum Sarıkamış arasındaki dar Kuruçeşme cinayeti dekovil hattı yer ne dusenmesi imkan K ıruçesmede sokak or+ismda karısı dahiline giren normal demiryolunun Hatice ile Galatasaray lisesi talebesinbuvuk bir kısmında toprak tesvıvesı den Bülerd Denizi öldüren polis Ioraaşağı yukarı bitirilmiş açılacak tünelle hım alevhindBki davaya istanbul bir nrin b r kaçı hazırlanmıştır ci Agırceza mahkemesince dün ogled»n Karstakı Ki avuz enstitüsü g ttikçe «onra da devam edilmiştir Dün bu segenıs^tılerek venı yeni b nalar ılave beble Adliye dairesi hıncahınç dolmuşsıle Turkıvenîn en modern müessesesi tur halıre get İmiktir Öldürülen Bulendm babası DeiızvolKars için ısmarlanan yeni elcdtr k arı enspektorler nden Hasıb dinlentürbinleri önümüzdeki ay buraya gel miştir miş olacak ve böylece şehrin ışığı da temin edilecekti»Saffet Arıkan ve İngilizlerin Bunlar şöyle bir anda aklıma gelen eski Gelibolu komutanı şeylerdir Mutemadrven p uiı program Londra 16 (a a 1 Geçen harbde ve proje yapılıyor ve birbiri ardısıra tatbik sahasına konuyor Yalnız kar Gelıboluda harbeden ve bugün B rleşşı aşılan en buyuk muşkul kıştır Çun m ş Mil etler konferansmdakı Türk muku kış bir karış toprağımızın imar fa rahhaslarından olan Saffet Arıkan ayaliyetim senede yalnız uç aya jıhısar nı harbde Gelıboluda ingiliz kuvveleettirmektedir Bina ragrren Cumhurı* rine komuta etmiş olan General Sır lan yet rejiminin sonsuz enerjisi bura^rda Hamıl*on un 93 üncü yıldönümü munakendini gebermekten br an gen ka mı sebetıle tertıb edilen resmıkabule iştirak etmiştir yor Norveçin teessürü Bir karış toprak... İzmir 16 (TeV>forla) Tütün piyasasındaki tereddüdlü hava henüz sona ermemiştir Bugün satılan tütün 1 milyon 300 bin kilodur Umum! satış yekunu rekoltenin üçte birini geçmiştir Bugün Ticaret Odasında başkan Hakkı Balcıoğlunun başkanlığında tütün tacirleri toplanmiîlar Amerikalıların piyasadan çekilmesile hasıl olan durumu görüşmüşlerdir Bir çok tacirler bu hareketi tasvib etmemljler, senelerdenberl İzmirde faaliyet göstermeleri v« Türk köylüsünü yakından tanımaları itibarile Amerikan şirketlerinin birer Türk ticaret müessesesi telakki emilefcileepgini söylemişlerdir Toplantıda tütün mubayaatı işleri de görüşülüp bazı kararlara varılmıştır Diğer taraftan Amerikalılar da bugün kendi aralarında toplanmışlardır Yarın yapılacak temaslarla kat 1 bir fíat tes bit edileceği ve Amerikalıların yakında piyasaya dönecekleri umulmaktadır Tutan piyasası Gangsler mukallidi yakalandı > > Seneler ve sonelerd r biz buraya milyonlarca lira ve mıljon arın ÇOK fevkinde zekâ ve emek doktuk Bu çalışma rejimimizin ana programı olduğu için normal sayılmak lâzımdır Fakat bugün içinde bulunduğumuz manevî analık babal Î w T bu medeniye* gayretımızır büsbütün başka ve ulvi ma naşı vardır Türk olan abideleri camileri, taşı, toprağı ve bunları bekleyen halkı ile Türk olan bir karış toprağa gun geçtJcçe daha sağlam temeller atarak yerleşiyoruz Vıl onu elde etmeği bir an aklından geçiren gafillere' Mevlud Merhume