Katalog

22 inci yıl Sayı: 7461 um İSTANBUL CAĞALOĞLU SIHHA GARA Pazar 27 Mayıs 1945 MÜSTAHZEı ^PlRINÇtVE Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 "Avrupa kıt'ası tarihte görülmemis Mecliste dün de hararetli tartışmalar bir ihtirasla örtülu bulunuyor,, Mr. Churchill, birçok Avrupalıların her dakika gayrimuayyen oldu9 Ekonomi Bakanından bir çok sebeblerle tevkifler yapabilen polis rejimli bir hükumet korkusundan kurtarılacağı ümidini izhar etti işler üzerinde izahat istendi Fuad Sirmen, iki defa kürsüye gelerek, hatiblerin suallerine cevablar verdikten sonra bütçe kabul edildi Ekonomi Ba nlığı bütçesi kabul edildi Mr. Churchill'in nutku Biıim hürriyetimiz ithal malı değildir ir rnüddertir memleketimizde söz ve yazı hümyetinin açık """• gösterilerine şahid oluyoruz. Meclis kürsüsünden milletvekillcri hükumeti istedikleri gibi tenkid ediyor, hattâ bazan daha da ileri giderek devlet işleri hakkında doğru. yanlıs akılMecliste dün söz alan milletvekillerinden larına ne gelirse söylüyorlar. GazeteYaşar Özey General Eyüb Dıırukan Osman Şevki Uludağ lerde de eskisine kıyasla daha ranlı bir (Manisa) (Hatay) fBursa) kımıldanıs, bir hareket çöze çarpıyor. Fikir hurrijetinin önemini belirten yaFuad Sirmen geçen sene yapılan ve Ankara 26 (Telefonla) Büyiik rt'ar yanında türlü konulara dokıınan Millet Meclisi bu sabah saat 10 da stnaî kalkınma hamlesi sayılabilecek az çok tenkidimsi makalcîer okuyabi Şemseddin Günaltayın başkanhğında işleri de şöyle anlattı: livoruz. ! toplandı ve Ekonomi Bakanhğı bütçet Karabukte sülfrik asid fabrikamız işletmeye açılmıştır, ve normal şeMecli^teki tartı«malara dair ne düsının müzakeresine devam etti. Ekonomi Bakanunız Fnad Sirmen kilde çalışmaktadır. Süper fosfat fabrişünduğumü birkac gün once li'rada Ekonomi Bakamnın verdiği kası da işletmeye açıldı. Sun'î gübre açıklamıstım. Bütçe konuşmalannın deizahat ihtiyacını geniş mikyasta karşılamakta vam ettiği vedi sekiz güne inhisar etEkonomi Bakanı Fuad Sirmen kür ve hakikî ihtiyac sshiblerine en iyi bir tiği muddetçe. milletvekillerinin lcnkidci gayretlerinden müsbet bir sonuç suye gelerek, dün başiamış olduğu be şekilde dağıtılmısı için fabrikanm büelde etmek güçtür. Devlet idaresini her yanatmın son kısımlarmı verdı ve bu tün mahsulü Tarım Bakanlığına vsrilnaeVrtedtr. ggııe gE«;gasg«em& temı gun daha başarılı bir sekiHe yürütmek, arada dedi ki: j , < Su mahsulleri mevzuu Ekonomi muzunda İzmitte odun. saman, paçavra lcra kuvvetini yaratmağa ve sonra da kontrola memur ettiğirniz mifletvekil Bakanlığına devredilmeden önce De ve selluloz fabrikamızı da işletmeye lerinin devamlı çalışmalarile miimkün nizbanka aid vazifelerdendi. Sonra De açtık. Ambalâjlık ksğıdlarm mukavedür. Yalnız bütçe konuşmaları sırasın nizbankla birlikte ulaştırma Bakanlı metsiz olduğunu, çabıık patladığını biz da söylenilen, sojleniverip de koca bir ğına verüdi. Ulaştırma Bakanhğımn de bıliyoruz. Imılât ışine kâfi miktaryıl üzcrine bir daha dönülmediği zaman veni teşkilât kanunu tasarısında, ou da selluloz katamamaktan ileri geî• bu tenkidler kısır kalnnğa iıahkumdur, mevzuun bakanlığımıza verilmesi var mektedir. dır ve tasarı Meclistedir.