sevgili annemiz AYŞE BALLTmn ruhu için 17/1 946 bugünkü perşembe gunu Teşvikiye camii şerifinde ogle namazını muteakıb mevlud kıraat olunacağından akraba ve dostlarla ihvanı dinin teşrifleri rica olunur Eski SOleymantys hatmi duagu Hacı Faik Ülkerin ölümünün kırkıncı gününe raslayan 2f 1 Qj(! pazar günü Suleyma niye caırlınde öğ e namazını müteakib ru inm.Sk İthaf edilecek Mevludu Şerifi kendi nl geven erin teşriileri rica olunur Doğan NADİ cünnün komedyasını oynatarak üçünü de kendi ruhlarının cehenneminde yakan bir azab Tanrısı heybeti taşıdım Bir gölge gibi Nurdarun peşinden ayrılmadım. Seyfl Beyi bir gölge gibi onun peşine taktım. Ayrılmaları kabil değildi Birleşmeleri de imkansızdı. Birbirlerine co¿ fazla sokulmalarını temin edecek vaziyetler yarattığım zaman içimde sevinç n^je fıkırtıları duyuyordum Gun aşırı ya Seyfi Beyleri bize yemeğe çağırıyordom ya bizi kendi evlerine çağırmaları için sebeb icad ediyordum Sofrada gözlerimi ayırmadan Seyfi Beyi» karımı seyrederken başlarını tabaklarına eğip birbirlerinin yüzüne bıkmağa cesaret edemeden lokmaları boğazlarına dizilerek yemek yej işleri, kendi jemeğimi ojie içime sindiriyordu M' Benim yanımda konuşurlarken tek tuk sovleaiklen kelimelerin bile dillerine dolaştığını görmek benim için öyle sonsuz bir saadeti S3! Bu uzun sabrı ben nasıl gösterdim, onlar bu uzun azaba nasıl tahammül ettiler halâ hayretteyim Lakın şimdi dana ıyı düşünmek imkânını bulduğum bugün, kendimi yokladıkça, o feci günleri hatırladıkça kendim icad ettiğim azabın onlardan ziyade beni tovrandırmiş olduğunu duyuvorum O bir buçuk sene Kandillideki koruda başlayan aşk gecesinin devamından başka bir şey değildi Iu sene suren zalim bir aşk gecesinin J'aranlık arıırm butun kotu ı tıdadkrını sezim jzunden b"n desteklemiştim Buyuk bir cinayet davacının tahkıkanı idareye m»mur bir adliyeci sogukanlı gı e inceden nceve araştırdığım ediffim sahnelen bir araya gefır p r butun haline koyduktan sonra, vaıt kaybetmeden craata geçtim Butun ıhtımalleı gozonune getirmiş itan he aolarımı yapmıştım Karımla konuştuğum ük gece, bugün bı aklımdadır Evde el ayak çekildikten sonra odazda bir c l h d a bir ı kence mihkuıu gibi karşılaştığımız zaman, hurdaın tepeden tırnnga tıtrıyen vru^uduu sahiden b r engizisyon celladı gibi ıçleşmış bir zevkle seyrettim Doğdu doğalı emir kulu hahnde yaîjan b r inhanın daha düne kadar 'cens ne ta^ok^jm etmıs olan kımsev ar? s nda dehşetten tır t r titretme k defa butun kuvvetle duyduğum bir az oldu Ertesi gun Seyfı Beyi aynı vazıyete karcımda uzun u jn tu um Sonra cifte intikamımın zevkini doas j a tattım Bir bucjk yıl tam bir bucuK yıl suren »ir intifam Kanma da Sev fi Beje de aralarm!aki sevgi bağlıdan butun ef^r uatıle ıaberırı olduğunu soyled gım gun İki ine de avrı ayrı buvuV bı sogukkan alıkla şu te.lifte bulundun Tefrika: 66 Nakleden: Hamdi Varoğlu dum Nurnara Sevfi Beje hitah°n yazdırdığım ateşli ask men.tublannın cevabını Sejfi Bev benim gözlerimin önünde sazıjordu Dunve Hanım