> Arkası Sa. 4 Sü. 3 de Gazetelere gelince, hürriyet iilküsünün yurdda jıldan >ıla geli«en ferahAnkara 26 (Telefonla) Milll Şef latıcı havasından halkı faydalandırnıak Ismet İnönu dun gece Devlet Konseriçin bu meslek adamlarının bir hayli vatuan mezun ve ogrencilerinin Halkegayret harcadıklarını goruyıırıız. Tenvinde vermekte olduklan <La Boheme> kidlerin, bastanba«a esaslı etiidlere ve operasmm ikinci temsüinl de şereflenprensiplere da>andığını gösteren Uaretdirmışlerdir. ler azsa da o yola doğru jürüdüğümüLocalannda Milll Eğitlm Bakanı Haze hükmetmekte hata olmasa gerektir. san Âli Yucel bulunan saym Cumhur Ancak, bu ferahlık verici hürri>ef Başkanımiz, çıçek göndermek suretıle havasının ortasmda can sıkıcı bir nokbaşarılı sanatçüarımiza takdlr ve iltlta var: Bazı vazarların iuttuğu yola fatlarmı bildırmişlerdir. bakacak olursak. bütiın bu ivi gelişmeBaşbakanımızla Mareşal Stalin leri dıs dünvanm zorlayıcı tesirine yormak lâzım gelecek. Harbi demokrasiler arasında teşekkür teîgraflan Londra 26 (B B C.) Amerikan üsŞehirde büyük tahribat oldu kazandığı için bizim hükumet de artık Ankara 26 (a.a.t Avrupa zaferi NewYork 26 (a a) Bu sabah, münasebetile, Başbakan Şükrü Saraonlara ayak uydurmıya mecbur kalı tün uçan kaleleri Japonyamn başkenti Tokyoyu tahrıb etmektedirler. Son 48 Tokyo radyosumm burada işi*ilen neş coğlu ile Sovyetler Birliği Halk Komivormuş. San Francisco'da basın hürriyetine dair milletlerden imza hlınacak saat icinde Tokyo ikl defa bombalan riyatmda Tokyonun hemen tamamen serleri kurulu başkanı Mareşal Stalin mış, sözünü turmıyanlara ceza verile mış ve bu akınlann her biri 500 üstün harab olduğu bildirılmiştir. arasmda aşağıdaki telgraflar teati edfluçan kale tarafından yapılmıştır. Ustun uçarkalelerin • tonlarla bomba miştir: cekmiş, falan filân.. Bunlar şehte 8,500 ton yangm bombası Bütun yazılardan cıkan manaya gö atmışlardır. Şehrin başlıca sanayi böl atmak suretile şehrin iş merkezleri ve sahiie 3, Sü. < t ı re. hürriyetin bir ithal malı olarak gelenle hukumet dairelerinin bulundu ikametgâh mahallelerinde çıkardıklan yangmlan şiddetli bir rüzgâr körükleTürkiyeye dışarıdan hem de zorla ğu merkez kısmı bilhassa hücumların sokulduğuna inanmak gerekiyor ki, re hedefinl teşkil etmlştlr. Tokyo radyosu miş ve Tokyo şehri bir cehennem halini almıştır. alite hiç de böyle değildir. İmparatorun sarayının da harab olduJaponların karan Hürriyet kıyafeti altında dışarıdan ğunu soylemiştir. Şimdi Tokyonun segetirilen politika mallarımn değerini klzde birinin tamamen yanmış olduğu Londra 26 (a a.) Tokyo radjTosuTürk milleti iyi bilir. Bu gibi maskeli tahmln edilmektedir. Arkası saMfe 3, Sü. < t« hürriyetlerin damgasını da Türk milleti yakmdan tamr. Bir milletin kendi sosyal bünyesinden fışkırmıyan hürriyet kaynaklarınm ne sahte ve ne aldatıcı birer panayır numarası olduğunu Anlaşma esaslarına göre iki bu hisli millet çoktan anlamışhr. Londra 26 (aa) Mr. Churchill, bu miş ve bundan da, siyasî durunaun cidsabah kendi seçim dairesi olan Wood dl ve maiul bir surette te*j£ikinde bir ford'da bir seçim gezintisi yapmış ve istıkrar bulunması lâJsım gelditine Işabu