kitablan, tıpkı ben bu sırrı ele geçirmeden evvelki gibi gizli g zlı getiriyordu Fakat her getirişinde onu Nurdana verirken, yanlarında bulunacak tekilde dayanıyordum Karıma kendi hakkımda her gün bir parça diha fazla nısb°tte telkin e tığım nefret Seyfı Beye her gün biraz daha şidde le duyurduğum kın Durije Hanıma her mektub ge İrişinde çektirdiğim yürek çarpıntısı bütün ömrümde tattığım bazların en buyugıi oldu içimi yakarak kavurarak derinlere gomü>n zehir gbl acı bir haz' UÇÜTUZ aracındaki bu sırrı karımın da F=yfı Bejin de ele vermesine imkan yoktu. Kendileri birbirlerine yazdıkları mektubları benim okuduğumu bUe bile yazmağa menfur postacılarını da bu vazifede kullanmağa mecourdular Dunve Han ma doğruyu söylerlerse Uk tehdidimi yerine getireceğimi büiv arlardı kada ikinizi de kopek gibi gebertirim vahud t pkı esiisı gibi anpablığa devam edersiniz Bu ahpablık bir şar la devam edecek. Birbirinizi mümkün mertebe sık göreceksiniz. Fakat ben daima v anınızda bulunacağım Ikısı de bu son şartı kabul et iler Erkesi giin belki nadim olmuşlardı. Fakat işışten geçmişti Ölüm korkusunu bir kere atlatmışlardı ifcınci defa ^oze alamazlardı. Gunlu^ havatınızm bütün safhalarını ta ruhunuzun içini okuduğunu bildlgıTiz bir inhanın gozu onunde geçirmenin nasıl bir azab olduğunu bir an tasavvur edebilirseniz Nurdanla Seyfi Beyin bir buçuk sen» suren işkencesi hakıanoa bir fikir sahibi olursunuz Onlara zorla ımzalaftıgım bu şifaM mukavelevi yalnız üçümüz bılıvorduk V engerí de Seyfı Beyin annesde kız^ardeşi de bu neticeden haberdar deS İlerdi Bir buçuk sene Düriye Hanım kariesmden karıma karımdan kardeşine Utiblinn sitırları ara«mda gizli mek tub ar takmağa devam etti. • ı mpkt ıhlirtn hpnsi benim emrimR Sonra bir sabah, çiftliğin yanından geçen derenin suları içinde, bir cesed budundu Haberi bana getiren Şakir Efendinin peşısıra gıtt gımı suya eg lip baktığımı suların içme yayılmış saçlarıle, arkaustu yatan Nurdanm yüzunu tanıdığımı hatırlıyorum Sonra uzun bir karanlık daha baslıvor Ne kadar surdugunu hesablıyamıyorum Beyn m aydınlandıktan sonra içinde şu satırları yazdığım koğuşa tıkıldım Ellerime bakıyorum. Herşeye rağmen sırtlık İfadesi taşımıyorlar yalnız okşamış eller Nurdanı suya iten benim ellerim m ı ' Sanmam' Bana öyle geliyor ki, onu, kendi ayaklarıle yurudugu dikenli yol o suyun kenarına kadar götürdü. Şimdi, içimde derin bir boşluk var O boşlukta hiç tanımadığım bir çehreyle karşı karsıyayım Bana, e<=ki «ben» ı bir parça hatırlatan bu çehre bir sfenks kadar muammalı olmasa içinden sıyrıldığı karanlıklara gömülürken, beraberinde götürdüğü sim ondan öğrenebileceğim Hayretle bakışıyoruz. Onun da, benim de birleştiğimiz bir tek nokta var Nurdanı ikimiz de tanıyoruz. Lâkın onun suda yüzen cesedine doğru efildlği mız zaman, onu oraya düşürenin hangimiz olduğunu ayırd edemiyoruz Belki ikimiz de değiliz Belki de beraberdik Yalnız onu dereye götüren volu beraber çizdiğimiz düşerken yanvana beraber seyrettıgicv Baştarafı 1 tnet sahıfede depo gerek bina gerekse içindeki eşya ıtıbarıle şehrımızdekı ve hatta memleketim zdekı depoların en buyugu addedilmektedir Depo kayıdları tamamen kurtulmamış olmakla beraber bu depoda bulunan çeşıdli maddelerin bugunku piyasa ravıcı ile kıymeti 47 milyon liraya kadar çı>arıîmaktadır Bu itibarla zarar pek büyük bir miktara baliğ olmaktadır istanbul Ticaret Odası bu büyük yangının piyasada yaptığı tesiri gozonunde tutarak mesele i^fe ilgilenmiş dun Oda sigorta îrunpavaları Umumi Mağazalar ve bu depoda malı bulunduğu bilmen bankalar ve firmalardan izahat ıst°mıstır Bu yangının sigorta kumpanyalarına ve Milli Reassuransa tahmil ettıgı yuk uzun yıllardır goıulmemıs derecede buyuktur Depodaki malların hepsi sigortalı idi Esas°n Umumi Mağazalar Türk Anonim şirketi her müşterisine bir defa sigorta teklifinde bulunmaktadır Yangının şöyle bir bilançosunu yapmak kabildir Yanan büyük değirmen binası 200 000 liraya sigortalıdır Yangında yanan emtia arasında muhım partileri iş Bankasına aıd 1087 balye çuval ve kanavıçe ki Anadolu Sigorta şirketine 900 000 liraya sigortalıdır Sumerbanka aıd 78 harar ve 24 çuval manifatura ve "bez Güven sıeortaya sigortalı olduğu anlaşılmaktadır, ingiliz ve Amerikalılara aıd 390 balye der Ziraat Bankasına aıd 7454 balye tıamuk, Doyçe Banka aid 3000 kusur balye kıl ve 6000 kusur balye pamuk. Bu son iki parti maldan ne kadarının yandığı henüz anlaşılamamıştır Bunlardan başka Güzel izmir ambarına aıd dört balye mantar Sabatay Reale aıd 17 harar kıl da bulunmaKtadır Millî Reassurans Umum Müdürlüğünden aldığımız malumata göre sigortalı malların en muhım jruku Anado^ ile Güven Sigorta arasında taksim olunmaktadır Doğan Sigortaya «gortalı 5 0 6 0 bin liralık bir parti kuçuk değirmenden kurtulmuştur Yanan malların kısmı azamı sigortalıdır v» bu sigorta bedeli 3 5 milyon lira kadar tahmin edilmektedir Yalnız Ingıbz ve Amerıkalılara aıd malların hangi şirketlere sigortalı olduğu bilinmemek*edır Yangın tahkikatile meşgul olan nöbetçi savcı Şevket Arbak dün hâdise yerinde antrepo bekçilerini sorguya çekmiştir Ayrıca da Aluhte ıf kimse erm ifadesini belirtmiştir Binadaki baljaların için için yanması dun devam ettiğinden, keşif yapılamartuştır Yangının elektrik kontağından mı, yoksa yere atılan yanar bir sigaradan mı çıktığı henüz belli değildir Diğer taraftan kaza ihtimalinin yanısıra kasıd ihtimali de hesaoa katılarak, tahkikat, ona göre yürütülmektedir Merhum emekli yarbay Cemal Koyanın vefatının kırkıncı gününe tesadüf eden 19 1 946 cumartesi günü öğle namazını müteakib Beşiktaş KılıcaJl camiinde okunacak Mevludu Ber'.fl arzu edenlerin tes Unkapanı yangını Baştırafı 1 inci nahıfede * tezgahtarın kasayı açmayıp bitişik dükkândaki komşusu Salamondan imdad İstemesi üzerine iki el ates ederek ihtiyarı karnından ağır surette yaralamışlar ve dükkânın karşısındaki Telefon sokağına dalarak oradan kaçmağa muvaffak olmuşlardı Ihtıvar tezgahtar Albert Krespı de kaldırıldığı Cerrahpaşa hastanesinde olmuştu. Polis ve Adliyenin müştereken