esnada müteaddıd nutuklar söyle res etmiştir. Mr. Churchill, şîmdiye kadar çekilen miştir. Mr. Churchül, bu nutuklarında, za zahmetleri ve başarı ile geçirılen imtiferin tamamlanması ve sulhun teşkl hanları hatırlatmış ve önümüzdeki hafl&tlandırılması bahsinde başarılması tadan ıtibaren yiyecek maddeleri tayıagereken lşlerln gilçlüklerini belirtmiştir. larında yapılacak yeni azaltılmalardan MT. Churchill, aynl zamanda, bütün bahsederek <Daha bir çok hoşa gitmımernleketlerde Insanin esas haklarına yecek çeyler vukua gelebilecektir, fîhürmet edilmesl lüzumu üzerinde de ıs kat şu cihetten kat'iyyen eminim ki, bütün imühanları muvaffakıyetle atlarar etmiştir. Avrupa kıt'asının tarihte misll pek tacağız ve büyük müttefikimiz Amerlaz görülmüş derecede ihtiras ve kınle kalılarla beraber Japonları da yere sebürtilü olduğunu kaydeden Mr. Chur receğiz. Bu savaşın, bazılarının tahmiı chill, <bu kıt'anm esaslı bir parçasını lerinden belki de daha az süreceğıni teşkil eden> ingiltere İle müttefıkleri ümid ediyorum.> demişlir. arasındaki karşılıklı llgiyl tasrih eyleMr. Churchill, zaferin semerelerlni elden kaçırmamak tavsiyeslnde buhı» narak demiştir ki: « Zaferin semerelerl derken kasdettiğim mana arazi kazancları diger milletlere hümetmek d ğ Fakat büyük hürriyet prensiplerini tahakkuk ettirmek ve diğer milletleri» birlikte dünyaya sağlarn bir sulh teme» li verecek olan bir siyaset kurmak va«« züesidir.» Mr. Oıterchill, mustakbe! harblerîn önüne geçrr.ek için halen kurulmakta olan milletlerarası güvenlik teşkilâtı ile yalnız milletleria tecavüz korkusnndan îrurtarılmakla kalmıyacağı, fakat ayni zamanda bir çok Avrupa mem!eketi vatandaşlarınıa da ba?ka korkulardan, chiç bir seçilrtıiş pariâmentoya Arkas\ sahife 3, Sik 5 te • Triestede sükun! San Francisco'da Londra, Washington Moskova ve Belgrad Falih Rıfkı Atay? arasında diplomatik notalar teati ediliyor ecnebi gazeteciler şerefine kokteyl parti verdi Toplanlıda Cumhur Başkanımiz Devlet Konservatuarının temsillerine şeref verdiler sinema arlistlerî de hazır bulunduiar San Francısco 26 (Arkadasımız Doğan Nadi bildiriyor.) San Francısco konferansmdakı Turk deleşasjonu basın heyeti başkaru Ulus Başmulıarnri Falih Rıfkı Atay, konferans müzakereleriııi takıb etmelrte olan yabancı gazeteciler ve gene kcnferans munasebetil« orada bulunan muhtelıf mılktl?r9 mensub muharnrler çerefine bir kokteyl parti vermisf.r. Yüz elliden fazla davetli arasmda Amerıkan sinema ve teaıaşa âlemınin tanınmış simaları, bu arada Hollywoodda çevirdiği fılimleri dünya seyircilerf tarafından büyük bir rağbete mazh?r olmuş ve bazı filimleri memleketaıizde de gösterilmiş bulunan Türk artistl Turhan Bey, son vücude getirilen Amerıkan kordelâlarının parlak yıldıza La« na Turner, Turhan Beye bir kaç eserinde partönerlik eden Maria Montel bilnassa gozü çekiyordu. Büyük bir neşe içerisinde uzun taüd» det devam etmiş c'an bu kokteyl parti de Türk gazetecilerile yabancı gazeteciler, muharrir'.er ve artıstler mensub oldukları mılletlerin sanat, edebiyat, kültür meseleleri hakkında fikirler te ArUat\ sahife 3, Su. 3 de Japonyada korku Kabin olağanüstü toplandı. Parlamento da içtimaa çağırıldı. Ustün uçankaleler Tokyoyu bir harabeye çeviriyorlar Mr. Churchill, Italyada Mareşal Tito ile görüşüjor NewYork 26 (a a.) Triestede sükunet hüküm surerken, Washington, Londra, Moskova ve Belgrad arasında diplomatik notalar teati edilmektedir. Triesteden gelen bir haberden ögrenlldigine göre, meselenin derhal hal edilmesine ıntizar etmek doğru değildir. Churchill, Tito'ya bir mektub gönderdi Londra 26 C B.C i Bugün Ch'jrB chill'in Mareşal Titoya gönderdıği bir mektubun metnl ögrenilmiştir. Churchill mektubunda Yugoslav milletinin uzun esaret anlarında >aptığı hizmeti hatırlatmış ve Yugoslavja ile ingiltere arasmda işbirligı devam ederse A\Tupada devamlı bir sulhun vücude getirileceğini bildirmıştir. Romadan alınan bir habere göre, dün Trieste ile Görizia arasındaki bölgelere yeni Yugoslav kuvvetleri gelmış ve bazı köyleri işgal eylemiştir. «Kasırga yuvası» ' Londra 26 (B.B.C.) Tanınmış Ingiliz siyasî yazarlarmdan Mr. Ewer, Av rupanın bugünkü durumuna tahsis ettıği makalede, doğu AvTupamn hemen her tarafmda iaşe darlığı ve kısmen açlık başgosterdiği halde, bunların iktısadî kalkınma yolunda değıl, fakat siyasî ihtiraslar peşinde koştuklarını yazmaktadır. Ewer buffünkü Yugosla\"yavı buna bir misal olarak göstermekte v» Trieste meselesini «kasırga yuva5i> diye vasıflandırmaktadır. Aslı çıkmıyan tahminîer Londra radyosu 26 (B.YU.M.) Trieste meselesi hakkında Mareşal Tito tarafından yapılan son tekliflerm iyimserliği hakkında evvelce ileri sürülen tahminlerin yerinde olmadığı anlaşılmaktadır. Londra ve Washington siyasî çevrelerinm kanaatine göre, bu memleket birbirlerine neler tahminlerin ileri sürülmesinde istical San Francisco'da basın hürriyetine gösterilmiştir. Sonradan anlaşıldığma dair hiç bir milletten imza alınacak satabilecek? değildir. Bir dünya milletleri anayasagöre Mareşal Tibo'nun teklifleri, üzeTicaret Bakanhğı, memleketimizle, rinde ciddî değişiklikler yapılmak susının kurulacağı günler heniiz jakın ingiltere ve sterlin sahasına dah.il bu, retile bir anlaşmaya esas teşkil edebilegörünmüyor. Bunıınla beraber gerek lunan dığer memleketler arasındaki cektir. \Vilson'un, gerek ondan yirmi yıl sonmübadeleleri düzenlemek ve eski anra Koosevelfin millî ve ferdî hiirrivetlaşmayı yenilemek rraksadile akdedillere dair ileri sürdükleri idealist fikirmiş olan yeni anlaşma dolayısile, yiileri Kemalist Türkiye için hiç de yarürlüğe giren bu anlaşmanın ana hatbancı sayamayız. Bunlar Dızim yirmi iarını gösteren bir sirkükri ilgili mabeş yıldır alın teri dökerek adım adım kamlara gondermıştır. Yeni anlaşmanın gerçekleştirmeğe çahştığmıız kendi cn önemli hükümlerir.den biri iki tarafprensiplerimizdir. Sadaka şeklinde dıtan birisine yapılacak ithalât için o şarıdan getirilecek göz boyayıcı hürrimemlekette mevcud ithalât mevzuatmı yet eksik olsun'. Madras'ta istediğini yadeğıştıremiyeceği kaydıdır. Anlaş.mada zan bir Hindliyi, Suriyede aklına geleni Ingilterenm Türkiyenin dahilî ve smaî söylemekten çekinmiyen bir Arabı hiç lhtiyaclarmı nazarı itibara alarak bunbir zaman kıskanmadım. Eğcr memleAnkara 26 (Telefonla) Bir îş Baların temininden ve Türk mallarmm kanhğı