el kovdukları bu vakanın ilk faili cinayetten 12 gün sonra dun yakalanmıştır Katil tahmımen 2 3 2 5 yaşlanrda Mustafa Kıyıcı adında Konyalı b J genedir Mustafa temiz pak giyinmiş, esmer uzun boylu bir gençdır Kendıa geçen sene liseden mezun olmuştuYapılan tahkikat sonunda Muştalanın cinayetten sonra nmhtelli isimler altında sahte nüfus kâğıdlan çıkararak bunları kullandığı \e bir çok yerlerde çalıştığı anlaşümıstr Mustafa en son Park Otelde garsonluk yapmakta idi. Katıl dun kendisi ile konuşan arkadaşımıza sınırlı bir jest ve sesle şuıuan sovlemıştir < Ne istiyorsunuz benden? Ben artık ölmüş bitmiş mahvolmuş bir insanım beni rahat bırakın » işlediği cinayeti bu sozlerile bir d o < a aaha tevid eden Mustafanın diğer arkadaşları da yakalanmak üzeredir Eski Maarif meclisi azasından merhum Halil Ed b Beyin oğlu ve tüccardan Hablb Edlb Törehan ve Bir lkler kâtibi umumi muavinlerinden Sald Törehan n ağabe? eri LEB»B TOREH<VN kısa bir rahatsızı gı müteakib 15 ocakta Allahın rahmetine kavuşmuş ve Üsküâar şfbıdJiğludekl aile makbereslne defnedil, mlştlr * * * Emine Qünhamn eşi Flrdevs Oünh&n v« ittihadı MU 1 ve Şark S gorta ş rketlerl Ankara acentası Ak f Güncan ile Eumkapı orta okulu matematik öğretmeni Asaf Gun. banın babası «EdebüddUnya Veddm» ki» tabı müellifi Beyazıd dersiamlarından ÖLÜM dünkü çarşamba günü Allahın rahmetin» kavuşmuştur Cenazesi bugrün öğle narca;ını müteakib Beyazıd camiinden kald rı. laiaX Edirnekapıda İbnl Kemal türbesi va. tundaki ebedi Istlrahatgahına tevdi olunacaktır Çiçek gönderilmemesi rica olunur VEYSI GUVHAN * # * Niğde milletvekili Dr Rasim Fertd Tavm eşi Feyha Talay mühendis Kudret ve mühenals Fatin Isfendlvaroğullarınm anneleri tedavi edilmekte olduğu Isviçrede vefat etmiştir Cenazesi Istanbula getiriIer"K İS 1 9 46 cuma günü öğle namazını mu. teakıb Bevazıd camiinden kaldırılarak E. dimekapıdaki şehidliğe defnedilecektir. Mevlâ raimet eyleye Bavan FATEÍE TALAY Taptıkları mühim ve nazik bir ameli, yatla beni yeniden havata karujturaa ıci hariç ye Ord Profesörü savın Bay Kerral Ata^a ve lhtİTiamı candan göste en değerli mesai arkadaşlarına derin minnet şükranlarımı alenen bildirmeyi bir boro bilirim Sağlık Bakanlığı mütehassıslarından Kimyager Münir Eren Eski Babıâli ser deftercisi ve neyzen Mustafa Nafiz oğlu Devlet Denizyolları ambar ana memisrlarından Mümtaz Şenin gerek hastalığı muddetince gerekse ve'atında samimi alâka gösteren dostlarına ayrı ayrı teşekkürlerimizi bildiririz Ailesi * * # Ayni zamanda geçird ğl çok tehlikeli iki sts> ıktan en zor amelijatlardan birini büyük bir muvaffakiyetle başarıp eş m So'bayı ölümden kurtaran tıb ftlenim zm başlarından Prof Dr Orhan Abdi Kurta. ranla kıymetli asistanı Dr Gıyaseddln Al. tıntaea ve kıymetli aile doktorumuz Dr Kaplkoğlu İle eski Alman hastanesi müşfiK hemşirelerine şükranlarımın ufak bir ni. nişanesi olmak üzere alenen teşekkür etmeği İnsani bir ödev bilirim Sotlrl Kına; Teşekkür Tahkikat Mevlud r ŞARK'ta^ 21 Ocak Pazartesi YAYLA KARTALI