ihdası için ilk hazıriıklara deketimin menfaatlerine nymıyan hir yaIngiltereye ithalmde kolaylık göstere vam edilmektedir. îîaber verildiğine gozımdan ötürü hürriyet perdesi altında ceği kayıdlıdır. yabancıların himayesine sığınabilecere bütçe müzakerelerinın sonunda MecTürkiyeden ingiltere ve sterlin sa lise sunulacak olan kanun tasarısı ile ğim bir dünya nizamı bir gün kurulnhasına dahil memleketlere ve bu mem Bakanlığın ilk kadrosu teşkil edilmiş verirse. ben yazarlığı bırakın ötede leketlerden memleketimıze yapılacak olacalctır. beride keman çalmayı tercih ederim. karşılıklı ithalât ingiltere Bankasında Bu bir münakale kanım tasansı olaKemalizmin hürriyet anlamı, her Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası caktır. İş dairesl, bağlı bulunduğu İktışeyden önce >Tird menfaatlerini gözönamına açılacak olan bir Türk hesabı sad Bakanhğmdan alınarak İş Bakannünde tutar. Yüzde selcseni okuma bilüzerinden tesviye edilecektır. Türk he lığına bağlanacaktir kı bu dalrenin ömiyen bir cemiyette. ilk günden itibasabmda mevcud paralar, ingiltere ban deneği esasen bütçede mevcud bulunren AngloSakson demokrasisini aynen kalarmdan açılacak dığer Türk hesab makta^ır. tatbika elbette imkân olamaîdı. Şeyh larma nakiller, sterlin sahasında muYeni Bakanlığm şimdifci halde BaSaid, Arif Oruç ve Scrbest Fırka tecrükim bulunan eşhasa yapılacak ödeme kandan baska bir müsteşan, bir de ozel beleri bunu açıkça gösterdi. Bütün bunler, sterlin sahası haricindeki bazı kalem müdiırü bulunacak, ekim ayma lara ragmen bizde basın hürriyeti yokmemleketlere muayyen şartlar daira kadar tetkırlerle meşgul olacaktır. BunGestapo şefi Himmlcr'in öldükten sonra alnıan ıesmı tu. şimdi Müttefik zaferi sayesinde kusinde yapılacak tediyeler dolayısile dan sanri teşkilâta dair kanun tasansı ruluyor> tarzında Uerî sürülen düsünLondra 26 (a.a.) Daily Mail gaze zara götürmüşlerdir. Ordu papazı son kullanılacaktır. hazırlanarak Meclise verilecektir. celer, eğer demagoji değilse, doğrusu tesüıin yazdığına göre, Himmler'in ce dinî torene iştirak etmiştir. Derhal ka Cumhvıriyet Merkez Bankası, bu anIş Bakanlığ, ns Konya milletvekili Dr garibdir. Her türlü güçluklere karşı sedi Lüneburg civarında meçhul bir patılan mezara hiç bir işaret konulma laşma yürürlükte kaldığı muddetçe Sadi traıağın getirilmesi takarrür etsavaşmaktan bıkmıyan Atatüvk nesü sterlınle Türk parasının farklarını ilân mıs sayılıyor Müsteşarlığa da şimdikı mezara gömülmdştür. İngiliz askerle mıştır. Daily Expr<»s gazetesinin ilâve etti edecektir Kur değiştıkçe bu ilân yapı İş dairesi reisı Enis Behiç Koryürek'in rinden mürekkeb küçiık bir grup, oiı NADİR NADİ Arkası sahije 3, S <L 5 t« tâi'iüi toiyxetU bir iütimal dahilind.eclir. sahije 3, Sü. 2 de Arko*ı sahıft 3, Sü, i t* ortüye sarılraış olan cesedi kazıjan me Himmler meçhul bir mezara gömüldü Türkiye İngiltere tieareti Almanyanın işgalinin ne şekilde tatbik edileceği hakkında yakında bir demeç neşri bekleniyor İş Bakanhğı Yeni Bakanlık için hazırlıklar devam ediyor L : Ne kadar lâtif elleri vardı bflsen!.. öpmekle doyamadım... • Tombul muydu?.. . Yok be... Miş gibi y.emek jrağı kokuyordul..